Katalog

2 KASIM 2OO5 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA 17 Tefekkiiı* Kamu kuruluşlanndan Atatürk resimlerinin kaldınlmasını isteyen Avrupa Biriiği Türkiye Karma Parlamento f Komisyonu eş başkan yardımcısı Andrevv Duff, Cumhuriyet Bayramı törenlerinde Atatürk resimlerirıin kaldınldığını görmey&n Diyarbakır Valisi Effcan Ala'ya teşekkür plaketi göndermelidir! Tel: 0.212J43 72 74 Faks: 0.212,343 72 60 - Ankara'nın AB'ye ftirazı varmış... "Daha çok ev ödevi istiyor olmalı!" Kaçak tüp bebek merkezferi varmış. Bir kayıt dışı doğum eksikti! DÜNYANIN en büyük yazarlanndan ve Nobel Edebiyat ödülü'nün en büyük aday adaylanndan Oıtıan Pamuk, yeni bir fikir beyan etmiş. Türkiye'de aşın milliyetçilik, aşın Islamcılık çoğalırsa veya askeri bir darbe olursa Türkiye'den kaçarmış. Insanın yüreğini ferahlatan bir gelişme. Sabah kalktığınızda yüzünüzü yıkadıktan sonra ilk iş "Orfıan Pamuk bugün acaba nerede" diye araştıracaksınız; eğer yurtdışına kaçmamışsa gönül rahatlığı ile güne başlayacaksınız. Eğer Orfıan Pamuk Türkiye'de yaşamaya devam ediyorsa, bilin ki o gün için memlekette faşizm ya da şeriat tehlikesi yok; askeri darbe falan da olmaz. Bu arada televizyonlar halka hizmet adına sabah saatlerinde hava ve yol durumunu verir gibi "Günün Orhan Pamuk dururrtu"nu vermelidir. Çünkü Orhan Pamuk, dünyanın en büyük Pamukluyazarlanndan biri olarak dünyanın her yerinde kitaplan için imza töreni yapıyor. Orhan Pamuk örneğin Isveç'te imza törenindeyken, halkımız sabah mahmurluğu içinde Orhan Pamuk'un Isveç'e kaçtığını ve dolayısıyla Türkiye'de bir askeri darbe olduğunu düşünebilir. Hele bir de televizyon kanallanndan birinde tesadüfen kahramanlık türküsü çal/yorsa ayıkla pirincin taşını. Askeri darbeler geleneksel olarak gece yansından sonra yapıldığı için sabah saatlerinde durum anlaşılır da Orhan Pamuk'un Türkiye'den kaçmasına neden olacak şekilde faşjzm ve şeriatın çoğalma oranındaki göstergeleri nasıl değerlendireceğiz orası biraz meçhul. Fakat belli olan bir durum var, o da Orhan Pamuk, henüz Türkiye'den kaçmadığı için memleketimizde şeriat çoğalmış değil. Orhan Pamuk'un ağzının içine bakarsak Islamcı iktidann içki yasaklan, yeşil alanlara cami projeleri, eğitimin dinselleştirilmesi, yurtlardaki bebek ve çocuklan kız- erkek olarak ayırma düşüncesi, imamlann kamunun tüm birimlerinde kilit noktalara getirilmesi, kubbelerin miğfer minarelerin süngü sayılması, devletin televizyonundan şeriat propagandasına başlanması, yurtdışında biçilmiş ılımlı İslam modeli falan demokratik hukuk devleti kurallan içinde yapılıyor. Şimdi diyeceksiniz ki; şeriat da faşizm de öyle bir günde gelmez, a/tyapısını hazırfayarak, üst yapısını kurarak gelir. Iran'dan Humeyni Ita/ya'dan Mussolini, Almanya'dan Httler, örneklenni vereceksiniz. O zaman siz paranoyaksınız demektir! Orhan Pamuk, Türkiye'de kaldığı sürece keyfinize bakın... Bir aksilik olarsa da alt tarafı yurtdışına kaçarsınız! «V* Ayşe Meral: "İnsan Haklan Sözfeşmesi'ni ağzından düşürmeyen insan haklan v e demokrasi âşığı sivil toplum kuruluşlan Malatya'daki dehşetten sonra nerede?" fiörev Tank KonaJ: "Her yurtsever, ülkesini politikacılardan korumaya, her zaman hazıriıklı olmalıdır." SESSÎZ SEDASIZ (!) Posta kutularında AKP trajikomedisi MİZAH yazan arkadaşımız Cihan Demirci, kendisine 28 Ekim'de yollanan iki trajikomik elektronik posta üzerine şöyle diyor "Malum intemette posta kutulan artık Ümraniye çöplüğünü aratmfyor. Sizi ilgilendirmeyen postalar yağmur gibi yağıyor. Ama ben bunlan hemen silenlerden değilim. Baktım ki, hiç tanımadığım AKP Istanbul Milletvekili Dr. Alaattin Büyükkaya'dan iki ayn kutlama mesajı gelmiş. Birincisinde; 28 Ekim itibanyla daha iki gün varken mübarek Kadir Gecemizi ve daha bir hafta varken Ramazan Bayramımızı kutluyor. Oysa bu mesajın yollandığı günün bir gün sonrası 29 Ekim'dir, hani bu ülkenin "Cumhuriyet Bayramı' olur kendileri! Ya diğer mesajda ne yazıyor dersiniz. Vekilimiz hızını aiamamış ve diğer mesajda 'yeni yılımızT en içten duygularla kutlamış! Işte AKP zihniyetinin artık posta kutulanna düşen trajikomik hali! Iki ay öncesinden yeni yjlımızı kutlayanlann aklına bir gün sonraki Cumhuriyet Bayramı gelmiyor. Zaten gelse de Kadıköy'de astıklan pankart gibi 83. yılı kutluyorfar gene 'ileri' gidip! Başbakan da ne demişti Bayram değil, seyran değil! Yani o zaman 'Cumhuriyet' sizi niye öpsün ki? Ey halkım; Hem saatlerin hem de hızla 'Araplaştınlan' ülkenin fena halde 'geri' alındığı şu günlerde; ne dersin, bu AKP ve vekîlleri çok 'ileri* gitmedi mi artık!" ÇED KÖŞESİ OKTAY EKlNCİ Dubai Kuleleri 'intihal' Meğer "Dubai T<mers"ın dönerek yükselmesüıi "este- tik" bulanlar da varmış!.. Özellikle "gökdden karşj- Ö" görünmeden eleştirmeye özen gösterenler, "çağdaş mi- nurtak" söylernine sığınarak diyorlar ki; "Özgün bir formu reddet- n»ekturuculuktur; ama yerse- çimini tabii ki taroşmahyız-»" Oysa, 300 rnetrelik Dubai kulelerinin gazeteleri ve ek- ranlan kaplayan "burgu" mi- marisini yaratan "estetik kay- gı" değil... Hele, söylendiği gibi Veliaht Prens El Mak- tum'un Istanbul için kurduğu masumane bir "hayal" ise hiç değil... Dubaililere ilk önerilen Kartal'daki eski çimento fab- rikası arazisi yerine Leventte- pelerinden bulutlara tırmanıl- mak istenmesindeki amaç; "Mannara'dan Karade- niz'ekadargörüneceken geniş Boğaziçi panora- masına en yüksekten ba- kabilecek,ena>ncahkta" kuleleri yaratmak... Bunlann, her tarafa "dönecek" şekilde gö- ğe yükselmelerindeki amaç ise "en pahah" manzarayı görebilen • "en fazla sayıda daire veofis"in pazarlanma- sını sağlamak... Yani, aslında sapı- tıa kadar "işlevsel" g, bir proje... Niyeti "bozuk sicluğu ıçuı de HŞUIIHt Aynı mimann, tsveç-Dani- marka suıınnda bulunan Mal- nıö kentinde, tarihi Oresund limanına ve deniz manzarası- na oranın "en yûksek" yapı- sından bakabilecek en fazla sayıda daire elde edilebilmesi için "spiral" şeklinde tasarla- dığı "Turning Torso" (dönen vücut) adındaki 54 katlı yapı- sı, geçen aylarda tamamlandı. YakJaşık 170 metreyi 90 de- rece dönerek yükselen bina- daki daireler, gün içindegüneş ve deniz manzarasını "biriik- te" görme olanağına sahip ol- duklarından, insanın değişik yönlere "vücnduyladönerek" bakmasuıdan esinlenilmiş... Dönek'İmza'lar... Dubai Holding'in de bu "dönek" binarunhemen aynı- sından "Ud tanesini" yaklaşık "iki misli" yükselterek îstan- bul'a dikmek istemesi, mi- marlıkta "takKtçilik"le bir- likte "imzacıhk" tartışma- laruıı da yeniden gündeme getiriyor. Turning Torso'nun daha "fikir'' aşamasından başla- yarak miman açıkça belli iken Türkiye'ye "yeni bir kültürü öğretmek" iddi- asmdaki Dubai Kulele- ri 'nin hangi mimarlar ta- rafından tasarlandığı "meçhul"... Dahası, Türk yasalanna göre proje ve uygulama sorumluluğu- nu hangi "yerli"(!) mi- marımızın üstleneceği pa- Earlama resimle- ıi"ndeki onca "ışd- ılar"a rağmen, sa- , ıatsal güzellikten "t ^oksun, "rûküş"P< >ir görüntü sergi- iyor... Dahası, ayru amanda "mima- tsveç'in 'burgıTsu... i hendiskri"nin tıoıımı Çünkü, TMMOB ya- sası ve diğer ilgili mev- zuathenüzAB hukuku- na uyarlanmadığından, Türkiye'de inşa edile- cek her binarun proje ve uygulanmasından "Türkmimarve mû- so- iintihal" suçunu a işleyemeye aday görünü- or... 'alatrava'nın PÖnen Vücut"u Çünkü "benzer" biramacın lym" mimansi, Ispanyolla- ı "küreseDeşen" miman ıntiago Calaü^va'nın imza- »'la îsv-eç'te gerçekleştirildi. Anımsanacağı gibi, Istan- ıl'un önceki Büyükşehir ;lediye Başkanı Ali Müfit irtuna. üstelik kimi hoca- ımızın da tavsiyesiyle Ca- rava'yı davet ederek Ha- e bir "metro köprûsü" ta- lamasıni istemişti. Ancak )je bedeli neredeyse inşaat •asına yaklaşmca, onca thiyelerin ardından bir da- adını anmamıştı... rumlu olması yö- nündeki zorunluluk, Dubai Kuleleri için de geçerli... Nitekim bugüne dekyaban- cı mimarlann tasanmı olarak gerçekleşen kimi binalarda, bu yasal engelin aşılması için projelere adları "danışman" olarak yazılan "imzacı" mi- marlardan yararlaruldı. Şimdi Dubaililer de inşaat ruhsatı alabihnek için asıl mi- man "meçhul" olan "intihal proje"lerine imza atacak Türk mimarlar bulmak zorunda- lar.... Bakalım, böylesi "dönek" gökdelenler için meslek eti- ğinden ve ulusal onurdan "dö- necek" mimarlanmız kimler olacak? oekincito cumhuriyetcom.tr KİM KİME DUM DUMA BEHIÇAK behicakuiyahoo.com.tr ÇtZGİLİK KÂMİL MASARACl kamilmasaraciuı mynet.com HARBl SEMtHPOROY semihporoyo yahoo.com HAYAT EPlK TtYATROSU MUSTAFA BİLGIN hayatepikomynet.com YEMEZLER CUMHURBA$IC4NIM DOKÜNULMA2UKL-4RI KALKARSA FUKARAIAR Dİ Mİ AMA?!.. t ı i ı T l ; TARtHTE BUGÜN MÜMTAZARIKAN 2 Kastm tnctc.murıUaz-arikan.com DİR/LT7L£N , , f , K/SA süee içiK/ de OLSA, Dreıcr/tMtşri. SOVYET TIP İİHei BÖYCE S//e?£y/*J İLK £ SAŞAD ÇŞ A TİTVSÜ "NOe, 0AH4 ÖA/Ce & *şe*JeL fAJTİHAG £7TU/f seesei ÜZE- ÜÇ KO, <SA/e>/ SaCÜfU OlA/J ÖtÛA/ÜA/ 0AMAfZCA&/M/1 ye KANfu p N£FBS AtMAYA VE YHÇAM 8ELİI27İLE&İ 6ÖS- TBKMCYB BAŞLAMIŞTT. ANCAfC, Sü İKİ PAICİKA SğtZMÜÇ, AO4M /Ey/CgiV Ö PANO DENtZ KAVUKÇÜOĞLU Öteki' Olmak Orhan Pamuk'un Frankfurt Paul Kilisesi'nde, al- dığı Banş ödülü sonrasında yaptığı konuşmaya iliş- kin sözlerim, -beklediğim gibi-, kimi okurlanmın tep- kisine yol açtı. Ben bu tepkilerden rahatsızlık duy- muyorum; duymuyorum, çünkü kendimi bildim bi- leli yaşadığım her yerde, her ülkede ben de hep "öteki" diye görülenlerden biri oldum. Tepki topla- manın, ters bakılmanın, kuşku duyulmanın, eleştiril- menin "ötekilerin" ortak yazgısı olduğunu biliyorum. 27 Mayıs 1960 öncesindeki öğrenci olaylarında göza/tına alınıp Davutpasa Kışlası'nda 25 gün tutuk- lu kaldığımda 17 yaşındaydım. "Muti", "munis", "ita- atkâr" bir çocuk olmadığımdan ilkokulun birinci sı- nıfından başlayarak okul okul dolaştım Istanbul'un içinde, yerimdehep "öfe/r;7erJ 'inyanındaoldu. "Ala- geyik Sokağı Bir Liman mıydı" adlı anı kitabımda uzun uzun anlattığım gibi Avusturya üsesi'negider- ken en yakın arkadaşlanmdan biri yüzünde bıçak, göğsünde de jilet izleri taşıyan bir "Roman"ct\; Ci- hangir'deki, Moda'daki küçükburjuva çevremizde bir "temiz aile çocuğu" olarak yetiştirilmiş olmamın, ilkokuldan aynlma "Çingene" Mahmut'la arkadaş- lık etmemin önünde bir engel oluşturup oluşturma- dığı sorusu beni hiç ilgilendirmıyordu. Uzun yıllar yaşadığım Almanya'da da hep "öteki" olarak kaldım. 20'li yaşlanmın baştnda Türkiye Işçi Partisi üyesi olduğumda da, daha sonraları Milli De- mokratik Devrim saflarına katıldığımda da "öteki" idim. Moda olana, prestij getirene, kolay yoldan sta- tü kazandırana hiçbir zaman sıcak bakmadım, es- en güçlü rüzgârlara hiç kapılmadım. Bu nedenle her zaman çoğunluğun içinde yer almanın rahatlığıyla "azınlık" olana, "öteki" olana, "muhalif" olana laf kusarak mutlu olanlarla, olabilenlerie yıldızım hiç ba- nşmadı. Kürtler, Ermeniler, Süryaniler, Rumlar, Yahu- diler, Aleviler, Yezidiler, ateıstler, Romanlar... Escin- seller, evsizler, sokak çocuklan, kimsesizler, vicda- ni retçiler, savaş karşıtları, doğa savaşçıları, pasifist- ler... Kendimi yerierine koyarak onlan, sorunlannı, sıkıntılarını, çözüm önerilerini, umutlannı, hayalleri- ni anlamaya çalıştım, ama bu, kendi düşüncelerim- den, inandıklanmdan ödün vermeme, kendrmle olan banşıklığımı bozmama neden olmadı; tam tersine, hertüriü baskıya, adaletsizliğe, insan haklan ihlalle- rine karşı dünyanın ve ülkemin azınlıklarını, ötekile- rini, muhaliflerini savunurken yurduma olan sevgim, bağhlığım daha da güçlendi. • • • Şu sıralar ülkemizde "safkan Türk" olmak, "milli- yetçi" olmak, "öteki" olana karşı çıkmak, "muhalif" olanı dışlamak yükselen bir "moda", sesleri de gi- derek daha gürültülü çıkıyor bu modaya kapılanla- nn. Ne yapacağız? Sozgelimi, Mario Levi Yahudi, Jaklin Çelik Erme- ni olduğu için kitaplannı okumayacak mıyız, Ara Gü- ler'in fotoğraflarını beğenmeyecek miyiz? Nubar Terziyan'ı Türk sinemasırtda yok mu sayacağız? Lefter Küçükandonyadis'in, Sofyanidis'in, Yor- dan'ın gollerini, ulusal boksörlerimiz Garbis in, Ta- kl'nin yumruklannı belleklerimizden sılip Herkül Mil- las'ın, Taha Torosun, Mıgırdiç Margosyan'ın, Pa- nayot Abacı'nın, Stefan Yerasimos'un kitaplannı çöpe mi atacağız; Roman olduklan için Mustafa Kandıralı'nm, Barbaros Erköse'nin, Deli Selim'in müziklerini küçümseyecek miyız?Aleko-Yorgo Ba- canos kardeşlerin, Tatyos Efendi'lerin, Bimen (Şen) Derkasaryan'lann Türk sanat müziğine ka- zandırdıklannı unutacak mıyız? Ya da Yaşar Kemal, "Ben Kürt'üm!" dediği için edebiyatının büyüklüğünden, insanlığından kuşku mu duyacağız? Ermeni sorununa, Kürt sorununa ilişkin düşüncelerini payîaşmtyoruz diye Orhan Pa- muk'un yazınsal başanlannı gözardı edecek, "Islam- cı" oldu diye Ismet Özel'in o güzelim şiirlerini unu- tacak, "Fethullahçı" diye Hakan Şükür'ün gollerini alkışlamayacak, Kürt diye Mehmet Uzun un roman- lannı okumayacak mıyız? Bunca yıldır Türk-Ermeni banşı için yazılar yazan, konuşan, koşuşturan gaze- teci Hrant Dink'e anlamakta zoriandığımız tek bir cümlesi için küsecek miyiz? "ötekiler"in olmadığı, seslerinin duyulmadığı bir Türkiye'yi düşünmek bi- le korkutuyor beni. Herkese huzur içinde, mutlu bir bayram dileğiy- le... e-posta: [email protected] BULMACA SEDAT YAŞAYAV 1 2 3 4 5 6 7 8 SOLDA.NSAĞA: 1/ Domatese kınnızı rengi- ni veren pig- ment. 2/ Kır ya da köy ya- şamını anla- tan kısa şiir... 5 llke. 3/Denız- 6 cilikte çok durgun deniz ve havaya ve- 8 rilen ad... 9 Kalsiyum simgesi. 4/ Yaban- cı... Savaşta ölen ye- niçerilerin erkek ço- 2 cuklannaverilenad. 3 5/ Taştan yapılmış, kemerli büyük köp- 5 rü. 6/ Dövülmüş et, 6 bulgur ve soğanla yapılan ızgara köf- 8 te... Iran'ın plaka 9 işareri. II Siper, hendek... "Hile, dümen" anla- mında argo sözcük. 8/Ateş... Çift yönlü geniş y- ol. 9/ Bütün vücudu saran, kolsuz ve kimi vakit kukuletah bir tür üstgiysisi. YUKARIDAN AŞAGIYA: 1/ Futbolda, savunmanın gerisinde göre\' yapan oyuncu... Sevinç belirten bir ünlem. 2/Tarihön- cesi çağlardatannlara adak olarak sunulan küçük heykelcik... Düzgün sanhnış halat yumağı. 3/ "Biz kimseye — tutmayız / Kamu âlem birdirbi- ze" (Yunus Emre)... Yabancı paralann ulusal pa- ra cinsinden değeri. 4/lmkân... Kemiklerin yuvar- lak ucu. 5/Çanakkale'nin bir ilçesi... Soyundan gelinen kimse. 6/ Bir ürünü tanıtmak amacıyla o maldan verilen örnek parça. 7/Nikel elementinin simgesi... Haraplık, viranlık. 8/Güçlü, becerikli... Yaz yağmuru. 9/Ağn Dağı'na verilen bir başka ad... Bir sorusözü.