Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 27 MART 2009 CUMA 16 KÜLTÜR kultur@cumhuriyet.com.tr SUNGU ÇAPAN D emir Leydi Thatcher’õn iktidarda ol- duğu karanlõk yõllardan 1981’de, Kuzey İrlanda’daki Maze Ceza- evi’ne tõkõlõp dayaktan geçirilen, hükümet tarafõndan onlara uygulanan son derece key- fi ve gaddar politikalara, içinde bulundukla- rõ feci koşullara karşõ direnmeyi sürdürerek hapishane yönetimine kesinlikle biat etmeyen, battaniye reddi ya da yõkanmama protestola- rõ bir işe yaramayõnca ‘inadım inat’ Bobby Sands’õn önderlik ederek toplu açlõk grevine yönlendirdiği bir grup IRA mensubu mahkû- mun zorlu mücadelesini, ayrõntõnõn dalağõnõ ya- ran, pek alõşõlmadõk episodik ve sert bir anlatõmla aktaran “Açlık”, yakõn geç- mişte bu konu üs- tüne seyrettiğimiz “Babam İçin”, “Michael Collins”, “O Da Bir Ana”, “Nothing Per- sonal”, “Kanlı Pazar”.. gibi kimi sõkõ siya- sal filmlerin toplumsal gerçekçiliğinden ayrõ- lan, genelde bilgilendirmekten çok görsel gücü ve biçemiyle sarsõcõ ve etkili olan, fark- lõ bir hapishane filmi. Baştan belirtmek gere- kirse, perdede anlattõklarõna kesinlikle ilgisiz kalõnamayacak türden, seyircide etki- sini fazlasõyla hissettiren, asap bozucu, beylik deyişle tokat gibi bir film “Açlık”. Video, heykel, fotoğraf alanlarõnda üreten, 1999’da 4.5 dakikalõk videosuyla İngilte- re’nin en saygõn sanat ödülünü (Turner) ka- zandõktan sonra ülkesi dõşõnda çeşitli kişisel ser- giler açan, ünlü Hollywood yõldõzõnõn adõnõ ta- şõyan, 1969 doğumlu, çok yönlü, kara derili sa- natçõ Steve McQueen’in Cannes’da Altõn Ka- K A M İ L M A S A R A C I K Ü L T Ü R Ç İ Z İ K Seyircide etkisini fazlasõyla hissettiren, asap bozucu, beylik deyişle tokat gibi bir film ‘Açlõk’ İktidarabiatetmeyenbedenler mera ödülünü çatõr çatõr alan ilk uzun metra- jõ “Açlık”, elleri mahkûm dövmekten yara- lanmõş, temiz pak giyimli, kahvaltõ yaparken masaya dökülen ekmek kõrõntõlarõnõ anõnda te- mizleyecek kadar titiz, ama kaygõlõ yüzünden ve kuşkulu bakõşlarõndan hayatõnda pek nor- mal gitmeyen bir şeylerin olduğunu sezinle- diğimiz, binmeden önce arabasõnõn altõnõ bir bomba var mõ yok mu diye kontrol edecek ka- dar tedirgin bir gardiyanõn (Brian Milligan) sa- bahleyin işine gidişiyle açõlõyor. Gardiyanla bir- likte içine girdiğimiz ve film süresince 1.5 sa- atliğine kalõp gürültüyle kapanan demir kapõ- larla, boydan boya, dõşavurumcu bir tarzda, dõş- kõyla sõvanõp boyanmõş duvarlarõn ardõnda, mahkûm sidiklerinin boca edildiği koridorlarda bütün olanõ biteni dehşetle izleyeceğimiz ha- pishanenin ürkünç atmosferine, mahkûm giy- sisi giymeyi reddedince anõnda kafasõna dar- beyi yemiş, yeni bir mahkûm (Stuart Graham) dahil oluyor derken. Hücre arkadaşõ yeni ge- lene bedenin çeşitli deliklerinde saklanan, katlanõp küçültülmüş mesajlarõn değiş tokuşu aracõlõğõyla iletişim kurmayõ öğretiyor, böylece kalabalõk görüş günlerinde dõş dünyayla temas sağlanõyor. FASSBENDER, TEK KELİMEYLE MÜTHİŞ İçerdiği şiddet öğesinden çok, karanlõk at- mosferiyle seyircide yer yer gayri ihtiyari tepkilere yol açarak seyredilen ve nerdeyse ta- mamõ, mahkûmlarõ birbirlerinden ayõrõp tecrit ederek, gaddarca muamelelere maruz bõrakan o F tipi hücre sisteminin öncüsü niteliğindeki bu ürkünç hapishane filminin, toplumsal vic- danõmõzõ rahatsõz edip duran bu konuda, özel- likle 12 Eylül’den beri (örnekse, Ankara DAL, Metris ve Diyarbakõr’õ anõmsatalõm) benzeri bir- çok acõnõn yaşandõğõ ülkemizdeki insanlõk dõ- şõ uygulamalara cuk oturduğu söylenebilir. 20 yõl kadar önce Metis Yayõnlarõ’nõn kuruluş döneminde yayõmladõğõ “Hücremde Bir Gün” (İngiliz Toplama Kamplarõnda Direnen İrlan- da) adlõ kitapta varlõğõndan haberdar olduğu- muz Sands’õn trajik hikâyesini anlatmaktan çok, onca şiddete maruz kaldõktan sonra bedenle- rini kullanarak açlõk grevine girişen mah- kûmlarla iktidarõn mücadelesine yoğunlaşan “Açlık”ta, seyircinin boğazõna oturan, zorlu, sert sahneler gõrla: Sands’la rahibin (Liam Cunningham) görüşmesi, bunamõş annesini huzurevinde ziyaret eden işkenceci gardiyanõn öldürülmesi, mahkûmlarõn dövülmesi ya da boklu duvarlarõn püskürtülen tazyikli suyla te- mizlenirken soyut resimleri çağrõştõrmasõ gibi. İnancõnõ, kararlõlõğõnõ bedeni üstünde uygula- yõp açlõğõnõn 66. gününde ölerek Thatcher ik- tidarõna sonunda geri adõm attõran Sands’la ar- kadaşlarõnõn benzersiz eylemini farklõ bir bi- çimde gözümüze sokarak sonuçta alõşõlmõş bi- yografik filmlerden ayrõlan bu sõra dõşõ filmde Sands’õ oynayan Michael Fassbender tek ke- limeyle müthiş! Hunger / Yönetmen: Steve McQueen / Senaryo: S. McQueen, En- da Walsh / Kamera: Sean Bobbitt / Müzik: David Holmes, Leo Abrahams / Oyuncular: Michael Fassbender, Li- am Cunningham, Stuart Graham, Brian Milligan, Liam McMahon, Larry Cowan, Helena Bereen, Laine Megaw / İngiltere, İrlanda 2008 (Kuzey Film, Tiglon Film). Açlık Kültür Servisi - Direklerarasõ Seyircile- ri’nin oluşturduğu “Halk Jürisi” üyeleri, 2008-2009 Tiyatro Sezonu’nda 14 ilde 148 oyunu izleyerek, “Performans” ve “Tasa- rım” dallarõnda en başarõlõ bulduklarõ sanat- çõlarõ ve topluluklarõ ödüllendirdiler. Gaze- temizin Ankara Eki’ne de “Kültür ve Sanat içerikli yoğun yayınları nedeniyle” ödül ve- rildi. İstanbul, Kocaeli, Bursa, Eskişehir, İz- mir Ödülleri 5 Nisan 2009 Pazar günü İstanbul’da yapõ- lacak törenle sunulacak. Lion Selim Naşit Özcan Onur Ödülü, Vasõf Öngören Özel Ödülü ve Sürekli Mükem- meliyet ödüllerini kazananlar, tören gecesi açõklanacak. An- kara, Adana, Diyarbakõr, Van, Erzurum, Trabzon, Samsun, Konya, Sõvas Ödülleri ise 7 Nisan Salõ günü Ankara’da törenle verilecek. İstanbul tiyatrolarõnda “Prodüksiyon“ ödülü “Kır- mızı Pazartesi” ye (İBB Şe- hir Tiyatrolarõ) verilirken, “En İyi Yönetmen” ödülü ‘Rahat Yaşa- maya Övgü” (Tiyatro Pera) oyunu ile Nes- rin Kazankaya’ya gitti. “Oyun Yazarı” ödü- lü Kemal Gökhan Gürses’e (Histanbul), “Erkek Oyuncu” ödülü Hüseyin Avni Danyal’a (Letafet, Tiyatro Cef), “Kadın Oyuncu” ödülü ise Defne Halman’a (Vic- toria, Kent Oyuncularõ ) verildi. İzmir tiyatrolarõnda “Yönetmen” ödülü Hayrettin Filiz’e (Sacco ve Vanzetti, BTA), “Erkek Oyuncu” ödülü aynõ oyundaki ba- şarõsõyla Barış Açıkgöz’e, “Kadın Oyuncu” ödülü Sevcan Yaman’a (Misery Öldü, Oyun Kutusu) verildi. “Kostüm Tasarımı” ödülü Yıldız İpeklioğlu’na (Jean d’Arc), “Koreo- grafi” ödülü Orçun Masatçı’nõn (Palto) ol- du. Bursa tiyatrolarõnda “Prodüksiyon” ödü- lüna Deli İbrahim oyununa (Bursa BB Şehir Tiyatrosu), “Erkek Oyuncu” ödülüne Em- rah Burak Gürbüz (Fareler ve İnsanlar, Bur- sa Ekim Sanat Atölyesi), “Ka- dın Oyuncu” ödülüne Arzu Tan Bayraktutan ve Ayşegül Günay Demir (Asiye Nasõl Kurtulur, Bursa Devlet Tiyat- rosu) değer görüldüler. Ankara tiyatrolarõnda “Pro- düksiyon” ödülü Genç Os- man oyununa (Ankara Devlet Tiyatrosu), “Yönetmen” ödü- lü aynõ oyunla Şakir Gürzu- mar’a, “Oyun Yazarı” ödülü Serdar Doğan’a (Yangõn Ye- ri Maraş, Canlar Tiyatrosu), Er- kek Oyuncu ödülü Erdinç Gülener (İhanet, Ankara Dev- let Tiyatrosu), “Kadın Oyun- cu” ödülü Ebru Saçar’a (Ölüm ve Kõz, An- kara Sanat Tiyatrosu) ve Berna Konur’a (Suçlu Yürekler, Ankara DT) gitti. Erzurum’da “Prodüksiyon” ödülü Erzu- rum Devlet Tiyatrosu’na (Şeytan Ayrõntõda Gizlidir), “Yönetmen” ödülü Hakan Aklan’a (Giordano Bruno, Erzurum Devlet Tiyatrosu), “Erkek Oyuncu” ödülü İrfan Kılınç’a (İki Efendinin Uşağõ, Erzurum Devlet Tiyatrosu) verildi. Bu oyun Eylem Yıldız’a da “En İyi Kadın Oyuncu” ödülünü kazandõrdõ. GazetemizinAnkaraEki’neödül Vedat Türkali’den yeni roman Kültür Servisi - ‘Güven’, ‘Mavi Karanlõk’, ‘Bir Gün Tek Başõna’ ve ‘Yeşilçam Dedik- leri Türkiye’ gibi birçok unutulmaz yapõtõn 90 yaşõndaki usta kalemi Vedat Türkali, Turkuvaz Kitap tarafõndan yayõmlanan yeni romanõ ‘Yalancõ Tanõklar Kahvesi’ni okur- larõ için yarõn 16.00’da Beyoğlu’ndaki İs- tiklâl Kitabevi’nde imzalayacak. Arka pla- nõnda kökleri 70’li yõllara dayanan ve ağõr- lõğõnõ günümüzde çokça hissettiren toplum- sal ve siyasal gelişmeler, sağ-sol çatõşmala- rõ, toplumsal güç olarak din ve sendikalaş- malar gibi konularõn bulunduğu roman, 12 Eylül Darbesi’ne doğru giderken, kahra- manlarõnõn hayatlarõ üzerinden farklõ bir bakõş açõsõ getiriyor. Çakmakçı’nın ikinci romanı çıktı Kültür Servisi - Altuğ Çakmakçõ’nõn ikin- ci romanõ Renkli Taşlarõn Siyah Gölgesi Tekin Yayõnevi’nden çõktõ. Çakmakçõ, Renkli Taşlarõn Siyah Gölgesi’nde öfkenin biz farkõnda olmadan nasõl benliğimizi tör- pülediğini, kanõksadõğõmõz sinirli ruh hali- mizin nasõl olup da hayatõ siyah bir gölge ile yansõtan bir aynaya dönüştüğünü okuru sürekli merak içinde tutmayõ başararak an- latõyor. Altuğ Çakmakçõ ilk romanõ Şimdiki Zamanõn Tarihi’nde olduğu gibi bu roma- nõnda da okuyucuya çok sayõda karakter sunuyor ve hikâyeleri her biri bir öteki ana kadar sayõlabilecek farklõ roman karakteri- nin bakõş açõlarõ ile aktarõlõyor. Avrupa Film Festivali başladı AMSTERDAM (AA) - Hollanda’nõn Ma- astricht kentinde düzenlenen Avrupa Film Festivali, İtalyan yönetmen Gianni Di Gre- gorio’nun ‘Pranzo Di Ferragosto’ adlõ fil- minin gösterimiyle önceki akşam başladõ. Yalnõzca Avrupa ülkeleri yapõmõ filmlerin gösterildiği festivalde Yeşim Ustaoğlu’nun ‘Pandora’nõn Kutusu’ filmi de sinemase- verlerle buluşacak. Pazar günü sona erecek festivalde gösterilecek 40 film, daha sonra Almanya’nõn Aken kentine gidecek. ‘TİYATRODAN ÇIKIŞ’ Cumhuriyet Köyü’nden Gogol çõktõ Haber Merkezi - Beykoz Cumhu- riyet Köyü’ndeki Galip Öztürk Çok Programlõ Lisesi öğrencileri tarafõndan, Türkiye’de ilk kez sahnelenen Go- gol’un “Tiyatrodan Çıkış” adlõ ese- ri, gerek sahneye uyarlanõşõ gerekse kostüm ve müzikleriyle izleyenler ta- rafõndan övgüyle karşõlandõ. Okul Mü- dürü Tülin Sinanoğlu, “Öğrencilerin sosyal hayatlarının gelişmesi için tiyatronun büyük bir şans olduğu- nu; tiyatro sanatı içinde, bütün sa- nat disiplinlerinden izler bulundu- ğunu; bu temsilin de gurur verici ol- duğunu” ifade etti. Betül Dünder’in yönettiği oyun, 27 Mart Dünya Tiyat- ro Günü dolayõsõyla bugün veliler ve köy halkõ için yeniden sahnelenecek. Kültür Servisi - Efes Pilsen’in dü- zenlediği ‘Osmanlı’dan Cumhuri- yet’e Biraya Dair’ sergisi Candan Erçetin konseriyle açõldõ. Araştõrma- cõ-yazar Mert Sandalcı’nõn 20 yõlda bir araya getirdiği koleksiyona sahip çõ- kan Efes Pilsen, söz konusu nesne, bel- ge ve fotoğraflarõ garajistanbul’da ta- rih meraklõlarõyla buluşturdu. Sergi 19 Nisan’a dek garajistanbul’da, daha sonra 23 Nisan - 5 Mayõs’ta Ankara’da Çağdaş Sanatlar Galerisi’nde, 13 - 31 Mayõs’ta ise İzmir’de Ege Üniver- sitesi Atatürk Kültür Merkezi’nde ola- cak. (0 212 212 34 60) Bu sergi birayadair... “Halk Jürisi” üyeleri, 2008-2009 Tiyatro Sezonu’nda 14 ilde 148 oyunu izleyerek, “Performans” ve “Tasarõm” dallarõnda en başarõlõ bulduklarõ sanatçõlarõ ve topluluklarõ ödüllendirdi. IX. LIONS TİYATRO ÖDÜLLERİ SONUÇLARI BELLİ OLDU ‘Açlık’geneldebilgilendirmekten çok görsel gücü ve biçemiyle sarsıcı ve etkili olan, farklı bir hapishane filmi. AKIN OK İLE “ŞİİR; BENİM YERYÜZÜ ÇOCUKLUĞUYLA DANSIMDIR BULUŞMASI” 27 Mart Cuma 2009 Saat:21:00 "Ewet Dans Okulu" Adres: Meşrutiyet Caddesi Kardeşler Han: 2 No: 6 Galatasaray - Beyoğlu Tel: 0212.2520838 Geçici mezuniyet belgemi kaybettim. Hükümsüzdür. BENAN MERDANOĞLU Öğretmen pasomu kaybettim. Hükümsüzdür. MÜESSER TÜRKAY