Katalog

SAYFA 10 CUMHURİYET JJ1İ5 HAJDJIJALJL • * 'JJK dishab(5 cumhuriyet.com.tr 29 EYLUL 2005 PERŞEMBE KKTC Meclisi olağanüstü toplanıyop • LEFKOŞA (Cumhuaiyet)-KKTC Meclisi, 3 Ekim müzakere süreci öncesinde AB tarafindan yayımlanan karşı deklarasyonun içeriğini göriişmelc ve karar almak amacıyla bugün olağanüstü birtoplantı gerçekleştiriyor. Ana muhaleferttekı LJlusal Bırlik Paxtisi'nın (UBP) çağnsı üzerine toplanacak olan Curnhuriyet Meclisi 'ndeilk konuşma^'i parti genel başkanı. eski Başbakan Dr. Derviş Eroğlu yapacak. Eroğlu, deklarasyonun özellikle Kıbns açısından kabul edilemez maddeler içerdiğini belirterek bunun TBMM tarafindan reddedilmesi için bır tavsiye karan alınmasını isteyecek. Eroğlu, Cumhuriyet'e yaptığı açıklamada, AB tarafindan ortaya konulan koşullann çok ağır ve kabul edil«emez olduğunu belirtti. Eroğlu, Türkiye'ye açıkça "Eğer Avrupa BLrliği yolunda ilerleyeceksen Kıbns Türklerinir haklannı Rumlara teslim edecek ve Kıbns'tan çekjp gıdeceksirı" denildiğine dıkkat çekti. Iran'a operasyon gündemde değİT • BRIGHT01V(AA)- îngiltere Dışişlen Bakanı Jack Stravv. İran"a askeri müdahaletıin olanaksız oldugunu söyledi.BBC'ye konuşan Stravv, tüm ABD başkanlannın her zaman her seçeneğin mümkıin oldugunu dıle getirdiğini, ancak Iran konusunda bunun hiç kımsenin gündemınde olmadığım belirtti. Straw, Iran'ın nükleer programıyla ilgili uluslararası sorunun halen diplomatik yollarla çözülebileceğine inandığını kaydetti. Stra\v. "Bizim fran'la savaşmak gibi bir meselemiz yok. Neden° Çünkü bu (savaş) sorunu çözrneyecek. Hiç kimse Iran ile savaşmaktan söz etmiyor. Bu sorun ancak diplomatik yollar ve diplomatik baskılarla çözülebilir" diye konuştu. England'a 3 yıl hapis • NEVVYORK(AA)- Adı Irak'taki Ebu Garip Cezaevi'ndeki mahkûmlara yönelik işkence ve kötü muamelelerle özdeşleşen ABD'li kadınasker Lynndie England (22). askeri mahkeme jûrisi tarafindan 3 yıl hapis cezasma çarptınldı. England, jüri önünde. soyunmaya zorlanan çıplak Iraklı mahkûmlarla fotoğraf çektirdıği için; söz konusu mahkûmlar, onlann ailelen ve Irak'ta görev yapan ABD askerlerinden özür diiedi. England'a yönelik suçlamalann gerekrirdiği ceza 9 yıla kadar olmasına rağnıen, savcının England için 4-6 yıl arasında bir hapis cezası istediği kaydedildi. ABDaskerinden yeni bir skandal • NEWYORK(AA)- Irak'ta görev yapan ABD askerlerinin, bir internet sitesindeki pomografik resımlere ulaşmak karşılığında öldürdükleri Iraklılann cesetlerine ait resimleri aynı sıteye gönderdikleri iddıa edildi. ABD ordusu konuyla ilgili soruşturma başlattı. Iddialar ABD'de faaliyet gösteren sıvil toplum örgütü Amerikan-f slam llişkileri Konseyi tarafindan dile getirildi. Benzer resimlerin Afganıstan'da görev yapan ABD askerleri tarafından da gönderildiği kaydedildi. CHP'li Şükrü Elekdağ, müzakere çerçeve belgesinin taslağmı CumhurİY©t 'e değerlendirdi: IkmcismıfüyelikdayatdıyorAYŞE SAYEV ANKARA - CHP Istanbul Milletyekılı ve TBMM Dışişleri Komisyonu Üyesi Şükrü Elekdağ. AB Müzakere Çerçeve Belgesi'nde Türkiye'ye "ikinci smıf üye- Kğm" öngörüldüğünü söyledi. Belge tas- lağında "AB'nfa Türkiye'yi hazmetmeka- pasitesi" ifadesiyle yeni bir kriter dayatıl- dığını kaydeden Elekdağ, "Yani Türkiye elinden gelen her şeyiyapsa,Kopenhagkri- terlerîni tümüyleyerinegetirse deAB,' Biz seni hazmedemıyoruz kardeşim' deyip Türldye'yi kapmın önüne koyabilir" dedi. Elekdağ, taslaktakı hükümleri Cumhuri- yet'e şöyle değerlendirdi: • İkfnd Sinrf ÜyelİIC g. maddede Tür- kiye'nin tüm AB kararlannı. tavsiyeleri- ni, önergeleriru ve deklarasyonlannı yeri- ne getirmekle yükümlü olduğu vurgulanı- yor. Yani sadece çerçeve belgeyi dikkate almak yeterli değil. En son karşıt dekla- rasyon var, o da belgenın birparçası. Bel- genin Türkiye'ye, AB'ye tam üyelik yo- lunu kapattığı ve ülkemizi ikinci sınıfüye- liğe mahkûm ettiği görülüyor. Bu sonuç, esasında sadece müzakere çerçevesinden • Belgede, "AB'nin hazmetme kapasitesi" diye yeni bir kıstas daha konulduğuna dikkat çeken Elekdağ, "Yani Türkiye AB'ye elinden gelen her şeyi yapsın, yine de AB, 'Hazmedemiyoruz kardeşim' deyip Türkiye*yi kapı önüne koyma yolunu açıyor" diye konuştu. Elekdağ, Türkiye'nin Kıbns konusunda kıskaca alındığmı vurguladı. de çıkıyor. Bunun için I. maddeyle 10. maddenin birlikte okunması yeterli. 1. maddede deniyorld, Türkiye üyelik yüküm- lülüklerinı yerine getiremezse AB'ye sıkı sıkıya bağlı olmalı. deniyor. 10. maddede, serbest dolaşım, yapısal mali yardım. ta- nm alanında kalıcı kısıtlamalar uygulana- bilır, deniyor. Bu iki madde ele aldığında ikinci sınıfüyeliğe mahkûm edildiğımiz or- taya çıkıyor. Türk vatandaşlan serbest do- laşımdan hıçbir zaman yararlanamayacak- sa, yardım fonlan Türkiye'ye verilmeye- cekse, Türkiye'nin tanm sektörü, 3. dün- ya ülkelerinin ürünleri gibi muamele gö- recekse. bu tam üyelik değıldir. • Yeni ve keyfi kıstas getirillyor: Belgenin 1. ve 7. maddelerine bakaiım. Turkiye'nin AB'ye katıhmı için yeni bir kıstas daha konulduğunu görüyoruz. Bu da Türkiye'yi AB'nin hazmetme kapasitesi. Yani Türkiye AB 'ye elinden gelen her şe- yi yapsın, Kopenhag kriterlerini yerine ge- tirsin. yine de AB, "Hazmedemiyonızkar- deşim" deyip Türkiye'yi kapı önüne koy- ma yolunu açıyor. Son derece keyfi bır kıstas. Bunu 17 Aralık Brüksel Zirvesı ka- rarlan ışığında da değerlendirmek lazım. Orada müzakerelenn "açık uçlu" olacağı ve sonucun garanti edilemeyeceği söyle- niyordu. O koşullar dikkate alınırsa AB 'nin dolaylı yoldan "Boşuna gayret sarf etme, seni almayacağız" dediğı ortaya çıkıyor. • Türkiye Kıbrıs'ta kıskaca alı- niyor: TBMM AB Komisyonu Başkanı Yaşar Yakış'ın bır gazeteye yaptığı açık- lama var. "Karşı deklarasyon yayımlanır- sa ne olur?Onlarbi/imkinc hayırdiyor,biz de onlann deklarasvonuna havir deriz, ta- nımayız" diyor. Bu iş böyle değil. 8. mad- de "Deklarasyonlar.önergeler, ahnnuşolan tüm kararlara uvmava Türkrve vükümlü- dür" dıyor. Karşıt deklarasyonda bakahm neler deniyor: Turkiye'nin deklarasyonu- nun hiçbir hükmü yoktur. Türkiye deniz ve hava limaniannı. Kıbns Cumhunyeti'mn gemilerine ve uçaklanna açmakla mükel- leftır. Eğer Türkiye açmazsa fasıllar ve dosyalar üzennde müzakere başlamaz. Türkiye, Kıbns Rumlannı, Kıbns'ın ye- gâne egemen devleti olarak tanımalıdır. Aynca 2006yılında bu konuda ilerleme olup olmadığım da değerlendireceğız. diyor. Bir son nokta var. Çözüm: BM Güvenlik Konseyi "nin ve AB temel prensıplen dik- kate alınarak çözümlenmelidir, deniyor. Türkiye burada tam bir kıskaca alınıyor. • Hukukf tanıma gelecek: Türki- ye Kıbns'a liman ve havaalanını açarsa bu fiili tanıma demek. Kıbns alacak ko- nuyu.Avrupa Topluluklan Adalet Divanı'na götürecek, Orada hukuki tanıma olduğu or- taya çıkacak. Çünkü deklarasyonda Tür- kiye 25 ülkeyi de tanıyacak ve onlara kar- şı vükümlülükleri yerine getirecektir, di- yor. Bundan sonra Rumlann yapacağı. "Türk Silahh KuvvetJeri adadan çekilsin. Zürih ve Lozan hükümsüz kaJacak. Kıb- ns Runılan tüm ada üzennde egemendjr" dıyecektir. Maalesef Türkiye'ye AB kapı- sı kapatılırken Kıbns da alıp götürülüyor. • Müzakere İçin ipler Rumlann ellnde: Şımdı 3 Ekim'de müzakereler başlayacak, deniyor. Fakat bu deklarasyon kabul edilirse gerçek müzakereler Rum- lann istekleri yerine geldiğinde başlayacak. Rumlan tatmin edeceğiz, ama "ucu açık" hükmü korunacak. Tabiı bir de AB Türki- ye'yi hazmedecek mi etmeyecek mi? Bü- tiin bunlan yaptıktan sonra müzakerelere başlamak için artık üzerinden 12 sene mi geçer. kaç sene geçer bellı değil. Tabii bü- tün bunlann arkasından Fransa ve Avus- turya bu işı referanduma götürecek, onlar kabul ederse üve olunacak. .arpaz açıklannda batan balıkçı teknesindeki 37mültecinin çoğu öldü. Yüzerek hayatta kalmayı başaran Suriyeliler, Kuzey Kıbns'tan Güney'e, oradan başka bir AB ülkesine gitmeyi planladıklannı anlattılar. (Fotoğraf: AFP) AŞBAKAN 'DAN DEĞERLENDİRME 4 Bizi etkilemez' Kıbrıs^ta sığuımacı dramı REŞATAKAR LEFKOŞA - Türkiye ve KKTÇ makamlan sıkça uyanldıklan hal- de. yeterli önlemlerin alınmaması nedeniyle Mersin ile Kuzey Kıb- ns'ın Karpaz bölgesi arasında de- vam eden insan kaçakçıhğı büyük bir facia ile sonuçlandı. Karpaz bölgesinden, içinde 2 ki- şiyle hareket eden ve geçen pazar akşamı Mersin den Suriye uyruklu 37 kişi alarak denize açılan balıkçı teknesi. pazartesi sabahı Karpaz açıklannda alabora oldu. Faciada, mürettebatla birlikte 39 kişiden bü- vük bırkısmı hayatını kaybetti. Karpaz köylerinden Erenköy sa- kıni Suriye kökenli Muhammet Ta%ü'e ait olduğu saptanan balık- çı teknesının. Balalan köyu balık- çı bannağının 5-10 mil açıklann- da alabora olduğu sanıhyor. Ola- yı. önceki gün Türkiye'ye gitmek için yatlan ile denize açılan îngi- liz uyruklu Chartes- Eugenia Gild çifti ortaya çıkardı. tki mülteciyi yü- zerken gören ve onları kurtaran Gild çifti, daha sonra telsizle sahil güvenliği harekete geçirdı. Botlarla helikopterlerin katıldı- ğı arama çalışmalan sonucunda 39 kişiden sadece 8'i kurtanlabildi. Çalışmalarda şimdiye kadar 5 de ce- set bulundu. 'Oğlıunu defalarca uyardım' Ortaya çıkanlan cesetlerden bın- nin, insan kaçakçılığıyla adını du- yuran ve teknede göre\ yapan Zı- yamet köyü sakinı BülentAB Esim'e ait olduğu saptandı. Bülent"ın baba- sı Mehmet Esim. oğlunu defalarca uyardığını belirtirken insan kaçak- çılığında önemli rol oynadığı iddia edilen Muhammed Tavıl'e "Oğtu- mun yakasııu bırak" dedığını. fakat başanlı olamadığını söyledi. Yüzerek hayatta kalmayı başaran 8 Sunye uyruklunun ilk açıklama- lanna göre, insan kaçakçılığında bü- yük paralardönüyor. Mersin'den ah- nan Suriyeli mülteciier. önce Ku- zey Kıbns'a getiriliyor, buradan da Güney'e kaçınlıyor. Güney Kıbns AB üyesi olduğu için burayı basa- mak olarak kullanan ve herhangı bir AB ülkesine gitmek isteyen Sunye- li mülteciler. yolculuk öncesinde Rumca öğrendiklerini söylüyorlar. ,4BU RAJBÎ (AA) - Başbakan Recep Ta»ip Erdoğan. AVTU- pa Parlamentosu'nun (AP) "Türkiye'nin AB'ye üyeliği için Ermeni soykınnurun ko- şul olması" yönünde karar al- masının AB sürecıni etkıle- meyeceğini ileri sürdü. Başba- kan Erdoğan, karann yaptı- nm gücü bulunmadığını sa- \nnarak "Biz yolomuza de- vam edeceğjz" dedı. Dışişlen Bakanı ve Baş- bakan Yardımcı- sı Abdullah Gül de "objektif kri- terlerçerçevesin- de değeriendir- me bekledikleri- ni" belirterek "Eğer bize özel şartlargetiriBrse açık olalım, her şeye evet deme- yiz" dedi. Resmi zıyaret için Birleşik Arap Emirlikleri'nde bulunan Erdoğan, Emirates Oteli'nde düzenlediği basm toplantısın- da, AP kararlanna ilışkin so- rulan da yanıtladı. Erdoğan. "AP sözde Enneni so>tanmj- nın üyelikten önce tanınması şartuıı getirdi nasıl değerlen- diriyorsuııuz*' sorusuna şu kar- şılığı verdı: "Avrupa Parla- mentosu'nun Türkhe'nin AB üyelik sürechlei^ih" herhangj bir yaptınm gücü söz konusu değil. Böyle bir karan alması Jj aşbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Gül. Turkiye'nin önüne Özel şartlar konursa 'evet' denilmeyeceğini söyledi. AB sürecini etkilemez. Biz işi- mize bakacağı/. yolumuza de- vam edeceğiz. Avrupa Parla- mentosu bu karan aünışya da almamış önemli değil, bizim asılsürecimiz,yann (bugün)bi- Uyorsunuz dışişleri bakanlan bir araya gelecek, toplantı \a- pacaklar. Bu toplanüdançıka- cak karar önemli müzakere çerçeve belgesi önemli" Başbakan Erdoğan, AB sü- _ _ _ , _ , _ reci konusunda belirsizük oluşup oluşmadığının sorulması üzeri- ne. u Hayır öyle bir şey söz konu- su değü" dedi. Fransız Paris Match dergisine konuşan Başba- kan Yardımcısı ve Dışişleri Ba- kanı Gül ise Tür- kiye'nin diğer ülkelerle a\Tu objektif kriterler çerçevesinde değerlendirilmesi çağnsı ya- parken Fransa'nin Türkiye ko- nusundakı değişiminin şaşır- tıcı oldugunu söyledi. Dışişlen Bakanı Gül, "De- mokratik. şi)asi, ekonomik, hukuki. diğerleriyle aynı ob- jektifkrrterlerçerçevesinde de- ğerlendirilme>i bekliyonız. Eğer bize özel şartiar getirilir- se açık olahm.ber şeyeevet de- mejiz" diye konuştu. Başbakan'ın 'Soykınm koşulu bizi etkilemez' açıklamasına karşın uzmanlar 'Kararüyelik için bağlayıcı' yorumunda bulundu 'APkaranmüzakerderinrcfemnskaynağı' EÎV1RE ÇALIŞKAN/MAHMÜT UCAU ANKARA - tstanbul Üniversitesi öğre- tün üyesi Doç. Dr. YaşarHaasaühoğiu. söz- de Ermeni soykınmının Türkiye tarafin- dan tarunmasuıın üyelik için koşul olma- sı yönünde karar alan A\Tupa Parlamen- tosu'nun (AP) karannın müzakereler sü- recinde referans olacağını söyledi. Baş- bakan RecepTayyp Erd^an'ın karann AB sürecini etkilemeyeceği yönündeki açık- lamasına karşın Hacısalihoğlu, "karann üyetik için bağiavKi" oldugunu söyledi. Başbakan Erdoğan'ın AP kararlannın Turkiye'nin AB sürecini etkilemeyeceği ko- nusundaki açıklamalanna uzmanlardan ve politikacılardan tepki geldi. Istanbul Üni- versitesi öğrerim üyesi Doç. Dr. Hacısali- hoğlu, AP'nin 1987 ve 2002 yılmda da sözde Enneni soykınmı ile ilgili kararlar aldığını anımsatarak, "17 Aralık zirve ka- raıiaruıdan ikigün önce 15Aralık 2004 ta- rihindekomisvondangelen veAP'de<nçok- hığu>1a kabul edilen Türkiye karannda da bu konuda bir hüküm vardır. AP tarafin- dan denilmektedir ki: Parlamentomuzun 1987 ve 2002 tarihlerinde aldığı kararlar- da da olduğu gibi 1915 Ermeni Soykmmı TarflıiGerçeği'ni anmalıdır ve Ermenistan sınınnı açmalıdır' AP'nin bu ifadesindeki Rehn, AP'nin oylamayı ertelemesînîn görusmelerfn başlamasını engellemeyeceğini söyledi 'Ekprotokol acüen onaylanmalı' Dış Haberler Servisi - AB Komisyonu'nun ge- nışlemeden sorumlu üyesi O1K Rehn. AP'de ek protokolün onayının ertelenmesınin, müzakerele- rin başlamasını engellemeyeceğini söyledi. AP'nin erteleme karannın kendisinde "bayal kmklığı" yarattığını kaydeden AP Karma Parlamento Ko- misyonu (KPK) Eşbaşkanı Joost Lagendijk ise "Türkiye'ye sanki biz sizin işinizi zorlaşürmak is- tiyoruz gibi yanfaş bir mesaj gönderildi" dedi Rehn. NTV'ye yaptığı açıklamada Turkiye'nin ek protokolü bir an önce onaylayarak uygulama- ya koyması gerektiğine dikkat çekti. Aksi takdir- de, bunun müzakerelere olumsuz etkileri olaca- ğını belırten Rehn, AB 'nin yayunladığı karşı dek- larasyonun ciddiye aiınması gerektiğini söyledi. Lagendijk: Yanlış mesaj gönderildi Lagendijk ise AP'nin ek protokolü onaylama- yı geciktirmesini eleştirdi. AP'nin Türkiye'ye yanlış siyasi mesaj gönderdiğini söyleyen Lagen- dijk sözde Enneni soykınmı ile ilgili önergenin metinde yer almasını da eleştirdi. açıkça sö\1enen şey şudur: Biz bn konuyn tarihi gerçek olarak göriip bunu kabul et- miş durumdayız. Size bunu tartışmak sor- gulamak düşmez, tanımak düşer" dedi. Müzakere çerçeve belgesındeki kararla- nn AP komisyonundaki kararlara dayan- dığını anlatan Doç. Dr. Yaşar Hacısalihoğ- lu, Kıbns konusunu buna ömek gösterdi. Hacısalihoğlu, "AP kimlerden oluşuyor. 25 .AB üyesi ülkenin üyelerinden oluşuyor. Peki su müzakeneleri kimle \apacaksınız? 25 uyefi AB'nin hükümetierarası diyaloğu ilevapataksını/. Açıkçası APkararlan mü- zakerelersürecinin en önemlireferans kay- nağı olacaktır ve bunlar bağlajTcıdır" di- ye konuştu. Başbakan yanılgı içinde 36 müzakere başlığının açılıp kapanma- sı ve diğer başlığa geçilmesinde parla- mento kararlannm baz olacağını kayde- den Hacısalihoğlu, bunlar olmaksızın mü- zakerelerin ilerlemesinin olanaklı olma- dığını söyledi. AP kararlannın, 17 Ara- lık zirve karannın ve çerçeve belgesinin birbiriyle örtüşrüğünü \ r urgulayan Hacı- salihoğlu, şunlan kaydetti: U AB süreci maskeli baloya dönüşmüştür. Herkesin AB üzerinden hesapiaşmak istediği bir ol- gusu vanlır. AB sürecinin doğrularryla halkın arasına çekümiş bir örtü var. Her- kese AP kararlan Ue 17 Arahk zirve ka- rarlannın birlikte değerlendirilmesi ko- nusunda çağnda bulunuyorum. Başba- kan Erdoğan bir yanılgı içindedir." Hükümet ciddiyetsiz CHP Genel Başkan Yardımcısı Onur Öymen ise AB'ye üyelik polıtikalannda hü- kümetın ciddiyetsiz oldugunu belirterek, "AP'nin karannı hafife almamız da doğ- ru değiL AP'nin karan Turkiye'nin üyeü- ği için şart. Bugün için baglavıcı değüse bi- leA\rupa 'daki sivasi havayı yansrtması aç»- sından önemüdir. Böyle bir eğilimin AVTU- pa'da birsüreden beri oldugunu biliyonız. Ve ne yazık ki Türkiye'nüı AB'ye girmesi- niengeDemekisteyen bazıçevreierşimdiçe- şhii bahaneleri önümüze çıkanyoriar. K>- mi Ermeni so\ kınmını tanryın, kimi Kıb- ns'taki Rumlan resmen Kıbns Cumhuri- yeti olarak tanmn dijor. Turkiye'nin ya- pamayacağı koşullan öne sürmek yohina gidiyorlar'' dedi. Öymen, hükümetin, A\Tupa'da Turki- ye'nin üyeliğine karşı olan. üyeliği gecik- tirmek isteyen ya da Turkiye'nin kabul edemeyeceği koşullar koymak isteyen eği- limleri yok farz etmesini "çokşaşiJİja" bu|- duklannı dile getirdi.