Katalog

30 HAZİRAN 2007 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA ENERJİ neriman?cumhuriyet.com.tr 15 Yukeb: Türkiye sadece doğalgaza bağımlı kalmamalı, diğer kaynakları ihmal etmemeli Enerjide çeşitliliğe gitmeliyiz NERİMAN ÖZCAN Yer kabuğunda çok enerji var ? Bilim adamları yer kabuğundaki enerji miktarını hesaplayarak 13 bin 500 yıl yetebilecek düzeyde 5 milyar teravat enerji saklı olduğunu açıkladı. Uluslararası Jeotermal Enerjisi Derneği Direktörü Bjarni Bjarnason, Antalya’da düzenlenen enerji kongresinde yaptığı açıklamaya göre yer kabuğunda depolanan 5 milyar teravatlık enerjinin ancak yüzde 0,1’inin kullanılabildiğini ifade etti. Jeotermalin nükleer enerjiye eşdeğer olduğunu ifade eden Bjarnason, “Dünyada muazzam bir jeotermal enerji kaynağı var. Rüzgâr, fosil yakıt ve güneş enerjisi, jeotermalin yanında çok düşük kalıyor. Fakat tek bir sorun var. O da bu kaynaklara nasıl ulaşılacağı” diye konuştu. Isıyla elektriğin ortak üretildiği bir sistem olan kojenerasyon sisteminin kullanımı son yıllarda kullanıcılar tarafından yoğun bir şekilde tercih ediliyor. Günümüze baktığımızda tekstil, metal, seramik, kağıt sektörlerinde kullanılan kojenerasyon sisteminin gelecekte Türkiye’nin gelişimine bağlı olarak, özellikle güneydeki otellerde, tuğla sektöründe, havaalanlarında ve hastanelerde kullanılacağı düşünülüyor. AB uyum süreci kapsamında sıvı ve katı yakıt sistemlerinin önemli hale gelmesiyle birlikte belediyeler de kendilerini bu alanda yatırım yapmak zorunda hissediyor. Bu alanda önemli yatırımlar yapan Türkiye, Gürcistan, Kırgızistan, Kazakistan ve İran T ürkiye’de doğalgaz konusunun çeşitlendirildiğini ve Türkiye’yi kurtaracak hareketler olduğunu söyleyen Borusan Güç Sistemleri Genel Müdürü Sinan Yukeb, Türkiye’nin sadece doğalgaza bağımlı kalmaması ve diğer kaynaklar üzerinde de çalışmalar yapılması gerektiğini vurguladı. yapılmış olmasına rağmen, yüzde 57’si verimle çalışıyor. Oysa kojenerasyon sisteminde bu verimi yüzde 95’e varan bir etkin kullanım olduğunu görüyoruz. Tüketiciye en az maliyeti sağlaması, çevreye de diğerlerine göre daha az zarar vermesi doğalgazı diğer yakıtlara oranla bir adım daha öne çıkarıyor” diye konuştu. Enerji sektöründe Türkiye’nin bir geçiş dönemi yaşadığını altını çizen Yukeb, bu konuda kanunların yeni yeni oluştuğunu, enerjinin serbestleştirilmesi denilen olgunun beklenenden biraz daha yavaş ilerlediğini kaydederek yatırımcıların kafasında devlet ürünümü almazsa ya da satın alma garantisi vermezse gibi bazı soru işaretleri olsa da gelecekte bu alana ilgi duymalarına etkide bulunduğunu belirtti. Enerjide yatırım şart Yukeb, “2009’la ilgili devlet rakamlarına baktığımızda değişik senaryolar var. Senaryolara bağlı olarak krizin büyüklüğü de gibi ülkelerin CAT temsilciliğini yapan Borusan Güç Sistemleri’nin kojenerasyon sistemi konusundaki çalışmalarını incelediğimizde; ana makinelerini ve jeneratörleri CAT’ten aldığını, diğer ekipmanlarını kendi dizaynlarıyla sağladığını ve tüm bunları Türkiye’de ürettiğini görüyoruz. Alternatif kaynaklar olmalı Türkiye’de doğalgaz konusunun çeşitlendirildiğini Türkiye’yi kurtaracak hareketler olarak değerlendiren Borusan Güç Sistemleri Genel Müdürü Sinan Yukeb, Türkiye’nin sadece doğalgaza bağımlı kalmaması gerektiğini ve diğer kaynakları üzerinde de çalışmalar yapılması gerektiğini vurguladı. Yukeb gazetemize yaptığı açıklamada, “Doğalgazı verimli bir şekilde kullanmak açısından kojenerasyon sisteminin önemine değinecek olursak, bunu en güzel enerji santrallerında görüyoruz. Mevcut kombine çevirim santralların en son teknolojiyle değişiyor. Ayrıca enerji krizini çözebileceği düşünülen alternatif yakıtlar için pek de umutlu olamıyoruz. Türkiye büyümeye devam ettikçe enerji yatırımlarının büyümesini de gerçekleştirecek. Basit bir örnek verecek olursak; dünya genelinde bu alanda rüzgâr tribününü görüyoruz. Bunu sipariş etsek, teslimatı 2 yıl sürüyor. Dolayısıyla mevcut sistemleri geliştirmemiz gerektiği kanısına varıyoruz. Bunu da elimizde olan sistemleri iyileştirme yoluna gitmekle yapabiliriz. Almanya’da uygulanan bu politikanın ülkemizde de yavaş yavaş oluşmaya başladığını söyleyebiliriz. Ülkemizde enerjinin tüketildiği tesislerde de enerji tasarrufu veya enerji verimliliği bilinci yüksek olmadığı için orada da bir kayıp var. Enerjinin kaynağından tüketildiği noktaya kadar geçtiği bütün ortamlarda yüksek verimlilikle üretilmesini ve tüketilmesini sağlayacak sistemlere ihtiyaç var. Kojenerasyonun farkı burda ortaya çıkıyor; yüzde 85’in üstünde bir verimlilik sağlama özelliği var. Diğer ülkelerde nasıl ve ne kadar zamanda olmuştan çok, 2009 yılında yaşanabilecek enerji sıkıntısını önlemek için, önümüzdeki 2 yıl içerisinde neler yapılabileceği konusuna ağırlık vermemiz gerekiyor” diyerek sözlerini tamamladı. Mobil sürücülerle buluşuyor ? Eğlenceli ve eğitici etkinliklerle sürücüleri motor yağı konusunda bilinçlendirmeyi amaçlayan projede, Mobil Delvac TIR’ı 18 noktadaki kamyoncu kooperatifi ve kamyoncu garajlarını ziyaret ederek sürücülerle buluşuyor. 2006 yılında ilk defa düzenlenen proje kapsamında 6554 km. yol kat ederek 9 bin ağır vasıta sürücüsüyle bir araya gelen Mobil Delvac TIR’ı, bu yıl 11 Temmuz 2007’ye kadar sürecek. ‘Shell TIR’ yollarda KÜRESEL ISINMAYA KARŞI PROJELER HAZIRLANACAK Google’dan temiz enerji yatırımları Ekonomi Servisi Dünyanın en çok kullanılan arama motoru Google, temiz enerji ve yeşil teknolojiye yatırım yapacak. 2008’den itibaren küresel karbon emisyonunu azaltacak projelere girecek olan Google, temiz teknolojilerin ticari olarak tutunabilirliğini hızlandırmak için şarj edilebilir arabalar gibi yenilikçi projelere yatırım planlıyor. Google CEO’su Eric Schmidt yaptığı açıklamada, yeni teknolojilere yatırım yaparak ve bu konularda ortaklıklar gerçekleştirilerek çevreye anlamlı katkıda bulunulabileceğini söyledi. Schmidt, “Bu sadece bir başlangıç. İklim değişikliği ile baş edebilmek için aktif olarak daha fazla fırsat arıyoruz” dedi. İklim Grubu Başkanı Dr. Steve Howard ise küresel ısınmanın yarattığı tehditlerin, ekonominin her sektöründe cesur, yaratıcı ve geniş kapsamlı hareket gerektirdiğini belirtti. Howard, Google’ın çevresel yenilikçiliğe yatırım yapmaktaki kararlılığının, iklim değişikliği konusunda uluslararası bir hareketi teşvik edeceğini ve hızlandıracağını söyledi. Google bundan böyle standart veri merkezlerinin harcadığı enerjinin yarısı kadar enerji kullanacak, Google, Earth ve Google Transit gibi ürünlerini kullanarak, enerji ve iklim değişikliği konularında kullanıcılarının bilgi vermesine ve dünyayı harekete geçirmesine katkı sağlayacak. TPAO su kuyusunu araştıracak Şanlıurfa’nın Hilvan ilçesinde sulama için açılan bir kuyudan sızan ham petrolün, “yüzeysel küçük bir rezerv’’ olma ihtimalinin yüksek olduğu tespit edildi. Hilvan Kaymakamı Coşkun Açık, “Akıntının atık petrol olmadığı, hatta ham petrol olduğu belirlendi. Kuyudan sızan ham petrolün, yüzeysel küçük bir rezerv olma ihtimali yüksek. Burada daha önce yapılmış sismik bir araştırma yok. O nedenle rezerv miktarı bilinmiyor. TPAO yetkilileri, kuyuda araştırma yapılması konusunu gündeme alacaklarını belirttiler. Sanırım önümüzdeki günlerde bir heyet bölgede yeniden inceleme yapacak’’ dedi. (AA) ? Türkiye yolculuğuna 17 Temmuz Pazartesi günü Esenler Büyük İstanbul Otogarı’ndan başlayacak olan “Shell Rimula TIR”, bu yıl temmuzağustos ayı boyunca 30 noktayı kapsayan yol haritasıyla Türkiye’yi bir uçtan bir uca dolaşacak. Ayrıca Shell Rimula madeni yağ markasının sürücülerle buluştuğu “Shell Rimula TIR Roadshow”un bu yılki sloganı da “Güçlü Olan Kazansın” olarak belirlendi. OPET’ten hediye yağmuru ? Önemli akaryakıt şirketlerinden OPET’in, yaz mevsiminin güneşli günlerini daha da keyifli bir hale getirmek için uygulamaya başladığı OPET Kart’a ilgi artıyor. OPET Kart’la yapılan akaryakıt alışverişlerinde puan toplayan tüketicilere, otomobil güneşliği ve tişört kazanma fırsatı sunuluyor. OPET istasyonlarında geçerli olan kampanyadan, tüm OPET Kart sahipleri yararlanabiliyor. Perakendecilerden destek ? Perakende Akademisi 1 milyon işsiz için ümit ışığı oluyor. 1milyon nitelikli elemana ihtiyaç duyan Perakende Akademisi, Türkiye’de işsizlik sayısının 2,5 milyona ulaştığı günümüzde istihdam garantili kurslar düzenleyerek nitelikli elemanlar yetiştiriyor. Planlı eğitim anlayışıyla perakende sektöründe istihdam edilmek üzere, bugünün işsiz bireylerini yarının nitelikli personeline dönüştüren Perakende Akademisi devlet destekli, yenilikçi projeleri ve sosyal sorumluluk anlayışıyla ön plana çıkıyor. Devlet destekli istihdam garantili bu proje ile, kısa sürede sektörün nabzını tutar bir pozisyona yükselerek lise ve üniversite mezunu işsizlerin umut kaynağı oluyor. M İ L L İ P İ YA N G O Ç E K İ L D İ 1 milyon YTL 406572 250 bin YTL 062439 50 bin YTL 015644 1000 YTL 025484 041508 066691 070154 072350 289643 319660 479203 509815 529095 500 YTL 004486 009711 015200 015433 020101 020538 028514 034178 048139 053834 054222 058620 059577 070793 077410 081941 085346 110645 111213 111239 128414 143730 153352 159742 160271 173046 174921 177209 183676 184101 197272 197692 199677 201889 206735 209894 218300 220006 228501 231921 236113 237513 242452 243267 244901 247657 249202 249800 251028 254339 258204 284633 286143 291946 292037 292115 294257 296948 309676 315220 321696 328339 329393 347844 354630 359671 370607 389576 390189 411304 412094 413194 418507 425481 442035 449740 463241 468170 479952 480699 485271 485497 489337 499535 512938 519529 524815 525194 529269 532706 549355 551247 555314 564255 564905 570344 574912 578084 589712 589862 400 YTL 000290 003443 005119 009529 013350 028233 031596 034793 065078 068220 069733 070360 072935 079235 082306 085229 090617 093347 094120 098294 101125 115647 116187 123721 129300 158162 159533 160722 168082 180234 180328 184558 184559 186863 187768 188968 190162 194585 206916 207363 215333 217688 218047 222137 225989 226164 235933 244540 246407 247154 247523 249037 260888 261819 265980 270074 273589 277914 278872 286272 286440 288213 300283 307472 311658 316707 327207 335672 336054 337471 347649 356414 358049 361214 370630 372444 380550 402221 404770 413996 414115 420740 435306 442123 467175 470710 486817 491345 496155 511032 514098 514285 514349 514750 528382 541384 551920 572636 589603 596593 300 YTL 009017 010698 012008 012255 021532 023271 056341 057625 059909 064460 074007 081428 088842 089043 094227 101639 103280 108761 118210 123555 128336 130152 145010 145843 152874 159442 168730 170126 171073 172073 172753 197910 215745 216491 219233 226626 228874 234712 235844 238928 254650 258940 260228 264240 268142 270441 271683 272002 276286 282321 284390 285167 288854 292116 303577 305064 313654 325305 340907 354957 357647 360835 362926 367686 381735 395220 400120 400445 414700 416920 421049 433559 450011 459852 483533 484288 485122 490711 492472 492828 506809 515870 516421 516696 518742 523877 529479 529568 529892 529956 534095 534423 537837 546516 553190 554793 561474 563388 571088 580913 100 YTL 08033 12131 13207 15768 18500 25102 26229 26726 28963 33312 40051 45216 45540 48022 51767 56300 59164 60614 65081 67374 70619 78022 80513 89801 92526 92593 92730 95175 96394 97054 50 YTL 0109 1238 1648 1943 3252 3470 3941 3948 4266 4629 5826 5942 6031 7021 7373 7773 7909 8073 9216 9662 30 YTL 007 110 191 413 428 471 547 617 662 745 888 925 20 YTL 10 30 52 81 92 Amorti 2 ve 7 Deloitte’un Türkiye Temsilcisi Çetinkaya küresel işbirliğine dikkat çekti ‘Enerji sorunları politik sıkıntıları da tetikler’ ÖZLEM ŞENER Atıklar enerjiye dönüşecek ? Alternatif Enerji ve Biyodizel Üreticileri Birliği Derneği (ALBİYOBİR) Genel Başkanı Tamer Afacan, 1 litre atık yağın 1 milyon litre içme suyunu kirletebildiğini söyleyerek, çevreyi kirletmemek adına bu yağların toplanarak enerjiye dönüşmesi gerektiğini söyledi. Deloitte’un Türkiye Temsilcisi Sibel Çetinkaya, global enerji sorunlarının çevresel, sosyal ve ekonomik sorunları beraberinde getirmesinden dolayı politik sıkıntılarla karşı karşıya kalınabileceğini belirtti. Şirketlerle ülkelerin küresel işbirliği, demokratik uygulamaların artması ve yenilenebilir enerji kaynaklarının yeni teknolojiler eşliğinde geliştirilip kullanılmasının muhtemel krizlerin önlenebilmesi için ilk adımlar olması gerektiğine değinen Çetinkaya; tasarruf zihniyetini insanlara yerleştirip bireysel davranışların fiyat baskısı oluşturmasının fiyat indirimlerini tetikleyebileceğini vurguladı. Devlet denetlemeli Gelişmekte olan ülkelerde piyasa odaklı stratejilerin uygulanıyor olmasının devletlerin piyasa etkinliğini azalttığı, bunun da makro anlamda sektörel ARGE yatırımlarının ve eğitim faaliyetlerine ya pılacak yatırımlarını önünü kestiği eleştirilerine katılmadığını ifade eden Çetinkaya, sorunun kanun koyucularla uluslararası ve yerel bir düzeyde bir enerji oyun sahasının yaratılmasından geçtiğini vurguladı. Çetinkaya ayrıca, politikanın sınırları belirleyeceğini, hükümet organlarının da hakemlik görevini yaptığı bir yapıdan oluşması gerektiğinin altını çizdi. Şu anki statükonun devam etmesi durumunda fosil yakıtların önümüzdeki 2030 yıl daha ekonomimizi yönlendirmeye devam edeceğini söyleyen Çetinkaya, 5 se ne içinde gerekli tedbirler alınmazsa bazı şeyler için çok geç olacağını sözlerine ekledi. Çin ve Hindistan gibi ülkelerin önümüzdeki on yıl içerisinde nüfus artışı ile birlikte paralel giden tüketimin iki veya üç katına çıkacağını iddia eden Çetinkaya, bunun da petrol üretiminin kalbi olarak görülen Suudi Arabistan’ın hızla kuzeye ve doğuya kayarak Suudi ArabistanHazarSibiryaKanada ekseninin yüzyılımızın enerji jeopolitiğini oluşturacağını ifade etti. 21. yüzyıl enerji panoramasının birçok bileşene bağlı olduğunu hatırlatan Çetinkaya, “ Çin ve Hindistan gibi dev tüketicilerin giderek artan ihtiyaçları da göz önüne alındığında; yeni enerji teknolojilerine gereken yatırım yapılmaz, beyin gücünün eğitimine gereken önem verilmez, ülkeler ve şirketler arası işbirliği konularına gereken özen gösterilmez ve dünya enerji ihtiyacını sadece fosil yakıtlardan karşılamaya devam eder ise, önümüzdeki 30 yıl için 70 dolarlık petrol fiyatı bile düşük sayılacaktır” dedi. Yenilenebilir enerji revaçta ? BM’nin (Birleşmiş Milletler) yayımladığı yeni bir rapora göre, yenilenebilir enerji alanında yapılan yatırımların, geçen yıla göre yüzde 40’tan fazla artarak 70 milyar dolara çıktığı belirtildi. BM Çevre Programı’nca yayımlanan raporda, sürdürülebilir enerji yatırımlarındaki artışın bu yıl da devam ettiği ve bu sektörün giderek küresel hale geldiği kaydedildi. Tuzlu suyu arıtmak zararlı ? Dünya Doğayı Koruma Vakfı WWF’nin tuzlu su arıtma çalışmaları üzerine hazırladığı yeni raporda tuzlu su arıtımının iklime zararlı olabileceği görüşüne varıldı. Rapora göre, dünyada doğal su kaynakları azalmaya devam ederken, tuzlu su arıtma çalışmalarında da patlama yaşanıyor. Dünya Doğayı Koruma Vakfı’nın raporunda, tuzlu su arıtma çalışmalarının pahalı olduğu, enerji tüketimine yol açtığı ve küresel ısınmayı büyük ölçüde etkilediği yönünde de bilgiler yer alıyor. CUMHURİYET 15 K