Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20 MAYIS 2005 C U M A HABERLER DUNYADA BUGUN ALİ StRMEN Avrupa Insan Hakları Mahkemesi Büyük Daire karan, çoktan beri beklendiği halde, Türkiye'de şaşkınlık yarattı. Şaşkınlığın birden fazla nedeni var. Birincisi, öcalan gttt, 30 bin kişinin kanına bulaşmış bir teröristin, adil bir biçımde yargılandığına inandığımız halde, buna AİHM'yı inandıramamış olmamız. Burada tümüyle de hakfı olduğumuzu söylemek pek doğru değil. Evet öcalan'ın, içinde bulunulan koşullar ve davanın özelliği göz önünde bulundumlursa, adü yargılandığına inanmakta haksız değiliz. Ama unutmayalım ki, adil yargı aynı zamanda şekil şartlarına da bağlı. AİHM bu konuda titiz davranmış. Bu arada, öcalan yargılanırken, hatta öncesinde basınımızda, idam cezasının sürmesinin, DGM'lerin yapısının, başımıza dert açacağı yazjiıp çizilmedi mi? Yani bır aniamda. karardaki bazı unsurlara daha önceden bizler hak vermedik mi? Aynca belirtelirn ki Mahkeme'ntn kendisi de öcalan davasının özel durumunu görmezlikten geJmiyor. Nıtekım davanın özellığt dolayısıyla, bilhassa 6. maddenın 1. fıkrasının ihlali ile ilgili olarak, daha önce sadece davanın yeniden görülmestnden söz edilırken, bu kez yeni bir şık ortaya atılıyor ve "dosyanın yeniden açılmast" gündeme gelıyor. • •• Her şey lyı de, dosyanın yeniden açılmasından muradın ne olduğu pek anlaşılamıyor. Karann bu yönü üzerine dikkati çeken Mahkeme'nin Türk Yargıcı Rıza Türmen'in çeşitli yerlerde yaptığı açıklarrtalarda kimi boşluklar olduğu, kimi sorulara yanıt getmediği de görülüyor. Bunun nedenlerinden brri de kavramın btzım içın yeni ve bilinmez olması, çünkü hukukumuzda böyle bır düzenleme yok. öcaian'ın duruşmalı biçimde yeniden yargılanmasınm doğuracağı sakıncalar var. Bunlardan birincisi, toplumsal gerginiiğin artması, ıkincisi ise yürürlükte CMUK'nm 237. maddesi ile yeni hazırianmakta olan yasanın 311. maddesındeki kanunı süre engelleri. Bunları aşmak içtn, dosya üzennden yapılacak bır inceleme ile ihlallerin, aslında kararı etkileyecek nitelikte olmadığı sonucuna varılması. hatta bu karann temyiz edilmesi ve Yargıtay tarafından da onanması halinde, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin bu düzenlemeyı yeterlı Öcalan Davası AİHM • Türkiye CHP görüp gormeyecegı de kestn değil. Ama oraya gelmeden dnce, dosyanın yeniden açılmasimn hukukı prosedürü ne olacak, dosyayı kim açacak, böyle bir hukuki olanak var mı, sorulanna bakalım. Konu buraya gelince, hukuki bir çözüm için yeni düzenleme, yanı siyasi irade giriyor devreye. ••• Zaten, konunun hukuki olduğunu, tarttşmayt siyasi zemıne çekmemek gerektiğını söylemenin de bır anlamı yok. Çünkü konu hukuki olduğu kadar siyasi de. Her şeyden önce, ıktidarın, tutacağı yolu saptayacak siyasi bır karar vermesi, yasarnanın da bu yolu açacak yasal düzeniemeyi yapması gerekıyor. Iktidann böyle bir davranışa gönlü de yok, cesareti de, nasıl yapsam da işi yargının başına yikıp, aradan sıynlsam düşüncesinde. Işte şaşkınlığımızın bir nedeni de iktidardaki siyasi irade eksikliği veya ne yapacağını bilememe umarsızliğı. Konunun siyasi yönü yaJnız bizim tarafımızda değil. Evet AİHM deklaratif bır hukukj karar vermiş bulunuyor. Ama bu ıhlallerin gıderilmesini denetleyecek olan, Avrupa Konseyi Bakanlar Komıtesi. Komitenin siyasal bir kuruluş olduğu ve ihlallerin giderilmesi içın alınan önlemlerin tartışmastnın da her ne kadar temelinde hukuki bır karar butunsa da, styasi olacağı kesin. Demek ki ortada bır hukuki karara dayanarak alınacak, siyasal, yasal ve hukuksaJ önlemler van ama aynı zamanda bunlan siyasi nrtelikteki bir kurul önünde anlatıp, muhataplan ikna edecek siyasi btr irade ve diplomatik beceri de gerekiyor. CHP Genel Başkan Yardımcısı Onur Öymen, geçen gün bir TV programında, AKP'li Burhanettin Kuzu'ya bunu anlatmaya çaiışıyor ve konunun siyasi yanı ortadayken, en teslımiyetçı çözüme baştan razı görünmenin hıç de akıllıca olmadığını, müzakere alanımızı sağlam tutmamıza yaramadığını göstermeye çabalıyordu. Ama bu çok haklı tutum, AKP'nin temelden teslimiyetçi tutumuyla aynı dalga uzunluğunda yayın yapan medya tarafından da anlaşılmıyor ve fanatizm veya ulusalolık (sankı kötü bir şeymiş gibi) olarak algılanıyor. Ne diyelım? Allah cümlesinin taksıratını affetsin! Annç'a 'afşikâyeti' ANKARA (Cranhurryet Bürosn) CHP. AKP hükürnetınıa Malıye Bakanı Kemal l nak>tan'a 6. kez af getıren "Baa Kamtı Alacaklanmn Tahsil v? Terkinc Ibşkin Yasa TasansTna, Plan \e Bütçe Komısyonu'ndaki görüşmelerde, hükumet tarafından venlen "son dalaka" önergelenyle önemli af hükünv len "sıkışonlmasınr TBMM Başkanı Bülenl Arınç a şikâyet edecek. Tasannın önceki gün TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki görüşmeknnde. AKP'nın CHP, Unakıtarfı kurtarmaya dönük tasanya önergeyle eklenen düzenlemelere tepkili CHP, Kema! Unakıtan'a af öngören yasa tasanstna, çok önemli af düzenlemelerinin "önergeyle" ekJenmesuıi, TBMM Başkanı Annç'a taşımaya karar verdi. CHP Grup Başkanvekili Kemal Anadol, partıü komisyon üyeleriyle birlikte Annç'a şikâyetlerini iletîikten sonra, basın toplantısıyla da hükümetin. "tartıştırmageçır" taktığine tepki gösterecek. son dakıka önergelenyle büyük bölümü af düzenlemesı olan yeni madde eklenmesme tepkı olarak komısyonu terk eden CHP'likr, konuyu TBMM Başkanı Aıınç'a taşımaya karar verdiler. CHP Grup Başkamekılı Kemal Anadol \e partili komisyon üyelen bugün Annç'a giderek Plan ve Bütçe Kornısyonu'nda çok önenılı düzenlernelerin. verilen son dakika önergelenyle yapılmasından duyduldan rahatsızlıkları aktaracaklar. CHP'Iıler. hükümetin "taıHşürmageçir*' taktığıyle çok önemlt düzenlemelen kamuoyundan ve muhalefetten kaçırnıak istedıği eleştinlenni de Annç'a ileıerek bu koouda Plan ve Bütçe Komısyonu Başkanlığı'nın uyanlmasını ısteyecek. Anadol ve beraberındekı komisyon üyelen daha sonra MecLıs'te basın toplantısı duzenleyerek hem gınşımlen hakkın da bilgi verecek hem de AKP'nin tutumunu eieştirecek. TBMM Pian ve Bütçe Komisyonu'nda önceki gün kabul edilen yasa tasansuıa ekienen yeni maddelerle sporculara "vergi kıyağı"ndan, SSK ve BağKur prim borçlanna ödeme kolaylîğına kadar btr dizi yeoı af öngörüidü. Önergeterle aynca sigara, alkoliü içkilere badrol ve hologram zorunluluğu getinlirken ınsan ve eşya taşınmasında kullanılan lıafif ticari araçlarda ÖTV oranı yüzde 10'datutuidu. HP İL BAŞKANLARI TOPLANTISI KsHP LİNEŞŞAR SORU ÖNERGESÎ VERDİ Başkanlardan BaykaVa destek ANKARA (Cumhuıtyet Burosu) CHP'lı il baskanlan, CHP Genel Başkanı Deniz Bsykal ve parti yönetımınin izlediği pofitikalara "tam destek" verdi. CHP il başkanlan, öncekı gün Baykal'ın baskanlığında yapükian toplantının ardından bir bıldiri yayımladılar. Parti yönetımme dönük "tam destegin siirdürülnKsJnin kararlaşOnldığı" kaydedılen bıldınde, özetle şu görüşlere yerverildi: • AKP iktıdannın 2.5 yıldan ben sürdürdüğü başansız ve cumhuriyetın laık ve demokratik değerlenne ters düşen jx>lıtikalannın sonucu, ışsızlık gıderek artmış, çiftçileruniz yoksullaştınlmış, işçilerimiz. memurlanmız, emeklilenmiz ve esnaiımız perişan edilrruştir • Hükümet, ekonominin geleceğini IMF'ye teshm etnuştir. • Cumhunyet dönemınde kuşaklar boyunca büyük fedakârlıkJarla yaratılmış bulunan ERDEMİR. TLTR.AŞ, Tekel. Petkım gibı ekonomımizın belkemıği olan kunıluslar gereksiz yere ve yok pahastnaelden çıkanhnakta ve kuruluşlarda çalışanlar kadenne terk edılmektedır. • Ulusal bir davtı olan Kıbns, başansız polıtikalann sonucunda kaybedüme noktasına gelmiştir. • Bütün vatandaşlanmızı kaygılandıran bu tehlikeli gidişten ülkeyi kurtaracak tek güç CHP'dır. CHP, ulusal çıkariar doğrultusunda sürdürdüğü mücadeleyı ınançla devam ettirecek ve muılaka başanya ulaşacaktır. Bakan Çelik'e azil istemi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) CHP Denızlı Milletvekıli Melunet Neşşar. ku meslek liselennde okuyan erkek öğrenciler için "harem ağası" benzetmesınde bulunan Mılti Eğıtım Bakanı Huseyin Çelik'in "azüni" istedi Mılh Eğıtım Bakaru Celık'ın, İl Milli Eğıtım Müdürler! toplantısında kız raeslek lıselennde okuyan erkek ögrenciier içın "harem agası" benzetmesı yaptıgına dıkkat çeken Nesşar." Bakan'uı erkck öğrencikri harem ağasına benzetirken onlara yaktşOrdıöı vasıflar btr \ ana, okuUan harem e benzetirken kız ögrencileri de ne duruma düşördüğü ortadiMİır" dedi. Celık'ın, kız ıneslek liselerine erkek müdür atanmaması ve erkek öğrencı alınrnaması içındirektif verdığine de işaret eden Neşşar, böy ie bır anlay ışın kabu] edılemez olduğunu vurguladı. Neşşar, Başbakan Tayjip EnJoğan tarafından yanıtlanması ıstemiyleTBMM Başkanhğf naverdiğı soru önergesmde. "Adı geçen kişivi bakanJıktan azktmeyi düşünüyor musuntız" dıye sordu. Neşşar. Milh Efıtım Bakanı Ç'eük'e de. "Bu ifadtnLdc erkek ögrencileri hangi fiziksel ve nıhsaJ özeüikJerle tammladıgınızı düşünüyorsunuz? Bu dunınıda bu okullarda okuyan loz öğrencücr ne durunıa düşnıektedir? Bu durumda BakanJık görevine dev^nı etme>i düşünüyur musunuz?" sorulanru yöneltti. IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR 1 Mart Tezkeresi Takıntısı(!) 1 Mart 2003 tarıhinde ABD askerlertnin Türkiye'de konuşlanmasına ve buradan Irak'a yönelık askeri harekât yapmasına TBMM'nın izin vermem^i hâlâ ciddi bir sorun olarak gündemımızdekı yenni koruyor. Millı Savunma Bakanı Vecdi Gönutün Hürriyet gazetesınden N u r Batur'a yaptığı açıklamada, 1 Mart tezkeresınm reddedıimesınin çok kötü olduğunu düşündüğünü söylemesi, bu konuyu yeniden gündemin üst araianna taştdı. Bılderberg Toplantısı'na kablan gazetecırn«slektaşımız Cüneyt Ülsever'ın topfantıya itişkın izlenımleri bu soaınun TürkıyeABD ılışkılennı zehırlemeye devam ettığmı göstenyor. Ülsever, AKP hükumetının (beiirsiz ve tutarsız) tutumu nedeniyle ABD yönetimının Türkıye'ye karşı mesafelı olduğunu belirttı. **• Ülsever dünku yazısında, ABD'nın Iran'a müdahale eğilımleri konusunda iiginç izlenimler aktardı: "...şahsi kanaatime göre TürkiyeABD HişkHerinin gelsceğini 'Iran mesetesi' belirleyecek. Türkiye Cumhunyeti'ni 'üstü bıyıkaltı sakal' ıkilemınde bırakan 'ABO'nin Iran politikabir daha böyle bır hata yapmaya kalkma" diyerek asirmencö cumhuriyetcom.tr "Yoksa asker tercih edilır" mesajı vermeyi de ihmal etmıyorlar. örnek olarak da Genelkurmay I k ı n a Başkanı Orgenera llker Başbuğ'un Iran'a ilişkın değefiendtnrtesını gösterıyorlar. Orgenoral Başbuğ açıklamasında. Başbakan Tayyip E r d o ğ a n ' d a n farklı olarak Iran'daki rtükleer potansiyelin ciddi bır tehdıt olduğunu ve buna yöneiık askenn olumsuz değerlendırmeleri bulunduğunu ıfade etmışt. *** Her türlü kötülüğün Amerika'dan geldığini düşünenlerden değilım. ABD halkınm yanstna yakınının Irak işgalinı onaylamadığını biltyoaız. ABD'ye bugün yön veren Neoconlann siyasi ihtiraslarımn dünya st' ise Bildertterg'de açık içın çok buyük tehlike oltoplantılar ve özel sohbet duğuna inananlardanım. lerde açıkça çızildt. (ABD'Iİ TBMM'nin 1 Mart tezkereyetkıtilere göre) Iran sade sınt reddetmesı yakın tarice nükieer tehlike oluştur himizın en olumlu ve stramuyor, aynı zamanda Or tejik kararianndan binsıydt. tadoğu da cirit atan HaBu sayede savaşa doğrumas, Hizbullah, Islami Cı dan bulaşmadık. Türk Sihat gibi terör örgutlerini lahlı Kuvvetlen orada bu bızzat besliyor ve yönien haksız savaştn bir parçasj diriyor. Bu utkede rejim olmadı. ABD işgaline karşı muhakkak değişecek!" olan Arap dünyasıyla ve "ABD'lı yetkililer balkın dünyanın büyük çoğunluğuyta ters düşmedık. Türyüzde 70'inin istemediğı biı ı&jiııı ateyfww 3yakİ3n~ kiye savaşa girseydt, befki ma olması uğruna her tur bugün ülkemızin bazı yörelerinde sıkıyönetım bıle lü uluslararası yardımın yapılması gerektiğı göru ilan ediimiş olabilirdi. AKP hükümetı uyanlıyor. • *• Uyart başka tehditlerle de s^jrüyor. AKP'nin kayıtsız şartstz ABD ısteklenni kabul etmesini ısteyenler. fundefer. Genel grev ıçin maddi katkı, propagandaya yönelikradyoyayınlan, direnişçilsre haberteşme ağı kunılması gündemde, Eğer, rejim kepdi kendme yıkılmaz ise yine de değişecek! Etkin bir ABD'Iİ 'Kara harekâtı düşünmüyoruz' dedi!" +•• Şimdi bu saptama ışığında ABDAKP ilışkifenni ve 1 Mart tezkeresinı yenıden okuyalım: ABD'nın başındaki Neoconlar (Yenı Muhafazakâıiar) Suriye'de ve Iran'dakı rejimlen devırmek isttyorlar. Bu ülkelere "demokrasi" getırmek ıddiasındalar. Bu ülkelere yapılacak müdahalelerde Türkiye stratejik konumda. O zaman ne yapıp edıp Türkiye'dekı yönetımlerı k o r k u t u p . sındırıp Neoconlann isteği doğrultusunda harekâta mecbur hale getirmek. 1 Mart tezkerestnin bugun yernden gundeme getirilmesının arkasında da böyle bır amaç yatıyor. "Bak 1 Mart'ta bır hata yaptın, sana çok da kızdık, AKP'nin açmazı. ABD'nin ağır baskısıyla ülkemizdeki kamuoyunun ıstekleri arasında stkışıp kalmasıdır. Toplumumuzun yüzde 82'sının ABD'nin Irak ışgalinf onaylamadığını biliyoruz. Türkiye'dekı bazı çevreler iki arada bir derede sıkışıp kalan AKP yönetimıni ç^itlt tehditierle ABD ısteklerine boyun eğmeye çağınyorlar Bu çok tehlikeli bir oyun. ABD, Iran'a ve Suriye'ye saldırmak tsterse ne yapacağız? Bu sakiınlan onaylayaca^ rrays? Türkiye böyte bir operasyona destek vermeli mi? Iran'daki despotik molla rejımınin de, Surıye'dekı otoriter Baas rejiminın de savunulacak bır tarafı yok. Ancak, ABD ışgalıyle demokrasıntn bir ilgisinın oimadığtnı da kabul etmeJiyiz. *•* 1 Mart tezkeresı geçmışle ilgili bır tartışmadan çok gelecekle ılgılı bır tartışma. Bunu böyle kabul edıp tartışırsak kimin ne dedıgı daha iyi anlasılır. •+* «* • VakffBaıtk a ö z e l 9 taksit www.hatemoglu< 1» «00 000 Tl <*on bojioyun fi< " " OSM A • Samanyolu 18 Osmanbey Tel:(0212) 225 62 00 Faks: (0. •. j . • • • ı: (0216) 369 00 49 PENDİK OUTLE^: (0216) 473 52 55 miTELLİ Ol'UET (02İ2) 549 40 56 '?,V,İ1 OUTLET CENTER: (0262) 335 57 35 KONYA M İ TE?E REAL: (0332) 265 19 80 <ONVA MASERA: (0332) 241 61 15 ÇORLU ORION: (0282J 673 26 64 E3ZURUM: (0442) 233 22 23ZONGULDAK: (0372) 252 17 93 SİİRT: (0484) 224 rr« r " •""• (0424) 238 99 00 10 hat BATMAN: (0488) 2 »3 38 0" (0422Î 324 99 31 •0246} ?)8 41 42 " .. ^..r;.. /(095) 775 30 24 (0^72) 3?3 79 6! > (0?56) 52! 23 9?