Katalog

SAYFA CUMHURİYET 29EYLÛL 2005 PERŞEMBE 14 KULTUR kulturiacumhuriyet.com.tr Şükran Moral'ın 'Çaresizler' başlıklı sergisi 15 Ekim'e dek Maçka Sanat Galerisi'nde ' Sözde' iyi yaşam...NENA ÇALİDİS Hepsinın amacı aynı: 'Daha iyi koşullarda yeni bir yaşam kur- mak" Kimi vatanından, kimi eşin- den, kimi çocuğundan zorunlu ola- rak aynlıyor. Ve ne yazık ki kimi- leri insanlık dışı koşullarda yolcu- luk etmek zorunda kalıyor, daha ha- yallerinı gerçekleştiremeden azgın sularda boğuluyorlar. Kimileri ise ye- ni ülkelerinden sınırdışı ediliyorlar. Kısaca 'çaresizler'. Şükran Mo- ral'ın 15 Ekim'e dek Maçka Sanat Galerisi'nde yer alacak sergisinin ko- nusu, yaşam haklan ellerinden alın- mış olan bu insanlar. Cöçmenlerin yaşadtkları - Önceki sergilerinizde din, akıl hastaneleri, genelevler gibi herke- sin nıerak ettiği konuları işlemiş- tiniz. Fakat bu konuları bilinenin dışında, çok farklı yönleriyle ele almıştınız. Bu serginizin konusu ise göç. Peki, bu sergide göç kav- ramını hangi açılardan ele aldınız? ŞÜKRAN MORAL - Dın, akıl hastaneleri ve genelevler herkesin merak ettiği, fakat görmezden gel- diği yerler, gerçekler... 1997 'de Ba- kırköy Akıl Hastanesi kadınlar ko- ğuşuna girdiğimde onlardan biri gi- biydim. ttalyanlann 'anima-cuore' dedikleri gibi ruhum ve yüreğimle akıl hastanesinde bu işimi yapma- ya çalıştım. Değişımi ruhumda ve bederum- de yaşayabilmek için delilikle öz- deşleştim. Yaratabilmek için de me- safeyi koydum. Yüksek Kaldınm'da yaptığım video ve performans işi de aynı seçim sonucu. Acı-ironi di- yebileceğım bir tablo ortaya çıkıyor sonuçta. Yani yüksek kaldırıma "Çağdaş Sanat Müzesi" yazarak ge- nelev ile müzeyi aynı düzeye koya- rak düşündürmek... Yine 1997'ye dönersek, çağdaş sanatta hiçbır sa- natçı dünyada benden önce hamam- la ilgili bir şey yapmamıştı. Ben yaptıktan sonra aşağı yukan bir 'ha- mam' modası başladı. Bir sanatçı öz- gün ve önce olabilmeli. Bugün bu olanaksız gibi, çünkü her şey yapıl- 1 r l açka Sanat Galerisi'ndeki sergimin konusu 'göç'. Savaştan, açlıktan kaçan göçmenler. Bu sergimde yalpalayan, battı batacakmış gibi bir küçücük takanın içinde, denizin ortasında yapılan belirsiz bir yolculuğu anlatmaya çalıştım. Hepsine ilk planlan vererek, izleyiciye gözünü kaçırma fırsatını vermeyerek. Onları saygın kılarak, onlara görsel kanat hediye ederek.' dı: zaten kimse de böyle bir değer aramıyor artık. Maçka Sanat Gale- risi'ndeki sergimin konusu 'göç'. Savaştan, açlıktan kaçan göçmen- ler. Bu sergimde yalpalayan, barn ba- tacakmış gibi bir küçücük takanın içinde, denizin ortasında yapılan belirsiz bir yolculuğu anlatmaya ça- lıştım. Hepsine ilk planlan vererek, izleyiciye gözünü kaçırma fırsatını vermeyerek. Onlan saygın kılarak, onlara görsel kanat hediye ederek. - 15 yıla yakın bir süredir Ro- ma'da yaşıyorsunuz, siz de bir tür göçmen sayılırsınız. Sizin ya- şamınızda göçün bıraktığı izler neler ve bunlar bu sergiye nasıl yansıdı? MORAL - Sanatçı olarak doğu- mum Roma'da oldu. Doğru, ben de göçmen sayılınm, tırlann içinde ve- ya takalarla göç etmediysem de ya- bancıyım. Yabancı olmanın hem olumlu, hem de olumsuz yanlan var. Olumlu yanı başka kültürü iç- ten tanımak, kendi kültürünü yeni- den değerlendirmek ve iki şehre ait olduğundan hıç sıkılmamak. Bir gün 750 Avro ve bir valizle, Türk- çeden başka bir dil bilmeden ve o ülkede kimseyi tanımadan yola çı- kıyorsanız. her şeyin rengi değişi- yor. 1994 yıhnda orurma iznimi ye- nilemeyi unuttuğum için ttalya'dan atıldım ve 1996 yılına dek kaçak yaşadım. Bunlann izleri işlerime olduğu gibi yansıdı. 'Üç Kişiyle Evlüik' ve 'Atılanlar' başlıklı bir sürü iş yaptım. Bu, göç konulu ser- gime de yansıdı. - Fotoğrafve video performans- ları gibi iki farklı gereci nasıl bir- leştirdiniz? MORAL - tşlerimde sıkça fotoğ- rafve \ideoyu kullanınm. Göç eden- lerin siyah-/ beyaz fotoğrannın üze- rine dijital yolla bülbül kuşlan koy- dum. ttalyan yeni gerçekçi sinema- sını çok severim, Pasolini hayranı- yım. Bu fotoğrafımda onlann etki- sini ve Caravaggio'nun ışığını se- zebilirsinız. Sergideki öteki fotoğ- rafımın adı 'Bülbül'. Kafesin için- de saçlanmı saran rengârenk bülbül- lerle benim portrem. Kafes içinde- ki kuş gibi, ben de vatanımı özlü- yorum. Bülbülün Işlevi - Türkiye ve tstanbul işlerinize nasıl yansıyor? MORAL - Yaptığım bütün işler- de Türkiye'nin ve Istanbul'un izle- n var. Önemli olan evrenseli yaka- lamak. Kün olduğunuzun büincin- de olmak. Evrenseli yakalayabil- mek için nereden geldiğinizi iyi bil- melisiniz. Bu bir koku, anı, müzik olabilır... 1994'tekendımi tsayeri- ne koyduğum bir ış yapmıştım. Bu işin ilk görüşte Türkiye ile bir ilgi- si yokmuş gibi olsa da var. Müslü- manlık dini insan görüntüsünü ya- saklar, ona ruh mu vereceksin de- nir. Bu görsel kısıtlamadan görsel bir zenginliğe geçince bu tür bir işi yapmış olabilirim. - Bu çalışmanızda da bir önce- kinde olduğu gibi bülbülün önem- li bir yeri var. Bu sergide göçmen- lerin omuzlarına konan bülbüller ne anlama geliyor? MORAL - Bülbül Türk edebiya- tı için her şey demek: Aşk, aynlık, kavuşma, güzellik, ağlamak... Bu sergide Müzeyyen Senar'ın 15 ya- şmda taş plağa okuduğu 'Bülbül Ne Gezersin Çukurova'da?' tür- küsünün kahramanı evini ve yavru- lannı terk ederek uçup giden bir bülbüldür. Göçmenlerin omzundaki bülbül kuşlan kayık veya taka batarsa bül- bül gibi uçamayan bütün bu çare- sizlere benim görsel hediyem. Uma- nm uçabilsinler ve kıyıya ulaşabil- sinler, bu Avrupa kıyısı da olabilir. Ama hepimizin ulaşmak istediği başka bir kıyı var. Izmir Devlet Opera ve Balesi (İZDOB) ile İzmir Devlet Tiyatrosu (IZDT) perdelerini açıyor Izıııir'de saııatlı giinler başlıyor... JVlüziğin her rengi, Mersin 'de GürerAykal ile Bilkent 7 dinlemek SAVAŞ KURKLU ADANA - Tarih ve kültürün beşiği Mer- stn'de; Kanhdivane, St. Paulus Müzesi, am- fıtiyatro gibi çok özel yerlerde bir süredir müziğin her türünü dinleyen, her rengini yaşayan Mersinli sanatseverler bu kez Gü- rer Aykalın yöneteceğı Bilkent Senfoni Or- kestrası eşliğinde piyanist Muhittin Dür- rüoğlunu ve dünyaca ünlü kastanyetçi Lu- cero Tena'yı Türkiye'de ilk kez dinleme olanağını bulacaklar. Aynı izlencede ünlü gitarcı Jaume Torrent de Rodrigo' nun gitar konçertosunu seslendirecek. 30 Eylül günü 20.00'de Mersin Kültür Merkezi'ndeki ilk konserde, Aykal'ın yö- netünindeki Bilkent Senfoni Orkestrası pi- yanist Muhittin Dürrüoğlu'nun 'Ispanyol Bahçeleri'ne eşlik edecek. Ertesi gün ay- nı yerde yinelenecek konserde ise Jaume Torrent'in sihirli parmaklanndan çıkan 'Rodrigo'nun gitar konçertosu ile ona eş- lik edecek kastanyetçi Lucero Tena'nın tı- nılan Ispanyol saraylannın büyülü rüzgâ- nnı estirecek. Müzikseverlerin çok yakından tanıdığı Yeni Türkü ilk konserini cumartesi günü 18.00'de Tarsus Gösteri Merkezi'nde vere- cek. Kanhdivane1 Yeni Türkü'nün ikinci konseri ise pazar günü 17.00'de dillere destan bir yerde. 'Kan- hdivane'de gerçekleşecek. Güneşin batma- sma yakın başlayacak konserde, Cennet Ob- ruğu'nun bir yanındaki sahneden öbür ya- nındaki sanatseverlere seslenecek olan top- luluğun yanı sıra izleyiciler Harem ve Peny Xenaki'yi de dinleme olanağı bulacaklar. Ünü Türkiye sınırlannı aşmış, dünyada 50 ülkeye albümleriyle ulaşmış olan Ha- rem, Guinness Dünya Rekoru'nu kırmış bir topluluk. ft İZMİR (Cumhuriyet Ege Bü- rosu) - İzmir Devlet Opera ve Balesi (İZDOB) ile İzmir Devlet Tiyatrosu (IZDT) perdelennı açı- yor İZDOB 2005-2006 sezonu- nu, 4 Ekım'de Verdi'nin 'La Tra- \iata 1 operasının ilk gösterimiyle başlatacak. İZDT de Aydın Şükran Güngör Sahnesi'nde 'Deli Dum- rul' oyunuyla 8 Ekim'de izleyicı- lerine merhaba diyecek. Yeni sezonu değerlendiren IZ- DOB Müdürü Alparslan Mater, İzmirli sanatseverlere 6'sı yeni ya- pıt olan 9 opera, 6 bale, 1 müzikal, 1 oratoryo ve 2 çocuk oyunu su- nacaklannı belirtti. 'Jivago' bale- sinin Türkiye "de, klasik balenin başyapıtı sayılan Çaykovski'nin 'Kuğu Gölü'nün de İzmir'de ilk kez sahneleneceğini söyleyen Ma- ter, Mozart'ın Türkiye'de şimdi- ye lcadarhiç sahnelenmemiş 'Ido- meneo' operasının da konser ola- rak sunulacağını bildirdi. Mater, 250. doğum yılı nedeniyle Mo- zart'ın 'Figaro'nun Düğunü'nün ilk kez özgün dilinde sahnelenece- ğini, 'Çanakkale Oratoryosu'nun dünya ilk gösteriminin de tzmir'de gerçekleştirileceğini söyledi. İZDOB, geçen sezonlarda sah- nelenen 'Tosca', 'Falstaff', 'Uçan Hollandab', 'İtalya'da Bir Türk', 'Norma', 'Carmen' operalan, 'Üç Silahşörler', 'Fındıkkıran', 'Yoz Döngü ve Bebek' baleleriyle 'Kiss Me Kate' müzikali ve 'Sihirbaz Oz' ve 'Bale Oyunu' adlı çocuk oyunlarını bu sezon da sürdüre- cek. Gösterimler Elhamra Sahne- si, Izmir Sanat, EÜ Atatürk Kül- tür Merkezi, Kampus Kültür Mer- kezi ve çeşitli açık hava gösteri alanlannda yapılacak. Biletler ge- çen yıl olduğu gibi bir ay öncesin- den İZDOB gişesinden ve www.dobgm.gov.tr internet adre- sinden sağlanabilecek. İZPT de sezona hazır ~Izmir Devlet Tiyaüosu Müdürü Yaşar Üriik de Devlet Tiyatro- su"nun perdelerini bu yıl 6'sı yeni 12 oyunla açacağını. sezon sonu- na dek bu sayıyı 20'ye çıkarmak ıstedıklerini söyledi. Sezon başın- da yönetim değişikliği yaşandığı- nı anımsatan Ürük. îzmir'i tanı- yan biri olarak ve dışandan müdür gelmesinin yanlış olacağı düşün- cesiyle görevi üstlendiğini söyle- di. Sezonu açmak için ortamın ber- raklaşmasını ve Konak Sahnesi'nin sorunlannın çözümlenmesini be- lirten Ürük, "12 yıl önce de böy- le bir durum yaşandı. Ancak bu yıl atama teamüle aykın olarak oyuncu olmadığı için tepki oluş- fu. Sonuçta kurum dışından bir atama yapılmadı. Sanatçılan- nuzın perde açtırmama gibi bir eyleminin olacağını sannuyorum. Bu var olma nedenimizi inkâr anlamına gelir ki arkadaşları- mız böyle bir ta\ır takınmadı" dedı. Ürük, 7 sahnede birden perde açacaklannı; oyunlannı Konak, Karşıyaka Oda. Büyüksahne, Nar- lıdere AKM, İzmir Sanat. Saban- cı Kültür Sarayı ve 8 Ekim'de açı- lışı yapılacak Aydın Şükran Gün- gör sahnelerinde oynayacaklannı söyledi. Ürük'ün açıkladığına göre; tZDT geçen yıl da oynanan 'Aynlık', r Deli Dumrul' ve 'Hadi Öldür- sene Canikom'u sürdürürken, ye- ni sezon^ 'Bir Efes Masalı', 'İs- tanbul Efendisi', 'Yolcu', Der- ya Gülü', 'Kılçık Mahallesi' ve 'Sihirli Köpek' çocuk oyunlannı sahneleyecek. Ankara Devlet Tiyatrosu'nun 'Gözlerin Arasındaki Çocuk' ad- h oyunu ile Bursa'dan 'Nafile Dün- ya' ve tstanbul'dan 'Çok Yaşa Ko- medi' adlı oyunlar da ilk kez Iz- mirlilerle buluşacak. Kış sezonunda Kütahya, Uşak, Manisa turnelerine çıkacaklannı bildiren Ürük, rölövesi tamamla- nan Konak Sahnesi'nin önümüz- deki günlerde ihaleye çıkacağını, bedelinin yaklaşık 2 trilyon olarak hesaplandığını. Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan ödenek çıkması durumundaçalışmalara hemen baş- lanacağını da sözlerine ekledi. Beştirmenlerce en iyi film: Boş Ev I Kültür Servisi - Uluslararası Eleştirmenler Bırliği'nin (FIPRESCI) geleneksel yıhn en iyi filmi anketinin sonuçlan bellı oldu. Güney Koreli yönetmen Kim Ki-duk'un Türkiye'de 'Boş Ev' adıyla gösterilen 'Bin Jip' adlı filmi, dünyada geçen yıl içinde gösterime giren en iyi film seçildı. 'Boş Ev', daha önce de Venedik Film Festivalf nde Gümüş Ayı, Valladolid Film Festivali'nde Altın Başak ödülüne değer görülmüş, Türkiye Sinema Yazarlan Derneğı'nce de Yıhn En tyi Üçüncü Fılmı seçılmişti. 7. New York Türk Filmleri Festivali • NEW YORK(AA) - Geçen hafta sonu başlayan "7. New York Türk Filmleri Festivali", Amerikan medyasıyla izleyicilerden büyük ilgi görüyor. Haber ve tanıtımlarla ilgili olarak festıval direktörü Mevlüt Akkaya, "Bu yıl Amerikan basını festivale büyük ilgi göstenyor. Festıvalımız ve dört-beş filmimizle ilgili tanıtımlar basında yer aldı, almaya da devam edecek" diye konuştu. ABD geneline ve Kanada'ya yayın yapan ünlü radyo istasyonlanndan W0R-AM 710'da yayımlanan "Joel Reynolds Sho\v"da festivalin tanıtımına geniş yer ayırdı. Bu yıl festival kapsamında, Berlin Film Festivali'nde Altın Ayı Odülü'nü kazanan Fatih Akın'ın "Duvara Karşı" ve " Kısa ve Acısız" filmleride yer alıyor. Aynca Uğur Yücel'in Antalya Film Festivali'nde birçok ödül alan "Yazı Tura"sı, Ahmet Uluçay'ın "Karpuz Kabuğundan Gemiler Yapmak" adlı filmleri de var. 7. New York Türk Filmleri Festivali 2 Ekim'e kadar sürecek. 'Işığm Taşlara Dokunuşu' • Kültür Servisi - Kadıköy Belediye Başkanlığı Sergi Salonu'ndakı 'Işığın Taşlara Dokunuşu' adlı Aysel Ergül. Işık Sezgin, Aynur Savaş'ın mozaik sergisinin açılışı bugün yapıhyor. Sanatçılar, "...Tarihte mozaik eserlerine baktığımızda ekip çalışmasını. ortak mücadeleyi ve paylaşımı görüyoruz. Bılgı ve beceri payşlaştıkça zenginleşen bir olgudur. Biz üç arkadaş bu ortak çalışmayı örnek olması adına birlikte çalışarakyaptık" diyerek yola çıkış noktalannı açıklıyorlar. Sergideki yapıtlannda. daha çok Türk motifleri, halı, kılım, bitki, doğa betimlemelerinden esinlenen üç sanatçının bu karma mozaik sergisi, 6 Ekim'e dek sürecek. (0 216 339 66 62) Tîazze'de Öliim'e 3 Emmy ödülii • Kültür Servisi - Gazetecı James Miller, çekimleri sırasında Israil askerleri tarafından öldürüldükten iki yıl sonra, 'Death in Gaza - Gazze'de Ölüm' belgeseli ile 3 dalda Emmy ödülü kazandı. 'Gazze'de Ölüm' belgeseli, en başanlı belgesel yönetimi. en başanlı görüntü yönetimi ve kurmaca-dışı film yapımı dallannda Emmy'ye değer bulundu. 80 dakikalık belgesel film, Israil'in Gazze Şeridi'nde kuşatma altında _ ^ ^ K > * tutruğu mülteci kampı j f l B f F' çevresindeki ev yıkımlannı ve w^^^"' \' - uygulanan şiddetin Filistınli çocuklar üzerindeü etkilerini irdeleyen bir yapım. Samsun'da kazıldıkça tarih çıktı • SAMSUN (AA) - Samsun'un Baruthane yöresindeki altyapı ve yol çalışmalan sırasındaki kazılarda çok sayıda antik mezar ortaya çıkanlması, daha önce kentin 'arka mahallesi' kabul edilen yörenin, turizm açısından çekim merkezi olmasına yol açtı. Tamamına yakını rastlantıyla ortaya çıkanlan yaklaşık 2 bin yıllık mezar odalanndan elde edilen ve aralannda 'Amisos Hazinesi' adı verilen altın ziynet eşyalannın da yer aldığı buluntular, Samsun Arkeoloji ve Emografya Müzesi'nde sergileniyor. Sabancı Gösteri Merkezi • İSTANBUL (AA)- Sabancı Ünıversitesi Gösteri Merkezi, yeni sezona 4 Ekim'de Genco Erkal'ın Nâzım Hikmet'in yapıtlanndan uyarladığı ve kendisinin de oynadığı 'însanlanm' adlı oyunla başlayacak. Sanat danışmanlığını Yekta Karanın üstlendiği gösteri merkezinin, yeni sezonda Genco Erkal'dan Istanbul Belediyesi Şehir Tiyatrolan oyunlanna. Ferhat Göçer'den Replikas'a, Akbank Oda Orkestrası'ndan Bilkent Senfoni Orkestrası'na ve rock konserlerine kadar geniş bir yelpaze ile sanatseverlerle buluşacağı dile getirildi. Sezen Aksu Gaziantep'te • GAZİANTEP (AA) - Sezen Aksu, Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanlığı. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) ve Turkcell'in işbirliğiyle başlatılan 'Kardelenler Projesi'ne destek amacıyla hazırladığı 'Kardelen' adlı albümünün tanıtım konseri için bugün \ Gaziantep'te sahneye çıkacai. Okuma azmi gösteren, ancak ailelerinin maddi durumu yetersiz olan kız öğrencilere burs olanağı sağlanması * y amacıyla düzenlenen konser, GASKİ Tesisleri'nde 21 .OO'de gerçekleştırilecek.