Katalog

28 MAYIS20O4CUMA CUMHURİYET SAYFA HABERLER Genelkurmay 2. Başkanı Başbuğ, laiklik, K. Irak, AB, Kıbns, Afganistan, Irakve İsrail-Filistin konulannı değerlendirdi Ttemokrasinin iticigücü laikİJk'SEKTAÇEŞ/BARIŞ DOSTER Genellcınnay 2. Başkanı Orgeneral Üker Başbuğ, laikliğin Türk demokrasisinin ıtici gücü ve Cumhuriyetin temel taşı olduğunu belirterek "Türkrye'denhareketlenüfusunun büyük bir bölümü Müslüman olan ülkelerin koİayhkla demokratik bir yaprya dönüşebile- cegi sonucunu çıkarmak yanıltıcı olabilir. Bu- rada dikkatten kaçınlan husus, laikliğin Türk demokrasisinin getişmesinde ana itici güç ohı- şudur. Laiklik sürecini yaşamayan ülkelerin demokratik bir yapıya kolayükla ulaşabüece- ğhıi söylemek bir iddiadanfleriyegeçemeyebi- Hr" diye konuştu. Terörle mücadeleye 11 Ey- lül yaşanıncaya kadar ciddiyetle yaİdaşılma- dığını belirterek sitem eden Başbuğ, yeni dö- nemde cografyaya dayalı olmayan güvenlik an- layışının ön plana çıktığını söyledi. Genelkurmay Başkanlığı tarafindan düzenle- nen "Türkiye, NATO ve AB Perspektifûıden Kriz Bölgelerinin tncelenmesi ve Türkiye'nin Güvenüğine Etküeri" konulu sempozyum dün Istanbul'da başladı. Sempozyumun açış konuş- masını yapan Orgeneral Başbuğ, güncel konu- lara ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Ko- nuşmasına Troya Savaşı'nı anımsatarak başla- yan Başbuğ, "Ulkemizin topraklan tarih boyu lursına veihtirasına gem vuramayan kişi veuhıs- lann yenilgilerine ev sahiptigi yapıruşür. Türki- ye bu nedenle. uluslararası potitikalannı hırs ve ihtirasyerine dostnık, kardeşlik vedayamşma sa- cayagına oturtmaya özel ve büyük önem ver- mektedir" dedı. 20. yüzyılın sonuna yaklaşılır- ken Berlin Duvan'nın yıkılması ve 11 Eylül AB ÇAĞDAS UYGARLIK DÜZEYİ İÇİN ARAÇ r P SK'nin Cumhuriyet tarihinde her zaman çağdaşhğın ve ilericiliğin simgesi A olduğunu anlatan Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Başbuğ "TSK için, AB üyehği Atatürk'ün amaçladığı çağdaş uygarbk düzeyine varma doğrultusunda, önemli bir toplumsal iradeyi gerçekleştinne araa anlammı taşımaktadır. AB ile ilişkilerimiz önemli bir döneme girmiştir. Bu süreçte, Türkiye'nin öncehği, bu yıl sonuda üyeük müzakelerinin başlaübnasına ilişkin karann almmasım sağjamakür. TSK, bu süreçte ülkemizin önünü açıcı ve yapıcı katkı sağjamak amacryla gerekli özeni göstermektedir. Her kurum ve kuruluştan da aynı özeni göstermesini beklemektedir" dıye konuştu. saldınlannın güvenlik kavramını temelden sars- nğına dikkat çeken Başbuğ. "Terorizminöneç»- kışı, cografi suuriara dayah savunmayı öngören stratejik düşünceden. cografi sınuiara bağta ol- mayan gmenliğe dayah stratejik düşünceye dö- nüşümü zorunlu kümışür" diye konuştu. İsrall-Fllistln İçin ortak yaklaşım Türkiye'nin çevresindeki knz bölgelerinin Irak, Afganistan ve özellikle tsrail-Filıstin ça- tışması olarak ön plana çıktığını anlatan Baş- buğ, bölgelerin ortak özelliğinin terorizmle iç içe yaşamalan olduğunu kaydetti. Başbuğ, şu değerlendirmeyiyaptı: "tsrailfleFflistinarasm- daki çanşmalar çok endişe verici boyutiarda de- vam etmektedir. Israil ile Rtistin arasında çözüm sağlanmadan bölgenin istikrara kavuşması mümkün değOdir. Isnül-Arap çaöşmalan kar- şısında bazı ülkelerin akhklan tavırlar, ulusla- rarası terorizmin doğmasında ve geüşmesinde önemli etken olmuştur. Çözüm yohında özeflik- le ABD ile Avnıpa'nın aynı bakış açtsma sahip olmalarmm önemine inanılmaktadır. Çözüm yolunun önünü ancak ABD ile Avrupa'nın sa- hip olduğu müşterek değerier ile askeri, ekono- mik ve politik gücün sinerjisi açabüir." Irak'a 'merkezi Idare' vurgusu Irak'takı sorunun değışık beklentıler taşıyan etnik ve inanç gruplannın hakça nasıl bir ara- da tutulacağı konusunda düğümlendıgını vur- gulayan Başbuğ, "Geçici idari yasa. Irak'ın ulu- sal ve toprak bütünlüğünü korumaya çahşır- ken devİetin laik bir yapıda olmayacağını gös- termektedir. Anılan yasa, çözümü, gevşek mer- kezi federal devlet yapılanmasuida görmekte- dir. Tarihi örnekler. farklı etnik ve inanç grup- lanna sahip ülkelerin daha çok, kuvvetii bir merkezi idare altmda bir arada tutulabildiğini göstermektedir'' dedi. Irak'takı Türkmenlenn layık olduldan haklara sahip olmasının önemi- ne de değinen Başbuğ, bu ülkede koalisyon güçlerinın başansız olması durumunda en çok zarar görecek ülkeler arasında Türkiye'nin de TERORİZMLE MUCADELE IVashington 'a anlamlı mesaj iON OK Başbuğ, ABD'nin askeri açıdan tarhşmasız güç oldu- ğunu belirtirken ekonomik alanda Avrupa devletle- rinin ABD ile baş başa olduğunu söyledi. ABD, Avrupa ve Japonya'nın dünya üretıminin üçte ikısini sağladığını anımsatan Başbuğ, bazı ülkelerin ulusal bütçelennden fazla servete sahip olan çokuluslu şirketlen "çokkutup- luluğun büeötesi'' olarak nıteledi. Teronzme karşı ülke- lerin ortak tehdıt tanımında birleşmesi. zamanlaması ko- nusunda uzlaşmaya vaımalan gerektiğıni belirten Baş- buğ, "•ABD'nin, küresel terorizm ve kitle imha silahlan- nın artması gibi sorunlan çözmede dünyaya öndertik yapmaya mecbur oiduğu kadar, işbirtiği yapmaya da mecbur olduğunu söylemek doğru ohnaz mı" dedı. PKK var oldukça birllkler irak'ta kalacak PKlCKongra-Gerın tehdıt olma özelliğini sürdürdüğü- nü belirten Başbuğ, "BöHicü terör örgütünün Irak'ın kuzeyinde buhınan unsurlannın \-arhğı devam ettiği müddetçe bölgede buhınan TSK unsurlannın bulun- duklan bölgelerde kalmalan Türkiye'nin güvenlik ge- reksinimidir. ABD'nin terörle mücadele kapsamında bu- güne kadar bu terörist unsuriara karşı aktifve görülebi- Br faalrvette bulunmadığı da gözlenmektedir" dedı. Cüvenllk ya her yerde ya hlçblr yerde Başbuğ, uluslararası terörle mücadelenın etkin şekilde sürdürülebilmesi için İsrail-Filistin, Irak ve Afganis- tan'a uzun vadeli. adil ve kalıcı çözümler bulunması ge- rektığini söyledi Başbuğ. "Bu bağlamda. ABD ve Avru- pa'nın ortak yaklaşım ve işbnüğtnde buhınmalarma ihti- yaç olduğu değerlendirilmektedir. l manm tstanbul'da yapüacak NATO Zirvesi bu amaca ulaşmak için tarihi bir rol oynayacaktır. Türkiye uhı önder Atatürk'ün biz- lere işaret ettiği •Yurtta sulh cibanda sulh' ilkesi doğrul- tusunda, bu konulann çözümünde üzerine düşen görevi yapmaktadır. l nutulmamahdır ki arük küresel anlam- da banş ve güvenlik ya her yerde ya da hiçbir yerdedir.'" \ Genelkurmay Başkanhgı tarafmdan düzenlenen "Türkiye, NATOve AB Perspektifınden KrizBölgelerinin İnceknmesi ve Türkiye''nin Güvenliğine Etküeri"1 konulu sempozyumun açış konuşmasını yapan Genelkunnay 2. Başkanı Başbuğ, güncel konulara ilişkin değerlendirmelerde bulundu. ı Fotoğraf: AA) bulunduğunu dile getirdi. Başbuğ, bu nedenle BM'nin Irak'a etkin bir görev almasını istedi. Oıtadoflu'da sosyal patlama... Ortadoğu ülkelerindeki ekonomik kalkınma ve nüfus arhşlanna ilişkin rakamlarla değer- lendirme yapan Başbuğ, bölgede sosyal pat- lamalann yaşanabileceğini, terorizme daha büyük boyutlarda uygun koşullar yarahlabi- leceğini vurguladı. ABD, A\Tupa ve Japon- ya'nın bölgeden önemli orandapetrol ithal et- tiğini belirten Başbuğ. şöyle konuştu: "Bölge- deki sosyal rahatstzhklar ve ortaya çıkabflecek patlamâlar. petrol üretimini ve ihracatını cid- di şekilde engelley erek bir kaosa da neden ola- bikcektir. Bu sonuca karşı tedbir ahnak, önce bölgedeki ülkelerin sorumluhığudur. Arap Bir- ligi zin esinde bu yönde karar alınmışûr. ABD, AvTupa ve Japony a *nın da bu ülkelere yanum- cı olma yükümlülüğü vardır." Türkiye İle Ortadoğu aynı değll Bazı çe\Telenn Kuzey Afrika ve Ortadoğu'da- ki ülkelenn demokratik yapıya ulaşmasımn so- runlann çözümüne olumlu katkı yapacağını ses- lendirdiklerinı anlatan Başbuğ, Türkiye dene- yimınden örnek verdı. Türkiye'nin bölgeye mo- del olma tartışmalanna da vıırgu yapan Başbuğ, şu noktalara dikkat çektı: '"TürkiyTe'den hareket- le, nüfusun büyük bir bölümü Müslüman olan ülkelerin kolayiıkla demokratik bir yaprya dö- nüşebileceği sonucunu çıkarmak yanıhıcı olabi- lir. Burada unutulan ve veya dikkatten kaçınlan husus, laikliğin Türk demokrasisinin gelismesin- de ana itici güç oluşudur. Bu oluşumda laikligin Türldye'de geçirdiği tarihsel süreç de göz ardı edilmemeu'dir. Laiklik süreci- ni yaşamayan. bu deneyime sahip ola- mayan ülkelerin demokratik bir yapı- ya kolayhkla ulaşabfleceğini söylemek id- diadan Ueriye geçemeyebitir. Anayasa Mahkemesi'nin laiklikle ilgili yorumu vazgeçürnez kaynaktır. Anayasa Mah- kemesi karan 'Demokrası her şeyden önce laıklığe dayanır. Demokrasinin iki önemli unsuru. özgürlük ve eşitliktir. Bu unsurlann gerçekleşmesi ancak dini zorlamalann olmadığı laik toplumlar- da mümkündür' der. Görüldüğü üzere laiklik ilkesi, Türkiye Cumhuriyeti'ni ohışturan tüm değeıierin temeltaşKur." Ege'de ödün verllemez "Kıbnsın Türkiye'ningüvvnl^iileSş- kisi, Türkiy e'y e olan mesafesi ile açık- lanacak kadar yüzeysel değiL daha çok Doğu Akdenizdeki hak ve çıkarianmı- zmkorunmasıilebağlanuİKİır" diyeko- nuşan Orgeneral Başbuğ, Türkiye ve böl- ge güvenhğını etkıleyen diğer önemli konunun Ege olduğunu belirterek şun- lan söyledi "Türkiye'nin uluslarara- sı deniz ve hava sahalannın kuUanüma- su güvenlik gereksinimleri, ulaşım ve doğal zenginlikleri bakımından Ege'de- ki hukukiyaşamsal çıkaıianndan ödün \ermesi olanaklı değildir. Kancı bir ba- nşın sağlanması, Türkiye ile Yunanis- tan arasmdaEge'ye ilişkin sonaüarm adi ve her iki ülke tarafindan kabul edih'r s^kildeçözülrnesmdengeçmektedir. Her aday ülke gibi Türkiye'nin de AB mük- tesebaü çerçevesinde Vunanistan ile bir- likte Ege sorunlarmı çözmesi ya da çö- zülemeyen sorunlan, arasında uluslara- rası Adalet Dhanı'nuı da bulunduğu çözüm yollanna sunmayi kabul ermesi gerekmektedir. Ancak, dikkat edilmesi gereken nokta. hem Agenda 2000'de hem de 1999 Helsinki Kararian'nda göriileceği gibi, bu tip sorunlar tam üye- tik müzakelerinin tamamlanmasından önce çözüme ulaştmlmahdır." ^ABD'dentalejJer geldi' Washington'mistemlerineiHşldntemaslarmsürdü 'İncirlikÜssü, Savurrmave Ekonomik Işbirliği Antlaşması kapsamında sadece eğitim amaçlı kullanılabilir. Diğer talepler içinparlamento karan gerekir' dedi tstanbul Haber Servisi - Genelkur- may 2. Başkam Orgeneral Üker Baş- buğ, ABD'nin ülkesi dışındaki birlik- lerini yeniden konuşlanduma kapsa- mında Türkiye'den isteklerine ilişkin temasların sürdüğunü bildirdi. Incir- lik Üssü'nün sadece yürürlükte olan Savunma ve Ekonomik Işbirliği Ant- laşması (SEtA) kapsamında kullanı- labileceğini belirten Başbuğ, anlaş- ma kapsamında bulunmayan talepler için ise "siyasi karar ve parlamento karan" gerekebilecegini dile getirdi. Orgeneral Başbuğ, Oımhuriyet'in kamuoyuna duyurduğu ABD'nin ye- ni istemlennı değerlendirdi.Istanbul Harp Akademileri Komutanlığı'nda düzenlenen "Türkiye, NATO ve Av- rupa Birliği Perspektifınden Kriz Bölgelerinin tncelenmesi ve Türki- ye'nin Güvenliğine Etkileri Sempoz- yumu"nda gazetecilerin sorulannı yanıtlayan Başbuğ, ABD'den bazı istekler geldığini söyledi. Başbuğ, CUMHURİYETİN KAMUOYUNA DUYURDUĞU ABD'NİN İSTEMLERİ: t/ Türkiye ile ABD'nin Avrupa Kuvvetler Komutan- hğı arasında, Türkiye'de yapüacak eğitim tatbikatlan- na ilişkin bir mutabakat metni imzalayahm. • Bu metin, Türkiye'nin ABD'ye banş zamanı tatbi- katlan süresince her türlü desteği sağlamasını öngörsün. • Desteğin içeriği, NATO ve Türkiye ile ABD ara- sında imzalanan anlaşmalara dayalı olarak biçimlensin. Bunun dışuıda bir istem oluşursa iki ülke temsilcileri birlikte karar versin. «^ABD, Incirlik ve Konya hava üslerinde 48 savaş uçağı bulundursun. Bu uçaklann gereksinimleri de "sflahh tatbikat konuşlarKnrması" koşullan çerçeve- sinde Türkiye'ye getirilsin. ^ Taslakta iki üJke arasında yapılan anlaşmalara ve NATO anlaşmalanna gönderme yapıhyor. Tüm faali- yetlerin bu anlaşmalara dayalı olacağı belirtiliyor. Tür- kiye bunu kabul ederse, ABD istemleri için TBMM'den izin almak gerekmeyecek. ı/lkili görüşmeler sırasında metin dışına da çıkıldı ve taslağa eklenecek istemlerden de söz edildi. Bunlar arasında Trabzon ve Samsun'da deniz üssü istemi de var. Sadece Türkiye'nin değil, başta Rusya olmak üze- re pek çok ülkenin de tepkisini çekebileceğini öngören ABD, bu konuda temkinli hareket ediyor. Ancak iste- mini her firsatta yineliyor. Irak savaşından önce de Ka- radeniz limanlannm kullanımı gündeme gehnişti. bir gazetecimn, Incirlik Üssü'nün kullanımına ilişkin sorusu üzerine şu yanıtı verdi: "ABD Qe Türkiye arasında Savunma Ekonomik İşbir- tiği Antlaşması (SEİÂ)var. Dolayısry - la Incirtik'in herhangi bir şeküde kul- lamhnası da sadece vûrüriükte olan SEİA çerçevesinde olur. Baa konu- larda ABD'den bazı istekler aldık Bunlar üzerinde çahşıyoruz, Bu tstek- lerin içinde SEİA çerçevesinde olan konular karşıhkh görüşülür, karşı ta- raf SEİA çerçevesinde kullanımı ar- zu ederse bu anlaşma içine giren ko- nularda bir sorun olmaz. SEİA çer- çevesinde tncirtik'te bulunacak uçak- lar sadece eğitim amaçu kullanıhr. NATO şemsiyesi vardır." ırak konusu SEİA dışında Incirlik Üssü'nün Irak için kulla- mlıp kullanılmayacağı yönündeki so- ruya da Başbuğ, şu karşılığı verdı: "Irak konusu ayn konu, tamamen SEL<\ dışuıda oîan bir konudur. İs- tekler görüşülüyor. son noktasına ge- ündiğini söyleyemeyiz. Ancak SEİA kapsamında olanistekleri uygubmak isterlerse o kapsamda karşüanabttir. SEİA dışına çıkan talepler tamamen aynbir konudur. Siyasiiradenin v« hat- ta pariamentonun karanna kadar gi- debilecek hususlardır. SEtA. NATO çerçevesinde ABDkabul ederse eğitim faaByetlerini kapsayan bir husustur." Orgeneral Başbuğ, bir gazetecinin, "ABD'nin, SEİA'yı aşan, Karadeniz ikflgffitakpleri()kh^söylenryorn söz- leri üzerine ise "Onlar ileflgflişimdi konuşmanuz uygun olmaz,görüşme- ler zaten bitiyor. Zaten resmi görüşü- müzü ilgili makamlara OeteceğJz" de- dı. Orgeneral Başbuğ. SEtA ile ilgi- li olarak Meclıs karanna gerek olma- dığmı kaydetti. Giil: ABD'nin önehleri var Hükümet de 'istemleri' doğmladı ANKARA (Çumhuriyçt Bürosu) - Dışişleri Bakam Abduüah Güİ ABD'nin üsler ko- nusunda Türkiye'ye bazı "önerüeri" oldu- ğunu kabul etti. Gül, "Her şey; 1980'den gelen Savunma Anlaşması paraleHnde gidi- yor. Baa önerileri var. Bu öneriler anlaşma çerçevesinde olursa kabul görecek" dedi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ise "Bu tür talepler her zaman olabilir. Bu rür ta- leplere veribniş ne Genelkurmayımızuı ne Dtşişlerimizin olumlu bir cevabı \ ardır. Kakn ki bu tür cevaplar vcrüecekse bunu hükümet verir" dedi. Gül, bir tele\izyon programmda gündeme ilişkin sorulan ya- nıtladı Gül, Meclis'te Irak konusundaki genel görüşme- ninardmdan CHP'nin hazır- ladığı bildiride- kı "lafldik'' ıfa- desinin iç poli- tikaya dönük olduğunu sa- vundu. Bu iste- G ... İDrı, . minteknikve T-lf J " \ dipiomatıkola- Turlaye den bazı r a k v a n h .ş 0 | d u _ ğunu iddia eden Gül, "de- mokratikve la- ik" tanımlama- sının yerine u demokratik ve çağdaş" tanım- lamasmın kul- lamlmasuıı is- tediklerim söy- ledi. ABD'nin yeni üs, hava, deniz limanı is- temi olmadığmı savTinan Gül. "Bazı önerileri var. Bu öneri- ler anlaşma çerçevesinde olursa kabul göre- cek" dedi. ABD'nin asken eğitim konu- sunda da talepleri olduğunu söyleyen Gül, Savunma ve Ekonomik tşbirliği Anlaşması çerçevesinin dışındaki taleplere sıcak bak- madıklannı söyledi. ABD'nin üs talebi ko- nusunda Genelkurmay Başkanlığından açıklama yapılmadığını söyleyen Erdoğan ise gazetecilere, "Sizin nereden böyle bir bilgi akhğnuzı bilnıiyorum. Böyie bir şey söz konusu değfl. Bu tür talepler her zaman olabilir. Bu tür taleplere verflmiş ne Genel- kurmayunızın ne Dışişlerimizin olumlu bir cevabı vardır. Kaldı ki bu tür cevaplar veri- lecekse bunu hükümet verir. Böyle bir şey de söz konusu değfl" yanıtmı verdi. Başbuğ'a yanıt verdi Erdoğan: Türkiye örnekülkeolacak ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Başbakan Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin laik demokratik yapı- sıyla Ortadoğu üÛcelerine model olmak gibi bir iddiası olmadığı- nı belirten Ge- nelkurmay 2. Başkanı Orgene- ral Üker Baş- buğ'a verdiğiya- nıtta, "Türkiye, Örnek bir ülke otacaknr. Hiç şüpheniz olma- sm" dedi. Erdo- y ABD'nin Türkiye'den bazı istemkrinin olduğunu belirterek u Bu öneriler anlaşma çerçevesinde olursa kabulgörecek" dedi Erdoğan ise " Talepler her zaman olabilir. Bu taleplere ne Genelkurmayımızvt ne Dtşişlerimizin olumlu cevabı vardır. Kaldı ki cevaplar verilecekse bunu hükümet verir " dedi TJrdoğan "Türki- I Mİi ye, örnek bir ül- \ ke olacaktır. Bu nok- \ tada hiç şüpheniz ol- \ masın. örnek ülke • olmak bizi küçült- \ mez, büyütür" dedi ğan, îngiltere'ye hareketinden önce, Büyük Ortadoğu Projesi konusunda askerler ile hü- kümet arasında bakış açısı farklılığı olup ol- madığınnı soruhnası üzerine, Başbuğ'un açıklamalanna dolaylı yanıt verdi. Türki- ye'nin örnek ülke olacağını vurgulayan Er- doğan, "Örnek ülke ohnak bizi küçültmez, büyûtür" dedi.Erdoğan, G-8 zirvesinde ağu-lıklı olarak Ortadoğu'nun ele aluıacağı- nın alhnı çizerek "Toplantya 'özeffikK' davet edilen ülke konumundayız. Temenni ederim Id Ortadoğu'nun geleceğine yönenk olumlu karariar çiksm" görüşlerini "dile getirdi.