Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 17 AĞUSTOS 2008 PAZAR 10 DEPREM 17 Ağustos depreminin ardõndan Marmara’ya erken uyarõ sistemi kuruldu ancak ‘sinyal’ ortada kaldõ Uyarõyõ duyacak kurum yok şebekesi devre dışı kalıyor. Kötü fi- kirli kişiler bunu kötü amaçlarla kullanabilir. Sinyalin iletimi için devletin yetkili organlarının dev- reye girmesi gerek. Özel sektörden, servis sağlayıcı şirketlerden de ta- lep yok” diye konuştu. Bu erken uya- rõ sistemi için tek talebin Marma- ray’dan geldiğini belirten Erdik, bu sinyalin şifrelenmesine gerek olma- yacağõnõ, trenlerin tünellere girişinin ayarlanmasõnda kullanõlacağõnõ ifade etti. ‘30 yıl’ yanlış anlaşıldı Prof. Erdik, ABD’li uzmanlarõn 30 yõl içinde Marmara’da büyük deprem beklendiği yönündeki açõk- lamasõnõn çok yanlõş anlaşõldõğõnõ, yõl hesaplamasõ yapmanõn yanõltõcõ ol- duğunu vurguladõ. Deprem istatis- tiklerinin ABD’de 30 yõl için veril- diğini ifade eden Erdik, bunun ne- deninin de mortgage süresinin 30 yõl olmasõndan kaynaklandõğõnõ belirtti. Aynõ tahminin 50 ya da 100 yõl için de yapõlabileceğini kaydeden Erdik, “İstanbul’da 100 yıl içinde hiç dep- rem olmayabilir o yüzden yıl say- mak çok yanlıştır. Her yıl bir tor- banın içinde 49 beyaz 1 kırmızı top olduğunu düşünün. Her yıl çekiliş yapıyoruz. Kırmızı top çıkarsa o yıl deprem olacak demektir. Ama bu- rada önemli olan top beyaz da ol- sa kırmızı da olsa onu tekrar tor- banın içine atmamızdır. Deprem istatistikleri böyle çalışır. Yani İs- tanbul’da deprem olma olasılığı her yıl için yüzde 2’dir” dedi. Bir ülkenin bir kentin depreme karşõ dayanõklõlõk oranõnõn, geliş- mişliğinin göstergesi olduğunu vur- gulayan Erdik, İstanbul’da bugüne dek yapõlan hazõrlõk çalõşmalarõnõ “doğru yolda atılan adımlar” şek- linde değerlendirdi. Adõmlarõn hõzlõ atõlmamasõndan yakõnan Erdik, büyük bir kentin topyekûn depreme hazõr- lanmasõnõn dünyada ilk kez yapõlan bir çalõşma olduğunu da söyledi. Da- ha önce hiçbir yerde savaşa hazõrla- nõr gibi depreme hazõrlõk yapõlmadõ- ğõnõ anlatan Erdik, bu nedenle büyük yanõlgõlar, hatalar olduğunu ifade et- ti. Erdik, “Çözümler jenerik çö- zümler olarak kaldı. X ülkesinde- ki Y şehrini nasıl güçlendiririz di- ye teknik düzeyde çalışma yapıldı. Bir kentin bir konutun güçlendi- rilmesinde psikolojik, sosyolojik, idari öğeler teknikten çok önce geliyor” diye konuştu. Belediye yatırımcı olmak isteyince... Zeytinburnu’nda devam eden pilot projenin hâlâ uygulama ayağõna ge- çilemediğine dikkat çeken Erdik, kentsel dönüşüm yasasõnõn çõkmasõ- nõn beklendiğini söyledi. Kentsel dö- nüşümün halkõn örgütlenmesi, gay- rimenkul yatõrõmcõ ortak, denetimi sağlayacak belediye olmak üzere 3 ayaktan oluştuğuna vurgu yapan Er- dik, “Belediye burada aynı za- manda özel sektör gibi bir yandan yatırım işine girmeye bir yandan da halkı ikna edip örgütlemeye çalışıyor. Bu nedenle yürümüyor. Özel sektör de bu projeye çok ilgi göstermedi. Gidip tek tek kapıları çalıp insanları ikna etmeye çalış- mak özel sektörün işine gelmedi. Çünkü onlar için de zor. Hindis- tan’daki depremde çalışmalara katılmıştım. Deprem sonrasında halka yardım için Dünya Bankası değişik alternatifler getirdi. Ama kimse kendisine ne verildiğiyle il- gilenmedi herkes komşusuna ne ve- riliyor diye baktı. Kimseyi suçla- mıyorum, sadece bu sürecin sos- yolojik ve psikolojik boyutunun önemine dikkat çekmeye çalışıyo- rum” dedi. Hazõrlõk sürecinin sos- yolojik ve psikolojik boyutunun 9 yõl- da çözülemediğini, bu yönde hiçbir çalõşma da yapõlmadõğõnõ anlatan Er- dik, Türk insanõnõ iyi bilen, devleti ve özel sektörü ortak zeminde buluştu- rabilecek “âkil adamların” bu so- runu çözebileceğini belirtti. AB’den finans desteği Üniversite olarak hazõrladõklarõ deprem senaryosuna göre 7.4 bü- yüklüğündeki bir depremden sonra İstanbul’da 50 bin binanõn tama- men yõkõlacağõnõ, 40 bin civarõnda da can kaybõ meydana geleceğini tahmin ettiklerini dile getiren Erdik, Aya- mama Deresi çevresinin, Haliç’in, Avrupa Yakasõ’nõn sahil kesiminin, Anadolu Yakasõ’nõn sahil kesiminin risk altõnda olduğunu anlattõ. Erdik İstanbul’daki 12 bin kamu binasõn- dan 8 bininin güçlendirilmesi ge- rektiğini ve bu amaçla yapõlan ça- lõşmalarõn da doğru bir şekilde iler- lediğini söyledi. Gerek finans gerek çalõşan kapasitesi açõsõndan şu an İs- tanbul’da yürütülen en iyi projenin okul ve hastenelerin güçlendirilme- si çalõşmasõ olduğuna dikkat çeken Erdik, “2500-3000 okulun güçlen- dirilmesi gerekenlerin 100 kada- rının projesi tamamlandı. 2 has- tanenin de güçlendirilmesi yapıldı. Hastanelerin güçlendirme çalış- maları daha kritik. Çünkü hasta- ne operasyona devam ediyor, ta- mamen kapatamıyorsunuz” diye konuştu. 2012 yõlõnda okul ve has- tanelerin yarõsõnõn güçlendirme ça- lõşmasõnõn bitmesini beklediklerini belirten Erdik, “Çalışmalar biraz yavaş gidiyor çünkü Dünya Ban- kası ilk kez bu amaçla bir kredi verdi. Gerek projelendirme ge- rek ihale aşamasında büyük sı- kıntılar yaşandı. Bundan sonra hızlanacaktır diye düşünüyorum çünkü çalışmalar beğenilmiş olmalı ki AB’den de finansal destek gel- di” dedi. Köprü ve viyadüklerdeki çalõşma- larõn da 2 yõl içinde tamamlanacağõ- nõ ifade eden Erdik, küçük köprü ve viyadüklerdeki çalõşmalarõn da bun- dan sonra İBB tarafõndan Dünya Bankasõ kredisi ile yapõlacağõnõ anlattõ. Prof. Dr. Mustafa Erdik, İstanbul Deprem Acil Müdahale ve Erken Uyarõ Projesi’nin deneme amaçlõ olarak çalõşmaya başladõğõnõ ancak kuvvetli bir deprem dalgasõnõn tespit edilmesi halinde bunu haber verecek yetkilendirilmiş bir kurum bulunmadõğõnõ söyledi. Uzmanlar hõzla yükselen çok katlõ yapõlarõn tehlike yarattõğõ konusunda uyardõlar HasarlıbinalarhâlâsorunMURAT UYGUN SAKARYA - Büyük Marmara depreminin en çok yõkõma yol aç- tõğõ kentlerden Sakarya’da orta ha- sarlõ binalar halen sorun olmaya de- vam ediyor. Ancak uzmanlar, kent- te hõzla çok katlõ binalarõn yüksel- diğine dikkat çekerek, bu durumun orta hasarlõlardan daha büyük teh- like yarattõğõ uyarõsõnda bulundu- lar. Sakarya’da depremin ardõndan ağõr hasarlõ ve yõkõlan 25 bin 538 konut ve 5 bin 89 işyeri tespit edildi. Depremin ardõndan yaptõrõ- lan 10 bin 379 prefabrike konuttan bugüne kadar 9 bin 953’ü boşaltõldõ. Halen 426 prefabrike konutta 725 kişi yaşõyor. Kullanõm süreleri 5 yõl olarak belirlenen prefabrikelerin boşaltõlmasõ için, daha önce tanõnan sürelere karşõn tahliyeler tamam- lanamadõ. Kentteki orta hasarlõ 19 bin 952 konuttan 1018’i de onarõlmayõ bek- liyor. Bu binalarõn güçlendirme işlemlerinin tamamlanmasõ için son gün olarak belirlenen 30 Ha- ziran tarihi de 31 Aralõk’a kadar uzatõldõ. Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Rektör Yardõmcõsõ Prof. Dr. Muzaffer Elmas, orta hasarlõ binalarõn yanõ sõra 1999’dan önce inşa edilen ancak depremde hasar görmeyen binalarõn da tehlikeli olduğunu vurguladõ. “Tehlikeli” olarak niteledikleri yaklaşõk 4 bin bina olduğunu anlatan Elmas, “Bu binalar bir dahaki depremde yı- kılmaya aday binalar ve mutla- ka elden geçirilmesi gerekiyor. Sakarya’da 1999 depreminde yı- kılan binaların çoğu 1967 dep- remini yaşayan binalardı” dedi. Sakarya Gazeteciler Cemiye- ti’nde toplanan ve depremin ar- dõndan geçen 9 yõlõ değerlendiren sivil toplum kuruluşlarõ temsilcileri de “tehlikeli binalar” sorununa dikkat çektiler. İnşaat Mühendisleri Odasõ Başkanõ Hüsnü Gürpınar, sõkõntõlarõ herkesin bildiğini an- cak halen bir çözüme gidilmediği- ni ifade etti. Kentte ağõr hasarlõ ko- nutlarla ilgili bir sorun kalmadõğõ- nõ anlatan Gürpõnar, şunlarõ söyle- di: “Orta hasarlı bina sorunu bit- ti gibi. Ancak en büyük sorun çok katlı binalardır. Olabilecek bir depremde yaşanacak can kayıp- larını kimse ödeyemez. Bu soru- nu çözmek için yerel yöneticile- re büyük görev düşüyor ve bu- nun içinde bir bütçe hazırlan- malı. Sorunlar belli ama uygu- lamada yaptırım için ticari ve si- yasi kaygıdan kurtulmak gere- kiyor.” Baro Başkanõ Ali Rıza Acar- türk, orta hasarlõ binalarõn yakõn- larõnda yeni binalar inşa edildiği- ni belirterek, “Kentte çok katlı bi- nalar inşa ediliyor. Bu binalar tehlike yaratıyor. Bir çözüm bu- lunması gerek. Ama asıl üzücü olan bu çok katlı binaları kim- senin tehlike olarak görmemesi” diye konuştu. Sakarya Esnaf ve Sanatkârlar Odalarõ Birliği (SESOB) Başkanõ Hasan Alişan da yeni yerleşim böl- gelerine yapõlan alõşveriş merkez- lerine değinerek, “Biz bu binalar yapılmadan önce yetkilileri uyar- dık. Bu binaların çalışmayaca- ğını, yazık günah olacağını söy- ledik. Şimdi yıkımı bile milli ser- vettir” dedi. İBB BİR ARPA BOYU YOL ALMADI Hazõrlõk yok senaryo çok DENİZ TATARER İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) 17 Ağus- tos 1999 Marmara depreminin üzerinden 9 yõl geç- mesine karşõn kenti bekleyen büyük deprem için so- mut hazõrlõk yapmadõ. Bugüne kadar sadece mevcut riski değerlendiren raporlar, planlar hazõrlayan İBB bunlarõn çoğunu rafa kaldõrdõ. Deprem haritalarõ, ola- sõ deprem senaryolarõ ve kayõplarõn tahmini için mil- yonlarca lira harcayan İBB, İstanbul’da 9 yõlda yap- tõğõ tek somut hazõrlõk çalõşmasõ olan Zeytinburnu Sümer Mahallesi’ndeki 1038 konut ve 212 işyerini kapsayan Kentsel Dönüşüm Projesi’ni de ancak kâ- ğõt üstünde tamamlayabildi. Devlet İstatistik Enstitüsü’nün verilerine göre İs- tanbul’da bulunan 1 milyon 600 bin binanõn önem- li bir bölümü yüksek deprem riski altõnda. Son 50 yõlda 12 milyon göç alan İstanbul’da kaçak ve çar- põk yapõlaşma nedeniyle yüksek risk taşõyan yüz bin- lerce binanõn güçlendirilmesi için gerekli olan 20 mil- yar dolarlõk bütçe gereksiz harcamalar nedeniyle kar- şõlanamõyor. İBB ve Japonya Uluslararasõ İşbirliği Ajansõ (JICA) ile ortaklaşa yürütülen ve Aralõk 2003’te sonuçlandõrõlan Deprem Risk Analiz Ça- lõşmalarõnõ da yeni projeler adõ altõnda 14 Mayõs’ta kamuoyuna sunuldu. Raporda, İstanbul’da depremin zararõnõn azaltõlmasõ yönünde alõnmasõ gereken ön- lemler yerine olasõ depremin büyüklük tahmini, dep- remin insanlarõ uykuda yakalayacağõ, 3 bin nokta- da su sõzõntõsõ olacağõ ve yaklaşõk 100 bin kişinin ölü- müne neden olacağõ senaryosuyla sõnõrlõ kaldõ. Tek proje Zeytinburnu Zeytinburnu’da 63 bin metrekareyi kapsayan Sü- mer Mahallesi Kentsel Dönüşüm Projesi, İBB’nin iştiraklerinden Kiptaş AŞ tarafõndan 9 yõ- lõn ardõndan fiilen Ekim 2008’de ha- yata geçirilecek. Projenin 2011’e kadar bitirilmesi planlanõyor. İstan- bul genelinde yüksek ölçekte deprem ris- ki taşõyan 10 ilçe de ise zemin ve yapõ ta- rama çalõşmalarõ devam ediyor. Kentsel dö- nüşüm adõ altõnda hayata geçirilen ve uluslararasõ ya- rõşmalarla projelendirilen Kartal Alt Bölgesi ve Kü- çükçekmece İç-Dõş Kumsal Projeleri ise deprem ön- lemi adõ altõnda İBB’nin reklam kampanyasõna dönüştü. İstanbul’un deprem riski en yüksek ilçesi Fatih’te ise çalõşmalar halen etüt aşamasõnda. Depreme karşı spor köyü İBB tarafõndan “Riva’yı İstanbul’un Bodrum’u yapıyoruz” sloganõyla projelendirilen Riva Kültür, Sağlõk, Turizm ve Spor Köyü projesi de deprem ön- lemi olarak sunuldu. Kiptaş AŞ tarafõndan hayata ge- çirilen ve çoğu yüksek gelir grubuna yönelik yak- laşõk 20 bin konut ise İstanbul’un sağlõklõ konut dö- nüşümünü sağlamada yetersiz kaldõ. TOKİ’nin in- şa ettiği yaklaşõk 40 bin konut ile toplam sayõsõ 60 binlere ulaşan “depreme dayanıklı konutların” yal- nõzca 8 bine yakõnõ birinci derece hasarlõ binalarda yaşayan alt gelir grubuna yönelik inşa edildi. İstanbul’da olasõ bir deprem sonrasõ yurttaşlarõn yardõm alacağõ, sağlõk, yiyecek ve barõnma ihtiyaç- larõnõ karşõlayabilecekleri “Afet Merkez Üsleri” (AMÜ) ise henüz hayata geçirilmedi. CHP Şişli İlçe Başkanlığı, 17 Ağustos 1999 depreminin 9. yıldönümünde, dönemin gazete manşetlerinin ve haberlerinin yer aldığı deprem sergisinin açılışını yaptı. Şişli Metro Durağı önünde açılan sergiye yurttaşlar yoğun ilgi gösterdi. Serginin açılışına katılan CHP İstanbul Milletvekili Bihlun Tamaylıgil, 6 yıldır iktidarda bulunan AKP’nin yaşanacak depremlere karşı “hiçbir önlem almadığına” dikkat çekti. TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Murat Fırat ise, “gerekli önlemleri almayan, ilgililerin, yetkililerin sorumsuz anlayışlarının” devam etmesi halinde İstanbul’u çok büyük bir felaketin beklediğini söyledi. CHP’den ‘deprem’ sergisi ‘ D E P R E M T I R ’ I Y O L A Ç I K T I 9 yıl önce 16 Ağustos’u 17 Ağustos’a bağlayan gece saat 03.02’de merkez üssü Kocaeli’nin Göl- cük ilçesinde meydana gelen 7.4 büyüklüğündeki 45 saniye süren Marmara depreminde resmi verilere göre 17 bin 480 kişi yaşamını yitirdi, 675 bin kişi evsiz kaldı. Depremden en çok etkilenen kentlerden biri olan Ko- caeli’nde 9 bin 477 kişi yaşamını yitirdi, 9 bin 881 kişi yaralandı, 35 bin 180 ko- nut, 5 bin 770 işyeri yıkıldı. Kocae- li’nde 40 bin 757 konut, 6 bin 57 işye- ri orta; 45 bin 86 konut, 6 bin 128 işyeri de hafif hasar gördü. Dep- remde İstanbul’da da 454 kişi hayatını kaybederken 18 bin 162 konut oturulama- yacak hale geldi. İstanbul Haber Servisi - İstanbul Valisi Muammer Gü- ler ve Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştõrma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Gülay Altay, dün Taksim Meydanõ’nda ku- rulan Deprem Eğitim Stan- dõ’nõn tanõtõmõnõ yaptõlar. İl Özel İdaresi ve İstanbul Proje Koordinasyon Birimi (İPKB) yöneticilerinin de ka- tõldõğõ tanõtõmda Vali Güler, “Güvenli yaşam için bir adım atalım. Unutmayalım ki bir adım atmazsak deprem anın- da düşünme fırsatımız olma- yacak” dedi. İçinde deprem eğitim bilgi kartõ ve broşürü bu- lunduğu çantalarõ tanõtan Gü- ler, daha sonra “Gezici Dep- rem Simülasyon Eğitim TIR”õna geçti. Prof. Dr. Gülay Altay ülkemizde bu amaçla gerçekleştirilen ilk deprem eği- tim TIR’õ olduğunu anlatarak görsel ve uygulamalõ eğitimler ile çocuklar ve halkõn eğitil- mesinin hedeflendiğini belirt- ti. Projenin ilk etabõnda Taksim, Beşiktaş, Mecidiyeköy, Bakõr- köy ve Kadõköy olmak üzere beş meydanda kurulan stant- larda yurttaşlara 500 bin adet bilgi kartõ ve broşür, 50 bin adet çanta dağõtõldõ. İstanbul Valili- ği öncülüğünde yürütülen dep- reme hazõrlõk ve acil müdaha- le altyapõsõ konusunda gerçek- leştirilen çalõşmalar ise bugün İl Afet Yönetim Merkezi’nde ve Kartal, Avcõlar, Şişli, Kü- çükçekmece’de video konfe- rans aracõlõğõyla yapõlacak eş- zamanlõ törenlerle kamuoyuna sunulacak. Proje kapsamõnda üstgeçitler, bilboardlar, otobüs ve durak- lardaki ilanlarõn yanõ sõra mey- danlarda kurulacak stantlar va- sõtasõyla eğitime hõz verilecek. DEPREME DUYARLILIK ÇAĞRISI İMO Gölcük’e yürüyor TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası (İMO), 17 Ağustos Marmara depreminin 9. yıldönümünde, dep- remde yaşamlarını yitiren yurttaşları anmak ve dep- rem gerçeğine dikkat çekmek için İstanbul’dan Gölcük’e “Güvenli yapı üretmek ve depreme karşı duyarlı olmak” yürüyüşü başlattı. Galatasaray Meydanı’nda bir araya gelen İMO üyeleri, yürüyüş sırasında mühendisler, yurttaşlara depremden ko- runmanın yollarının anlatıldığı “Depremlerden korkmak değil, korunmak gerek” başlıklı broşürleri dağıttı. İMO İstanbul Şube Başkanı Gökçe, İstanbul Deprem Master Plan çalışmalarıyla ve 1. Deprem Şû- rası çalışmalarında kararlaştırılan konulara yöne- lik “somut adımlar” atılamadığına dikkat çekerek, “Kamu kurum ve kuruluşları ile çeşitli meslek gruplarının etkin bir işbirliği yapması gerekiyor. İmar yasasında, mikro bölgeleme, kentsel risk sek- törleri, sakınım planı ve yeni imar araçlarının yer al- ması gerekiyor” diye konuştu. Grup açıklama son- rası Gölcük’e hareket etti. Baştarafı 1. Sayfada Amaçbilinçlendirmek