Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 25 HAZİRAN 2009 PERŞEMBE 10 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr Dış Haberler Servisi - Pakistan’da Taliban deneti- mindeki bölgede insansõz Amerikan uçaklarõyla ön- ceki gün düzenlenen saldõ- rõlarda 70 kişinin öldüğü bildiriliyor. Yerel yetkililer, insansõz uçaklarla önce Güney Vezi- ristan eyaletinde bulunan Maken bölgesindeki Tali- ban kampõna üç füze atõldõ- ğõnõ duyurdular. Sabah sa- atlerinde düzenlenen bu sal- dõrõda aralarõnda Taliban ko- mutanlarõndan Niaz Veli’nin de bulunduğu 7 kişi öldü. Cenaze törenine füze Daha sonra yüzlerce Tali- ban militanõnõn katõldõğõ, Ni- az Veli için düzenlenen ce- naze töreni sõrasõnda insan- sõz uçaklardan dört füze fõr- latõldõ. Güvenlik kaynaklarõ, bu saldõrõda ölenler arasõnda Taliban komutanlarõndan Sangin Han’õn da buluna- bileceğini bildirdiler. Pakistan’daki Taliban kuv- vetlerinin lideri Beytullah Mesud’un da cenaze töre- ninde bulunduğu ve saldõrõ- dan kõl payõ kurtulduğu yo- lunda doğrulanamayan ha- berler de alõndõ. Ölenler ara- sõnda Taliban militanlarõnõn yanõ sõra sivillerin de bulun- duğu bildiriliyor. Beytullah Mesud’un de- netimindeki bölgede üç ay içinde dördüncü kez insansõz uçaklarla saldõrõ düzenleni- yor. Son saldõrõlarõn bugüne kadar Pakistan’da insansõz uçaklarla düzenlenen en kan- lõ saldõrõ olduğu belirtiliyor. Pakistan ordusu, Mesud liderliğindeki militanlara karşõ kara saldõrõsõna hazõr- lõk amacõyla, bölgeyi hava- dan ve topçu ateşiyle vuru- yor. El Kaide lideri Usame Bin Ladin’in de bölgede saklandõğõ sanõlõyor. Önceki gün, Mesud’un ra- kibi Kari Zeyneddin öldü- rülmüş ve bu suikasttan Me- sud sorumlu tutulmuştu. ABD’nin başõna 5 milyon dolar ödül koyduğu Mesud, aralarõnda eski Pakistan Baş- bakanõ Benazir Butto’nun öldürülmesinin de bulunduğu bir dizi intihar saldõrõsõndan sorumlu tutuluyor. Dış Haberler Servisi - Af- ganistan’da ABD’nin Bag- ram Üssü’ndeki esir kampõn- da tutulan 27 eski tutsak, bu- rada gördükleri işkencele- ri, nasõl dayak yediklerini ve ölümle tehdit edildikle- rini İngiliz yayõn organõ BBC’ye anlattõ. 2002-2008 yõllarõ ara- sõnda çeşitli dönemlerde El Kaide ve Taliban’a yar- dõm ettikleri suçlamasõyla Bagram’da tutulan 27 kişi, yargõ önüne çõkmadõklarõ- nõ ve haklarõndaki suçla- malarõ bilmeden işkence gördüklerini anlatõrken, ba- zõlarõ da yetkililerin kendi- lerini bõrakmadan önce özür dilediklerini söyledi. Fiziksel şiddete, yüksek sese, aşõrõ soğuğa ya da sõ- cağa maruz bõrakõldõklarõnõ, kadõn askerlerin önünde so- yunmaya zorlandõklarõnõ an- latan tutsaklar, içeceklerine ilaç koyan askerlerin uy- kusuz kalmalarõnõ sağladõk- tan sonra kendilerini sorgu- ladõklarõnõ belirtti. Bagram esir kampõ, ABD’nin insan haklarõ ihlalleri sicilinde Guantanamo kadar dikkat çekmese de, burada yaşayan tutsaklar Guantanamo’dakin- den bile daha az hakka sahip. ABD Savunma Bakanlõğõ ise iddialarõ reddediyor. Seçim sonuçlarõna itiraz eden reformcu adayõn sahibi olduğu gazetenin 25 çalõşanõ gözaltõna alõndõ Musavi hedef tahtasõndaDış Haberler Servisi - İran yönetiminin cumhurbaşkanlõğõ seçimleri sonuçlarõnõ ka- bul etmeyen muhalefete karşõ başlattõğõ av sürüyor. Seçimlere hile karõştõğõ gerekçesiyle resmi itirazda bulunan reformcu aday Mir Hüseyin Musavi’ye ait gazetenin 25 çalõ- şanõnõn gözaltõna alõndõğõ belirtildi. Musa- vi yandaşlarõ, yetkililerin yasakla- masõna karşõn yandaşlarõna gösterilere devam çağrõsõ yaparken dini lider Ali Hamaney “İran, protestocula- ra boyun eğmeyecek” dedi. Muhalefetin 12 Haziran’da yapõlan ve Mahmud Ahmedinejad’õn ka- zandõğõ açõklanan seçimleri sonra- sõnda günlerdir süren protestolarõnõn simge ismi haline gelen Musavi’nin Kaleme Sabz (Yeşil Kelime) isimli gazetesinin yayõmlarõ geçen hafta durdurulmuştu. Gazetenin bir editö- rü dün yaptõğõ açõklamada, 5 veya 6’sõ idari birimden diğerleri gazeteciler ol- mak üzere 25 kişinin gözaltõna alõn- dõğõnõ söyledi. Protestolarda çok sayõda kişinin tu- tuklandõğõnõ söyleyen Musavi’nin seçim kampanyasõnõ birlikte yürüttüğü akademisyen eşi Zehra Rahnavard, “İranlıların haklarını korumak için yasal protestolara devam et- mek benim görevim” dedi. Anayasayõ Koruyucular Konse- yi’nin seçimlerde bazõ usulsüzlükler yapõldõğõnõ ancak bunun sonuçlarõ et- kileyecek düzeyde olmadõğõ gerekçe- siyle seçimlerin yenilenmeyeceği yö- nündeki açõklamasõnõn ardõndan Musavi, hile iddialarõyla ilgili raporunu yayõmladõ. Musavi’nin internet sitesinde önceki gece ya- yõmlanan raporda “hakikat komisyonu” ku- rulmasõ talep ediliyor. “Hükümet imkân- larının, hükümetin adayı lehinde geniş öl- çüde kullanıldığı” ifade edilen raporda, seçim düzenlemekle görevli komite üyele- rinin Ahmedinejad taraftarlarõ arasõndan se- çildiği savunuluyor. “Seçim akşamı seri numarası taşımayan oy pusulaları basıl- dı” denilen raporda, ayrõca olmasõ gereken- den 2.5 kat fazla mühür bulunduğu iddia edi- liyor. Adaylarõn temsilcilerinin sandõk gö- zetmeni olarak çalõşmalarõnõn engellendiği, usulsüzlükleri parti merkezine haber ver- melerini sağlayacak SMS servislerinin ka- patõldõğõ da suçlamalar arasõnda yer alõyor. Rızai’den geri adım İran’õn dini lideri Hamaney, usulsüzlük id- dialarõna açõklõk getirilmesi için beş günlük ek süre isteğinde bulunan Anayasayõ Ko- ruyucular Konseyi’ne olumlu cevap verdi. Bununla birlikte “Ne pahasına olursa ol- sun yönetimin ve ulusun baskıya boyun eğmeyeceğini” söyleyen Hamaney, “Seçim konusunda yasaların uygulanması için ıs- rar ettim ve edeceğim” dedi. Muhafazakâr Muhsin Rızai’nin seçim so- nuçlarõna yönelik itirazlarõnõ geri çekmesi ise dikkat çekti. Rõzai, Anayasayõ Koruyu- cular Konseyi’ne gönderdiği mektubunda “İran’ın politik, sosyal ve güvenlik du- rumu hassas ve belirleyici bir döneme gir- miştir, ki bu seçimlerden çok daha önem- lidir” ifadesini kullandõ. Resmi İRNA ajansõ, polisin seçime katõ- lan adaylardan birinin kampanya ofisinde “ulusal güvenliğe yönelik komployu or- taya koyan” kanõtlarõ ele geçirdiğini du- yurdu. Ofisin “psikolojik savaş merkezi” olarak kullanõldõğõ savunulan haberde ada- yõn ismi verilmedi. Ancak muhalefetin ha- berleşme aracõ olarak kullandõğõ sosyal paylaşõm sitesi twitter’da yer alan bazõ me- sajlarda basõlan ofisin Musavi’ye ait olduğu ayrõca seçim sonuçlarõna yö- nelik protestolar çerçevesinde çatõdan tekbir getirdiği sõrada 22 yaşõndaki Meşhad isimli bir gencin vurularak öl- dürüldüğü iddia edildi. ‘CIA finanse ediyor’ İran İçişleri Bakanõ Sadık Mahsuli, protestocularõn Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatõ (CIA) ve sür- gündeki muhalif grup Halkõn Müca- hitleri tarafõndan finanse edildiğini öne sürdü. Mahsuli, İsrail’i de suçladõ. İstihbarat Bakanõ Gulam Hüse- yin Muhsini Ejei de, “Seçim sıra- sında birçok yerde bombalama ey- lemi planlayan kişi ve grupların ön- ceden yakalandığını” söyledi. Ül- kede “kadife devrim” peşinde olan- larõn iki yõl önceden faaliyete başla- dõklarõnõn belirlendiğini ve bu yönde önlem aldõklarõnõ kaydeden Ejei, se- çim öncesi ve sonrasõ süreçte de ül- keyi istikrarsõzlaştõrmak isteyen fark- lõ gruplarõn ABD ve İngiltere gibi dõş güçlerle bağlantõlarõnõn ortaya çõka- rõldõğõnõ savundu. Bakan, BBC Fars- ça servisini de suçladõ. Yabancõ uyruklu- lardan bazõlarõnõn gazeteci kimliği adõ altõnda casusluk faaliyetinde bulunduğunu söyleyen Muhsini Ejei, bu bağlamda bir kişinin tu- tuklandõğõnõ, bir başkasõnõn da sorgusunun sürdüğünü belirtti. İran Dõşişleri Bakanõ Manuçehr Mutte- ki, İtalya’da bugün başlayacak G8 toplan- tõsõna katõlmayacağõnõ bildirdi. Mutteki, İran’õn iki İngiliz diplomatõ sõnõr dõşõ etme ve buna Londra’dan misilleme gelmesinin ardõndan İngiltere ile diplomatik ilişkilerin gözden geçirildiğini söyledi. İNSANSIZ UÇAKLAR VURDU Taliban’ın kalbinde saldırı: 70 ölü TACİZ, DAYAK, ÖLÜM TEHDİTLERİ... Bagram tutsakları işkenceyi anlattı ABD’nin eski Başkan Yardõmcõsõ Dick Cheney’nin, anõlarõnõ yazmak için bir yayõneviyle 2 milyon dolarlõk sözleşme imzaladõğõ bildirildi. New York Times’a göre, Cheney’nin bir dönem yardõmcõlarõndan biri olan Mary Matalin’in editörü olduğu Threshold Yayõnlarõ’ndan çõkacak kitabõn 2011 baharõnda yayõmlanmasõ planlanõyor. Görevi devrettikten sonra da siyasete ara vermeyen, sõk sõk televizyonda boy gösteren ve Cumhuriyetçi Parti’de muhafazakâr politikalarõn sözcülüğüne soyunan Cheney’nin, kitabõ için editör aradõğõ belirtildi. ‘Seçimlere sõkõşõp kalmamak lazõm’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Avrupa’dan İran’a yönelik tepkiler giderek ar- tarken Dõşişleri Bakanlõğõ temkinli yaklaşõmõnõ koruyor. Dõşişleri Bakanlõğõ Sözcüsü Burak Özügergin İran’õ de- ğerlendirirken “seçimlere sı- kışıp kalınmaması gerektiği- ni” ileri sürüp Türkiye’nin, İran’õn mevcut hak arama yollarõnõ açõk tutarak tartõşmalara çözüm bulma yeteneğine sahip olduğuna inan- dõğõnõ söyledi. Özügergin, Dõşişleri Bakanlõ- ğõ’ndaki basõn toplantõsõnda, İran’daki gelişmelere ilişkin, “AB sürecindeki, demokratik stan- dartlarını yükseltme çabası için- de olan Türkiye, komşusunda- ki demokrasi taleplerine nasıl bakıyor” sorusuna, “Bu soru- nuzdan seçimlerden sonraki gelişmeleri kastettiğinizi sanı- yorum. Seçimlere sıkışıp kal- mamak lazım” yanõtõnõ verdi. İran’õn Türkiye için çok önemli bir ülke olduğunu ve İran ile ilişki- lere tarihi bir perspektiften bakõlmasõ gerektiğini belirten Özügergin, Tür- kiye ile İran’õn dünyanõn en uzun sü- reden beri değişmeyen sõnõrlarõndan birine sahip olduklarõnõ anõmsattõ. “İran’da yapılan seçimlerin ar- dından yaşanan gelişmelerin çok yakından takip edildiğini, bü- yükelçiliğin an be an devrede olduğunu” ifade eden Özü- gergin, şunlarõ kaydetti: “İran’ın mevcut hak ara- ma yollarını açık tutarak, tartışmalara çözüm bul- ma yeteneğine sahip oldu- ğuna inanıyoruz. Bu süre- cin İran’da demokratik ku- rum ve kuralların gelişmesine ve pekişmesine katkı sağlama- sını diliyoruz. Köklü bir tarihe sahip ve haklı bir gurur taşı- yan bir millet olan İran ile komşularımızın içinde bulun- dukları siyasi tartışmaları en kısa sürede tatminkâr bir so- nuca bağlayacaklarına inanı- yoruz. Bu çerçevede alınacak her karara Türkiye saygıyla yaklaşacaktır.” İran’õn dini lideri Hamaney “Protestoculara boyun eğilmeyecek” derken Musavi yandaşlarõ “gösterilere devam” diyor. IRNA, polisin seçime katõlan adaylardan birinin kampanya ofisinde “ulusal güvenliğe yönelik komployu ortaya koyan” kanõtlarõ ele geçirdiğini duyurdu. Ofisin Musavi’ye ait olduğu sanõlõyor. Seçimleri protesto gösterileri sürerken, yarı resmi İran Öğrencileri Haber Ajansı’nın çektiği fotoğrafta Ahmedinejad’ın keyfi yerinde gözüküyor. (Fotoğraf: AP) Dõşişleri Bakanlõğõ Sözcüsü Özügergin, “AB sürecindeki Türkiye komşusundaki demokrasi taleplerine nasõl bakõyor” sorusuna, “Seçimlere sõkõşõp kalmamak lazõm” yanõtõnõ verdi. Çin Halk Cumhuriyeti’ne resmi ziyaret gerçekleştiren Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, konakladığı otelde kendisine eşlik eden işadamlarıyla cuma günü yapılacak Türki- ye-Çin İş Forumu öncesinde bir toplantı yap- tı. Cumhurbaşkanı Gül, akşam saatlerinde de Türkiye’nin Pekin Büyükelçisi Murat Esenli’nin, büyükelçilik rezidansında onu- runa verdiği akşam yemeğine katıldı. Heyette yer alan ve yemekte de hazır bulunan DTP Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş, Gül’ün yurtdışı ziyaretlerine ilk kez bir DTP milletvekilini dahil ettiğinin hatırlatıl- ması üzerine, partisinin TBMM’de temsil edilmesi nedeniyle bunun normal olduğunu söyledi. Demirtaş, “Biz burada Türkiye’yi temsil ediyoruz” dedi. (Fotoğraf: AA) Gül, Pekin’de