Katalog

2» MAYIS 2004 CUMA CUMHURİYET SAYFA ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Klonuşmasmda Aksoy'a sert yanıt veren Fon Başkanı, TBB'nin genel kuruluna davet edilmediğinden de yakındı Ertürk'ten bankacılara sitemEkonomi Servisi- Şirketlenne el ko- nulan tktısat Bankasrnm eskı sahibı ve işadamı Erol Aksoy'un iddialanna sert biçımde yanıt veren Tasarruf Mervduatı Sigorta Fonu (TMSF) Baş- karu Ahmet Ertürk. "Güçodaklannın borulannı öttürdüğü dönem geride kaldı" ifadesini kullandığı konuşma- sında, bankacılann kendilerine des- tek vermemesinden yakındı. Ertürk. önceki gün gerçekleştirilen Türkıye Bankalar Birliği'nin (TBB) Genel Kurulu'na davet edilmedüderi- ni söyledi. Nasıl bir destek beklendi- ğinin sorulması üzerine Ertürk, "Ban- kacılar iyi bilirler" yanıtını verdı. Müstakil Sanayicı ve Işadamlan Derneği'ne (MÜSİAD) dün konuk olan Ertürk. sağlanan olanaklara kar- şw hâlâ kişısel ve kurum olarak borç- lulardan ya da hukuk mekanızmala- nndan gelen, hatta bazılan **tehdit" boyutuna varan sıkmtılarla karşı kar- şıya olduklannı ıfade ederek "Tazmi- nat davalan, ceza davalan açılacakür aleytıimize. Bunlara hazınz.Ama top- lumun. iş dünyasının bizi destekleme- sini bekliyoruz. Bir kamu görevi \apı- yoruz. Ama Don Kişot göre\i üstlen- mek gerekirse orolüde üstieniriz" de- dı. Ertürk. Uzan ve Aksoy operasyon- • TMSF Başkanı, Erol Aksoy'un iddialanna sert biçimde yanıt verirken "Yüzde 500 faiz, sizin devletin sırtına yüklediğiniz yük" dedi. Ahmet Ertürk, "Güç odaklannın borulannı öttürdüğü dönem geride kaldı" ifadesini kullandığı ve MÜSlAD üyelerinden bol alkış aldığı konuşmasında, Uzan ve Aksoy operasyonlan dışında, TMSF'nin başka girişimleri de bulunduğunu söyledi. lan dışında. TMSF'nin başka ginşim- leri de bulunduğunu söyledi. Aksoy'a sert yanıt Aksoy"un 1.6 milyar dolar olarak hesaplanan borcunun 200 milyon do- lar cıvannda olduğunu öne sürdüğü- nü anımsatan Ertürk "Bu işi hiçbir fi- nansal mühendis çözemez. Ancak biz alacaklanmı/ı tahsile çahşırken. geç- mişin o çılgınca fai/ini elimine ediyo- ruz" dedi. Ertürk, Aksoy'un "yüzde 500faizişletildT iddiası üzenne "Yüz- de 500 faiz sizin devletin sırüna viikle- diğinjz yük" karşılığını da verdı. Aksoy'un "açık pozisyon nedeniyie zararettiği"nden yakındığını anımsa- tan Ertürk, "Sen hesapsız biçimde risk aldıysan bedetini niye toplum ödesin kTdedı. Geçmişte astronomik faizle mev- duat toplayanlann bunun bedelini topluma ödettiğini söyleyen Ertürk. "Bugün aynı kişiler yüzde 500 faiz- le bizi yakiyorsunuz diyoriar. Orta- da ödenmek istenmeyen bir borç var" diye konuştu. Aksoy'un açıkJamalannı, bankacı- lıkta yaşanan trajediye "komedi'' un- surunun eklenmesi şeklinde değerlen- diren Ertürk, TMSF'ye borcu olan bankalara yönelik operasyonlann de- vam edıp etmeyeceği sorusu üzerine "Elbette_. Görev devam ediyor. Sav- saklayan,ipeun seren,bu işeyanaşma- yan. hi nKet göstermeyen herkesin pe- şindeyiz. İ milyar, 1 trihon ne bulduy- sak aİacağız" dedi Borçluya yeni kotayhk Ertürk, bir soru üzerine Çukuro- va Grubu'nun borcuyla ılgıli olarak SPK Başkanı Cansızlar'dan İmar savunmasi: Üzerimize düşeniyaptık ÎSTANBUL(AA)-Ser- maye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Doğan CansızJar. fmar Bankası olayıyla ılgıli olarak SPK'nin üzerine düşen görevin çok fazlasını yap- tığını savundu. Cansızlar, Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü ve Yüksekokulu'nun fi- nans sempozyumunda gazetecilerin sorulannı yanıtladı. Cansızlar, İmar Bankası soruştur- ması kapsamında SPK yetkililerine dava açıl- ması olayının sorulması üzerine. konu yargıya intikal ettiği için bir şey söylemenin mümkün ol- madığını ama yapılan savunmalarda açık ve net bir şekılde her şeyin belirtildiğini söyledi. Bir gazetecınin "SPK güvenirtiliğini zedelemegj- bi bir durum söz konusu mu?" sorusu üzenne Cansızlar şunlan kaydetti. "Hayır, kesintikle öyle bir şeyyok.SPK22yuTıkkök- lü bir kuruluştur. SPK bu- güne kadar bürün şirket- lerie ilgili olduğu gibi bu söz konusu grupla ilgili olarak da en cesur bir şe- kilde davranan. en etkin bir şekilde davranan ku- rumşlaruı başında gel- mektedir". Cansızlar, "Uzanlar'ın Çukurova ve Kepez Elektrik'te yapük- lanyia ilgili gazetelere flan- lar verdiniz ama tmar Bankası konusunda böyle bir şey olmadT şekJınde- kı ıfade üzenne, "Olayı öyle düşünmeyin. Biz tes- pit edilen her hususu bu- güne kadar olduğu gibi kamuoyunun bilgisine sunduk" dedi. "Tespit edilmemiş miy- di?" sorusu üzenne ıse Cansızlar, "SermayePiya- sası Kurulu üzerine düşen görevin çok daha fazlasını yapmışür" dıye konuştu. M4LİYE YASAMINDAN/MI'STAFAPAHUKOĞLÜ : pamuknK iiir.com Okuyucu Kolaylıkla Nasıl Ekonomiyi Analiz Edebilir? Bireysel yatınmcı olarak ekonomist ol- mayan bir kişi, ekonominin gidişatını na- sıl kolaylıkla izleyebilir, yatınmlanna yön verebilir? Bunu aşağıda çok genel hatla- nyla belirtmeye çalışacağız. Döviz ve dövize yatnm Bir ülkenin parasının değeri; 1 - O ülke- dekı enflasyon oranı ile diğer ülkedeki enflasyon oranı arasındaki farka, 2- Ülke- lerarasındaki faiz oranlan farkına, 3- O ül- kenın döviz kazancı ile döviz çıkışı arasın- dakı farka bağlıdır. Dovizin değerini etki- leyen faktörier: Ülkenin ekonomik duru- mu yi görünüyorsa parası değerlenir. Bütçe açığı veriyorsa, işsizlik varsa kur- lar yükselir. Büyüme oranı düşüyorsa kur- lar yukselir. Enflasyon oranı yükselirse kurlar yukselir. ABD dışındaki bölgelerde savaş, gerginlik. huzursuzluklar dolara güç verdiğinden ülkede kurlar yukselir. ABC"nın dış ticaret açığı vermesi halinde kurlann artması gevşer. Petrol fiyatlannın artrrası Euro'nun değerini dolara karşı düşirür; bu da kurlann yükselmesine yol açar Avrupa Merkez Bankası faiz oran- lann yüksek tutması halinde Euro'nun değefi artar. Kısa dönemde döviz kurunu etkileyen faktörlenni ve sonuçlannı şöyle sıraJayabiliriz. • -aız oranlannın artması: TL değer- lenir • 'abancı ülke faiz oranlannın artma- sı: T.'nin değeri düser. • Enflasyon beklentisi: TL zayıflar. • hraç talebinin artacağı beklentisi: TL üzernde olumlu etki yapar. • thal talebinin artacağı beklentisi: TL üzernde olumsuz etki yapar. • Jretkenlik artıyorsa: TL olumlu etki- lenir • Jluslararası pıyasalarda dalgalanma olursa: Kurlar yükselme eğilimine girer. • Ekonomik, siyasal belirsizlik veya bekentisi: Dövize talebi artınr. • Dış borç faizlerinin ödendiği dönem- lerdt Kurlar hareketlenir. • Mir artışının olacağı beklentisi: Dövi- ze oan talebi daha da arttınr. • 4azine'nin yüklü ihalesi: Ükidite sıkı- şıklıâ yaratır ve kurlar gevşer. • "-azıne'nin bono itfasına gitmesi: Kur- lan stınr. • lazine ihalesinde beklenenden çok satış Kurlan gevşetir. • Hazine ihalesinde beklenenden az satış Kurlan hareketlendirir. • Merkez Bankası'nın döviz alması: Kı/İ3i arttjnr. • vierkez Bankası'nın döviz satması: Kuriîi düşürür. • Merkez Bankası'nın ters repo ihale- si: Kurlan azaltır. • Repo ihalesi: Kurlan arttınr. • Maaş - vergi ödeme dönemlerinde: Kurlar gevşer. Kur makası Dövizlerin efektif satş kuru, serbest pi- yasafiyatındanbüyük olursa dövize ta- lep azalır; tersi olursa artar. Bu iki rakam arasındaki farka kur makası denir. Mer- kez Bankalan, bu kur makası belirlenen 'spread'l geçtiğinde kurlara müdahale eder. Kur artşı oranı nasıl hesap edilir? Aşağıdaki formül kullanılarak, kur artışı kabaca tahmin edilebilir. R = Türkiye'deki enflasyon oranı. Pf = Yabancı ülkedeki enflasyon oranı. Kamu Kesmi Borçlanma Gereksini- mi(KKBG) KKBG = Tüm kamu giderieri ile tüm kamu gelirleri arasındaki negatif farktır. KKBG / GSMH oranının yüzde 3 - 4 ol- ması gerekir. Bu oran AB ülkelerinde yüz- de 3'ü aşmaz. Bu oranın yüzde 5 veya da- ha fazla olması ekonomik kriz eğilimini gösterir. Bu orandaki yüzde 1 lik bir artı- şın enflasyonda yüzde 10'luk bir artışa yol açtığı öngörülmektedir. iç borçlar Kısa vadeli borçlann devlet tahvilleri, Hazine bonosu ve TCMB'den alınan kı- sa vadeli avanslann toplamı olan İÇ BORÇ STOKU'na oranının yükselmesi tehlikeli olupfaizleri yükseltir. İç borçlar ile dış borçlann faiz ödemelerinin bütçeye oranı yüzde 25i geçerse borçlanma ihti- yacı sürecek demektir. İç borç stokunun Gayri Safi Milli Hasıla'ya (GSMH) oranı- nın da yıllar itibariyle dağılımını incelemek analiz açısından faydalı olur. Dış borçlar Dış borçlar içinde yerel yönetimlerin ve KlT'lerin payı artarsa olumsuz gelişme kabul edilir. Toplam dış borçlann GSMH'ye oranı yüzde 50'yi geçerse çok olumsuz bir durumdur. Yatınmcılann (Dış borç ana para + faiz / döviz gelirleri = Borç Servis Oranı)nı da gözlemelerinde yarar vardır. Son olarak okuyucu ekonomiyi genel olarak analiz ederken Kapasite Kullanım Oranı'na (bu oranın yüzde 70'ierden aşa- ğı düşmesi ve sürekli yüksek olması iyi kabul edilmez), aynca vergi ve benzerle- rinin GSMH'ye oranı olarak ifade edilen Vergi Yükü rakamlanna da göz atmasın- da sağlıklı analiz^açısından yarar vardır. 20 yaş üstii otomobilk-rin hurdaya çıkanlması karşılığında uygulanan ÖTV indiriminin yüzde 50 düşürülmcsL otomobil tamircileri ve ikinci el otomobil pazarlantası yapanlar tarafindan olumlu karşılandı. Hurda argçtaki ÖTVindirimi sektörü böldü Sanayici tepkili tamirci sevinçliEkonomi Servisi - Hükümetın, hur- daya aynlan araçlar karşılığında yeni taşıt alımında uygulanan 4.5 milyar lı- ralık Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) in- diriminin 2 milyar 250 milyon liraya düşürülmesi karan otomotiv üreticile- rinin tepkısıne neden olurken, ikinci el araç satıcılan ve tamircilerin yüzünü güldürüyor. Tamirciler olarak genellikle Murat 124, Murat 131 ve eski model Rena- ult'lan tarrur ettıkJennı, yeni otomobi- lın kendılerine hiç gelmedığını \oirgu- layan Konya Oto Tamırcilen Odası Başkanı ABDemirkol. şunlan söyledi: -tndirim bizi çok sevindirdi Oto ta- mircileri olarak adeta bayram yapıyo- ruz." "Doğan". "Şabin"' ile "Broâd- vvay" ve "Spring" gibi ekonomik oto- mobillenn daha çok alıcı bulduğunu anlatan Bursa Oto-Koop Başkanı Ra- sim Hazar. "ÖTV indiriminin tama- men kakhnlmasını bekliyoruz'' dedi. TOBB Otomotiv ve Yan Sanayi Sek- tör Kurulu, yeni araç alımında uygula- nan hurda teşvikinin azaltılmasının sektörü olumsuz etkileyeceğının altı- nı çizerken, Otomotiv Sanayii Derne- ği karann gözden geçirilmesi veya en az 2 aylık bır geçiş süresının tanınma- sının gerektiğıni belirtti. Öte yandan Devlet Bakanı AM Baba- can, hurda araçlarla ilgili muamelele- nn çok net olmadığı konusunda cıddı duyumlar aldıklannı ve Maliye Ba- kanlığı ile yaptüdan görüşmelerde, Bakanlar Kurulu'na verilen yetkı ile düzenleme yapıldığını söyledi. H>"un- dai'dan sonra Tofaş da hurda araç teş- vikıne getirilen indınmden kaynakla- nan farkı bu ay sonuna kadar rüketici- ye yansıtmayacağmı açıkladı. henüz kendılerinın görüşmeye baş- lamadığını, grubun hâlâ BDDK'yle görüştüğünü açıkladı. Bankalara borçlu firmalara yöne- lik yeni bir uygulama getirdiklerini kaydeden Ertürk, bu kapsamda bor- cun yüzde 50'sinin peşin ödenmesi halinde tamamen bitirilebileceğini, en az yüzde 20 oranında peşin öden- mesi durumunda ise kalan üzerin- den yüzde 30 indirim yapılacağını ve bunun da 24 ay taksitlendirilece- ğini bildirdi. 'Medya patronu olmak zor' Medya patronu olmaktan hoşlan- madıklarını belirten Ertürk, Uzan şirketlerinde izledikleri "hızla ve yüksek fiyata saüş için hazıriama7 ' politikasmı Aksoy'un şirketlerinde de uygulayacaklannı dile getirdi. Ertürk. "Çünkü medya sahibi ol- mak gibi görünmenin riskleri var. Kırmızı nokta yayıncısı durumuna düşmek de öyle. Bir de RTÜK ile an- laşma yaparak kendi sorununu TMSF üzerinden çözmeyeçahşanlar var. Buna izin vermeyizn dedi. Ertürk, Aksoy'a ait tablolann da müzayede ile satışa çıkanlacağını bildirdi. Zafer Çağlayan: Şirkeüeri bilenler yönetsin ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı' Zafer Çağlayan, TMSF tarafindan el konulan şırketlerin profesyoneller tarafindan yönetilmesini istedi. TMSF'nin, tktısat Bankasf nın hâkım ortağına aıt grubun 38 şirketine el koyma uygulamasınm da doğru ve çok yerinde olduğunu belirten Çağlayan. "kimsenin yapügmın yanına kâr kalmamasL zararlann tazmin edilmesi gerektiğini" ifade etti. ,\ncak. bir kamulaştırmaya da gıdilmetnesinin gereklığıne işaret eden Çağlayan, banka batıranlann mallanna el konulduğunu belirterek el konulan şırketlerin pıyasa değerleri ve borç ödemelerinde sıkıntıya düşülmemesi için bır teklif getirdi. Söz konusu şırketlerin memur kayyumlar yerine, profesyonellerden ve işadamlanndan oluşan bir kayyum tarafindan ıdare edihnesinin tartışılmasını istediklerini bildirdi. NOTDEFTERİ ZEKERİYA TEMİZEL Yazarımızyıllık izninin birbölümünü kullandığın- dan yazılarına bir süre ara vermiştir. İSTANBUL MANİFATURACILAR ÇARŞISINDA SATILIK DÜKKAN Mülkiyeti Vakfımıza ait İstanbul ili, Eminönü ilçesi, Hacıkadın Mahallesi, Atatürk Bulvarı, İstanbul Manifaturacılar Çarşısı'nda 6. Blok, 6527 kapı numaralı dükkan, kapaiı zarfla teklif alınmak suretiyle satılacaktır. 1) Satılacak taşınmazın muhammen bedelı 120 OOO.OOO.OOO.-TL ve geçici temınatı 30 000 000 OOO.-TL'dır 2) Ihale 09/ 06/ 2004 Çarşamba günu saat 15 OO'te T Garantı Bankası A.Ş Emeklı ve Yardım Sandığı Vakfı, Halaska r gazı Caddesı, No 278, Kat 8 Şışlı/ İstanbul adresınde yapılacaktır 3) Teklif mektupları en geç 09/ 06/2004 Çarşamba günu saat 12.00'ye kadar yukandakı adrese verılecek veya aynı gün ve saatte belırtılen adreste bulunacak şekılde posta ile gondenlebılecekîır Postadakı gecıkmeler kabul edilmeyecektır 4) Vakfımız 2886 sayılı kanuna tabı oımamakla, ıhaleyı dıledığı kışı ve kuruluşa vermekte veya ıhaley- yapıp yapmamakta serbesttır 5) Satış hakkında daha geniş bilgı, Genel Müdurluğumuzden şahsen veya (0212) 230 39 40 numaralı telefondan temın edıleb lı r TÜRKİYE GARANTİ BANKASI A.Ş. MEMUR VE MÜSTAHDEMLERİ EMEKÜ VE YARDIM SANDIĞI VAKFI GENEL MÜDURLÜĞÜ Uzan operasyonunda TMSF'ye geçen şirketkrin birkaç ay içinde sattşmm tamamlanması bekleniyor. TMSF danışmanı seçti Star Medya ve Cine-5 bîr ayda satılacak İSTANBUL/ANKA- RA (Cumhuriy«t) - Ta- sarruf Mevduatı Sigor- ta Fonu (TMSF), Uzan Grubu şirketlerinde de stratejısını netleştırdi. Buna göre, Star Medya Grubu haziran sonuna kadar satılacak. Danış- man firmayı seçtikleri- ni belirten TMSF Baş- kanı Ahmet Ertürk, sa- tışın bir ay içinde ta- mamlanabileceğüıi dile getirdi. Ertürk. "Bu Ci- ne-5 için de geçerlT de- di. TMSF Başkanı Er- türk, Erol Aksoy'dan devralınan medya gru- bu için de aynı düşünce- lerin olduğunu. hatta bir aydan önce satma ımkâ- nı bulabileceklerini kaydetti. Bu arada, fon, Tel- sim'in satılmasında en büyük engel olarak gö- rülen "şirketin borçlan konusunda" ise son ka- ran danışman firmaya bırakma eğiliminde. Buna göre, danışman firma Telsim'in borçsuz satılmasının daha kârlı olacağını öngörürse; şirketin borçlannı dev- let üstlenecek. Uzanlar'a aıt olan bi- nı aşkın gaynmenkulün de hemen satılması gündeme geldi. Uzan Grubu'na ait 218 şirke- te el koyan TMSF'nin masraflı olduğu gerek- çesiyle; gruba ait tüm şirketlerin bilançolannı çıkarmaktan da vazgeç- tiği öğrenildi. Bunun yenne sadece 15 önem- lı şirketin bılanço ra- kamlannı netleştiren fon. bu bılançolan da "ticari sır" olduğu ge- rekçesiyle açıklamak- tan kaçınıyor. 'OZELDEN YARARLANACAKL AR' Bağ-Kıır'luya hastane müjdesi ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu) - Başba- kan Recep Ta>>ip Er- doğan. en önemli so- runlan olarak "bürok- ratik oügarşi^yi gös- terdi. Erdoğan. "Bü- rokrasi kendine çeki- düzen versin. Bürokra- tik obgarşiyi yenemez- sek halka olan zulüm de devam edecek" de- di. Erdoğan. yaptıklan bir çalışmayla Bağ- Kur hastalannın özel hastanelerden yararla- nabileceğini bildirdi. Erdoğan, dün Bağ- Kur Genel Kurulu'nun açılışına katıldı. Eko- nomide her şeyin yo- lunda gittığı mesajlan veren Erdoğan, halkı, hukuku ve alın terini sömürenlen bir bir adaletin önüne çıkar- dıklannı. çıkarmaya da devam edeceklerini vurguladı. Erdoğan. "Ekonominin khnyası- nı bozan eller halkın sofrasına uzanamaya- cakür" diye konuştu. Erdoğan. Bağ- Kur'lu- lara da müjde verdi. Erdoğan, özel sektöre ve vakıf sektörüne ait tüm hastaneleri yurt- taşlann hizmetine sun- maya başlayacaklannı ifade etti. Erdoğan, Bağ-Kurlulann artık özel hastanelerden, SSK'lilerin de serbest eczanelerden yararla- nabileceğini söyledi. ÇAĞDAŞ DEMOKRAT MUHASEBECILER BİRLİĞİ'NDEN ÇAĞRI Bizler Demokrat, Yurtsever, Atatürkçü, Laik Çağdaş Muhasebeci ve Mali Müşavırler olarak "Çağdaş Demokrat Muhasebeciler Biriiği GeneJ Kurulu nda" adaylanmızı belırledık Yaptıklarımızla ovûnç duyuyoruz, geleceğı görüyoruz, yapılacakları bilıyoruz. Saygın meslek, saygın meslek mensubu için. Laık-Demokrat Türkıye için. Çağdaş Demokrat Muhasebeciler Birlığı Grubu adaylanna görev verın. Biz, bugünû geleceğe götüren değil, geleceği bu güne getiren ekibız OYUNU KULLAN, OYLARI BOLME ADAYLARIMIZ YÖNETİM KURULU 1- Yahya Arıkart 2- Yûcel Akdemir 3- Hüseyin Fırat 4- Muammer Keskin 5- Hüseyin Bekiroğlu DENETLEME KURULU 1-İ. HakkıBaliç 2- ilhan Gûven 3- Sevim Ergen DİSİPÜN KURULU 1 - Necati Kalkan 2- Coşkun Kolso 3- Mustaîa Gürses 4- Ahmet Uzuntepe 5- Hüseyin Kaleli ADAYLARIMIZIN YER ALDIĞI MÜHÜRLÜ OY PUSULASINI SANDIĞA ATINIZ Genel Kurul 29 May ıs 2004 Cumartesı Saat 11 00 Lûtfı Kırtiar Kong'e ve Sergı Sarayı HarbiyeİSTANBUL Seçimler 30 Mays 2004 Paza' Saat 09 00 -17 00, Lûtfı Kırdar Kongre ve Sergı Sarayı Harbıye ISTANBUL Not: Aidat borcu oy kullanmaya engel değildlr. Nüfus cüzdanı veya sürücü belgenizden birisini yanınızda getirmeyi unutmayınız. >-ÇAĞDAŞ DEMOKRAT MUHASEBECİLER BİRLİĞİ GRUBU