Katalog

2 EK M 2010 CUMARTES CUMHUR YET SAYFA KÜLTÜR 15kultur@cumhuriyet.com.tr CMYB C M Y B Faust a Nick Cave melodileri Kültür Servisi Avustralyalı müzisyen Nick Cave, tiyatrocu Gisli Orn Garoarsson ın yeniden sahneye uyarladığı Faust oyununun müziklerini hazırladığını açıkladı. Daha önce de Metamorphosis ve Woyzeck adlarında iki ayrı oyunda Cave ile çalışan Garoarsson, sonuçtan çok memnun olduğunu belirtti. Eser, yeni sezonda Londra da gösterilecek. Van Gogh un kayıp eskizi bulundu Kültür Servisi ABD de, Hollandalı ressam Vincent Van Gogh a ait olduğu düşünülen bir çizimi çaldığı iddiasıyla aranan Edward Laird yakalandı. The Night Cafe adlı tablonun taslağı olan çizim, 2009 yılında bir antikacıda bulunmuştu. Laird in sahibinin evinden çalıp, 250 dolara antikacıya sattığı eserin gerçek değeri ise 1 milyon dolardan fazla. Chinatown un Walsh u öldü Kültür Servisi Marty ve Chinatown filmlerinin oyuncusu Joe Mantell, 94 yaşında hayatını kaybetti. 70 ten fazla filmde ve televizyon programında rol alan Mantell, 1956 da Marty filmindeki rolüyle Oscar adaylığına değer görülmüştü. Aksilikler filmi The Hobbit Kültür Servisi Guillermo del Toro nun yönetmenlik koltuğundan ayrılması ve zorlu geçen oyuncu seçimlerinden sonra iki bölümden oluşacak olan The Hobbit filminin çekim sürecinde yeni bir aksilik ortaya çıktı. Hollywood oyuncu örgütleri ve birçok uluslararası dernek, yüksek meblağdaki bütçe aktarımına karşı bir açıklama yaparak sendikasız işyerinde çalışmamanın üyelerinin hakkı olduğunu söyledi. Yüzüklerin Efendisi nden sonra Tolkien in Hobbit ini de beyazperdeye aktaracak olan yönetmen Peter Jackson sa sendikaları eleştirerek, film çekimlerini Avrupa ya taşımakla tehdit etti. Satrançta Kazandıran Taktikler Kültür Servisi Efsane satranç oyuncusu Bobby Fischer dan sonra ABD nin yetiştirdiği en önemli satranç dehası sayılan, 1989 da Batı Yarıküre şampiyonluğunu, dört kez de ABD şampiyonluğunu kazanmış olan Yasser Seirawan ın Satrançta Kazandıran Taktikler adlı kitabı Türkiye İş Bankası Yayınları tarafından Türkçeye kazandırıldı. Daha önce de Seirawan ın satranç sporunun inceliklerini akıcı ve eğlenceli bir dille anlatan kitaplarını yayımlayan İş Bankası, çıkacağı duyurulan Satrançta Kazandıran Harika Oyunlar ile seriyi tamamlayacak. Caine, 80 ine kadar oynayacak Kültür Servisi 1933, Londra doğumlu dünyaca ünlü usta aktör Michael Caine Maurice Joseph Micklewhite önceki gün yaptığı açıklamada önündeki üç yılın iş programının şimdiden dolu olduğunu, ancak sonrasında emekliliği düşünebileceğini belirtti. Üç kez en iyi erkek oyuncu Oscar ı adayı olan, iki kez de en iyi yardımcı oyuncu Oscar ını kazanan sir ünvanlı Caine, BBC radyosuyla yaptığı söyleşide, Hodder & Stoughton tan çıkan The Elephant to Hollywood adlı otobiyografisini tanıtırken romancılığı da denemek istediğini söyledi. Beyoğlu Belediyesi Sanat Galerisi ndeki serginin kapanmasına bir gün kala 3 yapıt kaldırıldı Çıplak a son dakika sansürü CEREN ÇIPLAK Beyoğlu Belediyesi Sanat Galerisi ndeki Alashia: Bitmeyen Resim adlı serginin bi timine 1 gün kala 29 Eylül sergideki Güner Pir, Hikmet Uluçam ve Anber Onar ın ça lışmaları kaldırıldı. 2030 Eylül tarihleri ara sında gerçekleşen, Sanatın Anadolu Ay dınlanması projesine bağlı Doğu Akdeniz Grubu nun Alashia sergisinde Uluçam ın Afrodit in Zeytinağaçları adlı kolajfo toğraf çalışması, Pir in Bendolar adlı 5 par çadan oluşan resim serisinden bir parça ve Onar ın Kıbrıs taki olaylara ironik gönder meler yapan video sanatı çalışması kaldırıldı. Sergide 19 sanatçının resim, heykel, video art, fotoğraf ve yerleştirme çalışmaları yer alı yordu. Bu olayın, özgün fikirlerin, sanatın yaratı cılığının kısıtlanması olduğunu vurgulayan Do ğu Akdeniz proje grubu lideri, serginin küra törü Ayhatun Ateşin, Bu, sanatçıya ve üret tiklerine saygı göstermeme duruşudur. Tahammülsüzlüktür. Çalışmaları, çıplak lığı müstehcen ve ahlaka aykırı buldukla rı için kaldırdıklarını düşünüyorum dedi. Ateşin, Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan ın sergiyi çalışmalar kal dırıldıktan sonra ziyaret ettiğini belirtti. Beyoğlu Belediye Başkanı nın sanat da nışmanı ve galerinin yöneticisi Beste Gürsu ise, ortada herhangi bir sansürün olmadığını belirterek olayı şöyle özetledi: Prensip ola rak bütün kültür sanat etkinliklerimizde ki çalışmalar kurulumuzdan geçer. Bura da kesinlikle sanata müdahale yoktur. Yurtdışında olduğumuz için serginin açı lışına katılamadık. Daha sonra sergiyi gez meye geldiğim zaman gördüm ki bu çalış malar bize bildirimi yapılmayan çalışma lar. Bize bildirimi yapılmamış bir eseri biz sergileyemeyiz. Bütün galerilerin seçme hürriyeti vardır. Bu çalışmaların bildi rimleri başta yapılsaydı biz de ona göre bir yol çizerdik. Burada sansür olsa şuradaki soyut resimler de sansüre girerdi . Gürsu, Pir in Bendolar adlı 5 parçalık çalışmasından sadece birinin indirilmesiy le ilgili olarak da Normalde beşinin kal dırılması lazım. Oradan arkadaşlar sa dece birini indirmişler, bir yanlış anla şılma olmuş dedi. 2008 den beri Anadolu daki üniversitelerle bir likte yürütülen, her proje grubunun kendi coğ rafyasındaki uygarlıktan yararlandığı bir te mayla değişik dallarda ürettikleri sanat yapıtla rının İstanbul da sergilendiği Sanatın Anado lu Aydınlanması projesinin sanat yönetmeni Ali Akdamar da çalışmaların indirilmesinin yanlış olduğunu ve bu noktada belediyeyi eleştirdiği ni söylüyor. Akdamar, Sergilerimizde çıplak çalışmalara da, anarşist çalışmalara da yer ve rilir. Çalışmalar bilgim dahilinde asıldı. Evet belediyeye bazı çalışmaların görselleri gön derilemedi. Çünkü bana gelen çalışmaların yer aldığı dosyada da bazı görseller yoktu dedi. Serginin açılışında bulunan ve sergiyi ye niden gezdiğinde çalışmaların kaldırılmış ol duğunu gören sanatçı Maria Sezer ise yetki lilerin amaçlarının bir korku rüzg rı es tirmek olduğunu vurgulayarak şunları söyle di: Sanatçılar tereddüt etsin ve daha kon servatif işler sunsunlar diye yapıyorlar. Asıl sebep, çıplak beden göstermemek. Bu da son derece sansür kokuyor tabii ki. O ga leri bele d i y e y e bağlı ve galerinin bir poli tikası ve yönetme liği var. Fakat öyle bir yönetmelik ar tık çok çağdışı. Örneğin, İzmir deki Konak Belediyesi nin sanat merkezlerinde kesin likle böyle şeyler olmaz. Bütün bunlar çok düşündürücü. Kültür Servisi Bu yıl 914 Ekim tarihleri arasında yapı lacak 47. Ulus lararası Antalya Altın Portakal Film Festivali nde jüri üyesi olan ödüllü yönetmen Emir Kusturica için Boşnak dernekleri tarafından festi val yet kililerine Bosna Hersek Dostla rı Vakfı nın 29 Ey lül de yayımladığı bir basın açıklaması gön derildi. Kusturica nın juri üyesi olacağı temmuz ayında açıklanmış, açıklamanın ardından, Boşnaklar vatan haini ilan ettikleri yö netmenin festivale davet edilmesine sert tepki göstermişlerdi. Vakıf; bildiride Savaş suçluları ile birlikte hareket etmiş, kendi halkına ihanet etmiş birinin ülkemize sokulma sını bile kabul edemiyoruz şeklinde yaptıkları açıklamayla durumu protesto et tiklerini ve festival yönetimini kınadıkları nı belirtti. Sanatına Boşnak düşmanlığı bulaştırmış isimleri juri olarak görmek is temediklerini söyleyen Bosna Hersek Dostları Vakfı ve kardeş dernekler, festival sırasında da protestolarına devam edecekleri ni açıkladı. Kusturica, Boşnak kökenli olma sına rağmen kendisini Sırp olarak tanımla mış, Bosna savaşının Boşnaklar için en ağır döneminde Sırplardan yana tavır al mıştı. Açıklamalarında her zaman savaş karşıtı olduğunu söyleyen Kusturica, ya nı başındaki Boşnak halkının acılarına ka yıtsız kalmış, yıllarca savaş suçlusu ve katliamcı Sırp diktatörü desteklemişti. Boyle a onur ödülü Kültür Servisi Oscar ödüllü Slumdog Millionaire Milyoner filminin yönetmeni Danny Boyle un, Britanya Film Enstitüsü nden, enstitünün en yüksek mertebedeki Onur Nişanı sayılan Kardeşlik ödülünü alacağı açıklandı. Ödül, 1328 Ekim tarihleri arasında düzenlenecek Londra Film Festivali kapsamında verilecek. Boyle un 127 Hours 127 Saat adlı son yapıtı da festivalin kapanış filmi olarak festivalde yarışacak. Serginin küratörü Ayhatun Ateşin, Çalışmaları, çıplaklığı müstehcen buldukları için kaldırdılar derken galeri yöneticisi Beste Gürsu, kaldırılan yapıtların önceden bildiriminin yapılmadığını öne sürdü. Bu arada, Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan ın sergiyi yapıtlar kaldırıldıktan sonra gezdiği vurgulandı. BOŞNAKLARDAN ALTIN PORTAKAL KONUĞUNA TEPKİ Domingo, Washington dan ayrılıyor Kültür Servisi Ünlü İspanyol tenor Placido Domingo; 1996 yılında sanat yönetmeni olarak başladığı, 2003 yılından beri de genel yönetmenliğini üstlendiği Washington Ulusal Opera dan ayrılma kararı aldı. Aynı görevde bulunduğu Los Angeles Operası ile geçen hafta sözleşmesini 2013 e dek yenileyen Domingo nun, Washington Ulusal Operası ile sözleşmesi 2011 de sona eriyor. Hikmet Uluçam ın Afrodit in Zeytinağaçları adlı kolajfotoğraf çalışması da sergiden son gün kaldırılan yapıtlar arasında. SELAM OLSUN ÜLKÜ TAMER Savaş ve... Kitap Turgut Özakman ın Şu Çılgın Türkler inin olağanüstü satış başarısının arkasından Kurtuluş Savaşımızı konu alan kitaplar birbirini izlemeye başladı. Bizim edebiyatımızda savaşı konu alan yapıtların büyük çoğunluğu hamasi eserler olmaktan ileri gidememiştir. Bunu söylerken Halide Edip Adıvar ın Ateşten Gömlek i, Kemal Tahir in Yorgun Savaşçı sı, Hasan İzzettin Dinamo nun Kutsal İsyan ı gibi yapıtları ötekilerden ayırıyorum. Elbette N zım Hikmet in Kurtuluş Savaşı Destanı nı da. Savaşla ilgili ilk yapıt, efsaneleri bir yana bırakırsak, İliada dır sanırım. Koalisyon yapmış Yunanlılarla Troyalılar arasındaki savaş, Homeros un ölümsüz diliyle günümüzde bile canlılığını, dehşetini korumaktadır. Troya savaşı bir zafer olarak belirir İliada da. Aynanın öteki yüzünü ise yaklaşık beş yüzyıl sonra Euripides göstermiştir. Yunanlı kahramanların kenti yakıp yıkmasını, kendilerini tutsak etmesini bekleyen Troyalı kadınların tragedyası, savaş karşıtı en önemli oyunlardan birinin konusunu oluşturur. Gözyaşını, kanı, acıyı güçlü, etkili bir biçimde yansıtan oyunların başında hep Troyalı Kadınlar gelmiştir benim için. Ortaçağda savaş edebiyatı denilince aklıma destanlar geliyor. Almanların Nibelungenlied i ile İskandinavların Grettir, Laxdaela, Volsunga destanları savaşlarla, kanla örülmüştür. Özellikle, şairi bilinmeyen Nibelungenlied çağlara direnmiş, yazılışından yedi yüzyıl sonra Hitler Almanyası nın başucu yapıtlarından biri olarak belirmiştir. Bunlara bir de İspanyolların sonradan Corneille in oyunlaştırdığı Cid i ekleyebiliriz. Savaşın Euripides te olduğu gibi acı gerçekliğiyle belirmesi için yüzyıllarca beklemek gerekecektir. Rönesans döneminde olsun, Klasik ve Romantik dönemlerde olsun, Akıl Çağı nda olsun, savaş zaman zaman bir fon olarak belirmiştir edebiyatta. Bu çağların yazarları dinle, felsefeyle, hümanizmayla, aşkla ilgilenmişler, bireylerin beyinlerine, yüreklerine eğilmişlerdir. Sözgelimi, Shakespeare... Konusu savaşlarda geçen tragedyalarında, tarihsel oyunlarında pek savaş yoktur aslında, kişilerin duyguları, güdüleri, hırsları, davranışları vardır. Otuz Yıl Savaşları nı yaşamış ülkelerde bile yirminci yüzyılda Brecht in Cesaret Ana sına kadar bu konuyla ilgili kalıcı bir edebiyat yapıtı çıkmamıştır. Olsa olsa Schiller in beş ciltlik Otuz Yıl Savaşları tarihinden söz edilebilir. On dokuzuncu yüzyılın ünlü romancılarını düşünüyorum: Austen, Dickens, Hardy, Bronte Kardeşler, Poe, Hawthorne, Melville, Hugo, Balzac, Stendhal, Flaubert, Zola, Gogol, Dostoyevski... Başkişisi savaş olan ne kadar az yapıt var. Yirminci yüzyıl iki büyük savaş yaşadı. Bu savaşlar da büyük edebiyat yapıtları yarattı. Toller, Remarque, Hemingway, Malaparte, Ehrenburg, Şolohov aklıma ilk gelenler. Dileyen kızabilir, ben bu yazarlara Genç Aslanlar romanı ve Ölüleri Gömün Bury the Dead oyunuyla Irwin Shaw u da ekleyeceğim. Aytmatov un Toprak Ana sını da, Edita Morris in Vietnam a Sevgiler iyle birlikte, savaşı cephe gerisinden en iyi yansıtan yapıtlar arasında görüyorum. İspanya İç Savaşı nı, romancılardan, öykücülerden çok şairler, Lorca, Machado, Alberti, Şilili Neruda, İngiliz Auden, Spender gibi sanatçılar yansıttı. Tarihteki nice kanlı savaşları düşünüyorum... Bir de savaş üstüne yazılanları. Yazılanlar, yapılanları doğru orantılı, yeterli sayıda temsil etmiyor galiba. Sanatçı, insanın insana zulmünü dile getirmeyi, o acıları yeniden yaşamayı ve yaşatmayı pek içine sindiremiyor mu acaba? Nüfus cüzdanımı kaybettim. Hükümsüzdür. Lale Kübra Tanrıverdi Duyuru Kırgız yazar CENGİZ AİTMATOV un varisi Aitmatov Eldar Chingizovich, yazarın yapıtları ile ilgili olarak FSEK nun tanıdığı hakların Türkiye sınırları içinde kullanma yetkisini Ajans ımıza vermiş bulunmaktadır. Bu durum ve ayrıca yazarın yapıtları ve yapıtlarının işlenmeleriyle ilgili olarak Türkiye de bugüne dek hiçbir kuruluşa kullanma izini verilmediği kamuoyuna duyurulur. Onk Ajans 2 EK M 2010 CUMARTES CUMHUR YET SAYFA KÜLTÜR 15kultur@cumhuriyet.com.tr CMYB C M Y B Faust a Nick Cave melodileri Kültür Servisi Avustralyalı müzisyen Nick Cave, tiyatrocu Gisli Orn Garoarsson ın yeniden sahneye uyarladığı Faust oyununun müziklerini hazırladığını açıkladı. Daha önce de Metamorphosis ve Woyzeck adlarında iki ayrı oyunda Cave ile çalışan Garoarsson, sonuçtan çok memnun olduğunu belirtti. Eser, yeni sezonda Londra da gösterilecek. Van Gogh un kayıp eskizi bulundu Kültür Servisi ABD de, Hollandalı ressam Vincent Van Gogh a ait olduğu düşünülen bir çizimi çaldığı iddiasıyla aranan Edward Laird yakalandı. The Night Cafe adlı tablonun taslağı olan çizim, 2009 yılında bir antikacıda bulunmuştu. Laird in sahibinin evinden çalıp, 250 dolara antikacıya sattığı eserin gerçek değeri ise 1 milyon dolardan fazla. Chinatown un Walsh u öldü Kültür Servisi Marty ve Chinatown filmlerinin oyuncusu Joe Mantell, 94 yaşında hayatını kaybetti. 70 ten fazla filmde ve televizyon programında rol alan Mantell, 1956 da Marty filmindeki rolüyle Oscar adaylığına değer görülmüştü. Aksilikler filmi The Hobbit Kültür Servisi Guillermo del Toro nun yönetmenlik koltuğundan ayrılması ve zorlu geçen oyuncu seçimlerinden sonra iki bölümden oluşacak olan The Hobbit filminin çekim sürecinde yeni bir aksilik ortaya çıktı. Hollywood oyuncu örgütleri ve birçok uluslararası dernek, yüksek meblağdaki bütçe aktarımına karşı bir açıklama yaparak sendikasız işyerinde çalışmamanın üyelerinin hakkı olduğunu söyledi. Yüzüklerin Efendisi nden sonra