Katalog

1 ARALIK 2005 PERŞEMBE CUMHURİYET EKONOMÎ ekonomj@cumhuriyet.com.tr Yabancı sermayeyi çekmek için kurum kazançlan ve ücret dışı gelirlere yapılan vergi indirimi ücretlilerin kesesinden Çalışanayine adaletyok!Ekonomi Servisi - Başbakan Recep TayyflsErdoğan'ın vergı müjdesi ile k u r u m kazançlan ve ücret dışı gelir- ler için getinlen indirimin faturasının dolayLı vergıler yoluyla çalışanlann kesesLnden karşılanacağı belli oldu. Gelir -vergisinin tek tarifeye indiril- mesincien de orta ve yüksek geîirli ücretliler zararlı çıkarken, sadece serbest meslek ve hisse senedi sa- hipleri gibi gelırlerini beyanname ile bildirenler kazançlı çıkacak. Başbökan Erdoğan önceki gün AKP grup toplantısında yaptığı açıklama- da, kurumlar vergısinde vergi oranla- nnın yüzde 30'dan 2O'ye indirildiğini, gelir vergisinde ise yüzde 15,20,27 ve 35 olarak 4 basamaklı tek tarifeli bir düzenlemeye gidıleceğını bıldırmiştı. Buna göre, vergı gelirlerinde kurum- • Başbakan Erdoğan'ın vergi müjdesinin faturası yine çahşanlara çıkıyor. Ücret dışı gelirlerin vergisi 5'er puan azalırken, eğer vergi dilimlerinde düzeltme yapılmazsa orta gelirli ücretliler daha fazla vergi ödemeye başlayacak. Ancak yükün büyük kısmı, dolaylı vergiler yoluyla halkın sırtına binecek. lar vergisînden yaklaşık yüzde 3'lük bir gelir kaybı oluyor. Ücret gelirlerin- de yüzde 25 ve 3O'luk gelir dılimi tek oran olarakyüzde 27"ye çekılırken, di- limlenn bu halıyle kalması durumunda yıllık geliri 15 milyan aşan ücretliler- de kayıp başlıyor. Buna karşılık ücret dışı gelirlerde 5 'er puanlık düşüş sağ- lanıyor. Böylece son düzenlemelerin bir kısım yükü, yine orta gelir ve üs- tündeki ücretlilerce karşılanıyor. Bu arada, son düzenlemelenn vergı gelır- lerini azaltmayacağını belırten hükü- metin, yabancı semayeyi çekmek ıçın yaptığı yenı düzenlemelerin esas faru- rasını, yeniden değerleme oranını be- lirlerken, toplam vergi gelirlerinin yüz- de 7O'ini dolaylı vergilerle karşılayan vatandaşa kestiği anlaşılıyor. Bılindiği gibi hükümet, önceki yıl- larda ekım ayı enflasyonu gözetilerek tespit edilen oranı 2006'da yüzde 20'hk artışla yüzde 9.8 olarak belirle- miş ve bu haber Cumhuriyet'te, "Hü- kümet değerleme oranını "kendine, yonttu" başlıgıyla okurlara duyurul- muştu. Oysaki 2006'da çeşith vergiler, harçlar ve cezalarda uygulanacak bu oranın, daha önceki uygulamalann ışı- ğında, Devlet Istatistik Enstıtüsü (DtE) tarafindan 2 Kasım'da açıklanan ekim ayı enflasyonu doğrultusunda, yüzde 8.16 olması gerekiyordu. Vergi yükünün dağıhmını daha da adaletsiz hale getiren son değişiklikler, kamuoyunda ciddi tepkilere neden ol- du. SHP Genel Başkanı Murat Kara- yaJçm, son düzenlemelerin vergi siste- mindeki adaletsizliği arttırdığını belir- terek, "Türkiye'de dolaylı vergüerin oranının yüzde 70, dolaysız vergüerin oranının yüzde 30 olduğu bilinmekte- dir.Topianan dolaysız vergilerin deyüz- de 35'i ücretalerden ahnan gelir vergi- sidir. Kurumlar vergisi vergi gdirleri içinde önemli bir yer tutmamaktadır. Getirilcn düzenlemenin çahşanlar için bir varan voktur" dedı. Dolayh vergiler ve dolaysız vergiler arasındaki oranın en azından yüzde 50- yüzde 50 oranına gelecek şekilde ger- çek bir vergi düzenlemesi yapılmadan kurumlarvergisinde yapılan indirimin hiçbir anlamı ohnadığını kaydeden Karayalçın, AKP hükümetinin "göz boyama yöntemlerinden vazgeçmesi gerekriğinr vurguladı. Zeytin sorunlan ile ilgili çalışmalar yapmak üzere Mudanya'da bulunan CHP Grup Başkanvekili Kemal Ana- dol da, yeni düzenlemelerle ilgili ola- rak "Bu konuda hükümetin ciddi bir politikası yok. I\IF dayatmalanyia, oradan aldığı talimatlarla hükümet, ekonomik politika ürettigini sanıyor, ama ipler başkasının elinde. Yabancı dayatmalanyla yapılan füm bu deği- şiküklere karşıyız" dıye konuştu. ÜCRETLlYE VERGl ARTTIRIMI îndirim değil Erdoğan 'bindirimi' ANKARA (Cumhuri- yetBürosu)- Başbakan Re- cep Tatyyip Erdoğan'ın açıkladığı vergi ındirimle- nnden ücretlılere "bindi- rim" çıktı. Erdoğan'ın yaptığı açıkJamaya göre, 2006 yılından itibaren yıl- lık gelir vergisi matrahlan 15 milyar lira ile 30 milyar lira arasmda olanlardan yüzde 25 yerine yüzde 27 oranında gelir vergisi kesı- lecek. Böylece, bu arada- kı maaşlar için ücrethlerin net maaşlan, gelir vergisi matrahırun yüzde 2 'si, briit maaşlannın ise yüzde 1.7'si oranmda azalacak. Buna göre aylık briit maaşı). milyar 470 milyon bra olan ücretlilerden ön- ceki sisteme göre daha fazla vergi kesilmezken, maaşı 1.5 milyar lira olan ücretliler yılda 6 milyon li- ra daha fazla vergi vere- cek. Aylık briit maaşı 2 milyar lira olanlar yılda 108 milyon lira, 2.5 milyar lira olanlar 210 milyon li- ra, 2 milyar 970 milyon li- ra olanlar ıse 306 milyon lira daha fazla vergi ödeye- cek. Gelir vergisinde en üst dilime uygulanan yüzde 40 oranındaki verginin yüzde 35'e indirilmesının de ücretlilere bir katkısı ol- mayacak. Çünkü mevcut yasayla zaten ücret gelirle- rinde en üst dilime yüzde 35 vergi uygulanıyor. ÇELİŞKİLİ AÇIKIA1VL4LAR - Maliye B a k r a K e m ^ linin devamı haünde vergi oranlanndaid indirimin sürecegjni söylerken GeHr tdaresi Başkan Vek- ili Osman Anoğhı, bundan sonra hiçbir indirimin kalmadığuıı beürterek bakan ile çelişti. (AA) Babacan: Kayıt dışılığı gündeminizden çıkarın ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Devlet Bakanı ve Başmüzakerecı AK Babacan, Ku- rumlar Vergisi 'nde yapılan 10 puanlık indiri- min diğer vergi indirımlerinın habercisı oldu- ğunu belirterek u Sanayicilerden,isadamIann- dan bize doğru bir adım bekliyoruz. Bu da ne- dir, kayıt dışıbğı arük gündeminizden çıkar- makor" dedı. Babacan, vergi oranlan sürekli düşmesine karşın kayıt dışıhkta bir ilerleme olmaması durumunda, bu gelişmelerin tersi- ne dönebıleceği uyansında bulundu. Baba- can, "Bizim dönemimizde bir başka vergi ba- nşı ohnayacak, bunu kimse beklemesüT dedı. ÖMRÜ DOLAN DIŞARI Türkiye beyaz eşya çö\ olmasın Ekonomi Servisi - A\Tupa Birliği Komisyonu'nda ıkı yıl önce bir di- rektif yayımlandığmı söyleyen Ar- çelik Uluslararası Satış Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Nadir Yal- çnalp, kullanım ömürleri dolan be- yaz eşyalann toplanarak imha edıl- igini ya da ikinci el pazan adı al- tmda başka ülkelere gönderildiğini 41e getirdi. Söz konusu ürünleıin "2. el ürün ocaretF' adı altında Türkiye'ye aka- bdeceği uyansında bulunan Yalçı- aalp, "5-10 yıl gibi kullanım süresi olan bu ürünlerin Avnıpa'da imha edilme bedeli çok yüksek Her yer tH-çöplük anyor. Türkiye de bir çöp- Mk olabilir. Bunun önüne geçmek pn AB standardı olan YVEEE ve ko- nma mevzuaüannm,Türkhe'de de rgulanmasıgerekrvor" dedi. Yalçı- ralp, AB'nin söz konusu standart ile rüketicisini ve sanayicisüıi koru- âığunu, Avrupa'da kullanılmış ve fcfolu ürünlerin genellikle Afri- îa'ya satıldığını söyledi. Iki yıl önce yayımlanan direktif crerine ülkelerin tek tek parlamento- knndan çıkardığı yasa, Almanya'da nart ayından itibaren uygulamyor. Türkiye'de bu işin nasıl yapılacağinın bnuşulduğu bilgisini veren Yalçı- olp, "Sanlan her ürün üzerinden sa- au şirket belH bir miktar parayı befli ür fona yaüracak Bu fon. o ürün öm- rinü tamanıladıktan sonra o üriinle- m toplanıp beürii merkezlerde imha atilmeleri için kullanılacak" dedi. K. Amerika ve Çin'e ürün satmayı planlayan şirket, yılı 3 milyar Avro'luk ciroyla kapatacak Arçelik^in hedefi îlk on• Gelecek yıl 3.5 milyar Avro cıro, yüzde 14 adetsel büyüme ve yüzde 10'lukcıroartışı hedefleyen şirket, beş yılda dünyanuı en çok tercih edilen 10 markasından biri olmayı amaçhyor. Ekonomi Servisi - Bu yılın ük dokuz aymda 2 miryar 236 milyon Avro'luk ciroya ula- şan Arçelik, Avrupa'mn dör- düncü büyük üretıcısi oldu. îlk üç çeyrekte hızlı ve kârlı büyüyen Arçelik'te yıl sonu ciro hedefinin 3 milyar Avro olduğunu söyleyen Arçelik Genel Müdürü Aka Gündüz Özdemir, 2006'da 3.5 milyar Awo ciro, yüzde 14 adetsel büyüme ve yüzde 10 verim- lilik artışı hedeflediklerini açıkladı. Özdemir, 2005 yılı ve yılın ilk 9 aylık faaliyet sonuçlan- m değerlendirdiği basm top- lantısmda yaptığı konuşma- da, yaklaşık 100 milyar Avro olarak tahmın edilen dünya- daki beyaz eşya pazannın yüzde 60'ınm Batı Avrupa, Kuzey Amerika ve Japonya gibi gelişmiş ülkelerden oluştuğunu, Türkiye'nin ise global pazann yüzde 2'sini kapsadığmı hatn"lattı. 2005'te 3 milyar Avro'luk ciro hedefinı gerçekleştirdik- ten sonra yeni vizyonlannın sektörde 5 yıl içinde dünya- nın en çok tercih edilen ilk 10 markasından birine sahıp ohnak şeklinde belirledıkle- rini kaydetti. Arçelik Genel Müdürü Öz- demir, yıl sonu itibanyla top- lam 135 milyon Avro'luk ya- tınm gerçekleştirmiş olacak- lannı ve toplamda beyaz eş- ya kapasitesinin gelecek yıl 11 milyon adede ulaşacağını söyledi. Özdemir, 2006'da Kuzey Amerika'ya bulaşık makinesı satarak burada ilk defa Arçelik ürünlerini tüke- ticilerle buluşturacaklannı bildirdi. Şirketin uluslararası pazarlarda öncelikli hedefle- rinin Batı Avrupa, Kuzey Af- rika, Rusya olduğuna deği- nen Özdemir, şirketin 2006 yılında 130 milyon Avro ya- tınm bütçesi oluşturduğunu kaydetti. 3 AYLIK BİLANÇODA ARTIŞ YÜZDE 14 236 milyon Avro ciroya ulaştı. Geçen yılın aym dönemine göre artış yüzde 14. • Geçen dönem 133 milyon Avro olan net kâr yüzde 7'lik artışla 141 milyon Avro'ya yükseldi. fr' 841 milyon Avro'luk net satış yapıldı. • Vergi sonrası net kar yüzde 44 artarak 60 milyon Avro oldu. • Yıl sonu bürüt kâr marjı hedefi 3 milyar Avro üzerinden yüzde 24-25. • îlk 9 ayda beyaz eşya satışlan yüzde 8 arttı. Dört ana üründe toplam 6 milyon 109 bin adet ürün satıldı. Bu onur emeğinizin hakkı. Tema Aym Kaptan ŞofSrii Kt2aıön«İB Varan Tunzm Seyatat İIŞ. 1)Möb Mn krrHT İŞÇİMN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Tanihte Bugün Deniz Som başımda boza pişirip "7 Aralık Cumhuriyet Anadolu - Zonguldak" eki için dün yazı yetiştirmemi istemeseydi, anımsamamış ola- caktım. Ne de olsa en sosyal, toplumsal içerikli "tarihte bugün" alıntılannın hiçbirine, "büyük Zonguldak direnişinin" girmiş olabileceğini san- mıyorum. Tam 15 yıl önce, dünün tarihi ile, dün- yanın grevle birlikte başlatılmış en büyük kitle ka- tılımlı, en uzun süreli yürüyüşle direniş eylemi ger- çekleştirilmişti. özalizmin uç noktada bir güç gösterisi olarak gündeme gelen, madenlerin kapatılmasına ka- dar gidebilecek işçi çıkarmalı, maden ithali teh- ditli, sözleşme masasında uzlaşmayı ret kararı grevi kaçınılmaz kılmıştı. 12 Eylül sürecinde, 24 Ocak kararlannın uygulanması, 1984 sonrası si- vil iktidar döneminde işçi hak kayıplannı, askeri yönetimi aratacak boyutlarda ağırlaştırmıştı. Sendikal hareketin kaybettiği moral ve örgütlü- lük gücüne sendikal yasaklareklenmiş, kimi söz- leşmelerde baştan teslimiyeti, kimilerinde uzun süreli grevler, direnişler arkasından hak kaytpla- rını getirmişti. Gerçi on binlerce maden işçisinin grevi, aylar sürmüş SEKA, demir-çelik, Seydişehir grevterin- den daha fazla sonuç alıcı olabilirdi. Yine de Ge- nel Maden-lş Sendikası ve maden işçileri, tek ba- şına kuru bir grevle sonuç alamayacaklanna sez- gileri ile varmış olmalılar. Herkes gibi ben de ocak ocak başlatılacak grev eylemlerini izlemeye grt- miştim. Bir 40 gün orada kalmak zorunda kala- caöım aklımın ucundan geçmemişti.. önce ocaklannda disiplin içinde grevlerini baş- latan işçiler, sonra bilgi almak, sendika başkan- ları ile görüşmek üzere, Zonguldak'a, sendika merkezine doğru ayrı ayrı kollardan yola çıktılar. Tabii sendika binalannın içine, önündeki sokağa, ara sokaklara sığmaz oldular. Her gün on binler- le, gününe, dayanışma için gelen siyasi, sendikal, demokratik örgütlerden konuklannın ağırianma- sının anlamına göre, onbinlerle başlayan, elli bin- leri, istediklerinde yüz binleri aşan kalabalıkları oluşturdular. Tam 35 gün Zonguldak içinde, her gün gündeme göre tazeledikleri sloganlaria, baş- kanlan ile konuşma adına topluma verdikleri me- sajlarla yürüdüler, yürüdüler. Ozal istediklerini vermemekte diretince, Anka- ra'yayürüme karan aldılar. Kışın, ayazın, kann, bu- zun en şiddetli günlerinde, engel tanımadan yü- rüdüler. Ankara için kullanmak istedikleri araçla- ra el konunca, yürüyerek yola çıktılar. On binler karşısında barikatlar açılmak zorunda kalındı. An- cak Mengen çıkışında yüksek dağlar arasındaki daralan yolda, askeri araçlar, mayınlaria yapılan barikat caydıncı olabildi. Oraya gelinceye kadar zaten siyasetin, muhalefetin, üst örgüt Türk-lş başta, sendikal hareketin, solun, demokratik ör- gütlenmelerin vermeye çalıştıklan destekler dar- madağın olmuştu. Maden işçileri Ankara Yolu'na ulaşıriarsa siyasal iktidann devrilmesi kaçınılmaz- dı. Kimseler olacaklara hazırlıklı değildi.. Bir tek Zonguldak maden işçisi, halkı, köylüsü, esnafı, maden mühendisi, yöre için "kaybedile- cek bir şeyin olmadığı" noktasında kenetlen- mişlerdi. Sonunda özalizmi, o günün tarihi ile 1991 'in Ocak'ında dize getiren, madenlerin ka- patılması, kitlesel işçi atılması, sözleşmenin red- di kararlanndan geriye döndüren toplusözleşme yürüriüğe girdi. Sadece maden işçileri değil, bü- tün kamu ve özel sektörün toplusözleşmeli işçi- leri, memuriar, sendikasızlar.. hatta köylüler, taban fıyatlanndaki belirlemelerle, maden sözleşmesi bağlantılı, sonrasında yürüriüğe giren toplusöz- leşmeler, ücret saptaması kararlan ile durumlan- nı toparladılar. 12 Eylül sürecinin tamamının de- ğil ama geriye dönük birçok yılının kayıplan gide- rildi. Üstüne artış getirildi. O günden bugüne, aradan geçen 15 yıl içinde bir daha böyle bir şey yaşanmadı. Kenarda kö- şede kalmış dar gruplar için belki ama, genelde tüm işçiler, çalışanlar, emeği ile geçinenler için gerçek ücret artışlan, çalışma, yaşam koşullann- da iyileşme hiç gündeme gelmedi. özalizmin, ça- lışan haklarına yönelik, küreselleşme, yeni dün- ya sömürü düzeni çarklannın aracı olan emeğin ucuzlatılması, yoksullaştırma, yoksunlaştırma projesi bir dönem için geriye püskürtüldükten sonra, zamana yayılmış olarak geçeriiliğini sür- dürdü. Erdoğan hükümeti uygulamalan, özalizmi bi- le aratan bir hızda, emeğin ucuzlatılması, kitlele- ri yoksullaştınp yoksunlaştırarak piyasalan ayak- ta tutma programlarında acımasız bir çizgide. Sendika liderlik kadrolan daha bir moral değer- lerinden yoksun, tam teslim havalarda. Bu tablo- da sadece Türkiye sendikal hareketinin değil, dünya emek tarihinin en büyük kitle katılımlı, en uzun yürüyüşlü.. Türkiye emek haklarına son önemli katkıyı getinniş direnişini anımsamak ki- min işine gelebilir ki?.. soner@cumhuriyetcom.tr 7ENGİN.LER KULÜBÜ'NE MEKSİKALI PATRON A8B DOĞALBAZA KAVUŞTU UZAN'IN SİLAHLARI SATILIYOR Ekonomik îşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Genel Sekreterh- ği 'ne, Meksikalı aday Angel Gur- ria resmen getirildi. OECD'den yapılan açıklamada, Angel Gur- ria 'nın 1 Hazıran 2006 itibanyla emekliliğı gelen şimdikı Genel Sek- reter DonaldJ. Johnston 'ın yerını alacağı bıldırildi. Genel sekreter- lık yanşında, Meksika 'nın 55 ya- şındaki eskı Dışişleri ve Malıye Bakanı Angel Gurria, OECD için- de en çok desteğı alarak kendisını takip eden en yakın aday (Polon- ya 'nın adayı) Marek Belka 'nın önüne geçmışti. "Zengınler Kulü- bü" olarak da ısımlendırılen OECD Genel Sekreterlığı 'ne ilk kez, Meksika gibi gehşmekte olan bir ülkenın adayı getiriliyor. Şahınler Holding bün- yesınde faaliyet göste- ren ve Türkiye'nin en büyük özel sektör sana- vı projesi olan Avrupa 'Serbest Bölgesi (ASB) bölge fırmalarına do- ğalgaz hizmetı sunma- va başladı îlk olarak ASB dekı yabancı yatı- rımcılardan Polyplex AŞ 'ye verilen doğalgaz hizmeti, en kısa sürede tüm bölge yatınmcıla- rına sumilacak. ASB Genel Müdürü Zafer Atbakan, 200 firması ve 3 bin çalışanı ile bölgenın 2005 yılı iti- banyla 1 milyar dolan aşan ticaret hacmine ulastığını belirtti. TasarrufMevdnatı Sigorta Fonu (TMSF), Uzan, Bil- gin ve Balka- ner aıleleri- nın vanı sıra şahıslardan haczedilen çe- şıtli tabanca, tüfek, mermi ve bıçaklan, top- lam 142 bin 170 YTL muhammen bedelle yann satışa çıkaracak. Sılahlar, satış önce- sinde TMSF'nın merkez binasında basına göstenldı. Gaze- tecilere bilgi ve- ren TMSF Avukatı Sinan Uğur, ihaleye katılmak isteyenlenn 500 YTL temınatı kurumun hesap numarasına yatırabıleceği gibi, elden nakit olarak da verebıleceğını ıfade etti. Uğur, ihalede en yüksek bedelli silahın Hakan Uzan 'a ait Colt marka yivli av tüfeği olduğunu belir- terek tüfeğin muhammen bedelinin 12 bin YTL olduğunu söyledi.