Katalog

CMYB C M Y B GAMZE AKDEMİR G enelinde Doğu Karadeniz, özelinde Artvin’de Doğa ve Kültür Turizmini gündeme taşõmak, seçenekleri değer- lendirmek, bölgenin sorunlarõna, ihtiyaçlarõna ve turizm potansiyeline gerçekçi bir bakõş açõsõ ge- tirmek amacõyla Türkiye Seyahat Acentalarõ Birliği (TÜRSAB) Kültür Turizmi Komitesi’nce düzenlenen “Doğu Karadeniz İnceleme Gezisi” ve “Kültür-Doğa Turizmi Sempozyumu-Doğu Karadeniz Kültür ve Doğa Turizmi Buluşmasõ”nõn ilki Artvin’de gerçekleştirildi. Açõlõş konuşmalarõnõ TÜRSAB Başkanõ Ba- şaran Ulusoy, Artvinliler Hizmet Vakfõ Başka- nõ Recai Delibaşõoğlu ve Artvin Valisi Mustafa Yemlihalõoğlu’nun yaptõğõ sempozyumda “Gö- ğe Komşu Topraklar; Artvin” sloganõnõ anõmsa- tan Başaran Ulusoy, yaşadõğõmõz yüzyõlõn çevre odaklõ olduğunu, bunu iyice anlamak ve çevre- ye karşõ sorumlu davranmak gerektiğini söyledi. “Yağmuru çetin olan, ürünü yetim olan Artvin’e borçluyuz” diyen Ulusoy “Dünyanõn bilinen kültür başkentleri vardõr onlarõ herkes bilir fakat bir de bilinmeyenler vardõr onlardan biri de do- ğal ve özgün kültürel değerleriyle Artvin’dir” diye konuştu. TÜRSAB Kültür Turizmi ve Doğa, Çevre ve Sürdürülebilir Turizm Komitesi üyesi Sevinç Akdoğan moderatörlüğünde gerçekleştirilen sempozyumda turizmi dolayõsõyla doğrudan böl- genin kaderini ilgilendiren Doğu Karadeniz Böl- gesinin can alõcõ sorunlarõ ve konular özetle şu başlõklar altõnda irdelendi: “Bölgenin doğal ve kültürel değerlerinin sürdürülebilir olarak, koruma-kullanma dengesi gözetilerek turizme kazandõrõlmasõ. Bölgede Kültür-Doğa-Ekoturizm kavramlarõ, anlamla- rõ, geçmişi, bugünü, geleceği ve bekleyen tehli- keler. Bölgede şu anki turizm ürün-program çe- şitleri, turizmi çeşitlendirmek, sõnõr turizmi ko- nularõnõ geliştirmek. Doğa ve Kültür turizmi ile ilgili altyapõ eksiklikleri ve çözüm önerileri, yerli, yabancõ turist profili. Doğu Karadeniz yurtiçi ve yurtdõşõnda nasõl pazarlanõyor, nasõl pa- zarlanmalõ? AB fonlarõnõn bölge turizmine kat- kõsõ ne boyutta? Bölgede Sivil Toplum Örgütle- rinin etkinlikleri neler? TÜRSAB’õn bölge turizmi gelişimine katkõlarõ.” İnceleme gezisinde sempozyumun ardõndan Sarp Sõnõr Kapõsõ’ndan geçilerek Gürcistan’õn Acara Özerk Bölgesine de geçildi. “İki Ülke Tek Turist” sloganõyla hem Türk hem de Gürcü yet- kililerin benimsediği ortak anlayõş çerçevesinde karşõlõklõ turizm seçenekleri de değerlendirildi. Katõlõmcõlarõ arasõnda geniş bir katõlõmla Türk ve Gürcü yerel yetkililer, turizm acenteleri ve ba- sõnõn da yer aldõğõ inceleme gezisinin ilk durağõ İspir’di. İspir’de Çoruh nehrinin ve rafting par- kurlarõnõn başlangõcõnõ görüyorsunuz. İspir Yu- sufeli yolunda Kõlõçkaya Köyü girişinde zengin maden yatağõ olduğu belli olan kõzõl ve kahverengi tepecikleri yol boyunca sõralanõyor. Maden ara- ma izni verilen bu alanlarda birkaç yabancõ fir- ma çalõşma yapõyor. Çalõşma yapõlan alanlar Ço- ruh nehrine yapõlacak barajlarõn altõnda kalõyor. Doğudan gelirken Çoruh’a yapõlan ilk baraj da İs- pir çõkõşõnda. Birçok meyve ve tarõm bitkisinin ye- tişebildiği iklimiyle de özel bir alan burasõ. Art- vin yolunda biri 270 m diğeri 245 m gövde yük- sekliğinde olacak Yusufeli Baraj inşasõ ve Art- vin Deriner Barajõ inşasõ görülüyor. İkinci ve asõl durağõmõz olan Artvin’in dünyaca ünlü Borçka-Camili (Macahel) Havzasõ’nda bu- lunan yöre ise; nefes kesen orman ve yaylala- rõndaki endemik flora zenginliği, anõt ağaçlarõ, na- dir jeolojik ve jeomorfolojik çeşitliliği, suyu, saf balõ gibi özelliklerinden dolayõ Tabiat Koruma Alanõ ilan edilerek koruma altõna alõnmõş durumda. Macahel Havzasõ Uluslar arasõ Çevre Koruma Örgütü (CI), Dünya Bankasõ (WB) ve Küresel Çevre Fonu’nca (GEF) dünyanõn biyolojik çe- şitlilik açõsõndan en zengin ve aynõ zamanda “teh- like altõndaki 25 karasal ekolojik bölge”sinden bi- ri olarak tanõmlanõyor. Hatta Biyolojik Çeşitlilik ve Doğal Kaynak Yönetimi Projesi’nin katkõla- rõyla Havza, 29 Haziran 2005’te UNESCO tara- fõndan Biyosfer Rezervi ilan edilmiş durumda. Bu bağlamda yüzlerce HES’i zaten Çin Sed- di gibi Karadeniz’e sõralamalarõ yetmiyormuş gi- bi dünyanõn koruma altõna aldõğõ bu saklõ cennete de HES yapma inadõnõ sürdüren Hükümeti teb- rik etmeli! Her ne kadar yürütmeyi durdurma ka- rarõ çõkmõş olsa da sotada bekleyen, dozerin kon- tağõnõ her an açmaya hazõr erkin ‘HES’abõ ma- lum “daha çok enerji”. Sanki dünyanõn koruma- ya aldõğõ, Türkiye’nin ilk ve tek biyosfer alanõ olan Macahel bölgesine HES yapõlmasa Türkiye ba- tacak! Halk tepkili ama daha çok bilinçlendirilmeye ihtiyaçlarõ olduğu da açõk. Mücadele mi? Tabi ki sürüyor, sürecek... Bakõn bu konuda Yrd. Doç. Dr. Oğuz Kurdoğlu (Artvin Çoruh Üniversitesi Or- man Fakültesi) neler söylüyor: “Doğu Karadenizde 2023’te, 63 milyon turist, 86 milyar dolar dõş turizm geliri ve turist başõna yaklaşõk 1350 dolar harcamaya ulaşõlmasõ ön- görülmektedir. Bu hayalin gerçekleşmesi, turiz- min ana sermayesi olan doğa ve kültürün ko- runmasõna bağlõdõr. Cebri borular, tünellerden çõ- karõlan milyon metreküplük taş yõğõnlarõ, suyu ol- mayan dere yataklarõ ve HES yapõlarõ, binlerce demir direkle, kilometrelerce kablolu gökyüzü tu- rizm için asla cazibe unsurlarõ olmamaktadõr. Bun- larõn yanõ sõra yapõlan HES inşaatlarõ var olan sis- temi bozacağõ için yerel üretimi sağlayacak her türlü tarõm ve hayvancõlõk yapõlabilir ya da po- tansiyel olmaktan çõkacaktõr.” C 14 TEMMUZ 2010 ÇARŞAMBA 4 TEMAYUVASI İ çinde yer aldığım heyetin Ma- cahel’deki dinlenme durakla- rından biri olan Artvinli ünlü işadamı Nihat Gökyiğit’in TEMA’ya bağışladığı A.Nihat Gökyiğit Eğitim ve Araştırma Merkezi Konuk Evi’ne mutlaka uğramanızı tavsiye edelim. (0 466 485 24 04). Bu arada kuş gözlem, treking, arı turları, jeo turlar ve kano, rafting, doğa sporları turları anlayışıyla Ka- radeniz’deki doğa turizminin barın- dırdığı alternatifler hayli geniş. Arda- nuç, Arhavi, Borçka, Hopa, Murgul, Şavşat, Yusufeli ilçeleriyle Artvin’i ikiye bölen Çoruh nehri, dik yamaçlı uzun vadileri, Kaçkar ve Karçal dağ- larında yapılan tırmanışlar, trekking parkurlarında yapılan doğa yürüyüş- leri, Çoruh Nehri ve Barhal çayında yapılmakta olan rafting, katamaran ve kano gibi akarsu sporları bunlar- dan sadece bazıları. Artvin, ayrıca doğal ormanları, yüksek dağların doruklarında krater gölleri, karagölleri, yeşil yaylaları, fauna ve flora zenginliği, tarihi kili- se, kale ve kemer köprüleri, gelenek- sel mimarisi ve festivalleri ile de çe- şitli turizm değerlerini içinde barındı- ran otantik bir turizm beldesi olarak giderek daha fazla tercih nedeni ol- maya devam ediyor. DÜNYA KORUYOR YA BİZ! O rman Yüksek Mühendisi Doç. Dr. Yücel Çağlar’ın şu sözleri ise va- dinin bir diğer özelliğini ortaya koyuyor: “Burada şu an doğal formları, yaşları bakımından bir benzeri olmayan dünya kadar ağaç var, inanılmaz boyda, 40-45 metre boyunda, ladinler, köknarlar, kayınlar var ve 2.5 metre çapındalar.” Prof. Dr. Füsun Sipahiler de (Entomolog) Macahel’de bilim açısından yeni 11 yeni tür tanımladığını ifade ediyor. Havza, 25’i Türkiye endemiği, 145’i tıbbi ve ticari değere sahip olmak üzere yaklaşık 1000 bitki taksonu barındırıyor. Avrupa ile Orta Asya’yı içine alan geniş coğrafyadaki en büyük doğal yaşlı ormanları barındıran Macahel Havzası, WWF tarafından Önem- li Orman Alanı (ÖOA) olarak da belirlen- miş olup doğu ladini, kestane ve Kafkas ıh- lamuru gibi yaşlı ve karışık ılıman yağmur ormanlarına ev sahipliği yapıyor. Yırtıcı kuş göç yolu üzerinde olan Havza Doğu Karadeniz Dağları Önemli Kuş Alanı’nın da (ÖKA) bir bölümünü oluşturuyor. Kafkas arı ırkının saflığının bozulmadan korunduğu tek yer olan Macahel’e para girdisi sağlayan en kayda değer iş arıcılık ve gelişen ekoturizm. Yeni kuşak arıcılar kraliçe arı üreterek ülkenin her yerine pa- zarlıyor. Kraliçe arı ticari adıyla ana arı üretimi en büyük kırsal kalkınma projele- rinden birinin temelini oluşturuyor.