Katalog

27 MAYIS 2004 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab»' cumhuriyet.com.tr 11 Sotya'dan AB besteği • ANKARA (Cumhuriyet) - 2O07'de AB üyeliğı bekleyen Bulgaristan'ın Dışışleri Bakanı Solomon Pasi dün gerçekleştirdiği .\nkara ziyaretınde. "Bulgaristan olarak Türkıye'nin AB sürecine destek veriyoruz" dedi. Pasi, KKTC'ye yöneük açılım konusunda ise "AB'nın atacağı adımlara göre hareket edebilecekleri" mesajını verdi. Dışışlen Bakanı Abdullah Gül ile görüşen Pasi, Karadenız'de ortak arama kurtarma çalışmalan, vıze rejiminin kolaylaştınlması ve kültürel ışbirlığı konulannda anlaşmalara imza koydu ABD'de ikmci 11 Eylül tehdîdi • WASHINGTO\ (AA) - Assocıated Press (AP) ajansının üst düzey terörle mücadele uzmanından aldığı bilgıye göre. "ABD'yi bu yaz aylan içerisinde 11 Eylüİ çapmda büyuk bır terör darbesi daha vurabilir". AP'nin haberinde, ABD'de El Kaide veya onun gibi çalışan terör yuvalarının sakJandığı belirtıldı. İstihbarat yetkilısıne göre, bu terör vurgunu, "kimyasal, biyolojik veya radyolojik biçimde" patlayabılecek. Irakhlara göre işbiriiği tehlikefi • VVASHINGTON (AA) - Gallup şırketının Iraklılar arasında yaptırdığı ankete göre, halİcın yüzde 69'u, Amerikalılann başkanhğındaki Geçici Koalisyon Yönetımi'yle ışbirlıği yaparlarsa yakınlannın tehlikeye düşeceğinden korkuyor. Sünnilerin çoğunlukta olduğu bölgelerde korkusunu ifade edenlerin oranı yüzde 93. Bu oran, Bağdat'ta yüzde 88 iken Şiilerin yaşadığı Bağdat'ın Sadr semtinde yüzde 97'ye kadar çıkıyor. Jirinovski, Bustı için dua edlyor • MOSKOVA(AA)- Rusya'da aşın mıllıyetçi Liberal Demokratık Partrnin Başkanı Vladimır Jınnovski, ABD'de kasımda yapılacak başkanlık seçımıni George Bush'un kazanması için dua edeceğinı söyledi. Irak savaşı yüzünden daha önce ABD'yi sert şekilde eleştiren ve Saddam'ın avukathğını yapmaya talip olan Jirinovski, düşüncelerinin değişmesıne yükselen petrol fıyatlannm neden olduğunu belirttı. NATO Afganistan için destek istiyor • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - NATO Asamblesi Türk Grubu Başkanı, AKP mil- letvekili Vahit Erdem, "Uluslararası camianın ve NATO'nun Afganistan'daki misyonu kritik bir aşamadadır" dedi.4kişilikbırNAT0 parlamenter heyeti ıle bir- likte Afganıstan'a giden Erdem, ziyaretıyle ilgili TBMM'ye bilgi verdi. Erdem, "NATÖ'nun tugay büyüklüğünde 3 bin 600 kışilik askerle takviye edilmesi acıl görünmekte- dır" diye konuştu. Sel yüzlepce canaldı • ANKARA (AA) - Haitı ieDominik Cumhuriyeti'nde, aşın \ağışlar sonucu meydana gelen sel ve toprak laymasında yaklaşık 579 kşiöldü, 100'den fazla kşı de kayboldu. ©ominik'te son yüzyılın «ı büyuk doğal afetine yol açtığı belirtilen yağışlar smucu 13 bin kişinın «c.siz kaldığı bildiriliyor. Ordu birimlerinin de üestek verdiği kurtarma tahşmalanna, yollann lapanması nedeniyle l d «dildiği kaydedilıyor. editörleri, Irak'la ilgili bazı haberlerde yeterince dikkatli olmadıklannı kabul etti ABD gazetesinden özeleştiriDış Haberler Servisi - Amerikan The New York Times gazetesi, Irak'la ilgili haberleri nedeniyle özeleştiri yaptı. Gazetede dün ya- yımlanan yazıda. Irak savaşı ve öncesinde yapılan haberlerde "olunması gerektiği kadar dik- katli olunmadığT kaydedildi ve "Editörlerin, muhabirlerini da- ha fazla kuşkuculuğa yöneltme- leri gerekirdi" dendı. Gazetenin editörleri, "Times ve Iraq" (Times ve Irak) başlığıy- la kaleme aldıklan yazıda, savaş öncesinde ve savaşın başlannda yayımlanan yüzlerce makaleyi taradıklannı kaydettıler. Edıtör- ler, "Yapöğınuz birkaç haberde olması gerektiği kadar dikkatli olmadığımızı gördük. Geçmişe dönüp baköğımızda. öne sürdü- ğümüz iddialan gözden geçirme- de keşke daha karariı olsaydık" ifadesini kullandılar. Doğrulanmayan haberier Gazete, 2001-2003 arasında yayımlanan ve Irak'ta biyolojik, kimyasal ve nükleer silah bulun- duğu veya Saddam Hüseyin'in uluslararası teröristlerle ilışkıh olduğu yönünde ıddialar ıçeren 5 makaleyi örnek gösterdi. Bu ma- kalelerin bağımsız kaynaklarca hiçbir zaman doğrulanmadığını belirten editörler, avnı haberlerin • Amerika'nm önde gelen gazete lerinden The New York Times"ta dün editörlerin imzasıyla yayımlanan yazıda, bazı haberlerin, "bugün güvenilirlikleri sorgulanan" kişilere dayandınldığı, editörlerin yeterince kuşkucu davranmadıklan vurgulandı. kendileri tarafmdan olduğu gibi kabul edildiğini ve dikkatli bir şekilde takip edilmediğini kaydet- tıler. Bazı haberlerin, özellikle son haftalarda güvenilirliklerinin sor- gulandığı Iraklı rejım karşıtlan- na, sürgündekilere ve muhbirle- re dayandığını itiraf eden editör- ler şu görüşleri dile getirdi: "Bu durumda asıl sıkıntı, tüm iddialann Irak'a müdahalede ka- rarlı olan Amerikah yetkilikrce çokgüçlü bir şekilde doğrulanma- lanydı. Oysa aynı yetküiler bu- gün, bu kaynaldar tarafindan yan- hş bilgilendirilmiş oiabilecekleri- ni kabul ediyorlar." Gazete, bu kişiler arasında Sad- dam Hüseyin'in en büyük kar- şıtlanndan olan, ancak yanlış bil- gi verdiği gerekçesiyle geçen haf- ta ABD yönetiminden aldığı öde- neği kesilen Ahmed Çelebi ör- nek gösterildi. Bu kişilerin ger- çek niyetlerine çoğunlukla deği- nilmediği kabul edilen yazı şöy- le devam etti: Haber atlatmak öne çıkü "Muhabirlerini zorlamalan ve daha fazla şüpheciüğe yönlendir- meleri gereken farklı mevkiler- deki editörler, belki de haber at- latma> a daha fazla dikkat ediyor- lardL Irak'la ilgili çarpıcı iddialar, öncetikriyer bulurken bu iddiala- nn sorgulanması gerektiğnıe yer veren beraberindeki yazılar giz- leniyordu." Editörlerin yazısı şu sözlerle son buldu: "Irak'ın silahlan ile yanlış bil- güendirmeleri, henüz halledilme- nıiş bir sorun olarak kabul ediyo- ruz ve kararh habercilik yapma- yı da sürdüreceğizr AP haber ajansı ise. editörlerin örnek gösterdıği hemen hemen tüm makalelerin, eski Genel Ya- yın Yönetmenı Hovvefl Raines dö- neminde yayımlandığına dikkat çektı. Raines, gazetede. onlarca çalıntı ve uydurma haber yapan bir muhabirin ortaya çıkması üzenne geçen hazıranda ıstifa et- mişti. Savaşa karşı asker postallım ABD'nin başkenti VVashington'daki Kongre Binasrnın önü dün savaş karşıü bir sergrye sahne oldu. Amerikan Dostiuk Komitesi adlı örgütün düzenlediği "Gözler Tamamen Açık: Irak'taki Savaşın İnsani Kaybı" adlı eylemde, üzerinde Irak'ta ölen 800 askerin adlanmn yazüı olduğu asker postallan sergilendi. Eylemi düzenleyenler, işgalin uzamasının, postal sayısınni artmasından başka bir işe yaramayacağı görüşünü dile getirdikr. (Fotoğraf: AP) Uluslararası Af Örgütü: Silahlı örgütler ve devletler küresel değerleri kurban ediyor 6 Amerika Haçlı seferi yürütüyor' Dış Haberler Servisi - Uluslararası Af Örgütü, silahlı örgütlenn ve hükümetlerin küresel değerleri hıçe sayarak yürüttükle- ri savaşın, "güvensizük, korku ve bölün- meyi şiddettendirdiğuü" \urguladi. Örgüt, önceki gün yayımladığı 2004 yılı raporun- da. bir yandan silahlı örgütlerin yarattığı terör, bır yandan hükümetlerin giderek ar- tan hak ihlallen karşısında son 50 yılda in- san haklanna yönelik en büyük saldınnın yaşandığını ifade etti. Örgütün Genel Sekreteri Irene Khan, ra- porla ilgili açıklamasında. "El Kaide gibi si- lahlı örgüderin zalimane ve kanunsuz saldı- nlan, dünyanın her yerindeki insanlar için gerçek birtehdit Bazen savaş suçu,bazen in- sanhğa karşı işlenen suç niteliğinde olan bu saldınlan tüm gücümüzle kmryoruz" dedi "tnsanlan saldınlardan koruyabUecek ulus- lararası hukuk ilkelerinin güçlü devleder ta- rafindan oyulmasının korkutucu olduğunu"" belirten Khan, "devletlerin ahlak pusulala- • Af Örgütü'nün 2004 yılı raporunda, bütün dünyada insan haklannın son 50 yıldaki en büyük saldınyla karşı karşıya olduğu vurgulanıyor. Raporda, ABD, "uluslararası adaletin altını oymak ve kendi vatandaşlan için dünya çapında yargı bağımsızhğı elde etmeye çalışmak için haçlı seferi sürdürmekle" suçlanıyor.. nnın kay dığınL güvenlik peşinde gözü kara bir şekilde giderken küresel insan haklan değerlerini kurban ettiklerini'* kaydettı Asıl kitfe imha sflahı adaletsizlik ABD'nin küresel güvenlik gündemı vız- yonunun çökmesinin bır ilkesizlik olduğu- nu belirten Khan, "ABD, ülkesindeki ve dün- yadaki insan haklan ihlallerini görmezden geü>x)r; istediği zaman, istediği yerde önle>> ci askeri güç kullanarak özgürlüğe zararve- riyor ve dünyayı daha tehlikeli bir yer haline getirij'or" ifadesini kullandı. Koalisyon as- kerleri ve silahlı gruplann Irak'ta shilleri öl- dürdüğüne dikkat çekılen raporda işkence- nin Guantanamo, Afganistan ve dünyaran di- ğer bölgelerinde de yapıldığına, rutuklula- nn yargılama hakkının ellerinden alınarak hapis tutulduklanna dikkat çekildi. ABD'nin "terörle mücadele" adı altın- da başlattığı kampanyanın dünyanın so- runlu pek çok bölgesının unutulmasına yol açtığı kaydedılen raporda. "Devletler. Irak'taki kiüe imha silahlanyla ugraşırken gerçek imha silahlan olan adaletsizlik. yok- sulluk, aynmcüık. ırkçılık, kadına ve çocu- ğa karşı şiddet konularry la ilgUenmediler" denildi. Raporda, ABD, "uluslararası ada- letin altını oymakve kendi vatandaşlan için dünya çapmda yargı bağımsızhğı elde etme- ye çahşmak için Haçh seferi sürdürmekJe"* suçlandı. Tûrkjye'deki uygulamada eksüdüder var Raporun Türkiye'ye değinen bölümün- de. ,AKP'nin önemli reform paketlerini ya- salaştırdığı "ancak bunlannhayata geçiril- mesinde eksikükler buhınduğu*" görüşü sa- \-unuldu. Raporda, "Her ne kadar baa iş- kence yöntemleri ortadan kalkü gibi gö- rünse de pons, gereğinden çokfazla güç kul- lanmaya devam ediyor" denıldı. Örgütün, kapatılan DEP'in eski milletvekılleri Ley- la Zana, Hatip Dicle, Orhan Doğan \ e Se- linı Sadak'ın. "Kürt sorunuvla ilgili siyasi çahşmalannı cezalandırmak için hapsedil- diğine inandığı"* ifade edildi. Rapora göre avnca geçen yıl 47 ülkede yargısız ınfaz yapıldı, 28 ülkede insanlar "kaybokhı", 132 ülkede işkence yapıldı, 44 ülkede insanların düşüncelennden dolayı hapsedildi. Kanada'ya sığınmıştı Askerden ülkesine suçlama • Irak'taki görev emrine karşı çıkarak Kanada'dan sığınma isteyen ilk Amerikan askeri olan Jeremy Hinzman, Irak savaşmın yasadışı olduğunu söyledi ve ABD'yi savaş suçu işlemekle suçladı. Dış Haberler Servisi - Irak'ta görev emnne karşı çıkarak Kanada'ya sığınan Amerikalı asker Jeremy Hinzman, Irak savaşının yasadışı olduğunu söyledi ve ABD'yi savaş suçu işlemekle suçladı. Savaş karşıtlannın bır toplantısında konuşan Hinzman, dahil olduğu 82. Hava tndirme Birliği'nin Irak'ta konuşlanacağını öğrendıkten sonra birliğinden kaçtığım belirterek bu kararını saNiındu. Hinzman, uluslararası standartlara göre Irak savaşınrn yasal olmadığını ve uluslararası toplumun büyük bır kesımınce kınandığını hatırlatarak "Irak'm işgaline kaülsaydım. bir suç girişimine kablmış olacaktjm"" dedi. Sığmma isteyen ilk ABD askeri Kansı \e çocuğuyla bırhkte Toronto'ya kaçan Hinzman'in, Irak'taki görev emrine karşı çıkarak Kanada'dan sığınma isteyen ilk Amerikan askeri olduğu belirtiliyor. Kanada göçmenlik bürosu. Hinzman'in davasını temmuz ayında dınlemeye başlayacak. Bir başka Amerikan askeri Camikı Mejia. savaşın perrol için yapıldığı iddiasıyla Irak'taki bırliğını terk ermiş \ e geçen hafta firar suçundan 1 yıl hapis ve ordudan ihraç j cezasına çarptınlmıştı. İRAK'TA KOMUTA KlMDE KALACAK? BaşmüttefikBlair ilegörüş aynlığı DışHaberlerServisi- ABD ile tngiltere. yönetimın Irak- lılara de\Tedileceği 30 Hazi- ran'dan sonra, bu ülkedekı as- keri düzenin kim tarafindan idare edileceği konusunda an- laşmazhğa düştü. Ingıltere Başbakanı Tony Blair önceki gün yaptığı açık- lamada, Irak'taki yabancı as- kerlerin, 30 Haziran'dan son- ra kurulması beklenen hükü- met tarafindan kontrol edil- mesi gerektiğini belırtmış. Washington'ın, "Sonsözbiz- de olmair düşüncesıne karşı çıkmıştı. Blair'e göre, operas- yonlar konusunda Irak'ın ve- to hakkına sahip olması, bu ülkede gerçek egemenhği gös- terecek bır adım. ABD Dışişlen Bakanı Co- lin Powell ise Blair'in konuş- masından sonra yaptığı açık- lamada, Iraklı liderler karşı çıksa bile, bu ülkedeki Ame- rikalı askerlerin ABD tarafin- dan komuta edilmesi gerekti- ğini söyledi. "ABD öncülü- ğündeki birbkler, kendilerinî koruma adma gerekli olanla- n > ı apacakür w diyen Powell. daha önce de "Irakaskerinin. 30 Haziran'dan sonra çoku- luslu güç komutasında görev yapmasım istediklerini" be- lirtmişti. Paçacı'dan itiraz Geçici Yönetim Konseyi'nin üyelennden Adnan Paçaa, ye- ni Irak hükümetının, yabancı güçleri kontrol edebibnesi ge- rektiğini söyledi. Italyan La Repubblica gazetesine demeç veren Paçacı, "Tasanda, ço- kulushı güç konusunda hükü- mete daıuşılacağı befirulhor. Bi- ze göreyse. yabancı loı\"v*etler Irak'a hükümetin izni\le gel- meii, hükümetin sözünden çık- mamah'* dedi. Rus şirketi, senis aracma yönelik saldınnın ardından ülkedeki çahşanlannı çekme karanaldL (Fotoğraf: AP) O HAZİRAN SONRAS1ÎÇÎN PLANLAR Yeni başbakan Şii Şahristani Irak'ta Ruslar da hedef Dış Haberler Servisi - Irak'ın başkenti Bağdat yakınlannda bır Rus konvoyuna düzenlenen saldında 2 kişi öldü, 6 kişı yaralandı. Irak'ta bir santralın yeniden inşasını üstlenen Rus tnterenergoservis şirketi, saldınnın ardından ülkedeki çahşanlannı geri çekeceğıni açıkladı. Rus teknisyenleri taşıyan ser\is aracma, El-Davra santralrnın şantiye kapısına yaklaştığı sırada silahlı kişilerce ateş açıldı. Saldında yaralananlardan bazılannuı dunımunun ağır olduğu açıklandı. Rusya, tüm Rus vatandaşlannın Irak'tan tahliyesı için çalışmalann başladığını bildirdi. Interenergoservis şirketınin yönetimi, son saldınnın ardından çalışanlann ülkeden tahliye edeceklerini açıkladı. Şirket, daha önce Rus hükümetinin tüm uyanlanna rağmen personelinin sadece üçte birini tahliye etmışti. Irak'ta Amerikan askerleriyle Şii lıder Mukteda El Sadr'a bağlı müisler arasındaki çatışmalar da sürüyor. Necef kentinde gece boyunca süren çahşmalarda 24 kişi öldü. 50 kadar kişi de yaralandı. Amenkan askerleri, Sadr'ın yardımcılanndan RiyazElNuri'nin e\ıne baskın düzenleyerek, El Nuri'yi tutukladı. Dış Haberler Servisi -Birleş- miş Mılletler'in Irak'ın yeni başbakanı olarak Şii Hüseyin Şahristani'yi belirlediği belir- tildi. Irak'ta 30 Haziran'daki yönetim devrinden sonra li- derliği kimin üstleneceği net- leşiyor. ABDkaynaklan, Sad- dam Hüseyin döneminde Ebu Garib Cezaevi'nde 11 yıl ya- tan nükleer fizik uzmanı Şah- ristani nin bu göreve getiril- mesinin beklendiğini bildir- di. Aynı kaynak. BM'nin Irak temsilcisi Lahdar Brahimi'nın de. bu görev için düşünülen üç isim arasından Şahrista- ni'yi seçtiğini söyledi. Başbakan olması beklenen Şahristani Irak'ın nükleer programında çalışmayı red- detmesı nedeniyle işkence gör- müş \e hapse atılmıştı. Siya- set dışı bir kimlığe sahip olan Şahristani'nin, Şiiler, Sünni- ler ve Kürtlerin üzerinde bir uzlaşmaya varabileceği bir isim olduğuna dikkat çekili- yor. 1991 'deki Körfez Şa\aşı sırasında Londra'ya yerleşen Şahristanrnin, Şiiler arasmda büyük nüfuza sahip Ayerul- lah Ali Sistani'ye de yakın ol- duğu belirtiliyor. Şahristani, Şaddam' ın, nükleer silahlan- nı, yer altındaki tünellerde sakladığını ıddia edıyordu. Yardımcısı Talabani Yeni kurulacak hükümette, eski Irak Dışişleri Bakam Ad- nan Paçacı'nın sembolik bir makam olması planlanan dev- let başkanlığına, Dava Partisi sözcüsü İbrahim Caferi ve Kürt lider Celal Talabani'nin de başkan yardımcılığı göre- vine getirilebileceğı belirtildi. Irak'ta kurulacak yeni yönetim- de sembolik öneme sahip iki devlet başkan yardımcılığı ve 26 da kabıne üyesi bulunacak.