Katalog

CMBY C M BY ZAFER DERSHANELER‹ 1. I. Evin arka bahçesinden görünen tepenin yamaçlar› daha geni?ti. II. Bütün gün tepemde durup beni izledi. III. Eve geldiklerinde güne? tam tepelerin- deydi. IV. Ya¤mur ya¤›nca tepeden t›rna¤a ›sland›k. V. Bu sorunu tepeden inme yasalarla çö- zümleyemeyiz. Bu cümlelerde yer alan “tepe” sözcü¤ü kaç farkl› anlamda kullan›lm›?t›r? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 2. I. So¤uk su içersen hasta olursun. II. Güne?li; ama so¤uk bir gündü. III. Bu so¤uk, yavan sözler beni rahats›z edi- yor. IV. So¤uk tav›rlarla birbirlerini selamlay›p uzakla?t›lar. “So¤uk” sözcü¤ü yukar›daki numaralanm›? cümlelerin hangi ikisinde gerçek anlam› d›?›n- da kullan›lm›?t›r? A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. D) II. ve IV. E) III. ve IV. 3. A?a¤›daki dizelerin hangisinde insana özgü niteliklerin do¤aya aktar›lmas› söz konusu- dur? A) Seller yürür gece üstüme rüyalar›mda. B) Sesini duyunca içimi bir sevinç kaplad›. C) ‹nsanlar›n kalbini k›rarak bir yere varamaz- s›n. D) Ali çantas›na sar›lm›?t›, bir hazineye sar›l›r gibi. E) Seni kaybettim geçmi?in dar koridorunda. 4. Beklemek hayat›n›z› ask›ya almak zorunda b›- rak›yor; en yak›n arkada?›n›z saat, pencere ve gece oluyor. Bu cümlede geçen “hayat› ask›ya almak” sö- züyle anlat›lmak istenen a?a¤›dakilerin hangi- sinde vard›r? A) Aylar, hangisinin gerçek oldu¤unu bileme- di¤iniz an›lar ve hayallerle geçiyor. B) Sürekli erteledi¤i dü?lerini bir kez daha ra- fa kald›rmak zorunda kald›. C) Çaresizli¤ini hiçbir zaman belli etmedi¤i için çok takdir görüyordu. D) Seçim yapamad›¤› için kendini bir “kor- kak” olarak nitelendiriyor. E) Kendimi anlad›¤›mda, hayat›m›n ço¤unun ak›p gitmi? oldu¤unu fark ettim. 5. (I) “Bütün Dünya” dergisini zevkle okuyor, ö¤rendiklerimden tat al›yorum. (II) Her ay›n ilk günü al›p ay boyu tüm yolculuklar›mda bana e?lik eden bu derginin tüm say›lar›n› biriktir- mek istiyorum. (III) Bu bilgi y›¤›nlar›yla kitapl›- ¤›mda özel bir yer olu?turdum. (IV) Ancak derginin ciltlenmesinde ciddi bir sorun var. (V) Sayfalar›, rüzgâra yenik dü?en a¤aç yaprakla- r›n› and›r›yor bana. Yukar›daki parçada numaralanm›? cümlelerin hangisinde benzetme yap›lm›?t›r? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 6. (I) O sene, genç bir ö¤retmen mesle¤e yeni ba?l›yordu. (II) Ço¤u zaman oturup mesle¤i- mizin güzel ve nankör yanlar›n› birlikte konu- ?urduk. (III) Bu konuda nas›l davranmas› ge- rekti¤ini ona asla söylemezdim. (IV) Çünkü onun en iyi davran›?lar› sergileyece¤ini bili- yordum. (V) Y›llar sonra yine ayn› okulda onunla müdür olarak kar?›la?mak beni fazla- s›yla memnun etmi?ti. Yukar›daki numaralanm›? cümlelerin hangi hangisinde “bir ki?inin kar?›s›ndakine duydu- ¤u güven” dile getirilmi?tir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 7. (I) Onun m›sralar›n› okurken kendimi kaybe- dip sanki ba?ka bir aleme gidiyorum. (II) Bu kadar kendi olabilmi? bir ba?ka sanatç› var m›d›r diye akl›mdan sürekli sorular geçiriyo- rum. (III) Kimi ?iirlerini ölçülü, uyakl›; kimilerini ise serbest naz›mla olu?turuyor. (IV) Ahenkli bir yap›s› var ?iirlerinin ondan da beklenen budur zaten. (V) Birçok ?iirinde ba?ka ?airleri ça¤r›?t›ran söyleyi?lere rastl›yorsunuz. Bu parçadaki numaralanm›? cümlelerden hangi ikisi birbiriyle çeli?mektedir? A) I. ve II. B) II. ve IV. C) II. ve V. D) III. ve V. E) III. ve IV. 8. A?a¤›daki cümlelerin hangisinde a?amal› bir durumdan söz edilmektedir? A) Hayat› okuma yetene¤i, insan›n yolculu- ¤unda geli?tirmesi gereken önemli bir me- ziyettir. B) Esneklik, sald›r› ve savunma durumunu terk etmi?, emniyette oldu¤u hissi uyand›- ran ruhun teslimiyetidir. C) ‹nsan, di¤er aray›?lar›nda ilerledikçe, ya- ?am sanat›n› da yava? yava? uygulamaya ba?lar. D) ‹nsan› s›n›rlayan en önemli kavram olan zaman, insan› cenderedeymi? gibi hisset- tirmek için üzerine kapan›r. E) Hayat›n tad›n› duyabilmek, sadece tecrü- beye ba¤l› de¤ildir, sahip oldu¤u yetenek- lerle de alakal›d›r. 9. Bir roman›n birkaç defa okunmas›, bir ?iirin okunduktan sonra tekrar edilmesi, ezberlen- mesi de roman›n veya ?iirin herhangi bir me- sele hakk›nda bilgi edinmek için okunmad›¤›- n› gösterir. A?a¤›dakilerden hangisi bu cümleye anlamca en yak›nd›r? A) Edebi eserler, ezberlemek için de¤il fayda- l› olmak için olu?turulur. B) Bir eserden bilgi edinmek için onun yaz›l- d›¤› dönem içinde de¤erlendirilmesi gere- kir. C) Yazar, eserini estetik kayg›yla meydana getirir ve eseri bu kayg›yla okuyucuya su- nar. D) Roman veya ?iirde amaç okuyucuyu etki- lemektir ona bilgi vermek de¤ildir. E) Her yazar ve ?air, eserinin ilgi görmesin- den mutluluk duyar. 10. A?a¤›daki cümlelerin hangisinde bir kar?›la?- t›rma yap›lmam›?t›r? A) Özgün müzik de halk müzi¤i kadar bizim- dir. B) Öteki yazarlar›n a¤›r a¤›r, parça parça i?le- di¤i insan› Dostoyevski bütün olarak önü- müze koymaktad›r. C) Tiyatroya gidenler sinemaya gidenlerden daha kültürlü insanlar m›d›r? D) Yazar›m›z, içinde bulundu¤umuz yüzy›l› hiç kimsenin yapamad›¤› biçimde ele al›r. E) Türkçenin, Türk ülkesinde devlet dili ol- maktan ç›kar›ld›¤› ça¤lar olmu?tur. 11. A?a¤›daki cümlelerin hangisinde, hem ünsüz benze?mesi hem de ünsüz yumu?amas›na u¤ram›? bir sözcük vard›r? A) Sokak sütçüsünden ald›¤›m›z süt kesildi. B) Ona ald›¤›m kaza¤› severek giydi. C) Yoku?un ba?›ndaki iki katl› ev bizimki. D) Seninle görü?tü¤ümüzü kimseye söyleme! E) Hakem, maç›n son düdü¤ünü bir türlü çal- m›yordu. 12. A?a¤›daki cümlelerin hangisinde bir yaz›m yanl›?› yoktur? A) Söyledi¤iniz kitab› katalogta bulamad›m. B) Dersin ortas›nda ard arda hap?urdum. C) Buraya geldi¤inizi farketmedim bile. D) Emekli olunca Foça’da bir tavuk çiftli¤i kurmu?lar. E) Onunla yanyana bile gelmek istemiyorum. 13. I. Ben o gün sizinle gelemezdim ki… II. Konuyu A…’dan ö¤rendik dün sabah. III. Sevmedi¤i öyle çok sebze var ki: p›rasa, enginar, bamya, patl›can… IV. Çocuk dedi¤in büyüklerine kar?› ç›kmaz, söz dinler, ona verilen i?leri yapar… V. …daha duyarl› bir toplum olabilmemiz e¤itim yoluyla gerçekle?ir. Yukar›daki cümlelerin hangi ikisinde üç nokta (…) ayn› i?levde kullan›lm›?t›r? A) I. ve III. B) II. ve III. C) II. ve IV. D) III. ve IV. E) IV. ve V. 14. A?a¤›daki alt› çizili sözcüklerden hangisi çekim eki almam›?t›r? A) Böyle bir yerde ya?amay› istedim y›llard›r. B) Ya?ama tat ve soluk veren ?iirdir. C) Renklerin en özgürüdür mavi. D) Mutluluk, kimi zaman s›cac›k bir bak›?ta- d›r. E) Benim minik karde?im hiç doymaz, hep açt›r. 15. A?a¤›dakilerin hangisinde “–i (–›, –u, –ü)” eki di¤erlerinden farkl› i?levde kullan›lm›?t›r? A) Her sözü ölçüp biçtikten sonra söylemeli- sin. B) Dosyay› masaya b›rak›r b›rakmaz a?a¤›ya indim. C) Sabah erkenden kalk›p bahçeyi sulam›?- t›m. D) Karde?i gidince bütün i?ler onun üstüne kald›. E) Bu metni de yeniden gözden geçirmekte yarar var. 16. Il›k rüzgârlar›n esti¤i, s›cak bir ekim günü ve- da ettim ‹stanbul’a. Yar›m kalm›? i?ler, bir sü- reli¤ine rafa kald›r›lm›? ?ehir hayat›, unutulan notlar, faturalar b›rakarak yeni dünyaya do¤ru yelken açt›m. Bu parçada a?a¤›dakilerden hangisine yer verilmemi?tir? A) Tamlayan› s›fat tamlamas› olan belirtisiz isim tamlamas› B) Yard›mc› eylemle kurulan birle?ik eylem C) Birden fazla s›fat fiil D) Zincirleme isim tamlamas› E) Edat öbe¤i 17. (I) ‹kinci görü?meleri okulda olmu?. (II) Kad›n gelip onu bulmu?. (III) Hasan'›n bilmesini iste- di¤i her ?eyi anlatm›? güzelce. (IV) Bir kad›n- dan beklemeye al›?›k olmad›¤›m›z pervas›zl›¤› Hasan’› allak bullak etmi?. (V) Nas›l davrana- ca¤›n› bilememi?ti. Numaralanm›? cümlelerden hangisi, birle?ik, olumlu, devrik bir eylem cümlesidir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 18. A?a¤›dakilerden hangisi, ötekilerden daha çok yarg› içermektedir? A) Da¤ ne kadar yüce olsa yol üstünden a?ar. B) El elin e?e¤ini türkü söyleyerek arar. C) Kom?unun tavu¤u kom?uya kaz görünür. D) Dostunu överken yerecek yer b›rak. E) Dan›?an da¤ a?m›?, dan›?mayan düz yol- da ?a?m›?. 19. A?a¤›daki cümlelerin hangisinde “yeni” söz- cü¤ü gereksiz kullan›lm›?t›r? A) Burada çal›?maya daha yeni ba?lam›?t›m. B) Kar›?›kl›¤› az önce yapt›¤›m›z yeni de¤i?ik- liklerle düzelttik. C) Mezuniyet törenine giderken yeni tak›m›n› giymelisin. D) TV’nin yeni yay›n dönemi ekimde ba?l›yor. E) Yeni y›kad›¤›m çama?›rlar› da ütülemi?sin, sa¤ ol. 20. A?a¤›dakilerin hangisinde bir sözcü¤ün yanl›? anlamda kullan›lmas›, anlat›m bozuklu¤una neden olmu?tur? A) Özel okullarda ö¤retmenlik yapmak ger- çekten zordur. B) Ya?ant›s›n›n en verimli döneminde aram›z- dan ayr›ld›. C) Zaman zaman kendi tembelli¤im beni bile rahats›z ediyor. D) Yan masadaki çift, san›r›m kavga ediyor. E) Toplum, yazg› diye adland›r›lan ko?ullara boyun e¤memelidir. 21. Amerikan›n sembolü hâline gelmi? “ikiz kule- ler”in bir sald›r›yla yok edilmesi tüm dünyay› üzdü. Bu olay bir gerçe¤i de ortaya ç›kard› ki o da Amerika’n›n art›k bir süper güç olmad›¤› gerçe¤iydi. Kim ne derse desin dünya güç dengeleri ve süper devlet inanc› 11 Eylül 2001’den bu yana eskisi gibi de¤il. Bu parçan›n anlat›m biçimi a?a¤›dakilerden hangisidir? A) Öyküleme B) Aç›klama C) Tart›?ma D) Betimleme E) Kar?›la?t›rma 22. ‹yi bir kitap yaz›s› ister ele?tiri ister tan›tma ol- sun, bende o kitap okuma iste¤i uyand›rmal›, öylesine bir dille yaz›lmal› ki, bana okuyay›m m› sorusunu bile sordutmamal›, tereddüte dü?ürmemelidir. Okumaya ba?lad›¤›mda beni sürükleyip götürmelidir. Bu parçaya göre “iyi bir kitap yaz›s›”nda ol- mas› gereken temel özellik a?a¤›dakilerden hangisidir? A) Sadelik B) Duruluk C) Ak›c›l›k D) Özgünlük E) Yo¤unluk 23. Bir yazar›n dediklerinde de¤i?iklik arayanlara, bulduklar› de¤i?iklikler üzerinde de uzun uzun duranlara ?a?ar›m. Bir yazarda de¤i?iklik gö- remezsem, dün dedikleri ile bugün dedikleri aras›nda az çok bir fark, az çok bir de¤i?iklik bulamazsam, bilirim ki o yazar gerçekten dü- ?ünmüyordur, olaylar› incelemiyordur, incele- di¤i olaylardan bir ?eyler ö¤renemiyordur. Bu parçadan a?a¤›daki yarg›lar›n hangisine ula?›labilir? A) Sanatç›n›n tutars›zl›¤› yap›tlar›nda kendini gösterir. B) Ya?amda olan bitene kafa yoran sanatç›- lar, toplumsal konulara yönelir. C) Sanat›n, çeli?kiler bar›nd›rmas› gerekti¤ine inanmayanlar vard›r. D) Ya?ad›¤› toplumun uza¤›na dü?enler, ya- p›tlar›nda da çeli?kilere dü?erler. E) Kendini geli?tiren sanatç›lar›n yapt›klar›n- da, mutlaka de¤i?im görülür. 24. A?a¤›dakilerden hangisi, bir paragraf›n giri? cümlesi olabilir? A) Ama yine de kendine belirli bir kitle olu?- turmu?tur. B) Ülkemizde ise mizah henüz emekleme dö- nemindedir. C) Bunu mizah roman›n›n ilk ortaya ç›kt›¤› ül- keler için söylüyorum. D) Mizah roman›n›n kayna¤›nda, kitle roman›- n›n özellikleri vard›r. E) Bu yüzden de geli?imi tefrika roman gele- ne¤ine ko?ut olmu?tur. 25. (I) ?iir yazmada en önemli unsur, ?iirin ögele- ri olan sözcüklerin seçimi ve kullan›m›d›r. (II) Sözcüklerin yerinde kullan›lmas› ve ?iire sin- dirilmesi gerekir. (III) Ayr›ca ?iirde, düz yaz›da- ki gibi bir anlam vurgulamas› aranmamal›d›r. (IV) ?iirdeki gizem ve ortaya ç›kan ahenk an- cak bu yolla sa¤lan›r. (V) ?iirdeki anlam, sez- gisel anlamd›r. Bu parçan›n anlam ak›?›ndaki bozuklu¤un gi- derilmesi için a?a¤›daki de¤i?ikliklerden han- gisi yap›lmal›d›r? A) I. cümle IV. cümleden sonra gelmeli B) II. cümle V. cümleden sonra gelmeli C) III. cümleyle IV. cümle yer de¤i?tirmeli D) IV. cümleyle V. cümle yer de¤i?tirmeli E) V. cümle III. cümleden önce gelmeli 26. Ben de birçoklar› gibi gerçe¤i oldu¤u ?ekilde sevmem. (I) Sevebilece¤im her ?eyin birazc›k olsun insan hayali ile, insan eliyle de¤i?tirilmi? olmas›n› isterim. (II) ‹nsan›n katk›s›n›n olmad›- ¤› her ?ey henüz dilsizdir, bana bir ?ey söyle- mez. (III) Masallar, efsaneler de hayalimizde de¤i?tirdi¤imiz birtak›m evrenleri yank›land›r- d›¤› için etkiler beni. (IV) Kar?›la?t›¤›m güzel- likler kar?›s›nda duygulan›r ve bunlar› hemen ka¤›da dökerim. (V) Yazd›klar›m benimle ko- nu?maya ba?lay›nca mesele yoktur art›k, ne renk ne de desen ilgilendirir beni. Bu parça iki ayr› paragrafa bölünmek istenir- se ikinci paragraf numaraland›r›lm›? cümlele- rin hangisiyle ba?lar? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 27. (I) Edebi eserler, sosyal hayattan az ya da çok izler ta?›r. (II) Toplumdaki çe?itli olaylar, geli?- meler ister istemez bir romana yans›r. (III) Onun için edebi eser iyi bir ?ekilde de¤erlen- dirilmek isteniyorsa, toplumsal konular hak- k›nda bilgi sahibi olmak gerekir. (IV) Örne¤in ‹slamiyet öncesi Türk edebiyat›n› anlayabil- mek, atl› göçebe medeniyetini bilmeye ba¤l›- d›r. (V) Tanzimat edebiyat›n› de¤erlendirmek için de o dönem hakk›nda bilgi sahibi olun- mal›d›r. Bu parçada anlat›lmak isteneni içeren en ge- nel yarg› numaralanm›? cümlelerden hangisi- dir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 28. Bir ?iir az ki?i taraf›ndan okunabilir. Bu çok önemli de¤ildir. As›l önemli olan insanlar› ne kadar etkiledi¤idir onun. Kendisini okuyup anlayan okuyucular› ne kadar de¤i?tirdi¤ini, okuyucusunun duygu ve dü?ünce dünyas›na neler katt›¤›n› inceleyip de¤erlendirmedikçe, bir ?iirin önemini do¤ru olarak belirleyemeyiz. Bu parçada vurgulamak istenen dü?ünce a?a¤›dakilerden hangisidir? A) Çok okunmas› bir ?iirin ne kadar etkileye- ci oldu¤unu gösterir. B) ‹yi ?iirin her dönemde okuyucusu vard›r. C) ?iirin de¤eri okuyucusunu etkilemesiyle ölçülür. D) ?iirin etkileme gücü zamanla ortaya ç›kar. E) ?iirin hak etti¤i ilgiyi göremeyi?i ba?ar›s›z oldu¤unu göstermez. 29. Â?›k Veysel’in o ünlü ?iirinde söyledi¤i, “Be- nim sad›k yarim kara toprakt›r” sözüne inan- m›yorum. Kara topraktan önce insan›n ya?a- yan binlerce sad›k dostu var. Yeter ki, o dost- lara uzanmas›n›, onlara dokunmas›n› bilelim. Bir a¤ac›, bir çiçe¤i sever gibi onlar› sevmesi- ni bilelim. Onlar›n hepsi ya?am›m›zda gece- mizi ayd›nlatan birer y›ld›z. Bu parçada üzerinde durulan konu a?a¤›daki- lerden hangisidir? A) Dostluklara sahip ç›kman›n gereklili¤i B) ‹nsan ili?kilerindeki yanl›?l›klar C) Etkileyici davran›?lar›n nitelikleri D) Güven kazanman›n gereklili¤i E) Ki?inin kendine duydu¤u sayg›n›n önemi 30. Refik Halit Karay’› edebiyat tarihinden çekip alsan›z ne olurdu? Herhalde Türkçe önemli ve en parlak renklerinden birini yitirirdi. Türk edebiyat›n› Servet-i Fünuncular›n dolambaçl› ve a¤dal›, Milli Edebiyatç›lar›n kuru cümlele- rinden kurtar›p c›v›lt›l›, zarif, berrak ve sade kimli¤e kavu?taran Refik Halit de¤il midir? Ne Yakup Kadri ne Halide Edip ne de ba?kalar› hayat› ve insan› onun kadar s›cak ve gerçek- ci bir bak›?la ve onun gibi zevkli, berrak bir dille anlatm›?t›r. Bu parçada Refik Halit Karay’la ilgili olarak a?a¤›dakilerden hangisine de¤inilmemi?tir? A) Edebiyat› tekdüzelikten ve renksizlikten kurtard›¤›na B) Servet-i Fünuncular gibi zor anla?›l›r, bir dil kullanmad›¤›na C) Yakup Kadri, Halide Edip gibi sanatç›lar- dan daha üstün bir dil zevki olu?turdu¤u- na D) Eserlerinde insan› ve hayat› gerçekçi bir bak›? aç›s›yla anlatt›¤›na E) Eserlerinin herkes taraf›ndan zevkle okun- du¤una 1. ‹lkça¤’da; — Asurlar Kayseri’de Kültepe kolonisini ku- rarak Mezopotamya ile Anadolu aras›nda ticari etkinliklerde bulunmu?lard›r. — M›s›r’da ölen soylular mumyalanarak pi- ramitlere konulmu?tur. — Sümerler site ad› verilen ?ehir devletlerini kurmu?lar ve ?ehir devletleri halinde var- l›klar›n› sürdürmü?lerdir. Bu bilgilere bak›larak, ‹lkça¤’da a?a¤›dakiler- den hangisinin varl›¤›ndan söz edilemez? A) Ölümden sonra ya?am inanc› B) Kültürel etkile?im C) S›n›fsal ayr›l›klar D) Merkezi devlet yap›s› E) Siyasal örgütlenme 2. ‹slam devletlerinden Emeviler Dönemi’nde; I. Berid adl› posta te?kilat› kurulmu?tur. II. Devlet gelirleri artm›?t›r. III. Etnik yap› zenginle?mi?tir. Bunlardan hangilerinin, fetih hareketlerinin sonucu oldu¤u söylenebilir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III D) II ve III E) I, II ve III 3. A?a¤›dakilerden hangisinin Orta Asya Türkle- rindeki “göçebe ya?am” ?ekliyle herhangi bir ilgisinin oldu¤u söylenemez? A) Sava?ç› bir yap›n›n olu?mas›n›n B) Türk kültürünün geni? bir alana yay›lmas›- n›n C) Toplumlararas› etkile?imin artmas›n›n D) Gök-Tanr› inanc›n›n benimsenmesinin E) S›n›fsal ayr›l›klar›n belirgin olmamas›n›n 4. Yeniça¤ Avrupas›’nda; — Kilisenin birçok uygulamas› ele?tirilmeye ba?lanm›?, — Birçok yeni k›ta, ülke ve zenginlik kayna¤› ke?fedilmi?, — Antik Yunan ve Hellenistik dönem eserle- ri Avrupa dillerine çevrilmi?tir. Bu uygulamalar›n a?a¤›dakilerden hangisinin kan›t› oldu¤u söylenemez? A) Geleneksel kültürün ortadan kald›r›ld›¤›n›n B) Dü?ünce özgürlü¤ünün önündeki engelle- rin sars›ld›¤›n›n C) Avrupa’n›n iktisadi yap›s›n›n güç kazand›- ¤›n›n D) Bilimsel çal›?malar›n önünün aç›ld›¤›n›n E) Kültürel etkile?imin artt›¤›n›n 5. Osmanl› padi?ahlar›ndan Yavuz Sultan Selim Dönemi’nde; — ‹ran’daki ?ii Safevi Devleti’yle Çald›ran Sava?› yap›larak, Do¤u Anadolu’da top- raklar kazan›lm›?, — Anadolu’daki son Türk beyli¤i olan Dulka- diro¤ullar›na son verilmi?, — Memluk devleti yenilgiye u¤rat›larak Suri- ye, Filistin, M›s›r ve Hicaz egemenlik alt›na al›nm›?t›r. Bu geli?melere bak›larak Yavuz Sultan Selim Dönemi ile ilgili a?a¤›dakilerden hangisi söy- lenemez? A) Vergi gelirlerinin artt›¤› B) Anadolu Türk birli¤inin sa¤land›¤› C) Mezhep çat›?malar›na taraf olundu¤u D) Uluslararas› alanda güç kazan›ld›¤› E) Cihat politikas›na öncelik tan›nd›¤› 6. Osmanl›larda, Osmanl› deyimi bir millet anla- m› de¤il, Emeviler, Abbasiler ve Selçuklular gibi bir hanedan anlam› ta?›yor ve Osmanl› Devleti geçmi?in büyük ‹slam imparatorlukla- r›n›n do¤rudan do¤ruya varisi say›l›yordu. Bu anlay›?›n Osmanl›larda; I. Monar?ik yap›lanma II. Ulusla?ma süreci III. D›? kültürlere kapal› kalma durumlar›ndan hangilerine geçi?i yava?latt›¤› söylenebilir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 7. “XVII. yüzy›lda yap›lan ›slahat hareketleri so- runlar›n kökenine inememi?tir.” diyen bir ta- rihçi bu dü?üncesini; I. Devlet otoritesinin sa¤lanmas› için bask› ve ?iddet yönteminin kullan›lmas› II. Avrupa’daki geli?melerden yararlan›lma- mas› III. Devlet adamlar› ve padi?ahlar taraf›ndan yap›lmas› geli?melerinden hangileriyle kan›tlayabilir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III D) I ve II E) II ve III 8. Osmanl› Devleti’nin Gerileme Devrinde; — Avrupa ba?kentlerine elçiler gönderilmi?, — Nizam-› Cedit adl› Avrupai bir ordu kurul- mu?, — ‹lk kez çiçek a?›s› uygulanm›?t›r. Bu geli?melere bak›larak Osmanl› Gerileme Dönemi için a?a¤›daki yarg›lardan hangisine ula?›lamaz? A) ‹ç politikan›n d›? politikay› belirledi¤i B) T›p alan›nda geli?meler ya?and›¤› C) Orduda modernle?me hareketlerinin gerçekle?tirildi¤i D) Diplomasiye önem verildi¤i E) Bat›n›n örnek al›nd›¤› 9. 1876 y›l›nda Osmanl› Devleti’nde Ayan ve Mebuslar Meclisi kurulmu?, Kanun-i Esasi ad› verilen ilk Osmanl› anayasas› haz›rlanm›?t›r. Bu durumun a?a¤›dakilerden hangisine ortam yaratt›¤› söylenemez? A) Merkezi otoritenin güçlenmesine B) Demokratik de¤erlerin güç kazanmas›na C) ‹nsan haklar›n›n geli?mesine D) Hukuk devleti anlay›?›n›n önem kazanma- s›na E) Halka verilen önemin artmas›na 10. XIX. yüzy›l boyunca, Türk reformcular› yasa- ma i?lemleriyle Türkiye’ye Avrupa tarz› devlet ?ekli ve yap›s› vermeye çal›?m›?lard›r. Avru- pal› kanunlar, yarg› örgütü, bakanl›klar ve ida- re usulleri, genellikle Frans›z kaynaklar›ndan, az veya çok de¤i?ikliklerle kopya edilip, padi- ?ah ferman› ile ilan edilmi?tir. Bu duruma bak›larak; I. Bat›n›n adli birikimlerinden yararlan›lm›?- t›r. II. Yenilikler halk›n talepleriyle yap›lmam›?t›r. III. Geleneksel de¤erler ön plana ç›kar›lm›?- t›r. yarg›lar›ndan hangilerine ula?›labilir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 11. 3 Mart 1924’te TBMM’de ç›kar›lan kanunlar- dan baz›lar› ?unlard›r: — E¤itim ve ö¤retimin birli¤i yasas› — Osmanl› ailesinin yurt d›?›na ç›kar›lmas›y- la ilgili yasa — Halifeli¤in kald›r›lmas›yla ilgili yasa Bu yasalar dikkate al›narak a?a¤›dakilerden hangisinin hedeflendi¤i söylenemez? A) E¤itimi devlet denetimi alt›na almak B) Osmanl› Devleti’nin yeniden kurulmas›n› önlemek C) Laik devlet yap›s›n› olu?turmak D) Ça¤da? uygarl›k düzeyine ula?mak E) Çok partili ya?ama geçmek 12. Türkiye Cumhuriyeti’nde ?u anda uygulanan seçim kanununa göre yap›lan genel seçimler- de Türkiye’nin genelinde %10’un alt›nda oy alan partilerin üstün olduklar› illerden bile mil- letvekili ç›karma haklar› yoktur. Bu uygulaman›n; I. Halk iradesinin parlamentoya tam olarak yans›t›lmas› II. Hükümetlerin daha kolay kurulmas› III. Laiklik ilkesinin süreklili¤inin sa¤lanmas› durumlar›ndan hangilerine engel olu?turdu¤u söylenebilir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 13. Almanya ile Fransa aras›nda 1923 y›l›nda ger- çekle?en geli?meler sonucunda Fransa Al- manya’n›n Rhur sanayi bölgesini i?gal etmi?- tir. Bu geli?me taraflar› tekrar sava? durumu- na getirmi?tir. Ancak ABD ve ‹ngiltere gergin- li¤i gidermek için arac›l›k giri?iminde bulun- mu? ve taraflar 1925’te Locarno Pakt›’n› im- zalam›?t›r. Bu duruma bak›larak; I. ABD ve ‹ngiltere Avrupa’da siyasi denge- lerin de¤i?mesine kar?›d›r. II. Diplomasi uluslararas› bar›?›n sa¤lanma- s›nda etkili olmu?tur. III. ‹ngiltere ve ABD sömürgeci anlay›?tan uzakla?m›?t›r. yarg›lar›ndan hangilerine ula?›labilir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 14. Yandaki ?ekil üzerinde göste- rilen A ve B merkezlerinin; I. Yerel saat- leri II. Ö¤le vakit- leri III. Güne?in do¤u? ve bat›? saatleri IV. Ba?lang›ç Meridyeni’ne olan uzakl›klar› özelliklerinden hangileri y›l boyunca ortak de- ¤ildir? A) Yaln›z I B) Yaln›z III C) I ve II D) II ve III E) III ve IV 15. Yatay düzlemde Güne? ›?›nlar›n›n Ekvator’dan Ku- zey Kutup Nok- tas›’na gidildikçe de¤i?imi yandaki gibi olan tarih a?a¤›dakilerden hangisidir? A) 21 Mart B) 23 Eylül C) 3 Ocak D) 21 Aral›k E) 21 Haziran 16. Haritalardaki küçültme oran›na “ölçek” denir. Buna göre, a?a¤›da verilenlerden hangisinin yap›lmas›nda ölçe¤e ihtiyaç duyulmaz? A) Bir gölün gerçek alan›n› hesaplamak B) ‹ki kent aras›ndaki ku? uçu?u uzakl›¤› he- saplamak C) Bir kentin gerçek alan›n› hesaplamak D) ‹zohips haritas›ndaki bir yerin profilini ç›karmak E) ‹ki merkez aras›nda kaç km mesafe oldu- ¤unu hesaplamak 17. Yukar›daki ?ekillerde deniz meltemi ile yaz musonu gösterilmektedir. I. Etki alanlar› geni?tir. II. Esi? süreleri k›sad›r. III. Kara ve denizlerin farkl› ›s›nmas› sonu- cunda olu?mu?lard›r. Buna göre, yukar›dakilerden hangileri deniz meltemi ve yaz musonu rüzgarlar›n›n ortak özelliklerindendir? A) Yaln›z I B) Yaln›z III C) I ve II D) I ve III E) II ve III 18. Atmosferde yerden yükseldikçe s›cakl›k her 200 m’de 1°C azal›r. Buna göre, a?a¤›da verilenlerden hangisi yükseltinin s›cakl›k üzerine etkisiyle aç›klana- maz? A) Do¤al bitki örtüsünün yükseltiye göre de- ¤i?mesi B) Tar›m ürünlerinin olgunla?ma süresinin yükseltiye göre de¤i?mesi C) Kar›n yerde kalma süresinin yükseltiye gö- re de¤i?mesi D) Buharla?ma miktar›n›n yükseltiye göre de- ¤i?mesi E) Bas›nc›n yükseltiye göre de¤i?mesi 19. I. ‹klim özellikleri II. Ekonomik etkinliklerin nitelikleri III. ‹? bölümünün belirginli¤i IV. Toplam nüfus miktar› Yukar›daki hangileri bir yerle?menin k›r ya da kent olarak kabul edilmesinde ölçüt olarak kabul edilemez? A) Yaln›z I B) I ve III C) I ve IV D) II ve III E) III ve IV 20. Yukar›daki haritada taral› olarak verilen alan- lar›n özellikleriyle ilgili olarak, a?a¤›dakilerden hangisine ula?›lamaz? A) Genç arazilerdir. B) Fay hatlar› yayg›nd›r. C) Nüfus ve yerle?meler çok azd›r. D) Önemli deprem alanlar›d›r. E) S›cak su kaynaklar› yayg›nd›r. 21. Yukar›daki k›y› ?ekillerinden hangisinin dün- yadaki da¤›l›?› enlemle aç›klan›r? A) I B) II C) III D) IV E) V 22. Do¤um ve ölüm oranlar› aras›ndaki farka ”do¤al nüfus art›?›” denir. A?a¤›daki ülkelerden hangisinde do¤al nüfus art›? h›z› daha fazlad›r? A) Fransa B) Hollanda C) M›s›r D) Japonya E) Macaristan 23. Sadece enlemin s›- cakl›k üzerine etkisi dü?ünüldü¤ünde, yandaki bas›nç ala- n›nda hareket yön- leri verilen hava kütlelerinden han- gisi ula?t›¤› yerde hava s›cakl›¤›n› da- ha çok azalt›r? A) I B) II C) III D) IV E) V 24. T. Hobbes’un ö¤retisine göre, insan her ?ey- den önce kendi varl›¤›n› ayakta tutmaya, ko- ruyup sürdürmeye çal›?›r. Bu onun temel gü- düsüdür. ‹nsan›n bütün eylemlerini belirleyen, bu güdüdür. Bu da insan› do¤a nimetlerinden elden geldi¤ince çok yararlanmaya zorlar. Ama bunun sonucunda da herkes ister iste- mez birbirinin dü?man› olur. ‹?te bu yüzden Hobbes, “‹nsan, insan›n kurdudur.” der. Bu parçada sözü edilen ö¤reti, a?a¤›dakiler- den hangisiyle ifade edilir? A) Egoizm B) Hedonizm C) Anar?izm D) ‹mmoralizm E) Utilitarizm 25. Rüyalarda bir çok özlemimizi gerçekle?tiriyo- ruz. Problemlerimizi çözüyoruz. Ne var ki uyand›¤›m›z zaman bunun bir rüya oldu¤unu fark ediyoruz. Ancak belki de bütün ya?am›- m›z bir rüyadan ba?ka bir ?ey de¤ildir; belki de t›pk› rüyada oldu¤u gibi bütün ya?am›m›z boyunca bir yan›lma içindeyizdir. Demek ki kendi varl›¤›m›zdan da emin olamay›z. Descartes’›n bu parçadaki görü?üne dayana- rak, a?a¤›daki yarg›lardan hangisine ula?›labi- lir? A) ‹nsan zihni do¤u?tan bo? levhad›r. B) Do¤ru bilgiye sezgiyle ula?›labilir. C) ‹nsan her ?eyi ku?ku ile kar?›lamal›d›r. D) Do¤ru bilgiye ula?mada sadece ak›l yeter- li de¤ildir. E) ‹nsan bilincinin kesin ve mutlak bilgiye ula?mas› mümkün de¤ildir. 26. Ayn› ko?ullar alt›nda belli nedenlerin, belli so- nuçlar› do¤uraca¤› yolundaki evrensel gerçek insanlar taraf›ndan bilinmeseydi bilim var ola- mazd›. Bu belirlemede bilimle ilgili olarak a?a¤›daki- lerin hangisinden söz edilmektedir? A) Nesnellik B) Determinizm C) Ele?tiricilik D) Mant›ksall›k E) Birikimlilik 27. Dinin ne ibadetini, ne de ahlak›n› rasyonel bir ?ekilde aç›klayabilirsiniz. Dolay›s›yla dini, ol- du¤u gibi kabul etmek zorundas›n›z. Gazali’nin bu parçadaki dü?ünceleri a?a¤›dakilerden hangisine uygun dü?er? A) Rasyonalizm B) Empirizm C) Skolastisizm D) Pozitivizm E) Pragmatizm 28. Demokritos’a göre, ba?lang›çta hayvanlar gi- bi ç›plak ve ilkel olan insanlar, zamanla zana- atlarda ilerleyerek kendilerinin ya?ad›klar› ça¤daki durumlar›na gelmi?lerdir. Bu tarihsel geli?me ve de¤i?me sonucunda ilkel topluluk- tan toplumsal ya?ay›?a geçilmi?tir. Bunun so- nucu olarak da devlet ortaya ç›km›?t›r. Devle- tin kayna¤›, insanlar›n gereksinimlerini kar?›- lamak için olu?turduklar› i? birli¤i ve i? bölü- müdür. Bu parçaya göre, Demokritos’un devlet anla- y›?› için a?a¤›dakilerden hangisi söylenemez? A) ‹nsanlar›n olu?turdu¤u bir kurumdur. B) Tarihin belli bir a?amas›nda ortaya ç›km›?- t›r. C) ‹? birli¤i ve i? bölümüne dayanan bir yap›- d›r. D) ‹nsanlar›n gereksinimleri kar?›lamak için olu?turulmu?tur. E) Tanr›sal ilkelerin yeryüzüne uyarlanmas›- d›r. 29. Platon’a göre, zihnimizde yetkin bir e?itlik ve yetkin bir üçgen kavram› vard›r. Bu kavramla- r› duyular dünyas›ndan edinmemiz mümkün de¤ildir. Çünkü nesneler dünyas›nda ne birbi- rine tam olarak e?it iki ?ey ne de mükemmel bir üçgen vard›r. Bu dünyada ancak birbirine benzer ve üçgeni and›ran biçimde ?eyler var- d›r. Biz benzer ?eyleri görünce “e?itlik”, üçge- ne benzer ?eyleri görünce yetkin “üçgen” kavram› olu?ur. Bu bir hat›rlamadan ibarettir. Yani benzerlerine bakarak mükemmelleri olan idealar› hat›rlar›z. Platon, bu parçadaki yakla?›m›yla a?a¤›daki- lerden hangisini savunmaktad›r? A) Do¤ru bilgiye deney ve gözlemle ula?›l›r. B) Do¤ru bilginin ölçütü sa¤lad›¤› yarard›r. C) Do¤ru bilgi zihnimizde do¤u?tan vard›r. D) Do¤ru bilgiye ula?mak mümkün de¤ildir. E) Do¤ru bilgiye ancak sezgiyle ula?›labilir. 30. — Do¤u?tan görme engelli birine renkler an- lat›lamaz. — Yemedi¤imiz bir yiyece¤in tad›n› bileme- yiz. Yukar›daki belirlemeler a?a¤›daki yarg›lardan hangisine dayanak olabilir? A) Duyusal bilgi yan›lt›c›d›r. B) Bilginin kayna¤› ak›ld›r. C) Mutlak bilgi akl›n ve deneyin ürünüdür. D) Bilgi duyumla ba?lar. E) Sezgi olmadan bilgi olmaz. I III V IV II Deniz Kara Kara Deniz Kara Deniz Deniz Deniz Kara Limanl› k›y›lar V Fiyort K›y›lar I Haliçli K›y›lar II Falezli K›y›lar III Dalmaçya K›y›lar IV Lagün KaraDeniz Hindistan Hint Okyanusu Gündüz Yaz mevsimi 90°– 60°– 30°– 0° 23°27' 45° 66°33' 90° Enlem Güne? ›?›nlar›n›n dü?me aç›s› O¤lak Dönencesi 0° Yengeç Dönencesi A B 10° SOSYAL B‹L‹MLER – 1 TEST‹TÜRKÇE TEST‹ ZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİ ZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİ ZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİ ZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİ ZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİ