Katalog

9 «AS1M 2005 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA dishab(g cumhuriyet.com.tr 11 YnksuHuğu ppotesto •İHARARE(AA)- Zimbabve'nin başkenti H^arare'de halk. artan yraksulluğu protesto etmek içan yürüyüş düzenledi. ÜTİKenin en büyük ışçi seraıdikasının çağnsı üzerine düzenlenen yütüyüşü engellemeye çaJışan polisin, 50 pr-otestocuyu gözaltına alcdığı kaydedildi. B-clgedeki Reuters rrtaıhabirinin bildirdiğine göre, onlarca protestocu kentin merkezinde yvârüyüş başlattı, ancak polis bu yürüyüşü engelledi. İMnci avukatM • • • • • • • • • • • • tta ohhıruMu • BAĞDAT(AA)- Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin darvasında görev alan 2 avukata silahh saldın diâzenlendiği ve avnıkatlardan birinin öldüğü bildinldı. Bağdat'ın batısında 2 avoıkahn bulunduğu araca kimliği belirlenemeyen silahlı kişiler ateş açtı, saldında avukatlardan A-dil el Zubeydi öldü, Tamer Haraud el Huzeyi yaralandı. Saldınya ugrayanlann, eski Devlet Etaşkanı Taha Yasin Itamazan ile Saddam'ın üvey kardeşi Barzan el Tikriti'nin avukatlan olduğu belirtildi. Saddam Hüseyin davasmda yer alan bır başka avukat olan Sadun el Cenabi, geçen a y silahlı saldında ö ldürülmüştü. JUmanyaie tank anlaşması • BERIİN(AA)- Türkiye ile Almanya arasında, Türkiye'ye Leopard-II tankı satışına ilişkın anlaşma imzalandı. AJmanya Savunma Bakanlığı'ndan bir sözcü, konuyla ilgili yaptığı açıklamad, anlaşma uyannca, Alman Silahlı FCuvvetleri'ne ait 298 adet Leopard-Ü tankının gele- cek aylarda Türkiye'ye gönderileceğini belirtti. Sözcü, bu işlemin yıl sonuna kadar tamamlan- masının mümkün görün- mediğini kaydetti. Maradona, Fox'ukrahndı • MEKSİKO(AA)- Meksika Devlet Başkanı Vicente Fox, Amerika kıtası zirvesinde serbest ticaret bölgesine karşı çıkanlann başını çeken Maradona'nın "iyi bir beyne sahip olmadığını" söyledi. CNN'e demeç veren Fox, Maradona'yı kastederek "Gol atmaİc için iyi bir ayağı var, ancak kunuş.mak içiıı iyi— bir beyne sahip değil" diye konuştu. Rusya'ya 'duvar' ihracı • KUDÜS(AA)- Rusya'nın Çeçen savaşçılarla mücadelede, Çeçenıstan sının boyunca güvenlik duvan inşa etmeyi düşündüğü büdirildi. fsrail'in Jerusalem Post gazetesi, "tsrail, Rusya'ya güvenlik duvan ihraç edebilir" başlığıyla verdiği haberde, Kudüs'ü ziyaret eden Rusya'nın Çeçenıstan'daki Terörle Savaş Başkanı Dimitri Kozak'ın temas ve göıüşmelerine dikkat çekti. Israilli yetküilerin, görüşmelerin "güvenlik duvarlan inşası üzerinde odaklandığını" söylediğini aktaran gazete. Kozak'ın görüşmelerde. terörle savaş ve güvenlik duvarlannın etkısi üzerinde durduğunu kaydetti. Fransa'da hükümet yerel yöneticilere 'olağanüstü hal durumunda sokağa çıkma yasağı ilan etme' yetkisi verdi VîHepin savaşa giDış Haberler Senisi - Fransa'da ülke ge- neline yayılan şiddeti engellemek için alı- nacak önJemler tartışma yaraürken hükümet yerel yöneticilere "olağanüstü hal duru- munda sokağa çıkma yasağı ilan etme" yet- kisi verdi. Bu karann ardından Amiens ken- ti ve banliyölerinde 16 yaşından küçükler için sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Baş- bakan RecepTayyipErdoğan'ın "CMaylann temelinde türban sonınu var" şeklindeki açıklamasuıı yamtlayan Fransa Başbakanı Dominique de Vülepin, olaylann temelinde türban konusunun ve Islamcılığın olmadı- ğını vurguladı. Villepin, olağanüstü hal du- rumunun da gerek görüldüğü takdirde uza- tılabileceğini açıkladı. Fransa'da 12 gündür süren olaylan gö- rüşmek üzere olağanüstü toplanan Bakan- lar Kurulu toplantısının ardından açıklama yapan tçişleri Bakaru Nicolas Sarkozy. "ba- kanlar kurulunun, yerel yöneticilere, olağa- nüstü hal halinde, sokağa çıkma yasağı ilan etme yetkisi verdiğuıi"* belirtti. Polisin si- lahlann toplandığından şüphe etriği yerle- re baskın yapabileceğini de açıklayan Sar- kozy, "bakanlar kurulunda ahnan son ka- rarlarla birlikte. şiddet olaytanna karşı da- • Fransa Başbakanı Dominique de Villepin, olaylann türban yasağıyla ilgisi olmadığını belirtti. De Villepin'in "gerektiğinde sokağa çıkma yasağı uygulanacağı" açıklaması. ülkede geniş yankı uyandırdı. Fransız basını, olaylar karşısında hükümetin önlemlerinin sertleştiğini vurguladı. Belçika'da başkent Brüksel'in ardından diğer kentlerde de kundaklama olaylan yaşandı. Almanya'da üç araç ateşe verildi. ha etkili bir biçimde mücadete edebilecekle- rini" savundu. Fransa Başbakanı Villepin de olağanüstü halin gerek görüldüğü takdirde uzatılabileceğini açıkladı. "Kamu düzeni- nin tesisinin zaman alacağına" dıkkatı çe- ken Başbakan de Villepin, "banliyölerde şiddetin tamamen önünü kesecek çahşma- lann uzun sürebileceğine'' işaret etti. Dün gece Olağanüstü Hal Yasası uyann- ca. kuzeydeki Amiens kenti ve banliyöle- rinde 16 yaşından küçükler için sokağa çık- ma yasağı uvgulanması karannın ahndığı bil- dinldı. Valilikten yapılan açıklamada, kü- çüklere, molotofkokteylı yapımında kulla- nılan yanıcı madde satışının da yasaklanma- sına karar verildiğı kaydedildi. Ülkenin güneybatısındaki Toulouse ken- tinde dün gece bir grup genç ve güvenlik güçleri arasında arbede çıktı Bölgede bu- lunan AFP muhabiri, gençlennjandarma ve polislere molotofkokteylı \e taşlarla sal- dırdıklannıbehrtti. "Pötisedestekvermek" amacıyla kente gelmesı beklenen Sar- kozy'nın ziyaretınden önce çıkan olaylar- da gençler en az 10 aracı da ateşe verdi. Müepin: Türban yasağryia ilgisi yok TF1 televizyonuna olaylan değerlendi- ren Villepin, 12 gecedir süren olaylann te- melinde türban sorununun olmadığını söy- ledi. Villepin. Erdoğan'ın "Ola\1ann teme- linde türban sorunu varM şeklindeki açıkla- masına tepki göstererek isyanda Islamcılı- ğın parmağı ohnadığının altını çızdı. Villepin'in önceki günyaptığı açıklama- da "gerektiğinde sokağa çıkma yasağı uygu- lanacağmT belırtmesı, ülke genelinde ge- niş yankı uyandırdı. Le Pansien gazetesi, "S- kryönetim" başlığıyla manşetten verdığı ha- berde, sokağa çıkma yasağını "olağanüs- tü*' karar olarak nitelendirdi. Liberation ise "Villepin savaşa gktiyor" başlıklı haberinde sokağa çıkma yasağıyla ilgili tartışmaya ge- niş yer verdi. Le Figaro da olaylann hükü- meti gıderek sert tedbirler almaya ittiğını bil- dırdi. Sosyalist Parti Genel Sekreten Fran- çois Hollande. uygulamayı "yakından ve dikkaüT ızleyeceklenni belırterek bu uygu- lamanın temel özgürlükleri ihJal etmemesi çağnsı yaptı. Eski Adalet Bakanı Eüsabeth Guigou. "şjddete karşı sokağa çıkma yasa- ğmıniyi birçözümolmayabilecegr uyansın- da bulundu. Fransa Demokrası Bırliği lide- ri François Bayrou. Cumhurbaşkanı Jacqu- es Chiracı olaylar karşısında "pastf dâv- ranmakla" suçladı. Sosyalist Parti Meclis Grup Başkanı Jean-Marc Ayraıüt ise mec- lisin olağanüstü toplantıya çagnlmasını ta- lep etti. Chirac'ın şiddet olaylannı gözden geçırmek amacıyla. bakanlarkurulunu haf- ta sonunda yeniden olağanüstü toplantıya ça- ğıracağı bildirildi. Zirvede, olağanüstü hal süresinin gerektiğinde uzatdması için bakan- lar kunıluna yetki verihnesıni öngören ya- sa tasansı görüşülecek. Belçika ve Almanya'da şiddet Belçika"nın başkenti Brüksel'de, yaban- cılann yoğun bulunduğu bazı belediyeler- de saldın olaylan sürerken olaylar ülkenin diğer kentlerine de sıçradı. Brüksel'in mer- kez belediyesı ile Saint Gilles ve Ander- lecht'de önceki gece bazı taşıtlann kundak- landığını bildıren yetkilıler, "olaylan abart- mamak için" aynntılı bilgi vermediklerini söylüyorlar. Liege kentinde iki taşıtın yakıl- dığını, bazı arabalannalnndapatlamamış mo- lotofkokteylleri bulunduğunu, bazı otobüs- lerin ve polis araçlannın taşlandığını doğ- rulayan polis, önlemler almdığını bildiri- yor. Dılbeek'te de bir araba yakıldı. Bruges kentinde, aşın sağcı Vlaams Belang parri- sinin bınasına molotofkokteyli atıldı. Almanya'nın doğusunda 3 aracın ateşe ve- rildiği bildirildi. Polis, Chemnitz kentinde park halindeki bir aracın deposundan çalı- nan benzinle aracuı yakıldığmı, yangının park yerindekı iki araca daha sıçradığını açddadı. Olayla ilgili yaşlan 18 ve 19 olan iki zanlının gözaltına alındığı belirtildi. Avrupah, liderlerden hoşnut değîl Çok kültürlülük tartışmasmı sayfalanna taşıyan îngiliz basınına göre Batı Avrupa'da genel bir huzursuzluk var. Daily Telegraph, Ingiltere, İtalya ve Almanya'yı buna örnek gösteriyor Dış Haberier Servisi- Fransa'da yaşanan olay- lar tngilız basınında "çok kültüıiülük" tartış- malaruıı yeniden canlandırdı. Independent yazan Paul Vaflely çok kültür- lülüğe saldrranlann övdükleri Fransa'daki sis- temin zaaflanrun son olaylarla açıkça ortaya çıktığrnı vurguladı. Vallely, kendilerinin yaşa- nanlardan " Ingiltere'de çok kültürtülüğün faz- la değfl, az olduğu" dersi çıkarması gerektiğini savundu. Daily Telegraph yazan MarkSteyn'e göreyse, Fransa'daki ayaklanmalar çok kültür- lülüğün kötü sonuçlara yol açtığının gösterge- si. Olaylan "Fransa yanarken.Bderleriboşa za- man harcryor" başlığıyla duyuran gazete, baş- yazısında, Başbakan Dominknıe de VflTepin'le tçişleri Bakanı Nicbolas Sarkozy arasındaki re- kabete dikkat çekti. Fransa'dakı ayaklanmala- nn Avnıpa'ya yayılabileceği uyansı yapılan başyazıda şu görüşlere yer verildi: * Almanya. yavaş kurulan bir büyük koafeyonla yüz \iize. İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi riiç bu ka- dar itibaryitirmetnişti. tngütere Başbakanı Tony Blair güvenHk davııhmu çalarkea, seçmen onun istifasını bekh'yor. Tünı bunlar. büyüme oranı- nı arttırmaya yönelik çabalann kronik başan- sızlıkla sonuçlandığı bir ortamda görülüyor. 1848 >-a da 1968'de obnayabfliriz. Ama Baü Av- rupa'da genel bir huzursuzluk ve politikacüara yönelik bir hayal kuıkhğı var. Fransayı sarsan ayaklanmalan da işte bunlar besfiyor." İşsizlik oranlanna dikkat çekiliyor Guardian'ın Paris muhabiri JonHenley, "Te- mel prensip sorgulanrvor" başlıklı yazısında Fransa'nın cumhuriyetçi bütünleşme modelini masaya yatınyor. Eşitlik ilkesinin ele alındığı yazıda, "Ülkede etnik azmhldara, kendilerinin var omıadıklan söyleniyor" ifadesi kullanılı- yor. Gazetenin başyazısında, Fransa'da etnik ya da dinsel graplar hakkında istatistik topla- manın yasadışı olduğu hatırlatılıyor. Financial Times, Fransa'da çalışma düzeni- nin genç ve daha az kalifiye işçileri otomatik- man dışladığına dikkat çekiyor. Gazete, Fran- sa'da işsizlik oranının gençler arasında yüzde 21, genç Müslümanlar arasındaysa yüzde 40- 50 arasuıda olduğunu \-urguluyor. Hükümet ola> laı karşısında tutumunu sertieştirrvor. Polis, önceki gece Paris'te çok savida genci gözalbna aldı. 1 Fotoğraf: AA) Fransa'da 24 bin Türk işsiz MAHMUTGURER ANK\R\ - Fransa"daki banliyö olaylan. ülkede 360 bin Türk yaşaması nedenıyle ,\nkara'yı da hareketlendirdi. Dışışleri Bakanlığı'ndan edınılen bılgılere göre, yapılan değerlendirmenin ardından, bölgedekı v-urttaşlann büyükelçilik kanalıyla uyanhnası kararlaştınldı. Ola\lann Almanya ve Belçika'ya da sıçraması ise Ankara'nın tedn-ginlığını arttırdı. Türkiye, büyükelçılıkleri aracıhğıyla, bu ikı üUcede yaşayan v-urrtaşlannı uyaracak. Aynca Ankara'nm olaylann Türkiye'ye sıçraması olasılığmı da değerlendirdığı \e önlem alacağı ifade ediliyor. Dışışlen Bakanlığı'nm verilenne göre. dünyanın çeşıtli bölgelerinde yaklaşık 4 milyon Türk yaşarken bunlann 300 bine yakını ise işsız. Ahnanya'da 176 bini işsiz ohnak üzere 1 milyon 912 bın. Belçika'da ise 7 bin 500'ü işsiz olmak üzere 45 bin Türk yaşamını sürdürüyor. Olaylann sıçramasmdan endışe duyulan ülkelerdeki Türk nüfusu şöyle: "HoDanda 341 bin (10 bin işsiz). Avusturya 45 bin (10 bin 581 işsiz). İngiltere 100 bin (4 bin işsiz), Danimarka 30 bin 450 (3 bin 907 işsiz). diğer iilkekr 4 bin 698 (49 işsiz)." Türkıye'nın aynca A\Tupa'run yanı sıra ABD'de 220 bin ve Kanada"da da 40 bin yurttaşı bulunuyor. ALABANI: BAGIMSIZL1KRUYA Barzani: îç savaş çıkarsa tam bağımsızlık isteriz Dış Haberler Servisi - Kürdıstan Demokratik Partisi lideri ve Kürt Bölgesi Başkanı Mesud Barzani, Irak'ta Şiiler ve Sünniler arasmda iç savaş çıkması halinde, tam bağım- sızhk talep edeceklerini söyledi. Irak Devlet Başkanı Celal Talabani ise "Bağunsız bir Kürdistan sadece bir rüyadn"" dedi. NTV'nin Londra'da yayımlanan Es Şark El Avsat gazetesine dayana- rak verdiği habere göre Barzani, Sün- niler ve Şüler arasındaki bir iç sava- şın Irak" ı böleceğini ve böyle bir du- rumda Kürtlerin tam bağımsızhk dı- şuıda başka bir seçeneğinin kahna- yacağını savundu. Barzani, Şiilerle Sünnılerin yeni anayasaya uymalan halinde, kendilerinin de buna bağlı ka- lacaklanm kaydetti. Bununla birlik- te Kürtlerin, kendi geleceklerini be- lirleme hakkı bulunduğunu belirten Barzani, sözlerini şöyle sürdürdü: "KürÜer arük bağımsızhk talebi nedeniyk cezalandmhnaktan kork- mamah,diğer taraûarda bu tsteğimiz- den dolayı endişeye kapılmamah." İtalya'mn başkenti Roma'da bu- lunan Talabani de Irak'm kuzeym- deki Kürtlerin bağımsız bir de\let kurmak gibi brr niyet ve ginşim içe- risinde bulunmadıklannı söyledi. Talabani, La Repubblica gazete- sine verdiği demeçte. "Bağunsız bir Kürdistan sadece bir rüyadır. 'Rüya' ne demektir bilivorsunuz. Olaybudur" dedi. Barzani liderli- ğindeki kuzey Irak'taki Kürtlerin, "sadece mümkün ve ulaşılabilir bir şeyler elde etme çabası" içerisinde olduklannı sa\ıınan Talabani, söz- lerini şöyle sürdürdü: "Bu da demokratik, birleşik ve bağımsız bir Irak bünyesinde bir fe- derasvvndan ibarettir. Bunun ötesin- debirşejolamaz." Talabani. bir so- ruya karşılık "Demokrasi korunur ve federaBzm tünı Irakbiar tarafin- dan kabul görürse Irak var olnıa> a devam edecektir" dedi. TÜRBAN YASAĞI Rakamlar aksiııi söylüyor AYTOJTlriİÇÜKKAYA Türkiye'deki eğitim sıstemini türban ve imam hatıp tartışmalanna indirgeyen Baş- bakan Recep Tay^ip Erdoğan, Pans'te ya- şanan olaylan da okullarda uygulanan tür- ban yasağıyla ilişkilendirdi. Ancak Fran- sa'da ilgili yasanın yürürlüğe girmesinden sonra bir yıllık sürede yalnızca 45 öğren- ci türban yüzünden liseden uzaklaştınldı. Fransa'da 1905 yılından bu yana yürür- lükte olan ve din-devlet işlerinin tama- men aynlmasını öngören "Laikük Yasa- sı''na geçen yıl parlamentoda kabul edi- lerek eklenen yasal düzenleme, "devlet okuDannda öğrencilerin, dinisimgeve giy- silerle derslere girmesine" yasak getiriyor. Söz konusu yasal düzenleme, okul yö- neticilerine, öğrencilere cezai müeyyide uygulamadan önce diyalog yöntemini de- nemelennı de içeriyor. Yasanın ardından geçen bir yılı aşkın süreçte ise karşunıza resmi rakâmlara göre aşağıdaki tablo çı- kıyor: 2000 yılının başuıda okullara tür- ban takarak gelen kız öğrencilerin sayısı 5 bin 100 olarak gösteriliyor. Dini sem- bollere getirilen yasağın birinci yılında (Eylül 2005) hem Fransız hem de Ingiliz basınına yansıyan rakâmlara göre ise son bir yılda 626 kız öğrenci liseye türban ta- karak geliyor. Bu sayının bir önceki sene- nin başında 1465 kız öğrenci olduğu bil- gisine yer veriliyor. Yasağın getınlmesin- den sonra liseye türban takarak gelen kız- lardan 496'sı lise müdürü ile görüştürül- dükten sonra türbam çıkarmayı kabul edi- yor. Bu öğrenciler okulun giriş kapısına kadar türbanlannı takabiliyor. Okula gi- rişte ise türbanlarnıı çıkararak sıruflara giriyor. Bir yılhk süreçte ise türbanı çıkar- mayı reddeden yalnızca 45 öğrenci lise- den uzaklaştınlıyor. 'ÇALIŞMALAR YOĞUNLAŞTI' ide Tıirk militan anyor' 'Saldırıyı önledik' Avustralya potisL Sidne> F ve Melbour- ne kentlerinde 16 kişiyi gözalbna ahr- ken "büyiik ölçekli" bir terör sakhn- smı "son anda"1 önlediğini açıkladı. Gözaltına ahnanlar arasmda El Kaide lideri L'same bin La- din'in "büyük bir adam" olduğunu söyleyen Cezayir doğumlu imam Ebu Bekir'in de olduğu kaydedildi Ebu Bekir. iki kentte bulunan organizasyonun h'dertiğini yapmakla. diğer zanhlar isebu "terör örgütünün" üyesi ounakla suçlannorlar. Sidnev "de şüpheblerden biri ağır\aralandL Gözalbna ahnan bir şüpheünin yakınlan ise bir kameramanı dövdü. (Fotoğraf: AFP) OSMAN ÇLTSAY FRANKRTRT - El Kaıde'nin. daha çok Türk militan kazanmakamacıyla intemet üzennden yaptığı cihat çağnlannı giderek yoğunlaştırdığı açıklandı. Fransa'daki olay- lann Türkler üzerinden Almanya'ya sıç- ramasından çekinen Ahnan güvenlik çev- relen, El Kaide başta ohnak üzere şeriat- çı güçlerin yeni atıhmlan konusunda du- yarlı olunması gerektiğini vurguladılar. Ahnan Polis Memurlan Birliği (BDK), El Kaide'nin özellikle Türkçe web sitele- ri açarak. Türkçe çağnlardabulunmasının endişe verici boyutlar kazandığım behrt- ti. Son üç haftadır bu konudaki ihbarlann yoğunlaştığını kaydeden BDK Başkam KlausJansen. El Kaide'nin, Almanya'da- ki Türk toplumunu etkilemek amacıyla çahşmalannı arttırdığını söyledi. Örgü- tün zehirli mesajlan Türk gençlerinin ka- falanna sokabileceğını anımsatan Jansen, Ahnanya'da 3.2 milyon Müslüman yaşa- dığım ve bunlann 2.4 milyonunun Türk olduğunu kaydederek "Ahnanya'nmFran- sa'daki olayiara sahne ohnayacağına fazla güvenilmemesi gerektiği'' uyansında bu- lundu. Jansen, "Yaşananlar sadece başka ülkelerin sorunuymuş gibi davranamayız. ÖzeUUde \-abanci gençlerin geleceğine yö- netikyoğrâyatmmdabulunmahyız" dedi.