Katalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr SAYFA CUMHURİYET 13 AĞUSTOS 2009 PERŞEMBE 14 EKONOMİ CMYB C M Y B Ekonomi Servisi - DİSK Genel Başkanõ Süley- man Çelebi, haziran ayõ sanayi üretimi rakamlarõ ile temmuz ayõ sanayi kapasite kullanõm oranlarõ- nõn, ekonomik krizin devam ettiğini gösterdiğini be- lirtti. Çelebi, “Her iki veri sanayide kan kaybının durdurulamadığını ortaya koymaktadır” dedi. Çelebi, değerlendirmelerini şöyle sürdürdü: “Türkiye’de son yıllarda ekonomi ile sosyal yapı arasındaki ilişki kopartıl- mıştır. Örneğin 2002-2007 arasında sanayi üretimi yılda ortalama yüzde 8 oranında artmış ama bu genişlemeye uygun bir is- tihdam artışı olmamıştır. Yine aynı dönemde milli gelir yılda ortalama yüzde 7 oranında artmış ama ücretler reel olarak geri- lemiştir. Eğer sosyal ya- pıda iyileşme belirtileri yoksa krizden çıkılma- mış demektir.” Bazõ kesimlerin üretimdeki ve kap- asite kullanõmõndaki düşüşün sert olmamasõnõ kriz- den çõkõş işareti olarak ele aldõklarõnõ ifade eden Çe- lebi, “Gerileme hızının, önceki aylara göre azal- mış olması olumludur. Ama bunun ekonominin düzelmekte olduğuna dair bir işaret olarak alınması yanıltıcı değerlendirmelere neden ola- caktır” diye konuştu. ERDOĞAN ERİŞEN ORDU - Şekerbank’õn çiftçilere yönelik icra ve haciz işlemi başlatmasõ nedeniyle bir grup üretici, paralarõnõ alamadõklarõ Fiskobirlik’e karşõ imza kam- panyasõ başlattõ. Tüm Köy-Sen öncülüğünde Ordu Cumhuriyet Meydanõ’nda toplanan fõndõk üreticileri “Kara- deniz milletvekilleri uyumayın”, “Fındık üre- ticisi sessiz kalmayacak”, “Fındıkta devlet desteği temel politika olmalı” yazõlõ pankartlarla hükümeti protesto etti. Tüm Köy-Sen Teşkilat- lanma ve Eğitim Sorumlusu Zekai Sağra, ey- lemlerin Karadeniz geneline yayõlmasõ gerektiğini belirterek, “Kredi mağduriyeti için burada imza kampanyası başlatıyoruz. Bu imzalar top- lanarak Giresunlu üreticiler ile birlikte Fis- kobirlik yöneticilerine teslim edilecek. Siyasi- ler, üreticilerin mağduriyetine ne kadar sessiz kalacaklar? Fındık üreticilerin mağduriyeti on- ların sorumluluk alanına girmiyor mu?” dedi. Fındık üreticisinden Fiskobirlik’i protesto Alacaklarının ödeneceğine güvenip kredi çeken fın- dık üreticileri mağdur olunca kapıya dayandılar. Uluslararasõ şeker piyasasõnda büyük bir çalkantõ söz konusu. Emtia borsalarõnda şeker fiyatlarõ tavan yaptõ PELİN ÜNKER Uluslararasõ vadeli işlemlerde ham şekerin fi- yatõ hafta başõ yüzde 4’lük artõşla ton başõna 490 dolar ile kapandõ. Londra’da beyaz şekerin spot fiyatõ ton başõna 563 dolar seviyesine çõktõ. Fi- yatlarõn yükselmesi kuvvetli talebi karşõlaya- mayan düşük üretime bağlanõyor. Dünyada ser- best ticaret şeker piyasalarõnõ oynak kõlarken Tür- kiye’de şeker üretiminde istikrarõ sağlamak adõ- na 1998’de başlatõlan kota uygulamasõ ve koru- macõlõk yüzünden Türk halkõ şekeri herkesten pa- halõ tüketmek zorunda kalõyor. Türkiye Gõda Dernekleri Federasyonu (TGFD) Başkanõ Şemsi Kopuz, Hindistan’daki şeker ka- mõşõ üretiminin çok düşük olmasõ nedeniyle dün- ya şeker tüketiminde 5 milyon ton civarõnda açõk olacağõ söylentilerinin Londra borsasõnda dün- yadaki şeker fiyatlarõnda rekor artõşlara sebep ol- duğunu ifade etti. Fiyatlarõn 550-560 dolar/ton se- viyelerine geldiğini belirten Kopuz, “Dünya şe- ker fiyatlarının bu kadar yüksek olması iç pi- yasayı çok fazla etkilemez. Çünkü yüzde 135 gelir vergisi ile korunan iç piyasadaki şeker fi- yatları 1250-1300 dolar/ton seviyelerinde sey- rettiği için dünya fiyatlarının çok üzerindedir.” dedi. Türkiye Gõda Sanayi İşverenleri Sendikasõ (TÜ- GİS) Başkanõ Necdet Buzbaş da, dünyada artan şeker fiyatlarõnõn özellikle Hindistan’daki üretim düşüklüğünden kay- naklandõğõnõ vurgulayarak, “Dünya ile Türki- ye arasında şeker fiyatları bazında birebir bir ilişki yok. Türkiye’de fiyatlar zaten dünyanın 2-2.5 kat üzerinde. TÜRKŞEKER’in tespit eti- ği fiyatlarla piyasa şekilleniyor. Yerli tüketi- ci yerli şeker tüketmek zorunda kaldığı için de pahalı tüketen bir ülkeyiz” diye konuştu. Şeker fiyatlarõnõn yüksek tutulmasõnõn ihracatõ zorladõğõnõ belirten Buzbaş, “Krizle birlikte ih- racat daha da önemli hale geldi. Türkiye’de şeker tüketimi halkın kullandığı şekerle bir- likte yıllık 2100-2300 bin ton civarında. Şeker pancarı üretimi tüketimden fazla olduğu için şeker fabrikaları belirli bir miktar kota ko- yuyor. Üretim şu anda yasa gereği 2 milyon 200 bin ton. Şekerlemede ihracatımız, krizden sonra 550 milyon doları buldu. Üretim çeşit- liliğimiz ve teknolojimiz sayesinde şekerleme ihracatını 1 milyar dolara çıkarabiliriz” dedi. Türkiye’de pancar şekeri üretimi, kamuya ait 25 fabrika ile özel sektöre ait 8 fabrikada yapõ- lõyor. TÜRKŞEKER’in 2007 faaliyetlerine iliş- kin raporuna göre, toplam 4 milyon 138 bin ton şeker üretim kapasitesinin 3 milyon 148 bin to- nu pancar şekeri, 990 bin tonu da nişasta bazlõ şe- ker üretim tesislerine ait bulunuyor. Dünyada ham şeker fiyatlarõ son 28 yõlõn zirvesine çõktõ. Dünya artan fiyatlarla sarsõlõrken Türkiye’de Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliği ile Türkiye Şeker Fabrikalarõ arasõnda belirlenen şeker fiyatõ dünya fiyatõnõn hâlâ iki-üç katõ.  Haziranda 7.6 milyon ton olan Hindistan şeker stoklarõ 31 Temmuz’da 6 milyon tona geriledi. Hindistan’da şeker talebi ise gelecek yõl 1 milyon tona çõkacak.  Brezilya’da şeker üretimi sõnõra dayandõ.  Hindistan’dan Brezilya’ya kadar zarar gören ekinler dünyanõn ikinci bir yõlda daha yeteri kadar şekeri olmayacağõ anlamõna geliyor. Önümüzdeki yõllarda şeker arzõ tüketimi karşõlayamayabilir.  Londra’daki International Sugar Organization’a göre Eylül 2010’a kadar küresel talep üretimi 5 milyon metrik tonu aşacak ve iki yõllõk bir açõk oluşmuş olacak. En büyük üretici Brezilya’nõn bazõ bölgeleri normalin dört katõnda düşen yağmur sebebiyle hasat için gereğinden fazla õslak. En büyük tüketici Hindistan ise 83 yõlõn en kuru Haziran ayõnõ geçirdi ve bu ithalatõ iki katõna çõkarabilir.  7 Ağustos’un yüzde 44 üzerindeki 30 Mart teslim tarihli şeker alõm opsiyonu fiyatõ son dört ayda 18 kat artmõş durumda. HEDEF 5 MİLYON KONUT DASK’tan deprem sigortasõ seferberliği Ekonomi Servisi - Doğal Afet Sigortalarõ Kurumu (DASK), 17 Ağustos Marmara depreminin 10. yõlõna özel, iş, sanat, medya ve spor dünyasõndan isimlerin de destek vereceği “Depremi hatırlamak yetmez, harekete geçmek lazım” sloganõyla yeni bir bilinçlendirme kampanyasõ başlattõ. Hazine Müsteşarõ İbrahim Halil Çanakcı, İstanbul Valiliği’nde, kampanyanõn tanõtõm toplantõsõnda yaptõğõ konuşmada, zorunlu deprem sigortasõnõn 17 Ağustos 1999’dan sonra hayata geçirildiğini ve amacõn depremin ortaya çõkardõğõ maddi yükü hafifletmek ve depremden zarar gören vatandaşlara yardõm etmek olduğunu hatõrlattõ. Çanakcõ, 1999 yõlõnda meydana gelen Marmara depremi öncesinde sadece 500 bin evin konut sigortasõ varken, bugün zorunlu deprem sigortasõ ile güvence altõna alõnan konutlarõn sayõsõnõn 3.4 milyona ulaştõğõnõ bildirdi. DASK İdarecisi Eureko Sigorta’nõn Genel Müdürü Okan Utkueri ise Türkiye’de 13 milyon konut olduğu varsayõldõğõnda, her 4 konuttan birinin DASK güvencesinde olduğuna işaret ederek, “Kısa vadedeki hedefimiz, 2010 sonunda 5 milyon konutu sigortalı kılmak” dedi. İstanbul Valisi Muammer Güler de şu ana dek özellikle kamu binalarõnõn güçlendirilmesinde kullanmak üzere Avrupa Yatõrõm Bankasõ’ndan 610 milyon Avro’luk kredi sağlandõğõnõ, 440 milyon dolarlõk iki yeni kredi çalõşmasõnõn sürdüğünü bildirdi. ÇİN’DE TÜKETİCİ FİYATLARI YÜZDE 1.8 DÜŞTÜ Ay sonunda gelecek heyet, 46 yumurta ve tavuk tesisinde incelemelerde bulunacak ANKARA (AA) - Rusya Başbakanõ Viladimir Putin’in kõsa bir süre önce gaz anlaşmasõ için yap- tõğõ ziyaret, iki ülke arasõnda tarõm ticaretinin yo- ğunlaşmasõna da katkõda bulunacak. Türkiye’nin Rus- ya’ya yönelik tarõm ürünleri ticaretinde, bu yõl so- nu itibarõyla önemli gelişmelerin olmasõ bekleniyor. Putin’in ziyareti sõrasõnda paraf edilen seb- ze-meyve ihracatõnda kontrollerin yu- muşatõlmasõnõ sağlayacak bitki karan- tina anlaşmasõnõn, bir ay içinde hükü- metler düzeyinde imzalanmasõ öngörülüyor. En önemli gelişme tavuk eti ihra- catõnda bekleni- yor. Rusya’dan 31 Ağustos’ta Türkiye’ye gele- cek 10-11 kişilik uz- man heyeti, 46 tavuk ve yu- murta işletmesinde in- celeme yapacak. Uy- gun bulunmasõ halinde tavuk eti ihracatõ müm- kün olacak. Beyaz Et Sanayicile- ri ve Damõzlõkçõlar Bir- liği (BESD-BİR) danõş- manõ Doç. Erol Şengör, Rusya’nõn ABD’den yaptõğõ 1.2 milyon tonluk ta- vuk eti ithalatõ kotasõnõ 700 bin tona düşürdüğünü ve bunu başka ülkelerden sağlamayõ öngördüğünü belirterek, “Yakınlık nedeniyle bu konuda Tür- kiye’nin şansı oldukça yüksek” dedi. İki ülke tarõm yetkilileri arasõnda yapõlan görüş- melerde, beş ayrõ konuda anlaşma sağlandõ. Görüş- meler sõrasõnda önemli aşamaya getirilen iki ülke ara- sõnda zirai karantina anlaşmasõ, Putin’in ziyareti sõ- rasõnda paraf edildi. Anlaşmanõn eylülde hükümet- ler düzeyinde imzalanmasõ ön- görülüyor. Halen geçen yõl ve bu yõl imzalanan memo- randumlar ile sürdürülen sebze meyve ticareti sõ- rasõnda uygulanacak ön- lemler konusunda da mutabakat sağlandõ. Buna göre Rusya’ya ihracat yapacak fir- malar, zorunlu olarak tarõm danõşmanõ istihdam ede- cek. Bu danõşmanlar, ürün sağlayan çiftçilere üre- tim aşamasõnda danõşmanlõk yapacak ve tarõm ila- cõ kullanõmõ konusunda bilgilendirecek. Böylece ilaç kalõntõsõ ve diğer bulaşanlar açõsõndan sorunlarõn gi- derilmesi sağlanacak. Bu nitelikteki firmalar Rus- ya’ya da bildirilecek. Rusya’ya sebze ve meyveden sonra tavuk eti ihracatõnda da önemli gelişmelerin olmasõ bekleniyor. Çin’in ihracatı ve ithalatında temmuz ayında önemli oranda daralma görüldü. Gümrük idaresi tarafından açıklanan verilere göre, Çin’in ihracatı geçen ay 2008’in aynı dönemine göre yüzde 22.9, ithalatı da 14.9 düştü. Ekonomistler Çin’in ihracatında geçen ay yüzde 24.8 oranında düşüş beklendiğini, ithalattaki düşüşün de beklenilenden az olduğunu belirtti. Çin İmar Bankası ekonomistlerinden Zhao Çinmimng basına yaptığı değerlendirmede, Çin’de çok sayıda hammadde ithal eden ve daha sonra tamamlanmış ürünleri ihraç eden işletme bulunduğuna işaret etti. Çin’de geçen ay perakende satışların yüzde 15.2 arttığı, tüketici fiyatlarının da 1.8 düştüğü açıklandı. Rusya’nõn beyaz eti Türkiye’den Ekonomi Servisi - Yastõk altõndaki birikimlerin ekonomiye kazandõrõlmasõ amacõyla Maliye Ba- kanlõğõ’nõn hayata geçirdiği 2’nci varlõk barõşõ uy- gulamasõnda 1 Haziran tarihi itibarõyla yurtdõşõnda sahip olunan ve kapsama giren varlõklar, 10 Tem- muz tarihinden 30 Eylül 2009 tarihi akşamõna ka- dar vergi dairelerine beyan edilebilecek. Resmi Gazete’de yayõmlanan tebliğe göre tam mü- kellefiyete tabi gerçek kişilerle kurumlarõn 1 Ma- yõs-31 Kasõm 2009 tarihleri arasõnda, kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlara ilişkin iştirak hisselerinin satõşõndan doğan kazançlarõ, ka- nuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan ku- rumlardan elde ettikleri iştirak kazançlarõ, yurtdõşõnda bulunan işyeri ve daimi temsilcileri aracõlõğõyla el- de ettikleri ticari kazançlarõ, 28 Şubat 2010 tarihi- ne kadar Türkiye’ye transfer edilmesi kaydõyla ge- lir veya kurumlar vergisinden müstesna olacak. Varlık barışında son başvuru 30 Eylül DİSK: Ekonomi ile sosyal yapı ilişkisi kopuk Putin’in ziyareti sõrasõnda görüşülen bitki karantina anlaşmasõ da bir ay içinde hükümetler düzeyinde imzalanacak. GAZ ANLAŞMALARI NİYET BEYANI DÜZEYİNDE Ekonomi Serisi - Rusya Başbakanõ Vladimir Putin’in Türkiye ziyare- tinde varõlan enerji anlaşmalarõyla il- gili tartõşma sürüyor. Stratejik ana- liz kuruluşu Jamestown, konuyla il- gili bir analiz yayõnladõ. Analizde Rusya’nõn Güney Akõm’la ilgili va- at ve varsayõmlarõnõ hayata geçirecek durumda olmadõğõ ileri sürüldü. Vladimir Socor imzalõ analizde, “İm- zalanan anlaşmalar niyet beyanı mahiyetinde ve bağlayıcı değil” de- nildi. Socor’a göre, Rusya’nõn Türk karasularõnda sismik araştõrma için izin aldõğõ Güney Akõm’da finans- man sorunuyla karşõ karşõya. Mos- kova, 25 ila 28 milyar dolara çõkan projenin maliyetini finanse etmekte zorlanacak. Analizde hattõn Kara- deniz altõndan geçecek bölümünün Türkiye karasularõnda yapõlmasõnõn da maliyeti yükselttiği vurgulandõ. DİSK Genel Başkanı Çelebi. Dünyada fõrladõ bize yetişemedi DÜNYADA STOKLAR TÜKENME NOKTASINDA T.C. YÜKSEKÖĞRETİM KURULU ÖĞRENCİ SEÇME VE YERLEŞTİRME MERKEZİ BAŞKANLIĞI’NDAN DUYURU DOÇENT, DOKTORA, YÜKSEK LİSANS ADAYLARI İLE SANATTA YETERLİK ÇALIŞMASINA BAŞVURACAK ADAYLARIN DİKKATİNE Doçentlik Sõnav Yönetmeliği uyarõnca, doçent adaylarõnõn Üniversitelerarasõ Kurul Yabancõ Dil Sõnavõ‘na (ÜDS) girmeleri gerekmektedir. Bu sõnav ile ilgili bazõ bilgiler aşağõdadõr: 1. ÜDS Alman, Fransõz ve İngiliz dillerinde fen bilimleri, sağlõk bilimleri ve sosyal bilimler olmak üzere üç ayrõ alanda, yõlda iki kez mart ve ekim aylarõnda; Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Di- yarbakõr, Erzurum, Eskişehir, İstanbul, İzmir, Konya, Malatya, Samsun, Sivas, Trabzon ve Van illeri ile Lefkoşa ve Bişkek’de (Kõrgõzistan) merkezi olarak Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafõndan yapõlacaktõr. 2. 2009-ÜDS’nin ikinci uygulanma tarihi 4 Ekim 2009’dur. Başvurular 17- 26 Ağustos 2009 tarihleri arasõnda yapõlacaktõr. Sõnava katõlmak isteyen adaylar, 2009-ÜDS Sonbahar Dönemi Kõlavu- zu ile Aday Bilgi Formuna başvuru süresi içinde ÖSYM’nin http://www.osym.gov.tr internet adresinden ulaşabilirler. Kõlavuz dağõtõmõ ve satõşõ yapõlmayacaktõr. 3. ÜDS’de 100 üzerinden 65 veya daha fazla puan alan doçent adaylarõ başarõlõ olacaklardõr. Yabancõ dil koşulunu karşõlamak için, doktora adaylarõ ve sanatta yeterlik çalõşmasõna başvuracak aday- larõn da ÜDS’ye girmeleri ve 100 üzerinden 55 veya daha fazla puan almalarõ gerekmektedir. 4. 18 Temmuz 2009 tarih ve 27292 sayõlõ Resmi Gazete’de yayõmlanan “Tõpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlõk Eğitimi Yönetmeliği” uyarõnca, Tõpta Uzmanlõk Eğitimi Giriş Sõnavõnda (TUS) ve Diş Hekimliği Uzmanlõk Eğitimi Giriş Sõnavõnda (DUS) mesleki bilgi sõnavõna girebilmek için mesleki yabancõ dil sõnavõnda 100 üzerinden en az 50 puan almak şarttõr. Kamu Personeli Yabancõ Dil Bil- gisi Seviye Tespit Sõnavõnda (KPDS) veya ÜDS’de 100 üzerinden en az 50 ve üzeri puan alanlar da başarõlõ kabul edilecektir. 5. 28 Nisan 2007 tarih ve 26506 sayõlõ Resmi Gazete’de yayõmlanan “Yan Dal Uzmanlõk Eğitimi Giriş Sõnavõ Yönetmeliği” Tõpta Uzmanlõk Tüzüğü hükümlerine göre uzman tabip olanlarõn daha ileri seviyede yapacaklarõ yan dal uzmanlõk eğitimi giriş sõnavõna (YDUS) ilişkin esaslarõ düzenlemektedir. Bu yönetmeliğin İkinci Bölümünün 10. maddesinde “ÖSYM tarafõndan yapõlacak bilim sõ- navõna (YDUS), KPDS veya ÜDS’den 100 üzerinden en az 50 ve üzeri puan alanlar katõlabilir.” hükmü yer almaktadõr. 6. 31.07.2008 tarih ve 26953 sayõlõ Resmi Gazete’de yayõmlanan Öğretim Üyesi Dõşõndaki Öğretim Elemanõ Kadrolarõna Naklen veya Açõktan Yapõlacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sõnav İle Giriş Sõnavlarõna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkõnda Yönetmeliğin “Merkezi Sõnav ve Giriş Sõnavlarõna İlan ve Başvurma Şartlarõ“ adlõ İkinci Bölümün 6. Maddesinde: “Öğretim üyesi dõşõndaki öğ- retim elemanõ kadrolarõna naklen veya açõktan yapõlan her türlü atamada Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sõnavõndan (ALES) en az 70, ÖSYM tarafõndan yapõlan KPDS veya ÜDS’den en az 50 puan veya eşdeğerliliği Yükseköğretim Kurulu’nca kabul edilen bir sõnavdan bu puan muadili bir puan almõş olmak” ve “Yabancõ dille eğitim-öğretim yapõlan programlarda bu yönetmeliğe tabi öğretim elemanõ kadrolarõna naklen veya açõktan yapõlacak atamalarda aranacak dil puanõnda Yükseköğretim Kurumlarõnda Yabancõ Dil Eğitim-Öğretimi ve Yabancõ Dille Eğitim-Öğretim Ya- põlmasõnda Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanõr” hükümleri yer almaktadõr. Aynõ bölümün 7. Maddesinde ise: “Yabancõ dil okutmanõ başvurularõnda ÖSYM tarafõndan yapõlan KPDS veya ÜDS’den en az 80 puan veya eşdeğerliliği Yükseköğretim Kurulu’nca kabul edilen bir sõnavdan bu puan muadili bir puana sahip olmak” hükmü yer almaktadõr. 7. ÜDS sonuçlarõ yüksek lisans programlarõna giriş için de kullanõlabileceğinden, lisans programõ mezunu ile lisans programlarõnõn son sõnõfõnda veya son sõnõftan bir önceki sõnõfta okuyan öğrenci- ler de bu sõnava girebileceklerdir. Ancak bu öğrencilerin ilgili üniversiteden yüksek lisans programlarõ için ÜDS sõnav sonuçlarõnõn kullanõlõp kullanõlamayacağõnõ öğrenmeleri gerekmektedir. ÖSYM BAŞKANLIĞI Basõn: 45219