Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET YÂKFI adına İLHAN SELÇUK Genel Yavın Yönetmeni: tbrahim Yıldız 9 Yazıişleri Müdürü: Safim Alpadan#Sorumlu Müdür Mehmet Sucu # Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara Istihbarat: Cengiz Yıldırım # Ekonomi: Özlem Yüzak # Kültûr- Egemen Berköz • Spor: Ab- dülkadir Yücelman • Makaleler: Sami Ka- raören # Düzeltme: Abdullab Yazıcı • Bil- gi-Belge. Edibe Buğra • Yurt Haberlen. Meh- met Faraç • Avrupa Temsilcisı. Güray Öz Yayın Kurulu: tlhan Selçuk (Başkan), Emre Kongar (Da- nışman).Orhan Erinç. Hikmet Çetinkaya, Şflkran Soner, tb- rahim Yıldız, Orhan Bursah, Mustafa Balbaj, Hakan Kara. Ankara Temsilcisı. Mustafa Balba) Atatürk Bulvan No 125,Kat4, Bakanlıklar TeI4195020(7hatl, Fâks-4195027#IzmırTemsılcısr SerdarKızık,H.ZıyaBh.l352S.2 3Tel 4411220. Faks-4418745 • Adana Temsilcisı Çetin Yiğenoğlu, lnönuCd 119S No 1 1. Tel.363 12 ll,Faks.363 12 15 Analv a Temsilcisı. AhmetOruçoğlu Cumhunvet Cad 80 5 Tel. 0242 2480057 Fax 2430509 • MüesseseMü- • Cumburiyet Reklam: dürü: Erol Erkut •GenelMüdürOzlemA>deıı 0 Bılaı İşlem • Genel Müdür Yardımcısı: Ahmet Korulsan Semra \ aacı Tel. (0212) 512 • Satış: Fazüet 4119-512 48 30-512 47 78 Kuza Fax-(0212) 513 84 63 \«>ımla)«n:'ıaııGunHaber \jansıBasınve"lavmalık A_Ş, TürtocağıCad 3941 Cagaloglu34334laanbul PK 2M-Sutaı34435la Tel ıO212ı512 05 05(20hat/ Faks ı0İI2l513( i5 95 Bıskı: Mofcez Gazete Dergj Basım Yayıncılık San. ve î k \Ş Bartaros Bulvan \ o l25Beşıitaş-ta. Dıgmm: Maiez Dağıtım Pazariama San ve Tıc AS 21HAZİRAN2004 lmsak'3.22 Güneş: 5.25 Ögle: 13.13 Ikındı: 17.11 Akşam: 20.49 Yatsı2240 Bamteras: Gençken utangaçtım • BERLtJS (AA) - "Zorro" filmiyle ünlenen oyuncu Antonio Banderas, gençliğinde çok utangaç olduğunu söyledi. Banderas, Alman Bild am Sonntag gazetesine yaptığı açıklamada, kendini seks sembolü ve maço olarak görmediğini belirterek "Gençliğimde hastalık derecesinde utangaçtım" dedi. Nasıl göründüğüyle fazla ilgilenmediğini kaydeden Banderas, "Beni evimde görenler aslında ne kadar normal yaşadığımı görseler şaşınrlar. Koşmuyorum ve ağırlık kaldırmıyorum. Sabahlan kalktığımda 10 dakika duş alır, dişlerimi firçalar, saçlanmı tarar ve banyodan çıkanm. Zaten görüntüyle iJgili abartılı konuşmalara da tahammül edemiyorum" dedi. Stresle mücadele Clfti • ANKARA (AA) - Türk Psikologlar Derneği, günümüz insanının en önemli sorunlanndan biri olan strese karşı gevşeme teknilderinin anlatıldığı "Gevşeme EgzersizJeri CD'si" hazırladı. Aşın stresin insan bedenine verdi|i zaran önlemek amacıyla hazırlanan çalışma, Doç. Dr. Gonca Boyacıoğlu ve Doç. Dr. Elif Kabakçı'nın imzasını taşıyor. Toplam üç bölümden oluşan CD'nin 10 dakikalık ilk bölümünde gevşemenin ne olduğu ve gevşeme teknikleri anlatılıyor. Çalışmamn 30 dakikalık ikinci bölümü sesli olarak gevşeme tekniklerine aynlırken, son 30 dakikada da yalnızca müziğe yer veriliyor. CD Türk Psikologlar Dernegi Genel Merkezi, şubeleri ve temsilciliklerinden 11 milyon lira karşılığında temin edilebiliyor. Mevtevihane onarılıyop • GELtBOLU (AA) - Çanakkale'nin Gelibolu ilçesindeki Osmanlı döneminin en önemli yapılanndan biri olan Gelibolu Mevlevihanesi, onanma alındı. Ağazade Mehmet Dede tarafindan 17. yüzyılda yaptınlan, Türkiye'deki üç mevlevihaneden biri olan Gelibolu Mevlevihanesi'nin çatı, pencere, kubbe ve tavan kirişleri aslına uygun olarak onanlmaya başlandı. Gelibolu Belediye Başkanı Cihat Bıngöl, mevlevıhanenın onannu için 400 milyar lira harcama öngörüldüğünü belirtti. 3. Selim, Sultan Abdülmecit ve Sultan Abdülhamit tarafindan da onanma alınan Gelibolu Mevlevihanesi onanldığında, bölge için önemli turizm merkezlerinden biri olacak. Truva Atı Türkiye'ye gelyor • ANKARA (ANKA) - Warner Bros. şirketi tarafindan yaptınlan ve başrollerini Brat Pitt, Eric Bana ve Orlando Bloom'un paylaştıklan Truva filminde kullanılan Truva Atı, Türkiye'ye getiriliyor. Warner Bros şirketinin Türkiye'ye verilmesini onayladığı ve şu an Japonya'da bulunan Truva Atı, Türkiye'ye gemi ile getirilecek ve tüm masraflan Türk hükümeti tarafindan karşılanacak. Atın, Türkiye'de Çanakkale civannda bir yere yerleştirilmesinin düşünüldüğü açıklandı. Isveçliler 'neyi sevdi • STOCKHOLM (AA) - Neyzen Ahmet Tekbilek, Isveç'in güneyindeki Lund kentinde düzenlenen 2'nci Uluslararası Flüt Festivali'ne katıldı. Dün akşam sona eren festivalde neyzen Ahmet Tekbilek Türk müziğinden örnekler sundu. Tekbilek'i, îsveç'in çeşitli müzik okullannda eğitim gören öğrencilerle müzik öğretmenleri ve Lund halkı dinledi. Ney sesinden çok etkilenen tsveçli dinleyiciler, Türk sanatçıya, beğenilerini sundu. Reklamlarla desteklenen kültür, toplumdaki bağların çözülmesine yol açıyor Tüketim' aileyi de bitiriyor Tükettiği kadar var olduğunu sanan insan tipi yaygınlık kazandı. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu'nun araştırmasına göre bu durum Batı kültürierindeki çözülme aşamalarını çağnştırıyor. ANKARA (ANKA) - Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu, tüketim kül- türü ve "tükettiği kadar insan olduğu- nu ve özgürieştiğini sanan" bırey tipi- nin yaygınlaşmasınnı aile Uişkilerin- de sarsıhTialara yol açtığını bildirdi. Başbakanlık Aile Araştırma Ku- rumu uzmanı, sosyolog Dr. Dursun Ayan, "Tüketiyorum öyleyse var(mıy)ıın? Göstermelik nıketim ve tüketici kinıliğinde aile" başlıklı bir inceleme yaptı. Türkiye'de reklamlarla desteklenen tüketim kültürünün, aile yapısı ve iliş- kilerine etkisinin değerlendirildiği in- celemede. "son yülarda tüketim kül- türünün yayguüık kazandığına ve bu- mın empoze edildiğjne" dikkat çekile- rek şöyle denildi: "Tükettiği kadar insan olduğunu veözgürieştiğini sanan birey apinkı yay- gmhk kazaıunasL, Bati dünvasmda yü- larca önce eleştiri gören 'bıreyselcıli- ğin soğuk doktrini' oigusunu su yü- züne çıkarmaktadır. Aile açısından bakıhrsa. boşanmalar, e\1ilik oranın- da düşme, evliük yaşmın yükselmesi, kreş ve yaşta yurtlannın çoğalması, komşuhık ve akrabahk ib'şkilerinde zayıftama ve hayırh evlat tipinin değiş- mesi son yirnü yılda daha çok su yü- züne çıkmaktadır." "Türk aile hayanmn sosyolojik bağ- lanülannın, Bati'daki çözülme aşama- lannı çağnşûnr işaretler verd@"nin be- lirtildiği incelemede, buna karşı ulu- sal duyarhlık gösterilmesi ve politika geliştiriünesinin, "afle,demografyave sosyomorfolojikyapuun geleceğj" açı- sından önemli olduğu kaydedıldi. tncelemede, Türkiye'de, gündelik ya- şam sohbeüerinde bile "Tüketijorum öy- leysevanm" anlayışının dile getirildiği- ne de işaret edilirken, şöyle denildi: "Bunun bir adım daha öteye taşın- ması, beUd de çi/gi ötesi oian ifade fle, "Benim dediğım gıbı tüketıyorsun, öy- leyse varsın' diyen tüketim empozde- ridir. Buna bir de 'hemen şimdi tüke- tın' dayatması eklenirse durum tüke- timin (tükettirenin) birey üzerindeki sultasına dönüşmektedir. Bu baskrya karşı kovabilmek yetisi topyekün kazanılması gereken uhısal ve beşeri bir mutabakatin insan bilincin- de oluşmasıdır. Tüketim dayatmalan karşısmda insan kendisini, rüketimi te- nıeunde bir kurgulamaya almakta, baş- kasuıa da bunu doğmdan veya dolay- h olarak önermektedir." ÖRDEK MANZA r?~r^HAVUZ KEYFİ... Kanada'nın Edmonton kentindeki bir havuzda yüzen küçük çocuğun keyfi, anne ördekle yavrulannı görünce daha bir artmışa benziyor. Yavrulannı gezintiye çtkaran anne ördek insanlardan fırsat bulursa belki de onlara yûzme öğretecek! (AP) Üçüncü Türkiye Hava Oyunları Dev bayrakla havada rekor CAN HACIOGLU Pamukkale BEYAZ CENNETE YENİ YÜZ CELİYOR SEDATKURT DENÎZLt - Pamukkale, yeni çehresine kavuş- mak için gün sayıyor. UNESCO'nun 10 yıl ön- ce, dünya kültür mirası listesine aldığı Pamukka- le'de iki yıldır askıda bekleyen peyzaj ve iyıleş- tirme çalışmalan için ihale hazırhklanna başlan- dı. Projelerin uygulanmasıyla Pamukkale, 2005 yılı ortalannda farklı bir görünüme kavuşacak. Projeler, Pamukkale ören yerinde bulunan te- sislerin yıkılmasmın ardından oluşan kötü gö- rüntünün ortadan kaldınlıp alt ve üst yapıda önem- li teknik ve görsel uygulamalann gerçekleştıril- mesini sağlayacak. Projeleri hazırlayan Pamukkale Üniversitesi de uygulama safhasında denetleme görevini ye- rine getırecek. Ihalelerin önemli bölümü 6 ay içinde gerçekleştınlirken, değişim beyaz cennet- te 2005 yılının ortalanndan ıtibaren gözlemlene- bilecek.Seyir teraslanyla ilgili 4, beyazlatma ka- nallannın revizyonu, İcoca çukur bölgesinde gö- let ve termal havuzlannın yapılması, kuşaklama kanallannın yapımı, eski yoldaki yapay traverten ha\ıızlann yeniden düzenlenmesi, kapı girişi ve otomasyon sistemlen ile ilgili birer projenin ke- şif bedeh 5.8 trilyon liraya ulaşıyor. Projelerin ödeneği Pamukkale'nin ören yeri gelirlerinden karşılanacak. ESKİŞEHİR- Eskişehir'in tnönü ilçesindeki Türk Hava Kurumu'nun Türkkuşu Eğitim Merkezi'nde 3. Türkiye Hava Oyunlan başladı. Açılışta Türk Hava Kurumu paraşütçüsü Hakan Zengin, 433.5 metrekarelik Türk bayrağını havada açarak rekor kırdı. Planör, model uçak, paraşüt, yamaç paraşüt ve yelken kanat dallannda düzenlenen yanşmaya katılan toplam 140 yanşmacı 39 hakem ve jün tarafindan değerlendiriliyor. Dünkü açılış töreni sırasında en büyük ilgiyi THK paraşütçüsü Hakan Zengin gördü. Zengin, bugüne kadar \ gökyüzünde açılan en büyük bayrakla atlayışuıı başanlı bir şekilde gerçekleştırdi. 29.3 kilogram ağırlığındaki ve 433.5 metrekare büyüklüğündeki Türk bayrağını havada açan Zengin'in rekoru Guiness rekor kitabı fahri temsilcisi Prof. Dr. Orhan Kural tarafindan tespit edildi. Alkışlarla yere inen Zengin'in havada açtığı dev Türk bayrağının Kayseri 2. Hava tkmal Bakım Merkezi Komutanlığı'nda uçak paraşütü kumaşından diktiğı açıklandı. Çok sayıda davetlinın katıldığı açılışta bir konuşma yapan Türkkuşu Genel Müdürü Kaynak Tümer, THK'nın Türk sivil ha\acılığının gereksinimi olan nitelikli eleman yetiştirdıklerini söyledi. 3. Türkiye Hava Oyunlan 21 Haziran Pazar günü saat, 11.00 de yapılacak ödül töreniyle sona erecek. Iklim sorunları terorizmden bile öncelikli olacak Küresel ısınma pahalıya patladıHaber Merkezi - Küresel ısınmanın meydana getirdiği doğal afetler, sadece can kaybı değil, küresel ekonomiye de öngörülemeyen etkilerde bulunuyor. Dünyanın ikinci büyük reasürans şirketi Swiss Re önderliğinde yapılan bir araşnrmaya göre, küresel ısınmanın yıllık ekonomik maliyeti, 10 yıl içinde ikiye katlanarak yıllıİc 150 milyar dolara ulaştı. Bunun sigorta şirketlerine yıllık yükü ise 40 milyar dolan buluyor. Araştırmada, iklimsel değişikliklerin beklenmeyen çevresel felaketlere neden olabileceği, bu çerçevede küresel ısınmanın doğurduğu sonuçlann, terorizmden bile daha öncelikli olarak 21. yüzyılın en önemli güvenlik konusu haüne geleceği \'urgulanıyor. Iklim uzmanlanna göre, küresel ısınma sonucu olarak geçen 30 yılda artmaya başlayan iklimsel değişiklikler, önümüzdekı yıllarda da hızlı bir artış gösterecek. Deniz seviyesındekı yükselme. buzullardaki erime devam ederken şiddetli firtınalar, hortum, sıcak hava dalgalan, sel gibi doğal afetler daha sık hale gelebilecek. Hükümet yetkililerinin de bu çerçevede, iskân ruhsatlannda, doğal afet riskinden en çok etkilenebilecek bölgelere izin vermeyebilecekleri, felaket yönetimi yeteneklerinin kurumsal bazda geliştirilmesi gerektiği kaydediliyor. GELECEK YAZ DA RENGÂRENK Brezilya'daki moda haftasından renkli görüntüler sürüyor. Dünya- nın önemli moda haftalanndan olan Sao Paulo'da önümüzdeki yılın ilk- baharyaz kreasyonlan sergileniyor. Bu yaz plajlara hâkim olan renk bol- luğu önümüzdeki sezon da süre- cek gibi göriinüyor. Modacılara da bu rengârenk kumaşlan olabildiğin- ce çok kullanmak düşüyor. (Fotoğraf: REUTERS) 4= SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN ...Neriman Nerimanof'u Takdim' (Genç bir oğlan -kıvırcık saç, mavi göz- benim o şiir- de adına rastlamış, damdan düşercesine sordu: "-...Kim bu Nerimanof, hiç duymadım." O dakika, bütün Avras- ya Türklüğünden utandım: Üstelik solcuyum diyen Türk çocuğu, onun adını bile duymamıştı, hiç tanımıyordu!..) 'Eşfc olsun bele dostlufla ve gardaşlığai..' O mel'ûn 1337 (1921) kışr, Anadolu def gibi gerilmiş! Kütahya/Eskişehir muharebelerinde, Garp Cephesi yeniliyor; Ankara'da, TBMM'nin Kayseri'ye naklı düşü- nülmektedir. O günlefde, Moskova'ya. yardım talebiyle, bir Türk hey'eti gitmişti; Bakû'da hey'etle konuştuktan sonra, 'Yoldaş' Nerimanofun, Vladimir Jlyiç Lenin'e, şöyle bir mektup yazmış olduğunu bilir misıniz? "...Müslüman Doğu'da (Şark'ta), Avrupa Emperya- lizmi'nden kurtulmak amacıyla ayaklanmtş olan Türk- lerin; özgürlük uğrunda savaştıklan için, şöhreti grt- gide artıyor. Cihat (kutsal savaş) ilan etmekle, buna biz de kısmen kablmıştk; eğer şimdi Türklerden yüz çevirirsek, Müslüman Doğu'da bütün nüfuzumuzu yi- tirerek, üstelik bizim için felaketli neticeler verebile- cek, Doğu Cephesi'ni açmış oluruz. Ingiltere, bu fır- sattan istifade edip, Polonya ve Romanya'nın katkı- sıyla, Batı Cephesi'ni açarsa; dağıldığımız bir za- manda, bizim vaziyetimizi görmek lâzım..." "..JVziz Vladimir Ijyiç, felaketi çok önceden görüp, sizden hiçbir şey gizlememeyi zorunlu sayanm. (...) Yoldaş Çiçerin, Doğu sorununu çetrefilleştirtyon o Er- meni sorununu, gereğinden fazla destekler, ve sa- dece Ermeni sorunu nedeniyle Türklerie aramızın açılması yüzünden, ne zoriuklarla karşılaşacağımı- zı hesap etmez. Kesinlikle diyorum ki, Kafkasya'da -Dağıstan ve Gürcistan'da da- eğer Azerbaycan'ı şimdiki haliyle elimizde tutmak istiyorsak, biz, ne pahasına olursa olsun, Türklerie sağlam (mönkem) rt- tifakyapmalıyız..."Fevral1921-cıil/Şubat 1337 (1921). Moskova'ya giden, ilk Ankara Büyükelçisi Ali Fuat Paşa, Sovyet halkıyla devlet yönetimi arasındaki terslı- ğe, daha ilk raporlannda işaret etmemiş miydi? (Bkz. 'Moskova Hatiralan') Dışişleri Komiseri Çiçerin, Er- meniler bahsinde Çariık Haridyesı'nden farklı düşünmü- yordu, yani bizim aleyhimıze! O yüzden 'uyan' zamanın- da ve 'yerindedir'; nitekim Lenin 'Yoldaş' evraka düş- tügü 'derkenar'da, dikkati buna çekiyor "Yoldaş Sta- lin! İki kelime yazıp bu mektubu, Merkez Komrte- si'nin bütün üyelerinin bilgisine açmanızı rica ede- rim; okusunlar, okuduktan sonra da, okuduklannı kaydetsinler; bilahare mektubu bana iade edin / 1 9 Fevral (Şubat), Lenin." Peki, Azerbaycan'ın 'ulusalcılığa yatkın' Bolşevik li- deri Neriman Nerimanofun, Türklere ve Ankara Hü- kümeti'ne beslediğı hayırhah duygular, münhasıran so- yut mu kalıyordu? Yo hayır, bunu anlamak için sadece şu basit ama önemli olayı öğrenmek yeter; Azen Türk- çesinin tadı bozulmasın diye, Şamil Ourbanov'dan ay- nen aktanyorum: "...Türkiye'nin sefiri Memduh Şövket Bey, 1921-ci il Martın 17.de Mustafa Kemal Pasa'nın mektubunu Nerimanov'a çatdırdı: Türkiye Hökümeti, Nerima- nov'dan borç pul (para) isteyirdi. Nerimanov derhal bir milyon rubl deyerinde qızıl para gönderdi. Özü de yazdırdı: 'Paşam, gardaş gardaşa borç vermez, el tu- tar' Eşk olsun bele dostluğa ve gardaşlığa!.." (Şamil Ourbanov, 'Neriman Nerimanov - Omrünün Son llleri' - s. 160). ...Yakınız da, neden bu kadar 'uzağız'... (...günlerdirçantamda. Bakı/2004 basımı, küçük bir ki- tapta; 20'li yıllann, o dağdağalı Mavera-yı Kafkas'ını dolaşıyorum; dolayısıyla, -astragan kalpakiar, gümüş üzengiler, devâsâ semaverierde tavşankanı çay, uzak si- lah sesleri, varoşlarda 'kızıl mücahitler', vs. de benimle ddaşıyor; eserin adı "Neriman Nerimanov'un Milli Dev- letçilik Bakışlan ve Faaliyef; yazan Hasanov Hasan Azizoğlu! Okumak arzusuyla, ne zaman elimi uzatsam, içimde hep aynı his; biz, onlar ve buradakiler, birbirimize bu kadar yakınız da, neden bu kadar uzağız? Neden bu kitapçığın en can alıcı noktalanna temas ettıği, 20'li yıl- larda o dehşetengiz macerayı yaşamış iki büyük Türk li- derinin -Mustafa Kemal'in ve Neriman Nerimanof un- birbirine o kadar yakın, hatta iç içe birer 'fikriyatı' oldu- ğundan habersiziz? Neden o üniversıteli genç -saçlan kı- vırcık, gözleri mavi- bana gelip, '-...şiirinizdeki Neriman Nerimanof kimdir?' diye soruyor? Neden, neden, ne- den? Yok mu bunun bir sorumlusu?..) Meraklısı için not Söz konusu şiir ('Çalar Saat'), 'Yasak Sevişmek' adlı şiir kitabındadır; konuyla ilgili bö- lüm şöyle: "... o gece yine sabahlamıştk / biz üç adam ve bir semaver/ nusrefin bakûda bulduğu / ibrahim sâmi'yte beraber / oymalı bir de ceviz sandık / içinde kimle- rin unutulduğu / nerimanov / mustafa suphi / sultan galiyef / ve solugan kafkas trenindeki / bıçak bıça- ğa âzeri armonikler..." (s. 108). e-maıl:tilahan • isnet.net.tr httpV/www.bilgıyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88