Katalog

23 MAYIS 2006 SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi?cumhuriyet.com.tr Cari açığın aşırı büyüdüğünü ve harcamalarda ipin ucunun kaçtığını kabul eden hükümet, IMF’ye söz verdi 13 İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER 4.5 katrilyonluk ‘tökezleme’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Devlet Bakanı Ali Babacan, IMF ile yürütülen üçüncü ve dördüncü gözden geçirmenin birleştirilerek tamamlandığını açıkladı. Babacan, IMF İcra Direktörleri Kurulu’nun temmuz ayında toplanarak 1.9 milyon dolarlık kredi dilimini serbest bırakmasını beklediklerini dile getirdi. IMF Türkiye Masası Şefi Lorenzo Giorgianni, geçen yılın sonundan itibaren hükümetin yaptığı harcamaların program hedefinin üzerinde kaldığını belirterek ‘‘Özellikle sağlık harcamaları hedeflerin üzerinde. Programda gözden geçirmenin tamamlanması için gayri safi milli hasılanın (GSMH) binde 8’i oranında düzeltici tedbir uygulanması önkoşul olacak’’ diye konuştu. Giorgianni, harcamalardaki artışları ‘‘tökezle Failli Meçhul Bir kez daha yaşayarak tanıklık etmekteyiz ki, ülkemizde faili meçhul cinayetlerden çok failli meçhul cinayetler, terör eylemleri kafa ve kavram kargaşası yaratmakta. Terörün, faili meçhul kalan cinayetlerde, hedef seçtikleri kişi ya da örgüte bakarak, hiç değilse tetikçiler, azmettirenlerin, arkalarındaki örgütlerin kimliği hakkında daha net bir yargıya varabiliyoruz. Bazılarında görünmez kazalar oluyor. Tetikçiler bir biçimde yakalanıyor. Arkalarındaki suç odaklarına ulaşılabileceği yolunda bir umuda kapılıyoruz. Sonra zaman içinde yakalanan tetikçiler yargılanıp bir biçimde bedel ödeseler de içimizdeki adalet duygusu daha bir ağır yaralanıyor. Çünkü arkalarındaki güç odaklarına ilişkin kafalarımız çok daha fazla karışıyor, oyun içinde büyük oyunların varlığını daha bir derin algılayıp sonuca varılmamasının, adaletin yerini bulmamasının acısını yaşıyoruz. Abdi İpekçi cinayeti ve tetikçi Ağca bu türden yaşananların simgesi gibi. Ağca’nın suçları arttıkça, yakalanıp, kaçıp, konuştukça arkasındaki örgütlere ilişkin kavram kargaşası alıp başını gitti. Ağca kafalarımızı karıştırdığı, kavram kargaşası yarattığı ölçülerde, kendi yaşamını güvence altına aldığı gibi, terör eksenindeki kaosu büyüttü. Ağca hiç değilse önceden tescilli bir ülkücü sayılabilir. Ancak İpekçi cinayeti, hele de Papa suikastında, arkasındaki güçlere ilişkin olasılıklar o kadar çok ki.. Terörist ülkücü örgütlerin amaçları ile açıklanabilecek gibi değil. Bu konularda uzmanlığı tartışılmaz Uğur Mumcu bile, yılların emeği araştırmalarının üzerine Ağca ile bire bir yaptığı görüşmeler sonucunda daha bir karmaşık tablo ile karşı karşıya kalmıştı. ??? Danıştay ve gazetemize yönelik saldırıların tetikçilerinin yakalanmaları çok yeni. Sorgulamanın başındayız. Ancak çok taze spekülasyonlar, açıklamalar, olayların nedensonuç mantık ilişkisini saptırma yolunda çok başarılı bir operasyonla karşı karşıya olduğumuzu şimdiden ortaya koydu. Elbette tek nedenli, baş tetikçi ve çevresindeki ilk yakalanmış olanların karmakarışık geçmişleri, ilişkileri ile bağlantılı bir kaos söz konusu değil. Asıl kaosu kamuoyu oluşturmada kendi çıkarları adına spekülasyon yapanlar, başta Başbakan, AKP kadroları, dayandıkları medya, kimileri de iyi niyetli komplo teorileri üretme meraklısı odaklar yaratıyorlar. Yaşanan son olaylarda, elbette örgüt, azmettirme ilişkisi söz konusu olmasa da amaç, düşman belleme anlamında, AKP iktidarı ile tetikçilere kadar uzanan bir halka söz konusu. Cumhuriyet ve laikliğin savunulması, simge yapılan türbana karşı olma, tetikçilerin itirafları ile de sabit, hedef seçilmenin tek nedeni. Aynı nedenlerle AKP iktidarı, Başbakan, pek çok bakanı, yönetim kadrolarının, yıllardır bu doğrultuda amaçlarını vurgulayan, karşı çıkanlara öfkeli, düşmanca sayısız açıklamaları da ortada. Cumhuriyete, laikliğe karşı oluşmuş, türbanı da simge, bayrak yapmış güçlü cephede savaşın yöntemi, stratejisi, örgütlenme biçimleri üzerine büyük farklılıklar olsa da amaç ve hedef birlikteliğinin AKP iktidarını çok zor durumda bıraktığı tartışılmaz. İktidarın kendini savunma refleksi ile çizebileceği iki yol var: Ya amaç birliğinin üzerine çarpı çizip, terörü yaratan örgütlerle ilişkisini koparacak adımlar atacak, terörün odağına yönelik çok radikal, anlamlı operasyonları iktidar olarak yürütecek. Başta Başbakan, AKP kadrolarının Cumhuriyete, laikliğe karşı olmadıkları yolundaki bir anlamda zorunlu açıklamalarının içeriği doldurulup, inandırıcılık kazanılmaya çalışılacak. Hiç değilse biçimsel, sandık çerçevesinde kalsa bile demokrasinin yol seçildiği çizgisi çizilecek. Ya da tetikçilerin yakalanmış olduğu bu olayda, operasyonun yürütülmemesi gibi bir olasılık olamayacağına göre, operasyonun sonucuna yönelik kafa, kavram kargaşasına yol açacak bilgi kirliliği için hizmet verilecek. Ne yazık ki gerek Başbakan ve ilgili bakanların ilk açıklamaları, gerekse yandaşları medyanın üslubundan, daha baş tetikçi avukatın çevresindekiler yakalanmadan yapılan vurgulamaların içeriği, aynı amaçta olsalar da terörist ve tetikçilerle kesin hesaplaşma, yol ayrımına niyetli iktidar portresi çizilmiyor. Tam tersi amaç birlikteliği üzerine olan bağı göstermeme, teröristlerin kimlikleri amaçları üzerine saptırmayı hedefliyor. Dahası Erdoğan hükümeti bu eylemlerin kendilerini, iktidarlarını hedeflediği gibi bir tabloya, şaşırtmacaya oynuyor ki, kavram kargaşası ne kadar boyutlu olursa olsun, kitleleri buna inandırmanın artık olanağı yok.. ? IMF ile hükümet arasındaki gözden geçirmenin tamamlanması, hükümetin 4.5 milyar YTL ’lik tasarruf tedbiri almasına bağlandı. me’’ diye niteledi. Babacan, Giorgianni ile birlikte Hazine Müsteşarlığı’nda düzenlediği basın toplantısında, niyet mektubu taslağı konusunda da tam bir mutabakata varıldığını söyledi. Babacan 2006 yılında cari açığın finansmanında herhangi bir sorun yaşanmayacağını ileri sürerken yılın ilk üç ayındaki sonuçlara göre ‘‘biraz yüksek’’ çıkabileceğini kabul etti ve ‘‘Cari açık rakamının yıl sonuna doğru yüzde 7 civarında gerçekleşeceğini görüyoruz’’ dedi. Babacan’ın revize edildiğini açıkladığı cari açık, bu yıl için GSMH’nin yüzde 5.77’si olarak hedefleniyordu. Kemer sıkmanın yanında üç yasa sözü de var ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Devlet Bakanı Ali Babacan, Hazine Müsteşarlığı’nda düzenlediği basın toplantısında, gözden geçirmenin tamamlanması için kurumlar vergisi oranını yüzde 30’dan 20’ye düşüren yasanın TBMM tatile girmeden önce çıkarılması, Gelir İdaresi’nin yeniden yapılandırılmasına yönelik adımların tamamlanması ve Halk Bankası’nın özelleştirme yönteminin belirlenmesi gerektiğini açıkladı. Babacan, ‘‘Bu adımların atılmasından sonra gözden geçirme tamamlanmış olacak’’ dedi. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’den dönen sosyal güvenlik reformunun ‘‘önümüzdeki haftalarda, Meclis tatile girmeden önce görüşülerek tamamlanmasını’’ da hedeflediklerini belirten Babacan, ‘‘Ama Meclis’in takvimine de saygılıyız’’ diyerek açık kapı bıraktı. Babacan’ın verdiği bilgilere göre bu durumda IMF İcra Direktörleri Kurulu’nun temmuz ayı içerisinde toplanarak 3 ve 4. gözden geçirmeleri tamamlaması ve yaklaşık 1.9 milyar dolar kredi dilimini serbest bırakması bekleniyor. Babacan’ın verdiği bilgilere göre hedeflenen 4.5 milyar YTL ’lik tasarrufun yarısı bugüne kadar alınan tedbirlerle sağlandı. Sağlık sektöründe de faturalama ve ilaç giderleri gibi bazı kalemlerden, hizmet kalitesinden ödün verilmeden tasarruflar sağlanacak. Geri kalanı da bütçe kalemleri arasında kaydırmayla sağlanacak. Babacan, sağlık harcamalarında yıl sonu itibarıyla 1.4 milyar YTL’lik sapma görüldüğünü, binde 8’lik tedbirlerin karşılığının 4.5 milyar YTL olduğunu söyledi. IMF’nin önkoşulu önlemler paketi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Kamu harcamalarındaki aşırı artışı ‘‘tökezleme’’ diye nitelendiren ve gözden geçirmenin tamamlanabilmesi için 4.5 milyar YTL’lik tasarruf önlemi sözü alan IMF Türkiye Masası Şefi Lorenzo Giorgianni, gelişen piyasalardan çıkan uluslararası fonların yarattığı dalgalanmaların cari açık riskinin yüksekliği ve enflasyonun düşürülme sürecinde karşılaşılan sorunlar nedeniyle en fazla Türkiye’de etkili olduğunu vurguladı. Giorgianni, Devlet Bakanı Ali Babacan ile birlikte düzenlenen basın toplantısında, ‘‘Toplam harcamaların bütçeyle uyumlu hale getirilmesi amaçlı tedbirlerin uygulanması, program gözden geçirmelerinin tamamlanması için önşart olacaktır’’ dedi. GIORGIANNI’DEN: ? Hükümet 4.5 milyar YTL’lik bir tedbirler paketi için söz verdi. Bu uygulanırsa yüzde 6.5’lik faiz dışı fazla hedefi aşılabilir. ? Kayıt dışı alanındaki ilerleme beklenenden yavaş gidiyor. Hükümet vergi istisnası ve diğer yollardan kaçınmalıdır. ? Küresel ortamın güçleştiği doğrudur. Bunun için içerideki uygulamalarda daha az hata yapılması gerekiyor. BAKAN BABACAN’DAN: ? Babacan’a göre gözden geçirmenin tamamlanması için tatilden önce üç adımın daha atılması gerekiyor. ? Kurumlar vergisi oranını yüzde 30’dan 20’ye düşüren yasanın TBMM tatile girmeden önce çıkarılması gerekiyor. ? Gelir İdaresi’nin yeniden yapılandırılmasının tamamlanması ve Halk Bankası’nın özelleştirme yönteminin belirlenmesi de koşullar arasında. ? Sezer’in geri çevirdiği sosyal güvenlik reformu da temel koşullardan biri olma özelliğini koruyor. İş Bankası kaynak arıyor Ekonomi Servisi Türkiye İş Bankası AŞ, 800 milyon dolara kadar yeni kaynak teminine yönelik çalışmalara başladı. Türkiye İş Bankası AŞ’den İMKB’ye yapılan açıklamada, İş Bankası’nın yurtdışı havale akımlarına dayalı 800 milyon ABD Doları’na kadar yeni kaynak teminine yönelik çalışmalara başladığı bildirildi. Döviz ve bono faizlerindeki yükseliş sürerken borsadaki kayıp yüzde 8.3’ü buldu Piyasalarda moral sıfır ? Hafta sonuyla birleşen 19 Mayıs tatilinin hızını kestiği gerilim dalgası dün para piyasalarını sarstı. Bileşik faiz yüzde 15.98 seviyesine yükselirken borsa yılın en düşük değerinden kapandı. Ekonomi Servisi 19 Ma negatif havaya Türkiye’de siyıs tatilinin hızını kırdığı ge yasi gerginliğin yanı sıra Derilim dalgası dün para piya let Bakanı Babacan’ın IMF salarında etkisini yoğun bi heyetiyle yaptığı toplantıda çimde gösterdi. Bileşik faiz ‘‘ek önlemler alınması gerekyüzde 15.98 seviyesine yük tiği’’ yönündeki açıklamalaselirken İMKB Ulusal 100 rı sert tepkilere neden oldu. Endeksi, 36.351.06 puanla Babacan’ın açıklamalarının yılın en düşük değerinden ardından faizde olduğu gibi kapandı. Hisse senetleri gü dövizde de yükseliş sürdü. nün tamamında yüzde 8.31 Dolar, 1.5220 YTL’ye kadar değer kaybetti. Endeks, Per yükselirken Avro 1.9390 şembe günü 39.643.68 pun YTL’den satıldı. Gelişmekte olan piyasadan kapanmıştı. Uluslararası para trafiği larda yaşanan fiyat düşüşünnin gelişmekte olan piyasala den Türkiye’nin de nasibini rın tersine dönmesiyle baş aldığı yorumunu yapan dölayan ve AB’de yüksek enf viz piyasası uzmanları, likilasyonla faiz arttırımı tedir dite düşük olduğu için hareginliğinin arttırdığı negatif ketlerin çok hızlı ve keskin havanın devam ettiğini belir olduğuna dikkat çekerken ten uzmanlar, yurtiçi sorun yurtdışı piyasalar durulmaların da buna eklenmesi ne dan Türkiye’de de bir duruldeniyle Türkiye’nin bu du ma beklenmemesinin doğru rumdan daha fazla etkilendi olacağını düşündüklerini beğini savunuyor. Uluslararası lirtiyorlar. Halk Bankası 68 yaşında Ekonomi Servisi Halk Bankası’nın kuruluşunun 68’inci yılı kutlanıyor. Halkbank Genel Müdürü Hüseyin Aydın, 2006 yılında özelleştirme süreciyle birlikte yeni bir döneme girdiklerini belirterek, ‘‘Bu sürecin bankamız adına, sektörümüz adına en iyi biçimde sonuçlanacağına ve bize önemli getirileri olacağına inanıyoruz’’ dedi. Halk Bankası’nın 68’inci kuruluş yıldönümü nedeniyle bugün Ankara Devlet Resim Heykel Müzesi’nde bir resepsiyon gerçekleştirilecek. soner@cumhuriyet.com.tr Yahya Arıkan yeniden İSMMMO Başkanı Ekonomi Servisi İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO) Başkanlığı’na, Yahya Arıkan yeniden seçildi. İSMMMO’nun, Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı’nda gerçekleştirilen 17. Olağan Genel Kurulu sonuçlandı. Genel kurulun ardından resmi olmayan kesin sonuçlara göre oyların yüzde 74’ünü, Yahya Arıkan’ın başında bulunduğu Çağdaş Demokrat Muhasebeciler Birliği listesi aldı. THY’ye 1.6 katı talep ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)Türk Hava Yolları’nın halka arzı tamamlandı. THY hisselerinin yüzde 25’ini halka arz etmek amacıyla 161718 Mayıs 2006 tarihleri arasında talep toplayan Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), halka arz ettiği hisse adedinin 1.6 katı taleple karşılaştı. Arz sonucunda, THY’nin halka açıklık oranının yüzde 53.57’ye yükseldiği belirtildi. THY çalışanları 5.98 YTL, kamu çalışanları 6.04 YTL ve yurtiçi bireysel yatırımcılar ise 6.11 YTL’den pay sahibi oldu. Asya ve Avrupa borsalarında önemli düşüşler yaşanıyor. Hindistan’da borsa 2 saat içinde yüzde 10 oranında değer kaybetti. Japonya’da ise hisse senetleri borsada ortalama yüzde 1.84, Seul’de yüzde 2.26, Hong Kong’da yüzde 2.5 oranında düştü. İşlemlere bir süre ara verilen Hindistan borsasındaki düşüşte, yerli ve yabancı fon satışları, diğer borsalarda enflasyon kaygısı ve emtia fiyatlarındaki düşüş etkili oldu. Avrupa borsalarında da yatırımcılar Asya’daki düşüşleri izledi. Avrupa borsaları, emtia fiyatlarındaki büyük düşüşün ardından petrol üreticilerinin ve madencilik şirketlerinin kayıplarıyla 4 ayın en düşük seviyelerini gördü. (Fotoğraf: AP) Dünya borsaları da sarsıldı Taksilere ‘kara kutu’ geliyor İSTANBUL (AA) İstoğrafını çekiyor. Kablo? Taksilerde araç içinin resimli kaydını tanbul’da bir şirket, taktutan ve bir çeşit ‘‘kara kutu’’ gibi çalışan suz panik butonu sayesilerin içini fotoğraflayan güvenlik sistemi yakında piyasaya sunulacak. sinde sürücü, gerekli görbir güvenlik sistemini pidüğü durumlarda araç lerde 450500 ABD Doları karşılı içinin fotoğrafını alabiliyor. Toryasaya sunmaya hazırlanıyor. Güney Kore merkezli şirketin ğı satışa çıkarılacağını söyledi. pido üzerine yerleştirilen gece ‘‘Gözcü’’ adı verilen sistem, her görüşlü bir kamera ile ışıksız orTürkiye’deki distribütörü firmanın pazarlama müdürü Oğuz Salih kapı açılışında veya taksimetreye tamda dahi resim alacak şekilde Çımrın, bir çeşit ‘‘kara kutu’’ işle basıldığında yaklaşık 7 saniye tasarlanan sistem, 3 günlük kayvi gören sistemin önümüzdeki gün boyunca araç içerisinin 5 adet fo dı hafızasında tutabiliyor. CUMHURİYET 13 K