Katalog

20 TEMMUZ 2008 PAZAR CUMHURİYET SAYFA MUZIK haticetuncer® hotmail.com Bayar Şahin yeni albümü Nalia'da yine Doğu Karadeniz'den Kafkaslar'a kadar ezgilerin peşinden gidiyor: Horonlann,sevdalannambarıHATİCE TUNCER "Nalia Doğu Karadeniz'in ol- mazsa olmazlarındandır" diye söze başlıyor Bayar Şahin. Artvin ve çev- resinde halk müziği üzerine yaptığı der- lemeler vc bestcleriyle Gürcistan'da cia ilgiyle karşılanan Bayar Şahin, yeni al- bümünün adını, "lnsanların yaşamı yarına taşıyabilecekleri bir yer dü- şünün... Emeklerini saklayabile- cekleri, muhafaza cdcbilccekleri bu ambara 'nalia' dcnir, 'selcndcr' de- nir, 'bagen' dcnir..." sözlcriyle açık- lıyor. Bayar Şahin ile Nalia'daki şarkıla- ra geçmeden önce, doğup büyüdüğü Aıtvin'in Borçka ilçesinin dağlar ara- sında kurulu Macahcl köyüne kadar uzandık. Çocukluğunda annesinin odun kirarken, inek sağarken söyledi- ği türküler dışında müzikle bir ilgisi ol- mamış. Gençliğinde köyün aranüan bir akordeoncusu olan annesini hiç dinlc- ycmemiş. Toprakla mücadele, 6 ço- cuğunun bakımı için koşturmaca içe- risinde annesi akordeonu clinc alamış. Marangoz ağabeyinin, öğrctmen olan diğer ağabeyi için bir bağlama yap- masıyla Bayar Şahin'in de müzik se- rüveni başlamış: "Çocukluğunıda benim nıemleketimde yaşam çok zordu. 6 ay yol kapalı olduğundan biri hastalandığında 6-7 saatte ancak ilçcye yctişti ri lebili rdi. llkokulu bi- tirdiğimde, ağabeylerimin ısrarıyla ailcce tstanbul'a göç ettik. Babam bir yıl sonra işlerini tamlamak için nıemlckcle döndii ama Çoruh Neh- ri'ne düştü." DELI ÇORUH Bekir Karadeniz'in "Deli Çoruh" şiiri, babasmı bu nehirde kaybetmenin acısını yaşayan Bayar Şahin'i çok et- kilemiş ve Nalia'daki şarkıyı bestele- miş: "Çoruh, Bayburt Dağları'ndan doğar ve Batum'da Karadeniz'e dökülür. Sabahın güneşinde köp- rüden geçerken kalp krizi geçirip düştüğünü tahmin ediyoruz. 5. gün Batum'da hiç tammadığı bir akra- bası buldu. Babaannem, karşıda Gürdstan tarafında görünen eve bakıp 'Kızlığımm geçtiği evdi, kar- deşlerimi göremiyorum' diye ağlar- mış. İşte babaannemin gördüğü o ev- de oturan torunlanndan biri bulmuş babamı." İLKDERSÂŞIK ZAMANI'DEN lstanbul'da ortaokula başladıktan GÖZÜMÜN NURU "Nalia " şair-yazar Bekir Karadeniz 'in şiirinden Kazım Birlik 'in bestelediği bir şarkı "Gözümün Nııru " anlamına gelen "Çona ", Bayar Şahin 'in genç yaşta yitirdiğimiz Kazım Koyuncu için yazdığı bir ağıt. Şahin, tlkay Altıntaş 'ın yazdığı şiir üzerinde çalışıp besteleyerek bu parçayı hazırlamış. Çona 'nın devammda Rizeli yerel sanatçı Ali Paşa Avcı 'nın (hmanaşi) Kazım Koyuncu için yazdığı destanı Îsmail Avcı (Bucaklişi) okuyor. Kendisi de oğlıınu birkaç yıl önce genç yaşta yitirmiş olan Ali Paşa Avcı, bu ağıtında Kazım 'ı oğlu yerine kovuvor. sonra Almanya'daki ağabeyinin yanı- na giden Şahin, orada TÖB-DER'in düzenlediği kurslarda Âşık Zama- ni'den bağlama dersi almış. 15 yaşın- da Türkiye'ye dönmek zorunda kalmış, kantincilik dahil çeşitli işlerde çalışmış. Şahin, müzik dersi aldığı bir kursta ha- berdar olduğu Türk Folklor Kuru- mu'na devam etmeye başlamış. lstan- bul Belediye Konservatııvan'nda oku- dugu yıllarda ortaokulu da dışardan sı- navlara girerek tamamlamış. Askerlik görcvinı tamamladıktan sonra sahnelerde sanatçılara bağla- masıyla eşlik eden Şahin, çoban kavah, ney dersleri almış: "Her yıl memlekete gidişimdc bir iki Artvin türküsü buluyordum ve bir albüme yetecek kadar birikinıim oldu. Annenıden, amcamdan akhmda kalan bazı tı- nılar vardı. Onları ararken diğer türküleri buldum. Amcamdan söy- lemesini istediğimde, 'Yalnız söy- lenmez,filancayaşamıyor, olsa birlikte söylerdik' divordu. Çoksesli yapı- yorlarmış ama amcam öyle söyle- miyordu da 'Beni tamamhyorlar' di- yordu." 5 DİLDE SEVDALAR Bayar Şahin, Nalia albümünde Türkçe bestelerin yanı sıra Gürcüce, Lazca, Hcmşince ve Megrelce halk şarkıları söylüyor. Doğu Karade- niz'de kış için meyve, yağ, çökelek, kurutulmuş pcynir saklanan nalialar hâlâ çok çekici ve her gittiğinde mut- laka bu ambar niteliğindcki ycrlcrc çı- kıyonnuş: "Dört direk üzerine ku- rulan o ahşap yapılarda kışa yiye- cek hazırlanır. O kadar önemli bir yerdir ki komşuyu davet etsen bile çıkmaz. Bir gizliliği de vardır. Bu- rada imeceylc (da yaııışına yardım- laşnıa) ile üretilen ürünler, insan cmcği saklanıyor. Bu albümde de besteler, 5 ayrı dilde söylenmiş sev- dalar, derlemeler, yani emek var. Bu albüm de saklanacak ve hiçbir zaman yok olmayacak." DARÇELLO Düzcnlcmelerini Cem Sait Ars- lantunalfnın üstlendiği Nalia albümü, Şahin'in konserlere de birlikte çıktı- ğı müzisyen arkadaşlarıyla ortak emeklerinin bir ürünü olmuş. Ke- mençe, tulum, akordeon, düzenle- melerde daha az kullanılıyor ama elekrogitarlar da dikkat çekiyor Ka- yıtların bir kısmı lstanbul'da gerçek- leştirilmiş, Tiflis'teki kayıtlarda ke- manlan Tiflis Devlet Operası Oda Or- kestrası'ndan müzisyenler çalmış: "Sahneye böyle çıkıyoruz ve grup- taki bütün arkadaşlanmız da çaldı. Ben de Gürcü halk çalgısı yapımcısı bir ustanın kendi yapımı olan 'dar- cello' isimli bir enstrüman çalıyo- ı-11111. Bir ezgi akordeonla, nefesliy- le de gitarla da kemanla da çalına- büir ve dinlersiniz. Önemli olan bes- tcnin kendi özüne dokunmamak." OKÜZE DUYGULU ŞARKI Doğu Karadeniz'den bir Megrel halk şarkısı olan "Çela"nın melodi- sinden çok etkilenen Şahin, Türkçe çe- virisini yaphrıp anlamını öğrendiğin- de şaşkınhk içinde kalmış: "Çela'da o kadar duygusal ezgiler vardı ki dinlediğimde bana sevilen bir genç kız için söylenmiş bir ağıt hissi ve- riyordu.. Albüme koymaya karar verdiğimde çevirisini yaptırınca bir de baktık ki Çela bir öküzün isıııiy- miş. Tarlada çift süren köylünün öküzlerine çift koşarken söylediği şarkıymış." Artvin'in Şavşat ilçesi Meydancık bölgesinden derlenen Gürcü halk şar- kısı olan "Gogni Gogni" gandagan adı verilen halk danslannın bir versiyonu. Aynı melodiyle değişik sözlerle pek çok türkü de değişik yörelerde söyle- niyor: "Bu aııonim müzik Türkiye'de kalmış, Gürcistan'da bilinmiyordu. Bcnim albümümle duyuldu ve böy- lece Gürcistan'a da kazındırmış ol- duk." "Heymoli", Borçka'dan göç edcn- lerle birlikte gittiği Düzce çevıelerin- de Îsmail Avcı Bucaklişi tarafından derlenmiş çok eski bir halk türküsü. Evral Aydın'ın oldukça duygulu bir eseri olan ve daha önce de çeşitli şar- kıcılar tarafından okıınan "Deniz Göz- lü" şarkısını bir kez de Bayar Şahir farklı bir yorumla seslendiriyor. Bayar Şahin, "Dari Duri"nin Gür- cistan'da "sofra" ya da "eğlence şar- kıları" dcnilen tarzda bir şarkı oldu- ğunu anlatıyor. Gürcüce olan şarkıya Şahin iki kıta da Türkçe söz yazmış. Şahin, Ali Paşa Avcı'nın kaynaklık ettiği geleneksel Laz şarkısını, tsmail Avcı Bucaklişi'nin "Yaban Asma Sarilur" şcklindeki Türkçe çevirisiy- le okuyor. Bayar Şahin'in bestesi olan "Uyla- ma"da eşlerin birbirine karşı huysuz- luğu esprili bir dille anlatılıyor. "Sev- daluk Denen Illet" kemençe sanatçı- sı Selim Bölükbaşı'nın söz ve mü- zikleıini yazdığı bir şarkı. Şahin'in bes- tesi olan "Yükünü Ortak Olsam" şaı- kısının sözlerini ise Fatih Sultan Kar yazmış. Hemşin czgilerinin özclliklerini ta- şıyan Gaad Menuş şarkısı, Hopalı bir müzisyen olan Harun Aksu'nun ese- ri. Şahin bu parçada yaylı çalgılar kııllanmayı tercih etmiş. Trabzon Maç- ka ilçesinin ezgilerini andıran "Evun Oni Asmaluk" Abdullah Bölükba- şı'nın bir bestesi. ŞAAKAŞVİLİ'NİN ANNESİ llk albümü "Horona Çağrı"yı 1997 yılında tberya Özkan'ın yardımıyla çıkaran Şahin, üç yıl sonra da "Rüzgâra" albümünü yayımladı. Gürcü müzisyenlerden oluşturduğu "Barışın Dostları" topluluğuyla çahşmalar yaptı ve bu sürecin sonunda 2003 yılında "Bani" albümünü çıkardı: "Bani albümü, Gürcistan'da daha büyük bir sükse yaptı. O kadar ki Gürcistan'a giden bir arkadaşım bir müzik mağazasında Gürcü halk müziğine ilişkin bir kaset istediğinde tezgâhtar Bani'yi tavsiye etmiş. 'Gelino' şarkısı bir bclgesclde kullandınca çok sevildi. Davet edildim ve Gürcistan'ın bir televizyon kanalında canlı yayına çıktım." Gürcistan'da gördüğü ilgi üzerine 2005 yılında albümlerindcn bir seçki hazırlayarak "Cilveloy" adıyla yayımlayan Şahin, 2006 yılmda "Gelino" şarkıyla Altın CD Ödülü aldı. Gürcistan Kültür Bakanlığı'nın 2007 yılında düzenlediği beste yanşmasmda jüri özel ödülü kazanan Şahin, Gürcistan Devlet Başkanı Saakaşvili'nin annesi Türkolog Profcsör Giuli Alasania'dan da büyük ilgi gördü. Bayar Şahin'in beste ve derlemelerinden oluşan yeni bir albümü dc Gürcistan'da gelecek ay yayımlanacak. uvDUDnn nnniEn flrtık bizim de bir uydumuz uar. Bir sllre önce Dlinya çeuresindeki yöriingesine oturttuğumuz uydumuzun kamerası Dünya'ya özellikle de Türkiye'ye 'zoom' yaparak hafta içinde tesbit ettiği ne uarsa çizgi dilinin sinyalleriyle bu küşeye aktaracak... Dııt!..Dııt!..Dııııt!.. HAKAN ÇEL/K [email protected] Tuzla'da iş güvenliği ile ilgili tedbirler alınma- dığı için iş kazalarının yaşandığı irersanelerde. işçiler, hirme-t içi eği+ime dındı... LAN LUAA DERSTE ÖĞRENDİKLERİNİ MATIRLA/..KANAT ÇIRP/..KANAT ÇIRP/ CIK/..CIK/.0 KADAR EĞİTİM BOSA GİTTİ... Or+ak noktaları 'muhalİflik' olan ayrı düşüncelerden insanlar e.-fsanelere dayalı soruş+urmanın zanlısı oldu... Sağanak yağış is-tanbul'da hayatı -felç iç&r&nköy'de. 20 gecekonduyu su basiı Ulti. MAKKIAÜNİZ VAR İSABET BliyURDUNUZ.. HEMEN ONU C?A EKLES/'NLER LİSTEYE... SAAAPfyöNLUGU KAYBETTİRPL KIRAMZI BÜLTEN ÇIKARSINLAR ABART(V\A N/.SAPE ÇÎSEL/'yo yOK/.YOK/.PÖĞRU AS- LINDA yANLI$ DES/L. !SSİZLİK..yOLSUZLUK.. GEÇ/AA SIKINTISI..ZAAA LAR..GİTT/KÇE KÖTÜLE- SEN ÇEVRE KöŞULLAR/ GİBİ BİLU/V\UM ÖLU/V\- SUZLUKLARIN ÜZERİNİ 'SIVAW\AK' İÇİN CLJK 0TURDU BU DAVA.. BU DAVANIN 'SivAaşıyı/v\'..Ay/. PARDON/.DİLİM SÜRÇTÜ 'ŞAVCISiyi/\A' D/yECEKTİAA... İSTANBUL VETERİNER HEKİAALERİ OPAS/ KENE İLE W\LİCA[?ELE İÇİN AKUT BENZERİ 'ACİL İLKyARDI/V\ TİMİ' KURULAAASINIİSTEPİ... ESKİ AMERİKAN BuVÜKELÇİSİ AAARK PARRİS TEPKİ GÖREN AÇIKLAAAAS/NDA AKP'NİN KAPAT/LMA PAVASIYLA İLGİLİ KARAR İÇİN KEHANETLERPE BULUNPU... SAYISTAy RAPORUNA GÖRE MER DÖRT BİNADAN ÜÇÜ KAÇAK... DIIT/..DIT/..D/T/...D//T/.. iş dünyası OECD ülk&leri arasında en pahalı ell&k-triâi kullanan 6.ülke olduğumuzu belir 1 Temmuz da uygulanmaya başlanan o-tomatik f iyatlandırma"nın gözden geçirilm&sini belir+erek is-redi... TR/GE IKIDE B/R ZA/W YAP/YÖ B/RAPER/.. BU İŞİN ARKAS/NPA K/tyLER VAR KBNDl 6ÖZLERİAME B? GdR/İM BAKİ/AA/