Katalog

19 EYLÜL 2006 SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr 11 Washington’ın saldırı hazırlığı içinde olduğunu yazan Time dergisi, Pentagon’un İran planlarını aktardı ABD’de yine savaş tamtamları Macarları isyan ettiren başbakan ? BUDAPEŞTE (AFP) Macaristan’ın sosyalist başbakanı Ferenc Gyurcsany’nin bir parti toplantısındaki itirafları kamuoyuna yansıyınca ülkede skandal patlak verdi. 44 yaşındaki Gyurcsany, kamuoyuna sızan teyp kaydında, hükümetinin 18 ay boyunca hiçbir şey yapmadığını ve bu süre zarfında hep yalan söylediğini itiraf ediyor. Başbakan teypte, kemer sıkma politikaları için ‘‘Seçim kampanyasının sonuna kadar saklamak için elimizden geleni yaptık’’ diyor. Sosyalistlerle liberallerin koalisyonunun geçen nisanda seçimleri kazanmasında, maaşların arttırılması da rol oynamıştı. Ancak AB’nin baskısı altındaki Macar hükümeti bu yaz başında kemer sıkma politikalarını açıklamıştı. İtirafın ortaya çıkmasıyla birlikte, 3 bin kişilik bir grup parlamento binası önünde başbakanın istifasını istedi. Ancak Gyurcsany, istifa etmeyeceğini açıkladı. Dış Haberler Servisi ABD’nin İran’a karşı bir saldırı hazırlığı içinde olduğu öne sürüldü. Amerikan Time dergisi bu haftaki sayısında, ABD’li askeri yetkililerden aldığı bilgiler ışığında Savunma Bakanlığı Pentagon’un olası bir İran saldırısı için yaptığı planları sayfalarına taşıdı. Dergi ayrıca İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ile yapılmış bir röportaja da yer verdi. Derginin kapaktan ‘‘İran’la savaş neye benzer’’ başlığıyla duyurduğu haberde, Amerikan donanmasının kısa süre önce Basra Körfezi’ne bir denizaltı, bir aegis sınıfı güdümlü füze gemisi, 2’şer mayın tarama ve mayın avcısı gönderme kararı aldığı belirtildi. Bu donanma gücüne şimdilik limandan ayrılmamaları ancak 1 Ekim itibarıyla ‘‘Hareket için hazır olun’’ talimatı verildiği kaydedildi. Haberde mayın tarama gemilerinin İran’ın doğu sahillerine konuşlandırılması kararının şu ana kadar teorik düzeyde yapılan tartışmaların artık gerçeğe dönüşmek üzere olduğuna işaret edebileceği belirtilerek ‘‘ABD, İran’la savaşa hazırlanıyor olabilir’’ ifadesi kullanıldı. ? Bir donanma gücüne 1 Ekim itibarıyla Basra Körfezi’ne ‘‘hareket etmeye hazır ol’’ talimatı gönderildiğini yazan dergiye göre, olası bir hava saldırısına ABD ordusunun tüm savaş uçaklarının katılması planlanıyor. Temel hedef de, kesin yeri bilinmeyen ancak sayılarının 1830 arasında olduğu tahmin edilen nükleer tesisler olacak. gellemekse en iyi ve en güvenli yol havadan yapılacak operasyondur’’ denildi. Olası bir saldırıya ABD ordusunun tüm savaş uçaklarının katılmasının planlandığı öne sürüldü. İran’a yönelik hava operasyonunda temel hedefin uzmanlara göre birçoğunun kesin yeri bilinmese de 1830 arasında olduğu tahmin edilen nükleer tesisler olacağı ve bu çerçevede 1500’den fazla hedefin havadan vurulmasının öngörüldüğü kaydedildi. du ve lazer güdümlü füzelerin kullanılacağı operasyonla İran’ın nükleer silah üretme planlarının 23 yıl geciktirilmesinin hedeflendiği savunuldu. Dergi, Amerikalı strateji uzmanlarının tahminine göre İran’ın, ilk tepki olarak İsrail’e saldıracağını yazdı. Haberde, ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’ın BM ‘İran önce İsrail’e saldırır’ ABD ordusunun operasyon sırasında nükleer tesislerin yerini belirlemek için uydu görüntülerine ve casus uçaklara başvuracağı belirtildi. Haberde uy Güvenlik Konseyi’nin diğer dört üyesiyle birlikte İran için 18 aydan fazla bir süredir diplomatik çalışmalar yaptığı, bu sürede Bush yönetiminin şahin kanadını dizginlemeye çalıştığı yorumu da yapıldı. Washington’daki şahin kanadın ABD’nin İran’a hava saldırısı konusunda kararlı olduğu yönünde görüş bildirdikleri geçen günlerde basına yansımıştı. Time dergisine konuşan Ahmedinejad ise ABD yönetimini mantıklı olmaya çağırdı. Saldırıya gerek olmadığını söyleyen Ahmedinejad, ABD’nin, içişlerine karışmaması gerektiğini belirtti. BAKAN LİVNİ: İRAN İÇİN SÜRE AZALIYOR Dış Haberler Servisi İsrail Dışişleri Bakanı Tzipi Livni, İran’ın nükleer bomba yapmasını engellemek için dünyanın önünde birkaç aydan daha az bir süre olduğunu söyledi. Livni, ‘‘İran’ı durdurmak için çok geç değil’’ dedi. Amerikan CNN televizyonuna önceki gece konuşan Livni, ‘‘nükleer programda önemli olan zamanın bomba yapıldığı gün değil, İran’ın uranyum zenginleştirmesi ve zenginleştirme bilgisine sahip bulunduğu an olduğunu’’ belirtti. Tahran yönetiminin ilgili taraflara bu konuda geç kaldıkları konusunda mesaj göndermeye çalıştığını söyleyen Livni, ‘‘İran’ı durdurmak için çok geç değil’’ diye konuştu. Livni, İranlıların hedeflerini gerçekleştirmek için biraz daha süreye ihtiyaçları olduğunu kaydetti. İran’ın nükleer programından artık geri dönüşün olmayacağı noktanın ne olduğu hakkında görüş belirtmekten kaçınan Livni, ‘‘Dünya nükleer İran’a izin veremez. Artık yaptırımların zamanının geldiğine inanıyorum’’ dedi. Konuşmasında Filistin konusuna da değinen Livni, İsrail’in, Filistin yönetiminde Devlet Başkanı Mahmud Abbas gibi ılımlı unsurlara yardım etmekten memnuniyet duyacağını belirtti. Safları sıklaştırıyorlar İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad dün Venezüella’nın başkenti Caracas’ta Devlet Başkanı Hugo Chavez’le bir araya geldi. Ahmedinejad’ın ilk kez bu ülkeye yaptığı ziyarette iki ülke arasında 29 anlaşma imzalandı. İki ülke ilişkilerinin daha da güçlendiği mesajını veren liderler, görüşmelerinin ardından yaptıkları açıklamada ABD’ye atıfta bulunarak ‘‘tek bir gücün yönetmediği bir dünyanın oluşturulması gerektiğini’’ vurguladılar. Chavez ve Ahmedinejad’ın görüşmeler sırasında birbirlerini ‘‘can yoldaşı’’ ya da ‘‘kardeş’’ olarak tanımladıkları belirtildi. (Fotoğraf: REUTERS) UAEK’NİN GÜNDEMİ URANYUM BANKASI Dış Haberler Servisi Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun (UAEK) 5. genel kurul toplantısı Viyana’da dün başladı. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu kurum üyesi 140 ülkenin katıldığı toplantının gündeminde, İran’ın nükleer programına ilişkin son gelişmeler, nükleer güç sahibi İsrail’in Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması’na taraf olması için girişimde bulunulması da yer alıyor. Toplantıda üye ülkelerin nükleer enerji elde etmek üzere kullanabilmeleri için UAEK nezdinde bir ‘‘uranyum bankası’’ (yakıt bankası) kurulması konusunun da tartışalacağı bildirildi. Ülke ismi vermeden, ‘‘bazı üye ülkelerin nükleer enerji elde etmek bahanesiyle uranyum zenginleştirerek nükleer silah sahibi olmak istediklerine’’ işaret eden diplomatik bir kaynak, ‘‘kurulacak yakıt bankası sayesinde bunun önüne geçileceğini’’ söyledi. Cuma gününe kadar sürecek toplantıya İran, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Gulamrıza Agazade başkanlığında kalabalık bir heyetle katılıyor. 1500’den fazla hedef Time dergisindeki makalede, Tahran’ın tartışmalı nükleer dosyası karşısındaki restleşme çerçevesinde ABD’nin, İran petrol tankerlerinin geçmek zorunda olduğu Körfez’i bloke etme niyetinde olduğu yorumuna yer verildi. Washington, Tahran ve Ortadoğu’nun birçok bölgesinden onlarca uzman ve yetkililerle yapılan röportajlarda, İran’a yönelik askeri bir operasyonun ‘‘makul bir başarıyla sonuçlanabileceği ancak bunun sarsıcı bir bedeli de olabileceği’’ görüşünün öne çıktığı kaydedildi. ‘‘Hiç kimse İran’ı karadan işgal etmeyi düşünmüyor’’ denilen haberde, ‘‘Eğer ABD’nin amacı İran’ın nükleer programını en Berlin meclisine 7 Türk ? BERLİN (AA) Almanya’nın başkenti Berlin’de önceki gün yapılan eyalet meclisi seçimlerinde iktidardaki Sosyal Demokrat Parti (SPD) oy oranını arttırarak iktidarını korudu. Aşırı sağcı partiler Almanya’nın Milliyetçi Demokratik Partisi (NPD) ve ‘‘Cumhuriyetçiler’’ yüzde 5’lik barajı aşamadı. Berlin eyalet meclisine giren Türk kökenli milletvekilleri de şöyle: Dilek Kolat (SPD), Ülker Radziwill (SPD), Canan Bayram (SPD), Özcan Mutlu (Yeşiller), Bilkay Öney (Yeşiller), Evrim Baba (Sol Parti/PDS), Gıyasettin Sayan (PDS). MecklenburgVorpommern eyaletinde aşırı sağcı NPD yüzde 7 oranında oy alarak eyalet meclisine girdi. Chirac İran’a destek çıktı Dış Haberler Servisi Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, İran’ın nükleer faaliyetleri konusunun BM Güvenlik Konseyi’ne havale edilmemesi gerektiğini söyledi. New York’taki BM Genel Kurulu öncesinde Europa 1 radyosuna konuşan Chirac, İran’ın nükleer faaliyetleri konusunda yaşanan krizin çözümü için tek yolun diyalog olduğunu belirtti. Tahran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini durdurmasına yönelik yürütülen görüşmelere atıfta bulunan Chirac, diplomasinin yaptırımlardan daha etkili olacağını kaydetti. İran’la yapılan görüşmelerle ilgili olarak yeniden bir gün dem belirlenebileceğini söyleyen Chirac, bu müzakereler sırasında karşılıklı ödünler verilebileceğinin de altını çizdi. Fransa, Almanya, İngiltere, Rusya, Çin ve ABD’nin İran konusunu BM Güvenlik Konseyi’ne götürmemeleri gerektiğini vurgulayan Chirac, buna karşılık Tahran’ın daha sonra görüşmeler sırasında uranyum zenginleştirmeyi askıya alabileceğini belirtti. Fransa Cumhurbaşkanı Chirac’ın bu sözleri, ‘‘ilk kez Avrupalı bir lider İran’ın uranyum zenginleştirmekten vazgeçmesini görüşmeler için önkoşul olarak öne sürmüyor’’ yorumlarına neden oldu. ‘Sıradan bir hata değil...’ Papa’nın sözleri Müslümanlarca ‘Medeniyetler çatışması yaratılmak isteniyor’ diye değerlendirilirken Baş Haham Amar’dan da benzeri bir yorum geldi Dış Haberler Servisi Papa 16. Benedictus’un, Almanya’da söylediği sözlerin yol açtığı tepkiden ötürü şahsen üzgün olduğunu söylemesi Müslüman dünyanın öfkesini dindirmedi. Müslümanlar, Papa’nın özür dilemesinde ısrar ederken Müslümanlarla birlikte Musevilerden de ‘‘Medeniyetler çatışması yaratılmak isteniyor, dikkat’’ uyarıları geldi. AB ise, ‘‘ifade özgürlüğü’’ çerçevesinde Papa’nın konuşmasına sahip çıktı. Suudi Arabistan’da yayımlanan El Yum gazetesi Papa’nın sözlerinin sıradan bir hata olmadığını ve bunların uygarlıklar çatışması konusunda ABD’deki aşırı sağcı ideolojiyle tam olarak uyuştuğunu savundu. İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, de ‘‘Papa’nın aldatıldığını düşünüyorum. Bu, önceden hazırlanmış bir komplodur. Bunun arkasında büyük şeytan (Amerika) var’’ dedi. Hamaney, devlet televizyonunda yayımlanan açıklamasında, ‘‘Bu sözlerin perde arkasında büyük güçlerin siyasetleri var’’ diyerek şunları kaydetti: ‘‘Bunlar, milletlerin birbiriyle işbirliği yapmasını istemiyor. Bu açıklamaların hedefi, bütün ilahi dinleri birbirleriyle karşı karşıya getirmek, dinsel bir kriz yaratmak, çeşitli inançlara sahip milletlerin birbiriyle işbirliği yapmasına engel olmaktır. Büyük güçler, kendi hayatlarını sürdürmek için savaş ve kriz yaratma peşinde. Onlar kendi kötü çıkarları için uluslararası krizler çıkarma düşüncesinde. Müslüman ve Hıristiyanlar arasında nefretin hâkim olmasından çok endişeliyim.’’ Papa’nın açıklamalarının diğer bir hedefinin de ‘‘terorizmle mücadele bahanesiyle Müslümanları dünyada baskı altına almak’’ olduğu görüşünü dile getiren Hamaney, ‘‘Buna çok dikkat etmek gerekiyor. Papa’nın bu konuda aldatıldığını düşünüyorum. Papa, bu açıklamaların perde arkasında nelerin olduğunu bilmiyor. Bu önceden hazırlanmış bir komplodur’’ ifadesini kullandı. İsrail’deki dini liderlerden Sefardik Baş Haham Şlomo Amar, Katar’da yaşayan önde gelen Müslüman din adamlarından Şeyh Yusuf Kardavi’ye gönderdiği mektupta, Papa’nın açıklamalarından duyduğu üzüntüyü dile getirdi. Amar, uluslar arasında çatışmalar olsa bile bunun bir dinler savaşına döndürülmesinin yanlış olduğunu belirtti. Transdinyester Rusya’yı istiyor ? TIRASPOL (AA) Moldova’nın Transdinyester bölgesinde yapılan referandumda, halkın yüzde 97.1’i, nihayetinde Rusya’ya bağlanmayı öngören öneriye olumlu cevap verdi. Moldova ile Batı ülkeleri, referandumun sonuçlarını tanımayacaklarını açıklamışlardı. Malezya ve Mısırlı milletvekilleri Papa’yı özür dilemeye çağırdı. Ürdün’de Hıristiyan ve Müslüman milletvekilleri ile dini liderler oturma eylemi yaptı. Irak’ta cihat ilan eden grupları şemsiyesi altında toplayan El Kaide ‘‘Papa’nın sözlerine karşılık Batı’nın bozgununa dek cihadı sürdürme’’ sözü verdi. Endonezya’da İslamı Savunanlar Cephesi adlı örgüt Papa’nın çarmıha gerilmesini istedi. Pakistan’ın Keşmir bölgesinde Papa’nın resmini yakan göstericiler ‘‘Papa’ya ölüm’’ sloganları attı. (Fotoğraf: AP) Protestolar sürüyor AB sahip çıktı İfade özgürlüğüne vurgu yapan AB Komisyonu’nun dünkü olağan basın toplantısında Komisyon Sözcüsü Johannes Laitenberger ise Papa’nın konuşma metninden bazı bölümlerin seçilerek ‘‘bu alıntılara, ifade özgürlüğünü reddeden orantısız tepki gösterilmesinin kabul edilemez’’ olduğunu söyledi. İSTANBUL CUMOK ÇAĞRISI 24 EYLÜL 2006 PAZAR Saat: 11:00 14:30 Ulusal Bağımsızlık ve Aydınlarımız konulu konferansta Sayın Eğitimci Yazarımız ÖNER Y AĞCI ile buluşuyoruz. SEN GELMEZSEN BİR EKSİĞİZ Yer: Aden Otel Rıhtım Cad. Kadıköy İstanbul İletişim Y er ayırma: 0 535 636 59 11 0532 550 89 37 DAĞ’ımız, Sensizliğin acısı öylesine büyük, öylesine derin ki, senin için ne şiirler yazdı, ne türküler yaktı BABAN, gözyaşları sel olup aktı, söndüremedi yüreğindeki ateşi, dindiremedi yüreğindeki acıyı, ve sonunda katladı acımızı ve gözyaşımızı. Melahat Kor ÖZAY LÜTFEN YERİNİZİ AYIRTINIZ Son yer ayırma tarihi 23 Eylül Cumartesi 17’ye kadardır. Ayrılan yerler 23 Eylül Cumartesi 17’ye kadardır. Ayrılan yerler 24 Eylül saat 11’e kadar saklanır. Açık büfe kahvaltı ederi: 15.00.YTL. www.cumok.org eposta: istanbul?cumok.org CUMHURİYET 11 K