Katalog

6 EYLÜL2004 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA J l i J v U I l l_JİVü ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Memur maaşlannda yapılacak artışlara ilişkin toplugörüşmelere başlandı Zaııı oranmdauzlaşmazor Rattaı Türttiye'ye yeni piclHip • Ekonomi Servisi - Fıat'ın Türkiye'de satılan ilk pick-up modeli olan Strada bir basın toplantısı ile tanıtıldı. Fiat'ın Brezilya'daki fabrikasında üretilen Strada'nın Güney Amerika ve Avrupa pazarlannda büyük başan elde ettiğini ifade eden TOFAŞ tcra I Kunüu Başkanı Diego Avesani, ] 2002 yılında taruumı yapılan Fiat j Strada'nın Latin Amerika ve ı Avrupa'da yılda 30 bin adedi aşan ] bir satış rakamına ulaştığını belirtti. BataPköy'de toplusözteşme • tstanbul Haber Servisi - Bakırköy Belediyesi ile Türk-lş'e bağlı Belediye-îş Sendikası arasuıda 450 işçiyi kapsayan toplu iş sözleşmesi imzalandı. Belediyede en düşük işçi ücretinin 1 milyar 100 milyon, en yüksek işçi ücretinin de 1 milyar 500 milyon liraya çıktı. Belediye Başkanı Ateş Unal Erzen, hericesi memnun eden çok güzel bir sözleşme olduğunu belirterek bundan sonra işçilerle daha iç içe ve el ele olacaklannı söyledi. Belediye-lş Sendikası 2 No'lu "< Şube Başkanı Hasan Gülüm de 1 . Mart 2004 tarihinden itibaren 2 > yıl sûreli sözleşme ile işçi ücretlerine birinci yıl yüzde 11, ', ikinci yıl da yüzde 8.5 oranında zam yapıldığını dile getirdi. Doğalgaz dağıtıcılan . dernekkırdu '• ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - j Doğalgaz dağıtımında hizmet j veren 22 firmanın oluşhırduğu t Türkiye Doğalgaz Dağıtıcılan ; Birliği Demeği (GAZBlR), 1 düzenlenen basın toplanhsıyla \ kuruluşunu ilan etti. Toplantıda ! GAZBÎR Genel Sekreteri Yusuf '• Arslan, bu kış döneminde gaz 1 vermeye hazır hale gelmeyi hedeflediklerini, bunun için BOTAŞ ile doğalgaz alım/satım j sözleşmelerinin yapılması ve bazı ! bölgelerde BOTAŞ'ın ihale : şartlan çerçevesinde devri öngörülen tesislerinin devredilmesi konulanndaki 1 tıkanıklıgın 1 ay içinde j giderilmesi gerektiğini savundu. L_. _ _ . . __„_ ANKARA(CumhuriyetBürosu)- Memurlann 2005 zammını belirle- mek üzere toplugörüşmelere başla- yan hükümet ve memur sendikalan, kurulacak komisyonlar yoluyla ça- lışma yapma yöntemini seçti. Ancak sendikalann yüzde 29'a varan zam talebine karşın hükümetin zam ora- nını yüzde 8'in üzerine çıkartmaya- cağı belirtiliyor. Memur sendikalan konfederasyonlan, hükümete yöne- lik taleplerini belirleyecekleri bir dosya hazırlayarak yann hükümete sunacak. Kamu Işverenleri Kurulu ile konfederasyonlar, özlük haklan ve reel kayıplara ilişkin düzenleme- ler için iki ayn komisyon oluştura- rak 21 Eylül de bir araya gelecek. Hükümetin katılacağı toplugörüş- meler 23 Eylül de başlayacak. Toplugörüşmeler dün Başbakan- lık'ta başladı. Başbakan Yardımcı- • KESK, en düşük memur maaşının 940 milyon olmasını isterken Kamu-Sen'in en düşük memur maaşı talebi 870 milyon lira oldu. Hükümet kanadı ise zam oranına ilişkin olarak bir rakam vermekten kaçındı. sı Mehmet Aü Şahin'ın başkanlı- ğındaki toplanüya, KESK, Kamu- Sen, Memur-Sen ile Kamu tşveren Kurulu temsilcileri katıldı. KESK ve Kamu-Sen hükümetten şu talep- lerde bulundu: -Maaş zamlan: KESK: En düşük memur maaşı 940 milyon lira olsun. Kamu Sen: En düşük memur ma- aşı 870 milyon liraya çıkanlsın. Uy- gulanmayan (Uzlaştırma Kurulu ka- rarlan nedeniyle memurun maaşın- daki ortalama kayıp yüzde 17.85. Yani bir memurdaki toplam ortala- ma maaş kaybı 745 milyon lira. Bu nedenle 2005 yılında enflasyon he- defı, artı yüzde 2'lik refah payı ve yüzde 17.85'lik reel kayıp dikkate alınarak yüzde 29.7 oranında zam yapılsın.) -Kira yardımlan: KESK: 221 milyon lira olsun. Kamu Sen: 255 milyon lira olsun. -Ücret dengesizüği: İki konfederasyon da aynı işi ya- pan memurlar arasındaki ücret dengesizliğinin ortadan kaldınl- masmı istiyor. -Mali ve sosyal haklan Konfederasyonlar, aile yardımı Ödeneği, yiyecek yardımı, giyecek yardımı, doğum yardımı ödeneği, ölüm yardımı, kreş hizmetleri, servis hizmetleri, tedavi yardımı, ikramiye ve yakacak yardımı da talep ediyor. IMF tarüşması Alınan bilgiye göre toplantıda Eğitim-Sen Genel Başkanı Alaad- din Dinçer, Başbakan Yardımcısı Mehmet AB Şahin'e memurlara ya- pılacak zam oram için düşündükle- ri bir rakam olup olmadığını sordu. Şahin, "Şu an rakam veremem. An- cak bütçede kamu çahşanlanna ay- nlan pay, geçen yıldan fazta" dedi. Dinçer toplantıda Kamu Işveren Kurulu'na dönerek "Hanginiz EVEF temsilcisi" dedi. Bu soruya sinirle- nen Hazine Müsteşan HaÜl tbrahim Çanakçı, "Biz bu nıiltetin hayıriı ev- latlanvız. Bize nasıl IMF memuru dersiniz" dedi. Dinçer, TMFyesor- madan hareket etmryorsunuz, bunu demek istedün" diye konuştu. TürkKamuSen hükümetiuyardı Ekonomi Servisi - Türkiye Kamu Çalışanlan Sendikalan Konfederasyonu (Türk Kamu- Sen), toplusözleşme görüşmelerinden istenilen sonucun alınmaması durumunda kitlesel yürüyüşler ve grev yapılacağını belirterek hükümeti uyardı. Aksaray metro girişinde toplanan Türk Kamu-Sen üyeleri adına basın açıklaması yapan Türk Eğitim- Sen 1 No'lu Şube Başkanı Hanifi Bostan, hükümetin, memur olgusunu ortadan kaldıracak olan Kamu Personeli Rejimini yürürlüğe koymaya çalıştığını söyledi. Bu arada Türkiye Kamu-Sen üyeleri Başbakanlık taki görüşmelerin ardından Abdi Ipekçi Parkı'nda, "tophıgörüşme takip çadın" kurdu. Çadınn altına tahta, hasır ve minder yerleştiren sendika üyeleri, üstünü de yağmur ve soğuğa karşı bezlerle kapladı. DİE'nin tüketim harcamalan anketi kentle kırsal arasındaki uçurumu ortaya koydu Çiftçi kann tokluğuna çalışıyorANKARA (Gumhuriyet Bürosu) - Devlet Istatistik Enstitüsü (DtE) tarafından yayımlanan hane halkı tüketim harcamalan anketi; bölge- ler ve kentle kırsal arasındakı uçu- rumu da ortaya koydu. Ankette yer alan verilere göre, kırsalda halk "ka- nn tokluğuna" çalışıyor. Buna gö- I re, Güneydogu Anadolu Bölgesi j kırsalında halk toplam harcamalan- nın yüzde 54'ünü "gıdaya" ayırmak zorunda kahrken Istanbul'da bu I oran yüzde 19.9'a kadar geriliyor. DtE'ninaçıkladığıanketegöre böl- gelerde kent ve kırsaldaki gıda har- camalan düzeyleri şöyle seyrediyor: • Akdeniz Bölgesi'nde kentler- de, gıda ve alkolsüz içkilere toplam tüketim harcamalanmn yüzde • Güneydogu Anadolu Bölgesi kırsalında halk toplam harcamalanmn yüzde 54'ünü "gıdaya" ayırmak zorunda kahrken Istanbul'da bu oran yüzde 19.9'a kadar geriliyor. 27.9'u aynlıyor. Bu oran kırsalday- sa yüzde 33.2'ye ulaşıyor. • Batı Anadolu'da, kentlerde gı- da ve alkolsüz içkilere yapılan har- cama tutan yüzde 21.4 düzeyinde kalırken kırsalda bu oran yüzde 37'ye kadar çıkıyor. • Batı Karadeniz'de kırsalla kent arasmdaki uçurum daha da büyük. Buna göre, Batı Karadeniz kentle- rinde gıdaya toplam harcamanın yüzde 28.3'ü aynlırken kırsalda bu oran yüzde 44.3 düzeyine kadar çı- kıyor. • Batı Marmara'da kentte yüzde 24.8 düzeyinde olan gıdaya yapılan harcama oranı, kırsalda yüzde 30.8 düzeyinde seyrediyor. • Doğu Karadenizde kentlerde gıdaya toplam harcamalann yüzde 25.9'u, kırsaldaysa yüzde 35.1'i harcanıyor. Doğu Marmara kentle- rinde toplam harcamanın yüzde 24.7'si, kırsalında da yüzde 32.9'u gıdaya yapılıyor. • Ege'nin kentlerinde gıdaya ya- pılan harcamanın toplam harcama- lar içindeld payı yüzde 24.3 olurken kırsalında bu oran yüzde 35.2 düze- yinde bulunuyor. • Gıdaya yapılan harcamalar açı- sından Güneydogu Anadolu ve Ku- zeydoğu Anadolu ise birinci sırada bulunuyor. Güneydogu kentlerinde gıdaya toplam harcamalann yüzde 35.3 'ü; kırsaldaysa yüzde 54.1 'i ay- nlıyor. Kuzeydoğu Anadolu'da ise bu oran kentte yüzde 31.8, kırsalda yüzde 40.8 düzeyinde seyrediyor. • Orta ve Doğu Anadolu'da bir- birine yakın rakamlar dikkat çeki- yor. Orta Anadolu'da kentte gıdaya yapılan harcamalann toplam harca- malar içindeki payı yüzde 32.1, kır- salda yüzde 38.2 olurken Doğu Anadolu kentlerinde bu yüzde 30.6'ya kadar düşüyor. Doğu Ana- dolu kırsalındaysa bu oran yüzde 38.8 düzeyinde bulunuyor. PfflU PHMJP MORRIS / SABANCI / DUYURU ŞİRKETİMİZİN TORBALISİGARA FABRİKASI'NDA İMAL EDİLEN MURATTI AMBASSADOR, MURATTI AMBASSADOR LIGHTS URUNLERININ PERAKENDE SATIŞ FIYATLARI, 15 EYLÜL 2004 ÇARŞAMBA GÜNÜNDEN İTİBAREN AŞAĞIDAKİ GİBİ BELİRLENMİŞTİR. ESKİ PAKET FİYATI 2,750,000 TL 2,600,000 TL PHILSA Philip Morris Sabancı Sigara ve Tütüncülük Sanayi ve Ticaret A.Ş. 7 kişiden 1'i yoksul Ekonomi Servisi - Türkiye'de yok- sulluk sımnnda yaşayanlann sayısı 11 milyona yaklaşıyor. DİE'nin Ha- ne Halkı Tüketim Harcamalan An- keti'ne göre nüfusun en yoksul yüz- de 20'lik diliminde yer alan 10 mil- yon 960 bin yurttaş, günde ortalama 2.2 dolara geçiniyor. Bu tutar, en varlıklı yüzde 20'lik kesimde ise 6.7 dolara ulaşıyor. Refah düzeyinde en yoksulla en zengin kesim arasında üç kat fark bulunuyor. Ankete göre nüfusun en yoksul yüzde 20'lik dili- minde yer alan hanelerdeki 10 mil- yon 960 bin 360 kişi, bu harcamanın yalnızca yüzde 8.8 oranındaki l kat- rilyon 93 trilyon 320.9 milyar lirasmı gerçekleştirebildi. Yabancı kaçak işçi yerine Türk işçi formülü Işsizlikle mücadele yolu bulundu! YENİ PAKET FİYATI ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlı- ğı, işsizliği azaltmanın çözüm formü- lünü "yabancı kaçak çahşanlann yer- lerine Türk işçileri yerleş tirme" olarak belirledi. Bakanlık tarafından başlatılması öngörülen Kayıt dışı îstihdamla Mü- cadele Projesi (KADlM) kapsa- nunda, 100 bin yabancı kaçak ça- lışanın işlerine son verilmesi ön- görülüyor. Çalışma Bakanlığı bünyesindeki 9. Çalışma Mecli- si, dün çalışmalanna başladı. Kayıt dışı istihdam, kıdem tazmi- natı ve istihdam ana başlıklanyla toplanan mecliste, kayıt dışı istih- dam ve yabancı kaçak çalışanlarla il- gili birproje yürütülmesi benimsendi. Meclis gündemine getirilen ve KA- DİM adım taşıyan proje, Çalışma Ba- kanlığı tarafından yürütülecek. Proje- nin 15 ay boyunca sürdürülmesi ve ay- n bir bütçesi olması hedefleniyor. Pro- je kapsamında, kayıt dışı istihdam edi- lenlerin 500 bininin kayıt altına alınma- sı hedefleniyor. Hesaplamalara göre 500 bin hedefüıe ulaşılır ve kayıt altı- na alınanlann SSK'ye tabi olması be- nimsenirse; SSK yıllık brüt 617 tril- yon liralık prim geliri elde edecek. Kayıt altina ahnanlarBağ-Kur kap- samına alınırsa da Bağ-Kur'un 913 trilyon liralık brüt prim geliri elde edeceği hesaplamyor. SSK Bağ-Kur'un faaliyetlerinin halka daha iyi tamtılması, bürokra- tik işlemlerin azaltılması ve yaban- cı kaçak işçiler için yeni yaptınm- lann getirilmesi de proje çalışmalan içinde yer alacak. Proje kapsamında, işgücü maliyetlerinin kayıtlı istihdam artışına bağlı olarak azaltılması da ön- görülüyor. İŞÇMNEVREINİINDEN ŞÜKRAN SONER Deneme-Yanılma Zina ceza yasası gündeminden çıkınca piyasalar yükselişe geçmiş. Rahat bir nefes alan borsa yupi- leri dünkü değerlendirmelerinde söyleniyorlardı: "AB'nin karşı çıkışı, bunca tepki ortada iken Erdo- ğan Hükümeti neden bu kadardiretti? Toplum gün- lersüren tartışmalar, gerilim içinde tutulduktan son- ra, birkaç dakika içinde uzlaşmaya vanlabildi." Ceza yasasına ilişkin asıl sorun, çok temel bir ya- sanın uzman kuruluşlar, yılların yargı birikimi, uygu- lama sorunları bile değerlendirmeye alınamadan, çalakalem hazırlanmış bir yeni metınle karşı karşıya kalmması. Barolar, uzman hukukçuların uyanlarına göz attıkça, ceza hukuku gibi yaşamsal bir alanda olabileceklerden kaygılanmamak olanaksız. AKP'li- ler pişkin, uygulamadan çıkacak sorunların sonra- dan giderileceğinden dem vuruyorlar. Erdoğan Hü- kümeti'nin acullüğü, övündüğü iş bitiriciliğinde, ço- ğunluk iktidarından yararlanılarak oldubittilerle yaşa- mın her alanına el atmak, kendi kafalarına göre de- neme-yanılma yöntemiyle düzeni değiştirmek var. Kimi şeriat hukuku kaynaklı düzenlemeleri, ister ya- sa, isterse hükümet icraatlarıyla laik Cumhuriyet dü- zenine yamama girişimleri ters teptiğinde, yıprandık- lan görüşüyse oldukça tartışmalı. Başbakan Erdo- ğan, bakanlannın bir gün önce söylediklerinden bir gün sonra dönmeleri, çok ciddi bir karakter zaafını, kimliksizliği, güvensizliği sergilese de, mesaj vermek istedikteri seçmen tabanlan, siyasal Islamcılar, tarikat baölannda, şimdilik artı puan bile olabilir. Oncelikle takıyyenin baş tacı edildiği kültürde, si- yasal Islama yönelik çabaların devam ettiği, elden gelenin yapıldığı, ancak iktıdar gücünün yetmediği imajı tazeleniyor. Kitleler giderek yoksullaşır, yok- sunlaşırken, bu dünya nimetlerinin ellerinden alınıp, zengine, en çok da kuralsız düzenin vurguncularına aktarılması yolundaki iktidar suçlan unutturuluyor. Kamuoyunun dikkati, laiklik-şeriat düzeni tartışma- lanna kaydınlarak, sosyal patlama nskli konulargün- demden uzaklaştırılmış oluyor. Eğitimın temel sorunlarına, 90 kişilik sınıflara, eği- tim birliğinin, kalitesinın, içeriğinin diğer iktidarları mumla aratacak hızla ve boyutlarda boşaltılması- na... ancak okulların açılış gününün özel gündemi olarak şöyle bir değinıp geçiyoruz. Dün taze araştırma nedeniyle günlük gündemdey- di. AKP iktidarının başansı gibi pazarlanan büyüme, sadece en zengin yüzde yirmilik grubun tüketimine yansımıştı. Araba, lüks tüketim harcamalan patlamış- tı. Yoksul çoğunluk içinse Erdoğan Hükümeti ekono- mik büyüme mucizesi(!) yiyeceğinden, çoluk çocuğu- nun boğazından kesmek olmuştu. Halkımız son yılın enflasyon üstünde kira, zorunlu harcama artışı, ger- çek ücretlerin düşmesi olgusu karşısında, yediklerin- den kesinti yapmak zorunda kalmıştı. Et, süt, peynir, zeytin... daha önceki yılların yoksunlaşma, yoksul- laşması çerçevesinde mutfaklardan eksildiğinden, sı- ra örneğin kuru fasulyenin bile alınamamasına gelmiş- ti. Geleceğimiz için trajik bir hızlı geriye gidiş, eğitim harcamalan tüketimindeki düşüş, çocuklarımızın okullardan alınması gerçeği... Dün yine kamu çalışanlan için sözleşme masası- naoturulmuş olması, kamu çalışanlarının reel olarak düşen ücretlerini, yoksullaşmasını da ister ıstemez gündeme taşıdı. Kamu sendikalan enflasyon karşı- sında kayıplan veri alarak, reel ücretlerin korunma- sı çerçevesinde isteklerle masaya oturdular. Hükü- met, IMF, Dünya Bankası'na verdiği sözler, niyet mektupları ölçekli hesaplarlagelince, istenen ve ve- rilen ücret artışı oranlarında bılınen uçurum ortaya çıktı. Herkes biliyor ki, kamu sendikalarının oturduk- ları masa gerçek sözleşme masası değil. Sendikal haklar donanımı yok. Kamu çalışanlan yasaları zor- layarak kimi direnışlerle kamuoyu oluşturmaya çalı- şacaklar. Hükümeti zorlamak üzere eylemlenyle gün- dem oluşturacaklar. Sonra hükümet çok büyük öz- verilerde bulunmuş şovunda, masaya getirdiği ra- kamlar üzerine kimi artışlar yapacak. Bu tartışma noktalanacak. Yersek... Dün toplanan Çalışma Meclisi önernli gündemine rağmen ciddi haber konusu bile değildı. Medyanın gerçek gündemlerle ilgilenmemesi ne kadar gerçek- se, Çalışma Meclisi'nde ağırlığı olması gerek işçi sendikalarının, Erdoğan Hükümeti'yle garip ilişkileri içinde dayanılmaz hafiflığinın artmasının da payı tar- tışılmaz. Sendikal sorunların kamuoyu gündeminde öne çıkması, artık sermayenin bile korkmaya başla- dığı bozulan sosyal dengelerin dipten getireceği dal- gaya, beklenmeyen bir zamandakı, beklenmeyen gündeme bağlı olacak. Bizden uyarması... Dün borsa yupilerimiz bile Er- doğan Hükümeti iktidannda bozulan gelir dağılımı uçurumuna ilişkin araştırma sonuçlarından kaygıya kapılmışlardı. IMF, Dünya Bankası reçeteleriyle tam uyum, uzlaşma istemlerinden asla vazgeçmeden, onlan iknaederek, Erdoğan Hükümeti'nin kimi sos- yal dengesizlikleri düzeltmek üzere önlem alması gereğinden söz açıyorlardı. Sosyal patlama kehaneti de bana değil, onlara ait. soner@cumhuriyet.com.tr 9. Çalışma Meclisi olaylı başladı DİSK toplantıyı terk etti ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu) - Sosyal kesimleri buluşturması öngörülen 9. Çalışma Meclisi'nin ilk günü olaylı geçti. Toplantının ilk gününde Hak-tş Baş- kanı SaKm Ushı belinde- ki rahatsızlık nedeniyle hastaneye kaldınlırken DlSK de toplantıyı terk etti. Açıbşı yapan Çalış- ma Bakanı Murat Ba- şesgioğlu. '"İşsizliklemü- ,cadele\i sadece kanıu- dan beklemejin" mesa- jı verirken yeni progra- mın istihdam odaklı ol- ması gerektiğini belirtti. Başesgioğlu toplantı- da yaptığı konuşmada, Türkiye'nin OECD ül- keleri arasında en yük- sek 4. işsizlik oranına sahip ülke konumunda olduğuna dikkat çekti. Türkiye'nin son 2 yıldır yüksek oranlarda büyü- mesine karşın bunun is- tihdama yansımadığını vurgulayan Başesgioğlu şöyle devam etti: "2005-2006yıllaruıda ekonomideki büyüme- nin Lstihdama yansıma- sını beklryoruz. İşsizlik çok önemli bir konu. Bu riski hepimiz paylaşma- byız. Sadece kamunun alhndan kalkabüeceği bir durum değil. Bunu hep beraber yapacağız. EVIF\legelecek dönem- de yapılacak anlaşma- nın da işsiztikle mücade- le konusunda önemli enstrümanlan benimse- fliesi gerekjyor"