Katalog

14 NİSAN 2006 CUMA CUMHURİYET SAYFA HABERLER Terör örgütünün K. Irak’taki uzantısı PÇDK’nin gösterisine peşmergeler sert müdahale etti 5 POLİTİKA GÜNLÜĞÜ HİKMET ÇETİNKAYA PKK’ye Talabani saldırısı MEHMET FARAÇ Türkiye PKK terörüne karşı hem Irak’taki yönetime hem de ABD’ye karşı tutum alırken Kuzey Irak’taki Kürt gruplar örgüte karşı tavır alıyor. Türkiye’de 14 PKK’linin öldürülmesini protesto etmek isteyen örgüt uzantısı Kürdistan Demokratik Çözüm Partisi (PÇDK) üyeleri artık sert müdahalelerle karşılaşıyor. Celal Talabani’nin başkanlığındaki Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) peşmergelerinin dünkü müdahalesinde çok sayıda ağır yaralı olduğu, örgüt lideri Dr. Faik Muhammed Gulpi ile yöneticilerinin de gözaltı Denklem... Üç gündür Bursa’daydım... Sevdiğim bir tarih ve kültür kenti Bursa. Orada askerlik anılarım var... TÜYAP Bursa Kitap Fuarı’ndan sonra Cumhuriyet’in aydınlanma toplantıları için Uludağ Üniversitesi’ne gittik, İlhan Selçuk, Şükran Soner, Ali Sirmen, Alev Coşkun ve Serdar Kızık’la birlikte... Yoğun bir ilgi ve sevgi gördük Bursa’da... Önce Bursa’nın, ardından Ege’nin o güzel havası geliyor burnuma... Bu mevsim İyonya kıpır kıpırdır... O halde Bursa’dan İzmir’e uzanmanın tam sırası. Karacabey Ovası’nı aşıyoruz. Bir iki ay sonra Güneydoğu’dan tarım işçileri gelecek Karacabey’e sebze ve meyve toplamak için. Yol boyunca Doğu Silâhçıoğlu’nun yeni kitabını okuyorum: ‘‘ABD/İSRAİLİRAN DENKLEMİ ve TÜRKİYE’’ (Günizi Yayıncılık) Doğu Silâhçıoğlu, yirmi birinci yüzyıl gerçeğini anlatıyor; güvenlik ve gönenç duygusunun içeriğinde bir soruya yanıt arıyor: ‘‘ABD Ortadoğu’da ne yapmak istiyor?’’ Bugün gündemdeki konu İran. İran’ın nükleer güç olma girişimleri... ABD, İran’ın nükleer silah üretebilmek için bir nükleer araştırma programı geliştirdiğini öne sürüyor... ABD bir egemen güç dünyada. Irak’ta batağa saplansa da o gücü hâlâ hissettiriyor tüm dünyada. Geniş bir anlamda Avrasya’yı, daha dar anlamda Orta Asya, Ortadoğu, Kafkaslar ve Hazar Bölgesi’ni kendi yaşam alanı olarak belirlemiş ABD... Ulusal çıkarları doğrultusunda istediğini yapıyor, Irak’ı işgal edip kan akıtıyor... Küreselleşme filan fasa fiso... Bizim liboşlarımız ‘‘Küreselleşen dünyada yaşıyoruz, ulus devlet çöktü’’ deseler de ABD onlara işaret parmağıyla bir şeyler yapıyor... ??? Sorun elbette Ortadoğu... Emekli General Doğu Silâhçıoğlu, Ortadoğu’nun fotoğrafını çok güzel sergiliyor kitabında... ABD için yaşam anlamına gelen güvenlik ve gönençe yönelik gözdağıtehlike Ortadoğu’dan kaynaklanır... Bu düşünce yeni değildir... Çünkü ABD, Ortadoğu petrolünü yeterince kontrol edememektedir... ABD’ye göre bugün Ortadoğu, terör örgütlerini barındırıyor, onları koruyup kolluyor... 11 Eylül 2001 saldırısının filizlenip geliştiği yer Ortadoğu’dur... Her şey ulusal çıkarlar içindir... Doğu Silâhçıoğlu anlatıyor: ‘‘ABD’nin amacı bu bölgelerde egemenlik tesis ederek coğrafyayı kendi ulusal hedefleri doğrultusunda şekillendirmektir. ABD bu amacını gerçekleştirmek için, diğer bölgelerde eşzamanlı olarak faaliyet sürdürürken, Ortadoğu’yu yoğun bir denetim altında bulundurmaya yönelmiştir. Bunu bir proje haline getiren ABD, uygulamayı 2005’te başlatmıştır. ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, bu projeyi Başkan Başdanışmanı olduğu dönemlerde dünya kamuoyuna, ‘Büyük Ortadoğu Projesi’ adıyla; ‘Fas’tan Çin sınırına kadar 22 ülkenin siyasal ve ekonomik coğrafyasının değiştirilmesi’ olarak tanıtmıştır.’’ ABD Başkanı Bush, 2005 yılının ekim ayında ne demişti: ‘‘Bizim geleceğimiz ve Büyük Ortadoğu’nun geleceği birbiriyle bağlantılıdır.’’ ??? Ege’de doğa tüm renkleri içine saklamış... Laleler, papatyalar açmış... Balıkesir, Akhisar ve Gediz Ovası... Doğu Silâhçıoğlu’nun kitabını bitirip çantama koydum... Manisa’yı geçip, Sabuncubeli’nden çıktık... Bornova’ya gelmeden İzmir Körfezi göründü... Şımarık bir çocuk gibiyim... Cenap ve Elçin Türksavaş’ın ‘‘Miko’’ Kültür Dergisi’nin kapağına bakıyorum. Bahar 2006 sayısının konusu ‘‘Ege ve mimari’’. Gürhan Tümer, ‘‘Mimarlık şakaya gelmez’’ diyor başyazısında. Gerçekten gelmez!.. Kıyıların, orman alanlarının, Hazine alanlarının yağmalandığı günümüzde, gökdelenlerle katledilen kentler o denli çoğaldı ki... Artık Kordonboyu’ndayım... Bir kadeh kırmızı şarap... Karşıyaka’nın insana göz kırpan ışıkları ve anılar... Yücel Aşkın davası ?V AN (Cumhuriyet) Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yücel Aşkın ile 9 sanığın, Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanmasına devam edildi. Mehmet Ümit Ayral dışındaki tüm sanıkların katıldığı duruşmada, sanık avukatlarından Ertuğrul Çabuker önceki celsede mahkeme heyetine sunulan 400 kişilik tanık listesinin yeniden düzenlenmesi için süre talep etti. Talebi yerinde bulan mahkeme, tanık listesinin 20 Nisan’da mahkemeye sunulmasını kararlaştırarak duruşmayı erteledi. Öte yandan Aşkın, mahkeme tarafından iadesi kararlaştırılan tarihi eser koleksiyonunun bir bölümünü dün geri aldı. ? Peşmergelerin ilk kez Kürdistan Demokratik Çözüm Partisi’ne (PÇDK) karşı şiddet uyguladığı müdahale sırasında çok sayıda partili yaralandı, aralarında PÇDK Genel Başkanı ve yöneticilerinin de bulunduğu 200 kişi gözaltına alındı. Peşmergelerin, K.Irak’taki varlığını büyütmeye çalışan PÇDK’ye son uyarılarını yaptığı söyleniyor. na alındığı bildiriliyor. Irak’ta geçen yıl 15 Aralık’ta yapılan genel seçimlere ‘‘779’’ numarayla katılan ve on bin civarında oy alan PÇDK, Kuzey Irak’taki varlığını büyütmeye çalışıyor. Türk Dışişleri Bakanlığı’nın Mesud Barzani ve Celal Talabani’ye yaptığı tüm uyarılara karşın Erbil, Musul, Kerkük ve Süleymaniye’de ofisler açarak çalışmalarını yoğunlaştıran örgüt, Irak’ta bir Kürt devletinin kuruluşu öncesinde de bölgedeki PKK militanlarını üye yapıyor, onlara kimlik dağıtıyor. PKK’nin Kuzey’de kurulacak Kürt devletine entegre edilmesi için altyapı hazırlığı yürüten örgütün, Dr. Faik Muhammed Gulpi tarafından yönetilmesine karşın PKK yöneticilerinden Murat Karayılan tarafından koordine edildiği ileri sürülüyor. PKK’nin Türkiye’deki eylemlerini arttırması, PÇDK üzerindeki baskısını yoğunlaştırmaya başlıyor. Nitekim Türkiye’de 14 PKK’linin öldürülmesini gerekçe göstererek dün Süleymaniye’de protesto yürüyüşü yapmak isteyen 500 kişilik grubun KYB peşmergelerinin saldırısına uğradığı belirtiliyor. Aralarında PÇDK Genel Başkanı Dr. Gulpi ve siyasi komite üyeleri ile PKK yanlısı Dicle Haber Ajansı (DİHA) muhabirlerinin de bulunduğu 200 kadar kişiyi gözaltına alan peşmergelerin, PÇDK’ye son uyarılarını yaptıkları söyleniyor. PKK kay nakları, peşmergelerin silahlı saldırı gerçekleştirdiğini, aşırı şiddet kullanarak partilileri dövdüğünü ve olayda ağır yaralılar olduğunu duyuruyor. Baskı artabilir PÇDK’yi ilk kez şiddet uygulayarak engelleyen Talabani peşmergelerinin, Türkiye’nin son dönemde PKK’ye karşı ABD’ye yaptığı müdahale çağrılarından etkilendiği tahmin ediliyor. PKK’ye yönelik peşmergelerden gelen bu ilk fiziki müdahalenin, örgüt ve K. Irak’taki uzantılarını zor durumda bırakacağı, baskının önümüzdeki süreçte daha da arttırılacağı düşünülüyor. E RDOĞAN ÇİZMEDEN YUKARI MUSA KART Erdal İnönü’nün sağlığı ? ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Prof. Dr. Erdal İnönü’nün kızkardeşi Özden Toker, ABD’nin Houston kentinde bulunan M.D. Anderson Hastanesi’nde tedavi görmekte olan Erdal İnönü’yle önceki akşam telefonla görüştüklerini, morallerinin iyi olduğunu belirtti. Toker, ‘‘İyi haberler aldım. Tedavisi sürüyor. İyi netice alacağımızdan eminiz’’ dedi. İnönü’nün doktoru Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden Prof. Burhan Ferhanoğlu İnönü’nün 28 Mart’ta ‘‘Anemiye bağlı semptomlar nedeniyle detaylı incelemeye tabi tutulduğunu, kemik iliği örneği değerlendirildikten sonra ‘Akut Eritrolösemi’ tanısı konulduğunu’’ bildirdi. Pazarlama sırası GAP’ta ? Başbakan Erdoğan, Doğu ve Güneydoğulu milletvekilleriyle yaptığı toplantıda, GAP’ı gittiği her yerde anlattığını belirterek “Körfez sermayesini çağırdık, onlardan yatırım bekliyoruz” dedi. EMİNE KAPLAN ANKARA Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Güneydoğu Anadolu Projesi’ni (GAP) Körfez ülkelerine pazarlıyor. Erdoğan, GAP’ın bir an önce bitirilmesini isteyen Doğu ve Güneydoğulu milletvekillerine ‘‘Gittiğim her yerde anlatıyorum. Körfez sermayesini de çağırdık, yatırım bekliyoruz. Bu konuda bir gelişme olabilir’’ dedi. Erdoğan, Doğu ve Güneydoğulu 70 kadar milletvekiliyle yaptığı toplantıda, bazı milletvekilleri GAP’ın önemine değinerek projenin bir an önce bitirilmesini önerdiler. Erdoğan, bunun üzerine projenin öneminin bilincinde olduklarını söyledi. Gittiği her yerde GAP’ı anlattığını kaydeden Erdoğan, Körfez sermayesini de GAP’a çağırdıklarını bildirdi. Erdoğan, ‘‘Körfez sermayesinden de yatırım bekliyoruz’’ dedi. [email protected] AKP’li Yıldız’ın Şemdinli’ye gitmeme gerekçesi komisyonda kavga çıkardı Danıştay seçimi pazartesi günü ? ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Ender Çetinkaya’nın yaş haddinden emekliye ayrılmasıyla boşalan Danıştay Başkanlığı için yapılan seçimler 17 Nisan Pazartesi gününe ertelendi. Danıştay’dan yapılan açıklamaya göre, İdari Dava Daireleri ve Vergi İdari Dava Daireleri’nin gündem toplantıları nedeniyle erteleme kararı alındı. Danıştay Başkanlığı için, bugüne değin 26 tur seçim yapılmış, ancak salt çoğunluk olan 48 oya ulaşılamamıştı. ‘PKK’den etkilenirim!’ AYŞE SAYIN ‘Barzani’ye karşı önlem alın’ Toplantı sırasında söz alan Mardin Milletvekili Nihat Eri, bölgede faili meçhul cinayetler ve işkence olayları olduğunu belirterek ‘‘Bölgede devletin denetimi dışında birtakım güçler var. Buna derin devlet deniyor. Bir Süryani doktor öldürüldü, bunların açığa çıkarılması lazım’’ dedi. Eri’nin sözlerine tepki gösteren Erdoğan, PKK ve DTP’nin de aynı iddiaları gündeme getirdiğine işaret ederek ‘‘Terör örgütü ağzıyla konuşma. Bu konuları konuşmayın, iktidar partisinin bilinciyle hareket edin’’ diye konuştu. Hakkâri Milletvekili Mustafa Zeydan, Irak Kürdistan Demokratik Partisi lideri Mesud Barzani’nin bölge halkı üzerinde etkisinin olduğunu belirterek önlem alınması gerektiğini söyledi. Danimarka Elçisi: PKK terör örgütü ? ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Danimarka’nın Ankara Büyükelçisi Christian Hoppe, ‘‘PKK’nin terörist bir örgüt olduğunu’’ kaydetti. Hoppe, PKK de dahil olmak üzere terorizmle mücadelede, Türkiye ve diğer ülkelerle birlikte çalışmaya devam edeceklerini söyledi. AB Uyum Komisyonu’nu ziyaret eden Hoppe, Roj TV’yle ilgili sorular üzerine, halen yargıda bulunan bir konuya hükümetin müdahale etmesinin mümkün olmadığını bildirdi. ANKARA TBMM Şemdinli Araştırma Komisyonu’nun son toplantısında AKP’li Komisyon Üyesi Orhan Yıldız’ın, komisyonun Van, Hakkâri, Şemdinli ve Yüksekova’ya yaptığı inceleme gezisine ‘‘PKK’den etkilenmemek için katılmadığını’’ söylemesi gerginliğe neden oldu. Komisyonun Güneydoğulu milletvekilleri Yıldız’a, ‘‘Biz orada doğduk, büyüdük, bizim düşüncelerimizi PKK mi şekillendiriyor’’ diyerek tepki gösterdi. Şemdinli Komisyonu dün son toplantısını yaparken raporun da hafta başında TBMM Başkanlığı’na veril ? Şemdinli Komisyonu’nun son toplantısında, rapordan, bölgedeki 5 şüpheli olayın ‘‘PKK tarafından işlendiğine ilişkin kabulü destekleyecek yeterli bilgiye ulaşılamadığı’’ yönündeki ifadeler “PKK’yi aklayacağı” gerekçesiyle çıkarıldı. mesi kararlaştırıldı. Raporda, AKP’li Orhan Yıldız’ın da önerisiyle bölgedeki 5 şüpheli olayın ‘‘PKK terör örgütü tarafından işlendiğine ilişkin kabulü destekleyecek yeterli bilgi ve belgelere komisyonumuzca ulaşılamadığı ancak bu eylemlerin hangi kişi veya kişiler tarafından hangi amaçla işlendiğine dair somut bilgi ve belgelere de erişilemediği’’ ifadeleri ayıklandı. Komisyonun diğer üyeleri de bu tarz ifadelerin ‘‘PKK’yi aklayacağı ve ekmeğine yağ süreceği’’ görüşünde birleşerek bu tür ifadelerin rapordan çıkarılmasını benimsedi. Toplantıda, komisyon raporundaki bazı ifadeleri eleştiren Yıldız’a, CHP Diyarbakır Milletvekili Mesut Değer, ‘‘Neden Şemdinli’ye gitmedin’’ diye sordu. Yıldız, ‘‘PKK’den etkilenirim diye gitmedim’’ deyince Değer, ‘‘Ben orada doğdum büyüdüm. Biz PKK’den mi etkileniyoruz, bizim düşüncelerimizi PKK mi belirliyor? Sizin bu düşünceleriniz genel başkanı nızın düşüncelerine aykırı’’ diye tepki gösterdi. AKP Adıyaman Milletvekili Hüsrev Kutlu da Değer’e destek verirken ‘‘Parti politikalarına aykırı davranılmaz’’ dedikten sonra komisyonu terk etti. CHP’den şerh Öte yandan CHP komisyonda eksik gördüğü bölümlerle ilgili rapora muhalefet şerhi koydu. İddianameyi hazırlayan Van Cumhuriyet Savcısı’nın askeri merciler hakkındaki hukuki dayanağı olmayan iddialarının TSK’nin haksız yere tartışılmasına neden olduğunu savunan CHP’liler, iddianameyle ilgili tartışmaların raporda yer alması gerektiğini savundu. hikmet.cetinkaya?cumhuriyet.com.tr Faks numaramız: 0212/ 343 72 69 PKK ÜYESİ İFADE VERDİ: Sendika temsilcileri Diyarbakır’ı ziyaret etti CHP’liler: PKK’ye referandum hakkı mı vereceğiz? ‘Silahlar sussun, özgürce tartışalım’ DİYARBAKIR (Cumhuriyet Bürosu) DİSK, KESK, TMMOB’nin genel başkanları ve Tabipler Odası’nın genel merkez yöneticileri son dönemde yaşanan olaylarla ilgili Diyarbakır’da bir dizi görüşmede bulundu. KESK Genel Başkanı İsmail Hakkı Tombul, olayların kaygı verici olduğunu belirterek ‘‘Sorunun, şiddet ortamından uzak, silahların sustuğu bir ortamda özgürce tartışılarak çözülmesi gerekir’’ dedi. Tombul ile DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi, TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı ve TTB Genel Merkez Yöneticisi Necdet İpekyüz dün Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir’i makamında ziyaret etti. Burada açıklama yapan Tombul, son olayların gerginliği yükselttiğini, silahların sustuğu ortamda sorunların tartışılabileceğini söyledi. Bu tür olayların halkları karşı karşıya getirdiğine dikkat çeken Tombul, ‘‘Biz istiyoruz ki, Türkiye’deki tüm halklar kardeşlik içinde yaşasın. Gergin ortamdan çıkılması için buradayız’’ diye konuştu. Çatışmaların yükselmesinin emek örgütlerinin çalışmalarına engel olduğunu ifade eden Tombul, ‘‘Soruna ister ‘Güneydoğu’ ister ‘şiddet’ deyin. Bu sorun bizce Kürt sorunudur’’ dedi. AKP’li vekilin IRA benzetmesi kızdırdı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) TBMM Dışişleri Komisyonu’nda AKP Diyarbakır Milletvekili Aziz Akgül’ün, Başbakan Tayyip Erdoğan’a da sunduğu ‘‘terör raporu’’ tartışma yarattı. AKP’li Akgül raporunda ‘‘IRA, ETA örneğinde olduğu gibi PKK’nin dış desteğinin kesilerek mücadele edilmesi’’ yönündeki önerisine CHP’liler ‘‘IRA’nın İngiltere ile yaptığı anlaşmaya göre referandum yapılması ve sonucuna göre istenen yerle birleşme hükmü var. PKK için de mi bu isteniyor’’ diye tepki gösterdi. Dışişleri Komisyonu’nun dünkü toplantısında AKP’li Akgül ‘‘terörle mücadele’’ konusunda bir rapor sundu. Akgül raporunda, PKK terörünün sona ermesi için IRA ve ETA örneğinde olduğu gibi mücadele edilmesi, iç ve dış finans kaynaklarının kurutulmasını önerdi. CHP’li Komisyon Üyesi Onur Öymen, Başbakan’ın da IRA konusunda çok rahat konuştuğunu belirterek ‘‘IRA’nın siyasi kanadının İngiltere ile yaptığı anlaşmayı okusa böyle bir şey demez. Çünkü bu anlaşma tarafların istemesi halinde referandum yoluyla birleşebilme hakkını veriyor. PKK için de mi bu isteniyor? PKK’ye biz referandum hakkı mı vereceğiz’’ görüşünü dile getirdi. 1 yılda örgütten bin kişi kaçtı DİYARBAKIR (AA) Terör örgütü PKK üyesi Iraklı Kemal Hüseyin (25), son bir yılda örgütten yaklaşık bin kişinin kaçtığını söyledi. Mardin’in Dargeçit ilçesi yakınlarındaki Cehennem Deresi bölgesinde geçen yıl terör örgütü PKK üyesi 3 teröristin öldürüldüğü çatışmada yaralı ele geçirilen ve gösterdiği sığınakta 5 kilo C4 patlayıcı, 3 G3 piyade tüfeği ve çok miktarda mühimmat bulunan Irak uyruklu terör örgütü üyesi Hüseyin hakkında ömür boyu hapis istemiyle Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde dava açıldı. İddianamede, terör örgütü üyesi hakkında ömür boyu hapis cezası istenirken Hüseyin ifadesinde ilginç bilgiler verdi. Sugden sınır dışı ? ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) İnsan Hakları İzleme Örgütü Türkiye Temsilcisi Jonathan Sugden, turist vizesiyle ziyaret ettiği Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki faaliyetleri mevzuata uygun görülmediği gerekçesiyle önceki gün sınır dışı edildi. Yetkililer, İngiltere yurttaşı olan Sugden’in daha önce de halkı devlete karşı kışkırtan faaliyetleri nedeniyle bizzat yurttaşlar tarafından şikâyet edildiğini belirttiler. ‘Ortak paydada buluşmalıyız’ Bölgedeki demokrasi dinamiğinin en güçlü kentinin Diyarbakır olduğunu ifade eden Baydemir ise şunları söyledi: ‘‘Yaşanan normalleşme sürecinin kalıcı hale gelmesi için çabalarımız sürecek. Devletin 20 yıllık acı deneyimi var. Tarih tekerrür etmemeli. Ortak paydada buluşmalıyız. Hep birlikte güzel limanlara demir atmalıyız.’’ Açıklamaların ardından görüşmeler basına kapalı devam etti. ‘Terörle mücadeleyi gevşetir’ CHP’lilerin yanı sıra AKP’li Mahmut Koçak da Öymen’e destek vererek, şu görüşleri dile getirdi: ‘‘IRA ve ETA meselesinin Meclis’te konuşulması bile terörle mücadeleyi gevşetir. Siyasi kimlik taşıyan insanların IRA ve ETA terör örgütleri ile İspanya ve İrlanda’da yaşanan olayları tartışması zararlıdır. Her ülkenin kendine has özellikleri vardır. Bizim temel çıkış noktamız ülkenin bölünmez bütünlüğüdür.’’ ‘Gümrüklerden haraç alınıyor’ Terör örgütü üyesi Hüseyin, sıcak temastan ziyade mayın ve uzaktan kumandalı eylemlere ağırlık verildiğini kaydederek şunları anlattı: ‘‘Örgüt, özellikle şehirlerde ilişkisi olan kuryeleri bulundukları alana çağırıp mayınlama, sabotaj konularında eğitim verip büyük kentlerde eylem yaptırmayı amaçlıyor. PKK, 2005 yılından sonra İran’daki Kelereş ve Irak’ın kuzeyindeki Haftanin Bölgesi’nde aralıksız olarak gümrüklerden geçen malın değerine göre haraç alıyor. Son 1 yılda örgütten yaklaşık bin kişi kaçtı. Örgüt, ses getirecek eylemler yapıldığı takdirde katılımların artacağını düşünüyor.’’ CUMHURİYET 05 K