Katalog

CMYB C M Y B 13 AĞUSTOS 2009 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EMEK 7emek@cumhuriyet.com.tr TEK GIDA-İŞ’TEN GREV KARARI Türk-İş’e bağlõ Tek Gõda-İş Sendikasõ Eskişehir Şube’de Eti Gõda’da çalõşan 2 bin iş- çiyi kapsayan toplu iş söz- leşmesi görüşmelerinde an- laşma sağlanmayõnca grev kararõ alõndõ. Sendikadan ya- põlan açõklamada görüşme- lerin 175 gündür sürdüğü ancak bir sonuca ulaşõlama- dõğõ dile getirildi. Çoğunluğu 550 lira maaşla çalõşan yak- laşõk 2 bin işçi için 185 lira seyyanen zam isteniyor. MADEN İŞÇİSİ İŞ BIRAKTI Çorum’un Dodurga ilçesinde Alpagut- Dodurga Linyitleri İşletmesi’nde çalõşan 120 işçi, işten çõkarõlan arkadaşlarõnõn yeniden işe alõnmasõ için iş bõrakma eylemi başlattõ. Zam talebiyle 24 Temmuzda iş bõrakan işçiler zammõn alõnmasõ üzerine işbaşõ yapmõştõ. Ancak 10 işçinin işten atõlmasõ üzerine işçiler yeniden iş bõraktõ. SAĞLIKÇI KADRO FARKI İSTEMİYOR Tüm Sağlõk-Sen Genel Baş- kanõ Okay Erözgün, sağlõk ça- lõşanlarõ arasõndaki “657, 4/B, 4/C sözleşmeli ayrõmõnõn ortadan kaldõrõlmasõnõ, tek kadro uygulamasõna geçil- mesini” istedi. Tek kadro uy- gulamasõna geçilmesi gerek- tiğini savunan Erözgün, bu personelin kamunun asli ve sürekli hizmetlerini yürüt- mesi nedeniyle kadroya alõn- malarõnõn anayasa gereği ol- duğunu ileri sürdü. GÖRÜŞ ATİLLA ÖZSEVER (*) Fon, GAP’a ve İşverene Yaradı Önceki gün TBMM’den geçen yasa, 2009 ve 2010 yılları için İşsizlik Sigorta- sı Fonu’nun nema gelirlerinin dörtte üçünün, 2011 ve 2012 yılları için de dört- te birinin GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi) ve diğer altyapı yatırımlarında kul- lanılması amacıyla bütçeye gelir kayde- dilmesini öngörüyor. Aslında bu madde, İşsizlik Sigortası Kanunu’nun amacına aykırı. Ancak fon, kısa zamanda o kadar çok büyüdü ki, herkesin iştahını kabartıyor. 2008 so- nunda bütçenin yüzde 20’sini oluştura- cak bir büyüklüğe ulaştı. Temmuz 2009 sonu itibarıyla fonda 42.2 milyar lira pa- ra bulunuyor. Fonun işsizlik ödeneği vermeye baş- ladığı Mart 2002’den Temmuz 2009 sonuna kadar 1.6 milyon kişiye toplam 2.5 milyar lira ödeme yapıldı. Yani, top- lam yedi yılda fonun sadece yüzde 6’sı işsizlere ödenek olarak verildi. Oysa Mayıs 2008’de çıkarılan 5763 sayılı ya- sayla aynı yıl GAP’a 1.3 milyar lira ak- tarıldı. 2009 - 2012 yılları arasında da fo- nun nema gelirlerinin dörtte birinin yine GAP’a aktarılması öngörüldü. Bu miktar yıl başına 1.5 milyar lira düzeyindedir. Yine aynı yasada tüm işverenlerin si- gorta priminden 5 puan düşürülmesi ve bunun Hazine tarafından karşılanması öngörüldü. Ayrıca 18-29 yaş arasında- ki gençler ile kadınların istihdamındaki iş- veren sigorta primlerinin yine fondan kar- şılanması hükme bağlandı. Özürlü is- tihdamı ile birlikte işverenlere sağlanan bu olanağın yıllık maliyeti 4 milyar liradır. İşverenlere 2008 ve 2009 yılları için sağlanan kaynak 6 milyar lira olarak he- saplanmaktadır. GAP’a 2008 ve 2009 için toplam 2.8 milyar lira aktarılmış olacak- tır. Haziran 2009’da çıkarılan ikinci teş- vik ve istihdam paketinin yıllık maliyeti de 1 milyar liradır. En son çıkarılan yasay- la da 2009 yılı için fonun nema gelirleri- nin dörtte üçünün, yani 4.5 milyar liranın GAP ve diğer yatırımlar için bütçeye ak- tarılması öngörülmektedir. Bu son yasa çerçevesinde teşvik edilen yatırımlarda istihdam edilen işçilerin işveren sigorta payı da yine Hazine’den karşılanacaktır. Sonuç itibarıyla 2008 ve 2009 yılları için İşsizlik Sigortası Fonu’ndan GAP ve iş- verenlere toplam 14.5 milyar lira akta- rılmış olacaktır. Yıl sonunda fonda 45 mil- yar lira birikeceği hesap edilirse bu ke- sime aktarılan miktar yüzde 32 oranın- dadır. Oysa işsizler için yedi yılda sadece yüzde 6’lık bir bölüm kullanıldı. İşsizlik Fonu’ndan 2010 - 2012 yılları arasında GAP ve bütçeye aktarılacak toplam kaynak da 12 milyar lira olarak hesaplanmaktadır. 5 yılın toplamı 27 mil- yar lirayı bulmaktadır. Buna İşsizlik Fo- nu’nun, işsizlerin parasının “yağmalan- ması” denmezse başka ne nedir? Tak- dir sendikalarındır… (*) Dr. Maltepe Üniversitesi atillaozsever@ttmail.com GEÇMİŞTEN GELECEĞE ORHAN ERİNÇ Geçmişten Bugüne Ülkemizde en çok yinelenen ama büyük çoğun- luğun başarıyla kulak arkası ettiği öğütlerden biri de “sana yapılmasını istemediğini başkasına yapma”dır. Türkiye’de askere kızanların iki gerekçesi olduğu söylenebilir. Bunlardan ilki 27 Mayıs 1960 günü yapılan mü- dahale ve onu izleyen Yassıada davalarıdır. İkincisi daha yakın bir tarihte başlamıştır ve aske- rin laiklik ilkesinin korunması konusundaki titizliğin- den kaynaklanmıştır. Bu iki ayrı neden, yaşam biçimleri uyuşmayanla- rı bile askere karşıtlıkta ortak noktada buluşturmuştur. Önce şunu belirtmek gerekir ki, görevleri yasalar- la belirlenmiş mahkemeler, cumhuriyet savcılarının önlerine getirdikleri davalara bakmaktan kaçınamaz. Yüksek Adalet Divanı’nın, Bebek Davası, Afgan- tazısı Davası, Hemşire Barbara Davası gibi, ciddilikleri bugün de tartışılan davalara bakmak zorunda kalmış olmasının nedeni de budur. Yassıada davaları kapsamında hem dava konu- larından, hem de mahkemenin oluşum yönteminden neredeyse 50 yıldır yakınanların, yakındıklarını ken- di adlarına gerçekleştirme çabaları son günlerde te- pe noktasına ulaştı. Hemen her gün belirli yayın organlarında yani ga- zete ve televizyonlarda yasa gereği açık duruma ge- len iddianamelerle eklerinde yer alan dinleme çö- zümlerinin belirli bölümleri eski gazetecilik deyimiyle tefrika ediliyor. Edilmekle kalmıyor, arkasında önünde ne olduğu bilinmeyen alıntılar, sanki iddia değil de kesinleşmiş mahkeme kararı imiş gibi yansıtılıp, kamuoyu oluş- turulmaya çalışılıyor. Yassıada davaları açılmadan Yüksek Soruşturma Kurulu’nun fezlekelerine dayanılarak yapılan yayın- ların benzerini bugün daha yoğun olarak yaşıyoruz. O dönemdeki tartışmalar, daha çok Demokrat Par- ti’nin demokrasi anlayışı ile muhalefetin anlayışı arasındaki farklılıktan, bir bölümü ile de kimi DP yö- neticisinin giderek sertleşen yaklaşımından kay- naklanıyordu. Bu nedenle de örneğin “Yassıada’daki Adnan Men- deres’i kurtarmak için Yenikapı’dan tünel kazacak- ların oluşturduğu çete” ihbarları ciddiye alınıp tu- tuklamalar yapılıyordu. Gözaltına alınıp Balmumcu Kışlası’na konulan ve unutulan yüzlerce kişi de ifade sırasının kendilerine gelip gelmeyeceğini bilmeden günlerini geçiriyorlardı. “Öç alma” isteği galiba kimi genlere yer etmiş. Yas- sıada davaları sonundaki üç idamın öcünün Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan’ın asılmasıyla alındığına ilişkin açıklamaların henüz unutulma sü- recine girmediğini anımsamalıyız. Ve yazılanlara bakarak “Acaba Yassıada davalarının öcünü de al- mak isteyenler mi var” sorusunu da unutmamalıyız. Yassıada davalarından söz açmışken, bir daha ya- şanmamasını dilediğimiz “Sizi buraya tıkan kuvvet böy- le istiyor” cümlesine takılıp kalmadan, duruşmaların 200 gününü izleyen bir gazeteci olarak, Yüksek Ada- let Divanı’ndaki yaklaşımı somut bir örnekle anım- satmak istiyorum. 1 numaralı dava olan “Anayasayı İhlal Davası”nın gerekçeli kararı, şimdi A4 olarak anılan kâğıtlardan biraz daha büyük “eseri cedid” kâğıtlarla 469 sayfa tutuyor. Sanıkların avukatları, savunmalarında o dönemde ünlü ve yetkin sayılan yabancı hukukçulardan da alın- tılar yapmışlardı. Aşağıdaki bölümü gerekçeli kararın 70’inci sayfa- sından aktarıyorum: “Bu yazılı müdafaalar, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi profesörlerinden Ord. Prof. Sulhi Dönmezer, Ankara Üniversitesi Ceza Hukuk Prof. Burhan Kö- ni, Prof. Faruk Erem, İstanbul Hukuk Fakültesi pro- fesörlerinden Nurullah Kunter, Prof. Naci Şensoy, Prof. Sahir Erman’dan müteşekkil 6 kişilik bir heye- te tevdi edilerek (Bu yazılı müdafaalarda ceza huku- ku sahasındaki yabancı müelliflerin (eser yazanların) bahis konusu hususlarla ilgili görüşlerinin ve gerek- tiğinde yabancı mevzuatın ilgili maddelerinin şahsi her- hangi bir mütalaa ve kanaat katmadan aynen tercü- mesi ile yazılı olarak tevdii) hususunda vazifelendiril- miş ve bu heyet tarafından imzaları altında 53 sayfadan ibaret yazılı bir tetkik divana tevdi edilmiştir.” Hiçbir yorum yapmıyorum. oerinc@cumhuriyet.com.tr İ şsizlik Sigortasõ Fo- nu’ndaki paranõn tama- mõyla işçiler için kulla- nõlmasõ gerekirken, buna göz dikilerek amacõ dõşõnda kul- lanõlmasõnõn devlete olan gü- veni sarstõğõnõ dile getiren Türk-İş Başkanõ Mustafa Kumlu, yanlõştan dönülmesi için tüm çabanõn gösterileceğini söyledi. İşçilere ait kaynağõn GAP ve bütçe açõğõna aktarõlmasõnõ Cumhuriyet’e de- ğerlendiren Kumlu, bugüne kadar oluşturulan fonlarõn akõbetinin ka- muoyu ve emekçiler tarafõndan yakõ- nen bilindi- ğini hatõrlatarak “Her biri çarçur edilmiş bu fonlar şimdiye kadar hep amacına aykırı olarak kullanıldı. Şimdi işsizlik fo- nundaki paranın başka yerlere ak- tarılması, bu fonun akıbetinin de di- ğer fonlara gibi olacağı endişesi yaratmıştır” dedi. Bu hatadan dönülmesi için Türk-İş ve diğer sendika konfederasyonlarõ olarak gerekli tüm çabayõ sarf ede- ceklerinin altõnõ çizen Kumlu, Cum- hurbaşkanõ’nõn da tõpkõ kiralõk işçili- ğe olanak tanõyan düzenlemeyi veto et- tiği gibi bunu da veto edeceğini um- duğunu belirtti. İşsizlik sigortasõnõn amacõnõn, işini kaybeden sigortalõla- rõn işsiz kalmalarõ nedeniyle uğra- dõklarõ gelir kaybõnõ belli süre ve öl- çüde karşõlamak olduğunu vurgulayan Kumlu, bu riske karşõ fona işçiler için prim yatõrõldõğõna dikkati çekti. Fon- daki kaynağõn, iyi değerlendirilmesi ve amacõ dõşõndaki kullanõma izin verilmemesi nedeniyle 41 milyar TL’nin üzerine çõktõğõnõ dile getiren Kumlu, ancak fondaki para büyü- dükçe işverenler ve hükümetin fona “göz diker” hale geldiğini savundu. Geçen yõl yapõlan düzenlemeyle fondan 1 milyar 300 milyon TL’nin Hazine’ye, ayrõca 2009-2012’de de fon tarafõndan tahsil edilecek nema gelir- lerinin dörtte birinin de bütçeye gelir olarak aktarõldõğõnõ anlatan Kumlu, iş- çi kesimi tarafõndan bu uygulama eleştirilirken bu kez 2009 ve 2010’da fonun nema gelirlerinin dörtte üçünün yol yapõmõ gibi faaliyetler için bütçe- ye aktarõlmasõ girişimiyle karşõ karşõya kaldõklarõnõ hatõrlattõ. Türk-İş Başkanõ Kumlu, İşsizlik Fonu’ndaki paranõn amacõ dõşõnda kullanõlmasõnõn devlete olan güveni sarstõğõnõ söyledi. Cumhurbaşkanõ’ndan veto bekleyen Kumlu, hatadan dönülmesi için gerek Türk-İş olarak gerekse diğer sendika konfederasyonlarõyla birlikte gerekli tüm çabayõ göstereceklerini dile getirdi. AKP’den yasadışı kesinti MURAT KIŞLALI ANKARA - Hükümetin, işsizliğin çõğ gibi büyüdüğü ve 6 milyon işsizin sokakta dolaştõğõ bir dönemde, fonun nema gelirlerinin dörtte üçünü karayolu müteahhitlerine aktarmasõnõn İşsizlik Sigortasõ Yasasõ’na aykõrõ olduğu ortaya çõktõ. İşsizlik Sigortasõ ile İşsizlik Sigortasõ Fonu’nu düzenleyen 4447 sayõlõ yasanõn 46. maddesinde işsizlik sigortasõnõn amacõ “İşsizlik sigortasına ilişkin kuralları ve uygulama esaslarını düzenlemek ve sigortalılara işsiz kalmaları halinde, bu kanunda öngörülen ödeme ve hizmetlerin yerine getirilmesini sağlamaktır” şeklinde hüküm altõna alõnõyor. Yasanõn bu hükmünde, İşsizlik Sigortasõ’nõn amacõnõn devletin altyapõ yatõrõmlarõnõ desteklemek olduğuna ilişkin herhangi bir ibare yer almõyor. Yasanõn 47. maddesinde de fonun altyapõ yatõrõmlarõna dönük kullanõlabileceği belirtilmiyor. H ükümet ve yetkili memur sen- dikalarõ, kamu çalõşanlarõnõn ge- lecek yõlki ekonomik ve sosyal haklarõnõ belirlemek üzere 15 Ağustos Cumartesi günü masaya oturacak. Baş- bakanlõk Merkez Bina’daki ilk toplan- tõ, 10.00’da başlayacak. Kamu Görevlileri Sendikalarõ Yasasõ uyarõnca, her hizmet kolunda en fazla üyesi bulunan sendikanõn katõldõğõ top- lu görüşmelerde Türkiye Kamu-Sen’e bağlõ Türk Büro-Sen, Türk Enerji-Sen, Türk Ulaşõm-Sen, Türk Haber-Sen, Türk İmar-Sen, Türk Eğitim-Sen, Me- mur-Sen’e bağlõ Diyanet-Sen, Bem- Bir-Sen, Toç-Bir-Sen ve Sağlõk-Sen ile KESK’e bağlõ Kültür Sanat-Sen me- murlarõ temsil edecek. En fazla üyeye sahip olmasõ dolayõ- sõyla Memur-Sen’in başkanlõğõnda yü- rütülecek toplu görüşmelerde, Türkiye Kamu-Sen temsilcileri de bulunacak. Vergi 5 puan insin Anlaşmazlõk durumunda ise uyuş- mazlõk tutanağõ tutulacak ve Yüksek Ha- kem Kurulu Başkanõ ve 4 öğretim gö- revlisinden oluşan uzlaştõrma kurulu devreye girecek. Kurulun 5 gün içinde vereceği karara taraflarõn katõlmasõ du- rumunda sonuç, mutabakat metni olarak Bakanlar Kurulu’na sunulacak. Memur-Sen, yüz- de 11 zam talep edi- yor. Ayrõca memur- lara en az 80 lira ek ödeme yapõlmasõnõ, sendika üyesi kamu görevlilerine verilen 10 liranõn 28 liraya çõkarõlmasõnõ, gelir vergisi oranlarõnõn 5 puan indirilmesini, eğer vergi indirimi ya- põlmazsa kamu çalõşan- larõna 6 ayda bir 600 lira kriz çeki verilmesini isti- yor.KESK, kamu ça- lõşanlarõna, aynõ zaman- da emekliler ve asgari ücretliler için de esas olmak üzere en az 1500 lira “temel üc- ret” ödenmesini is- tiyor. Ayrõca, gelir vergisi oranlarõnõn yüzde 10 azaltõlma- sõ, kamudaki güven- cesiz istihdam bi- çimlerine son veril- mesi, engellilerin is- tihdam kotalarõnõn dol- durulmasõ, kadõnlara çalõş- ma yaşamõnda pozitif ayrõm- cõlõk uygulanmasõ da isteniyor. Harb-İşveSağlõk-İş’tentepki Türk Harb-İş Sendikasõ Merkez Yönetim Kurulu, “İşsizlik Si- gortası Fonu gelirlerinin büt- çeye aktarılması girişiminin anayasaya uygun olmadığı”nõ açõkladõ. Sendikadan yapõlan açõk- lamada, İşsizlik Sigortasõ Fo- nu’nun etkisiz ve güçsüz kõlõn- masõ sonucunu doğuracak bu de- ğişikliğin muhalefet partileri ta- rafõndan Anayasa Mahkemesi’ne taşõnmasõ kadar Türk - İş’in de açõklamalarla yetinmeyen bir davranõş geliştirmesinin zorunlu olduğu dile getirildi. Sağlõk-İş Genel Başkanõ Musta- fa Başoğlu da, yapõlmasõ gere- kenin, İşsizlik Sigortasõ Fonu’nda biriken paranõn başka alanlarda kullanõlmasõna yol vermek değil, işsiz kalan işçinin bu fondan da- ha kolay yararlanmasõ ve daha yüksek işsizlik ödeneği verilme- sini sağlamak olduğunu belirtti. Emekli derneği araştõrdõ,durumvahim KKTC’dasağlõkeylemi İtfaiyeci hak arayacak M emur-Sen’e bağlõ BEM-BİR-SEN’e üye itfaiyeci ve zabõtalar, 15 Ağustos’ta başlayacak olan kamu kesimleri toplu görüşmesinden bir gün önce cuma günü Güvenpark’ta bir araya gelip hak arama eylemi düzenleyecekler. Çeşitli illerden gelecek olan itfaiyeci ve zabõtalar eyleme üniformalarõyla katõlacaklar, çocuk eylemciler ellerinde pankartlarla babalarõna destek verecek. BEM-BİR-SEN’in Güvenpark’ta gerçekleştireceği eylem, yerel yönetimlerde çalõşan sözleşmeli memurlar ile vekil memurlarõn sorunlarõnõ içeren dilekçelerden oluşan klasörün Başbakanlõk’a teslim edilmesiyle son bulacak. K uzey Kõbrõs Türk Cumhuriyeti’nde sağlõk alanõnda örgütlü 5 sendikanõn, fazla mesailer konusunda çõkarõlan kanun hükmünde kararnamenin geri alõnmasõ talebiyle geçen hafta başlayan eylemler devam ediyor. Lefkoşa Doktor Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Başhekimi Dr. Rifat Siber, hastanede acil hastalara gereken tedavi verildiğini itfaiyeci, ancak poliklinik hizmetleri verilmediğini açõkladõ. İsteklerin gerçekleşmemesi halinde gerekirse fazla mesaiye gitmeyerek, acil servislerde grev yapõlacak. T ürkiye İşçi Emeklileri Derneği (TİED) tarafõndan yapõlan araştõrmaya göre, son 10 yõllõk dönemde işçi emeklilerinin taban aylõğõ bazõ gõda maddeleri karşõsõnda gerilerken, kuru fasulye karşõsõnda arttõ. TİED Ankara Şube Başkanlõğõ’nca, Eylül 1999 ve Ağustos 2009 arasõndaki yaklaşõk 10 yõlda işçi emeklisi taban aylõğõnõn alõm gücündeki değişikliklere ilişkin bir araştõrma yapõldõ. Araştõrmada, dana eti, zeytin, kuru fasulye, mutfak tüpü gibi temel tüketim mallarõ ile tüm tüketim mallarõnõn fiyatlarõnõ etkilediği gerekçesiyle benzin fiyatlarõ dikkate alõndõ. Eylül 1999’da emekli aylõğõyla yaklaşõk 120 kilogram kuru fasulye alõnabilirken bugün 140,5 kilogram alõnabildiğine yer verilen araştõrmada, emeklilerin alabildiği kuru fasulye miktarõnõn 20,5 kilogram arttõğõna işaret edildi. Araştõrmada, “Bir zamanlarõn gözde fukara yemeği olan kuru fasulye, yeniden bu niteliğini kazanmõş görünüyor” denildi. Yüzde 11 zam ve kriz çeki isteniyor Memurların toplu pazarlığı başlıyor ON YILDA CİDDİ BİR GELİR KAYBI OLDUĞU GÖRÜLDÜ Kumlu:İşsizlikFonu’nunamaçdõşõkullanõlmasõ,bunundadiğerçarcuredilenfonlarõnakõbetineuğrayacağõendişesidoğuruyor İşsizlik parasõ işçinindir TOPLUSÖZLEŞME YOKSA GREV VAR Yalnız ilk görüşmeye katılacak KESK eylem takvimini de açıkladı. KESK ayrıca birinci oturumda Ankara’da sonlandırılmak üzere, bugün İstanbul ve Diyarbakır’dan “Toplu İş Sözleşmesi Yoksa Grev Var” başlıklı yürüyüş başlatacak.