Katalog

29 KASIM 2006 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr 11 İttifakın ilk kez bir eski SSCB toprağında yaptığı zirveye, ABD’nin müdahale ettiği coğrafya damgasını vurdu NATO’nun Afganistan çıkmazı Komünistler Royal’i suçladı ? PARİS (AA) Fransa’da nisan ayında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi sol partiler arasındaki tartışma alevlendi. Komünist Parti adayı Marie GeorgeBuffet, Sosyalist Parti adayı Segolene Royal’i, “liberal ekonomi savunuculuğu’’ yapmakla suçladı. Liberalizm karşıtı bütün solcu seçmenlerin kendisini desteklemesi çağrısında bulunan Komünist Parti adayı, Royal’in liberal ekonomiyi savunmasına karşı çıkılmasını istedi. Fransa’da 2002 yılında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerine sol partilerin çok sayıda adayla katılması yüzünden, Sosyalist Parti adayı olan dönemin başbakanı Lionel Jospin, seçimin ilk turunda aşırı sağcı JeanMarie Len’in arkasında kalarak ikinci tur şansını kaybetmişti. Dış Haberler Servisi NATO üyesi 26 ülkenin devlet ve hükümet başkanlarını bir araya getiren Riga zirvesi, Afganistan ve Irak başta olmak üzere ABD’nin müdahale ettiği coğrafyalardaki sorunların gölgesinde başladı. Letonya’nın başkenti Riga’daki zirvede, Türkiye’yi Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül ve Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül temsil ediyor. Afganistan konusunda, örgütün sivil ve askeri yetkilileri, “NATO ne pahasına olursa olsun Afganistan operasyonunu başarıyla sonuçlandırmalıdır. Aksi, İttifak’ın sonu olur” görüşünü savunuyor. BD Başkanı Bush, Riga’da başlayan zirve öncesinde müttefikleri, ihtiyaçları karşılamayı kabul etmeye çağırdı. Belçika Savunma Bakanı ise ülkesinin daha fazla asker vermeyeceğini, NATO’nun artık “Afganistan’dan ayrılma stratejisi”nin belirlenmesini istedi. mas grubu’’ oluşturulmasını öneriyor. Belçika Savunma Bakanı Andre Flahaut ise Belçika’nın ISAF’a katkıyı artırmasının söz konusu olmayacağını bildirerek NATO’nun artık “Afganistan’dan ayrılma stratejisi”nin belirlenmesini istedi. Flahaut, “başka müttefiklerin katkıyı artırabileceğini”, ancak “NATO’nun Afganistan’dan ayrılması için bir strateji belirleme zamanının geldiğini” söyledi. NATO’nun küreselleşmesine ilişkin tartışmalara da değinen Flahaut, İttifak’ın “küresel jandarma” haline getirilmesine de karşı olduğunu anlattı. A İ ttifakın çıkış stratejisinin Afganistan’ın kendi güvenlik güçlerine sahip olmasına bağlı olduğunu söyleyen NATO Genel Sekreteri Scheffer, “2008’e kadar önemli bir ilerleme katedeceğimizi ve Afgan güçlerinin aşamalı olarak kontrolü devralacağını umuyorum” dedi. ledi. NATO Avrupa Kuvvetleri Komutanı ABD’li General James Jones, Taliban’a karşı savaşın sürdüğü güney bölgesine 2 bin 500 ek asker talebinde bulundu. ISAF’a 800’den fazla asker veren Türkiye, Afganistan’daki Merkez Bölge Komutanlığı’nı Fransa ve İtalya ile paylaşıyor. Gelecek nisan ayında komutayı 8 ay için ele alacak olan Türk Silahlı Kuvvetleri’nin, Afganistan’daki asker sayısını 2 bine ulaştırması öngörülüyor. “NATO’nun en güçlü askeri birimlerine sahip olan üyelerinden biri’’ olarak nitelenen Türkiye’nin Afganistan’da “daha etkin bir rol (AP) ‘Transatlantik dayanışma’ ABD Başkanı George Bush, zirve öncesinde NATO müttefiklerinin Afganistan’da ihtiyaçları karşılamayı kabul etmeleri, askerlerin de “zor görevleri’’ üstlenmeleri gerektiğini söyledi. ABD, Avrupalı müttefiklerinin “transatlantik dayanışma’’ adına daha ‘’özverili’’ davranmasını, Avrupalı askerlerin Taliban’a karşı ‘’sıcak çatışmalara’’ daha yoğun katılımını istiyor. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac da Afganistan stratejisini zamanın koşullarına uyarlamak için bir “te NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer ise Afganistan’da artan şiddete karşın başarı sağlanabileceğini belirtti. oynaması’’ talepleri devam ediyor. İlk kez bir eski SSCB toprağında yapılan NATO zirvesinde ayrıca Acil Mukabele Gücü’nün (NRF) “tam operasyonel” ilan edilmesi bekleniyor. 25 bin kadar askere ulaşması öngörülen NRF, 2004 yılında 6 bin dolayında askerle göreve başlamıştı. İttifak üyesi ülkelerin kara, deniz ve hava kuvvetlerinden gelen araç ve askerlerden oluşan NRF, “bir kriz halinde”, 15 ila 30 gün içinde harekete geçirilebilecek yetenekte bulunuyor. Kara, hava ve deniz kuvvetleri boyutuna sahip olan NRF’nin Kara Kuvvetleri Komutanlığı, 2007 başından itibaren 6 ay için Türkiye tarafından yönetilecek. TSK, bu süreçte, 3 bin kadar askerden oluşacak kara gücünü NRF için sürekli hazır bulunduracak. Türkiye’nin Kıbrıs sıkıntısı Zirvede ele alınacak Türkiye için önemli bir diğer konuysa Kıbrıs Rum Kesimi’nin NATO’ya üyelik başvurusunun değerlendirilmesi olacak. Türkiye, Rum yönetiminin adanın tümünü temsil etmediğini ifade ederek ittifaka katılmasına karşı çıkıyor. Türkiye’yi başta İngiltere olmak üzere çok sayıda ülke de destekliyor. Ancak Türkiye’nin Rumların üyeliğini veto etmesi durumunda AB ile müzakerelerde sorun yaşayabileceği dile getiriliyor. 2008’e kadar aşamalı devir İttifak’ın çıkış stratejisinin Afganistan’ın kendi güvenlik güçlerine sahip olmasına bağlı olduğunu söyleyen Scheffer, “2008 yılına kadar önemli bir ilerleme katedeceğimizi ve Afgan güçlerinin aşamalı olarak kontrolü devralacağını umuyorum” dedi. Scheffer, NATO misyonunun ihtiyaçlarının yüzde 20’sinin karşılanamıyor oluşunun kabul edilemeyeceğini söy Correa’yı ilk Chavez kutladı ? Dış Haberler Servisi Ekvador’da geçen pazar günü yapılan başkanlık seçimlerini kazandığı fiilen kesinleşen solcu aday Rafael Correa’ya ilk tebrik, Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez’den geldi. 3 Aralık’ta Venezüella’daki başkanlık seçimlerinde yeniden seçilebilmek için yarışacak olan Chavez, “Kardeş Ekvador Cumhuriyeti’nin yeni başkanını yurtsever coşkuyla selamlıyorum’’ diye konuştu. İktisatçı Rafael Correa, Chavez’e ve Bolivar’cı devrime olan sempatisini açıkça ifade ediyor. Aynı zamanda ABD’ye karşı mesafeli bir tutum sergileyen Correa’ya, daha resmi sonuçlar açıklanmamış olmasına karşın ABD’nin başkent Quito’daki büyükelçiliğinden de tebrik mesajı gelmesi dikkat çekti. ‘İç savaş mı değil mi’ tartışması ABD’de bazı gazeteler Irak’taki durumu ‘iç savaş’ olarak adlandırırken Bush’a göre ‘İç savaş yok...’ İran’ın dini lideri Hamaney’e göre ise güvenliğin sağlanması için işgalcilerin gitmesi gerek Dış Haberler Servisi ABD’de Irak’taki durumun “iç savaş” olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı tartışması başlarken İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, Irak’ta güvenliğin sağlanması için atılacak ilk adımın işgalcilerin bu ülkeden çekilmesi olduğunu söyledi. İran’ın başkenti Tahran’a önceki gün akşam saatlerinde giden Irak Devlet Başkanı Celal Talabani, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ile önceki gün görüşmesinin ardından dün dini lider Ayetullah Ali Hamaney ile bir araya geldi. Ahmedinejad, İran ve Irak’ın iki kardeş ülke olduğunu ifade ederek, kardeş iki ülkenin keder ve sevinçte bir arada olmasının doğal olduğunu söylemişti. Hamaney de, Irak’ta güvenliğin sağlanması için atılacak ilk adımın işgalcilerin bu ülkeden çekilmesi olduğunu söyledi. “İran, güvenli, ilerlemiş ve kalkınmış bir Irak istiyor. Irak’ın güvenliği, bizim güvenliğimizdir” diyen Hamaney, bu ülkede güvenliğin olmamasının nedeni olarak, işgalciler, terör grupları ve eski Baas üyelerini gösterdi. receğini söyledi. Bush, Irak’taki şiddetin bir iç savaş olmadığını söyledi. Beyaz Saray Sözcüsü Tony Snow da “Orada olan mezhep çatışmasıdır” dedi. ‘Ulus’ oldular Quebec kararı Kanada’yı karıştırdı Dış Haberler Servisi Kanada Parlamentosu’nun Avam Kamarası, ağırlıklı olarak Frankofon azınlığın yaşadığı Quebec Eyaleti sakinlerinin Kanada içinde ayrı bir ulus teşkil ettiğine karar verdi. Önceki gün oylanarak 16’ya karşı 266 oyla kabul edilen önergede “Quebecli’ler birleşik Kanada içinde bir ulus oluştururlar’’ ifadesi kullanıldı. Aniden gündeme getirilip onaylanan bildirinin, ayrılıkçı Quebec Bloku’nun Kanada’ya gönderme yapmaksızın tüm Quebecli’leri bir ulus olarak tanımlayan benzer bir girişimini engellemeyi amaçladığı düşünülüyor. Muhafazakâr Partili Başbakan Stephen Harper’ın girişimiyle alınan kararla ülkede ilk kez bir azınlığa ulus statüsü verilmiş oldu. Harper’ın 2007 seçimleri öncesinde partisinin Quebec’teki oylarını yükseltmeyi amaçladığı düşünülüyor. Hükümetin bu manevrası ülkede farklı tepkilere neden oldu. Söz konusu bildiriyi “bir etnik milliyetçiliğin tanınması’’ olduğu gerekçesiyle kınayan Hükümetlerarası İlişkiler Bakanı Michael Chong kabinedeki görevinden istifa ederken Quebec Bloku lideri Gilles Duceppe, hükümetin girişimi üzerine Kanada’ya gönderme yapmayan metni gündeme getirmekten vazgeçtiklerini, onaylanan önergenin Quebec’in bağımsızlığına kavuşması yolunda “yeni bir silah’’ olduğunu öne sürdü. ‘İç savaş değilse, ne peki?’ Beyaz Saray, bununla birlikte “Irak’taki şiddetin yeni bir aşamaya geçtiğini” bildirdi. Bush’un Ulusal Güvenlik Danışmanı Stephen Hadley, Air Force One uçağında gazetecilere yaptığı açıklamada, herkesin, Irak’taki gelişmelerin yeteri kadar iyi ya da hızlı gitmediğinin farkında olduğunu belirtti. Bush’un Irak Başbakanı Nuri el Maliki ile bugün yapacağı görüşmeye ilişkin bir soruyu Hadley, Irak’taki “mezhep şiddetinin’’ artmasıyla yeni bir aşamaya girildiği ve bunun da bazı değişiklikler yapılmasını gerektirdiği sözleriyle yanıtladı. El Maliki de “iç savaş” nitelemesine katılmıyor. NBC iç savaş deme kararı alırken NBC’ye bağlı MSNBC’de de ekranda “Irak: İç Savaş” yazısı tekrar tekrar Irak haberlerinde yer aldı. Los Angeles Times, yaz aylarından bu yana durumu “iç savaş” olarak niteliyor. Associated Press haber ajansı tartışmalara karşın karara varılamadığını bu yüzden “Irak’taki savaş”tan söz etmeyi tercih ettiğini bildirdi. CNN televizyonunun resmi bir kanal politikası bulunmadığı belirtiliyor. Ancak muhabir Michael Ware yayında, “Eğer bu iç savaş değilse ben ne olduğunu bilemeyeceğim” dedi. Irak Devlet Başkanı Talabani önceki gün gittiği İran’da Ahmedinejad ve Hamaney ile görüştü. Ahmedinejad iki ülkenin “kardeş” olduğunu söyledi. (Fotoğraf: AP) New York Times: Mehdi Ordusu milisleri Lübnan’a gitti ‘Şii milisleri Hizbullah eğitti’ Dış Haberler Servisi İran’ın desteklediği Hizbullah’ın Irak’ta Mukteda el Sadr’ın liderliğindeki Şii milis grubu Mehdi Ordusu’nu eğittiği öne sürüldü. ABD’de yayımlanan New York Times gazetesi, adının açıklanmasını istemeyen üst düzey bir Amerikalı istihbarat yetkilisine dayanarak önceki gün yayımladığı haberde, Mehdi Ordusu’ndan bin ile 2 bin savaşçının ve diğer Şii milislerin, Hizbullah tarafından Lübnan’da eğitildiğini ileri sürdü. İranCezayir nükleer işbirliği ? TAHRAN (AA) İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad nükleer enerjiyle ilgili tecrübelerini Cezayir’le paylaşabileceklerini söyledi. Ahmedinejad, ülkesini ziyaret eden Cezayir Enerji Bakanı Şekib Halil’i kabulünde, iki ülkenin çeşitli alanlarda işbirliğini geliştirmelerinin İran ve Cezayir’in yanı sıra İslam dünyasının çıkarına olacağını ifade ederek “İran, çeşitli alanlarda özellikle barışçıl amaçlı nükleer teknoloji konusundaki tecrübelerini Cezayir’e vermeye hazırdır’’ dedi. ‘Mezhep çatışması’ ABD Başkanı George Bush, NATO zirvesi öncesinde kısa bir ziyaret için uğradığı Estonya’da İran konusunda sert mesajlar verdikten sonra Irak halkının İran ve Suriye ile güvenlik konusunda işbirliği yapmaya kendisinin karar ve Irak’a ziyaret Bazı Hizbullah üyelerinin, bu eğitime yardımcı olmak amacıyla Irak’ı ziyaret ettiği bildirilen haberde, Hizbullah ile Mehdi Ordusu arasındaki bağlantıyı İran’ın sağladığı ve Suriyeli yetkililerin de bu D İRENİŞÇİLER: BİZ DÜŞÜRDÜK konuda işbirliği yaptığı iddia edildi. Haberde, ancak Suriyeli liderlerin buna “olur” verip vermediğinin tartışmalı olduğu bildirildi. Adını açıklamayan istihbarat yetkilisinin bu bilgileri Irak Çalışma Grubu’nun raporunda İran ile ilgili tartışmalı önerilerin bulunduğu bir dönemde açıklamasına dikkat çekiliyor. Bu iddianın Bush yönetiminde İran ile diplomatik bir sürecin başlatılmasına karşı olan kesimin elini güçlendireceği belirtiliyor. KGB ajanının ölümü ‘F16 pilotunun akıbeti bilinmiyor’ Dış Haberler Servisi Irak’taki 2 direniş grubu, ABD’ye ait F16 uçağını kendilerinin düşürdüklerini iddia etti. Katar televizyonu El Cezire’nin haberinde, Mücahidin Ordusu ve Mücahidin Şura Meclisi’nin yaptıkları ortak açıklamayla, “ABD ordusunun öldürdüğü onlarca Iraklıya misillemede bulunmak amacıyla’’ F16 uçağını kendilerinin düşürdüğünü iddia ettiği duyuruldu. ABD ordusu ise F16 pilotunun kaza yerinde bulunmadığını bildirdi. Açıklamada, olay yerinden alınan DNA örneklerinin incelendiği belirtilerek “Pilot kaza mahallinde bulunamamıştır ve akıbeti bilinmemektedir” denildi. Kerkük valisine suikast girişiminde bulunuldu. Polis, Vali Abdurrahman Mustafa’nın konvoyuna intihar saldırısı düzenlendiğini, saldırıda yoldan geçen bir kişinin öldüğünü, 18 kişinin yaralandığını bildirdi. Bağdat’ın güneyindeki Mahmudiye’de silahlı kişiler 5 memuru öldürdü. Bakuba’da da en az 7 kişi öldürüldü. 300 savaşçı gönderildi Times’ın, adının açıklanmasını istemeyen bir Mehdi komutanının bu yaz Hizbullahİsrail çatışmasında Lübnan’a 300 savaşçı gönderdikleri şeklindeki açıklamasına da yer verdiği haberde bu komutanın “Lübnan’a gönderilenler Mehdi Ordusu’nun en iyi savaşçıları” ifadeleri yer aldı. Lübnan’a gönderilen ekibin Ali El Hadi Tugayı ismini taşıdığı, bunun Samarra’daki Askeriye Türbesi’nde yatan iki imamdan birinin ismi olduğu belirtildi. ABD’nin Hizbullah hakkındaki istihbaratı, insan kaynaklarına, elektronik araçlara ve Irak’ta yakalanan tutsakların sorgularına dayanıyor. Amerikalı yetkililer İran’ın Irak’taki Şii milislere doğrudan destek sağladığını da söylüyorlar. Radyasyon paniği Dış Haberler Servisi Eski KGB ajanı Aleksander Litvinenko’nun ölüm nedeninin, idrarında bulunan radyoaktif Polonyum 210 maddesi olduğuna kesin gözüyle bakılıyor. İngiliz polisi, Litvinenko’nun evi, ziyaret ettiği otel, sürgündeki Rus işadamı Boris Berezovski’nin ofisi ve suşi lokantası da dahil olmak üzere Londra’da altı ayrı noktada polonyuma rastlandığını bildirdi. Hafta sonu 500’den fazla kişi, açılan özel bir hattı arayarak radyasyon zehirlenmesi endişesi taşıdıklarını iddia ettiler. Uzmanlar genel bir uyarıya gerek olmadığı görüşünde. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin muhalifi Litvinenko’nun, kimin tarafından, neden ve nasıl zehirlendiği ise hâlâ belirsizliğini koruyor. Bir polis yetkilisi, zehrin diplomatik dokunulmazlığa sahip bir çanta içinde getirilmiş olabileceğini söyledi. Yetkili, “Eski SSCB cumhuriyetlerinden biri cinayete dahil olmuş olabilir” dedi. Zehrin, Litvinenko’nun eline akıtıldığına inanılıyor. İsmi açıklanmayan bir Rus gazeteci ise Litvinenko’nun kendi yandaşları tarafından, Putin’in itibarını sarsmak amacıyla öldürüldüğünü ileri sürdü. BBC Başkanı rakip firmada ? Dış Haberler Servisi İngiliz yayın grubu BBC’nin yönetim kurulu başkanı Michael Grade, BBC’nin ücretsiz kanallar arasında İngiltere’deki en büyük rakibi olan ITV’de göreve başlamak için istifa etti. ITV’den yapılan açıklamada, 63 yaşındaki Grade’in görevine 1 Ocak 2007’de başlayacağı belirtildi. BBC, Grade’in aniden aldığı kararın hayal kırıklığı yarattığını bildirdi. İngiliz gazetelerinde BBC’nin bu istifayla darbe aldığı yorumları yapıldı. Tankla çocukları öldürdüler ABD askerlerinin, Bağdat’ın batısındaki Ramadi’de direnişçilerin bulunduğu iddiasıyla bir binaya açtığı tank ateşinde 5 kız çocuğu yaşamını yitirdi. Öte yandan, Amerikalı General William Calwell, Irak kuvvetleriyle birlikte son 2 yılda, en az 7 bin El Kaide savaşçısının öldürüldüğünü ileri sürdü. Bir Iraklı, yakılan askeri ambulansın tepesinde dans ediyor. (Fotoğraf: AP) CUMHURİYET 11 K