Katalog

Cumhııriyet ^İKİTAP CUMHURÎYET OLMA Türkan S Ç ag Pd/arliuna A !> Tıııfcoc (34114) C ığaloğlu Istanbul ft L AR I N BİREYİ lylan Cad No 39/41 (212)5140116 Cumhuriyet Cumhuriyet Kl TAP L A R I ACITÜTÜN (Tütün Zamanı 3) Necati Cumalı Çag Pazarlama A Ş Turkocağı Cad No 39/41 (34334) Cagaloglu IsUnbul Tel (212) 514 01 % 82. YILSAYI:29076/50 YKr (500.000 TL) (KDVıçmde) KURUCUSU YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI NADİR NADİ (1945-1991) 16 MAYIS 2005 PAZARTESİ 1 ^ ^ 4r "*w,H V rı BUGUN Gerçegi Görmek! Avrupa İnsan Hakla Mahkemesi (AİHM) Al>- dullah Ocalan'a ilişkin bı karar verdi. Türkiye' çok zor bir ikileın karş sında bıraktı. Aydınlar nıız ve halkımız deriıı bi iç ve dış hesaplaşmanın vicdan nıuhasebesini yaf - nıak zorundadırlar; ver len kararın salt hukuk çerçevesinde tartışılnıa; çok güçtür. Benzeri bir durumu Eı meni soykırımı iddiasınd da yaşıvoru/. 20'nci yüzyılın başındi, Birinci Dünya Savaşı sıra- sında yaşannıış bir facia, neden güncelleşti de 21'in- ci yüzyılın başında Ba- tı'nın Türkiye'ye dönük siyasal tııtıımunda ortak paydaya dönüştü? Bu so- runun yanıtını aklı başın- da bir kişi nasıl verebilir' Avrupalı dostlarımızııı Türkiye'ye yaklaşımların- da kantarın topuzunu ka- çırdıklarını görüyoruz. "Buyuk Muttefıkımı::: Amenka" ise ülkcmizi Is- lam dünyasına karşı bir kocanıan üs gibi kullan- nıak istiyor; ama, bir önemli gerçeği göremiyoı. 'Soğuk Savaş' yıllarında Türkiye "Komunızme kar^ şı bir ılerı karakol" gibi dü şünülebilirdi. Çünkü hen Sovyetler, Ankara tarafın dan bir tehdit olarak algı lanıyordu hem bu konuş lanma halkın çoğunluğu nu rahatsız etnıiyordu. Ancak bu kez iş değişik tir ve İslam ülkelerine kar şıTürkiye'nin kullanılına- sı yurt düzeyinde bir tedir+ »iıılik yaratmaktadır. • Ataturk, Türkiye Cum4 huriyeti'nin kıııııluşunda nasıl bir felsefeyi ve dünya görüşünü özümsedi? Bu sorunun yanıtı Ba- tı'da yeterince bilinmiyoı ve algılanamıyor. Büyük önder ülkedcn kanlı bit savaş pahasına kovulan "duşman'ın hukııkunıı çok kısa bir süre içinde be- nimsemiştir. 1920'li yıllar, emperya^ list Avrupa'nın dışlanma- sı ve çağdaş Avrupa huku- kuıııın beninısenmesi sü- recidir; bu kadar iç içe ya- şanan bir çelişki ve uygar- lık sentezinin benzeri in- sanlık tarihinde yoktur. • Sonuçta çok ilginç ve ağır bir bunalımı yaşadığı- ıııı/ı söylemek zorundayız. Türkiye, Avrupa Birli- ği'nden dışlansa da çağdaş dünyanın hukukta ulaştı- ğı düzeyi beninısemek ge- reğini duyumsuyor; bu alandaki ortak bilincimiz güçlüdür. AB'de Türkiye'yi, ülke- mizde de AB'yi isteme- yenler elbette olacaktır; a- ma, bu bir şeyi değiştir- mez. Ancak AB'yi oluşturan ülkelerde Türkiye'ye ba- kışların Sevr'in mirasıyla yiiklii olduğunu görme- mek de olanaksızdır. Gerçeği görmek, yaşa- makiçin /orunlu anayasa- nın birinci maddesidir. Cumhuriyet Liderler kendi barışını kutluyor. Kvı ruHV Tüpraş Özel Eki .Fasikül YARIN Asırlar Boyunca 50 yıl sonra ikinci kez, aslına sadık kalarak günümüz Türkçesiyle Istanbul Ansiklopedisi. CARSAMBA Tarihten kalan cennet Side A Tarihi (İO) 7. yüzyıla inen Side, 50 yıl öncesine kadar küçük bir köydü. Sonra bir gün... Cumhuriyet'Ie birlikte ücretsiz. Bayinizden istem yın Baykal, piyasadaki sıcak para nedeniyle ülke kaynaklannın yabancılara aktığını vurguladı: Hortıun dışarıbağh'2006 SeÇltn yill Türkiye 'de seçimlerin 4yılda bir yapılmasının olağan hale geldiğini belirten CHP lideri Baykal, "2006 doğal bir seçim yılı. AKP, 2007 de cumhurbaşkanını seçmek için süreyi uzatmak ısterse bedel öder" diyekonuştu. Baykal, Erdoğan 'ın "Hortumları kestik"sözüne karşılık, "Hor- tum dışarıya bağlandı. Yeni hortum mekanizması sıcakpara. Düşük kur it- halatı hızlandırıyor. Türkiye kan kaybediyor"görüşünü kaydetti. Hüküme- tin 1MF ıle 3 yıl daha birlikte yürümek için mektup göndermesini eleştiren CHP lideri, "Türkiye mektuplayönetilıyor "dedi. Erdoğan 'ın dinlenmesige- rektiğini söyleyen Baykal, Arınç 'a da "Meclis "ın onurunun korunması için Incirlik kararnamesınin TBMM'ye getirilmesı gerekir"göndermesi yaptı. 'LoZttn yÖtltemİ İzlenmelV Hükümetin Avrupa Birliği ile ilişkile- rı rayına oturtamadığını söyleyen CHP lideri, "Unutulmasın, biz Kurtu- luş Savaşı 'mAvrupa 'ya ve onlaradına hareket edenlere karşı verdik. Son- rasında Lozan da sıkı müzakerelerle Batı 'yla ilişkimizi netleştirdik Lo- zan 'da zaman zaman direnç gösterince daha az Batılı mı olduk? Hayır. Dahajazla Batılı olduk. Bugün deAB 'yle müzakereleri aynı yöntemle yü- rütmelıyiz"dedı Baykal, AİHM'nin Abdullah Öcalan'la ilgili karannda yeniden yargılama dayatması olmadığını, ancak hükümetin türban, parti kapatma kararlarma yer yer direnirken Öcalan olayındafarklı bir tuturn ıçine girdiğını vurguladı MUSTAFA BALBAY'ın söyleşi&i • 6. Sayfada Ankara Anlaşması'nın ek protokolünde 'Kıbrıs Cumhuriyeti' taraf olarak yer alıyor Tanıma için ilk adını Aklt taraflar arasinda Turkıye'nın AB ıle görüşmelere başla- yacağı 3 Ekım tarıhınden once ımzalamayı taahhüt ettığı Ankara Anlaşması'ndan doğan ek protokolde Guney Kıbns "akıt taraf- lar" arasında "Kıbrıs Cumhurıyetı" şeklınde yer alıyor Protokol- de Çek Cumhurıyetı, Estonya, Letonya, Lıtvanya, Macanstan, Malta, Polonya, Slovenya, Slovakya ve "Kıbrıs Cumhunyetı"nın "yenı uye ulkeler" ıfadesı altmda Ankara Anlaşması'na taraf ol- dukları belırtılıyor ELÇİN POYRAZLAR'ın haheri • 9. Sayfada ÖCalan teşekkÜr etmiŞti AÎHM, Ocalan'ın yargılanması sıra- sında AlHS'nın 3, 5 ve 6'ncı maddelerının ıhlal edıldığı karanna vardı Ancak Ocalan ılk duruşmasında sozlerıne, "Barış ıçın ya- şayacağım sozunu verdığım gunden bugune kadar kaba bir baskı, sozlu hakaret ve ışkence gormedığımı belırtmek ıstıyorum Turkı- ye Cumhurıyetı Devletı'nın gosterdığı saygılı yaklaşımın bir ge- reğı olarak ben de kararlılığımı saygı ve şukranla belırtmek ıstı- yorum" dıye başlamıştı GIILŞAH ÜURAK'ın haberi • 9. Sayfada SARIKLI, CÜPPELİ MÎTÎNG Başkentte Tahran görüntüleri Kamu kurumlanndakı türban yasağının kal- dınlmasını ısteyen yaklaşık 10 bın kışı An- kara'da Sıhhıye Meydanı'nda "Beyaz Bu- luşma" mıtıngı duzenledı Mıtınge erkek- ler kadınlardan daha fazla ılgı gosterdı Sarıklı, cuppelı ve kara çarşaflılann gov- de gosterısı yaptığı Kızılay'dakı mıtıngın goruntulen îran'ı ammsattı • 4. Sayfada LİSTEDE YER BULAMADILAR DYP'de kongre depremi: 4 istifa DYP lıden Ağar, bağımsız seçılenlerden ya da AKP'den partıye katılan 6 mıllervekılınden hıçbırıne genel ıdare kurulu lıstesınde yer vermedı Ağar'ı tabanın sesını dınleme- mekle suçlayan mılletvekıllerı Ummet Kandoğan, Dursun Akdemır, Reyhan Ba- landı ve Ibrahım Özdoğan DYP'den ıstıfa ettı. AYŞE SAYliN'ın haberi • 5. Sayfada ERDOĞAN ELEŞTlRl SEVMÎYOR İstanbuPda yıldızlar geçidi Çiftçiyeyine azar Istanbul dün ılgınç bir gun yaşadı Uluslararası medyanın gozu de Bo- ğazıçı Köprusu ve tarıhı Sultanahmet Meydanf ndaydı Gunun ılk et- kınlığı sabahın erken saatlerınde Boğazıçı Koprusu uzerındeydı Tur- kıye'de ılk kez duzenlenen 2005 WTA Istanbul Cup Tenıs Turnuva- sı'ndan once ABD'lı raket Venus Wıllıams'la ulusal tenıscı Ipek Şe- noğlu, Avrupa ve Asya kıtalarını bırleştıren koprude raket salladı Gü- nun dığer etkınlığınde ıse Formula 1 'de 2005 sezonunun lideri Rena- ultTakımı'nın Ispanyol pılotu Fernando Alonso, Sultanahmet Hıpod- rom Meydanı'nda ızleyıcılere 'Roadshovv' sergıledı • 8. Sayfada Dünya Çıftçıler Gunu nedeniyle duzenlenen toplantıya katılan Erdoğan hükümetin eleş- tınlmesıne tepkı gosterdı Erdoğan, çıftçı- lerın sozunu kesmek ıstemesı üzerıne "Sız konuşacaksanız ben konuşmayayım" dedı Erdoğan, CHP'lı Ergın'e de "Sen sus, genel başkanın orda" dıyerek çıkıştı. • 12. Sayfada F. Bahçe ve G. Saray yenildi Zirveye çelme Süper Lıg'de şampıyonluk kovalayan F Bahçe ve G Saray, Ankara ekıplenne takıldı. Ankaragücu'ne deplasmanda 1-Oyenılen Sarı-Lacıvertlıler, G Sa- ray'ın puan kaybetmesıyle yakaladığı şampıyonluk şansını kaçırdı Sarı-Kırmızılılar da Alı Samı Yen'- de Gençlerbırhğı'ne 2-1 yemlerek F Bahçe ıle ara- sındakı farkı kapatma fırsatını değerlendıremedı Trabzonspor ıse Ç. Rıze'yı 2-1'le geçerek Şampı- yonlar Lıgı ıçın önemli bir adım attı • Spor'da MUMTAZ SOYSAL'IN 'AÇTYAZISI • .V. Savfada ATTİLÂ ÎLHAN'IN 'SOYLEŞÎ'YAZISI • 8. Savfada POLONYA'DA DlPLOMASÎ TRAFIĞ1 M 10. Sayfada OZBEKİSTAN'DA OFKE VE HUZUN • 11. Savfada Kaleşi'nin sergisi Tem Sanat'ta Portrelerin dili Boyunlarından kesılıp atılmış, ama sonradan mum- yalanmış gıbı, canlı bir ınsan çehresının duru mı- mıklerını uzerlennde taşıyan, o nedenle de ızleyı- cıyle dılsız bir ıletışım kuran Omer Kaleşi'nin port- relerı, onun çocuklukta tanık olduğu Balkan dramı- nın derın ızlerını taşır Kaleşı, bu ızlerı, 196O'lı yıl- larda kara bir zemın uzerınde ve boşlukta savrulan kol, el, bacak ayrıntıları halınde koymuştu resım- lenne KAYA ÖZSEZGİN'in haberi • 14. Sayfada GUNDEM MUSTAFA BALBAY KKTC: Tecritten Cezaevine! Kıbrıs'ta gelışmeler AKP açısından olumlu olabı- lırama, Turkıye açısından olumlu seyretmıyori 24 Nısan 2004'tekı referandumda Rum kesımın- den hayır, Turk kesımınden evet çıkmasıyla birlikte Erdoğan ve Talat durumun artık lehımıze gelışece- UArkasıSa. 8,Su. 8'de