Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
GÜNER YÜREKLİK
BERLİN - 9 Şubat, İran’daki molla reji-
minin iktidarõ ele geçirişinin 30. yõldönümü.
O günden bugüne, 30 yõldõr Berlin’de sürgünde
yaşayan İranlõ yazar Bahman Nirumand,
1979’da Şah’õ devirdikten sonra mollalarõn na-
sõl başa geçtiklerini ve yenilgilerinin neden-
lerini, çõkardõklarõ dersleri Cumhuriyet’e an-
lattõ:
- Siz 30 yıldır sürgünde yaşıyorsunuz. Da-
ha önce, Şah döneminde de 14 yıl Alman-
ya’da sürgündeydiniz. Toplam 44 yılınız ül-
kenizden uzakta, Almanya’da sürgünde
geçti. Oysa Şah’ın ülkeyi terk etmesine yol
açan İran’daki büyük halk ayaklanmasına
liderlik yapmış, yıllarca özlemini çektiğiniz
özgürlüğe ve demokrasiye kavuşmak üze-
reydiniz. Ama olmadı ve elde etmek üzere
olduğunuz bir zaferi mollaların emrine tes-
lim ettiniz. 16 Ocak günü İran Şah’ı Rıza
Pehlevi ülkeyi terk ettikten sonra, 30 Ocak
günü Humeyni, Paris’teki sürgünden Tah-
ran’a geri döndü ve 9 Subat günü de İslam
Cumhuriyeti’ni ilan ederek ülkeyi yeni
bir diktatörlüğün peşine taktı. Şimdi o
günleri anımsadığınızda neler hissediyor-
sunuz ve bu tarihi yenilgiden ne gibi ders-
ler çıkarıyorsunuz?
- Bu duygularõ anlatmak çok zor. Ama in-
sanõ kahreden, acõ veren duygular olduğunu
söyleyebilirim. Sizin de belirttiğiniz gibi, 25
yõllõk bir diktatörlükten sonra hedefe ulaşmak
üzereydik. Hatta, Şah’õn ülkeyi terk etmesiy-
le hayalini kurduğumuz zafere ulaşmõştõk da.
Ama bir anda her şey değişti ve ben tekrar ül-
keyi terk etmek zorunda kaldõm. Bu benim ya-
şamõmõn çok acõ bir dersi oldu. Ne olup bit-
tiğini, elde ettiğimiz bir zaferi kõl payõ nasõl ka-
çõrdõğõmõzõ anlamamõz yõllar sürdü. Sonunda
gerçekleri kabullenmek zorunda kaldõk ve bu
tarihi yenilginin gerçekçi bir muhasebesini yap-
tõk. Şimdi yeniden, Şah döneminde olduğu gi-
bi elimdeki bütün olanaklarla demokrasi mü-
cadelesi veriyorum.
‘ÇIKARDIĞIM DERSLER’
- Mollaların diktatörlüğüne son verebi-
lecek misiniz? Umudunuz var mı? 1979’da-
ki yenilgiden ne gibi dersler çıkardınız?
- Şah’õ devirdikten sonra iktidarõ mollalarõn
ele geçireceğini hiç düşünmemiştik. Her şey
çok çabuk değişti. Bunda bir dizi rastlantõnõn
da büyük rolü oldu. Bir devrimin gidişatõnõ rast-
lantõlarõn da belirleyebileceğini öğrendim.
Eğer, gerçekleri görmeyen bir ütopi ile hare-
ket ederseniz başarõya ulaşamazsõnõz. Örneğin
bu, yaptõğõmõz önemli bir hataydõ. Hepimiz o
zaman daha çok gençtik, tecrübesizdik. Ka-
falarõmõzdaki ütopi, ayaklanmadan sonra sos-
yalist bir İran kurmaktõ. Oysa bu ütopinin ger-
çeklerle ilgisi yoktu. Başta biz solcular, o za-
manki İran halkõnõ, İran halkõnõn yapõsõnõ ta-
nõmõyorduk. Şah diktatörlüğünü karşõmõza
almõştõk, başka bir şey düşünmüyorduk. Halk
ne düşünüyor, onlarõn beklentileri, ihtiyaçla-
rõ neler, bunlarõ pek dikkate almamõştõk. Kõ-
sacasõ İran halkõnõ tanõmõyorduk. Halkõn bek-
lentilerine, taleplerine cevap vermeyen, bun-
larõ dikkate almayan bir devrimin başarõya ulaş-
masõ imkânsõz. Halkõn sadece bir kesiminin is-
temleri doğrultusunda hareket ederseniz bu da
başarõya ulaşamaz. Sonra, şiddet uygulayarak
bir hedefe ulaşõlacağõna da inanmõyorum ar-
tõk. Şiddet yoluyla kurulan rejimlerin kalõcõ ol-
madõğõnõ tarih gösterdi bize. Önemli olan
halkõn aydõnlatõlmasõdõr. Aydõnlanma olmadan
toplumsal kalkõnma, demokratik ilerleme de ol-
maz. Halkõ toplumsal değişikliklerin gerekli ol-
duğuna inandõrmak ve bu doğrultuda halkla bir-
likte uzun süreli bir mücadele vermek gere-
kiyor. İşte 1979 yenilgisinden çõkardõğõm
dersler bunlar.
DÜZ YAZI
ORHAN BİRGİT
Valiler, ‘İki Arada,
Bir Derede’ler...
Yüksek Seçim Kurulu’nun “seçmen oyunu etki-
lemeye yönelik” davranıldığı gerekçesi ile, Tunceli’de
yapılan beyaz eşya ve mobilya yardımlarını durdur-
maya yönelik kararını Başbakan nasıl yorumluyor der-
siniz? Zaman zaman Anayasa Mahkemesi, Yargı-
tay ve Danıştay’ın aldığı kararlar karşısında hukuk
dünyasına karşı gösterdiği tepkiden, YSK de nasibini
alacak mı?
Tam da seçim kampanyasına hız verildiği bir sıra-
da, kül karıştırılmış en vasıfsız kömürden; beyaz eş-
ya ve mobilyaya kadar bir dizi promosyonu, devlet ha-
zinesinin sırtından iktidar partisinin promosyonu ola-
rak dağıtmaları için gerekirse kamyonların şoför ma-
hallerine oturmalarını istenen valiler, Seçimlerin Te-
mel Hükümleri Hakkındaki yasanın 61, 66, 151 ve
152 maddelerindeki yaptırımları elbette biliyorlar.
Ne çare ki, iktidarın bir anda kanı tepesine vuracak
kadar çabuk kızan başı, onlardan bazılarına Cum-
huriyetin 89 yıllık geleneğini unutarak, AKP’nin il ve
ilçe başkanlarının lojistik destekçileri olmalarının
beklendiğini belgeleyen demeçler verdiriyor.
O beklentiye en güncel olarak yanıt veren Tunce-
li Valisi de, YSK kararına karşın, her şeyi göze alarak
dağıtımı sürdüreceğini açıklıyor.
İçişleri Bakanı’nın, Şanlıurfa ve Bursa valilerinin
iktidar partisinin toplantılarında boy göstermelerini
eleştiren yazılar karşısında sus pus olması, daha şim-
diden 29 Mart yerel seçimlerinde oy yüzdesini daha
da yükseltebilmek için, yürütme erkinin gözlerini na-
sıl karartmış olduğunu gösteriyor.
Savcılara suç duyurusu
Ama YSK’nin son kararı, Tunceli rezaleti dolayısıyla,
vali ve kaymakamların yasanın yasaklarına karşı
geldiklerini saptıyor ve bu ilin Cumhuriyet Başsav-
cısı’na suç duyurusunda bulunma kararı aldığını ka-
muoyuna duyuruyor. İlginçtir. Çoğunlukla bu tür ka-
rarlar için kendisine başvurulmasını bekleyen YSK bu
kez, Başkanı’nın doğrudan gündeme almak gereği
duyduğu bu “rezalet”i görüşmüş ve sözünü ettiğim
kararı oybirliği ile alarak her türlü karşı yorumun önü-
nü kapatmıştır.
Dahası o görüşmenin basında yer alan haberlere
dayanarak yapıldığını da bildirerek, Erdoğan’ın kız-
dığı özgür medyanın demokrasiler için ne kadar ge-
rekli olduğunu da dolaylı bir biçimde öne çıkartmış-
tır.
O özgür medya, günlerdir Tunceli’de kent merke-
zinde ve 7 ilçede her eve bir “beyaz eşya” projesi kap-
samında saptanan 3 bin 500 aileye buzdolabından,
çamaşır makinesine kadar kamyon kamyon beyaz eş-
yanın hikâyesini anlatıyordu.
Dağıtım malzemesinin kent merkezinde iktidar
partisi örgütünde görevli 2 satıcıdan ve ihalesiz alın-
ması, çoğu yerde “garip gureba” olmayan varlıklı ki-
şilere verilmesi, dağıtım yapılırken suyu olmayan mez-
ralara da, götürülen çamaşır makinelerinin daha ilk
günden erzak dolabı gibi kullanıldığı türünden haberler
de olayın sadece magazin yönünü renklendirmekle
kalmıyordu. Dostlar alışverişte görsün kabilinden ya-
pılan bu dağıtım ile kent merkezi ya da kasabada
AKP’li esnafa da dolaylı destek olunduğunun da ör-
neklerini ortaya koyuyordu.
Con Ahmet’in devridaim makinesi
Kül katılmış taşlı topraklı kömürü ya da beyaz eş-
ya ve mobilyayı partili tüccarın aracılığı ile alan. Alı-
nan o kömürleri yine partili basımevi sahibine yaptırtılan
kâğıt torbalara doldurtan da o vali ve kaymakamlar...
Yine bizim o partiden olanların kamyonlarına yük-
leterek, oyunu beklediğimiz seçmenlerin evlerine ulaş-
tıran bir tür “Con Ahmet’in devridaim makineleri” on-
ların eli ile çalıştırılıyor.
O makineleri koordinasyonu içinde devletin en bü-
yük mülki amirlerine “Benim valim haydi görev başı-
na” emrini vermek!
YSK’nin son kararı, vali ve kaymakamlara, dahası
sosyal yardımlaşma vakıflarırdaki kamu görevlile-
rine, Başbakan’ı dinledikleri takdirde 6 aydan 1 yı-
la kadar hapis cezası alabilecek bir suçu işleye-
ceklerinin uyarısını yapıyor. Ama onlara, haysiyet-
lerini ancak tarafsızlıkla koruyabileceklerini de ha-
tırlatmış oluyor.
Faks: 0 216 302 82 08 obirgit@e-kolay.net
CMYB
C M Y B
10 ŞUBAT 2009 SALI CUMHURİYET SAYFA
HABERLER 7
ENTERNET / MEHMET SUCU
80’li yılların başlarındaydık. İstanbul
Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Oku-
lu’nda (şimdiki adı İletişim Fakültesi)
genç çıtı pıtı bir iktisat asistanı dersi-
mize girmişti. Biraz heyecanlı olduğu
belli oluyordu. Bir süre sonra bize bu-
nun ilk dersi olduğunu söylemiş, he-
yecanından dolayı özür dilemişti.
Asistanın adı Türkel Minibaş’tı. Ara-
dan geçen zaman içinde yollarımız bu
kez onunla Cumhuriyet’te kesişti. O bir
yazar ben bir yazıişleri çalışanıydım.
Daha sonraları hocamın yöneticiliği-
ni yapma şansını da yakaladım. Ama
bu iş kesişmelerinin veya dost soh-
betlerinin her anında hâlâ bir öğren-
ci gibi öğreniyordum. Son gününe ka-
dar hocamdı.
Hep hayat doluydu. Bir anının bi-
le boş olduğunu anımsamıyorum. Ya
okulda derste, ya bir panelde, ya
ÇYDD’de ya da bir başka etkinlik-
teydi. Toplumsal sorumluluğunu so-
nuna kadar yerine getirmeye çalışan
biriydi. Hemen her demokrat sendika
ile hemen her demokrat STK ile mut-
laka bir ilişkisi vardı.
O ufacık bedende bu kadar gücü
nasıl taşıdığını hep merak ettim.
Yıllar geçtikçe işin sırrının inancında
ve inatçılığında yattığını fark ettim.
Benzer hastalığın kurbanıydık ikimiz
de. Ama o çok erken pes etti. Bize
çok lazımdı.
Bana Empedokles’i anımsattı.
Anımsarsınız Empedokles Sicilya
Adası’nın güney kıyılarında bulu-
nan Akragas şehrinden. Ailesinin
şehrin siyasi hayatında pek sözü ge-
çermiş; kendisi de bir aralık başta
bulunmuş, krallık bile önerilmiş ken-
disine, ama kabul etmemiş, de-
mokrasiyi öğütlemiş. Fizikçi, he-
kim, hatip, mucizeler gösteren ve
arındıran rahip olarak Güney İtalya
kentlerinde dolaşmış. Ölümü de ef-
saneleştirilmiştir: Kendisini Etna ya-
nardağına atmış olduğu söylenir.
Empedokles’i, Bertold Brecth
çok güzel anlatıyor. Aslında biraz da
Türkel Hoca’yı anlatıyor:
Agrigentum’lu Empedokles,
ihtiyarlık hastalıkları yanı sıra
yurttaşlarının saygısını kazanınca
ölmeye karar verdi.
Ama birkaç kişiyi sevdiği için
ve o birkaç kişi de onu sevdiği için
onların gözü önünde yok
olmaktansa
hiç olmayı yeğledi.
Bir geziye davet etti onları, ama
hepsini değil,
bir ikisini çağırmadı ki, böylelikle
seçimine ve bu gezi işinin tümüne
biraz da rastlantı karışsın.
Tırmandılar Etna dağına.
Tepeye varınca, kendilerine
gelmek için derin bir soluk aldılar
ve amaçlarına varmanın
mutluluğu içinde
manzaraya daldılar.
Hocaları usulca ayrıldı onlardan.
Onlar yeniden konuşmaya
başladıklarında
hiçbir şeyin farkında değildiler.
Ama az sonra,
yer yer bilgece bir sözcük eksik
olunca,
başladılar çevrelerinde onu
aramaya.
Oysa o, pek de acele etmeden
çoktan dolanmıştı tepeyi.
Bir keresinde durup,
ne kadar uzakta olduğunu
anlamak için
kulak kabarttı konuşmalara.
Artık pek seçilmiyordu sözcükler:
Ölüm başlamıştı.
Dururken kraterin ağzında
arkası dönük,
uzakta, bu konuşmalarla ilgili hiçbir
şey bilmek istemeden,
hafifçe eğildi yaşlı adam,
dikkatle çıkardı pabucunu ayağından
ve gülümseyerek az öteye fırlattı,
öyle bir yere ki,
çabuk bulunmasındı,
ama zamanında da bulunsundu,
yani çürümeden.
İşte ondan sonra girdi kratere.
....
Gözle görmedikleri olaylar
karşısında
o saat boş bir inanca kapılanlar için
geride bırakılan pabuç.
Böylece yeniden doğallaştı
ömrünün sonu Empedokles’in:
Herkes gibi ölmüştü o da.
Dedim ya, son gününe dek ho-
camdı. Giderken de erken pes etme-
meyi öğretti.
mehmet@cumhuriyet.com.tr
Bir Hocanın Ardından
‘Humeyni aydõnlarõ aldattõ’
Yaşamõnõn 44 yõlõnõ sürgünde geçiren, Şah’õ deviren büyük halk ayaklanmasõna liderlik yapmõş İranlõ yazar
Bahman Nirumand, mollalarõn nasõl iktidar olduklarõnõ, yenilginin nedenlerini ve çõkardõklarõ dersleri anlattõ
1936 Tahran doğumlu. Orta ve yükseköğrenimini tamamlaması
için 14 yaşında Almanya’ya gönderildi. Liseyi bitirdikten sonra
Alman Dili ve Edebiyatı, Felsefe öğrenimini yaptı, 1960’ta
İran’a geri döndü, Tahran Üniversitesi’nde doçent olarak ça-
lışmaya başladı. Şah rejimine karşı eylemleri nedeniyle
1965’te ülkeyi terk etti, Almanya’ya geldi. Alman-
ya’daki 68 öğrenci hareketinin öncülerindendi. Rudi
Dutschke ile sonradan Kızıl Ordu Fraksiyonu’nu
(RAF) kuran Ulrike Meinhof’un yakın arkada-
şıydı.1979’da Şah yıkılmadan kısa bir süre önce
tekrar İran’a gitti ve son 1.5 yılı yeraltında ol-
mak üzere toplam üç yıl İran’da kaldıktan
sonra, bu kez molla rejiminden kaçarak
yine Almanya’ya sığındı. İran’daki
Molla Rejimi, siyasal İslam, ya da Kör-
fez Savaşı üzerine çok sayıda kitabı ya-
yımlandı. Kitaplarından biri “İran’da
Soluyor Çiçekler” adıyla Türkiye’de
Belge Yayınları’ndan çıktı.
PORTRE / BAHMAN NİRUMAND
- Humeyni devrimi bekleniyor muydu?
- Hayõr, kesinlikle beklenmiyordu.
70’li yõllarõn ortalarõndan itibaren İran’da
Şah’a karşõ bir hareket başlamõştõ. Ancak
bu hareket işçi-köylülerden ya da yoksul-
fakir halktan gelmiyordu. Tam tersine,
petrolden zengin olmuş bir tabakadan ve-
ya zengin olma umutlarõ besleyen orta sõ-
nõftan geliyordu. Bunlar iktidarda söz sa-
hibi olmak istiyorlardõ. Her şeye kendi ka-
rar veren Şah rejimi, bu sözünü ettiğim
kesim için bir engeldi. Onlar daha da zen-
gin olabilmek için eşitlik, demokrasi ta-
lep ediyorlardõ. Şah’a karşõ halk ayak-
lanmasõ böyle başladõ.
İlk protestolar öğrencilerden, aydõn-
lardan geldi. O dönemde hareketin İs-
lamcõlarla yakõndan uzaktan hiçbir ilgisi
yoktu. Başlangõçta, 1953’te CIA tarafõn-
dan düşürülen Musaddık’in başlattõğõ ulu-
salcõ hareketin bir devamõ gibiydi.
‘PARİS’TEN ÖZGÜRLÜKÇÜ
AÇIKLAMALAR YAPIYORDU’
Tam da bu Şah’a karşõ hareketin güç-
lendiği bir sõrada, durduk yerde, hiçbir ne-
den yokken bir gazete, kimsenin tanõma-
dõğõ Humeyni hakkõnda, kendisini yerden
yere vuran, hakaretler yağdõran, İslami
inançlarla alay eden bir haber yayõmladõ.
İlk kez Humeyni adõ bu gazete sayesin-
de duyuldu. Humeyni o günlerde Irak’ta
sürgünde yaşõyordu. Gazete bu haberi ya-
yõmlayõnca İranlõ Şiiler ayaklandõlar. Ne-
den, kimin direktifi ile bu gazetenin Hu-
meyni aleyhine böyle bir haber yayõmla-
dõğõ bugün hâlâ anlaşõlmõş değil.
- İranlı Şiiler ayaklanınca ne oldu?
- İran Şah’õ, Saddam Hüseyin’den
Humeyni’yi sõnõr dõşõ etmesini istedi. O
da Şah’õn bu isteğini yerine getirdi. Hiç
beklenmedik bir şekilde Fransa Humey-
ni’ye politik sõğõnma izni verdi. Humey-
ni Paris’e yerleştikten sonra yaptõğõ açõk-
lamalarla da bir anda dünya basõnõnõn odak
noktasõ oldu. İşkencelerin sona ermesi,
gizli servisin kaldõrõlmasõ, İran’a de-
mokrasinin gelmesi, kadõnlara eşit haklar
verilmesi gibi herkesin şaşkõnlõkla karşõ-
ladõğõ açõklamalar yapõyordu. Bütün dün-
ya Humeyni’yi konuşur olmuştu. İranlõ
solcularõn veya aydõnlarõn büyük bir kõs-
mõ Humeyni’yi desteklemeye başladõlar.
Humeyni modern, demokrat bir din ada-
mõ olarak görülüyordu.
‘HUMEYNİ’NİN DEMOKRAT
OLDUĞUNA İNANDIK’
İşte bu gelişmelerle birlikte İran’daki
İslami kesim ön plana çõkmaya, Şah’a
karşõ ayaklanmada öncü rolü oynamaya
başladõ. İran’daki binlerce din adamõ
camilerdeki vaazlarõnda halkõ Şah’a kar-
şõ ayaklanmaya katõlmaya, isyana çağõr-
dõlar. Bu arada Humeyni’nin kendi se-
sinden kasetleri de kaçak yollardan sõk sõk
ülkeye sokuluyor, bu kasetler bir anda
binlerce camiye dağõtõlõyordu. Camiler
parti merkezlerine dönüşmüştü ve çok iyi
organize olmuşlardõ. Şah’a karşõ ayakla-
nan diğer güçler, Humeyni yandaşlarõ ka-
dar organize ve disiplinli değillerdi.
Humeyni ve yüz binlerce molla artõk
Şah’a karşõ ayaklanmada itici ve belirle-
yici güç haline gelmişlerdi. Dizginler on-
larõn eline geçmişti. Biz ise hâlâ Humey-
ni’nin demokrat bir din adamõ olduğuna
inanõyor, “Şah devrilsin yeter” diyorduk.
ah’õ devirdikten sonra ikti-
darõ mollalarõn ele
geçireceğini hiç düşünme-
miştik. Her şey çok çabuk
değişti. Humeyni Paris’te
İran’a demokrasinin gelmesi,
kadõnlara eşit haklar verilmesi
gibi herkesin şaşkõnlõkla karşõ-
ladõğõ açõklamalar yapõyordu.
İranlõ solcularõn veya aydõnla-
rõn büyük bir kõsmõ
Humeyni’yi desteklemeye baş-
ladõlar. İşte bu gelişmelerle
birlikte İran’daki İslami kesim
ön plana çõkmaya başladõ.
Camiler parti merkezlerine
dönüşmüştü ve çok iyi örgüt-
lenmişlerdi. Dizginler onlarõn
eline geçmişti. Biz ise hâlâ
Humeyni’nin demokrat bir din
adamõ olduğuna inanõyor,
“Şah devrilsin yeter”
diyorduk.
- İran İslam Cumhuriyeti’nin 30 yıl
ayakta kalmasını neye bağlıyorsunuz?
- Savaşlara ve dõş güçlerin, başta
ABD’nin, savaş-yaptõrõm tehditlerine..
1980’de ABD’nin direktifi ile Saddam
Hüseyin’in İran’a saldõrmasõyla başlayan
ve 8 yõl süren savaş, Humeyni’nin yerini
daha da sağlamlaştõrdõ. Onun için Hu-
meyni’nin kendisi bu savaş için “Al-
lah’ın lütfu” derdi. Milyonlarca İranlõ
genç, bütün millet, bu savaş için seferber
oldu, molla rejiminin baskõlarõ ikinci pla-
na itildi, hatta unutuldu. Savaşa ya da
molla rejimine karşõ çõkan on binlerce
İranlõ ise derhal idam edildi. Yani savaş,
bir yandan İran halkõnõn mollalarõn peşin-
de bütünleşmesini sağladõ, diğer yandan
molla rejimine karşõ olanlarõn savaş baha-
ne edilerek yok edilmesine hizmet etti.
‘TEHDİT VE YAPTIRIM
MOLLALARI GÜÇLENDİRİYOR’
- 30 yılını tamamlayan mollalar sizce
daha ne kadar iktidarda kalırlar?
Umudunuz var mı?
- Tabii ki var. Ama bu kez daha ihtiyat-
lõyõm. Her şey bir anda olmuyor. Zamana
ihtiyaç var. Halkõma güveniyorum, Şah’õ
deviren bu halk mollalarõ da indirecektir.
Yeter ki İran dõş güçler tarafõndan sürekli
savaşla, yaptõrõm uygulamayla tehdit
edilmesin. İran tehdit edildikçe mollalar
iktidardaki yerlerini daha da sağlamlaştõ-
rõyorlar. Ama İran’da son yõllarda müca-
dele veren sivil toplum kuruluşlarõ çok
önemli mesafeler katettiler. Ben halktan
gelen, halkla bütünleşmiş bu hareketin
başarõlõ olacağõna inanõyorum.
‘Mollalarõniktidarõnõbeklemiyorduk’
16 Ocak 1979’da Pehlevi ülkeyi terk etmek zorunda kal-
dı. 30 Ocak günü Humeyni Paris’ten Tahran’a geldi ve 9
Şubat’ta da İran İslam Cumhuriyeti’ni resmen ilan etti.
Ş
‘ŞAH’I DEVİREN HALK
MOLLALARI DA DEVİRECEK’
Ersöz Silivri’ye nakledildi
İstanbul Haber Servisi - Ergenekon soruş-
turmasõ kapsamõnda tutuklanan ve 3 haftadõr
hastanede tedavi gören emekli Tuğgeneral Le-
vent Ersöz, taburcu edilerek Silivri Cezaevi’ne
nakledildi. Ersöz’ün avukatõ Ali Rõza Dizdar,
müvekkilinin “tedavisinin kesilerek” cezaevi-
ne gönderildiğini kaydederek, “Hayatõ tehlike-
ye atõldõ. Böbrekleri kanar bir vaziyette, elinde
böbreklerine bağlõ poşetle, hastaneden çõkarõl-
dõ. Yolda ölebilirdi” dedi. Dizdar, Ersöz’ün
GATA’ya sevkini isteyeceklerini söyledi.
‘Zirve’de bir tutuklama daha
MALATYA(Cumhuriyet) - Malatya’da 18
Nisan 2007 tarihinde Zirve Yayõnevi’ne dü-
zenlenen baskõnda üç kişinin öldürülmesiyle
ilgili davada, olayõn meydana geldiği dönem-
de yayõnevinde çalõşan ve daha önce davanõn
10. duruşmasõnda tanõk olarak dinlenen Hüse-
yin Yetkin azmettirici olduğu savõyla tutuk-
landõ. Yetkin’in tutuklanmasõyla davada tu-
tuklananlarõn sayõsõ 7’ye yükselmiş oldu.
‘Başbakan hukuk tanımıyor’
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - MHP
Grup Başkanvekili Oktay Vural, Yüksek Se-
çim Kurulu uyarõsõna rağmen, beyaz eşya da-
ğõtan Tunceli valisine sahip çõkan Başbakan
Tayyip Erdoğan’õn “hukuk tanõmazlõğõnõ” or-
taya koyduğunu söyledi. Vural, düzenlediği
basõn toplantõsõnda “Başbakan hukuk devletini
içine sindirmemiştir, hazmedememiştir” dedi.
‘Cihan Kamer, eşimin dayısı’
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - AKP Mil-
letvekili Emin Önen, önceki gün bazõ gazete-
lerde yer alan “Cihan Kamer’in AKP’li vekil
ortağõ da var” başlõklõ haberler üzerine açõkla-
ma yaptõ. Önen, kendisi ve eşinin Atasay Gru-
bu’na ait şirketlerde çeşitli oranlarda ortaklõğõ
bulunduğunu, ancak milletvekili seçilmesinin
ardõndan bunlarõ devrettiğini söyledi. Önen,
Kamer’in eşinin dayõsõ olduğunu açõkladõ.