Katalog

CMYB C M Y B 30 EK M 2010 CUMARTES CUMHUR YET SAYFA HABERLER 3 AYDINLANMA EMRE KONGAR İnanç ve İktidar İnsanlık, inanca bağlı iktidarı, Avrupa’da ve Ortadoğu’da bütün ortaçağ boyunca yaşadı. İktidar din adamlarıyla ittifak eden toprak sahiplerinin elindeydi. Köleliğe mahkum edilen köylüler için yöneticiye itaat, Allah’a itaat etmenin önkoşuluydu. Avrupa feodalitesindeki toprak sahipliği, krala ya da imparatora kadar giden bir asilzadelik hiyerarşisi ile belirlenirken, Osmanlı’da bütün mülk tek kişiye, padişaha aitti. Gerek Hıristiyan Avrupa’da gerek Müslüman Osmanlı’da, iktidarın halka benimsetilmesinin ana yöntemi dindi, mezhepti. Yani inançtı. İşin içine din, inanç girince, din adamları, ruhban sınıfı da iktidara ortak oluyordu. Tabii bu iktidardaki din adamıtoprak ağası ilişkisi çok karmaşık bir nitelikteydi. Avrupa’da kralları, imparatorları aforoz edip yalın ayak huzuruna getirten papalar, papaları dinlemeyip kendi kiliselerini kuran krallar da oldu. Aynen Osmanlı’da kimi zaman padişahların şeyhülislamı idam ettirmesi, kimi zaman da şeyhülislamların padişahı tahttan indirmesi gibi. Yaşayan en büyük Ortadoğu uzmanı Prof. Bernard Lewis, “Faith and Power”, (İnanç ve İktidar) adlı son kitabında (Oxford University Press, 2010) bu karmaşık konuya eğiliyor. Kitabın alt ismi, “Religion and Politics in the Middle East” (Ortadoğu’da Din ve Politika). “Modern Türkiye’nin Doğuşu” adlı muhteşem kitabı ile Türkiye’yi de çok iyi çözümlemiş olan Lewis yeni kitabının “İslam ve Liberal Demokrasi” adlı dördüncü bölümünde çok ilginç görüşler dile getiriyor. Lewis önce bir durum saptamasıyla işe başlıyor: İslam âlemini çok iyi bildiği için, bu âlemin liberal demokrasiye geçişindeki yapısal engelleri dile getiriyor ve Türkiye’nin özel yerini de vurgulayarak şöyle diyor: “Uluslararası İslam Konferansı’nı oluşturan kırk altı bağımsız devlet arasında sadece bir tanesi, Türkiye Cumhuriyeti Batı ölçülerine göre demokratik olarak nitelenebilir…” Belki de şu anda yaşanan yargı bağımsızlığının elden gitmesi, hapisteki gazeteciler, medya üzerindeki büyük baskılar gibi olayları açıklayabilecek bir yargıyla şöyle devam ediyor: “Ve orada bile özgürlük yolu engellerle kuşatılmıştır.” (s. 55) Bence Lewis’in en harika saptamalarından biri, çağdaş demokrasilerle Ortadoğu demokrasisinin farkını, para ve iktidar ilişkisi üzerinden açıkladığı satırlar: “Modern Amerika ile klasik Ortadoğulu siyasal sistemleri karşılaştırırsak, aradaki fark şöyle ifade edilebilir: Amerika’da iktidar parayla satın alınır. Ortadoğu’da iktidar para kazanmak için kullanılır.” (s. 68) Yukardaki saptamanın, Türkiye’deki demokrasinin en temel sorunlarından biri olan, iktidar yoluyla zenginleşme, yeni zengin yaratma, adam kayırma ve yolsuzluk yapma gibi mide bulandırıcı süreçleri de kapsadığı açık. Lewis, modernleşme ve küreselleşme süreçlerinin etkilerinin de demokratikleşme sorunlarının çözümüne yardımcı olmadığını, kimi zaman tam tersine sonuçlar verdiğini de aşağıdaki satırlarla belirtiyor: “Demokrasinin önündeki geleneksel engeller, bölgedeki modernleşme süreçleri ve son gelişmelerle pek çok bakımdan güçlenmiştir. Devletin insanlar üzerinde egemenlik kurma ve onları terörize etme gücü modern metotlarla büyük ölçüde artmıştır. Otoriter yönetim felsefesi, ithal edilen otoriter ideolojilerle güçlendirilmiş ve keskinleştirilmiştir. İthal edilen bu otoriter ideolojiler, bir yandan liderlerin ve yöneticilerin yaptıklarına meşruiyet kazandırırken, öte yandan halklarını ve taraftarlarını fanatize eder.” Lewis sanki AKP’nin evrensel siyasal İslamla bütünleşen ideolojisini, bu ideolojinin uygulamalarını (örneğin türbanı) ve bunun Türkiye’de oluşturduğu tehdidi anlatıyor. Kitapta pek çok bölüm ve son derece ilginç, ufuk açıcı gözlemler ve saptamalar var. Keşke bir an önce Türkçeye çevrilse de Türk okurları da bu değerli çözümlemelerden yararlanabilseler… Türkiye Cumhuriyeti’nin, seksen yedinci yılında karşılaştığı sorunların temelinde “Ortadoğulu” olmanın, “inancın” ne kadar etkili olduğunu görseler! ekongar@cumhuriyet.com.tr; www.kongar.org SEVİL ARINAN ANKARA Kurban yolsuzluğu nedeniyle hakkında soruşturma yü rütülen Mehmetçik Vak fı ve Lösemili Çocuklar Vakfı (LÖSEV), bağışlar için önlem aldı. Meh metçik Vakfı, kurban ke simlerinin CD’ye alınarak bağışçılara gönderme uy gulamasına geçerken LÖ SEV de bu yıl “kesimsiz bağış” alma kararı aldı. Aldıkları kararı değer lendiren LÖSEV Genel Koordinatörzü Hülya Ünver, geçen yıl yaşanan sıkıntıların kendilerine önemli kararlar aldırdığı nı söyledi. Bu kararı alır ken kurban fiyatlarının yüksekliğini de göz önün de bulundurduklarını kay deden Ünver, “Geçen yıl ki kurban bağışı oran larına ulaşamayacağını da düşünüyorum. Ön ceki yıllarda kurban ba ğışları 12 ay boyunca çocuklarımıza verili yordu. İşimiz sadece ha yat kurtarmak” dedi. Kurbanbağışına ‘şaibe’ önlemi Haber Merkezi Yurdun büyük bir kısmı yağış ve soğuk havaya teslim oldu. stanbul’da 3 gündür etkili olan sağanak ve fırtına ula şımı olumsuz etkiler ken Kocae li’nde aşırı ya ğış sonucu olu şan sele kapılan kamyonda bulu nan 2 kişiden Erol Ay, sel sula rına kapılarak yaşamını yitirdi. Karamürsel’de bir tesise gezme ye gelen naltay ailesi, dere kena rında fotoğraf çektirirken toprak kayması sonucu dereye düştü. Ailenin 4 yaşındaki ikiz kızların dan Onay sulara kapılarak kay boldu. Gölcük’te de 3 bin tüp de nize dağıldı. Bursa’da Panayır De resi’ne bırakılan yüzlerce metre küplük kimyasal atık evlere girdi. Kamyonu yuttu Kocaeli’nin Kartepe ilçesindeki taş ocaklarının önünde yapılan is tinat duvarı sel nedeniyle yıkıldı. lhami Nemli idaresindeki kam yon, sel sularına kapıldı. Fındık suyu Deresi’ne sürüklenen kam yonun sürücüsü Nemli, dereden çıkmayı başardı. Kamyonda bulu nan Erol Ay ise boğularak yaşa mını yitirdi. Başiskele’nin Üçevler Mahal lesi’nde sel suları altında mah sur kalan Örnek Sitesi sakinleri de zodyak botlarla kurtarıldı. Düzce’nin Akçakoca ilçesinde ve Zonguldak’ta etkili olan poyraz da yaşamı felç etti. Güç lü poyraz nedeniyle dalga yük sekliği 2.5 metreyi aştı. Küçük kız kayıp Karamürsel’e zmit’ten kahvaltı ya gelen Çağdaş ve Berat naltay çifti ile ikizleri Onay ve Miray (4) kahvaltının ardından tesiste ge zintiye çıktı. Tesisten geçen dere nin kenarında fotoğraf çektirmek isteyen naltay’lar toprak kayması sonucu dereye düştü. Aşırı yağış lar nedeniyle debisi yükselmiş olan dereden anne ve babası çı karken Onay, kayboldu. Anne “Kı zımın elini tutamadım” diye feryat etti. Onay’ın ikizi Miray’ın dereye düşmediği öğrenildi. Ağva sular altında stanbul’da itfaiye devrilme ihti mali olan ağaçları keserek kaza ları önlemeye çalıştı. Birçok de niz otobüsü ve vapur seferi iptal edildi. Şile’de derelerinin taşması sonucu Ağva sular altında kaldı. Augmentin ilacı geri çekiliyor KAYSERİ (AA) Çocukların tedavilerin de kullanılan “Aug mentinBID 200/28 mg oral süspansiyon hazır lamak için kuru toz, 70 ml” adlı antibiyotiğin üç serisi için geri çek me işlemi uygulanması kararı alındı. Glaxo Smith Kline tarafından eczacılara gönderilen yazıda 9061736 numara ve 9061787 seri numa ralı ürünlerin “fiziksel yönden firma spesifi kasyonuna uygun bu lunmaması nedeniyle”, 9092273 seri numaralı serisine ise “fiziksel ve kimyasal yönden firma spesifikasyonuna uy gun bulunmaması” ne deni ile geri çekme işle mi uygulanması kararı alındığı bildirildi. Ecza nelerin 26 Kasım’a dek iade etmesi istendi. KPSS yarın yapılacak ANKARA (AA) ÖSYM tarafından, Temmuz 2010’da ger çekleştirilen KPSS so rularının sızdırıldığı id diasıyla başlatılan so ruşturmanın ardından iptal edilen KPSS Eği tim Bilimleri Sınavı, yarın yapılacak. Ola ğanüstü güvenlik ön lemleri alınan sınavda, iptal edilen KPSS’de 100 ve üstünde doğru yanıt veren adayların sınava girecekleri yer ler il bazında değiştiril di. Adayların sınava telefon, saat ve her tür lü elektronik/mekanik cihazla girmesi ve yan larında kalem, silgi ve yiyecekiçecek getir meleri yasaklandı. THY uçağı yine tehlike atlattı ADANA (Cum huriyet Bürosu) İs tanbulAdana seferini yapan 2466 sefer sayılı THY uçağı tehlike at lattı. İstanbul’dan önce ki gün 16.50’de havala nan uçak Adana’ya yaklaştığı sırada türbü lansa girdi. Türbülans nedeniyle uçak önce ir tifa kaybetti, ardından tırmanışa geçti. Sarsıntı nedeniyle korkan yol cuların, uçak görevlile riyle pilota tepki gös terdiği öğrenildi. Fatih’te fuhuş operasyonu İstanbul Haber Servisi Fatih ilçesi nin Aksaray semtinde bir birahanenin fuhuş için buluşma noktası olduğu ihbarını alan polis, operasyon dü zenledi. Baskında, fu huş yaptığı öne sürülen 19 kadın ve işyeri sahi bi ile 3 çalışan gözaltı na alındı. Gözaltına alı nan kadınlardan 15’inin yabancı uyruk lu olduğu bildirildi. Hava yolu hastalıkları ADANA (Cum huriyet Bürosu) Sağ lık Bakanlığı’nın “Kro nik Hava Yolu Hasta lıkları Önleme ve Kont rol Programı” adlı ey lem planı çerçevesinde Adana’da “Kronik Ha va Yolu Hastalıkları İl Kurulu” oluşturuldu. İl Sağlık Müdürü Dr. Ay tekin Kemik, kurulun astım ve KOAH gibi hastalıklarla mücadele edeceğini açıkladı. Kocaeli’nde su altında kalan kamyondaki bir kişi öldü dereye düşen bir çocuk ise kayıpKocaeli’nde su altında kalan kamyondaki bir kişi öldü, dereye düşen bir çocuk ise kayıp Fotoğraflar:AA Sel minik ikizleri ayırdıSel minik ikizleri ayırdı 4 yaşındaki ikizlerden Onay, tüm aramalara karşın bulunamadı. LÖSEV VE MEHMETÇİK VAKFI