Katalog

SAYFA CUMHURİYET 26 AĞUSTOS 2009 ÇARŞAMBA 16 KÜLTÜR DEFNE GÖLGESİ TURGAY FİŞEKÇİ Yorgun Dünya Yirminci yüzyıla girerken dünyamız inanılmaz bir enerjiyle doluydu. Sanki insanoğlu binlerce yıldır biriktirdiklerinden yepyeni, yaşanası, mutlu bir yeryüzü yaratacak olanaklara kavuşmuş gibiydi. Bu coşku duyuluyordu bütün toplumlarda. Bilimde, sanatta, toplumsal haklarda sınır tanımaz gelişmeler oluyordu. Matisse’in, Picasso’nun tablolarında, Şarlo’nun filmlerinde görülen yaşama sevinci bu coşkunun gös- tergeleridir. Rusya’daki sosyalist devrimin, Anado- lu’daki ulusal bağımsızlık hareketinin başarıya ulaş- ması, hep bu umutların sonucu oldu. Fransa’da Halk Cephesi’nin seçimleri kazanması da öyle. Ne ki, yeryüzünde egemen sermaye düzeni, doy- maz hırsıyla yeni karanlık serüvenlere sürükledi in- sanlığı. Önce art arda gelen iki büyük dünya savaşı ka- na boğdu yeryüzünü. Dünyanın üçte birinde yönetime gelen, umut simgesi sosyalizm uygulamaları hem bu saldırılar hem de yöneticilerinin yetersizlikleriyle baskıcı düzenle- re dönüştüler. Yeryüzü silahlanma yarışına dayanan bir dehşet dengesinin üzerinde yaşamaya başladı. Bugün de dünyayı defalarca yok edebilecek kadar çok nükleer bombanın üzerinde oturuyoruz. Dünyanın her yanı kanlı hesaplaşmaların alanı ol- du. Yirmi yıl süren Vietnam Savaşı, yalnız bu Uzak Asya ülkesini kana boğmakla kalmadı, bütün dün- ya halkları üzerinde kolay onarılamayacak yaralara yol açtı. Dünyanın bir başka uzak köşesi Şili’de seçimle ba- şa gelen sosyalist devlet başkanı Salvador Allen- de, darbeyle başkanlık konutunda öldürüldü. Gita- rıyla çaldığı müzikleriyle halkının dili olan şarkıcı Vic- tor Jara, kolları kesilerek öldürüldü. Bağımsız yaşamak istediği için Küba halkı, elli yıl- dır bitmeyen bir ambargonun elini kolunu bağla- masıyla yoksunluk içinde kaldı. Ülkemizde 1980 darbesine zemin hazırlanması için beş bin genç sokaklarda öldürüldü; otuz bin kişi ay- rılıkçı terör nedeniyle hayatından oldu. Filistin halkı, altmış yıldır kendi ülkesinde sürgün, her gün kanlı bir terör saldırısının içinde yaşıyor. Sosyalizmin çökmesi, insanlığın gelecek umutla- rının da büyük ölçüde tükenmesine yol açtı. Sonuçta coşkularla, umutla başlayan yirminci yüz- yıl, insanlık için umutların tüketildiği, gelecek düş- lerinin gerçekleşemediği, bir yüzyıl oldu. İnsanlık yirmi birinci yüzyıla “umut yorgunu” ola- rak girdi. Dünyanın düzeleceğine, geçmişten çok daha az inanılıyor artık. Dünya kapitalizmi ise kazandığı başarılardan hoşnut, bilimsel teknolojik gelişmelerle kendini ye- nileme gücünü kanıtlamış, yeryüzünün efendisi ol- mayı sürdürüyor. Geçmişe göre çok daha saldırgan. Koca bir ülkeyi yalnızca petrolüne el koyabilmek için baştan başa işgal etmekten, kana bulamaktan çe- kinmiyor. Dur diyeni yok. Tek dizgini kendi dönem- sel krizleri. Krizlere girdikçe kendine çeki düzen ver- meyi düşünüyor ama aynı tas, aynı hamam. İnsanlık düşmanı kapitalizm bu denli enerjikken, yorgun dünya yeni umut filizleri yeşertemiyor. Gü- nümüzün Latin Amerika’da başa geçen halktan ya- na yönetimleri, eski heyecanları yaratamıyor. Ama insanoğlunun da başka umarı yok. Kendi ge- leceği için kapitalizmi aşması gerek. Bunun için yeryüzü halklarının yeni bir enerjiye, coş- ku kaynağına ihtiyacı var. İnsanlık kendi yazgısını ken- di eline alma gücüne kavuşmalı. Bakalım önümüzdeki yıllar böyle yeni bir umut dal- gası boy verecek mi? turgay@fisekci.com kultur@cumhuriyet.com.tr CMYB C M Y B Türk sinemasõnda film sayõsõnda rekora gidilirken, salonlar kapanma tehlikesiyle karşõ karşõya Kültür Servisi - Yeni sinema mevsimin- de yetmiş yeni Türk filminin gösterileceği müjdesi, son aylarda ülkemizde çeşitli iller- deki bazõ sinema salonlarõnõn mali nedenlerle ‘kapanma’ noktasõna geldiği haberleriyle bir- likte geldi. Son yõllarda çoğunluğu İstanbul Beyoğlu’nda bulunan ve dünya sinemasõn- dan örneklere yer vererek önemli bir boşlu- ğu dolduran bağõmsõz sinema salonlarõnõn ka- panma olasõlõğõndan söz edilirken mali dar- boğaz nedeniyle kapanma tehlikesi bugün ar- tõk büyük zincirlerin birer parçasõ olan sa- lonlar için de gündeme gelmiş durumda. 2008 - 2009 mevsiminde 22 sinema kapandõ, ön- ceki gösterim mevsiminde kapanan sinema salon sayõsõ ise 13. Konunun ‘zincir sine- malar’ ve ‘sanat filmlerine ağırlık veren bağımsız sinemalar’ açõsõndan farklõ ele alõn- masõ gerekse de, ortak düşün- ce, genel olarak devletin si- nema salonlarõna gerekli desteği vermiyor oluşu. Sinema Salonlarõ İşlet- mecileri Derneği Başka- nõ Mehmet Soyarslan, konuyu gündeme getirir- ken ekonomik krizin etkile- riyle birlikte farklõ etkenler ol- duğunu belirtiyor. Yerli ya da yabancõ, po- püler filmlerin yakõn salonlarda gösterilmesi, korsan DVD satõ- şõ gibi etkenler, toplamõ arttõğõ halde salon başõna düşen se- yirci sayõsõnda düşüşe neden oluyor. Buna bir neden de, hemen tüm filmlerin belli dönemlerde, ağõrlõklõ ola- rak sonbahar ve bahar aylarõnda gösterime sokulmasõ. Soyarslan, bu yõl çok sayõda yapõmla boy gösterecek Türk filmlerinin de bazõlarõnõn ya- zõn gösterime girebileceğini, yapõmcõlarõn bu- na sõcak bakmasõ gerektiğini belirtiyor. Böy- lece, ilgi gören yapõmlarõn yerine yenisinin getirilmesiyle yaşanan kaybõn bir ölçüde en- gellenebileceğini düşünüyor. Soyarslan, dev- letin sinema salonlarõndan ‘eğlence vergisi’ aldõğõnõ, bunun bir bölümünün salonlara destek için kulanõlmasõ gerektiğini, en azõn- dan bu salonlarõn enerji kullanõmõnõn fatu- ralandõrõlmasõnda kendilerine indirim yapõl- masõ gerektiğini söylüyor. Sinema salonlarõ, destek bekliyor. Konu, uzun zamandõr gündemde, telif haklarõnda önemli adõmlar atan Kültür ve Turizm Ba- kanlõğõ’ndan işletmecilerin beklediği ise, kendilerine gerekli desteğin verilerek sa- lonlarõnõn yaşatõlmasõ. YÖNETMEN,YAPIMCIVESENARİST Çakmaklõ son yolculuğuna uğurlandõ Kültür Servisi - Uygur PEN Başkanõ Kaiser Öz- Hun ile Kõrgõz PEN Başkanõ Dalmira Ti- lepbergenova öncülüğünde düzenlenen ‘Ural-Altay Dilleri PEN Konferansı’ bugün İstanbul World Park Hotel’de başlõyor. Bu bağlamda, üyelerinin çoğu çeşitli ülkelerde ya- şayan Uygur PEN Merkezi ilk genel kurulu- nu İstanbul’da gerçekleştirmiş olacak. Ural- Altay dil ailesine mensup PEN kulüpleri arasõnda iletişim başlatmak ve Orta Asya’da edebiyat ile ifade özgürlüğünün gelişmesi yö- nünde adõmlar atma amacõndaki konferan- sõn davetlileri arasõnda Uluslararasõ PEN Genel Sekreteri Eugene Schoulgin ile Uluslararasõ PEN Bölgesel Projeler Di- rektörü Frank Geary’nin yanõ sõra Azerbaycan, Kazakistan, Tataris- tan ve kurulma sürecindeki Moğolistan PEN kulüpleri de var. Konferansta Türkiye PEN’i ise Tarık Günersel ile Halil İbrahim Özcan temsil edecek. Gelecek yõl Japon PEN ile Kõrgõz PEN’in üstlenmek iste- diği konferans cumaya dek devam edecek. KONFERANS BUGÜN Kültür Servisi - Yönetmen, yapõmcõ ve senarist Yücel Çakmaklı (72) son yolculuğuna uğur- landõ. Tedavi gördüğü İstanbul Üniversitesi İs- tanbul Tõp Fakültesi reanimasyon servisinde 23 Ağustos Pazar günü hayatõnõ kaybeden Çak- maklõ, dün Fatih Camii’nde kõlõnan cenaze na- mazõnõn ardõndan Zincirlikuyu Mezarlõğõ’nda toprağa verildi. Çakmaklõ’nõn cenazesine ai- lesinin yanõ sõra Başbakan Recep Tayyip Er- doğan, İçişleri Bakanõ Beşir Atalay, Kültür ve Turizm Bakanõ Ertuğrul Günay, İstanbul Valisi Muammer Güler, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanõ Kadir Topbaş, Saadet Par- tisi Genel Başkanõ Numan Kurtulmuş, CHP İstanbul Milletvekili Berhan Şimşek, AKP Mil- letvekili Burhan Kuzu, eski Kültür Bakanõ İs- mail Kahraman, eski AKP Milletvekili Nev- zat Yalçıntaş, Ali Müfit Gürtuna, yönetmen Sefa Önal ve sinema oyuncusu Fikret Ha- kan’nõn da aralarõnda bulunduğu siyaset ve sanat dünyasõndan çok sayõda seveni ka- tõldõ. Çakmaklõ, Zincirlikuyu Mezarlõğõ’na defnedildi. Ural-Altay PEN kulüpleri İstanbul’da Ş A İ R L E R B E R K ’ İ A N M A Y A B O D R U M ’ A G İ D İ Y O R Kültür Servisi - Pop müzik şarkıcısı Micha- el Jackson’ın ölümüyle ilgili yürütülen ad- li tıp araştırmasına ait sonuçların cinayete işaret ettiği bildirildi. 25 Haziran’da kal- binin durması sonucu ölen Jackson’ın vü- cudunda iki yatıştırıcı ilaçla birlikte, ‘Pro- pofol’ adı verilen güçlü bir uyuşturucu ilaç bulunduğunu gösteren sonuçların, Jack- son’ın öldüğü sırada yanında bulunan Doktor Conrad Murray hakkında yasal iş- lemler yapılmasını gerektireceği belirtildi. Daha önce polise verdiği ifadede şarkıcı- ya ‘Propofol’ isimli anestetik ilacı da içe- ren bir uykusuzluk tedavisi uyguladığını söyleyen doktorun, Jackson’a öldüğü gün bu ilaçtan verdiği biliniyor ancak evde bu- lunan ‘Propofol’ şişeleri, ilacın sadece Murray değil, değişik doktorlarca da ve- rildiğini ortaya koydu. MichaelJackson’da cinayet kuşkusu İlhanBerk’eşiirliyolculuk Kültür Servisi - Gümüşlük Akademisi, geçen yõl hayatõnõ kaybeden şairimiz İlhan Berk’i üç gün sürecek bir etkinlikle anõyor. Çok sayõda şairin de katõlacağõ anma için bugün yola çõkacak ‘Şiirli Otobüs’, önce Yalova’da Ece Ayhan’õn mezarõnõ ziyaret edecek. ‘Şiirli Otobüs’ün şair yolcularõ yarõn ise Berk’in tişörtleri ve şiirlerinin yazõlõ olacağõ pankartlarla İzmir Alsancak’ta yürüyecek ve İzmir Can Yücel Sokağõ’ndaki İlhan Berk anmasõnõn ardõndan Berk’in Bodrum’daki mezarõnõn başõnda yapõlacak olan törene katõlacak. Yarõn şairlerin sunumlarõyla katõlacağõ bir ‘İlhan Berk Şiir Sempozyumu’ gerçekleşecek ve Berk’in bir şiiri ya da dizesinden hareketle çekilen fotoğraflarõn yarõştõğõ ‘Dizelerden objektife Fotoğraf Yarışması’nõn sonuçlarõ açõklanacak. Ayrõca tüm etkinlikler yõl sonunda ‘1. İlhan Berk Buluşması’ başlõklõ bir kitapta toplanacak. ‘Şiirli Otobüs’ün yolcularõndan bazõlarõ ise şöyle: Neşe Yaşın, küçük İskender, Gökçenur Ç., Deniz Durukan, Sina Akyol, Hüseyin Alemdar, Orhan Alkaya, Oruç Aruoba, Salih Aydemir, Salih Bolat, Nevzat Çelik, Enver Ercan, Asuman Susam, Sezai Sarıoğlu, Hilmi Yavuz, Haydar Ergülen ve Zeynep Köylü. Kültür Servisi - İnternetteki açõk artõrma sitesi Ebay’da geçen hafta açõk arttõrmayla satõşa çõ- kan, Marilyn Monroe’nun me- zarõnõn üstündeki mezar yeri 4.6 milyon dolara satõldõ. 500 bin dolardan başlayan açõk arttõrma sonunda mezara 4 milyon 602 bin 100 dolara sahip olan kişinin ismi açõklanmadõ. ABD’nin Los Angeles kentindeki Westwood Village Memorial Park’taki me- zar yerini satan kişi, 23 yõl önce 81 yaşõnda öldüğünde mezara defnedilen Richard Poncher’õn eşi Elsie Poncher. Mezar yeri- nin 1954’te Monroe’nun eski eş- lerinden beyzbol oyuncusu Joe DiMaggio’dan satõn alõndõğõnõ ve kocasõnõn mezarda yüzüstü yattõğõnõ, bunun onun son arzu- su olduğunu anlatan Bayan Poncher, Beverly Hills’teki 1.6 milyon dolarlõk evinin borçlarõ- nõ ödemek için böyle bir karar al- mõştõ. Ebay’da geçen hafta açık arttırmayla satışa çıkan, Marilyn Monroe’nun mezarının üstündeki mezar yeri 4.6 milyon dolara satıldı. Sarayda klasik müzik Kültür Servisi - Çõrağan Sarayõ’nda her ayõn ilk ve son cumartesi günleri saat 11.00’de “Saray’da Klasik Müzik - Cumartesi Konserleri” düzenleniyor. Bach, Mozart, Beethoven gibi dehalarõn yanõ sõra modern ustalarõn eserlerine de yer verilen konserler yeni sezonun başlangõcõnõ 5 Eylül’de yapacak. Barok Music Production müzisyenleri Ferda Arõkan (arp), Kutay Alp (keman) ve Duygu Kozak (flüt) ilk konserde Bach, Bizet, Mozart ve Schubert’in eserlerini çalacaklar. Konserlere katõlõm ücretsiz. (0 212 326 46 46) 4.6 milyon dolarlık mezar Gümüşlük Akademisi, çok sayõda şairi, ‘Şiirli Otobüs’ adõnõ verdiği bir otobüsle, geçen yõl yaşamõnõ kaybeden İlhan Berk’in Bodrum’daki mezarõnõn başõnda yapõlacak anma törenine götürüyor. Son ‘Umut’ konseri Kültür Servisi - Bodrum Gümüşlük Akademisi tarafõndan, Antik Myndos Kenti’nin karşõ karşõya kaldõğõ tahrip olma tehlikesi ve antik kentin modern yapõlaşmadan korunmasõyla ilgili duyarlõlõk yaratmak amacõyla düzenlediği “Myndos Umut Konserleri” Gümüşlük Akademisi’nin bahçesinde 4 Eylül saat 21.30’da Kardeş Türküler konseri ile sona eriyor. (0 212 281 12 00) ‘İsimsiz Kahramanlar’ın albümü Kültür Servisi - Quentin Tarantino’nun yeni filmi ‘İsimsiz Kahramanlar’õn orijinal müzik albümü Cannes Festivali’nin resmi sitesinde. Askeri hapishaneye nakledilirken yolda Alman birliklerinin saldõrõsõna uğrayan bir grup ABD’li askerin hikâyesini anlatan ‘İsimsiz Kahramanlar’õn müzik albümü filmdeki müziklerinden oluşuyor. Tarantino bütün filmlerinde olduğu gibi bu filmin müziklerinde de seçici bir tarz oluşturmuş. Sinema salonları zor durumda Son yõllarda bağõmsõz sinema salonlarõnõn kapanmasõndan söz edilirken artõk kapanma tehlikesi büyük zincirlere bağlõ salonlar için de gündemde. Muayene, teşhis, tedavi TÜRK KALP VAKFI 19 Mayıs Cad. No:8 Şişli / İSTANBUL Tel: (212) 212 07 07 (pbx) http://www.tkv.org.tr Yeşil kartımı kaybettim. Hükümsüzdür. Ahmet YILMAZ