Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
2 0 MAYIS 2005 CUMA EKONOM ekonomict cumhuriyet.com.tr CUMHURJYET ATO, IMF'yle prim affi tartışmasma konu olan SSK ve BağKur alacaklanna dikkat çekti 30 katrilyonluk anlaşmazlık • ATO'nun sosyal güvenlik raponmda, BağKur ve SSK'de prim ve gecikme z a m m ı alacak stokuna dikkat çekildi. Sosyal güvenlik kurumlannın bütçe üzerinde yük oluşturmastnın temel nedeni. çalışanemekli dengesinin bozulması ularak gösterildı. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Ankara Tıcaret Odası (ATOl, prim affı tartışmasına konu olan SSK ve BagKıır aiacagının 30 katnlyon lıraya yaklaştıgını bıldırdı. ATO'nun Sosyal Güvenlik Raporu'nda Türkjye'nin kısa ve orta vadede cıddı bır sosyal güvenlik sorunuyla karşı karşıya kalabıleceğı belirtildi. Rapora göre 19942004 yıllan arasında SSK, BağKur ve Emeklı Sandığf nın bütçe üzenndeki yükü, ışsızhk sigortası dahıl olmak üzere 59 katnlyon lıraya (44.6 mılyar dolar) ulaştı. Yalıuz 2004 yı 1.6 ÇALIŞANA BİR EMEKLİ DÜŞÜYOR • Emekli Sandığı nda 1956 vtlında 8. 7 çalışandan toplanan pnmle bir emeklinin maaşı ftnanse edihrken, bu oran 1960 vılında 6.6, 1970 te 5 2, 1980 de 3 3, 1990da 2.6, 2000 de 1.9, 2004'teise 1.7'veindi. • SSKUe aktifpasif oranı 1960 vüında 24.3, 1970'te 9J980de 3.4,1990da 2.3. lında sosyal gihenlik kuruluşlannın açıklan 19.3 katnlyon (14.3 mılyar dolar) lıra oldu. 2005 'te bu rakamın 22.5 katnlyon lıraya (16.7 milyar dolar) çıkacağı tahmın edihjor. 2000 yılında sosyal güvenlik açıklarınm GSMH'ye oranı yüzde 2.6 düzeyinden yüzde 4. 5'e çıktı. Maastncht Knterlen, sosyal güvenlıkler de dahıl olmak üzere toplam bütçe açıklannın mıllı gelıre oranının yüzde 3 'ü 2000 Ue 1.9, 2004 te de 1.6. */ 1479 sayılı kanuna göre BağKur 'a kavıtlı olanlarda aktıfpasif dengesi 1980 de 10.7, 1990 da 4.3. 2000 'de 2.4, 2004 'te ise 2.I. 2926 sayıh kanuna tahii oSarakçalışanlarda ise 1990da 60.0. 1995 'te 13 S, 2000de S.3. 2004 'te de 5.4 olarak gerçekleşti. me zammı olmak üzere toplam 6.1 katrilyon lira birikmiş alacağı bulunuyor. BağKur'un prim ve gecikme zammı alacağı ise 23.3 katrilyon lıra. Her iki kunımun toplam alacağı 29.4 katnlyon lirayaulaşıyor.TBMM PlanBütçe Komisyonu'nda yapılan düzenlemeyle, SSK ve BagKur'un prim ala geçmemesını Öngörih or ATO'nun raporuna göre, devletin sosyal güvenlik kumluşlanna 11 yıllık dönemde yaptığı bütçe transferleri, ışsızlık sıgorta.sı dışında 57.2 katnlyon lırayı buluyor. Rapora göre sosyal güvenlik kunımlannın bütçe üzerinde yük oluşturmasının bir nedenı de pnm alacaklannın tahsil edilememesı. SSK'nın 2.8 katnlyonu pnm alacağı. 3.3 katnlyonu da gecik caklanna ılk ay ıçm uygulanan yüzde 10 oranındakı faız \iizde 5'e ındınldı. Ancak pnm alacaklannın tüm faızimn sıunmesı ıçuı seçmen tabanından hükümete baskı yapılıyor. CHP'nın de bu yönde ısran olmasına karşın hükümet LMFnın itırazı nedenıyle bu yönde karar almakta zorlanıyor. ATO'nun raponında, sosyal güvenhk sistemındekı açığın bir nedeni olarak da sağTık harcamalan kalemi göstenlıyor. 2004 yıh venlenne göre Emeklı Sandığı'na bağlı olarak sağhk hizmetı alan 93 mılyon kışı ıçın 4.5 katrilyon harcama yapıldı. Rapora ılişkın degeriendırmelerde bulunan ATO Başkanı Sinan Aygün, sosyal güvenlik sistemuun alarm verdığim belırterek, "İstihdam ttzermdeki yükter yüzünden sistemde gaz birikınesi var. Yaşanan öocü sarsmtılar İyİ gtgılannrah" dedl. NOTDEFTERİ ZEKEBİYA TEMİZEL BugünKara'Dedldepine Dün 'Ak' Diyenler Son günlerde bazı uygulamalan savunmak zonjnda olan siyasetçiler, sıradan bilgileri yerli yersız tek» rariadıklannda. haklılıklarını kanıtladıklarını, halkt da inandırdıklannı sanıyorfar. Eskiden hararetle savunduklan görüşlerin tersinı de aynı şekılde savunabiliyoriar. Dünya Çiftçiler Günü kutlamalan nedeniyle Türkiye Ziraat Ödalan Biriiği'nde yapılan toplantıda CHP Genel Başkanı Baykal; "Dünyantn en tiberal ülkelerinde bile tanmın serbest piyasa ekonomisine tesiim editmediğini, Türk çiftçisınin dünyada en az desteği alan çiftçi olduğunu, çiftçiye verilen desteklerin ekonomik niteiiğini kaybedip sosyal yardıma dönüştüğünü" soyiüyor. Başbakan Erdoğan bu yaklaşımı; tanma sağlanan sübvansiyonlann faturasının "geçmişte nasıl halkımıza ödettirildiğini", otuz yıl önceki eneni krtlığını ve kuyrukian hatırfatarak yanıtlıyor. Yakfaşık otuz yıt önce dünya petrol fiyatlannın aşın yukselmesiyle doğan "petrol şoklan" nedeniyle tüm ihracai geliri ile petrol ithalatını bite karşılayamayan Türkiye'dekı petrol kuyrukian, IMF'nin bugünkü tanm politikalannı haklı kılar mı? 30 yıl önce patlayan dünya petrol knzınin sonucunu ögrendiklen için çiftçiler bugünkü tanm politikalannı desteklemeye başlar mı? **• Başbakan'ın Dünya Çiftçiler Günü'nde söylediklen daha sıcakken, çiftçılerin kafası yenıden kanştı. Başbakan, Meclis grup konuşmasında, toplam tanm desteğinin yüzde 80'ini oluşturan "doğrudan tanm desteği"n\n azattıiacağmı ve yüzde 45'e kadar düşürütecegini söyfeyerek büyük alkış aldı. Oysa hükümet çiftçiye sağladığı doğaıdan tanm destegıyle yıllardır övünüyor, IMF tarafından dayatıian bu uygulamanın yarariannt hitabet sanatını sonuna kadar kullanarak anlatıyordu. Daha birkaç ay önce Başbakan Erzurum'da, "Çiftçinin halı ne olacak" dıye soran bır kişiye; "Birke&imi sübvanse edip diğehnimağduredemeyiz. Doğrudan gelir destegini alıyor musun? Mazot destegini alıyor musun? Bırde hâlâ 'Çiftçi ne olacak' diyorsun. Yahu bu millet, yatıp kalkıp size mi çalışacak" dememiş mtydi? Çiftçiye, doğrudan, dekar başına para vererek destek sağlanmasmın Türk tanmına hıçbir yarar sağlamayacağını söyleyenler de ağır şekılde suçlanıyordu. Ülkemızin gefçeklerinden habersiz uluslararası kunjluşlann önensi lie dekar başına ödeme yaparak tanmın sorunlannın çözülecegi sanılıyordu. Büyük toprak sahiplen için bir aniam tfade eden doğrudan tarım desteginin, topraksız köylü, yarıcılar ve küçük çiftçi için bir anlamının olmadığı kabul edilmiyordu. Tanmımızın, üretimin özendirilmesi. ürünün gerçek bedelınin venlmesi, tanmda ölçek ekonomisi ve yenı teknolojiler kullanılarak verimliliğin arttınlmasıyla geliştırilebıfeceğini söyleyenler haklı çıkmıştı, Sonuçta, "dağa, taşa, boş araziye doğmdan gelir destegi sağlayarak" üretimin arttınlamayacağı, IMF'nin dayattığı doğrudan tanm desteginin Türk tanmını biîirdiği gerçeği, geç de olsa kabul gördü. •*• Ancak unutulan başka bir gerçek var. Cumhuriyetın yoksul köylüden çiftçi yaratan tanm polıtikalarının gerçekleştirilmesinı sağlayan kurumlan, kuruluş nedenlen unutularak, tüm uyarılara karşın, özeUeştııme adına bir bır ortadan katdınldı. Tanmımızı destekleyecek ya da tanmsal üretimi özendirecek kurumumuz kalmadı. Devlet yeni politikalar uygulamak istese bile bu politikalan yürürlüğe koyacak bir araca sahip değil. Türk çrftçisı, kendisinı yeniden yoksul köytü konumuna tndirerek sadaka dağıtan uygulamalar yerine, üretimi özendirecek, ürününün karşılığını verecek ve verimiiliğini arttıracak politikalan uygulayacak kurumtan bulamayacak. Ancak karşısındakınt ikna etme sanatını iyi bilen "hatipler", büyük yanlışlan tartışılmaz doğrular olarak yıllarca savunduktan sonra, şimdi de gerçekleri çarpıtmayı sürdürecekier. Gelecek kuşakJann yoksulluğu pahasına ve gelecek kuşaklann geleceğini çalarak günü kurtarmaya çaJışanlar, toplumsal patlamanın eşiğinde görüş değişt'rip toplumun güvenini yeniden kazanabilirlermi? Sanmıyoruz. Toplum, dogrunun gerçek, güvenilir bttgisine, tutarlı politikalar ve dogru kadrolarla ulaşılacağını artık anladı. ALT GELİR GRUBU ÇARESlZ Hemyoksul hem korumasız • Başbakanhk taıafından hazırlanan rapor. sosyal güvenlik sıstemındeki iyıleştırmeye karşın yoksullann yüzde 82sinin sistenun dışında olduğunu ortaya koydu. Her dört kışiden bin yoksulluk sınınnm alttnda yaşıyor. Ekonomi Servisi Rapor, yoksul nüfbs Türkıye'de her dört kııle sosyal güvenlik sisşıden bın yoksulluk sıtemı arasmdaki bağlanmruım altmda yaşıyor. tıyt da çarpıeı rakamBaşbakanlık tarafından larla ortaya koyuyor. hazırlanan rapora göre, Yoksuilugun en yaygın Türkiye "dekı yoksullaolduğu ücretsiz aıle işnn yüzde 82"sı, sosyal çilen ıle yevmiyeh çagü\enliksisteminindıİışanlar aynı zamanda şında bulunuyor. Rakayıtdışı istihdamın por, me%cut sıstemin yüzde 82 "sını oluşrunıyoksuüuğa karşı koruyor. Bu kesımin nerema sağlayamadıgını da deyse tamamı sosyal ortaya koyuyor. güvenhk sıstemının dıBaşbakamık Sosyal şmda yer alıyor. tşgüGüvenlık Raporu'na cünün ancak yüzde göre, Türkiye'dekı nü48'i bır sosyal sigorta fusun yüzde 27 sı.gıda kuruluşuna bağlı çalıve gıda dışı harcamalaşırken, yaklaşık î 1 miln içeren yoksulluk sıyonkişıkayıtaltınaalınınnm altmda yaşıyor. namamış durumda buNTVMSNBC'nin lunuyor, habenne göre. yoksul^ ~ ^ luğunen yaygın olduğu " grup geçıci mevstmlik Raporda yer alan veişçıler. Bu gnıpta yok rilere göre. Türkjye 27 sulluk oranı yüzde 45 'e yıl sonrayaş.lı nüftıs soulaşıyor. Özellıkle kırrunu ile karşılaşma tehsal bölgelerde, e\ kalıkesıyle karşı karşıya dınlannın da dahil olbulunurken; bu durum duğu ücretsız aile işçitvedilikle sosyal güleri, yoksulluk nskıaçı\enlik refonnu yapılsından >öizde 35.3 ile masmızorunluhalegeikinci sırada bulunuyor. tınyor. ım ARJANTÎN borcu biryıl erteledi Geçen hafta ilan edikn kısttlamalara pautoloo, gömlek, tişört \e pamuk. ipiiği de dafiil cdildi (Fotoğraf: A?) Tekstil savaşı lozışü ABD, ÇlN'DEN ITHALATA YENİ KISITLAMALAR GETtRDİ WASHINGTON (AA) Çin'den yaptıgı tekstil ve hazır giyim ıthalatına geçen hafta üç kategoride sınırlamalar getıren .ABD, bu kısıtlamalann kapsamını genişlettı ABD'nin geçen hafta üan ettiği kısıtlamalar. pamukiu pantolonlar, pamukiu gömlekler ve ıç çamaşırlannı kapsıyordu. Son açıklamayla, geçen haftakı duyurunun dışında kalan pantolon, gömlek. tişort ürünlerinin ve pamuk ipliğimo dahil edildıgı be • Çin mallan istilası altındaki ABD, bu ülkeden tekstil ve hazır giyim ithalatma getirdiği sınırlamalan genişlettı. lirtildi. Dünya Tıcaret Örgütü'nün 2001 yıluıda aldıgı karara göre. bu yıl başından itibaren küresel tekstil ticaretınde uygulanan kotalar kaldırılmış, ancak ptyasanın büyük zarar görmesi durumunda, ül kelere "kDruyucu önlemler aima" hakkı tanınmıştı. Kotalann kalkmasının ardmdan bu yıl başından sonra Çın'den ABD'ye yapılan tekstil ihracatında henıen hemen bütün kategorilerde büyük anışlar meydana geldı. hatta bu artışlar bazı kategorilerde geçen yıla oranla yüzde bini aştı. Tüfk tekstil sanayii de ABD'nin yanı sua AB'nın de. Çın'den yaptığı tekstil ithatatına kısıtlama geünnesı ıçın çalışıyor. mSHINGTON (AIVKA)IMFİcra Direktörleri Kurulu, Arjantın'in 20 Mayıs 2005 ile 28 Nisan" 2006 tarıhlen arasında yapması eereken 2.5 mılyar dolar tutanndakı borç ödemesını btr yıl erteledı. Vapılan açıklamada, "LV1F politikasının, ü>e bir ülkenin dış pozisjoDU, erktıı ödeme yapmak için yeterince güçlü otmadığı zaman borç ödemelerinin ertelenmesine olanak vCTdiği'' beurtildi. 1MF açıklamasmda, erteleme karannm, Ariantin'in ekonomik programına ilişkin bir degerlendırmeye degil. teknik gerekçelere dayanarak verildıgine dtkkat çekildi INff tcra Direktörlen Kurulu. Arjantin'in ekonomik politıkalannı yakında yapacağı toplantı larla ele alacak AKBANK'TAN ECZANELERE FİNANSMAN REÇETESİ Akhank, hazırladığı Eczane Paketı nı günıin degişen koşııllart çerçevesınde yenıledi. Eczaneienn ifıtiyaçları. nakit akışı analiz edilerek Akbank Şirket Bankacıltğt tarafından hazırlanan Eczane Paheti ile eczaneienn finansman ıhtiyaçhtrım karşılamamn yamrida. dığer bankacılık, sigorta ve emeklılik hızmetieri de stınuluyor, eczacıların tedartk ahmları. kredi ve diğer hankacıhk ihtivaçlan içın avrıcalıklar sağlanıyor. Söz konusu paket, biz.card'dan çek Jcarnesıne, eczanekredisinden POS'a, sigorta ve emeklilik hizmetlerine, kadar her türlü ihtivaçlarını ıngun koşuHarda karşıhyor. TEKZEN'DEN SATRANÇ SPORUNA DESTEK UÇAKTA TELEVİZYON KEYFİ Boeing, uçuş sırasmda hızlı internet senisi saglayan ijkolu Connexion by Boeing'in hizmetegirişmin ilkyılım kutladı. Vzun menzilli uçuşlania diziistü bilgısayarlardan internete baglanmayı saglayan senis sayesinde, yolcularyaz aylarmdan itibaren uçus sırusında televizyon yaymlanm izleyehüecek. Ilk olarakSıngapur Havayolian 'nın uçaklannda kullamlacaksemste. başlangtçta Eurosport, BBC World, NBC ve EtıroNeMs kanallan îzlenebilecek, Boeing"m başkanı Laurette Koellner senisin hizmete gırmesiyle dünyada bir ilkin gerçekleşeceğini söyledi. Tekzen Yapı Market. Türkıye de satranç sporunun gelişmesi için desteğin: sürdüriiyor. Geçen yıl Konya mağazasmda satranç yanşması diizenleyen Tekzen. buyıl da önce Bursa mağazastnda 2324 Nisan 'da bır tumıaa, ardmdan da dün Izmit Özdilek AVM ma~ ğazasmda turnuva gerçeklestırdi. Bütün satranç se\'eriere açıkolan turnuvaya ilk haşvuran 30 faşi, milli takım ovuncusu, uluslararass üne sahip olan Mert Erdoğdji dle esanh satranç oynadı. Tekrzen satrancın yaygınlaşması ' için destegini sürdürecek. TlM'DENCHP'YETEPKİ MALtYE Y\ŞAME\DAN / MLSTAFA Bugün ve gelecek hafta forex pıyasasını, dövızlerdeki beklenen gelişmeler, bu piyasalann ne kazanç getindiğı, bu pıyasadan eldeedılen kazançlann vergilenmesini açıklamaya çalışacağtz. Foreıgn exchange, karşılıklı behrlenen fiyattan döviz değışim işlemidir. Bu tşlemin 24 saat dünyanın neresınde olursa olunsun aynı şekılde yapıldığı ve dev bankalann içınde yer aldığı Interbank spot dövız piyasasma forex piyasalan denır. Bu pıyasalann ışleyışinı anlayabilmek içın uluslararası para sıstemı ve dövız kurtannın oluşumunu bilmek gerekir. Globalleşen dünyamızda teknolojinin gelişimi sayesinde para devamlı hareket halindedir. Ülkeler arasında bu para hareketmde güçlü olan ekonomilerin para birimleri değişim aracı olarak kullanılır. Dolar şu anda değiştm ve saklama içın en çok tercih edilen para birimıdir. Bunun yanında Euro, Yen, Paund para bırimlennı de sayabılınz. Döviz piyasasına kimter katılır: Kışıler. dovıze tasarruf veya değişim amacıyla ihtiyaç duyariar. Ticarette uğraşanlann, ithalatçı ve ıhracatçıiann döviz ödemeleri veya tahsil edeceklen dövızin değışimi içın dövız ıhtıyaçlan olur. Ticari bankalar, müştenleri, merkez bankalan, di PAMI KOĞH p a m u k m i g superonline.com deli bölüme, dış ticaretın finansmanına yönelik kredıler gibi sermaye gıriş ve çıkışlan kısa vadeli bölüme yazılır. Sermaye hesabına yalnız sermaye ana parası gırer. Faız ve kâr ödemeleri cari işlemler bölümüne kaydedilir. Bu hesabm bakiyesine "sermaye bılançosu" denir. ödemeler bilançosunun üçüncü bölümü "resmi rezerv değışimleri hesabrdtr. Resmi rezervler, gerektiğınde kullanılmak üzere merkez bankası tarafından tutulan uluslararası ödeme araçlandır. Merkez bankası bu rezervleri döviz piyasasına mudahaie amacıyla kullamr. Bu müdahaleler sonucunda resmi rezervler azalır veya artar. Işte bir ülkenın ödemeler bilançosu açık venrse, bu açıklann finanse edilmesi gerekir. Dövız rezervlenni kullanarak bunu sağlarnak mümkün değildır. Çünkü dövız rezervlen sınırsız değildir. Oış tıcaret ve kambıyo kısıtlamalan diğer bır yoldur. Ancak bu yol globalleşme ve dünya tıcareti iikelenneters düşebılır. Bu açığı gıdermede en önemli yöntemlerden bin, dövız kuru ayarlamalandtr. Bu nedenle dövtz kurlan, dövız pıyasalan çok önemli hale gelmektedır. ödemeler bılançosunu iyı okuyan ve yorumlayan bır ış adamı, döviz riskinı hedge etmek (şımdıkı kura sabitlemek) içın forex pıyasastna gırebılecektir. İŞ BANKASI 'Tasarı haksız kazancı cezalandırır' Ekooomi Servisi Türtaye thracatçılaı Mechsi (TİM) Başkanı Oğuz SaöcL ihracatta sahte ve yanıltıcı beige kullanılması snçunda. "imalatçı veya tedarikçi ihracatçı"ya ceza uygulanmasını öngören yasanın TBMM'deki görüşmeleri sırasında izlediği muhalif tutum nedenjyle CHP'ye tepki gösterdi. Saüct. "Ülke menfaatkn için gerckli olan ve baa haksrzlıklan ortadan kaldıracak bu kanunu, siyasi hesaplar için kamuo>ıına yanliş tamtanlan akikılığa davet edijonız" dedi. Satıcı, söz konusu düzenîemenın kesinlıkle bır af olmadıgını, gerçek failin tespıtı yanı suçu ışleyene ceza verme nıtelifi taşıdığmı \e suçu ışleyenler yenne masum insanlara ceza verilmesinı engeüedığını savundu. Forex Piyasaları (1) ğer bankalar, hazine ile karşıltklı döviz islemlen yapariar. Kendi pozisyonlannı yönetmek veya kâr elde etmek için döviz alıp satabilırier. Aracı kurumlar, müştenleri karşı karşıya getıren ışlemlere aracılık yapan ve bundan bır komısyon alan piyasanın önemli oyunculandır. Fon yönetim şırketleri de forex piyasasının önemli katılımcılarındandır. Fiyat ıstikrannı sağlamaya çalışan merkez bankalan ıle bütçe açıklanro kapamaya çalışan hazine de bu piyasanın tşlem yapan önemli katılımcılandır. Döviz kunınu etkiteyen faktörter neterdir? Döviz kurunu etkileyen faktörieri inceleyebilmek için bir ülkenin ödemeler bilançosunu analiz etmek gerekir. Ödemeler bilançosu (balance of payments) ana ülkede. ömeğin Türkıye'de, yerieşik kişi, ışletme veya kurumlann yabancı ülkelerie yürüttükleri ekonomik ışlemlenn sıstematik olarak tutulan kayıtlandır. Bu bilançonun önemli bölümu "can ışlemler hesabrdır. Bu hesaba gıren işlemlenn bir bölümünü mal ticaretı yani ıthalat ve ıhracat kapsar. Mal ihracatı verthalatıarasmdaki farka "dış ticaret bılançosu" adı venlir. Ikinci bölüm dış turizm, uluslararası banka ve sigortalann komısyon ve primleri, yabancı yatınmlann kâr ve faız transferten, royaity'ler, lesaing bedellen, yabancı danışmanlık ve mühendıslik ücretlen gibi ödemelenn kaydedıldığı "uluslaratası hızmetler ticaretı" bölümüdür. Bu bölümün farkına "hızmefler bilançosu" denir. Diğer art bölümü karşılıksız transferlerden oluşur. Yurtdışında çalışan işçılenn Türkıye'ye gönderdikleri paralar, bağışlar bu bölüme kaydedıiir. Üç bölümden oîusan cari işlemterin bakıyesıne "cari işlemler bılançosu" denır. Bu bilanco açık veya fazla verebılır. ödemeler bilançosunun ikincı önemli bölümü "sermaye hesabı" bölümüdür. Ülkenin dış âlemle yaptığı mali sennaye ve dolaysız sermaye yatınmlan bu bölüme yazılır. Dolaysız sennaye yatınmlan, sınır ötesı hısse senedi ve tahvıl alım satımlan (uluslararası portflyo yatınmlan), resmi kuruluşiann yabancı ülkelerden veya utuslararası finans kuruluşlanndan aldıklan proje ve program kredilen gibi hareketJer uzun va Magemizoğlu genel müdüryardımcısı Ekooomi Servisi Türkiye \% Bankası Hııkuk Müşavırlıöi ve lştiraklerden Sonımlu Genel Müdür Yardımcıiıfeı görevine Mahmut Mageraizoğhı getınidi Magemizoğlu, 1999 yılmıian beri iştirakler müdüni olarak görev yapıyorciu Ortadoğu Teknik Cnıvereıtesı tşletme Böliımü'nden İ981 yıhnda mezım olan Magemizoğlu, bgilteredekı Stirlıng Ümversıtesı'nde yatınm analizı konusunda \"üksek lisans programını tamamladı. 1982 yıhnda Türkiye tü Bankaa Teftiş Kıınılu Başkanlığı'nda göreve başlayan Mahmut Magemizoğlu, strasıyla ıştirakler müdürlüğıi, mevduat ve bankacılık hizmetlen müdürlüğü ve bireysel krediler müdürlüğunde görev yaptı ,\raştırmacı uav Fımıaİan Derneği'nin (AİFD HIL Ola|an Genel Kurulu' nda ise Dr Altan Demirdere üçunciı kez başkanhk görevıne getınidi.