Katalog

,S"PO"R Cumhuriyet -h -Eiıtbol ilk yarıda Adanaspor ve İstanbulspor maddi açıdan dibe vurdu. Deplasmanlara gidecek para bulamayan iki kulüp futbolun öteki yüzünün en güzel örneği. 2. ve 3. ligde teknik adam ve futbolcuların maaşları ödenmiyor, federasyon sessiz Futbolun parası bitti PFD BAŞKANI CÖZÜYLE Oyuncular zor durumda Turgay $eren (PFD Başkanı): Turkiye Süper Ligi dışındaki kümelerde oynayan futbolcular gerçekten çok zor du- aımda. Ikinci ve Üçüncü ligde, kü- me çıkmaya ya da düşmemeye oynayan ekipler haricindekilerde, yönetimlerfutbolculanna söz ver- diği maddi olanaklan yerine getirmiyorya da geti- remiyor. Bu kümelerde oynayan birçok futbolcu- muz, ücretini alamamak ya da sigorta primi öden- mediği gerekçesiyle bize başvuruyor ve biz de ya- sal yollardan neler yapabileceklerini kendilerine anlatıyoruz. Sonuçta çözüm bulunuyor ancak bu kulüplerin mallanna haciz koymaya kadar varabi- liyor. Biz, dernek olmamız nedeniyle futbolcuya yol gösterme ve destek olma dışında pek birşey yapamıyoruz. Çünkü derneklerin yaptırım gücü yok. Futbolcular kendilerini emekçi kabul edip, sendikal bir örgütlenmeye giderse hak aramalan kolaylaşır. Ancak Süper Lig'deki futbolculann bu konularla pek ilgileri yok. Çünkü keyifleri yerinde, paraya doymuşlar. KULÜP BAŞKANI COZUYLE Yöneticilik cazip değil TamerÇetin(z.Bumu Başkanı): Ikinci ve Üçüncü üg'de top koşturan futbolcular kadar kulüpler de sorunlarla boğuşu- yor. Geçmişten gelen vergi ve SSK prim borçları bizi çok zor durumda bırakıyor. Eskiden re- vaçta olan yöneticilik makamına da artık kimse talip olmuyor. Yani kimse elini taşın altına sokmak istemiyor. Vergi ve SSK affı da ku- lüplerin sorunlanna çare olamadı. Bu yalnızca bi- zim değil Fenerbahçe, Galatasaray gibi büyük ku- lüplerin de sorunu. Türkiye UEFA kriterlerine uy- mak zorunda kaldığında eğer bu sorunlar çözül- mezse, futbolumuz çöküş yaşayabilir. Çünkü bu kriterlere uyabitecek yaJn/zca 3 - 4 kulüp var. An- cak bu bize biraz da umut veriyor. Çünkü devlet futbolun çökmesine izin vermez ve çözüm için kar- şılıklı adımlar atılır diye düşünüyoruz. Baştarafı SAYFA1 na 1 'er milyon dolarlar veriyor olsun. Ve her yıl söz konusu 8 takımın tüm futbol- cularını gönderdiğıni ve yerlerine yeni- lerini alarak, 25 futbolcuya daha kazanç kapısı olduğunu düşünelim. Bir futbol- cunun profesyonel futbol ömrünü de 10 yıl olarak kabul edelim. Tüm bu ve- rileri bir araya getirdiğimizde 8 kulüp yıldatoplam 200 futbolcuya 1 milyon do- lar veriyor. On yıl boyunca bu sürerse 2 bin futbolcu böylesi bir kazançtan ya- rarlanıyor. Pekiyi Türkiye'de amatör lig- ler dahil 200 bin lisanslı futbolcu, yani ekmeğini futboldan kazanmayı düşle- yen genç olduğuna göre, 2 bin sayısı- nın dışında kalan 198 bin kişi ne ile kar- şı karşıya? Işte karşımıza çıkan tuhaf ger- çek. Türkiye Ikinci ve Üçüncü Liglerin- de mücadele eden ekiplerden şampi- yonluğa veya küme düşmemeye oyna- yanların dışında durum hiç de iç açıcı değil. Orta sıralarda yer alan takımlar- daki oyunculann en büyük şikayeti, ken- dilerine söz verilen ve hakları olan üc- retleri alamamak. Genç yaşlarda büyük umutlarla başladıkları mesleklerinde 30'lanna yaklaşmalanna karşın yaşam- larını idame ettırecek düzeyde gelir sa- hibi olmayan 10 bin'lerce futbolcu zor durumda. En verimli olacakları yaşları- nı bu meslekte tüketen ve futbolculuk uğruna ya da ailelerinin ekonomik du- rumlan nedeniyle eğitimlerine gereken önemi vermeyen gençler, Türkiye'de yasal boşluklardan yararlanan kulüp yö- neticileri nedeniyle de sigortasız çalı- şarak, sosyal güvenceden yoksun ka- lıyorlar. Çelik: Futbolun önemli sorunu Bu acı tabloyu futbol dünyasın- dan isimlerle konuştuk. Geçen sezon Erzurumspor'da teknik direktöriük yapan Lemi Çelik, "Türkiye'de pek çok alan- da görülen gelirdağılımı adaletsizliği ne yazık ki futbolun da en önemli sorun- ları arasında. Bu adaletsizliğin, ülke- mizde ve dünyada büyükbir sektörha- line gelen ve yılda 280 milyar dolann döndüğü bir alan olan futbolda görül- mesinin bir nedeni olması gerekir. Bu neden ise neyazıkki ülkemiz futbolun- dayaşanan sistemsizlik, kulüplerin ya- sa tanımaması ve her meslek dalında olduğu gibi futbolculann da kazanım- lan için örgütlenmemesidir. Yanikulüp- lerin futbolculara ve teknik direktöhe- re, kısacası futbol emekçilerine karşı sorumluluklannı beliriemeleri ve uygu- laması gerekir. Bu aslında biranlamda devletin sorunudur. Futbol mesleğinde başanlı olmak ve para kazanmak iste- yenleri, biryönden üniversite sınavına çalışan öğrencilere benzetebiliriz. Ça- lışmak elbette başarıyı getirir ancak herkes çok çalışmışsa ve kontenjanlar sınııiı ise sadeceyetenekli, zeki ve şans- Lisanslı futbolcu sayısı - Süper Lig: 570 - 2. Lig (A) Kategorisi: 504 - 2. Lig (B) Kategorisi: Bin 405 - 3. Lig: Bin 752 - Toplam: 4 bin 231 Amatör lisanslı futbolcu sayısı: 196 bin 467 FUTBOLCU HAKKINI NASIL ARAYACAK? f f creti ödenmeyen ya da I I SSK primlerinin \^J yatınlmayan futbolcu, öncelikle noter kanalı ile TFF'ye ve kulübüne protesto çekmeli. Bu protestonun fotokopisini konunun dernekçe izlenebilmesi için Profesyonel Futbolcular Derneği'ne göndermeli. Derneğin takipçiliğinde federasyon, konuyu çözüme kavuşturuyor /; olanlar mutlu sona ulaşır. Bu neden- le önemliolan kontenjanı ve kaliteyiart- tırmak, çarklan sorunsuz işleyen birsis- tem yaratmaktır. Aynca devlet ve spon- sorlar bu sistemi kurarken futbolcula- ra da önemli görevler düşüyor. Doğru modelde örgütlenmeyi mutlaka başar- malan gerekiyor. Profesyonel Futbolcu- larDerneği çatısı altındaki örgütlenme, kurumun sorumluluklannıyeterinceye- rine getirememesi nedeniyle başanlı olamıyor. Bu durumda futbolculann mutlaka sendikalaşması ve Avrupa'da- ki örnekleri gibi sosyal güvenceleri için mücadele etmelerigerekir. ömeğinAv- ve futbolcunun alacaklan için kulübe haciz koydurmaya dek varan yaptınmlar uyguluyor. Ancak TFF, futbolcunun sözleşmede yazan ücreti ile ilgilı yaptırım uyguluyor. Aynca böyle bir durumda futbolcunun sözleşmesi, alacaklan saklı tutularak, TFF'ce geçersiz sayılıyor ve oyuncuya transfer yolu açılıyor. rupa'daki pekçok ülkede, futbolcular zorunlu olarak sigortalanıyor"ded\. Gençler kandırılıyor Lemi Çelik, genç futbolculann kandırıldığını dasöyleyip, "Ikinci Lig ve Üçüncü üg'de birçok kulüp, futbolcu- lanna asgah ücret dahi vermemek için, onlara "maaşımı aldım ya da almaya- cağım" diye imza attınyor. Amaç gen- cecik çocuklan kandınmakgibi görünü- yor. Ancak kulüplerin durumlan da or- tada. Temeldesistemyanlış. Sponsoriuk sistemi şart" ifadesini kullandı. Kulüpler Batacak mı? A p N A N D I N Ç E R Sayın Spor Bakanı Mehmet Ali Şahin'in açıklaması ile belediye- lerin kulüp desteğini kal- dıracağını belirtmesı so- nucu, profesyonel futbof takımlarımız acil kaynak sorunu ile karşı karşıya kalacaklar. Yıllardır amatör kulüp-profes- yonel futbol şubesi ikılemıne sıkışmış dernek yapılan futbolun mevcut dünya standartına ters düşmektedir. Geçmiş dö- nemlerin dolar zenginı reklamcı yöneti- cileri artık kalmadı. Türkıye'nin AB ve IMF standartlan sürecindekı ekonomik gerçeklerin, futbolda ortaya çıkan para- sal sorunla- r nedeniyle kulüplen kapatma çizgisine getirdiği bir gerçektir. Türkiye'de üç bü- yükler dışındaki Süper Lig kulüpleri yö- netici bulmakta zorlanırken ikinci ve üçüncü liglerdeki tüm yük belediyeler- dedir. Belediyelerin genellikle "sosyal faaliyetler" içeriğinden usulüne uydu- rularak aktarılan paralar ile Anadolu fut- bolu ve Özal'ın kurdurduğu üçüncü lig- ler bugüne gelebildiler. Toplumsal ileti- şim ve huzur açısından önemli görevler yüklenmiş kulüpler yıllardır hiç bir şah- si sorumluluklan olmayan yöneticileıie belediye kaynağı ile profesyonel futbol kulüplerini yönettiler. Trıbün gücünün aynı zamanda sıyası bir yansıma olaca- ğını da düşünen yerel siyasetçiler, 25 yıldırgündemden inmediler. KimileriSe- fa Sirmen, Celâl Doğan, Hasan Suba- şı v.b. gıbı önemli tesis ve yatınmlarla ku- lüplere destek verırlerken, bazıları da AŞ. olmak doğrusunu başlatmalanna karşın vergi, transfer borçları altında ezi- lip yok olma sınırına dayandılar. Maliye- ye olan borçları nedeniyle yönetıcılen- ne yurt dışına çıkma yasağı konulan ku- lüpler sahipsız kaldı. Şahsen en zor za- manlarda hatırlanan teknik direktör ola- rak inanılmaz zorluklar yaşadım ve ha- len futbolcu ve teknik adamlar bu ger- çeklerle yüz yüzeler. Şu anda bir çok kulüp yoklukla boğuşuyor. Getirisi olmayan birfaaliyet durumuna düşen kulüpler, yaşayabil- mek için yenıden yapılanmak ve kaynak yaratmak zorundalar. Futbol Federasyonu'nun gelirleri, maç yayın ödemeleri ile desteklenme- ye çalışılan zor durumdaki kulüplere bu da yetmiyor. Bosman uygulamasından sonra yalnız biz değil dünya futbolu da krize girdi. Ispanya, Italya ve AJmanya hat- ta Ingiltere'de ünlü kulüpler batma nok- tasına gelmiş, çare anyorlar. Borsa ve benzeri sponsor destek zorlaması ile ye- ni arayışlarda olan ünlü kulüpler isteni- len çareyi de üretemıyorlar. Reklam ge- lirleri için yeni ve medyatik ortamlar sağ- lansa da kulüpler yaptıklan işin karşılığı- nı alacak bir sürece girmek zorundalar. Alt yapılanndan yetiştirdikleri yetenekle- rin sayısını artırmak ve futbol eğitimi tek çıkış yolu. Ne var ki hâlâ ülkemiz bunun önlemini almış değildir. Rakamlar gerçek değil Profesyonel futbolculann kontrat- larında gerçek rakamlar belirtilmediği için futbolcu da devlet de hakkını alamı- yor ve mağdur oluyor. Açlık sınırtndaki bir çok futbolcu kendine kulüp anyor. Transfer sistemindeki bozukluk nede- niyle yıl içinde kulüp değiştirme avanta- jını da hem kulüpler hem de teknik adam- larla futbolcular iyi kullanamıyorlar. Böy- le olunca da transfer çılgınlığı artarken kulüp de mali yönden daha da çıkma- za girmektedir. Türkiye kendi şartlan ile UEFA kri- teıierini bütünleştirip gerçek futbol ku- lüp yöneticileri ve profesyonel verimli gerçeğini yaratmak zorundadır. Tribün se- yircisi, yayın haklan, demek gelirlen ve- ya bağışlarla bugünkü borçlann altın- | dan kalkılamaz, kulüpler batar. » Futbol sektörü zorda. Çağın yeni l seçenekleri gözönüne alınarak gelir-gi- j der şeffaf, ciddi yönetimlerin ve futbol , adamlannın elinde eğitilen, zamana kar- şı çalışılan bireğitim ülkesi olmak zorun- dayız. Aksi halde dünya üçüncüsü olmuş bir ülke olarak iflas eder ve geçmişi ara- nz... Kulüpleri de batınnz. :- - •£ -^S\_ IRYAZAR İR KİTAP^ Olimpiyadlar CÜNEYT KORYÜREK OÜMPİYADUft D ünya sporlannın olimpiyatlaria baş- lamadığını ve olimpiyatların Yunan Yarımadası'nın Olimpia yöresinde başladığından dolayı bu adla anıldığı "Olimpi- yadlar" adlı kitabında anlatan Cüneyt Koryü- rek, bu tarihi olgunun, en uzun süreli ve en zen- gin spor şöleni olduğunu ortaya koyuyor. Kor- yürek, çok istediğimiz ancak Türkiye'ye getir- meyi başaramadığımız olimpiyat hakkında bir- çok bilgi eksikliğimiz olduğunu belirtiyor. - Krtabı yazmadaki amacınız neydi? Tek nedeni konudaki boşluğu doldurmak. Daha önce çıkardıklanmda 2000 yılının olimpi- yatları eksikti. Yeni bulgular buldum. Dünyanın en önemli spor olaylarının başında gelen olim- piyatlar hakkında birçok kişinin bilmediklerini an- latmak istedim. Üniversitelerdeki spor bölüm- lerinde kaynak kullanılmasını da hedefledim. - Yararlandığınız kaynaklar nelerdi? 1948'den bu yana oluşturduğum muazzam bir arşivim var. Yüzlerce kitap ve binlerce kü- pürden oluşuyor. Aynca benim yedi olimpiyat tecrübem var. Birçok yabancı yayın da bunun içinde yer alıyor. Amacım araştırma yapan in- sanların yararlanmasını sağlayacaklan bir kay- nak ortaya koymak. Ancak 2800 yıla dayanan olimpiyat tarihini 136 sayfaya sığıdırmanın zor- luğu var. - Olimpiyat'ları Türkiye'ye getireme- mezin nedeni neydi? Devlet adamlannın ve iş çevrelerinin olim- piyatlann Istanbul ve Türkiye'ye kazandıracağı olumlu unsurlan anlayamaması başta geliyor. Dünyanın hiçbir aday kentinde olmayan bir ya- samız var. Aslında 2002 Dünya Kupası için Japon Başbakanı ve G. Kore Cumhurbaşkanı dünyanın her ülkesini gezerek şampiyonanın kendilerine verilmesini istedıler ve lobi yaptılar. Sonucunda da FIFA'nın tarihinde ilk defa olarak iki ülkeye verildi. Bu turnuvayı almak istediler ve başardılar. Ancak biz de böyle çalışmalar yapılamadı. 11ŞUBAT2004 -SAYI13