Katalog

16 MART 2005 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA dishab(«)cumhuriyet.com.tr 11 Fransa türbana ödünsüz • PARİS(AA)- Fransa'da yayımlanan Le Monde gazetesi, laiklik yasasının 15 Mart 2004'te yürürlüğe girmesindcn bu yaııa 47 öğrencinın başörtüsü yüzündcn okuldan atıldığını ya/dı. 550 öğrencinin sorununa diyalog yoluyla çözüm bulunduğunu belirten gazcte, başörtüsüyle okııla gıtmenıek için orta dereceli okullarda dışandan "Mektupla Eğitim Sistemi"ne dahil olan öğrencilerin sayısının ise tam olarak belirlcnemediği belirtildi. Kuzey Kore meydan okudu • SEUL(AA)- Kuzey Kore, daha fazla nükleer silah iiretebileceğini bıldirdi. Adı açıklanmayan bir dışişleri bakanlığı sözcüsü, "Gerçekler kanıtladı ki nükleer silahlara sahip olmamız, bölgedeki güç dengesini garanti altına alıyor ve barışın sürdürülebilmesi için savaşa karşı caydırıcı işlev görüyor" dedi. Halliburton'a yeni suçlama • WASHINCTON (AA) -ABD'nin savunma ihaleleri müfettişlik ajansı, Irak savaşının ardından bu ülkede petrol ihalesi alan Halliburton şirketinin, ABD hükümetini 100 milyon dolardan fazla dolandırdığı sonucuna vardı. Buna göre ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney ile yakın bağları bulunan Halliburton'a bağlı Kellogg Brown ve Root adlı şirketler, 2003 ve 2004'te Iraklı sivillere petrol dağıtımından 108 milyon dolar fazla para kazandı. ABD'de basına baskı • PAJNAMA(AA)- Amerika Kıtası Basın Topluluğu(SlP), "kaynaklannı açıklamayı reddeden gazetecileri hapse gönderen" ABD'nin, Amerika kıtasında basın özgürlüğünü ilılal eden ülkeler listesine alındığını açıkladı. Raporda, ABD'nin kaynaklarm kimliğinin açıklanması için yaptığı baskıların basın özgürlüğünü olumsuz etkilediği belirtildi. Hollanda: İslam eleştirilebilir • AMSTERDAM(AA)- Hollanda'da mahkemc, kadın milletvekili Ayan Hirsi Ali'nin, Islam karşıtı görüşlerini açıklamasına sınırlama getirilemeyeceğine karar verdi. Ali'nin, İslama yönelik olumsuz açıklamalarına son vermesi ve Islamda kadınlara işkenccyi konu alan ikinci bir film girişimini durdurması için bazı Müslüman kuruluşlar ve kişilerce açılan davada mahkeme, nıillctvckilinin görüşlerinin, fikir özgürlüğü açısından kabul edilebilir sınırlar içinde kaldığına karar verdi. Atina ile balıkçı krizi' • ATİNA (ANKA)- Bodrum açıklanndaki Keçi (Pserimos) Adası yakınlarında geçen cumartesi akşamı kaybolan ıki Yunan balrkçının, Türk Sahil Güvenlik yetkilileri tarafından tutuklandığı iddia edildi. Makedonya Basın Ajansı'nın haberine göre iki Yunan balıkçının Türkiye'de olup olmadıkları diplomatik yollarla açığa çıkacak. Türkiye'ye gelmekte olan Makedonya Başbakanı Buçkovskfye hava sahasından geçme izni vermedi AtinaUanbüvük avıoDış Haberler Servisi - Türkiye'yi zi- yaret eden Makedonya Başbakanı Vla- do Buçkovski'yi taşıyan uçağın Yuna- nistan hava sahasından geçmesine izin verilmemesi üzerine Makedonya hükü- meti durumıı protesto etti. Makedonya hükümet sözcüsü, Buç- kovski'nin özel uçağının Türkiye'ye doğru uçarken Yunanlı uçuş yetkilile- ri tarafından Yunan hava sahasından geçiş izni olmadığı gerekçesiyle uya- nldığını bildirdi. Sözcü sorunun, iki ülke arasındaki uzun süredir devam eden Makedonya'nın ismi ile ilgili an- laşmazlıktan kaynaklandığını söyledi. Makedonya Dışişleri Bakanı Ilinka Mitreva da, uçuş yasağının "iyi kom- şuluk ilişkileri yararına olmadığını" vurgulayarak Üsküp'teki Yunan temsil- ciliğine bir protesto notası verdi. Türkiye'den yardım istedi Makedonya Başbakanı Buçkovski, Ankara'yı ziyaretinde Yunanistan'ın kendilerini anayasal isımleriyle tanı- madığını belirterek Türkiye'den bu ko- nuda yardım istedi. BM Güvenlik Kon- seyi'nde ABD, Rusya ve Çin dahil 100'den fazla ülkenin kendilerini ana- yasal isimleriyle tanıdığını vurgulayan Buçkovkski, Türkiye ile ekonomik iliş- kileri geliştirmek istediklerini söyledi ve "Tiirkiye birim teyit edilmiş dostu- muz" dedi. Buçkovski, Başbakan sıfatıyla ılk kez ziyaret ettiği Ankara'da Başbakan Tayyip Erdoğan ve Cumhurbaşkanı AhınetNccdetSezer ile görüştü. Görüş- mede, iki ülke arasında TİKA lşbirli- ği Protokolü imzalandı. Erdoğan, 2004 yılı sonu itibanylaiki ülke arasında 200 milyon dolar olan ti- caret hacminin yeterlı olmadığını, bu- nun arttırılması için iki başbakan ola- rak mutabık kaldıklannı söyledi. Tür- kiye'deki büyük firmalann Makedon- LJsKÜP ÇIKIŞIAB 'DE ARIYOR 1V£ akedonya'yı kendi adıyla tanımayı reddeden Atina, Buçkovski'nin özel uçağmı "Geçiş iznin yok" diye uyardı. Buçkovski Ankara'da Yunanistan'ın tutumundan yakınarak yardım istedi. (Fotoğraf: AFP) ya'daki yatırımlarına işaret eden Erdo- ğan, programınm uygun olması duru- munda mayıs ayı sonunda Makedon- ya'ya ziyarette bulunmayı planladıkla- rını bildirdi. Ortak projeler yoluyla kültürel ıliş- kilerin güçlendırilmesine önem ver- diklerini anlatan Erdoğan, Makedon- ya'daki çok etnikli kültürel yapının da- yanışma içinde korunması için Türki- ye'nin katkıda bulunacağını kaydetti. Erdoğan, bu çerçevede Üsküp'teki Fa- tih Sultan Mehmet Köprüsü'ndekı mih- rabın aslına uygun yapılmasının ve Türk Çarşısı'nın restorasyonunun ger- çekleştirileceğini bildirdi. Erdoğan, Makedonya'daki ders ki- taplarında Türkiye ile ilgili önyargılı ifa- delerin çıkanlması için gerekli adım- ların atılacağını ifade etti. Türkiye'nin Makedonya'nın NATO üyeliğine gerek- li desteği vermeye devam edeceğini kaydeden Erdoğan, "Doğrudan yaü- runlarla Makedonya ekonomisinin sağ- lamlaştınlmasına önemli katkıda bıı- lunacagınıızı ümit ediyoruz" dedi. 'Makedonya'ya vize yok' Erdoğan, Türkiye'nin Makedonya'ya vize uygulayacağına ilişkin haberlerin anımsatılması üzerine "Bu haberlerin aslı astan yok. Bıııılar uydurnıa haber- ler. Ancak AB'ye girdiğimiz zaman Schengen uygulaması başlıyor anıa bıı- nun ne zaman olacağı henüz belli değü" yanıtını verdi. Makedonya Başbakanı Buçkovski, Türk ve Makedon ışadamları arasında- ki sorunların ortadan kaldınlması ama- cıyla serbest ticaret anlaşmasının göz- den geçirilmesini istediklerini kaydet- ti. Buçkovski, Yunanistan'ın, Make- donya'yı tanımaması konusunun ele alınıp alınmadığını soran bir Türk ga- zeteciye, şu yanıtı verdi: "Ben bu sorunu kendilerine anlat- nm, evet Yunanistan'a NATO belgele- rinde yer alan, 'Türkiye Cumhuriyeti, Makedonya Cumhuriyeti'ni anayasal ıs- mi ile tanıyor' şeklindeki dipnota işa- ret ettik. BM'ye üye olan 100'den fazla ülke, Makedonya Cumhuriyeti'ni ana- yasal ismi ile tanımaktadır. Biz Yuna- nistan ile olan mevcut bu sorunun Türk formülüne benzer bir şekilde, bir dip- notla halledilmesini önerdik." Yunanistan, ülkenin kuzeyinde bu- lunan Makedonya eyaleti ile aynı is- nıe sahip olduğu için Makedonya'yı tanımıyor. Sıkışmış bir ülkeOZLEM YUZAK Yunanistan, Sırbistan, Bulgaristan ve Arnavutluk arasında sıkışmış 2 milyon nüfuslu küçücük bir Balkan ülkesi... 500 yıl süren Osmanlı egemenliğinin tarihi ve kültürel izleri Sırp, Hırvat, Arnavut ve Makedonların etnik zenginlikleri ile iç içe. Avrupa Birliği'nin, 1994'te gözü önünde yaşanan savaş ve etnik kıyıma karşı sessizliği, belli ki artık dert edilmiyor. O da diğerleri gibi geleceğini Avrupa Birliği üyeliği üzerinden şekıllendirmeye çalışıyor. 2004 yılı martında resmi başvuru yapan Makedonya ile görüşmeler ekim ayında başlatılmış durumda. Bir yandan demokratikleşme yolunda hızlı adımlar atarken daha fazla özerklik isteyen Arnavutlarla süregelen sorunlar, Makedonya'nın etnik kıvılcmıları henüz küllendiremediğinin göstergesi. Ülkede resmi kayıtlara göre 80 bin Türk yaşıyor, ancak bu sayının 2 misli olduğu belirtiliyor. Makedonya Başbakanı Vlado Buçkovski'nin dün başlayan Türkiye ziyareti iki ülke arasında "daha sağlam temelli bir işbirliği arzusu" olarak tanımlanıyor. Daha önce 90 milyon dolar civannda seyreden dış ticaret hacminin son yıllarda 200 milyon dolara ulaşması da bunun bir göstergesi. Son seçimlerde ise parlamentoya 4 Türk milletvekili girdi. Nüfusunun yüzde 4O'ı tarımla uğraşan Makedonya, gıda ve deri sektörüne özel önem veriyor. Rugova 'ya suikastgirişimi Kosova Devlet Başkanı İbrahim Rugova, konvoyunun yakınlarında meydana gelen patlamadan yara almadan kurtuldu. Patlamanın, dün sabah, konvoy başkent Priştine'nin merkezinden geçtiği sırada bir hükümet binası yakuundayken gerçekleştiği belirtildi. Çevrcdeki camlann kınldığı patlamada 1 kişi yaralandı. Kosova polis sözcüsü Refki Morina, patlamaya konvoyun yolu üzerindcki bir çöp kutusuna yerleştirilen uzaktan kunıandalı bombamn sebcp olduğunu söyledi. 61 yaşındaki devlet başkanı olaydan sonra yaptığı açıklanıada, bir yıl önce de benzer bir saldınya uğradığını hatırlatarak "Maalesefhâlâ Kosova'yı istikrarsızlaştırmak isteyen insanlar var. Bu cyleıııi kımyorunı ve benzer cylenıleri yapanlann durdurulması gerektiğini savunuyorum" dedi. Rugova, olayın ardından AB Yüksek Temsilcisi Javier Solana ile bir toplantıya katıldı. IRAK İtalya askerini çekiyor Dış Haberler Servisi - Hollanda ve Ukrayna'dan sonra İtalyada Irak'taki askerlerini çekme kararını aldı. İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, ülkesinin Irak'taki askerlerinin sayısını Eylül 2004'ten itibaren azaltmaya başlayacağını açıkladı. Italyan RA1 televizyonuna açıklamalarda bulunan Berlusconi, "Müttcfiklerimizle mutabakat içinde, bu yıl sonundan önce, eylül ayından başlayarak Irak'taki birliklerimizin sayısı azaltmaya başlayacağız" dedi. Italyan askerlerini Irak'tan geri çekmenin, Irak hükümetinin uygun güvenlik yapısını oluşturmasına bağlı olduğunu ifade eden Berlusconi, "Bu konuyu tngiltere Başbakanı Tony Blair ile görüştüm ve kamuoylarımız bu karan bekliyor" diye konuştu. Irak'ta ABD, İngiltere ve üüney Kore'den sonra en fazla asker sayısına sahip olan Italya'nın bu ülkede 3 bin askeri bulunuyor. Daha önce Hollanda ve Ukraynada Irak'taki askerlerini çekeceğini açıklamıştı. Çeçen lider Mashadov'un açıklandığı gibi operasyonda öldürülmediği öne sürülüyor Once sorgu, sonra infazDış Haberler Servisi - Çe- çen lideri Aslan Mashadov'un Rus yetkililerin açıkladığı gi- bi operasyon sırasında değil, sorgulandıktan sonra öldürül- düğü ileri sürüldü. Rus Moskovskiy Komso- molets gazetesinde dün çıkan haberde, gazete muhabirinin Mashadov'un resmen öldü- rüldüğünün açıklandığı böl- geye gittiği belirtilerek "Mu- habirimiz, evin altındaki hüc- rede bir insanın yaşamasının nıünıkün olmadığını ortaya çıkardı" denildi. Yeraltı hücresınde havalan- dırma sistemi bulunmadığı belirtilen haberde, Aslan Mas- hadov'un o hücrede saklan- ması halinde 10 dakika son- ra havasızlıktan öleceği kay- dedildi. Açıklamalar kuşkulu • Rus gazetesinin iddiasına göre, Mashadov'un bulunduğu öne sürülen yeraltı hücresinde havasızlık nedeniyle 10 dakikadan fazla kalmak mümkün değil. Rus gizli servisinin de tüm komutanlarla bağlantısı olduğu için Mashadov'un sağ yakalanmasını istediği bildirildi. Haberde, konuyla ilgili ay- rıntılar ortaya çıktıkça, ga/.e- te ve televizyonlarda operas- yonla ilgili çizilen resmi fo- toğrafın kuşkulara neden ol- duğu ifade edilerek Rus yan- lısı Çeçenistan Başbakan Yar- dımcısı RamazanKadirov'un Ren-TV'ye verdiği demeçte şunları söylediği belirtildi: "Mashadov'u çok önceden öl- dürebilirdim. Kendisine iki defa süre verdim. Sadece ken- disini sağ yakalamak müm- kün değildi, onu ancak rildii- rebilirdik. Ama tüm gerçekle- ri anlatmasıgerekiyordu. Ger- çekMashadov,(Şamil) Basa- yev, ajanlar Ebu Havs, Ebu El Halid, Hattab... Bunlann gerçek yüzünü anlalmasını bekliyorduk." Rus gizli servisinin Kadi- rov'a, Mashadov'u kesinlikle sağ yakalaması emrı verdiği belirtilen haberde, "Masha- dov,tüm militanlann komuta- nıyla temas halindeydi. O, mi- lilanları teslim olmaya ikna edebilecekpozisyonda olan tek kişiydi" denildi. Haberde, Kadirov'un Mas- hadov ile öldürülmeden önce görüştüğünün ispatı olarak Kadirov'un Ren-TV muhabi- Bakû'ye yerleşme süreci baş- layabiÜrdi. Ancak tam bu es- nada konımalanyla tutuklan- dı. Herhangi bir çatışma ol- madan yakalandı, çünkü ko- nuşmak için davet edildi. So- ruşturmadan sonra öldürüldü ve cesedi Tolstoy-Yurt'a götü- riildü. Burada özelbir operas- yon sahnelendi. Korumalann neden öldürülmediği hâlâ net değil. Mashadov'un hatası, onun yaşamasına izin verecek- lerini sanması oldu. Tolstoy- Yurt'taki evin sahibi Kadi- rov'un adamlanndan biri ol- malı. Kvdeki hücrede havalan- dırma olduğuna dair enküçük bir ipucu yok." 'Muhbir yakalattı' Çeçenlerin laik lideri Mashadov'un operasyonda öldüğü bildirilnıişti. (Fotoğraf: REUTERS) rinin, "Mashadov, Tolstoy Yurt'a nasıl girebildi" sorusu- na verdiği yanıt gösterildi. Kadirov, Ren-TV 'ye açıkla- masında şunları kaydetti: "Mashadov,çok basitgiyiniyor- du. Başka bir pasaportu var- dı. Tek başına yürüyor ve tek başına hareket ediyordu. Bir defasında benim Gudermes kent merkezinde durduğumu kendilerinin de bir arabayla oradan geçtiğini söyledi. Bana, 'Arabayla geçerken sana ba- kıyorduk' dedi. Aynı zaman- da çok rahat hareket ettiklcri- ni ve kimsenin kendilerine dik- kat etmediğini söyledi." Gazete, Kadirov'un bu açık- lamalarından Mashadov ile karşılaştığının ve kendisiyle konuştuğunun anlaşıldığını belirterek, "Göriişme çok uzun bir süre önce de yapılmış ola- biür. Mashadov, 2 yıldırGuder- mes'te saklanıyordu. Ayrıca Kadirov ile Mashadov arasın- daki kişisel temas versiyonu- mıı/ teyit edilmiş bulunuyor" görüşüne yer verildi. Kadirov'la görüştü Haberde, diğer bir versiyo- nun da Kadirov ile Mashadov arasındaki konuşmanın çok yakın bir zamanda olabilece- ği, bunun da Mashadov'un sağ yakalandığı ve sorgulan- dıktan sonra öldürüldüğü an- lamına geldiği kaydedildi. Gazete, geçen yıldan beri Kadirov ile Mashadov arasın- da ilginç gelişmeler olduğunu belirterek şu görüşlere yer ver- di: "Geçen yıl aralık ayında Kadirov, Mashadov ile adanı- lan aracıhğıyla görüşmeye baş- ladı. Bu sırada Kadirov'un adamlan Mashadov'un baş- kent Grozni'deki 8 akrabası- nı gözalnna aldı. Kadirov, Mas- hadov'un Çeçenistan Devlet Başkanlığı makamından gö- nüllü istifasım istiyordu. Mas- hadov da bunun karşıhğında kendisi ve akrabaları için gü- venliktalebinde bulunmuş ol- ınalı. Mashadov'a siyasi alan- dan çekilip Bakû'ye gidip oğ- lu ve kansıyla yaşaması öııe- rilmiş olnıalı. Bu anlaşmaya hazır olduğunu ispatlamakis- teyen Mashadov, şubat ayında tek yanlı ateşkes ilan etti. Ba- sayev bunu destekledi. Bu aşa- ıııadan sonra Mashadov'un Bu arada Mashadov'un ye- rini ihbar edenlere 10 milyon dolar ödül verildiği bildirildi. ltar-Tass, Rus gizli servisi FSB'nin lıalkla ilişkiler mer- kezi tarafından itirafçı veya itirafçılara taahhüt edilen öde- menin yapıldığının açıklan- dığını duyurdu. Mashadov'un yeriyle ilgili bilgi karşıhğında 10 milyon dolar ödendiği kaydedilen FSB açıklamasında, "Eylül2004ten sonra teröristlideıîerin yerinin bildiribnesiyle ilgili 10 mih/on dolar ödeneceğiıü ilan etme- mizden dolayı, FSB'ye bağlı kuruluşlar kendilerine gerek- li bilgileri sağlayan belirli kişi- lere ödeme yaptı" denildi. Paranın Mashadov'un yeri- nin bildirilmesinin yanı sıra özel operasyonun yapılması- na yardımcı olanlara verildi- ği kaydedilen açıklamada, "Bahsettiğimiz vatandaşlar ödülün tamamım aldı. Ayrıca gerekli olması halinde Rus- ya'nın başka bir bölgesine ve- ya başka bir Müslüman ülke- ye taşınmalan konusunda ken- dilerine yardımcı olunacak" denildi. Açıklamada, gelecekte de teröristlerin yerlerini bildiren- lerin can güvenliğinin sağla- nacağı ve vaat edilen ödülle- rin tam olarak ödeneceği kay- dedildi.