Katalog

SAYFA CUMHURİYET 11HAZİRAN2004CUMA 10 DIŞ HABERLER dishab « cumhuriyet.com.tr Avrupa Parlamentosu için yapılan oylamalara AB üyeliği tartışmaları damgasını vuruyor Türkiye gölgesindeseçimOSMAN ÇUTSAY ELÇtVPOYTUZLAR FR4NKRTRT/BRÜKSEL-AV- rupa Birliğı (AB) tarihinın en bü- yük seçimı olan Avrupa Parlamen- tosu (AP) seçimlerinde, başlıca gündem maddesıni Türkiye tartış- malan oluşruruyor. Katılımdaki düşüklüğü "Türksorumr ile ön- lemeye çalışan Avrupa sağı ve Al- man muhafazakârlan, Ankara'yı bu tuhaf denkJemin bir parçası hali- ne getiriyor. 1 Mayıs'ta gerçekleşen tarihi ge- nişlemeyle 10 yenı ülkeyi bünye- sine alarak üye sayısını 25'e çıka- ran AB, parlamentosunu yenıden belirlıyor. 7 ülkede oy kullanma iş- lemi dün başlarken 18 ülkede seç- menler 13 Haziran'da sandık ba- şına gidecek. 25 AB ülkesinı temsıl edecek parlamenterlenn belirleneceğı se- çimlerde oy verme yaşı 18. AP'nin 1979"dan beri yaptığı altıncı se- çimde, 342 mılyon Avrupalı seç- men, Strasbourg, Brüksel ve Lük- semburg'da çalışmalannı sürdü- recek olan AP'ye 732 millerveki- • 25 üyeli bir kuruma dönüşen AB, 732 üyeli yeni parlamentosunu pazar günü belirlemiş olacak. Avrupa sağı katılım oranını arttırmak için "Türk sorununu" öne sürüyor. Almanya'dan Öger ve Özdemir'in seçilmesine kesin gözüyle bakılıyor. Belçika'dan da Pehlivan şanslı adaylar arasında. lı gönderecek. APnın genışleme öncesınde 626 üyesı bulunuyor- du. 9 bin adayın yanştığı AP se- çımlerine, çeşitlı ülkelerden 28 Türk kökenli polıtıkacı da katılı- yor. Türk toplumunun her düzey- de temsıl edilmesi gerektiğinı dü- şünen \e AP'dekı Türk kökenli adaylann Türkıye-AB ılışkılerine katkida bulunacağını uman sıya- setçiler, bu yolda kampanya yürü- tüyor. Avrupa'da yaşayan 3.7 mil- yon Türk içinde 900 bin seçmen oy kullanacak. Öne çıkan adaylar A\Tupa Türk toplumunun en ta- nınmış üç ısmınden ıkisının AP'ye gırmesı kesın gıbı. Bu ısımler, Al- man Sosyal Demokrat Partı'den (SPD) Vural Öger ıle Alman Ye- şiller Partısı'nden Cem Özdemir. Halen Brüksel 'de Avrupa millet- vekıli olarak görev yapan SPD'li OzanCeyhun'un seçilmesi ıse par- tısınin kötü bir sürpnzle oylann- da önemlı bir genleme yaşama- masına bağlı. Demokratik Sosyalızm Parti- si'nin (PDS) çok iyı sonuç alma- sı durumunda, partı listesınde 7'nci sırada bulunan Feleknas Uca'ya şans veren çe\Teler de \ ar. Belçı- ka'da ıse Fatnıa Pehüvan'ın seçil- me şansı bulunuyor. Hollanda'dan da Emine Bozkurt şans verilen ısımler arasında yer alıyor. Seçmenlenn kampanya boyun- ca en çok ılgilendiklen A\rupa ko- nusu, "Türkiye'nin AB üyeliği'' ol- du. Özellikle, AB'nin motoru ve siyasi "ağabeyi" konumundakı Al- manya'da seçım kampanyasını damgalayan tek konu neredeyse Türkiye oldu. Almanya'nm Sesı Radyosu tarafindan yapılan bir ka- muoyu araştırması, AP seçimle- rinde seçmenin en çok "Türki- ye'nin AB üyefiğT ıle ilgılendiği- ni ortaya çıkardı. Alman seçmen- lerin yüzde 21.4'ü Türkiye'nın AB'yeüyeliğineyöneliktarhşma- lan önemserken Irak savaşına ilgı yüzde 17.2 düzeyınde. Muhafazakârlar karşı Alman partilennın seçim bıldır- gelennde en çok yer \ erdikleri ko- nunun Türkiye olması, bu eğıli- min bir yansıması olarak yorum- lanıyor. SPD ve Yeşiller, koşullar yerine getirildığınde Türkiye ile üyelik müzakerelennın başlama- sından yana görüş belırtirken sağ artık açıkça Türkiye'nın üyeliğı- ne karşı çıkıyor. Katılımı arttırmak için Türk so- rununu öne süren Avrupa sağı ve Alman muhafazakârlan, Anka- ra'yı bu tuhaf denklemin bir par- çası haline getirmeyi başardılar. Seçmenin ilgisizliği soru işaretle- rini çoğaltırken sandık başına gi- decek olanların bu "Türkiye so- rusu" ile oy kullanacak olması- nm, birçok olumsuzluğa yol aç- masından korkuluyor. Diğer ülkeler bir yana, özellik- le AB'nin en büyük ülkesi Alman- ya'daki partilen, katılım düşüklü- ğü nedeniyle büyük bir fıyaskonun beklediği de ileri sürülüyor. Son ka- muoyu araştırmalan Almanya'da seçmenlenn yüzde 42'sinin san- dığa gideceğini gösteriyor. Katılı- mın düşüklüğü Avrupa kurumla- nnın saygınlığını zedelerken Yeşil- ler ve SPD, halka seçimlere katıl- ma çağnlan yapıyor. Ancak mu- halefettekı muhafazakâr CDU, CSU ve FDP. bu çagnlan yamtsız bırakıyor. Özellikle üniversite çev- relen, partılenn ülkedeki konum- lannı sınamak amacıyla seçimle- re katıldığını ileri sürüyor. Pakistan'da orduya saldın • KARAÇt(AA)- Pakıstan'ın Karaçi kentinde bir ordu komutanının konvoyuna dün düzenlenen saldında 10 kişı öldü. Güvenlik yetkılıleri. Clifton semtindeki saldında bir patlamanın ardından silah seslerinın duyulduğunu, olayda 7 asker, 3 polis ve 1 sivilin öldüğünü bildirdi. Karaçi birliklen komutanı Yarbay Ahsan Selim Hayafın, saldından yara almadan kurtulduğu belirtildı. Aralannda komutanm koruması ve şoförünün de bulunduğu 8 kışinin yaralandığı olayı üstlenen olmadı. Bertıam Salih görevi reddetti • BAĞDAT (AA) - Irak Kürdıstan Yurtseverler Bırlığı (IKYB) yetkilisi Berham Salih, Kürtlere yeni yönetimde konumlanna uygun makamlar verilinceye kadar ulusal güvenlikten sorumlu başbakan yardımcılığım kabul etmeyeceğini bildirdi. IKYB'nin tele\izyonu KurdSat'ın haberine göre Salih, Iraklı Kürtlere yeni Irak yönetiminde, Kürt halkımn konumu, fedakârlıklan ve önemli rolüne uygun görevler verihnesini istediğini söyledi. Milislerden karakola baskın • BAĞDAT (AA)- Irak'ın Necef kentinde polisle çatışan, radikal Şiı lıderi Mukteda el Sadr'a bağlı milislerin, bir karakolun kontrolünü ele geçirdiğı bildirildi. Görgü tanıklan, milislerinin, Hz. Ali Türbesi'ne 250 metre uzaklıktaki Gari karakolunun denetimini ele geçirdiğini, binayı yağmaladığını ve polis araçlannı yaktığım söylediler. Çatışmada 2'sı milis4 kişinin öldüğü. 13 kişinin de yaralandığı bildirildi. 12binBaasçı • BAĞDAT (AA)- Irak'ta bir yıl önce ışten atılan 12 binden fazla Baasçınm, yenıden işe alındığı bildirildi. Kamu yönetimini Baas Partisi üyelennden temizlemek amacıyla kurulan ulusal komitenin müdürü MithalElusı, "30 bin kişinin görevine son veren komitemız, bu karara itıraz eden 12 binden fazlasım tekrar ışe aldı" dedı. tıgîltere'de 6 süper' oylama Halk aynı gün, Blair için sınav niteliği taşıyan belediye seçimlerinin yanı sıra AP milletvekillerini de belirlemek üzere sandık başına gitti MUSTAFA KEMAL ERDEMOL LONDRA - Ingiltere'de dün yapılan Avrupa Parla- mentosu (AP) ile Londra Büyükşehir Belediye Baş- kanlığı seçimleri çok çekiş- meli geçti. 44 milyon 403 bin seçmen, AP'ye gönde- receği 78 miUetvekıli ve 4 bini aşkın belediye meclisi üyesini belirlemek üzere sandık başına gıttı. Belediye seçimlen, Irak savaşına verdiği destek yü- zünden desteğinı önemli öl- çüde yitiren Başbakan Tony Blair için bir sınav niteliği taşıyordu. Başabaşyanş Belediye seçimleri önce- sınde yapılan kamuoyu yok- lamalan. tşçi Partisi'nin ada- yı olan ve halen Belediye Başkanlığı görevinı yürü- ten Ken Lhingstone ıle Mu- hafazakâr Partı adayı Steve Norris'in oy oranlannın bir- birine çok yakm olduğunu ortaya koydu. K. Irlanda'da Sinn Fein'in adayı De Brun'un kazanmasına kesin gözüyle bakılıyor. (AP) Anketler. Livingstone'un yüzde 51, bir dönem Ulaş- tırma Bakanlığı da yapmış olan deneyımli politikacı Norris'in ise yüzde 49 ora- nında desteği bulunduğunu gösterdi. Livingstone'un oy kaybı- na gerekçe olarak, daha ön- ce aynldığı ancak yeniden katıldığı Işçi Partisi'nin, özellikle Irak savaşı nede- niyle desteğıni yitirmesi göstenliyor. Lhingstone, belediye baş- kanlığını bağımsız aday ola- rak kazanmıştı. Londra Belediye Başkan- lığı seçimlerinde on aday yanştı. Işçi Partisi ve Mu- hafazakâr Parti adaylan dı- şında seçimin bir diğer id- dialı ismi Liberal Demok- rat Partılı Simon Hughes. Sol ve Müslüman grupla- rın oluşturduğu Respect (Saygı) Hareketi ise aday olarak göçmen yanhsı çalış- malarıyla dikkat çeken UndseyGerman'ı aday gös- terdi. ' Türk kökenli 2 aday Belediye seçimlerinde üd Türk aday da yanştı. Türki- ye kökenli Sait Akgül sol iftifak Respect'ten, Kıbns kökenli MeralEce ıse Libe- ral Parti'den Londra Büyük- şehir Belediye Meclisı'ne aday gösterildi. Öte yandan, tngiltere'nin toplam 78 milletvekıli gön- dereceği Avrupa Parlamen- tosu seçimleri içın de on parti yanştı. Dokuz adayın AP millervekili olarak seçi- leceği bu seçimlerde en bü- yük tehlike. katılım oranı- nın düşük olmasından ötü- rü neofaşist Ingiltere Ulu- sal Partisi'nin (BNP) bara- jı geçme olasılığı. Bu par- tinin adaylan arasında Kıb- nslı Türk LavvTence Rüs- tem de bulunuyor. ÜL'DEN KKTC A ÇIKLAMASI: Tanınma yönünde çaba göstermiyoruz Uçakpaniği ABD'deki Kongre Binası ile Yüksek Mahkeme binası üzerindeki uçuşa ya- sak bölgeye dün küçük bir uçağuı gir- mesi üzerine panik yaşandı. Eski Devlet Başkanı Ronaid Reagan'ın na- aşının başkent Washington'a getirildiği sırada verilen alarm üzerine tah- liye edilen çalışanlar. binalann uzağına kaçıştılar. Yasak bölgeye gi- ren uçağın, Reagan'ın cenazesine katümaya gelen özel bir uçak olduğu- nun anlaşılması üzerine alarm kaldınldı. (Fotoğraf: REUTERS) ANKVR4 - Dışişlen Bakanı Ab- dullah Gül TBMM Dışişlen Ko- misyonu'na brifing verdi. Gül, CHP'lı üyeler Onur Övmen, Emin Koç, Haşün Oral ve Şükrü Elek- dağ'ın DEP davası, AB, BOP, tncir- lik konulanndaki bazı sorulannı da yanıtladı. Gül'ün çeşitli konularda verdiği bilgiler ana başlıklanyla şöy- le: Irak'ta BM gücü: Önümüzdeki süreçte hak. ve Kıbns'la ilgilı bazı gehşmeler beklıyoruz. BM etlası da- ha da artacak. Irak'ta bir BM gücü oluşacak. Koalisyon güçlerinin BM gücü konumuna gelmesi bekleni- yor. O zaman başka ülkelerden de as- İcer istenebilecek. Bız de Irak'la il- gili politikamızı gözden geçıririz. NATO zirvesi: Zirveye hazırlanı- yoruz. ABD Başkanı GeorgeVVBusfa bir gün önce Türkıye'ye gelecek. ABD, bin kişilik bir heyetle gelıyor. Toplantı süresince boğaz geçişi dur- durulacak. Bu, Montrö Antlaşması"- na aykın ama dostîuk çerçe\esinde benimsendi. AB hazırlıklan: Hazırlıklanmız tüm Avrupa'yı şaşırtacak nıtelikte. Kritik eşik geçıldi.Fransız Sosyalist Partisi'nin Ermenilerle ilgili yakla- şımı bizi üzdü. Gıirac'la durumumuz iyi. Merak edilecek bir durum yoLBu işihepberabergötürüyoruz. CHP'li- lere de teşekkür ediyorum. Tarih yaklaştıkça çalışmalar daha da hız- lanacak, doping yapacağız. Bu ko- nuda yanlış yaparlarsa çok ciddı so- runlar çıkar. Avrupa sarsılır.AB ko- nusunda B,C planlanmız kesınlikle yok. Başka plan yaparsak A planı- nı zayıflarmış oluruz. Tam üyelığı- nin 10 yıl civannda gerçekleşeceği- ni düşünüyorum. Kuzey IralcPKK'nin hâiâ bırkaç bın kışilik silahlı grubu var. Uyan- lar yapıyoruz. ABDTilerle görüşü- yoruz. Amagözyumuluyor. Geçmiş- te oradaki Kürt gruplara büyük des- tek verdik Hatta nakit para \ enldi. Barzani,Talabaniile görüşmelerimi- zi sürdürüyoruz. Dün bir temsilcimiz Barzani ıle görüştü. Talabani'yi de Türkiye'ye davet ettik. Orada bir Türkmen platformu yarattık. Kıbns: Bu aşamada KKTC'nin tanınması yönünde çaba göstermi- yoruz. AB üyeliğimiz konusunda Rumların veto haklan bir sorun ya- ratmaz. Yunanistan'la da temasımız sürüyor, Karamanlisbıze. merak et- meyın, Rumların vetosunu önlenz, bileğini bükeriz, diye söz verdi. BOP: Biz hiçbir ülkenın planının parçası değihz. ABD'de eğitilecek ülkeler toplantısı yapılacak. Türki- ye, bu eğitilecek ülkeler fotoğrafin- da yer almayacak. Biz öğrenci de- ğılız. înciriik: ABD yeni bir güç dağı- lımı yapıyor. tncirlikkonusunda ye- ni önerileri var. DEP'lilerin tahüyesi: Karardan memnun olduk. Aslında geçmişte bu noktaya gelmemeliydik. Kendi kendimize kahramanlaryarattık. An- cak yaptıklan ilk açıklamalardan bundan böyle onlann da daha dik- katli olacağı izlenimini edindim. Av- rupa da daha dikkatli olacaktır. APseçim- lerine Al- manya'daki Sosyal De- mokrat Par- ti (SPD) lis- tesinden ka- tılan Vural Öger,bü\'ük şirketlerA\- rupası için değil, insanlann A\Tupası için mücadele edece- ğini söylüyor. A\xupa'nm si- yasi ve askeri açıdan da güç- lü olması gerektiğini belirten işadamı ve politikacı, Türki- ye "mn AB üyeliğine hazır ol- madığını vurguluyor. Öger şun- lan söylüyor: "Türkiye üyeliğe hazır de- ğiL Bugün için üyelik müzake- reJerinekabulsözkonusu. Üve- BELÇİKA / FATMA PEHÜVAN Belçikanın Flaman bölge- sındeki Sosyal Demokrat Par- ti'den AP'ye adayhğını koyan Farma PebJKan, a\ıu zaman- da Belçika Senatosu'nda sena- tör. İstanbul doğumlu Pehli- van, büyüdüğü kent olan Gent'te öğretmenliğe başladı- ğı yıllarda sıvil toplum örgüt- i lerinde etkın olarak çalıştı. > Pehlivan, ırkçı ve aynmcı ı tavırlara karşı mücadele ve- ren ve zor koşullar altında ya- şayan Türk toplumunun du- rumunu iyileştirebılme umu- duyla Sosyal Demokrat Par- ti'den siyasete atıldı. Pehli- van. göçmen sorunlanna da- ha kapsamlı bir çözüm bulun- ması gerektiğinı söylüyor. Türkiye'nın AB üyeliğinin önemli bir gündem konusu A\Tupa Parlamen- tosu'nun yeni döne- minde Al- manya'dan seçileceği- ne kesin gö- züyle bakı- lan Yeşiller Partisi'nin güçlü ismi Cem Öz- demir, Batı insanının siyaset- ten soğuma eğilimi içine gir- diğini, ancak buna karşı mü- cadele edilmesi gerektiğini be- lirtiyor. Özdemir şunlan söy- lüyor: "Son kamuoyu araşür- mabn, Yeşiller'in 13 Ha/iran secinıinden oy lannı büyük öl- çüde artbrarak çıkacağpu gös- teriyor. Hür Demokratlar (FDP) ve Demokratik Sosya- Yeşiller Partisi'nden AP se- çimlerine aday olan Meryem Kaçar, Hukuk Fakültesi'ne Î de\am ettıği yıllarda Yeşiller ', Partisi'nden siyasete atıldı. î Avrupa 'dakı Türklerin egıtim S konularında yanlış yönlendi- rildığinı belirten Kaçar, 1. ku- şağm elde edemediği haklan, yeni kuşağın kazanabileceğı- ni belrrtiyor. Türk toplumuna eşit haklar sağlanması yönünde siyasi ça- lışmalar yapacak temsilcile- rin olması gerektiğine inanan Kaçar, işsizlık. eğitim gibi so- runlann çözülmesinin bu tür girişimlerle mümkün olduğu- nu söylüyor. Kaçar, Türk top- lumunun beklentilerinin yük- seltihnesi gerektiğini belırte- rek •'Ekonomik. sivasi ve sos- Alman- ya'da Sos- yal Demok- rat Parti'den (SPD) AP seçimlerine adayhğını koyanOzan Ceyhun, AvTupa Bir- üği'nin (AB) Türkiye'deki kök- tendinci tehlikenin hâlâ far- kında olmadığını belirtiyor. AB'nin serbest piyasa ol- madan v^rhğını sürdüremeye- cek bir oluşum olduğunu kay- deden Ceyhun şunlan söylü- yor: "Türkiye 10-15 yıl içinde AB üyesi olma yolunda ilerü- yor. Bu,AB'ninTürkiye'yever- diği bir hediye değüdir, AB'nin Türkiye'ye duyduğu ihtiyaç- ALMANYA / VURflL ÖGER ük için Kopenhag ölçütkrini yerine getirmesi gerekiyor. 11 Eytül sonrasuıda, İslam dün- vasma köprii rolüüstlenen Tür- İdye, iaikyapısry la Müslüman ülkelere örnek olabilir. Müza- kerelerbaşlarsa üyelikgerçek- leşinceye kadar 10-15 yıl geçe- bilir. Ondan sonra da 10 yılnk bir geçişdönemiolur. Yani, 20- 30 yılhk bir süreç. O zaman Avrupa ve dünva- da iöşkiler nasılolacak? A\ru- pa sadece Nenton, Descartes, Beethoven'den ohışmuyor. En- gizisyon, sömürgecilik, Yahu- di soykmmıda var. Geçmişten sadece iyi şeyler alınmaz. Av- rupa'nmenbüyükkazanonıld- lise ile devletin aynlmasıdır. Avrupa'yı bir din tanmüarsa o zaman ortaçağa döneriz." olduğunu anımsatan Pehlivan, yeni parla- mentonun Türkiye'ye görüşme ta- rihi veril- mesinde belırleyici rol oynayacağını, AP'deki Türk parlamenterlerın bu ko- nuda etkili olabileceğini vur- guluyor. "Geküğimiz toplumun eği- tim, işsizük ve uyum sorunla- run göz ardı edemeyiz" dıyen Fatma Pehlivan, yabancı kö- kenli Sosyal Demokrat siya- setçilenn kendi toplumlannın sorunlanna da eğilmelen ge- rektiğini vurguluyor. AUMNYA / CEM ÖZDEMİR | Kzm Partisi'nin (PDS) topla- , nundan daha fazla oy alacağı- mıasanıyorum. Güçlü bir Ye- ; şiller mecKs grubu, Doğu Av- « rupa'dakiboşlugudokhırmak- ! ta da yardnncı olacakar. Bir- t çok yeniAB üyesi ülkeden par- faunentoyaVeşiller'ingelmev'e- ı ceğini büiyoruz.'' | A\ rupa Türklerinin Avrupa i Parlamentosu nda daha etkili ohnak için yenı adımlar arrna- '[ sı gerektiğinı \-urgulayan Öz- . demir, "Ancak şimdiye kadar hepTürkiy'e'deçözültnemişso- ' nımar buradaki havayı zehir- ierdi l> manm, şimdi egitinı ve , benzeri konularda daha etkiB bir ortak çahşma yürütülür. Türkiye'deki AB reformlan- na ara verilmeden devam edü- metidir" diyor. yal alanda temsilcilere ihtiyaç var" diyor. Ka- çar, Yeşil- ler'in parti programı- nın yerli-ya- bancı ayuı- mıyapmak- sızın herkes için eşıt haklan sa- \iindugunu \xırguluyor. Kaçar, Belçika'da Yeşiller'ia yabancılann yerel seçimlerde oy kullanma hakkını sa\"unan tek parti olduğuna, yabancıla- nn da devlet memuru olabil- mesini sa\r unduğuna, her tür- lü aynmcılığa karşı çıktığına dikkat çekiyor. Kaçar, partisi- nin Türkiye'nin AB üyeliğini de desteklediğini belirtiyor. ALMAJM/OZANCEYBUN tan kaynaklanmaktadır. Tür- kiye'de köktendinci akımlann palazlanmasL AB üyesi olan ve dünyada güçlü konumda bulunan ülkelerin titizhTde iz- lediği bir konu. AP düzeyinde ise böyle birtitizlikyok. Ancak AP fazla abarülmamah. Tür- kiye poütikası konusunda AP ya da AB'de gerçek anlamda uzman olan veya dolduruşa gelmeyenlerin sayısı çok az. Köktendincih'k ve şeriat teh- likesi, bihnmeyen ve kimileri- nin de kendi ülkesinde var ol- madıkların] sandıklarından umursamadıklan bir olay ola- rak değerlendiriliyor. AB sa- dece ekonomik bir birük degil- se de serbest piyasa ekonomi- si düşünüimeden var ohna şan- sı yok."