Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 31 ARALIK 2008 ÇARŞAMBA 14 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr İsrail Başbakanõ’nõn ziyareti ve Erdoğan’la görüşmesi, ‘Türkiye İsrail’den garanti aldõ’ görüntüsünü ortaya çõkardõ Olmert Ankara’yõ paravan yapmõş BAHADIR SELİM DİLEK ANKARA - İsrail’in, Gazze Şeridi’ne saldõrõsõ öncesinde Türkiye’yi bir anlam- da paravan olarak kullandõğõ ortaya çõktõ. İsrail Başbakanõ Ehud Olmert’in, ope- rasyondan 5 gün önce geldiği Ankara’da, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile yaptõğõ 5 saatlik görüşme, Filistin’de, “Ateşkesin bitmesi sonrası Erdoğan, Olmert’ten operasyon olmayacağı yö- nünde güvence aldı” görüntüsünü ortaya çõkardõ. Filistinliler, İsrail’in “dökme kur- şun” operasyonuna hazõrlõksõz yakalandõ. 19 Aralõk’ta altõ aylõk ateşkesin sona er- mesinin üç gün sonrasõnda Olmert’in Ankara’ya yaptõğõ ziyarete ilişkin geliş- meler Hamas tarafõndan yakõn takibe alõndõ. Filistin tarafõ, bu görüşmeden son- ra yapõlacak açõklamanõn, olasõ bir İsrail operasyonu konusunda önemli bir işaret olacağõnõ düşünüyordu. Erdoğan ile Ol- mert arasõnda beş saat süren görüşme sonrasõ yapõlan yazõlõ açõklamada, “Sa- yın Başbakanımız, İsrail Başbakanı ile verimli ve kapsamlı bir görüşme ger- çekleştirmiştir. İki lider, Gazze’deki durum, ateşkes ve Filistin-İsrail barış sürecini ele almıştır. Sayın Başbaka- nımız da barış görüşmelerindeki ya- pıcı yaklaşımı ve gösterdiği siyasi ira- de için Sayın Olmert’e teşekkürlerini ifade etmiştir” denilmesi, Filistin’de “Erdoğan, Olmert’ten operasyon ya- pamayacağı yönünde garanti aldı” şeklinde yorumlandõ. Erdoğan uyardı AKP hükümetinin Hamas ile yakõn iliş- kisini dikkate alan Filistinliler, Olmert’in Ankara’da en üst düzeyde kabul görmesi- ni, Erdoğan ile 5 saat görüşmesini ve açõklamadaki olumlu yaklaşõmõ nedeniy- le İsrail’in kõsa süre içinde operasyona gi- rişmeyeceği değerlendirmesini yaptõlar. Oysa görüşmeden sõzan bilgilere göre Er- doğan, Olmert’i, “Askeri seçeneğe baş- vurmayın” diye uyarmõş, ancak İsrailli mevkidaşõ, operasyona ilişkin Türk yetki- lilere herhangi bir işaret vermemişti. Gö- rüşmede Erdoğan’õn konuyu açmasõ üze- rine iki başbakan ağõrlõklõ olarak İsrail- Suriye görüşmelerini ele aldõ. Ancak ola- sõ bir operasyon gündeme taşõnmadõ. Türk yetkililerde İsrail’in Gazze’ye operasyon yapmayacağõ izlenimi oluşunca görüşme sonrasõ yapõlan resmi açõklama olumlu ifadelerle kaleme alõndõ. Hatta metne Ol- mert’in “yapıcı yaklaşım” içinde olduğu ifadesi bile kondu. Bu metin kõsa süre içinde Filistin’in Ankara Büyükelçiliği tarafõndan Filistinli yetkililere iletildi. Filistin, İsrail Dõşişleri Bakanõ Tzipi Livni’nin Mõsõr ziyaretinden de benzer sonuçlarõn çõktõğõ izlenimini alõnca, İs- rail’in kõsa süre içinde operasyon yap- mayacağõna inandõ. İsrail uçaklarõnõn, operasyonun ilk saatlerinde vurduklarõ hedeflerde çok sayõda Filistinlinin ya- şamõnõ yitirmiş olmasõ da Hamas’õn hazõrlõksõz yakalanmasõ nedeniyle ger- çekleşti. Böylece İsrail, Filistinler ara- sõnda moral çöküntüsü yaratma strate- jisinde başarõlõ oldu. İran’da “ABD turu” reklamına yasak Dış Haberler Servisi - İran’da gazetelere ABD’ye yönelik gezilerle ilgili reklamlara yayõn yasağõ getirildi. Ülkenin resmi gazetesi İRAN, Kültür Bakanlõğõ yetkilisi Ali Rõza Kerimi’nin reklam yasağõna gerekçe olarak ABD’nin “zorba ve küstah bir güç” olduğunu söylediğini yazdõ. Geçen cumartesi günü İran’õn önde gelen gazetelerinden Hemşeri, bugüne kadar az rastlanan bir şekilde sayfalarõnda bir ABD turu reklamõna yer vermişti. Tur ilanõnda New York, Las Vegas, San Francisko ve Honolulu’yu da kapsayan 22 günlük gezi için kişi başõna ödenecek ücretin yaklaşõk 17 bin dolar olacağõ belirtiliyordu. Rice’tan veda ziyareti ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ABD Dõşişleri Bakanõ Condelezza Rice’õn yeni yõlõn ilk haftasõnda Ankara’yõ ziyaret edeceği öğrenildi. Rice’õn temaslarõnda İsrail’in Gazze operasyonu ve PKK’yle mücadele konularõnõn gündeme geleceği belirtiliyor. Rice’õn 3-4 Ocak tarihlerinde Türkiye’de olmasõ bekleniyor. Ankara’nõn hazõrladõğõ dosyalar arasõnda, Irak ile ABD arasõnda imzalanan SOFA Anlaşmasõ, İran’õn nükleer faaliyetleri, Pakistan-Hindistan gerginliği, İsrail-Suriye aracõlõ görüşmeleri, Kafkasya’daki gerginlik, Kafkasya İşbirliği ve İstikrar Platformu ve Ermenistan ile diyalog da var. ‘En utanç verici çevre ödülü’ BERLİN (AA) - Almanya Doğayõ Koruma Birliği (NABU), Ekonomi Bakanõ Michael Glos’u, yõlõn “en utanç verici çevre ödülü dinozor”a layõk gördüğünü açõkladõ. NABU, 1993’ten bu yana “köhneleşmiş çevre standartlarõnõ” savunan kişilere verilen bu ödülün 2008 yõlõnda, iklimin korunmasõnõn önünde engel oluşturduğu gerekçesiyle Glos’a layõk görüldüğünü duyurdu. BANGLADEŞ’TE SEÇİM Sonyarıştayüzü gülenHasineoldu Dış Haberler Servisi - Dünyanõn en kalabalõk ve en yoksul ülkelerinden Bangladeş’te, eski başba- kanlardan Şeyh Hasi- ne’nin başõnõ çektiği itti- fak, 7 yõl aradan sonra önceki gün yapõlan genel seçimde mecliste üçte iki çoğunluğu sağladõ. Hasi- ne’nin partisi merkez sol Avami Birliği’nin liderli- ğindeki “Büyük İttifak”, 300 sandalyeli parlamen- toda 255 sandalye kaza- nõrken, ezeli rakibi eski başbakanlardan Begüm Halide Ziya sadece 31 sandalye alabildi. Katõlõmõn yüzde 70 ol- duğu seçimlerin sonuçla- rõnõn 61 yaşõndaki Hasine için şimdiye kadar aldõğõ en iyi, “ülkenin ilk kadın başbakanı” Halide Ziya içinse en kötü sonuç ol- duğu belirtiliyor. Ordu destekli geçici hüküme- tin ülkeyi yönetmeye baş- ladõğõ 2007’ye kadar 15 yõl boyunca dönüşümlü ola- rak iktidara gelen iki kadõn lider birbirleriyle sürekli rekabet halinde olmuştu. Ocak 2007’de yaklaşõk 30 kişinin öldüğü şiddet olay- larõnõn ardõndan, seçim- leri iptal eden ve tekno- kratlarõn yer aldõğõ hükü- meti işbaşõna getirerek olağanüstü hal ilan eden ordu, 17 Aralõk’ta ola- ğanüstü hali kaldõrmõştõ. Halide Ziya’nõn lideri olduğu Bangladeş Milli- yetçi Partisi’nden bir tem- silci, çeşitli bölgelerde yandaşlarõnõn oy kullan- masõnõn engellendiğini id- dia etti. Bağõmsõz göz- lemciler seçimlerin adil yapõldõğõnõ bildirse de, uz- manlar seçimi kaybeden tarafõn yenilgiyi kabul ede- ceğinden ve yandaşlarõnõ protesto gösterileri için sokağa döküp dökmeye- ceğinden emin değil. Ordu destekli hükümet, eski yöneticilere yönelik geniş çaplõ “tasfiye ope- rasyonu” kapsamõnda, Şeyh Hasine’yi sürgüne göndermeye, Halide Zi- ya’yõ da Suudi Arabis- tan’a sõnõr dõşõ etmeye ça- lõşmõş, ancak sonuç elde edememişti. İki kadõn si- yasetçi, 2007’de yolsuzluk suçlamasõyla tutuklandõk- tan sonra geçen yaz serbest bõrakõlmõşlardõ.1971’de Pakistan’dan bağõmsõzlõ- ğõnõ kazananBangladeş’te, 150 milyonluk nüfusun ya- rõsõ yoksulluk sõnõrõnõn al- tõnda yaşõyor. Yeni başba- kan, ekonomik sorunlarõn yanõ sõra siyasi ve toplum- sal kargaşayla da baş etmek zorunda kalacak. Letonya’yı satılığa çıkardılar Dış Haberler Servisi - Dünyada mali krizin etkileri giderek yayõlõrken Letonya’da bir internet sitesinde Rus milyarder Roman Abramoviç’e hitaben yayõmlanan “ülkemizi satın al” yönünde bir metnin altõna 735 Letonyalõ imza atarak destek verdi. Kimliği belirsiz bir kişi tarafõndan açõlan www.petitiononline.com adresindeki sitede yayõmlanan mektupta, “Sevgili Roman Abramoviç, sizin de bildiğiniz gibi anavatanımız Letonya iflas etti ve şu anda Uluslararası Para Fonu (IMF) ile ülkemizi 7.5 milyar Avro’ya satmak için görüşmeler yürütülmekte. Sizden Letonya’yı satın alma olasılığını değerlendirmenizi istiyorum. Halkı çalışkan ve mutlu bir ülke olan Letonya temiz bir çevreye sahip. Ayrıca ülkemizin, yatınızı koyabileceğiniz çok sayıda limanı var” deniliyor. AB üyesi ülkeler içinde küresel ekonomik krizden en fazla etkilenen 2.3 milyonluk nüfuslu Letonya’da bu yõlõn başõnda yine internetten yürütülen bir kampanyada İsveç hükümetine “ülkemizi işgal edin” çağrõsõ yapõlmõş ve bunu 2 bin kişi desteklemişti. Forbes dergisine göre, İngiltere’deki Chelsea Futbol Kulübü’nün de sahibi olan Abramoviç’in serveti yaklaşõk 23 milyar dolar. Ancak son ekonomik kriz yüzünden Abramoviç’in servetinin de ciddi şekilde eridiği belirtilmişti. ABD’de barõş eylemcisi kadõnlar El Zeydi’ye sahip çõktõ: ‘Saldırı değil hakaretti’ Dış Haberler Servisi - Irak’a veda ziyareti için giden ABD Başkanõ George W. Bush’a, 14 Aralõk’ta Irak Başbakanõ Nuri el Maliki’yle düzenlediği basõn top- lantõsõ sõrasõnda ayakkabõlarõnõ fõrlatarak Arap dünyasõnda “kah- raman” ilan edilen Iraklõ gazeteci Muntazar el Zeydi’nin yargõla- nacağõ dava ertelendi. Merkez Ceza Mahkemesi söz- cüsü Abdüssettar Bayrakdar, bugün başlamasõ planlanan da- vanõn ileri bir tarihe ertelendiği- ni ve mahkeme tarihini yüksek mahkemenin belirleyeceğini söy- ledi. 29 yaşõndaki El Zeydi’nin avukatõ, hafta sonu davanõn ipta- li isteminde bulunduklarõnõ açõk- lamõştõ. Ayakkabõlarõnõ fõrlattõktan son- ra apar topar gözaltõna alõnan ve şiddete maruz kaldõğõ belirtilen gazetecinin, 15 yõla kadar hapis cezasõ alabileceği ifade ediliyor. ABD’nin başkenti Washing- ton’da Irak Büyükelçiliği önünde gösteri düzenleyen bir grup kadõn barõş eylemcisi, Bağdat yöneti- mine El Zeydi’nin serbest bõra- kõlmasõ çağrõsõnda bulundu. “Pembe Kod: Barış Kadınları ve Küresel Değişim” adlõ grup, Zeydi’nin eyleminin Bush’a zarar vermeye değil hakaret etmeye yönelik olduğunu belirtti. Grup adõna konuşan Medea Benjamin, “Ayakkabı fırlatma bir çeşit aşağılamadır. El Zey- di Bush’a zarar vermek iste- seydi başka bir silah kullanır- dı” dedi ve Iraklõ gazeteciye ce- za verilmesinin ABD karşõtlõğõnõ alevlendireceğini söyledi. 5 saat süren Erdoğan-Olmert görüşmesinden sonra yapõlan ve Olmert’in “yapõcõ yaklaşõmõndan” söz edilen resmi açõklama Filistin’de “Erdoğan, Olmert’ten operasyon yapmayacağõ yönünde garanti aldõ” şeklinde yorumlandõ. Filistin tarafõ, Livni’nin Mõsõr ziyaretinden de benzer sonuçlarõn çõktõğõ izlenimini alõnca, İsrail’in kõsa süre içinde operasyon yapmayacağõna inandõ. İsrail uçaklarõnõn, operasyonun ilk saatlerinde çok sayõda Filistinliyi öldürmesi de, Hamas’õn hazõrlõksõz yakalanmasõ yüzünden oldu. 735 İMZA TOPLANDI El Zeydi’nin yargõlanacağõ dava ertelenirken, Washington’da bir grup kadõn eylemci, El Zeydi’nin amacõnõn Bush’a zarar vermek değil, aşağõlamak olduğunu vurgulayarak, gazetecinin serbest bõrakõlmasõnõ istedi. Washington’daki ayakkabılı eylem, yoldan geçenlerin de ilgisini çekti. (Fotoğraf: AP) Şeyh Hasine