Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8 AĞUSTOS 2005 PAZARTESİ KÜLTÜR14 kultur(âcumhuriyet.com.tr Karikatür sanatçısı Emrah Ablak'm 'TÜBÎTAK' adlı çizgi roman dizisinin albümü yayımlandı İnsanı anlatançizgili gelenekSELCEN AKSEL 1991 'de Avnı'de ilk kankatürlennın yayımlan- masıyla mızah dergilenndekı yennı aldı. Em- rah Ablak'ın çızıp yazdıklan, Avnı'nin ardın- dan Dıgu, Fos, Biber, Parazit, H.B.R Maymun, L-Mamakta yayırrüandı Halen Lombak, Pen- guen ıle Kemik mizah dergilennın bır üyesi. Genç kuşak mızahın bir temsilcısı olarak fark- Iı öykülerle yaklaşık üç buçuk yıldır okura ula- şan TÜBİTAK çızgı dızısının de yaratıcısı. Yakın zamanda Doğan Kitap'tan albüm ola- rak yayımlanan TÜBİTAK maceraları, 'çızgılı mızah' perspektıfinden bakıldığında özel bır ömek oluşturuyor Dergılere basılariların albüm olarak meraklısına ve arşıvlere ulaşmasının öne- mı tartışılmaz. Bu albüm de yakın zamanda çı- kartılanlar arasında. sevındıncı bir gehşme... Emrah Ablak, aynı dönemden bırçok çızer gıbı, kankatürle başlayıp, çızgı dızılere uzanı- yor Karikatür ve çızgı dızı, durum ve öyküler gıbı... Kankatürlerinde olduğu gıbı, TÜBlTAK dızısındekı tıplemelenyle de ınsan üzenne ko- mık bır bakışı yakalıyor. Farkh klmllkler... Mızah bu, yakalıyor ve anlatıyor tabu, tüm sanat daüanndan farkı korrukliğe sıçraması bel- kı de Kanşık bır ış, bizden ınsanlar... Çızere göre de "Türkiye, tam da mizah yapılacak ülke." Bundan söz ederken, ülkedekı farklı kül- türlerden, bu çoğul ve çok yönlü etkıleşimın mızaha katkısını eklıyor sözlenne. Temizlikçi Bayram, büyük aşkı Perihan onu evden kovduğunda çalıştığı 'kurum'un, ya- ni TÜBtTAK'ın çaö kaünda sabahlayabılir Pro- fesör Azmi Cankuş'un yaptığı deneylerde Bayram vardır. Var olacaktır, kendısine söy- lenen bır sözü de sorgulayacaktır. Sekreter Berrin Hanım da farkında olmasa da olayla- nn akışında etkilidir .. Çaycı Ali Emmi gıbı. TÜBtTAK'ın insanlannın oturmuş kışilık- len var, baskın bir tarzın yansımalan degiller, hepsı ayn renk katıyor çizgı dızıye. Konuşma- B, lar, gündelık dılden, dedıkodusu, yanlış anla- ması, abartması, hepsi bir arada. Çızgıye gelince. . Emrah Ablak, "derdini anlatan komik çizgi" olarak tammlandığım da söylüyor yaptığının. O da "hepimiz Gır- gır çocuğuyuz" dıyenlerden. Ünıversite yıllanna dek Anadolu'nun fark- lı yerlennde yaşadığını belırtıp, "taşra" ın- sanının çok daha ayrıntıcı, ınsan psıkolojısı- ne yoğun olduğunu eklıyor. Gırgır'm o yıllar- da her yere ulaştığını, "orada gördüğü gibi çizdiği kareleri uç uca ekleyerek ilkokulda kendince dergi çıkarttığmı" anlatıyor. Çalışmalannın rümüne bakıldığında, çeşıt- lılık ve postmodera bır dılın yakalandığı gö- rülüyor. Yakın dönem mizahımızda çokça iş- lenmekten kurtulamayan, bır öncekı dilimm kult fıgürü Superman'den ılk ınsanlardan tlk thsan'a, espn konusu olup 'dost' uzayhyla kar- şılaşan insanlara ya da temizhkçı Bayram'a. Aynntı-bütün- komıklık ılişkisı. Kendı sözcük- lenyle, "yüzeysel olarak her şeyle UgUenme- >i" sevıyor Kendı ıçınde tutarh bır dıl oluş- tursa da, belırtmeden edemıyor." Türkiye'de yüzeysel olarak bilmek bile yetiyor. Çoğu insana göre fazla bilmiş oluyorsun zaten." Sıyası gelışmeler üzenne de mızah yapı- yor. "Ortadoğu tarihi ilgimi çekiyor. Bir de ir araç kullanmayı öğreniyorsunuz tarama ucu diye, çiniatmakiçin!.. Çocukken kâğıt başında fazla zaman geçirip kendini eğlendirmek için çizdiysen, o alışkanlık ileri yaşlarda da sürüyor. Çizerken eğlenmiyorsan, okuyucuya da aynen yansır bu.' o hikâyelerin hâlâ devam ettiğini görüyorum, hani Hasan Sabbah'ın Alamut Kalesi'ni ya- vaş yavaş satın ahşı, aynı taktik çağlar bo- yunca uygulanmış, hâlâ da uygulanıyor. Tarihi bilmek hoşuma gidiyor, çünkü yön- temler hep aynı, araçlar değişiyor sadece." Felsefe gibı dallar da önemlı kaynaklar. TÜ- BlTAK konusuna gelmce, makıne mühendıs- lığı eğıtımı almış olmasının tabıı kı etkısı ve katkısı var ona. "Bir hikâyeyi kurgularken kendimce araştırma yapıyorum, akışta et- kili oluyor bu." "Bayram Efendi, Kemal Sunal'dır aslın- da. Etkilendiğim sanatçılardandır o. Bütün Türkiye'ye ulaşmış biri, görünümü, oyunuy- la bir formülü var... "Karikatür, çok küçük yaşta içinden ge- lerek yaptığtn bir şey, doğru bir karşıhk bulup, okuyucuyla Uişki kuruyorsun ve de- vam ediyorsun. 'Nasıl bır ış yapıyorum?' di- ye sorgulamak bana uzak. Çünkü her za- man o ruh haline girip onları \ apamıyor- sun, meslek haline getirmen gerekiyor bir yaştan sonra, o işi yapan adamla doğru- dan ilişkiyi kaybediyorsun sorguladığında. Bazen yaşadığın bir şeyin ardından ayrın- tılannı yakalarsın. Karikatür, ayrıntı üze- rine kurulu. Bir de, Gırgır kuşağı çizerle- rin geleneğinden çok ayrılmış bir karika- türcü değilim." Emrah Ablak'a göre, Gır- gır'la ılgılı söyleyecek çok şey var: "O dönem durduğu yer bambaşkaydı. O değerlerden süzüldü, bir tek mizah geleneği devam edi- yor. Politik bir duruşu vardı, evlere giriyor- du. Babalar siyasi esprilere gülüyordu, ço- cuklar Galıp fekın'in arka safadaki bilim- kurgu işlerine bakıyordu, kadınlar Özden Öğrük'ün karikatürlerini okuyordu. Şim- di artık gençlere yönelik mizah evlere pek giremiyor." Mlzahın ve halkın dlll Mizahın dılının halkın dılıyle ortak olduğu- nu, halkın dilmın, paylaştığı kültüriın değış- tığını, mızahın da bundan etkılendığuıı söy- lüyor. Dergı çalışanı olduğunda ustalardan eğitim almak, alaylı yetışmek güzel Eskı ge- leneklerden gelen bır ış Sonuçta "bir araç kullanmayı öğreniyorsunuz tarama ucu di- ye, çini atmak için!... Çocukken kâğıt ba- şında fazla zaman geçirip, kendini eğlen- dirmek için çizdiysen, o alışkanlık ileri yaş- larda da sürüyor. Çizerken eğlenmiyorsan, okuyucuya da aynen yansır bu." Bayram'ın profesörle kavga etmesı gereki- yor, sonra gıdıp bu kavganın dedıkodusunu Alı Emmı'yle yapması... Ve olayların bır şe- kıldebaşlaması... iKSV'nin düzenlediği 9. Uluslararası Istanbul Bienali 16 Eylül-30 Ekim tarihleri arasında yapılacak Istanbul sanatla buluşacak Vasıf Kortun, bienalin direktörlüğünü Charles Esche ile birlikte üstleniyor. Kültür Servisi - tstanbul Kültür Sanat Vakfi tarafindan duzenlenen '9. Uluslararası Istanbul Bienali', 16 Eylül - 30 Ekım tanhlen arasında tstanbul'da yapılacak. Bienalin küratörlüğünü Van Abbemuseum, dırektörlüğünü Charles Esche \e Platform Garantı Güncel Sanat Merkezı yonetıcısı Vasıf Kortun üstleniyor. •İstanbur başlığı altında gerçekleşecek etkınlıkte 53 uluslararası sanatçı ve sanatçı topluluğunun tasanları sergılenecek. 9 Uluslararası Istanbul Bıenah'nde, daha öncekı yıllardan farklı olarak bu yıl Galata bölgesinın çeşıtlı mekânlan sergı alanı olarak kullanılacak. Bienalin sergı mekânlan- Şışhane'dekı Denız Palas, Bankalar Caddesı'ndekı eski Garantı Bankası bınası, Tophane'dekı Tütün Deposu, Tünel'dekı Bılsar bınası, Tophane'dekı Antrepo no. 5, Istıklal Caddesı'ndekı Platform Garantı Güncel Sanat Merkezı ıle Ganbaldi Bınası. Aynca Istanbul ıçın özel olarak hazırlanan altı tasan da kentın çeşıtlı noktalannda sanatseverlenn karşısına çıkacak. ikl sehlrde eşzamanlı yapılacak 9 Uluslararası Istanbul Bıenah'nın bir ozellıği de hem Istanbul'da, hem de Hollanda'nın Eındhoven şehnndekı Van Abbemuseum'da eşzamanlı olarak gerçekleşecek olması tstanbul Bıenah'ne paralel bır tasan olarak planlanan ve 1 Ekım tanhınde açüacak olan Van Abbemuseum'dakı 'Eindhovenlstanbul Sergisi', kımı sanatçılannı 9 Uluslararası Istanbul Bienali ıle paylaşırken kımı sanatçılannı Istanbul Bıenah'nın tanhçesınden seçerek, "başka bir yer, başka bir mekân' düşüncesinı uluslararası bır sanat muzesı bünyesınde canlandıracak Bıenal mekânlanndan Antrepo No' 5, semıner, konuşma ve atölye çalışmalan gıbı çeşıtlı etkınlıklere ve 'Misafirperverlik Alanı'na ev sahıplığı yapacak. Mısafrrperverlık Alanı'nda Halil Altındere kuratörlüğünde bır çağdaş sanat seçkısı ve Hafriyat topluluğunun sergısı yer alacak. Yerel katılımın yanında eğıtım ve sanat alanında uluslararası ışbırhğını desteklemeyi hedefleyen 9 Uluslararası Istanbul Bienali kapsamında aynca Fmlandıyah küratör Mika Hannula'mn koordınasyonunda duzenlenen ve Avrupa ve Amenka'dan toplam 11 okuldan 80 öğrencı ve akademısyenın katılacağı atölye çalışmalan ıle bu çalışmalann sonuçlanndan oluşacak uluslararası bır sergı de yer alacak. 'Mısafirperverlik Alanı', Avrupa'nın en önemlı kültür sanat yayıncısı Revolver'in dünyanın dört bır yanından Türkiye'ye getıreceğı üç brnı aşkın kıtap ve bıenal yayınlan ıle Istanbullulara bir kültür sanat kıtaplığı ve araştırma ortamı sunacak. MlsaflrperverHK Alanı' 'Mısafırperverlık Alanı' ıçınde özel bir tasanma sahip olacak bu 'Okuma Alanı' aynı zamanda bienalin açılış etkınlıkleri sırasında ve bıenal süresınce yapılacak '9B Konuşmaları'na ev sahıpliğı yapacak. 9B Konuşmalan'na bıenal sanatçılannın yanı sıra dünyanın dört bır yanından gelen sanatçılar, akademısyenler ve uzmanlar katılacak. Aym alanda müzık dergısı 'Roll' kendı müzık arşıvını zıyaretçılere açacağı ve yazarlanyla oluşturacağı muıı brr ofis ıle bıenale katılacak. HAFTANIN SANAT ÇIZELGESI ENKA Açıkhava Tiyatrosu'nda çeşitli etkinliklerin yanı sıra film gös- terimleri de sürüyor. Burada yarın 21.15'te 'Çevinnen/Interpreter' iz- lenebüir. (0 216 449 06 89) • ENKA Açıkhava Tiyatrosu'nda yann saat 21.15'te 'Interpreter' Çevırmen', perşembe günü saat 21 15 'te 'Ray' adlı filmler göstenlecek. (0 212 276 22 14) • Nâzım Hikmet Kültür Merkezi'nde pazartesı, salı, çarşamba, perşembe, cuma günlen 21.15'te Mark Herman'ın 'Borunu Öttür' adlı filmı göstenlecek. (0 216 449 06 89) Parkorman'da GÖSTERİ SÖYLEŞİ 'Parkorman Smema Günleri' kapsamında perşembe günü saat 21.00'de 'Charlie'nin Çikolata Fabnkası' adlı fılm göstenlecek. (0 216 556 98 00) • Rumeli Hisan nda bugün saat 21 OO"de Haluk Levent varın saat 21 OO"de Nev çarşamba gunû saat 21 OO'deAnfSağ-Sabahat Akkıraz. cuma gûnû saat 21 OO'de Kıraç. cumartesı gunu saat 21 OO'de Yenı Tûrku feat Haretn konser verecek, 10 216 556 98 00) • Harbiye Cemil Topuzlu Açıkhava Tıyatrosu ndacumartesı gunu saat 21 0€'de Senfonık M F Ö dınlenebılır 10 216 556 98 00) • Parkorman'da cuma günü saat 22 OO'de \e cumartesı gunu saat 19 OO'da 'Rockın'Freedom 2005' dınlenebılır (0 216 556 98 00) • Çubuklu Hayal Kahvesi'nde cuma günu saat 23 OO'te Gece Yolculan dınlenebılır (0 216 556 98 00) • Sabancı Ünrversrtesi Sakıp Sabancı Müzesi'nde 'Kahvahıda Caz' kapsamında pazar günü saat 11 OO'de Kerem Gorsev Oçlusü&Tufan Onalp dınlenebılır (0216556 98 00) Yaz boyunca müzikseverlerle sevirci- yi buluşturan geleneksel Rumeli Hi- san konserlerinin cuma 21.00'deki ko- nuğu Kıraç olacak. (0 216 556 98 00) • Galata Köprüsü'nde II Uluslararası Istanbul- Mekân- Tıyatro Festıvalı' kapsamında bugün saat 21 OO'de Ioakım Maksımov- Koskınskıv Çuvaş Dram Tı>atrosu'nun 'Ulga Gelının Uç Gelını' vann saat 21 OO'de Ashtar Tıvatrosu'nun 'Balına Devn'. çarşamba günü saat 21 OO'de Mp Arslan Turkmen Mıllı Gençler Tıyatrosu'nun Nusay A.şkı". perşembe gunü saat 21 OO'de Her Stay Dans Tıyatrosu'nun 'Yavaş Uçuş', cuma günu saat 21 OO'de Aıkademık Devlet Dram Tıyatrosu'nun 'Kızı! Elma'. cumartesı gunü saat 21 OO'de Osküp Türk Tıyatrosu'nun ' Azızname'. pazar günu saat 21 OO'de Saraybosna Tıvatrosu'nun 'Müfettış* adlı oyunlan ücretsız olarak sahnelenecek • Ihlamur Kasn'nda 'II Uluslararası tstanbul- Mekân-Tıyatro Festıvalı' kapsamında bugün saat 21 OO'de Adam Danus-Kazımır Kolesnık'ın 'Bostan Korkuluğu'nun Ûlumü'. çarşamba gunü saat 21 OO'de B M Tıyatro ve Fılm Prodüksıvon Şırketı'nın 'Baba' cumartesı günu saat 21 OO'de Unga Rıks tsveç Ulusal Gezı Tıyatrosu'nun "Electra'nın Erkek Kardeşlen', pazar günu saat 21 OO'de Bıtola Halk Tıvatrosu'nun 'Hasan Ağa'nın Kansı' adlı ovunlan ücretsız olarak sahnelenecek • Sultanahmet Meydam'nda 'II Uluslararası Istanbul- Mekân-Tıyatro Festıvalı' kapsamında bugun saat 21 OO'de Zıco House'un 'Elmadan Bır Isınk W. çarşamba, perşembe günü ' B k F l 'saat 21 ÛO'de Batıda'nın 'Buyük Fınal'. cuma günü saat 21 OO'de Akademık Mıllı Dram Tıyatrosu'nun 'Dubaralı Toy' adlı oyunlan ücretsız olarak sahnelenecek • Yerebatan Samıcı nda 'II Uluslararası Istanbul- Mekân-Tıyatro Festıvalı' kapsamında yann saat 21 OO'de Karadağ Halk Tı> atrosu'nun 'Daha Yakın' cumartesı gunü saat 21 OO'de Bosna Halk Tıyatrosu'nun 'Lanetlı \vlu' adlı oyunlan ücretsız olarak sahnelenecek • GülhaneParkl'nda'II Lluslararası Istanbul- Mekân-Tı>atro Festıvah' kapsamuıda yann saat 21 OO'de Batıda'nın 'Büyuk Fınal' adlı oyunu ücretsız olarak sahnelenecek • Harbiye Açıkhava Tiyatrosu'nda 'II Uluilararası Istanbul- Mekân-Tıvatro Festıvalı' kapsamında A Z Cajupı Tıvatrosu'nun'Cımn', perşembe günu saat 21 OO'de M Gafun Akademık Devlet Tıyatrosu'nun 'Son Başkurt' adlı oyunlan ücretsız sahnelenecek • Rumeli Hisan'nda 'II Uluslararası tstanbul- Mekân-Tıyatro Festıvalı' kapsamında perşembe gunu saat 21 OO'de Bazement Theatre'm 'Samımıyef. pazar günû saat 21 OO'de Şam Devlet Tıvatrosu'nun "Generalım' adlı oyunlan ücretsız sahnelenecek SERGÎ] • Rkret Muallâ - resım - 'retrospektıf - Istanbul Modem • Daniel Man, Yasemin Özcan Kaya, Çağn Saray, Özlem Sulak, Graham C. F. VVilliams, Bengisu Bayrak, Serhat Özşen, Serra Yolasığmaz- 'Kımlığın 1000 Yalanı' - 2 Agustos'a dek - Sıemens Sanat (0 212 334 11 04, • Cemal Tollu, Hakkı Anlı, Zühtü Müridoğlu, Sabri Berkel, Abidin Dino, Adnan Vannca, Nejad Devrim, Mürşide Içmeli, Ömer Uluç, Ömer Kaleşı, Alecos Fassiartos, Güngör Iblikçi, Nevin Işlek, Muhsin Kut, Oktay Anılanmert, Yuri Kuper, Seyyrt Bozdoğan, Mehmet Güler, Zeki Fındıkoğlu, Hüseyin Ertunç, Fevzi Karakoç, Abdülkadir Oztürk, Fuat Acaroğlu, Gülden Artun, Doron Elia, Talat Enlil, Yüksel Özen, Setim AHan, Selma Gürbüz, Günhan Yiicel, Bilgehan Uzuner - karma resım v e heykel' - 3 Ev lul e dek - TEM Sanat Galensı (0 212 247 08 99) • Cengiz Akduman, Artf Aşçı, Ibrahim Ayşıl, Cemal Emden, Sinan Koçaslan, Selim Seval, Cem Turgay - fotograf- 'Cıtvrama' - 28 Agustos'a dek - Istanbul Modem'de (0 212 334 -1 00) • Behiç Ak, Canan Akoğlu, Behiç Alp Aytekin, Aysun Attındağ, Bahadır Bozdağ, Dağhan Celayir, Ayşe Coşkun, Doğa Danış, Bahar Aksel Enşici, Beste Erener, Ebru Firidin, Sinan Izgi, Ebru Kaya, Mettem Maralcan, Buket Metin, Ayşe Mutlu, Eda Noyan, Inci Şahin Olgun, Bülent Onur, Banu Özlem Özkaya, Zeyno Pekünlü, Pınar Sönmez, Ali Taptim, Ayça Taylan, Zeynep Tokat, Ahmet Türkoğlu, Seda Ulutaş, llker Uzunoğlu, Murat Yavuzoğlu - kem Pratık ve Tasan' - Istanbul Modem Sanatlar Galensı • Işıl özışık, Funda Gülay Günaydın, Ceylan Mutlu, Nuzhet Kutluğ, Gûven Zeyrek, Sait Günel, Hütya Günel, Ceylan Insel - 'Yaz Karmasr - Karsu Tekstıl Sanat Galensı - 19 Agustos'a dek lO 212 288 33 99) • Mehmet Pesen, Salih Acar, Süleyman Saim Tekcan, Devrim Erbil, Reha Yalnızcık, Remzi Iren, Artin Demirci, Hikmet Çetinkaya - yaz karması - Lrun Sanat Galensı (0 216 363 12 SO) • Murat Sezer, Sezin Eker, Ipek F. Ertan, Nurdan Sezer, Elçin Ekinci, Ender Gelgeç, Merve Şendil, Nazım Ünal Yılmaz - 'Yeni Öneriler/Yeni Önermeler- XIV- 7 Eylül'e dek. tO 212 292 06 55) • Suat Akdemir, Zeki Arslan, Ferruh Başağa, Bedri Baykam, Ismet Değirmenci, Sinan Demirtaş, Devrim Erbil, lclal Erenturk, Mehmet Güler, Devabil Kara, Fazilet Karaca Kendirci, Şükrü Karakuş, Mustafa Karyağdı, Levent Morgök, Deniz Orkuş, Zekai Ormancı, Hate Ozansoy, Gülay SemercioğJu, Nevin Totlu - 'Yaz Buluşması VI' - 1 Ekım'e dek - Galen Bmvıl (021224491 41)