Katalog

CMYB C M Y B 16 NİSAN 2009 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ 13ekonomi@cumhuriyet.com.tr 23.8 milyon TL’ye Remzi Gür’e satõlmasõ Toprak Grubu’nu isyan ettirdi Ekonomi Servisi - Ko- nutta metrekare fiyatlarõnõn 1500 dolar civarõnda oldu- ğu İstanbul’da İstinye’deki Aslanlõ Köşk metrekaresi 1470 dolara denk gelecek şekilde ucuza satõldõ. Toprak Grubu’ndan ya- põlan açõklamada, 10 bin 120 m2 arsaya sahip İstinye Aslanlõ Köşk’ün metrekare satõş fiyatõnõn sadece 1470 dolara denk geldiğine işaret edildi. Tasarruf Mevduatõ Sigor- ta Fonu (TMSF) Köşkü, 23 milyon 800 bin TL bedelle Ramsey Giyim’in Sahibi Remzi Gür’e yakõn ve onun adõna aldõğõ iddia edilen Hakan Beroğlu’na sattõ. Bunun üzerine dava açaca- ğõ duyurulan Toprak’tan ya- põlan açõklamada köşkün değerinin 164 milyon dolar olmasõ gerektiği belirtile- rek şunlar kaydedildi: “2 bin 242 metrekare arsaya sahip ve Aslanlı Köşk’e yürüme mesafesinde olan Afif Paşa Yalısı 58 milyon TL bedelle satıldı. Met- rekare satış fiyatı 16 bin 200 dolara denk geliyor. Buradan da görüleceği gi- bi 115 metre cepheli, Afif Paşa Yalısı’ndan nere- deyse 5 kat fazla arsaya sa- hip Aslanlı Köşk’ün satış fiyatı ile Afif Paşa Yalı- sı’nın satış fiyatı arasında fahiş fark söz konusu.” UBS 8 bin 700 kişi çõkaracak 2009’un ilk çeyreğinde 1.75 milyar dolar zarar bekleyen İsviçre’nin en büyük bankasõ UBS, 2009 sonuna kadar 8 bin 700 kişiyi işten çõkarmayõ planlõyor. Büyüklüğünü değişen piyasa koşullarõna adapte edeceğini açõklayan banka, 2008 ile karşõlaştõrõldõğõnda, 2010 yõlõ sonuna kadar 3-3.5 milyar dolar arasõnda tasarruf yapmayõ planlõyor. Yahoo yüzlerce kişiyi kapõya koyacak Dünyanõn ikinci büyük arama motoru Yahoo’nun ocakta göreve gelen yeni üst yöneticisi Carol Bartz yüzlerce kişiyi işten çõkarmaya hazõrlanõyor. 3 yõldõr düşen kârõnõ artõrmaya çalõşan Yahoo, Reuters’õn haberine göre işten çõkarmalarõ gelecek hafta şirketin ilk çeyrek sonuçlarõ açõklandõğõnda duyurulabilecek. Air France- KLM, 3 bin kişi azalacak Avrupa’nõn en büyük havayollarõ şirketi Air France- KLM havayollarõ, gelecek iki yõlda personelini 2 bin 500 - 3 bin azaltmayõ planlõyor. Air France- KLM’in sözcüsü, personel azaltmanõn işten çõkarma yoluyla değil, emekli olanlarõn yerine yenisini almama ve kõsa vadeli sözleşmeleri yenilememe şeklinde olacağõnõ söyledi. Air France- KLM’in yolcu sayõsõ, özellikle Avrupa içinde ve Amerika güzergâhõnda havayolu trafiğinin krizden olumsuz etkilenmesi yüzünden mart ayõnda yüzde 9.4 geriledi. Philips’te zarar var işten çõkarma yok Hollandalõ elektronik şirketi Philips 2009’un ilk çeyreğinde 57 milyon Avro zarar etti. Şirket, zarara karşõn tekrar personel çõkarõlmayacağõnõ açõkladõ. Geçen yõlõn ilk çeyreğinde 294 milyon Avro kâr eden Avrupa’nõn en büyük elektronik üreticisi Philips, geçen yõl son çeyrekte 7 bin, bu çeyrekte de 5 bin 600 personelin işine son vermişti. KRİZ GÜNLÜĞÜ Sendikalar, iktisatçõlar ve işadamlarõ yorumladõ: İşsizlikte çok vahim bir noktadayõz Krizi çõkartan ülkelerde bile yüzde 8’i geçmeyen işsizlik oranõ Türkiye’de yüzde 15.5 ile rekor kõrdõ ANKARA / İSTANBUL (Cumhuriyet ) - Konfe- derasyon genel başkanlarõ, ülkede giderek artan işsiz- lik oranlarõna ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Türk- İş Yönetim Kurulu, Türkiye’de işsizliğin “vahim” bir noktaya ulaştõğõna dikkat çekti. İşsizlik rakamlarõyla il- gili olarak Türk-İş’ten yapõlan açõklamada, şunlar kaydedildi: “Sa- dece iş bulma ümidi kalmayanlar ile mev- simlik çalışanlar işsiz sayısına katılsa, Türkiye’de işsiz sa- yısı 6 milyon 334 bin kişiye, işsizlik oranı ise resmi açıklamaların ne- redeyse iki katına çıkmakta, yüzde 26.9’a yüksel- mektedir. Eko- nomik kriz ül- kemizi yüreğin- den vurmuş- tur.” Sendika ve konfederasyon- larõn görüşleri şöyle: DİSK Genel Başkanõ Süley- man Çelebi: “Bu rakamlar insanların se- falete itildiği- nin ve açıklanan ekonomik paketlerin ihtiyaç- ları karşılamaktan uzak olduğunun kanıtı.” Hak-İş Genel Başkanõ Salim Uslu: “İyi günleri işçilere borçlu olanların, kötü günde işçiyi sigara izmariti gibi soka- ğa atmaları doğru değil.” Türkiye Kamu-Sen Genel Baş- kanõ Bircan Akyıldız: “Ekono- mide tek taraflı tedbirler işe yaramaz. Siyasi iradeye ses- leniyorum: Lütfen tek ta- raflı davranıp, faturayı tek taraflı kesmeyin.” ‘2001 krizi bile bu kadar etkilememişti’ Ekonomistler Platformu, iş- sizlik verilerinin mevcut kri- zin 2001 krizinden daha derin etki yarattõğõnõ ortaya koydu- ğunu belirtirken, işsizlikte Av- rupa’da İspanya’nõn ardõndan ikinci olan Türkiye’nin ocak ayõ verileri ile birinciliğe yük- seldiğini kayõt altõna aldõ. Ekonomistler Platformu İcra Kurulu Başkanõ Oğuz Demir “Açıklanan rakamlar küresel eko- nomik krizin etkisinin derinleştiğini gösteriyor. Özellikle imalat sanayii ve inşaat sektörleri gibi emek yoğun sek- törlerdeki yaşanan rekor daralmanın bu iş- sizlik rakamlarını işaret ettiği net bir şekilde görülmüştür” diye konuştu.  3.6 milyon kişi işsiz, 2.4 milyon kişi umutsuz, 700 binden fazla kişi en az bir yõldõr iş arõyor, 8 milyon çalõşan kayõt dõşõ, 1.2 milyon işsiz eşe dosta sõğõndõ, her üç gençten biri işsiz, gerçek işsiz sayõsõ ise 6.3 milyon.  Krizin sadece 5 ayda 1.2 milyon kişiyi işinden ettiği Türkiye’de işsizlik oranõ yüzde 15.5 ile krizin merkezindeki ülkeleri bile geride bõraktõ. OECD’nin işsizlik şampiyonluğu da İspanya’dan Türkiye’ye geçti. En işsizi Türkiye NECDET ÇALIŞKAN Küresel kriz Türkiye’ye en ağõr darbesi- ni işsizlikle vurdu. 2008’i yüzde 13.6 işsizlik oranõ ile kapatan Türkiye’de bu oran 2009’un ocak ayõnda yüzde 15.5’e çõktõ. Tür- kiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yeni nüfus sayõmõ verilerine göre revize ettiği, aralõk, ocak ve şubat aylarõnõ kapsayan Hanehal- kõ İşgücü Araştõrmasõ 2009 Ocak Aralõk Dö- nemi sonuçlarõnõ açõkladõ. Buna göre işsiz sayõsõ ocak döneminde bir yõl öncesine göre 1 milyon 59 bin kişi ar- tarak 3 milyon 650 bin kişiye çõktõ. İşsizlik oranõ geçen yõlõn aynõ dönemine göre yüz- de 11.6’dan yüzde 15.5’e çõkarak yeni bir rekor kõrdõ. Genç nüfusta işsizlik oranõ yüzde 21.2’den yüzde 27.9’a çõkarken, iş- sizlerin yüzde 14.4’üne karşõlõk gelen 527 bin kişi ocak döneminde işinden olanlardan oluştu. 5 ayda yüzde 50 arttı Yüzde 15’i de geride bõrakan işsizlik ora- nõ ile Türkiye OECD, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler içinde dünyanõn en yüksek iş- sizliğinin yaşandõğõ ülke konumuna yük- seldi. Aralõk 2008’de yüzde 13.6’lõk oran ile yüzde 14’lük işsizlik oranõ olan İspan- ya’nõn ardõndan gelen Türkiye, 2009 yõlõ ile birlikte birinciliği aldõ. Krizin miladõ olarak kabul edilen Eylül 2008 dönemine 2.4 milyon işsiz sayõsõ ile giren Türkiye’de aradan geçen 5 ayda 1.2 milyon kişi daha işsiz kaldõ. İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Cadı Avı Umutsuzlar 2 milyonu aştõ Ocak döneminde tarõm sek- töründe çalõşan sayõsõ 259 bin kişi artarken, tarõm dõşõ sektörlerde çalõşan- larõn sayõsõ 184 bin kişi azaldõ. Tarõm dõşõ işsizlik oranõ yüzde 13.7’den yüz- de 19’a çõktõ. Ocak döne- minde önceki yõlõn aynõ dönemi ile karşõlaştõrõldõ- ğõnda, tarõm sektörünün istihdam edilenler içinde- ki payõ 1.2 puan artarken, sanayi sektörünün payõ 1.7 puan azaldõ. “Umutsuzlar” olarak nite- lendirilen, iş aramayõp, çalõşmaya hazõr olanlarõn sayõsõ 497 bin kişi daha ar- tarak 2 milyon 394 bine çõktõ. Bu grup içinde yer alan, iş bulma ümidi ol- mayanlarõn sayõsõ 199 bin kişi artarak 873 bine yük- seldi. Bu dönemdeki işsiz- lerin; yüzde 22.1’i bir yõl ve daha uzun süredir iş arõyor. İşsizler sõklõkla (yüzde 31.8) ‘eş-dost’ va- sõtasõyla iş arõyor. Çalõşan kesimdeki kayõt dõşõlõk ora- nõ yüzde 40.8 oldu. Daha da artacak Türk Sanayicileri ve İşa- damlarõ Derneği (TÜSİ- AD) Başekonomisti Ümit İz- men: “Yeniden büyümeye ge- çildiğinde bile işsizlik sorunu devam edecek. Bu sorunun çö- zümü için, öncelikle istihdam üzerindeki yükler azaltõlmalõ ve aktif işgücü programlarõ etkinleş- tirilmelidir.” Dünya Bankasõ Türkiye Temsilcisi Ulrich Zachau: “Mevcut rakamõn daha da artacağõnõ düşünüyorum. Çünkü, iş gücüne katõlan genç in- sanlar iş bulmakta çok zorlanõyor. Sene sonunda mevcut seviyenin altõnda bir işsizlik oranõnõ ger- çekleştirmek çok zor olacak. Hü- kümet işsizliği azaltmak için ön- lem almaya devam etmeli.” Ing Bank Başekonomisti Sen- gül Dağdeviren: “Bu veriler tarihi rekora işaret ediyor, ancak muhtemelen yükse- liş henüz sona ermedi. Kõsa vadede bir iyileş- me yaşanmasõ zor görünüyor.” TÜİK’in işsiz sayõsõnõ hesaplarken dahil etmediği iş bulma ümidini kaybedenler ve mevsimlik çalõşanlarla birlikte işsiz sayõsõ 6.3 milyonu geçti. Ergenekon davasının arkasında durmuş Batı medyası, siyasileri, son gelişmeler, insan hakla- rı, hukukun ayaklar altına alınması karşısında so- ru sormaya başlamışlar. Kendi deneyimlerinden yola çıkarak sorgulama, yargılama yöntemlerini “cadı avı”na benzetmişler. Bizde Eregenekon yargılaması üzerinden darbe girişimlerinden he- sap sorulması beklentisi içine girmişlerden de umutsuzluğa düşenler, “Hedef ne” sorusu üze- rinden, insan hakları ihlalleri, hukuksuzlukların al- tını daha bir kalın çizer oldular. Son dalga operasyonla besbelli ipin ucu kaçtı, inandırıcılık, önyargılı yandaşlığa hazır olanlar için bile güçleşti. Cumhuriyet mitinglerinde “Ne şe- riat ne darbe” sloganı ile dikkat çekmiş Prof. Tür- kan Saylan’ın, ÇYDD’nin merkez ve şube yöne- ticilerinin, çok sayıda rektör, bilim insanının.. “darbeci” suçlaması ile Ergenekon sanığı kapsa- mında gözaltına alınmaları, akla mantığa sığdırı- lamayınca, Ergenekon davası yandaşları için bi- le işin renginin sorgulanmasını gündeme getirdi. Oysa sivil darbenin mantığı, hukuku içinde belki de en mantıklı, anlamlı operasyonlardan bi- ri bence... Baksanıza son operasyon kapsamın- da gözaltına alınanlarla, Cumhuriyet mitinglerinin yelpazesinin bütünü “Ergenekon” darbecileri suç- laması, yargılaması kapsamına girmiş oluyorlar. Bütün karar ve açıklamalarında, eylemlerinde, Ata- türk devrimleri, demokratik laik cumhuriyetin ya- nında olmayı öne çıkarmış üniversite rektörleri, bi- lim insanları, örgütleri.. içlerindeki farklı renkler, kim- likler ayrımı yapılmaksızın tam takım darbeci suçlaması ile yargılama kapsamına alınmalarıyla; başı-sonu, zamanı sınırsız, noktalanamaz, so- nuçlanamaz.. herhalde dünya yargılama tarihin- de örneği pek de görülmemiş bir toz duman id- dianameler zinciri, içlerinde mantık bağı bile oluşturulamayacak metinleri ortaya çıkarmada, re- kor kırılmak istenmiyor. Darbe hukuku yargılamalarının mantığında, yargılama ile suç-ceza-hukuk ilkeleri ilişkileri için- de sonuç alma yoktur. İnsan hak ihlalleri, yargı- sız infazlarla kitlelerin, örgütlerin, düşünce sis- temlerinin yıldırılarak kırılması amacı her şeyin üs- tündedir. Batılıların Ergenekon davasında gelinen aşamayı ABD’deki “cadı avı”na benzetmeleri bo- şuna mı? ABD’de iktidarın istediği, her tür mu- halefet, sol düşünce, insan hakları ve değerler ara- yışları, örgütlülüklerine yönelik kırımın gerçekleş- mesi, hukuk, yargılama içinde elde edilebilecek bir iş değildi. Cadı avı sonunda sonuçlanmış bir- kaç dava, ceza ile elde edilmiş de değildir. İki ku- tuplu dünyanın kapitalist yüzünde, Marksist, sol- cu varlığının silinip süpürülmesi, sorgulama, yar- gılama adına yürütülen terör, baskı, sindirme operasyonları, yargısız infaz içerikli medyatik suçlamalarla elde edilmiştir. ABD’nin sol, muha- lefet yapabilecek aydınları toptan sindirilmiş, is- tenen kıvamda sinmiş, örgütsüz toplum bu sayede yaratılmıştır... Bizde de 12 Mart, 12 Eylül darbeleri ile elde edi- len sonuçlar; solun silindir gibi ezilmesi, demokratik örgütlülüğün sindirilmesi, sendikal örgütlülüğün darmadağınık edilmesi, sendikal hakların savu- nulamaz hale getirilmesi, aydınlanmacı toplu- mun kırılması, kendi öznel koşulları içinde bir baş- ka tür cadı avının sürdürülmesi ile elde edilmemiş midir? Dahası bugün gündemimizde olan ırkçı, şe- riatçı tehditlerin tırmanmasında darbe hukukunun, demokratik, aydınlanmacı örgütlülüğe yönelik baskıların, estirilen toplumsal terörün aslan payı yok mudur? Şimdi de oturmuş, akıl mantık içinde sivil ikti- dara karşı olduğu öne sürülen bir darbe operas- yonu, Ergenekon davası kapsamında, bilim in- sanlarının neden sanık sandalyesine oturtulduk- larını sorgulamaya çalışıyoruz. Türkan Saylan’a, ÇYDD’ye reva görülenlere inanamıyoruz. Hele de öğrencilere verilen bursların, yardım yapanların dosyalarının, darbe suçlaması kanıtı olabileceği ile ilgili mantık ilişkisini hiç kuramıyoruz... Siyasal İslama yıllardır militan yetiştirmek için ku- rulmuş, örümcek ağı gibi çalışan güçlü siyasal İs- lamcı, tarikat örgütlenmelerinin, yasadışı yollarla toplanan büyük paralarla etkin çalışmaları ortada. ÇYDD ise anayasal, yasal düzen içinde okuma hakları olan yoksul aile çocuklarına, sınav kazanmış üniversite öğrencilerine, okutulmamasında dire- nilen kızlarımıza sınırlı olsa da olanak sağlıyor. Si- yasal İslamın örgütlenmesi, iktidar olması karşı- sında, örnek sivil örgütlenme, güç, engel sayılı- yorlar. ÇYDD Başkanı’nın, yönetici kadrolarının Ergenekon darbesi ile ilişkilendirilmelerinin ka- nıtlanması, gerçekten yargılama kapsamına alı- nabilmeleri ne kadar önemli olabilir ki?.. Önemli olanı burs alan ve verenler üzerindeki baskı! He- le de listelerin cemaat, tarikat örgütlenmelerinin eline geçmesi, duruma göre değerlendirilmeleri... Sivil darbecilerin planları, hesapları çok belli de.. toplumsal olaylarda işin doğru hesabı yapılama- dığında bir de ters tepmesi vardır ki... soner@cumhuriyet.com.tr Aslanlõ Köşk daire fiyatõna satõldõ 10 bin 120 metrekare arsaya sahip İstinye Aslanlõ Köşk’ün metrekare satõş fiyatõnõn sadece 1470 dolara denk geldiğine işaret edildi. Alan kişinin, köşkü Remzi Gür adõna aldõğõ belirtildi. ‘Gerçek işsizlik yüzde 27’