Katalog

SAYFA CUMHURİYET 25 EYLÜL 2009 CUMA 4 HABERLER DÜNYADA BUGÜN ALİ SİRMEN Bölünmeyiz Ama Siz Yine de Merak Edin! Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ, bayram sonrası yaptığı bir söyleşide Tayyip Bey’in son açı- lımı üzerine başlayan tartışmalardan tedirgin olan kamuoyunu yatıştırmak gereğini duymuş. - Asker sivil emekli herkes “Ne oluyoruz komu- tanım, bölünecek miyiz?” diye soruyorlar bize, di- yor, ardından da ekliyor: - Merak etmeyin! Lütfen seyretmeyin bu tele- vizyonları, her söyleneni ciddiye almayın, diyorum, diyerek halkı teskin ettiğini açıklıyor. Bir ülkenin bölünmez bütünlüğünün temel gü- vencelerinden birisi silahlı kuvvetleri olduğuna gö- re, TSK’nin komutanının bu açıklaması son de- recede yerinde ve rahatlatıcıdır kuşkusuz ki. Ama unutmayalım ki, bir ulusun bölünmemesi- ni sağlayan öğeler içinde silahlı kuvvetler birincil önem taşısa bile tek güvence değildir. Başka si- yasal ve sosyal etkenler de bu alanda rol oynar. Bir ulusun birliği ve beraberliğinin sürmesinde, siyasal iktidarın da o yönde çelik bir iradeye sa- hip olması en az ordusunun güvenilirliği kadar önem taşır. Aynı şekilde ulusal birliğin temel unsuru ırk, dil, din birliğinden çok ortak yaşama ve ortak bir ge- leceğe elbirliğiyle yönelme konusundaki muta- bakattır. Şu anda bunların tümü değilse bile çoğunluğu var olduğuna göre endişeye gerek yok. Geçmişi bütün bir Batı dünyasının elbirliğiyle par- çaladığı bir devlete dayanan Türkiye’de insanla- rın toprak bütünlükleri ve birliklerine yönelik teh- likeler konusunda fazlaca duyarlı olmalarını anla- yışla karşılamak mümkündür. Tabii ki, her kapının ardında bir bölücü arayan- ların paranoyasına düşmemek gerekir. Ama kendi varlığını, salt kurucu lideri “ilelebet payidar olacağını” söyledi diye hiçbir ulus için var olmayan bir ilahi güvence altında hissedip “bize bişiiy olmaz yahu!” lagarlığına saplanmak da ay- nı derecede yanlış bir davranış biçimidir. Bu iki uç arasında makul bir noktada durmak ve toplumun sağlığını, sağlamlığını, ulusun mutaba- katını her an gözlemek en doğru yoldur. Ulusun mutabakatı sürekli gözlenmez ve bes- lenmez ve bir kez yok olur ise artık o kırılmış va- zoyu bir arada tutabilecek silahlı ve silahsız hiç- bir güç olamayacağını bize tarih göstermiştir. Demek oluyor ki, mesele, birliği ve bütünlüğü bir kez yitirmemek, soldurmamak, yok etmemek, onu bozacak iç ve dış kışkırtmalara mahal vermemek, istemeden de olsa yanlış sonuç doğuracak giri- şim ve çağrışımları farkında olmadan yaratacak öneri ve fiillerden kaçınmaktır. Ortadoğu’da Lozan ile kurulan dengenin ABD’nin şu andaki amaçlarıyla bağdaşmadığını görmemek için aptal olmak gerekir. Önce bunu görelim. Buna karşılık, bütün tahriklere karşın Anadolu halkının bir arada yaşama mutabakatında kimi çat- laklar oluşmasına rağmen geri dönülmez bir kırıl- manın henüz olmadığını da söyleyebiliriz. Bu halk höt deyince “peki gel böl” demeyecektir. En büyük güvence budur. Bu durumda, birbirini izleyen büyük yanlışlar ya- pılmadığı takdirde, bölünmek söz konusu değil- dir, yani İlker Başbuğ haklıdır, bölünmeyiz. Kürt kimliği de mutlaka en demokratik biçimde karşılanması gereken kültürel bir talep olduğu za- man da bölünmeyiz, anadille TV, radyo yayınları yapıldığı, kitaplar gazeteler çıkarıldığı, türküler çığ- rıldığı, şiirler okunduğu zaman da bölünmeyiz. Ama bütün bunlardan bakıp yine de “merak et- meyin!” demek biraz fazladır. Etnik kimlik bir hal- kın haklı talebinin ötesinde bir ulusun siyasal ta- lebine dönüşürse, üniterlik görüntüsü altında, ki- mi federasyonlardan daha bölücü formüller öne- rilirse, Kürt açılımı ya da demokratik açılım, de- mokratik önlemler “paketinin” ötesinde bir “sürece” dönüştürülürse, o zaman nereye varacağımızı tah- min etmek güç olmasa gerek. O yüzden diyorum ki: - Bu durumda bölünmeyiz ama yine de merak edin siz! Çünkü. En büyük güvencemiz o mera- kınızdır. Bu gece saat 21.00’de, Cem TV’de Prof. Dr. Sü- heyl Batum ile birlikte “Ayıptır Söylemesi” prog- ramına AKP Milletvekili ve TBMM Adalet Komis- yonu Başkanı, Prof. Dr. Burhan Kuzu’yu konuk ederek açılımlar ile hükümetin son girişimlerini tar- tışacağız. asirmen@cumhuriyet.com.tr ‘İlişkiler ‘reset’ edilmeli’ TÜREY KÖSE ANKARA - CHP Genel Başkanõ Deniz Baykal, AB büyükelçileriyle bir araya geldiği yemekte, “Türkiye- AB ilişkileri ‘reset’ edilmeli. AB hem Müslüman hem demokratik hem laik bir Türkiye’nin önemini anlamalı” mesajõ verdi. Kürt açõlõ- mõyla ilgili ayrõştõrõcõ istikametteki ara- yõşlara karşõ olduklarõnõ bildiren Bay- kal, “Bu arayışlar hem Türkiye’yi hem bölgeyi karıştırır. Kanlı bir sü- reç başlar” uyarõsõnda bulundu. Bay- kal, Ergenekon davasõyla ilgili olarak da, “Jenkins raporunda söylenenleri ben 1.5 yıl önce söylemiştim. Elbette suç işleyenler vardır. Ama alakasız insanların bir araya getirilerek yar- gılanması söz konusu” dedi. AB dönem başkanõ İsveç’in ev sa- hipliğinde, büyükelçilikte düzenle- nen yemek 2.5 saat sürdü. Yemeğin 1.5 saatlik bölümünde Baykal sunuş yaptõ. Daha sonra sohbet edildiği öğ- renildi. Edinilen bilgiye göre Baykal, büyükelçilere şu mesajlarõ verdi: ‘Basın daha mı özgür?’ Doğan Grubu’na ceza: Burada Türkiye’nin demokratikleşmesini ko- nuşuyoruz. Diğer bütün konular ona bağlanõyor. Hukuk yönetimi mi, ço- ğunluk yönetimi mi? Aslõnda ikisi çe- lişmez. Ama Türkiye’de öyle olmuyor. Ciddi sorunlar yaşanõyor. Son 10 yõl- dõr pek çok demokratikleşme adõmõ atõldõ. Peki, Türkiye 10 yõl öncesinden daha demokratik bir toplum oldu mu? Yargõ daha bağõmsõz mõ? Basõn daha özgür diyebiliyor muyuz? Anado- lu’nun herhangi bir yerinde bir kadõn kendini 10 yõl öncesine göre daha öz- gür hissediyor mu? Doğan Grubu’na büyük vergi cezasõ geliyor. Bu sade- ce mali mevzuat icabõ diye izah edi- lebilir mi? Buna kim inanõr? Ergenekon: Bu davayla ilgili Jen- kins raporunu gördük. Orada ne söy- lüyorsa ben 1.5 yõl önce söyledim. El- bette suç işleyenler vardõr. Ama suç iş- leyenlerle hiç alakasõ olmayan in- sanlarõn bir araya getirilmesi, bir ara- da yargõlanmasõ olabilir mi? Alakasõz insanlar bir arada yargõlanõyor. ‘AB ile ilişkiler tıkandı’ AB ile ilişkiler: AB ile ilişkiler tõ- kandõ, yoruldu. Sõçrama şansõ görün- müyor. AB ile ilgili hem gerçekçi hem iyimser olmak çok zor. Türkiye-AB ilişkileri reset etme noktasõna gel- meli. Yeni bir ihtiyati iradeye ihtiyaç var AB’de. AB hem Müslüman hem demokrat hem laik Türkiye’nin ne ka- dar önemli olduğunu anlama noktasõna gelince bu ilişkiler reset edilebilir. Kürt açılımı: Biz 1989 yõlõnda 20 yõl önce bir rapor hazõrladõk. O zaman hatta DGM dava açtõ. Şimdi yeni bir yol ayrõmõndayõz. Etnik kimlik bizim milli bütünlük içinde yaşamamõza engel mi değil mi? Etnik kimlik mil- li bütünleşmeye taşõnmalõ. Bizim öne- rilerimiz bu bütünlüğü sağlayacak, en- tegrasyonu sağlayacak çözümler. Ba- zõlarõ ayrõştõrõcõ istikamette arayõşla- ra yöneliyor. Bireysel hak ve özgür- lüklere tamam, ama ayrõştõrmaya ha- yõr diyoruz. Ayrõştõrõcõ arayõşlar hem Türkiye’yi hem bölgeyi karõştõrõr. Kanlõ bir süreç başlar. Eskiden herkes kendini Iraklõ diye tarif ederdi. Şim- di ya Şii ya Sünni... Başbakan bu açõ- lõmla ilgili olarak istiyor ki beraber bir şeyler yapalõm. Bu kadar uyumlu, uz- laşmacõ, işbirliğine açõk bir yaklaşõm sergiliyor! Anayasa değişikliğinde Cumhurbaşkanlõğõ, TBMM Başkan- lõğõ seçiminde bu tavrõ göremedik. So- rumluluğu paylaşmaya çalõşõyor. ‘Hayal kurmayın’ Ermeni açılımı: Azerbaycan’õn iş- galden kurtarõlmasõ temel bir konudur. Azerbaycan sizin için de önemli. Er- menistan-Rusya ilişkileri kolay kolay değişecek değildir. Hayal kurmayõn. İşgale son verilmesi ve sõnõrõn açõlmasõ arasõnda bağlantõyõ kurmamak müm- kün değil. Petrosyan’õn bilmesi ge- rekir ki o tahliye olmadan sõnõr açõla- maz. Azerbaycan’õn önemini görün, kendi ülkenizdeki Ermeni diyaspora- sõnõn baskõsõ altõnda temel gerçekleri gözden kaçõrmayõn. Bize önce sen sõ- nõrõ aç onlar da işgale son verir dene- bilir. Biz yakõn tarihte bu konularda al- datõlmõş bir ülkeyiz. Bu unutulmamalõ. ‘Treni yolda tutmak lazım’ Sohbet sõrasõnda İsveç’in Ankara Büyükelçisi Chirster Asp’nin Bay- kal’õn “reset edelim” sözlerine atõf- ta bulunarak, “Tamam reset edelim ama track’ta kalalım” dediği, Bay- kal’õn da “Elbette. Treni yolda tut- mak lazım” karşõlõğõnõ verdiği öğre- nildi. Baykal’õn ombudsmanlõk ko- nusundaki soru üzerine, “İhtilafların azaltılması, yargının gereksiz ihti- laflarla meşgul edilmemesi önemli. Ama bu konu mahalle baskısına dö- nüşmemeli” görüşünü dile getirdiği aktarõldõ. Baykal’õn ruhban okuluyla ilgili olarak da, “Anayasal çerçeve iyi değerlendirilmeli. Böyle bir süreç- te Türkiye’de radikal ve kökten- dinci okulların açılması yolu açıla- bilir” kaygõsõnõ dile getirdiği öğrenildi. Diyarbakır’da ‘Ya Özgürlük, Ya Hiç’ buluşması DİYARBAKIR (Cumhuriyet Bürosu) - Diyar- bakõr’da yapõlacak olan Mezopotamya Sosyal Fo- rumu (MSF) 26-30 Eylül günlerinde çok sayõda si- yasetçi, aydõn ve sanatçõyõ bir araya getirecek. Meslek odalarõ, sendikalar, siyasi parti ve plat- formlar ile GAP Belediyeler Birliği’nin içinde olduğu 250’yi aşkõn kurumun, geçen yõlõn aralõk ayõnda kurduğu Mezopotamya Sosyal Forumu, 26-30 Eylül günlerinde Diyarbakõr’da toplana- cak. Forum toplantõlarõ Kayapõnar Belediyesi Cegerxwin Gençlik Kültür ve Sanat Merke- zi’nde yapõlacak. Foruma DTP milletvekilleri Emine Ayna, Akın Birdal, Sebahat Tuncel, İstanbul Bağõmsõz milletvekili Ufuk Uras, KESK Genel Başkanõ Sami Evren, Venezüella Bolivar Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu Jo- se Grigorio Bracho Reyes, Arjantinli avukat ve insan haklarõ savunucusu Eduardo Suarez ve Filistin Halk Kurtuluş Cephesi temsilcilerinin de aralarõnda olduğu çok sayõda kişi katõlacak. Kardeş Türküler konser verecek “Ya Özgürlük, Ya Hiç” sloganõyla toplanacak olan forum, eski DEP Milletvekili Hatip Dicle, Dünya Sosyal Forumu Uluslararasõ Konseyi’nden Rafaella Bollini ve Barõş Analarõ İnisiyatifi’nden Emine Özbek’in konuşmasõyla başlayacak. Fo- rum, Kardeş Türküler konseriyle sona erecek. Di- yarbakõr çocuk korosu ve Diyarbakõrlõ Ermeni mü- zisyen Onno Dinkjiyan da sahne alacak. Mardinli Süryani çocuklarõn da konser vereceği forumda, Uluslararasõ Diyarbakõr Gençlik Kampõ gerçekleş- tirilecek. Forumda tartõşõlacak konular şöyle: “Kalkınma Miti, Alternatif Üretim Modelleri ve Ekoloji, Öz Yönetim Temelinden Yerinden Yö- netim ve Komünalizm, Emperyalist Küreselleş- me Çıkmazı Ve Seçenekler, Ortadoğu’da Halk- lar, Bölünmüşlük ve Dayanışma, Militarizm, Si- villeşme ve Sivil İtaatsizlik Deneyimleri, Orta- doğu’da Kültürel Dönüşümler Ve Yaratıcıları, Tarihin Cinsiyeti Ve Uygarlık Sorunsalında Kadın, Toplumun Değişim Ve Dönüşüm Dina- miği: Gençlik, Geleceğin Doğru İnşası İçin Geç- mişle Yüzleşme / Süregelen Hak İhlalleri.” TAŞA KARŞI 7 KURŞUN DAVASI Yargõtay’õn kararõ BM’ye taşõnõyor MAHMUT ORAL DİYARBAKIR - İnsan Haklarõ Derneği (İHD), Yargõtay Ceza Genel Kurulu’nun, Siirt’te gösteri yapan kitleye 7 kurşun sõkarak Abdullah Aydan’õ öldüren uzman çavuşa ilişkin beraat kararõnõ Bir- leşmiş Milletler (BM) gündemine taşõyacak. Siirt’te 2005’te içinde iki jandarma erinin de bulunduğu askeri bir ciple Özel Harekât Komu- tanlõğõ’ndan ayrõlan uzman çavuş G.Y., il merke- zinde basõn açõklamasõ yapan 150-200 kişilik bir grupla polis arasõnda çõkan çatõşmanõn ortasõnda kaldõ. Kalabalõğa doğru 7 kurşun sõkan G.Y’nin açtõğõ ateş sonucu Abdullah Aydan yaşamõnõ yitir- di. Siirt Ağõr Ceza Mahkemesi, açõlan davada G.Y.’nin beraatõna hükmetti. Temyiz üzerine ka- rar Yargõtay’a geldi. Yargõtay Cumhuriyet Baş- savcõlõğõ adõna tebliğname hazõrlayan YARSAV Başkanõ ve Yargõtay Savcõsõ Ömer Faruk Emi- nağaoğlu, beraat kararõnõn bozularak G.Y’nin ce- zalandõrõlmasõnõ istedi. Ancak buna karşõn Yargõ- tay 1. Ceza Dairesi beraat kararõnõ onadõ. İHD Di- yarbakõr Şube Başkanõ avukat Muharrem Erbey, Aydan’õn öldürülmesine ilişkin kararõ İsviçre’nin Cenevre kentindeki Birleşmiş Milletler İnsan Hak- larõ Konseyi toplantõsõna taşõyacaklarõnõ söyledi. Büyükelçiler ile yediği ye- mekte AB-Türkiye ilişkilerinin tõkandõğõnõ söyleyen Baykal, “AB ile ilgili hem gerçekçi hem de iyimser olmak çok zor” diye konuştu. CHP lideri, hü- kümetin Kürt açõlõmõnõn hem Türkiye’yi hem de bölgeyi ka- rõştõrabileceğini vurguladõ. AB dönem başkanı İsveç’in ev sahipliğinde, büyükelçilikte düzenlenen basına kapalı yemek yaklaşık 2.5 saat sürdü. Yemeğin 1.5 saatlik bölümünde Deniz Baykal bir sunuş yaptı. (Fotoğraf:AA) CMYB C M Y B MEZOPOTAMYA SOSYAL FORUMUCHP’DEN ÖNERGE Gül’ü eleştiren yandı ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - CHP mil- letvekili Canan Arıtman, internet sayfalarõndaki ha- ber yorum bölümlerinde yer alan Cumhurbaşkanõ Abdullah Gül’e yönelik eleştirilere soruşturma başlatõlmasõnõ Meclis gün- demine taşõdõ. Arõtman, İçişleri Bakanõ Beşir Ata- lay’dan şu sorularõ yanõt- lamasõnõ istedi:  Cumhurbaşkanõ’nõn istemi doğrultusunda İs- tanbul Emniyeti Güvenlik Şube Müdürlüğü’nde özel bir birim oluşturularak in- ternet sitelerinde eleşti- rel yorum yapan vatan- daşlarõn tespit edilip, Şiş- li Cumhuriyet Savcõlõ- ğõ’na ihbar ve şikâyette bulunularak, vatandaşlarõn karakollara ifade vermeye çağrõlmalarõ sizce doğru bir yöntem midir?  Bu yöntem Gül’ün düşünce özgürlüğü konu- sundaki var olduğunu id- dia ettiği hoşgörüsüne ne kadar uymaktadõr?  Emniyet Genel Mü- dürlüğü’nde bu görev için Gül’e özel bir birim oluş- turulmasõ yasa ve yönet- meliklere uygun mudur?  Bu birim ne zaman oluşturulmuştur ve bugü- ne kadar kaç vatandaşõmõz IP numarasõndan tespit edilerek haklarõnda sav- cõlõklara suç duyurusunda bulunulmuştur? Kaç va- tandaşõmõza Gül’e haka- retten dava açõlmõştõr?  Cumhurbaşkanõ’nõ internet ortamõnda eleşti- ren vatandaşlarõmõzõ bu- larak, suç duyurusunda bulunmak Emniyet Ge- nel Müdürlüğü’nün gö- revleri arasõnda mõdõr? Baykal, AB büyükelçilerine ‘Birlik hem Müslüman hem demokratik hem laik Türkiye’nin önemini anlamalõ’ dedi. Kürt açõlõmõ konusunda ‘Ayrõştõrõcõ arayõşlar kanlõ bir süreç başlatõr’ uyarõsõnõ yaptõ 26-30 Eylül günlerinde yapõlacak foruma İs- tanbul bağõmsõz milletvekili Uras, KESK Baş- kanõ Evren, Venezüella Bolivar Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu Reyes, Arjantinli insan haklarõ savunucusu Suarez ve Filistin Halk Kurtuluş Cephesi temsilcileri de katõlacak. Dış Haberler Servisi - Cumhurbaşkanõ Abdullah Gül’ün Suudi Arabistan’a yaptõğõ ziyarete eşlik eden Başbakan Yardõmcõsõ Bülent Arınç, TBMM’de demokratik açõlõm konusunda yapõlacak kapalõ oturumun her şeyin açõkça konuşulmasõna imkân vereceğini, ancak açõk otu- rumla konunun özelliğine göre bazõ konularõn ima yoluyla ya da “Bay X” diye anlatõlmak zorunda kalõnacağõnõ söyledi. Genelkurmay Başkanõ Orge- neral İlker Başbuğ’un Mar- din’de yaptõğõ değerlendirme- leri CHP’nin “TSK bu kadar güncel siyasetin içinde yer almamalı“ şeklinde eleştirme- sini de değerlendiren Arõnç, “Sayın Genelkurmay Başka- nı düşüncelerini gayet açık ifade etmiş. Bunun başka yönlere çekilmesini doğru bulmuyorum” dedi. ARINÇ: BAŞBUĞ DÜŞÜNCESİNİ AÇIKLADI BRÜKSEL (Cumhuriyet) - Belçika’da göç ve ilticadan so- rumlu Başbakan Yardõmcõsõ Joelle Milquet, İçişleri Bakan- lõğõ Yabancõlar Ofisi Direktörü Freddy Roosemont ve Vatan- sõzlar Genel Komiseri Dirk Van den Bulck, AKP’li Zafer Üskül başkanlõğõndaki TBMM İnsan Haklarõ Komisyonu he- yetine verdiği randevuyu iptal etti. Üskül, randevu iptalini “not ettiklerini” söyledi. BELÇİKA’DAN RANDEVU İPTALİ