Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 30 MART 2005 ÇARŞAMBA
HABERLER
3 Kasım 2002 seçimlerinde ortaya çıkan 2 partili tablo 2.5 yıl sonra 6 partiye yükseldi
M^clis'teyeni dönemANKARA (Cumhuriyet Bürosu) ^ İktidar partisi AKP de muhalefet partisi CHP de kan kaybetti. 2.5 yılda 11 milletvckili eden Mustafa Zeydan AKP'ye ka-ANKARA (Cumhuriyet pürosu)
- 3 Kasım 2002 seçimlerinde 2 par-
tili bir TBMM ortaya çıkarken 2.5
yıl sonra TBMM'de temsil edilen
parti sayısı 6'ya yükseldi, iktidar
partisi AKP ve ana muhalefet par-
tisi CHP bu süreçte kan kaybetti. 11
milletvekilini istifalarla yitiren AKP,
6 milletvekili transfer etti. CHP ise
istifalarla 14 milletvekilini kaybet-
ti. AKP'den DYP ve ANAp'a kay-
malar yaşanırken CHP'den AKP,
ANAP ve SHP'ye geçişler oldu.
CHP 'den istifa eden Yaşar INuri Öz-
türk de Halkın Yükselişi Partisi'ni
kurdu.
3 Kasım 2002 seçimlerinde AKP
363, CHP 178milletvekiliyleMec-
lis'e girdi. 9 Mart 2003 tarihinde Si-
irt'te seçimler yenilendi. 3 Kasım'da
Siirt'ten 1 milletvekili çıkaıfan AKP,
bu kez 3 milletvekilliğini de kazan-
İktidar partisi AKP de muhalefet partisi CHP de kan kaybetti. 2.5 yılda 11 milletvekili
kaybeden AKP, 6 milletvekilini ise transferle safma kattı. CHP'den ise bu sürede 14 milletvekili
ayrıldı. DYP, ANAP, SHP ve Yaşar Nuri Öztürk'ün kurduğu HYP artık Meclis'te.
dı. AKP'nin sandalye sayısı 365'e
yükselirken CHP'nin sandalye sayı-
sı 177'ye düştü. 3 Kasım seçimle-
rinde bağımsız seçilen FadılAkgün-
düz de, vekilliği kaybetti.
3 Kasım seçimlerinde Mustafa
Zeydan, Sabahattin Cevheri, Dur-
sun Akdemir, Mehmet Ağar, Meh-
met Tatar, İJlkü Güney, Edip Safter
Gaydah ve Süleyman Bölünmez ba-
ğımsız seçildi. Seçimlerin ardından
TBMM'deki hareketlilik sürdü.
TBMM'deki son sandalye dağılımı
şöyle:
AKP: 359, CHP: 163, DYP: 6,
ANAP: 5, SHP: 5, HYP: 1, Bağım-
sız: 10, Boş: 1.
Seçimlerden bu yana parlamen-
todaki hareketlilik ana başlıklanyla
şöyle:
DYP MeCİİS'te: Seçimlerde
TBMM'ye bağımsız milletvekili ola-
rak giren Mehmet Ağar, Mehmet
Tatar, Dursun Akdemir DYP'li oldu.
AKP'den istifa eden Ünımet Kando-
ğan ile Reyhan Balandı ve Mehmet
Eraslan da DYP'ye katıldı.
ANAP TBMM'de: Kültür ve
Turizm Bakanı Erkan Mumcu'nun
AKP'den ayrılıp ANAP'a geçme-
siyle TBMM'de temsil edilen siya-
sal partilerin sayısı arttı. AKP'den is-
tifa eden MehmetErdemir, Süleyman
Sarıbaş, Sait Armağan ANAP'a ka-
tıldı. Bağımsız seçilenlerden Mus-
tafa Zeydan da ANAP'a geçti, an-
cak daha sonra istifa etti. CHP'den
istifa eden Muharrenı Doğan da
ANAP'a katıldı.
AKP'nin transfer ve ka-
yiplari: Seçimlerden bu yana
AKP'den 11 milletvekili istifa etti.
İstifa edenlerden 3'ü DYP'ye, 4'ü
ANAP'a geçti. AKP'den istifa eden-
lerden Emin Şirin, Göksal Küçüka-
li, Miraç Akdoğan, Ömer Abuşoğlu
şu anda bağımsız milletvekilleri ara-
sında yer alıyor.
AKP bu arada 6 milletvekilini de
transfer etti. CHP'den istifa eden Ne-
zir Nasıroğlu, Cemal Kaya, Necdet
Budak ve Atilia Başoğlu AKP'li ol-
du. Bağımsız seçilenlerden Saba-
hattin Cevheri ile ANAP'tan istifa
eden Mustafa Zeydan AKP'ye ka-
tıldı. AKP'den istifa edenlerden Emin
Şirin önce LDP'ye katıldı, daha son-
ra istifa etti.
TBMM'de yeni bir parti:
CHP'den istifa edenlerden lstanbul
Milletvekili Yaşar Nuri Öztürk Hal-
kın Yükselişi Partisi'ni kurdu.
SHP TBMM'de: CHP'den istifa
eden Ahmet Güryüz Ketenci, Hakkı
Akalın, Ersoy Bulut, Züheyir Amber
ve Mustafa Sayar SHP'ye geçti.
CHP'de kan kaybl: CHP se-
çimlerden bu yana 14 milletvekili-
ni kaybetti. CHP'den 4 milletvekili
AKP'ye geçerken 5 milletvekili de
SHP rozeti taktı. Yaşar Nuri Öztürk
yeni bir parti kurdu. CHP'den istifa
edenlerden Muharrem Doğan
ANAP'a giderken; Zülfii Livaneli,
Muharrem Eskrvapan ve Turan Tüy-
süz bağımsız kaldılar.
ÖMER ABUŞOĞLU DA AYR1LDI
ÂKP'apn bir
istifa daha
• Gaziantep Milletvekili
Abuşağlu, parti içinde
milletvekillerinin özgür
iradelerini kullanamadığını
belirtarek AKP'den istifa
etti. Abuşoğlu'nun
istifasiyla AKP'den ayrılan
milletvekili sayısı 1 l'e çıktı.
ANKARA (Cumhuri- uzaklaşmış,hızladeğişen
yet Bürosu) - Gaziantep
Milletvekili Ömer Abu-
şoğlu, AKP'nin iç ve dış
sorunlara karşı uygun çö-
zümleri üretemez hale
geldiğini, milletvekilleri-
nin özgür iradelerini kul-
lanamadığını, tepkilerini
dile getiren milletvekil-
lerinin görmezlikten ge-
lindiğini ya da susturuldu-
ğunu belirterek AKP'den
istifa etti. Abuşoğlu'nun
istifasiyla AKP'den ayrı-
lan milletvekili sayısı 11 'e
yükselirken AKP'nin
Meclis'teki sandalye sa-
yısı ise 359'a düştü. Abu-
şoğlu'nun ANAP'a geç-
mesi bekleniyor.
Gaziantep Milletvekili
Ömer Abuşoğlu, dün
AKP'den istifa etti. Abu-
şoğlu, yaptığı yazılı açık-
lamada AKP'yi eleştirdi.
2.5yıllıkicraatıylaAKP
iktidannın Türk toplumu-
nun güvenini hoyratça
harcadığını ve güven kay-
bederhale geldiğini anla-
tan Abuşoğlu, şu görüş-
leri dile getirdi:
"tktidara geldiği gün-
lerdevar olan problemler
aynısıyla devam etmekte,
hatta bazı bakımlardan
daha da ağırlaşmaktadır.
Bu durumun sebepleri-
nin başında, çözüm üret-
me noktasında yaşanan
tıkanıklık gelmektedir.
Türk toplumu siyasi ve
ekononıik yapısıyla çok
dinamik bir toplunı hü-
viyetindedir. AKP iktida-
rı başlangıçta var olan di-
namizminden giderek
hatta zaman zaman ağır-
laşan iç ve dış gelişmeler
karşısında durgunlaşan
bir yapıya girerek uygun
çözümleri üretemez hale
gelmiştir. Bu anlamda bü-
yüyen sorunlara karşı ka-
muoyundan gelen tepkiler
bile yeterince değerlendi-
rilemez olmuştur."
Birçok milletvekilinin
bu gidişe karşı çeşitli bi-
çimlerde tepkilerini dile
getirdiğini, ancak bu tep-
kilerin görmezden gelin-
diğini ve ülkenin sorun-
larıyla ilgili sıkıntılan di-
le getirenlerin susrurul-
duğunu vurgulayan Abu-
şoğlu, "Böylelikle birçok
milletvekili hür iradesini
ve seçmeninden aldığı iz-
lenimleri, gerek yasanıa
gerekse yürütme organı-
nın faaliyetlerine yansıta-
maz hale gelmiştir. Bir ik-
tidar partisi milletvekili
olmama rağnıen bu yapı
içerisinde gerek seçmeni-
me ve gerekse Türk top-
lunıuna hizmet etme im-
kânı kalmanuştır" dedi.
Başbakan Tayyip Er-
doğan'ınyurtdışı ziyare-
ti nedeniyle AKP grubu-
na başkanhk eden Başba-
kan Yardımcısı Abdul-
lah Gül, toplantı sırasın-
da istifayı öğrendi. İstifa
haberini anmadan mil-
letvekillerine moral me-
sajları veren Gül, "'AKP
yaşlandı, AKP'de moral
bozukluğuvar...' Bunla-
nn hepsi AKP'yi kıska-
nanlannarzulandır" di-
ye konuştu.
Katılım törcııi, Uğur Mumcu Sokağı'ndaki SHP Genel Merkezi'nin dar olması nedeniyle binanın önünde gerçekleştirildi. (KORAY AVCI)
CHP'den ayrılıp SHP'ye katılan 5 milletvekili Baykal'a yüklendi:
KapıkuDıığunu reddettikANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - SHP Genel Başkanı Mu-
rat Karayalçın, CHP'den istifa
eden 5 milletvekilinin partisine
katılım töreninde yaptığı konuş-
mada, AKP ve CHP'nin halkı
rehin aldığını söyledi. Karayal-
çın, yüzde 100 muhalefet yapa-
caklannı belirtirken partisine ge-
çen milletvekillerinin "transfer
olmadığmı,parlamentoya demok-
ratik meşruiyet kazandırdığuu"
savundu.
CHP'den istifa eden Izmir Mil-
letvekili Hakkı Akalın, lstanbul
Milletvekili Ahmet Güryüz Ke-
tenci, Hatay Milletvekili Zühe-
yir Amber, Mersin Milletvekili
Ersoy Bulut ve Amasya Millet-
vekili Mustafa Sayar dün düzen-
lenen törende SHP'ye katıldılar.
SHP Genel Başkanı Karayal-
çın, çok sayıda partilinin de ka-
tıldığı törende SHP'ye geçen mil-
letvekillerine rozet takarak "Bu
rozetler devlet yardımıyla alın-
mamışur. Altın kalpli SHP'lilerin,
alnn kalpli miUetvekillerine tak-
tığı altın rozetlerdir" dedi.
Törende konuşan Murat Kara-
yalçın, SHP'nin 28 Mart'ta
TBMM'ye girmiş olduğunu vur-
gulayarak artık sosyal demokrat
hareketin güç kazanacağını be-
lirtti. SHP'ye katılan milletve-
killeriyle partisinin "sergileye-
cekgücüdebulunduğunu" anla-
tan Karayalçın, "Bizimgiicünıüz
onlar olacak. SHP'nin projeleri,
milletvekillerimiz aracılığıyla
"Bu nedenleyapılan transfer de-
ğüdir" dedi.
"CHP ve AKP'nin zunni itti-
fak yaparak" TBMM'de 3 mil-
letvekili bulunan partilerin dev-
let yardımı almasını önlemeye
çalıştıklannı söyleyen Karayal-
çın, "Geç kaldılar, korkunun ece-
le faydası yok" diye konuştu.
Karayalçın, bir partinin devlet
• SHP lideri Karayalçın, partisine
geçen milletvekillerinin "transfer
olmadığını, parlamentoya demokratik
meşruiyet kazandırdığını" savundu.
TBMM'de sergUenecek" diye ko-
nuştu.
Bu milletvekillerinin SHP'ye
katılımından rahatsız olan ke-
simlerin "transfer" sözcüğüne
sığındığını kaydeden Karayal-
çın, tsmetlnönü'nün "Hadica-
nım sen de" sözlerini anımsattı.
Karayalçın, seçmenlerin yansı-
nın oyunu yansıtmayan
TBMM'nin demokratik meşru-
iyete sahip olmadığını belirterek
yardımı alabilmesi için en az 41
ilde örgütlü olması gerektiğine
dikkat çekerek "Bunun önünü
kesnıek için yoğun çaba içindeler.
Güya teklii 2 yıl önce hazuianmış.
Ne oldu da heyecana, paniğe ka-
pıldunz! Ana muhalefet de ikti-
dar da halkımızı rehin almışnr"
diye konuştu.
Karayalçın, "Eğeryardımkö-
tü bir şeyse o zaman AKP de CHP
de almasın" dedi. Karayalçın,
CHP'nin bir büyük bankadaki
yönetim kurulu üyeliklerini de
kaldırmasını isteyerek kendi par-
tisinin alacağı devlet yardımını
kurultay mücadelesi için değil,
halk için kullanacağını ifade et-
ti. Karayalçın, milletvekilerinin
SHP'de halk için siyaset yapaca-
ğını vurgulayarak "Yüzde 100
muhalefet yapacağız" dedi.
Karayalçın'ın konuşmasının
ardından söz alan milletvekille-
ri de CHP'ye yüklendi. Amasya
Milletvekili Mustafa Sayar,
CHP'den ayrılmamn kendileri
için zor olduğunu belirterek
"Ama son dönemdeCHP, Baykal
hastahğı ile ölünı döşeğine düş-
müştür" dedi.
lstanbul Milletvekili Ahmet
Güryüz Ketenci ise Türk solunun
yeni adresini belirlemek için
SHP'ye geçtiklerini belirtirken
kapıkulluğunu reddettikleri için
CHP'den ayrıldıklannı söyledi.
Türk demokrasisinin kınlma nok-
tasında olduğunu kaydeden Ke-
tenci, "Yenilnıektenyorulduk ar-
tık. Yenilen pehlivan olmak iste-
miyonız" dedi.
IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@cumhuriyet.com.tr
TBMM'nin aritmetiği herren hergün
değişiyor. Bu nedenle partüleri ve sa-
yıları saptamakta güçlük çekiyoruz.
Yazıyı yazdığımız sırada AKP'den bir
istifa daha geldi. Son tablo şöyleydi:
AKP 359, CHP 163, DYP 6, ANAP 5,
SHP 5, HYP 1, Bağımsız 10, boş 1. 3
Kasım 2002 seçimlerinde şöyle bir
tablo ortaya çıkmıştı: AKP 365 (Yeni-
lenen Siirt seçiminin ardından), CHP
178, Bağımsız 9.
Sonuç olarak AKP'den seçimlerden
bu yana 6 milletvekili eksildi. CHP'nin
eksiği ise 15. Bu gidişle her iki parti-
den daha epeyce milletvekili eksilecek.
Meclis'te grubu olan her iki partideki
dağılma ve erime nereden kaynakla-
nıyor? Mutlaka bunun bir tek nedeni
yok. Çeşitli nedenleri olduğu bir ger-
çek.
Bu nedenler içinde bence en baş-
ta geleni, mutlaka bu partilerin yöne-
timlehneolantepki. Milletvekilleri par-
tilerinin yaptığını beğenmiyorlar. Par-
Meclis Yeniden mi Yapılanıyor?
ti liderliğinin davranışları onları mutlu
etmiyor.
• * •
Seçim Kanunu ve Siyasi Partiler Ka-
nunu'nun yol açtığı temsil krizi ise bu
istifaların arkasındaki asıl neden. Si-
yasi Partiler Kanunu, partilerin liderli-
ğine olağanüstü yetkiler veriyor. Mil-
letvekili listeleri de büyük ölçüde tek
seçici liderin egemenliği altında yapı-
lıyor. Lider yalnızca seçim listelerini
yaparken egemen değil, yaşamın her
dakikasında parti içinde tek söz sahi-
bi olarak öne çıkıyor.
Lider hegemonyasının çekilmeye-
cek derecede ağır olması, milletvekil-
lerinin en azından bir kısmında umut-
suzluğa neden oluyor. Çünkü lider he-
gemonyası, bir küçük çekirdek grup
dışında bütün milletvekillerinin dışlan-
ması anlamına geliyor. Onların fikirle-
rini soran, katkılarını isteyen kimse bu-
lunmuyor. Hayal kırıklığı milletvekille-
rinin partilerinden soğumasınayol açı-
yor.
Lider hegemonyası; milletvekilleri-
nin tabandan mücadeleyle gelmesi
yerine atama milletvekili tipini ortaya
çıkarıyor. Milletvekilinin partiyle bağı da
bu nedenle çok sıkı olmuyor. Milletve-
kilinin arkasında bir örgütsel müca-
dele, örgüt için akıtılmış bir terden çok,
genel merkezin gözüne girme pratiği
bulunuyor. Bir sıkıntı anında ise bu
gevşek bağ kopuveriyor.
* • •
Temsil krizinin asıl önemli nedeni
Seçim Kanunu. Yüzde 10'luk baraj
nedeniyle, başka partilerdegönlü olan
milletvekili adayları, tercihlerini barajı
aşabilecek partilerden yana yapıyor-
lar. Bu yolla seçilen milletvekili bir sü-
re sonra asıl partisine dönüyor. Ayrı-
ca yüzde 34'le bir parti oyların yüzde
65'ini alırken, diğer parti yüzde 19'la
oyların yüzde 35'ini alabiliyor. Halkta-
rafından verilen oyların yüzde 45'i ise
baraj nedeniyle Meclis'te temsil edi-
lemiyor.
Yüzde 45'lık bir seçmen kitlesinin ira-
desinin Meclis'e yansımaması, bu ül-
kedekieksikdemokrasinindebiryan-
sıması sayılabilir. Toplumdaki gergin-
liklerin, umutsuzlukiarın, mutsuzluk-
ların artışının bir nedeninin de bu tem-
sil krizi olduğunu görmek gerekiyor.
•••
CHP'den şimdiye kadar 15 millet-
vekilinin ayrılması, bir o kadarının da
ayrılma ihtimali, solda yeni bir seçe-
nek arayışının da güçleneceğini gös-
teriyor. Sol seçmen mutsuz ve umut-
suz. CHP yönetimine tepkili. Bu ara-
yış SHP etrafında toplanacak gibi gö-
rünüyor. Hep birlikte nasıl bir seyir iz-
leyecek göreceğiz. Ancak yeni kapı-
ların açılmasına, yeni umutların yeşer-
mesine ihtiyaç olduğu da bir gerçek.
• ••
Yüzde 10'luk seçim barajıylaTürki-
ye'de demokrasi olmaz. Bu yüksek
barajla Türkiye AB'ye üye de olamaz.
Şimdi demokratikleşme projesi için
en önemli iki kanun önümüzde duru-
yor: Seçim Kanunu ve Siyasi Partiler
Kanunu. Tabii bir de 1982 Anayasası.
İktidar da muhalefet de bu yasalardan
pek şikâyetçi görünmüyorlar.
CHP yönetimi de AKP yönetimi de
demokrasiyi savunduklarını söylüyor-
lar. Ancak bu kanunları değiştirmek
gibi istek göstermedikleri de gerçek.
Sizce AKP ve CHP'nin demokratik ol-
dukları iddiasının ne kadarı doğru?
GLOBALppLİTtKÜLTÜR
ERGİN YILDIZOĞLU
ABD nin Yeni Savunma
Stratejisi
ABD'nin yeni savunma stratejisinin temel varsa-
yımları 18 Mart'ta, "ABD'nin Savunma Stratejisi"
(ASS) başlıklı Rumsfeld imzalı birdokümandaaçık-
landı. Bu doküman, yeni Dört Yıllık Savunma De-
ğerlendirmesi'n\n detemelini oluşturuyor. "Strate-
jik belirsizlik", "sonu belirsiz savaş", "engelleyici
vuruş ", "tek başına davranma" gibi bir seri yeni kav-
ram 11 Eylül'den hemen sonra yayımlanan 2001
değerlendirmesinde ilk kez gündeme getirilmişti.
18 Mart'ta yayımlanan ASS, 2001 değerlendir-
mesinde dile getirilen bu kavramları geliştiriyor ve
daha güçlü bir biçimde vurguluyor. Diğer bir deyiş-
le 2001 değerlendirmesinde gündeme getirilen eği-
lim şimdi daha bir belirginlik kazanmıştır.
Herkesin üstünde bir ülke
ASS, olağanüstü dönemlerde yaşadığımızı, teh-
ditleri dahagerçekleşmeden, önleyici müdahaley-
le gidermek gerektiğini vurgulayan bir önsözle açı-
lıyor, birözet bölümünün ardından, ABD'nin dün-
yadaki konumunu saptayarak devam ediyor: ABD
halen birsavaşın içinde olan birulustur... Birçok gü-
venlik sorunuyla karşı karşıyadır... Ancak, bu so-
runlar uluslararası işbirliği içinde aşılarak uluslara-
rası bir güvenlik ortamı yaratılabilir.
ASS bu uluslararası güvenlik ortamının sağlan-
ması için ulus devletlerin güçlendirilmesini öngö-
rüyor. Ancak bu, ulus devletlerin, egemenliklerini
belli birsorumlulukla kullanmaları şartına bağlanı-
yor. ASS dikkatle okunduğunda bu "sorumlulu-
ğun" birbileşeninin.içeriğiABDtarafındantanım-
lanan bir özgürlük, serbest piyasa ve rekabetçi
pazarların korunması (s.6) ilkesi, diğer bileşeni-
nin de ABD'nin uluslararası hareket kabiliyetini
engellememek, dünyanın önemli bölgelerinde
hegemonya kurmaya kalkışmamak, ABD'nin
uluslararası yükümlülüklerinin yerine getiril-
mesinin maliyetini yükseltecek girişimlerde bu-
lunmamak ilkesi olduğu görülüyor.
Böylece ASS, ABD'nin egemenliğini tüm diğer
uluslarınkinin üzerine koyuyor, ana hedeflerini bu
ayrıcalıklı konumun korunması stratejisine bağım-
lı kılıyor. Bu stratejinin temel bileşenleriyse şöyle:
ABD'yi doğrudan bir saldırıdan korumak, küresel
düzeyde stratejik erişim ve hareket özgürlülüğünü
korumak, ittifaklan ve işbiriiklerini güçlendirmek, ABD
ve müttefiklerinin güvenliğini koruyacak bir ulusla-
rarası sistem oluşturmak.
Bir imparatorluk sistemi
Belgenin bu bölümünde ilginçsaptamalarvar. Bi-
rincisi, ABD kendisine rakip, eşdeğer bir gücün
oluşmasına izin vermeyecektir. Ikincisi, hiçbir güç
ABD'nin küresel hareket kabiliyetini, herhangi bir
coğrafyaya erişimini engelleyemeyecektir. Tehlike-
ler daha oluşmadan, gelişmeden saptanacak ve en -
gelleyici vuruşla giderilmeye çalışılacaktır. Rapor,
ABD'nin en güçlü ülke olduğunu rakiplerinin hep
zayıflann stratejileriyle mücadele ederek, onun ha-
reket kabiliyetini, terorizmden uluslararası yasal
yollara kadar uzanan yöntemlerle engellemeye ça-
lışacaklarını saptarken ilginç bir biçimde yasal yol-
larla, terorizmi aynı cümle içinde, adeta eşdeğer bir
biçimde anıyor. Bu yüzden olacak, ASS'de NATO,
Birleşmiş Milletler, BM Güvenlik Konseyi gibi ku-
ruluşlara bir kez bile değinilmiyor.
Bu küresel hareket özgürlüğü ilkesi, bütün coğraf-
yaların ABD'nin erişimine açık olacağı ilkesini bera-
berindegetiriyor. 13. sayfada, bu erişim özelliklevur-
gulanıyor, uzay, kara, deniz, hava, sanal uzay (in-
ternet) alanlarının ABD'ye açık, ama düşmanlarına,
rakiplerine kapalı olması gerektiğinin altı çiziliyor.
ASS'nin, rakiplerinin (güçsüzlerin) konvansiyonel
olmayan yöntemleri kullanacaklarını kabul ederek,
buna uygun bir askeri yapılanmayı ve savaş tarzını
gündeme getirerek IV. Kuşak Savaşların kuralları-
nı temel ilke olarak benimsediği de söylenebilir. Bu
erişim özgürlüğü ilkesiyle birleşince de yerel çatış-
malara doğrudan taraf olmak, rejimlerin içişlerine ka-
rışmak, isyancı güçleri bastırmak için hükümetlere
yardım etmek olağan taktikler arasına giriyor. Bu
bağlamda, ASS, Terorizme karşı savaşın aslında ra-
dikal Islamla ılımlı Islam arasında bir iç savaş oldu-
ğunun tüm Müslümanlara anlatılması gerektiğini de
vurguluyor. ASS'nin, düşmanın ideolojik etkinlikle-
rini, taraftar bulma ve yetiştirme süreçlerini de ken-
dine hedef aldığı, bu amaçla yerel unsurlarla birlik-
te çalışmayı amaçladığı da anlaşılıyor (s.8).
ASS'nin denetim altınaalmayı amaçladığı bölge-
ye bakınca da bunun esas olarak (s.17), Avrupa,
Kuzey Asya, DoğuAsya ve Ortadoğu, diğer birde-
yişle/Wrasya kıtası olduğu görülüyor.
Sonuç olarak ABD'nin yeni savunma stratejisi-
nin, gittikçe genişleyen ittifaklardan, işbirliklerinden,
egemenliklerinin sınırları ABD tarafından belirlen-
miş devletlerden oluşan, Avrasya coğrafyasını kap-
sayan bir imparatorluk sistemi kurmayı amaçladığı
söylenebilir. Bu imparatorluk sınırsız bir hareket öz-
gürlüğüne sahip, hiçbir yasa tarafından denetlenme-
yen, tüm olası rakipleri, tehditleri daha ortaya çık-
madan (s.12) sindirecek bir emperyal orduyla, üs-
ler ağı tarafından denetlenecek. Çünkü ASS, "ABD'nin
erişemediği yeri etkileyemeyeceğine inanıyor".
Bayrağa çirkin saldırı
• LEFKOŞA/SALtHLt (AA) - KKTC'nin Güzel-
yurt ilçesine bağlı Bostancı köyünde Türkiye ve
KKTC bayraklanna çirkin saldın yapıldı. Kimliği
belirsiz kişiler, bayraklan haç şeklinde kestikten
sonra yaktı. Manisa'nın Salihli ilçesindeki bir il-
köğretim okulunun bahçesindeki gönderde bulu-
nan Türk bayrağı, kimliği belirsiz kişiler tarafın-
dan indirilerek üzerine sigara ile "Apo" ibaresi ya-
zıldı. Olay yerinde bulunan boş bira şişeleri üze-
rinde parmak izi çalışması yapıldığı bildirildi.
Polis kontrolü sırasında hırsızlık
• İSTANBUL (AA) - tstanbul'da polis kontrolü sı-
rasında otomobil çalındı. tsmail Fuat Özkan (49)
otomobiliyle sahil yolundan Tuzla'ya giderken hız
limitini aşarak radara yakalandı. Kontrol noktasın-
da aracım park ertikten sonrapolisin yanına giden
Özkan'ın otomobili çalındı. Ozkan, polisin, telsiz-
le anons dışında bir şey yapmadığını savundu.
Isviçreli bakana soykırım brifingi
• ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dışişleri Ba-
kanı Abdullah Gül, Isviçre Dışişleri Bakanı Mic-
heline Calmy-Rey'le görüşmesinde Türkiye'nin
Ermeni soykınmı iddialanna ilişkin görüşünü bil-
dirdi. Gül, tsviçre'de Ermeni soykırımı iddialanna
ilişkin olarak alınmış karan anımsatarak konuyla
ilgili olarak konuk bakana bilgi verdiğini kaydetti.