Katalog

22 KASIM 2009 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 13dishab@cumhuriyet.com.tr Tarihin karşı konulmaz bir devinimi var. Dönüp dolaşıp, her şey sanki bir biçimde başlangıç noktasına geri sarıyor. “Yüce” Serenissima-Venedik ile; -İslambol, Stambol, Bizantion, Konstantinopol, Çargrad (Çarlar Kenti), Nea Roma, Yeni Kudüs, Halifeler Kenti, Herakliyon, Dar-ül İslam, Dar-ül Mülk, Bab-ı Saadet, Polis… Dersaadet-İstanbul arasında, beş asır boyunca süregiden “inişli çıkışlı” serüvenin girift öyküsü mesela… “Avrupa etkilerini” Osmanlı’ya taşıyan; daha doğrusu bu topraklara farkına dahi varılmadan sızdıran “öteki” ile “tehlikeli ilişkilerin”(!); ilk dönemeci Venedik’le alınmış. “Su yolunun” önlenemez bir yakınlaşmayla birbirine bağladığı bu iki soylu kent arasında gidip gelen gemiler, esirler, harem kadınları, artizanlar, sanatçılar, padişah portreleri yapan Rönesans ressamları, diplomatlar, tüccarlar, dragomanlar, tercümanlar, Doclar, casuslar, Doğu’yu keşfeden ilk seyyahlar bu topraklara önce hep Venedik üzerinden ulaşmışlar. Avrupa’nın en gözde müze kentlerinden biriyle İstanbul arasında böyle bir sergi de, bugün gene nitekim, ilk kez Venedik’le gerçekleştiriliyor. Boğaz kıyılarındaki Sabancı Müzesi’nden içeri adımınızı attığınız anda, Venedik maskeleri, Venedik silueti, Venedik kanallarını hatırlatan Vivaldi müziği, görkemli gotik Venedik pencereleri ile yüz yüze geliyorsunuz. İçerde kaldığınız süre boyunca da, gondollar kentini artık nerdeyse yılın her günü, her mevsim teslim alan boğucu turist kalabalıkları ve kafilelerinden uzak, bir San Marco havası soluyorsunuz... Resimler, seyahatnameler, tarihi haritalar, eskizler, antika kitap kapları, Venedik camlarından yapılmış kâseler/kandiller, paralar, kostümler, kaftanlar, paha biçilmez kumaşlar, Venedik modacıları ve modası derken bu benzersiz kente, bir küçük seyahat yapmış kadar oluyorsunuz. Kültür başkentinin ‘ilk etkinliği’ İstanbul 2010 Kültür Başkenti’nin -gene “Venedik farkıyla”!- “ilk etkinliği” olarak Sabancı müzesi, İtalyan Kültür Derneği ve Venedik kent müzeleri işbirliği/organizasyonu ile hayata geçirilen sergi; tarihi/coğrafi boyutları denli romanlara ilham sağlayacak ayardaki zengin, arka plan bilgileriyle dikkat çekiyor: Sergi tanıtımını yapan şu yazı mesela, pekâlâ damardan bir roman başlangıcı olabilir: “Tarih boyunca Venedik senatosunun gündeminden hiç düşmeyen konu, Konstantiniye/İstanbul’dan haber almak olmuştur. İstanbul’a gönderilen her Balyos’a (Venedik büyükelçilerine verilen isim, ‘bailo’) ilk söylenen; ‘Konstantiniye/İstanbul’da olup bitenlerle ilgili haberler, senatomuzun edinebileceği en faydalı ve gerekli haberlerdir. Bu yüzden bu büyük imparatorluk hakkında titiz raporlar bekliyoruz!’ talimatı olmuştur.” Ya da -misal- İstanbul’dan geçen hacıları, seyyahları konu alan şu açıklama: “Seyahatnameler; Hıristiyan Hacıların, Kutsal Topraklar’a yaptıkları yolculuklar için Venedik’te yola çıkış gününü beklerken yaşanan gerginlikler ve yapılan sıradan hazırlıkların anlatımıyla başlar…” Gizli ajan: Andrea Gritti… Andrea Gritti’nin portresi altında aktarılan, son derecede heyecanlı şu tarih dilimine ne dersiniz: “Andrea Gritti’nin, İstanbul Osmanlı Sarayı’yla hem kişisel, hem ailevi, hem girişimcilik, hem malvarlığı konularında sıkı bağları olmuştur. Gritti, Venedik Cumhuriyeti’nin gizli ajanı olduğu için 1499’da savaşın çıkmasıyla hapse atılmış, sarayla sıkı ilişkisi sayesinde 1503’te serbest bırakılmış, elçi olmuş, Venedik’le Sultan Bayazıt arasında çıkan ciddi anlaşmazlığın çözülmesinde anahtar adam rolü oynamıştı. Gritti ile İstanbul arasındaki bağa kanıt olarak, oğlu Giorgio’nun ömür boyu İstanbul’da yaşamayı seçmesini göstermek yeterlidir…” Hikâyeye bakın… Soylular, padişahlar, doclar, savaşlar, casusluklar, zindanlar, entrikalar; ilelebet “öteki” kalan, “öteki” görülen, “öteki” bellenen bir kentle her şeye rağmen sonunda koparılamayan bir bağa dönüşen ve kimbilir hangi tutku/bağlantı/çıkarlara endeksli, bir “yaşlı-genç” ve “baba-oğul” ilişkisi… Ne ararsanız var. Arkadaki; gondollar, maskeler, mozaikler kenti Venedik’in ince zarafeti ile İstanbul’un hiç bitmeyen gizemi de cabası! Bir “best seller” için bundan âlâ malzeme mi olur? Hani, insanın Dan Brown olmaya heveslenesi geliyor. “Namı diğer Aşk-Venedik”, birdenbire böyle hayalleri kanatlandırıyor. 28 Şubat’a dek açık kalacak sergiyi mutlaka gezin, görün... Kimbilir ardından bir gün siz de, “Bir sergi gördüm hayatım değişti!” diyebilirsiniz. SAĞNAK NİLGÜN CERRAHOĞLU Boğaz’da Bir Venedik Yolculuğu nilgun@cumhuriyet.com.tr CMYB C M Y B Almanya’da İslam Konferansı BERLİN (AA) - Almanya İçişleri Bakanõ Thomas De Maiziere, imamlarõn ve Müslüman din adamlarõnõn Alman yüksekokullarõndaki eğitimi konusunda çalõşmalara devam edeceklerini belirtti. De Maiziere, Süddeutsche Zeitung gazetesine yaptõğõ açõklamada, bu yasama döneminde yapõlacak İslam Konferansõ’nõn hedefleri hakkõnda bilgi verdi. İslam Konferansõ’ndaki ikinci büyük konunun kadõn-erkek eşitliği olacağõnõ, kadõnõn aşağõlanmasõnõn Alman anayasasõna uymadõğõnõ ifade eden De Maiziere, İslam Konferansõ’nõn üçüncü hedefinin ise aşõrõlõğõn önlenmesi olduğunu belirtti. Sivil Tamiller serbest bırakılacak Dış Haberler Servisi - Uluslararasõ tepkilere rağmen ayrõlõkçõ militanlara topyekûn saldõrõ başlatan Sri Lanka, iç savaşõn sona ermesiyle tutsak durumuna düşen 136 bin savaş mültecisini gelecek ay serbest bõrakacağõnõ açõkladõ. 1976 yõlõnda kurulan ayrõlõkçõ örgüt Tamil Kaplanlarõ ile hükümet güçleri arasõnda süregelen iç savaşõn mayõs ayõnda sona ermesiyle birlikte 300 bin Tamil mülteci durumuna düşmüş ve hükümetin kurduğu kamplarda tutsak edilmişti. TSK’den Pakistan’a eğitim yardımı Dış Haberler Servisi - Türk Silahlõ Kuvvetleri’nin (TSK), Pakistan’da dinci militanlarõn teröründen en fazla etkilenen bölgelerden Svat Vadisi’nin Mingora kentindeki okullara dağõtõlmak üzere gönderdiği eğitim malzemeleri İslamabad askeri havaalanõnda düzenlenen törenle Pakistanlõ yetkililere teslim edildi. Törende konuşan Türkiye’nin İslamabad Büyükelçisi Babür Hõzlan, iki ülke halklarõ arasõndaki kardeşliğe, devletler arasõndaki yakõnlõğa dikkati çekerken Pakistanlõ Korgeneral Tahir Seyid, “Kardeşlerimizden böyle bir yardõm almamõz bizi çok sevindirmiştir. Biz iki ayrõ devlet, bir milletiz” diye konuştu. Tahran, 5 gün boyunca nükleer tesislerini hayali hava saldõrõlarõna karşõ koruyacak İran’da dev savunma tatbikatõ Dış Haberler Servisi - Nükleer progra- mõ nedeniyle ABD ve İsrail’in tehditleriy- le karşõlaşan İran savunma tatbikatõ yapõyor. Atom bombasõ üretmek istediği şüphe- lerini gideremediği gerekçesiyle ABD ile Rusya, Çin, Fransa, İngiltere ve Almanya tarafõndan ekonomik yaptõrõmlar uygulanan İran’õn tatbikatõnõn 5 gün süreceği açõklandõ. Devlet televizyonu, ülkenin batõ-güney yarõsõnda, yaklaşõk 600 bin kilometrekarelik bir alanda yapõlacak tatbikatta, hayali düş- man uçaklarõ ve füzelerinin saldõrõsõna karşõ savunma yapõlacağõnõ bildirdi. Habere göre, tatbikatõn asõl amacõ, baş- ta nükleer tesisler olmak üzere, hassas noktalarõn düşmana karşõ savunulmasõ. ABD ve İsrail yönetimleri, en yetkili ağõz- lardan İran’a yönelik askeri saldõrõ seçe- neğinin “masada olduğunu” açõklamõş, İran ise saldõrõya uğramasõ halinde bölge- deki tüm ABD üsleri ile İsrail’i hedef ala- cağõ uyarõsõnda bulunmuştu. Türkiye seçeneği İran’õn nükleer enerji programõna şüp- heyle bakan 6 ülkenin diplomatlarõ önce- ki gün Brüksel’de İranlõ yetkililerle bir ara- ya geldi. AB yetkilisi Robert Cooper, Tah- ran yönetiminin Uluslararasõ Atom Ener- jisi Kurumu (UAEK) tarafõndan sunulan “uranyum karşılığı nükleer yakıt” öne- risini reddetmeyi sürdürdüğünü belirtti. Öneri, İran’õn elindeki uranyumun büyük bölümünü Rusya’ya vermesini, karşõlõk olarak Fransa’dan tõp alanõnda kullanõlmak üzere nükleer yakõt almasõnõ içeriyordu. İran’õn UAEK’deki temsilcisi Ali Asker Sultaniye ise Almanya’daki Der Spiegel dergisine açõklamasõnda, “Ancak garan- tiler verilirse uranyumu Türkiye’ye ver- meye yanaşabileceklerini” belirtti. İran Dõşişleri Bakanõ Manuçehr Mutteki de, “Uranyum - nükleer yakıt takasının İran topraklarında yapılması şartıyla öneriyi değerlendirebileceklerini” söyledi. İran’ın nükleer programıyla ilgili pazarlıklarda Türkiye’nin adı geçerken ülkenin yarısında hava savunma sistemleri deneniyor.