Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3NİSAN2005PAZAR HABERLER Vatikan, uzun süredir sağlık durumu kötü olan ruhani liderin yaşamını yitirdiğini açıkladı KatolMerPapa'ya ağlıyor 2. Jean Paul Vatikan'm 2000 yühkta- rihinde "en çok seyahat eden papa" unvanını elinde bulunduruyordu. 27yıldır görevdeydi Dış Haberler Senisi - Katolik ınan- cına göre, Tanrı'yı betimlemede kul- lanılan Üçlenı'in unsurlanndan bın olan Kutsal Ruh'un yönlendirdıği pa- palık görevine 1978 yılında gelen 2. Jean Paul, geçen yıl 16 Ekim'de gö- revdeki 26. yılını kutladı. 20. yüzyılin en genç papası olan ve yine aynı dö- nemde "en uzun sürc talıtta kalan T> 2. Jean Paul, 2003 yılında da bütün pa- palık tarihinde en uzun süre görev ya- pan 4. papa olmuştu.Vatikan'ın, So- ğuk Savaş döneminde, "konıünizmc karşı mücadele" ve sosyalist sistemin dağılmasının ardından da "dinler ara- sı dryalog" konusunda tarihinin en ce- sur adımlannı attığı dönemde papalık yapan Papa, son yıllarda başta Orta- doğu ve Irak olmak üzere yaptıği "barış" çağnlanyla gündemde kaldı. Papa'nınyaşamı: 18 Mayıs 1920'de Polonya'da doğaıı Karoli Voytila, 9 yaşında annesini, 12 yaşında ağabeyi- ni ve 22 yaşında babasım yıtırdi. Gençliğinde dinle ilgisı bulunmayan biri olarak tanınan Voytila, fabrika iş- çiliği ve tiyatro sanatçılığı yaptı. Dağcılık, boks ve yüzme gibi spor uğraşlarının yanı sıra edebiyata me- rakh olan Voytila, ikinci üünya Sava- şı'nda Polonya'nın Almanya tarafın- dan işgaliyle yaşadıklarının ardından 1946 yılında rahip oldu. 8yılLub- lin'de Katolik Üniversitesi'ne etik profesörü olarak atanan Voytila, 1964'te Krakov Başpiskoposu oldu; 1 967'de de kardinalliğe yükseltıldi. Papa, 2004'ün Haziran ayında yayım- lanan "Rice, Let TJs Bc On Our Way" isimli kitabında, komünizme ve hü- kümete karşı tutumuyla öne çıktığı rahıplığı döneminde "küiseyi koru- makiçin" yönetimc karşı yürüttüğü faaliyetlerden ve muhalif aydınlarla düzenlediği gizli toplantılardan bah- sediyordu. 1978'de Roma Katolik Ki- lisesi'ni yönetmek üzere papa olarak seçilen Voytila, Papa Adrian VTten bu yana 456 yıldır bu göreve gelen "ttalyan olnıayaıı" ilk papa oldu 'UİK/^TMİTLEŞTİRİLDİ Fatimay nın 3'üncüSım Dış Haberler Servisi - Katolikleı, Portekiz'deki "Fatima" beldesinde 13 Mayıs 1917'de Hz. Meryem'in çobanhk yapmakta olan üç çocuğa görünerek onlara üç sır vermiş ol- duğuna inanıyor. Papa, kitabında cezaevınde zıyaret ettiği Mehmet Ali Ağca'mn kendisınden "Fati- ma'nın Üçüncü Sırn" konusunda bilgi edinmeye çalıştığını belirterck suikastın başansız oluşunun neden- lcrini araştırdığını söyledı. Ancak tünı bu açıklamaların aydınlığa ka- vuşluramadığı bır nokta üzennde duruluyor: Bu da, Papa'nın 1983'te- ki hapishane ziyareti esnasında, Fa- tima'nın Üçüncü Sırn ile 1981'dekı suikast olayı arasında Ağca'mn na- sıl bir ilgi kurduğu.Çünkü Katolik- ler nezdinde bu iki olay arasında bir bağ bulunduğuna inandırıcılık ka zandınlması, yıllardır özenle gizli turulan Fatima'nın Üçüncü Sırrı'nın 2000 yılında Vatikan tarafından res- men açıklanmasıyla gerçekleşmişti. Papa'nın talımatı ile yayımlanan Fa- tima'mn Üçüncü Sırrı'ndaki "ateşli silah darbesiyle düşen beyaz giysili piskopos" ibaresı, 1981'deki suikas- tın önceden haber verildiğinin gös- tergesi diye sunulmuşru. Dış 1laberler Servisi - Roma Ka- tolik Kilısesi'nın ruhani lideri Pa- pa 2. Jean Paul 84 yaşında yaşa- mını yitirdi. Uzun bir süredir teda- vi gören ve hafta boyunca yaşamı- na ilişkin çelişkili bilgilerin veril- diği Papa'nın önce "büuıciniyitir- diği" açıklandı. Ancak Vatikan, Papa'nın kalbinin direndiğini, hat- ta zaman zaman yanina giden zi- yaretçileri kutsadığını duyurdu. Valikan son açıklamasını Türkiye saatiyle 22.37'de yaparak Papa'nın yaşamını yitirdiğini bildirdi. Vatikan, Roma Katolik Kilise- si'nin ruhani lideri Papa ikinci Je- an Paul'ün ölüm haberini Italyan haber ajansı aracılığıyla duyurdu. Haber ajansının üç yıldız koyarak duyurduğu haberde, "Papa yaşamı- mkaybetti" denildi. Papa'nın kö- tüleşen sağhk durumuna ilişkin son günlerde sürekli çelişkili bil- giler verildi. Vatikan Sözcüsü Jo- aquin Navarro-Valls, Vatikan Ba- sın Merkezi'nde dün öğlen saatle- rinde düzenlediği basıntoplantısın- da, "Papa'nınsağlıkdurumıında- ki kötüleşnıe ayncn devam ediyor. Durum ciddiyetini koruyor. Bilin- ci ndc de kısmi kötüleşnıe sözkonu- su" dedi. Navarro-Valls, Papa'nın İTALYAN SECİLECEK P apa 2. Jean Paul'ün ölümüyle boşalanpapalıkgörevine ıtalyan kökenli bir din adamınm getirilmesi ihtimalinin yüksek olduğu öne sürüldü. Adlanmn gizlitutulmasını is- teyen Vatikan \iyalan kaynaklar, adaylar arasında Latin Atneri- kalüann veAfiikalüann da bulunduğunun altını çizerek "Papa 2. Jean Paul'ün halefinin seçimi, ilk önce İtalya'mn meselesi- dir; 20 İtafyan kardinal bu seçimiyapacaktır" dedilen Vatikan 'a yakın bir kaynak, "2. Jean Paul'ün ardından, birltalyanı seçme eğilimi var. Bu hiç kimseyirahatsız etmeyecektir" diye konuştu. Vatikan'daki konutunda dün sabah düzenlenen ayine yatağında uza- narak da olsa sessizce katıldığını söyledi. Kardinal Ratzinger ıse Pa- pa'nın ölmekte olduğunu bildiği- nı belırtti. Alman Kardinal, "Pa- pa ölmekte oiduğunu biiiyor ve ba- na son bir selam verdi" dedi. Italya'da hafta sonu yapılacak 1. ve 2. lig futbol maçlan dahil tüm spor karşılaşmalan Papa'ya saygı gereği iptal edildi. ABD'yle Latin Amerika ülkele- rinden çok sayıda kardinal Vati- kan'a gitti. Aziz Pietro Meyda- nı'nda toplanan on binler de Pa- pa'yı dualarla uğurladı. îkinci Je- an Paul'ün yerine geçecek ismi kardinaller meclisi belirleyecek. Halen mccliste oy kullanma hak- kına sahip 80 yaş altındaki kardi- nallerin sayısının 117 olduğu be- lirtiliyor. 2003 yılında yenı kardi- naller atayan Jean Paul, halefi için gönlünden geçen bir ismin oldu- ğunu söylemiş, ancak bu kişinin adını açıklamamıştı. Bazı kaynak- lar, Papa'nın kalbinden geçenin, özel sekreteri Monsenyör Staııis- lawDziwisz olduğunu kaydediyor. La Repubblica gazetesi de 5 Ital- yan kardinalle birkaç yabancı kar- dinalin adaylar arasında olduğunu ileri sürdü. Papa'nın ölümünün ardından 9 günlükresmi yas ilan edilmesi bek- leniyor. Papa'nın cenaze töreni ve defin işlemininse 4 ila 6 günde ya- pılması gerekiyor. Buııun ardın- dan "kilisenin prensleri" denen kardinallerin oluşrurduğu meclis yeni papayı seçmek içın Sistıne Kilisesi'ndetoplanacak. Kardinal- ler meclisinin en az 15, en çok 20 gün içinde toplanması gerekiyor. ikinci Jean Paul, seçimlerin ikin- ci gününde ve 8. tur oylamada papalığa getirilmişti. râi 6 Barış içîn dua ediyordu' Birleşmiş Milletler Genel SekreteriAnnan, Papa 'nın BM'nin en büyük destekçisi olduğunu ifade ederken Fransa Cumhurbaşkanı Chirac, 'Buyas Fransa da çok derin olacak'dedi Dış Haberler Servisi-Vatikan'dan Papa'nın öldüğünün açıklanma- sından sonra kilisenin çanlan ça- lınırken dünya liderleri de başsağ- lığı mesajları yayımladı. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, Papa 2. Jean Paul'ün ölümünün gctirdiği yasın Fransa'da çok de- rin olacağını söyledi. Fransa Cum- hurbaşkanı, "Papa 2. Jean Paul'ün ölümünü derin bir üzüntüyleöğren- miş buhınmaktayım. Bu yas Fran- sa'da çok derin olacaktır" dedi. BM Genel Sekreteri Kofi Annan, Papa 2. Jean Paul'ün, barış adamı ve BM' nin en büyük destekçisi ol- duğunu ifade etti. Papa'nın sağlık durumunu çok yakından takip et- tiğıni belirten Annan, "O benim ve barış için dua etti. Ben de onun için dua ettim" dedi. ABD Başkanı George W. Bush daPapa 2. Jean Paul'ün insan onu- runuıı ve özgürlüğün destekleyici- si olduğunu söyledi. Papa'nın sağ- hk durumunun ciddileştiği saat- lerde radyodan haftalık konuşma- sını yapan Bush, konuşmasına Pa- pa 2. Jean Paul ile başladı. "Pa- pa'nın, Tann'nın sadık hiznıetçisi ve insan onuru ile özgürlüğün des- tekleyicisiolduğunu'' belirten Bush, "Papa hcpimize illıam oldu. Laııra ve ben, Papa için dua cdcn ııûlyon- larcaAmerikalı vedünyadaki hcr- kese katüıyoruz" dedi. San Pietro Meydanı'nda Ağca'mn tabancasından çıkan 3 merminin hedefi oldu Suikasttan kıl payı kurtuldu Papa, Vatikan'da 20 bin kişinin önünde vurulmuştu. Dış Haberler Servtsi - Papa 2. Jean Paul, 61 yaşına girme- sine birkaç gün kala, 13 Ma- yıs 1981'de, saat 17.2 l'de va- azını vermeye gitmek üzere üstü açık beyaz otomobiliy- le Vatikan'daki San Pietro Meydanı'ndan geçerken Mehmet Ali Ağca'mn taban- casından çıkan kurşunlarla ağır yaralandı. Vücuduna 3 mermi isabet eden Papa, mey- dandaki 20 bin kişinin göz- leri önünde otomobilin içine yığıldı. Derhal Roma'daki Gemel- li Hastanesi'ne getirilen Pa- pa, 5.5 saat süren bir anıeli- yat geçirmiş, ancak güçlü bün- ycsi sayesinde hementehlıke- li durumu atlatmısjtı. Papa 3 Haziran'da Vatikan'a geri dön- müştü. Suikastı düzenleyen Ağca, San Pietro Meydanı'nda po- lis tarafından yakalandı. O dönemde Ağca'mn kimin yönlendirmesiyle bu suikas- tı gerçekleştirmeye çalıştığı, gizli servisler perdesi altında kaybolurken Papa suikastı olayı, zaman içerisinde orta- ya atılan "dinscl açıklamalar- la" Vatikan'ın gizemli sırla- rı arasına yerleşti. 23 Şubat'ta Papa'nın, ken- disine karşı düzenlenen su- ikast gırişimi ile ilgili "Bellek ve Kiııılik'" adlı kitabı yayım- landı. Papa, Ağca'mn suikast olayında sadece bır "taşeron" olduğunu söylerken eylemın ardında o dönemdeki Doğu Blokıı ülkelerinin yer almış olabileceği bıçımindeki tezi daha inandırıcı bulduğunu ima eden ifadelcr kullandı. Suikastın diğer kilit ismi olarak bilinen Oral Çelik ise Papa'yı vurma emrini Kardi- nal Pecd'nin verdiğini ve su- ikastı italyan istihbaratından Brocconetti'nin örgütlediği- ni öne sürdü. Çelik, Ağca'mn sadece bir piyon olduğunu söylerken kendisinin de "kur- ban" olduğunu savundu PAZAR ORHAN BURSALI Büyüme! Ama Nasıl? Başbakan, yüzde 9.9'luk ekonomik büyüme ra- kamını ardına almış, aşırı birözgüvenle Kızılcaha- mam'da, partiden istifalarla gerilen milletvekilleri- ne moral aşılıyor. Büyüme rakamı, gerçekten göz kamaştırıcı. Ulusal üretim ve gelir artmıştır.. Büyüme yüzdesi, ekonomik değerlendirmelerde, iç ve dışta önem- li bir göstergedir. Yerli-yabancı ekonomi güç odak- ları bunu dikkate alarak da kendilerine bir yol çi- zer. Yatırımcının amacı "mal ve hizmet satmak- tır". Büyüyen bir pazar yatırım hesaplarına "gi- rer".. Ülkemizde ekonominin yatırımlara gel gel yapması hepimiz için sevindiricidir. Ülkemizde herşeyin şirazesinden çıkarak ikide bir tepetaklak olmasıyla hepimiz kaybediyoruz ve arkasından her türlü derin uçurumlara yuvarlanı- yoruz; askeri, siyasi veya ekonomik. Türkiye'nin ya- kın tarihi, ders alabilecekler için bu türolaylarla do- ludur. Geçmiş yeni bir sentez için vardır! Bu bakımdan, iktidarda hangi parti olursa olsun, "ekonomide istikrar ve büyüme" durumlarının ge- lecek için de hayırlı olduğunu düşünürüm. "Eko- nomi çökse de şu iktidardan kurtulsak" anla- yışının ülke sevgisi ile bir ilişkisini görmem. Tersine, ekonominin düzelmeye başlaması, si- yaset başta olmak üzere her türlü dengeyi sağla- maya hizmet eder. Taşlan yerli yerine oturturve hat- ta AKP gibi çok özel koşullarda öne fırlayan par- tilerin bile köpüğünü alır. Bu siyaset tezimin yanlış olduğunu düşünmü- yorum. Bütün bunlar, "göz kamaştırıcı büyümenin" \çe- riğini didiklemeye; bu niteliği ile sürdürülebilir ol- madığını, bu büyüme ile istikrarlı bir kalkınma ara- sındaki ilişkideki zayıflıkları ortaya koymaya engel değil. • • • Yüzde 9.9'luk büyümeye eleştirel gözle bakan- lar; 1) bu büyümenin "sıcak para" ile sağlandığı, 2) 15 milyar doları aşan cari açığın da dış finans- man ile karşılandığı ve Türkiye'nin borç yükünü art- tırdığı konusunda hemfikir. Büyümenin arkasında yeni borç paralar var. Ödenen bedel ise 37 milyar dolarlık "yabancı" sıcak paranın bir kısmına ve devlete borç veren "yerli finansör"\ere verilen yük- sek faizler. Ankara Ticaret Odası'nın "10yıllıkborç raporu", 10 yıllık ortalamada ülkenin her bir dolar için 53 sent faiz ödediği korkunç gerçeğini ortaya çıkarıyor. Ekonomist Mustafa Sönmez, "Üretimi yüzde 9.8 arttıran sanayinin elektrik tüketiminasıl olur da yüzde 3.4 oranında azalır" şüphesini ortaya atıyor. Bu büyüme, açık ki sürdürülebilir değil, hatta ter- sine dönüşüm tehlikesini barındırıyor. AKP hükü- meti Türkiye'ye yakın-orta ve uzun vadeli rekabet- çi niteliği kazandıracak sürdürülebilir bir kalkınma- yı hedef alan bir politikadan uzak. Neden? Biraz AKP'nin tüccar kimliği burada etken. Onlar "ala- lım-satalım"c\.. tüccarlıklaTürkiye'nin yapısal eko- nomik sorunları çözülemez. Ayrıca, bu büyüme gi- bi "kolay başarılann" büyülü politik propaganda niteliği AKP'yi mest ediyor!.. • •• Türkiye ekonomisi "sıcakpara" ipi üzerinde yü- rüdüğü sürece, yapısal sorunlar, bozukluklarve bü- yümede hızlı düşüşlergündemden eksik olmaya- cak. Ekonominin en büyük yapısal sorunu, büyü- menin hep ithalat kaynaklı olması. Dışalımların dışsatıma oranı ne kadar çok artarsa, bu finanse edebildiği ölçüde, ekonomi hep yüksek büyüme eğilimlerine girdi: Sanayi üretimi ithalat bağımlısı. Sorun, ekonominin bu yapısal sorununu çözmek, sanayinin ham ve yarı mamul gereksinimle- rinden mümkün ve akli olanının Türkiye'de üretil- mesini sağlayacak sanayi ve teşvik politikalarını se- çip hızla uygulayabilmek. Üstün olduğumuz bütün sektörleri, dünyada güçlü ve rekabetçi kılacak yeni teknolojik dönü- şümleri, teşvik ve yönlendirmeleri hızla gerçekleş- tirmek. Yine, dünya ekonomisinde bilgi toplumu eko- nomilerine uygun ana gelişmeleri, ülkemiz eko- nomisinde teşvik edecek orta ve uzun vadeli yö- nelimleri bir an önce başlatmak... Bunun için eski "devletçi politika" uygulamak gerekmez. Bu tür yapısal dönüşümler her zaman ve ancak iktidarların (devletin diyebilirsiniz!) etkin yönlendirmesi ile olur. "Serbest piyasa bunu kendiliğinden yapar" görüşü ise, günümüzün en büyük palavrası. AKP düşünce olarak bunun henüz çok uzağın- da... obursali@cumhuriyet.com.tr Türkiye'yedegeldi Papa İkinci Jean Paul, Türkiye'yi ziyaret eden ikinci papa oldu. Polonyalı Papa, 28-30 Kasım 1979'daki iki günlük Türkiye gezisinde Ankara, Istanbul, Izmir ve Efes'i, Meryem Ana Evi'ni ziyaret etmişti. Papa, Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk ile de görüşmüştü. Kendisınden önce Türkiye'yi ziyaret eden ilk papa ise Altıncı Paul olmuştu. 25 Temmuz 1967'de Istanbul ve Efes'i ziyaret eden Altıncı Paul, 5. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'la da görüşmüştü. Türkiye'den gelip Vatikan'da Papa İkinci Jean Paul'ü ziyaret eden kişiler arasında ise Fethullah Gülen ve Diyanet Işleri başkanlarından Mehmet Nuıi Yılmaz da yer aldı. Gülen'in 9 Şubat 1998'de, Yılmaz'ın ise 16 Haziran 2000'de Vatikan'da Papa'yı ziyaretleri Türk basınında geniş yer aldı.