Katalog

SAYFA CUMHURİYET 23 MART 2006 PERŞEMBE 14 KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr Altın Portakal Şiir Ödülü verildi ? ANTALYA (Cumhuriyet Bürosu) Altın Portakal Şiir Ödülü’nün yeni sahibi Birhan Keskin, ödülünü Dünya Şiir Günü’nde törenle aldı. Gülten Akın’dan sonra Altın Portakal Şiir Ödülü’nü alan ikinci kadın şair olan Birhan Keskin’e ödülünü, geçen yılın ödüllü şairi Yücel Kayıran verdi. Keskin, ‘‘Burada, bu kadar insanın şiir için bir araya gelmesi çok güzel bir olay. Ayrıca bu güzel dili kullanarak şiir yazan herkese de teşekkür ediyorum’’ diye konuştu. Esin Afşar bu akşamki konserinde Âşık Veysel’i ölümünün 33. yılında türküleriyle anacak 20. yüzyılın en büyük âşığı... NENA ÇALİDİS Usta sanatçı Esin Afşar, Âşık Veysel’in ölümünün 33. yılı kapsamında yapılacak özel bir anma konseriyle müzikseverlerin karşısında olacak. Afşar, Bakırköylü Sanatçılar Derneği’nin (BASAD) düzenlediği ve bu akşam saat 20.00’de Kültür Üniversitesi’nin KEV Salonu’nda yapılacak konserde Âşık Veysel’in türkülerini seslendirecek. Konserin ilk bölümünde BASAD Korosu, ‘Âşık Veysel’den Halk Müziği’ başlığı altında sanatçının türkülerini seslendirecek. İkinci bölümde ise Esin Afşar, 2001 yılında İş Sanat’ta yaptığı ‘Caz Yorumlu Âşık Veysel’ izlencesinden bazı türküleri söyleyecek. Afşar’a piyanoda Baki Duyarlar, kontrbasta Kaan Yıldız eşlik edecek. Sanatçı, 2001 yılında İş Sanat için hazırladığı ‘Caz Yorumlu Âşık Veysel’ izlencesinde geniş bir kadroyla çalışmıştı. Maddi olanaksızlık nedeniyle aynı izlenceyi yinelemenin zorluklarına değinen Afşar, bu özel anma gecesi için piyano ve kontrbası kullanarak daha farklı, bir o kadar da hoş bir izlence hazırladıklarını belirtiyor. Veysel’in az bilinen türküleri ? Esin Afşar, piyanoda Baki Duyarlar ile kontrbasta Kaan Yıldız’ın eşliğinde, Âşık Veysel’in ‘Kara Toprak’, ‘Güzelliğin On Para Etmez’, ‘Hiçbir Türlü Bulamadım Ben Beni’, ‘Nettin Baltayı Baltayı’ (taşlama, derleyen: Yavuz Top), ‘Uzun İnce Bir Yoldayım’, ‘Sazıma’ ve ‘Parça Parça Olsun’ gibi ünlü türkülerinin yanı sıra az bilinen bazı türkülerini de söyleyeceğini, ayrıca her türküyle ilgili ilginç bir de öykücük anlatacağını söylüyor. ‘Babam ve Oğlum’ yarıştan çekildi ? Kültür Servisi 17. Ankara Uluslararası Film Festivali kapsamında düzenlenen ‘‘Ulusal Uzun Film Yarışması’’ndaki filmlerden Çağan Irmak’ın yönettiği ‘‘Babam ve Oğlum’’ yarışmalı bölümden çekildi. ‘‘Babam ve Oğlum’’ festivalde yarışma dışı gösterilecek. Aşık Veysel anıldı ? Kültür ServisiİBB Kültür Müdürlüğü’nün düzenlediği ‘Nevruz ve Aşık Veysel’i Anma Gecesi’ CRR Konser Salonu’nda önceki akşam gerçekleştirildi. Aşık Veysel’in torunu Çiğdem Özer’in konuşmasının ardından, Aşık Veysel’in yaşamını anlatan bir saydam gösterisi yapıldı. Aşık Veysel İlköğretim Okulu Öğrenci Korosu ile Mehmet Erenler ve Tuğrul Şan’ın Aşık Veysel türkülerini söyledikleri gecede 80 kişilik Aşık Veysel İlköğretim Okulu Folklor Topluluğu da bir gösteri yaptı. Program Songül Karlı’nın konseriyle sona erdi. ? CEMAL REŞİT REY KONSER SALONU’nda 19.30’daki sohbetin ardından 20.00’de Akbank Oda Orkestrası konseri. Şef: Cem Mansur. Solist: Natalie Clein (viyolonsel). (0 212 232 98 30) ? BABYLON’da 21.30’da Manga’nın konuk topluluk olarak katılacağı ‘Jack Daniel’s Rock Müzik Yarışması’. (0 212 292 73 68) ? AKBANK AKSANAT’ta 19.00’da Oya Baydar ile Füsun Akatlı’nın katılacağı ‘Eleştirel Bir Göz ve Şaşırtıcı Bir Romancı’ başlıklı ‘Edebiyat Günleri’ söyleşisi. (0 212 252 35 00) ? YAPI ENDÜSTRİ MERKEZİ’nde 18.30’da Can İçici’nin ‘mimarlık’ konulu söyleşisi. (0 212 219 39 39) ? İFSAK’ta 19.30 ve 20.15’te Fırat Özer’in ‘ÇiçekBöcek’ başlıklı saydam gösterisi. (0 212 292 42 01) Esin Afşar, Âşık Veysel’in kırk yaşına kadar başkalarının bestelerini çalıp söylediğini, anma konserinde bu türküleri de seslendireceğini söylüyor ve bu yapıtlara örnek olarak ‘Keklik İdim Vurdular’, ‘Mecnunum Leylamı Gördüm’ gibi türküleri veriyor. Afşar konserde Veysel’in imzasını taşıyan türkülerden ise ‘Kara Toprak’, ‘Güzelliğin On Para Etmez’, ‘Hiçbir Türlü Bulamadım Ben Beni’, ‘Nettin Baltayı Baltayı’ (taşlama, derleyen: Yavuz Top), ‘Uzun İnce Bir Yoldayım’, ‘Sazıma’ ve ‘Parça Parça Olsun’u söyleyeceğini belirtiyor. Âşık Veysel’in pek bilinmeyen yapıtlarından oluşan ilginç bir repertuvar hazırladığının altını çizen sanatçı konserde seslendireceği her parçayla ilgili ilginç öykücükler anlatacağını da sözlerine ekliyor. Sanatçı, Ankara Devlet Konservatuvarı’nda okuduğu yıllarda tanıma fırsatı bulduğu Âşık Veysel’in yeniliğe açık, esprili ve ileri görüşlü bir insan olduğunu belirtiyor. Sonra, Veysel’le ilgili şu öykücüğü anlatıyor Afşar: ‘‘Bir gün Âşık Veysel’e sormuşlar: Veysel Baba, senin söylediğin türküleri Esin Afşar başka söylüyor, Fikret Kızılok başka söylüyor, ne diyorsun buna? O da, vallahi kimisi elmayı ağacından koparıp öylece yer, kimisi komposto yapar’’ demiş. 20. yüzyılın en büyük âşığı, halk ozanlarının son halkası olarak tanımlanan Âşık Veysel’le Afşar aynı sahneyi paylaşma olanağı bulmuş. ‘Caz yorumlu Âşık Veysel’ ‘Bize hep küçük sokaklar getirir’ ARİF DAMAR ubat 2006 ve bu ayı da kapsayan edebiyat dergilerinden: Akatalpa, Aykırı Sanat, Berfin Bahar, Broy, Dize, Esmer, Etken, Evrensel Kültür, Hayal, Kitaplık, Lâcivert, Merdiven Şiir, Nikbinlik, Ötekisiz, Tan Edebiyat, Tavır, Tay, Varlık, Yaba, Yasakmeyve, Yazılıtaş, Ve Şiiri Özlüyorum dergilerinde yayımlanan şiirleri okudum, inceledim. Ve içlerinden, Mustafa Köz’ün Yasakmeyve dergisinde yer alan ‘‘Öyle Çok Söyledim ki Seni’’ adlı şiirini Ayın Şiiri olarak değerlendirdim. Şair Mustafa Köz’ü yaklaşık yirmi yıldan beri tanırım. Kendisini tanımazdan önce bilmediğim, okumadığım kitaplarını da ilk olarak evime geldiğinde getirdi. Okudum, değerlendirdim ve sözlü olarak kendisine açıkladım. İki mi yoksa üç kitap mı, şimdi anımsamıyorum. O kitaplardaki şiirlerinde başka şairlerin etkileri açıkça görülüyordu. Hele bir şairi çok sevdiği hemen göze Ş çarpıyordu. Geçen yıllar içinde şiirini oldukça geliştirdi, başkalarının etkisinden sıyrıldı, kendi özgün şiirini yaratma yolunda çok çaba harcadı ve olumlu bir sonuca da ulaştı. Birkaç yıl önce yayımladığı kitabı ilgiyle karşılandı ve şiir eleştirmeni Mehmet H. Doğan’dan da alkış aldı. Bu geçen süre içinde ben de gelişimini yakından izledim. İşte, Ayın Şiiri olarak değerlendirdiğim, Yasakmeyve’de çıkan ‘‘Öyle Çok Söyledim ki Seni’’ başlıklı bu şiir, Köz’e özgü içerik ve biçimiyle bir Mustafa Köz şiiridir diyebiliriz. Tarihsellik, yani tarihsel olaylara, kişilere göndermeler, ince bir lirizm, çarpıcı imgelerle ayrıntılardan bütüne varma çabası ve sayılamayacak kadar özellikle yüklü bir örgü, Köz’ün son yıllardaki çalışmalarında açıkça görülüyor. Demek ki güzele varma çabasındaki inat ve bu arada bilgi birikimi, acemi bir kimseyi usta katına yükseltebiliyor. Çok az şairde görülen bir özellik bu. Ortalıkta binlerce şiir, yüzlerce şiir yazan var. Ama şairler, her zaman olduğu gibi, yine küçük bir azınlık. Yakın bir geçmiş günde ulu ozan Dağlarca’yı evinde ziyaret ettim. Söyleşi konumuz kuşkusuz şiir ve şairler oldu. Ben dedim ki, kırk elli yıl önceki antolojilere bakıyorum. Onların içlerinden bugüne kadar ancak yüzde kırkı kalıyor. Üstat, yok canım dedi, ancak yüzde on ya kalıyor ya da kalmıyor. Sanıyorum onun saptaması daha doğru. Şiir yazan kimse doğaya, topluma bir şair olarak bakabilmeli. Resim yapan nasıl bir ressam olarak bakabiliyorsa, aynen öyle. Yoksa akıntıya boşuna kürek çekmek oluyor. DÜZELTME: Geçen ayki ‘Ayın Şiiri’nde, Mehmet Taner’in şiirinin ilk dizesi eksik çıkmıştır. Doğrusu ‘Bir palmiye gibi uzak, müziğinden senin’; toplu şiirlerinin adı ise ‘Küflü Şimşek’ olacaktır. Düzeltir, özür dileriz. PORTRE MUSTAFA KÖZ Öyle Çok Söyledim ki Seni Göğün düşündüğüne inandırdılar bizi ateşin iyi bir çocukluk geçirdiği söylenir külün sevinci bundan bir daha yeşermeye hızar gibi işliyor sözlerimiz ben ağzınla konuşuyorum rüzgâr rüzgârla, su suyla belki bu yüzden şiir bize hep küçük sokaklar getirir bahçemize bir incir, kuşlar için yaz gölleri gibi aydınlık, tenha balkonlarımıza reyhanlar, hanımelleri avlularımıza cümle kapıları, lirik güneşler öyleydi güzelliğin, gittim geldim gün boyu bir yağmur bir yağmura açardı ikindilerle bir yaprak ilk görürdü ağacını dalgın göç yolları, Piri Reis haritaları devriamber çiçekleri, İznik evanileri, kök kilimler çölü üç adımda geçen yalvaçlar taş taş üstüne koyan Lidya işçileri (ki kralları Krezüs’ün, deve kokusuyla Pers bozgununa uğrayan uzun yüzlü, uzun mızraklı süvarilerini adlarıyla çağırdığı bilinir.) bir tabletin silinmemiş son yüzü kar altında dağ köyleri kıyıda yıkanmış çakıllar mor şimşekleri ellerinin öyle çok söyledim ki seni bir daha bir daha beyazlığın çınlayıp durdu boşluğumda. Mustafa KÖZ Modernize ettiği türkülerini Âşık Veysel’in çok beğendiğini ve onu dinlediğinde ‘‘Afferim Afşar, ağzına sağlık’’ dediğini belirten sanatçı, ‘‘Eminim bu caz yorumuma çok sıcak bakardı’’ diyor. 1960’ların sonlarında TRT Denetim Kurulun’nun ‘‘Vay efendim türkülerimizi nasıl bozarsın, olmaz, onlar öyle kalır’’ diyerek kendisini geri çevirdiğini belirten sanatçı, o dönemde çoksesliliğe karşı çıkıldığını söylüyor ve büyük zorluklarla savaştıklarının altını çiziyor. Yine o yıllarda gittiği Sovyetler Birliği’nde ise, Fikret Amirof’un kendisine ‘‘Çeyrek sese saplanıp kalmak cinayettir, siz ne büyük hizmet yaptığınızın farkında mısınız’’ dediğini sözlerine ekliyor. ‘‘Düşünebiliyor musun, Veysel’in kendisi aman ne güzel olmuş çoksesli diyor, öbür yandansa engelleniyorsun’’ diyor Esin Afşar. Daha önce Yapı Kredi’den çıkan ‘Caz Yorumlu Âşık Veysel’ albümünün çok beğenildiğini, yeniden yayımlanmamasından üzgün olduğunu söylüyor sanatçı ve uzun bir süre önce başlattığı üniversite konserlerinin nisan ve mayıs duraklarının İzmir, Eskişehir, Samsun, Van, Caddebostan Kültür Merkezi ve Muğla olduğunu belirtiyor. Boğaziçi Üniversitesi Yayınları’nın hazırladığı ve geçen günlerde kitapçı raflarında yerini alan ‘60’lardan 70’lere 45’lik Albümler’ kitabında kendisiyle yapılmış geniş bir söyleşinin yer almasındansa mutlu. (Bilet fiyatları 9 YTL olarak belirlenen konser hakkında bilgi ve bilet için: 0 212 570 45 95) 1980’de Atatürk Eğitim Enstitüsü Türkçe Bölümü’nü bitirdi. ‘Mavi Yaka’ ve ‘Edebiyatta Seçki’ dergilerini yönetti, şiir dergisi ‘Atika’nın yazı kurulunda bulundu. 1996’da “Şiir Oku” dergisini çıkarmaya başladı. TYS Yönetim Kurulu üyesi. İlk şiiri ‘Vaktiyle Asılmış Şu Saatte Yaşayan İnsanların Baladı’ 1989’da Mavi Yaka’da yayımlandı. Şiirleri ve şiir üzerine denemeleri Varlık, Şiir Oku’, Yeni Biçem, Evrensel Kültür, Şiirlik ve Atika dergilerinde yayımlandı. Çalışmalarını İstanbul’da sürdürüyor. Başlıca şiir kitapları: ‘Ay Düşü’(1990), ‘Su Resimleri’(1991), ‘Yengeç Sepeti’(1995), ‘Sonsuzluk Taşta’(1998). 6.TERAKKİ VAKFI LİSELER ARASI ŞİİR YARIŞMASI SONUÇLANDI ‘Sözcüklerle Dans 2006’ Kültür Servisi Terakki Vakfı ve Terakki Okulları 6. Şiir Festivali ‘Sözcüklerle Dans 2006’ Liselerarası Şiir Yazma Yarışması’nın ödülleri önceki gün sahiplerini buldu. İstanbul’daki 44 okuldan 371 öğrencinin ‘‘yalnızlık’’ konulu birer şiirle katıldığı yarışmanın, Mehmet Başaran, Aydın Hatipoğlu, Egemen Berköz ve Öner Yağcı’dan oluşan seçici kurulu, gerekçe yazısında, şiirlerin şiir sesi, özgünlük, dize oluşturma, imgelerin özgünlüğü, dil özeni ve sözcük seçimi gibi ölçütlerle değerlendirildiği belirtiliyor. Terakki Lisesi öğrencileri ile diğer liselerin öğrencilerinin ayrı değerlendirildiği yarışmada; diğer liseler arasında, Darüşşafaka Lisesi’nden Hilal Şimşek ‘Ayna’ adlı şiiriyle birinci, İstanbul Lisesi’nden Şeyda Can Yılmaz ‘Pembe Çocukluğumu Hangi Çekmeceye Koymuştum? Bulamıyorum’ adlı şiiriyle ikinci, Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi’nden Esra Uzun ‘Yalnız Değilim Ben’ adlı şiiriyle üçüncü oldu. Terakki Lisesi öğrencileri arasında; birinciliği ‘Yalnızım’ adlı şiiriyle Çağıl Sultan Uçar, ikinciliği ‘Yıldızlar’ adlı şiiriyle Cemre İpek Akkaya, üçüncülüğü ‘Verdikleriyle O’ adlı şiiriyle Saruhan Onur Ünlü kazandı. Bu yılin Onur Ödülü ise şiirimizin büyük ustası İlhan Berk’e sunuldu. Ödül alanlarla birlikte ilk iki elemeyi geçen şiirler ‘Sözcüklerle Dans 2006’ adlı kitapta yayımlandı. CUMHURİYET 14 K