Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3 ARALIK 2004 CUMA 14 KULTUR [email protected] 'Bir tath huzur aknaya geldik' KüJtür Servisi Mimarlar Odası Istanbul Şubesi, Mimarlar Odası'nınkuruluşunun 50. yüdönümü nedeniyle, 5 Aralık Pazar günü Yeni Melek Gösteri Merkezi'nde 'Mimarükve Kent Şenliği1 başlığıaltında bir dızi etkinlik gerçekleştirecek. Mimarlık mesleğinin ve mimarlann, toplum ve kullanıcılarla doğrudan buluşmasını hedefleyen Mimarlar Odası, bu kopukluğun asıl kaynağı olan örgütsüzlüğü aşmayı ve kentin 'kent' olabilmesinin önkoşullanndan biri olan 'demokratik' değerlere sıkıca sanlmayı hedefliyor. Yaşadığı mekânlara, 'kültürel ve doğal değerierimiz'e sahip çıkan 'kentü kuruhışlar ve inisiyatifler'i geleceğin yaşanılır kentlerinin asıl mimarlan olarak gören oda, 'MimarlarOdası Toplum Hizmetinde, Toplum Hizmetinde Mimariık* sloganıyla yola çıkıyor. 'Mimarlık ve Kent Şenliği' pazar günü saat 11.00 24.00 arası Yeni Melek'te YAZI ODASI SELİM İLERİ Hatıra Duygusu Geçmişteydi, yıllar önce. Tangolar dinliyorduk. Eski plaklardan kaydedilmiş bu şarkılar, keskin cızırtılan, tavadaki kızgın yağa tek tek atılan palamut dilimlerinin çıkardığı sesleri o kadar andınr höngürtüleriyle insanı bin duyguya alıp götürüyordu. Bir arkadaşımız anlatmıştı: Çocukluğunda, annesi ve diğer bazı ev hanımlan, her hafta bir araya gelip tangolar söylertermiş. Sahne çarçabuk gözümün önüne geldi. Bu tango okuma günü de, bir tür misafir günü sayılmaz mı? Evierden hatırlıyorum: öyle herzaman açıktutulmayan, kapılan kapalı, adeta perili, gizemli misafir odalan vardı. Pek de büyücek olmayan oturma odalannda günler geçırildikten sonra, misafir odalanna kabul günlerinde geçilirdi. O günlerin dünyasında hep misafir günleri, kabul günleri olurdu. Misafir odası da sabahtan açılır, derlenirtoparlanır, havalandınlır; öğleden sonraya hazır edilirdi. Selçuk Baran, Haziran adlı kitabında yer alan, eşsiz "Konuk Odalan" hikâyesinde, davranışta incitici, acıtıcı bir yaşama biçiminin izlerini kaleme getirir "Konuk odası pek sık açılmazdı. Komşular genellikle holde kabul edilirdi. Ve 'Aman canım, şurada oturuveririz işte...' 'Aa vallahi olmaz. içeri buyrun. Gelmezseniz gücenirim sonra...1 'Biz yabancı mıyız, aşk olsun, içersini kirletip ne olacak? Oh, ne güzel serin burası...' denirdi." Kederli, içe kapanık bir yaşamın öğelerindendi misafir odalan. Bizim hiç olmadı. Daha orta halli evterde yaşıyorduk herhalde. Selçuk Baran'ın hikâyesindeki mutsuz genç kadın, 'salon 'un son defa tozunu alıyor, yastıklan düzeltiyor, keten kılıflan kaldınyor. Misafir odamız yoktu ama, koltuklara, kanepeye ille kılıf geçirilirdi. Keten değil; amerikanbezinden kılıflar... Genç kadın, sonra, orta masanın üstüne şekeriiği bırakıyor mutfaktatepsiye çayfincanlandiziliyor, mavi bir porselen tabağa evde kotanlmış tatlı çöreklertepeleme dolduruluyor. Diyor ki Selçuk Baran: "O zaman elleri buz gibi olurdu. Kimbilir neler beklerdi bu olağanüstü akşamOysa hiçbir şey değişmeyecektir. O kadınlar, o tangolarda "... kalbim onu özlüyor..." diye hicrania söyleyecekler ve her şey hep aynı devam edecektir. "Belki neşeli biri gelmişse bolca gülünürdü, o kadar. Konuklar gidince, bardaklan yıkarken yardım ederdim yengeme. Sımsıkı arkaya çektiği saçlan alnına dökülmüş olur, hiç konuşmazdı. Uykusuz ve bitkin görünürdü." Bu, kadınlı erkekli bir gece buluşmasının hemen sonrasıdır. Bazan da öylesi gece toplantılan, gece konuklan olurdu. Türk hikâyecisi, Oktay Akbal'dan bugüne, habraduygusuna geniş yer vermiştir. Oktay Akbal'ı Sait Faik'ten ayıran en önemli fark, hatıra duygusudur bence. Oktay Akbal bir anımsayış tadı katmıştır. Selçuk Baran'ın "Konuk Odalan" da bir anımsayıştır. Hep dar hayatlara yazgılı ev kadınlannı anımsayış. Misafir odalan gibi misafir günleri de kayboldu. Ya da, kentin kimi semtlerinden el ayak çekti. Töreye bağlı semtlerde belki yine variığını koruyor. Anneminki, her ayın ikinci pazartesi günüydü. O güne en çok 'batonsale' için sevinirdim. Tatlının yanında ille tuzlu. Batonsaleler Savoy Pastanesi'nden alınırdı. Ama kek ille evde yapılacak. Ve her defasında da kabarmadığına hayıflanılacak... Okul dönüşü, hanımlan söyleşirken bulurdum. Televizyon yoktu. Hayat dümdüz, akar durur. Insanlar çocuk kalmış... Dedikodular bile masum... öneriler: Kitap / Yorgun Anılar Zamanı, Ayşe Sansayın, Can Yayınlan, 2004. (Gerçekten 'duyarlı', gerçekten 'ince', gerçekten Türkçe' öyküler okumak isteyenler için...) lardan." Kongreye doğru Kentsel sorunlara karşı yönetimleri uyaran, denetleyen, yasalar ve kamuoyu desteğiyle yaptınm uygulayan, bu nedenlerle de kentlilerin ilgisini çeken bir meslek kuruluşu olan Mimarlar Odası, 50. yılında düzenlediği bu etkinlikle, kentlilerle birlikteliğini yalnızca lokal sorunlarda değil, kent bütünlüğünde arayan bir tutumu yansıtıyor. 'MimartakveKent' sorunlannın ele alınacağı Şenlik, 2005 Temmuzu'nda IstanbuFda yapılacak ' l luslararası Mimarlar Birliği XXII. Dünya Mimarlık Kongresi'ne bir hazırlık etkinliği olarak da ele alınıyor. Kent kültürünün taşıyıcılığını sağlayan sanatçılann da katkısıyla bu buluşmayı sanatsal bir gösteriye dönüştürmek isteyen Mimarlar Odası'nın aralık ayında gerçekleştireceği etkinliklerden ilkı olarak 5 Aralık'ta Yeni Melek'te yapılacak geceye otuzun üzerinde sanatçı katılı • 'Mimarlık ve Kent Şenliği 'nin gece gösterisi saat 2 0.00'de başlayacak. Bulutsuzluk Özlemi, Erol Evgin, Jakiin Çarkçı, Mutlu Torun, Sema, Timur Selçuk, Üç Kadın (Sumru Ağıryürüyen, Yasemin Göksu ve Yeninur Ada), Vedat Sakman, Yeni Türkü ve Zuhal Olcay 'ın İstanbul 'u anlatan şarkılanyla katılacaklan gecede Zeynep Tanbay, bir dans gösterisiyle yer alacak. alacak sanatçılar arasında, Nejat Yavaşoğullan(Bulutsuzluk Özlemi), Derya Köroğtu (Yeni Türkü), Erol Evgin, Vecdi Sayar gibi mimar kökenli olanlar da var. 1 Zuhal Olcay, 2 Mutlu Torun, 3 Bulutsuzluk Özlemi, 4 Erol Evgin, 5 Timur Selçuk, 6 JakMn Çarkçı, 7 Sema, 8 Vedat Sakman, 9 Yeni Türkü, 10 Zeynep Tanbay. yor. Kent dostlan, sanatçılar, kentli kuruluşlar, gençler ve mimarlann buluşacağı 'ıstanbuJ Mimarlık ve Kent Şenliği' ile Mimarlar Odası, 50 yıllık birikimini kentlilerle birlikte kutlamak ve bu kutlamayı şenliğe dönüştürmek istiyor. Şenlik programı üç ana bölümden oluşuyor. gileneceği 12 sunuş yer alacak. Gündüz etkinlikleri çerçevesinde, Türkiye Yazarlar Sendıkası üyesi 9 şair, kent üzerine yazdıklan şiirlerini okuyacaklar. Bengisu Gençay'ın 'Kent Suçlan, Kent Düşleri' adlı belgeseli ve îlterişTezerın 'tstanbul' konulu fotoğraf gösterisi de bir kokteylle sona erecek olan gündüz etkinlikleri çerçevesinde yer alıyor. Şenliğin gündüz etkinliklerine giriş ücretsiz. bul'dan' başlıklı gösterinin kurgusu ve yönetimini Vecdi Sayar üstlenmiş. Sunay Akın'ın îstanbul'u anlatan öyküleriyle katılacağı ve yapımcılığını Özdem Petek'in üstlendiği gecenin görsel anlatımı Hilmi Etikan'ın, 'Sinemada İstanbul' kolajı ıse NebilÖzgentürk ve 'Bir Yudum Insan' ekıbının ımzasını taşryor. Bulutsuzluk Özlemi, Erol Evgin, Jakiin Çarkçı, Mutlu Torun, Sema, Timur Selçuk, Üç Kadın (Sumru Ağıryürüyen, Yasemin Göksu ve Yeninur Ada), Vedat Sakman, Yeni Türkü ve Zuhal Olcay'ın Istanbul'u anlatan şarkılanyla katılacaklan gecede Zeynep Tanbay, bir dans gösterisiyle yer alacak. Biletleri Biletix'ten sağlanabilecek. Gösteride yer Sergller Yeni Melek Gösteri Merkezi fuayesinde, Mimarlar Odası'nı, katılımcı kuruluş ve inisiyatifleri, karikatür ve fotoğraf sanatçılannı 'kent ve mimarlık' bağlamında buluşturacak bir başka etkinlik de saat 11.00'den başlayarak gün boyu sürecek olan sergiler. Bu kapsamda, 'Basında Mimarlar Odası', 'Kent ve Çevre İnisiyatifleri', 'Mimarlar Odası FotoğrafYanşmalan SeçkisiVEtnografik Mimarlık Ürün ve Araçlan', 'Yaşasuı Kentler Fikir Projesi YanşmasT ve Behiç Ak, Mustafa İzberk, Tan Oral karikatür sergıleri yer alıyor. Kentli kuruluşlar anlatıyor Şenlığın, Saat 13.00 ıle 20.00 arasında yer alacak gündüz programının ana etkinliğini, 'Kentfi Kuruluşlar Kenri Anlaüyor' başlıklı forum oluşturuyor. Bu bölümde, STK'lerin ve sivil inisiyatiflerin kent sorunlanna ilişkin etkinliklerinin ser istanbul öyküleri. istanbul şarkıları 'Mimarhk ve Kent ŞenliğTnin gece gösterisi ise saat 20.00 de başlayacak. 'Bir TarJı Huzur Almava Geldik İstan ARtFDAMAR Kasırrt2004, şiire yer veren edebiyat K dergilerinden: Ada (Trabzon), Adam Sanat, Agora, Akatalpa, Berfin Bahar, Dize, Edebiyat ve Eleştiri, Hayvan, îmgelem, Imlâsız, Kitaphk, Sanat ve Hayat, Şiiri Özlüyorum, Şiirin dergisi, foplu Fotoğraflar (Kütahya), Ünlem, Varhk, Yaba ve Yasakmeyve'de yayımlanan şiirleri okudum, inceledim. Ve Akatalpa dergisinde yer alan Sina Akyol'un "Hazırlık ŞüriÖlü Hayafını Ayın Şiiri olarak değerlendirdim. Akyol'un Varlık'ta "SöjienmeJer", Yasakmeyve'de "Rastgele Sıralannuş Şinier" adında şiirleri de var kastm sayılannda. Bunlar da güzel şiirler. Sina Akyol şiirleri. Evet, düşünceme göre yıllardır izlediğim şiirlerini göz önünde rutarak Sina Akyol şiiri diye bir benzersiz şiirin varhğından söz edebiliriz. Akyol başlan ^$WJi gıcından bugünlere kadar şiirini değiştirmedi. Aynı biçimi korudu. Kuşkusuz içerikte binbir konuya, düşünceye, duyguya değindi, değiniyor. Az önce benzersiz bir şiir dedim, bu bir yerde doğru olmakla birlikte Japon şiiri haikularla bir uzak akrabahğı da yadsınamaz. Haikulann bilinen biçimlerine tam bir uygunlukta değilseler de sözü edilmeyen belirli bir duygu uyandırması yönündedir bu yakınlık. Akatalpa dergisindeki şiirini seçmera öteki dergilerde çıkanlardan daha güzel bulduğumdan ötürü değil. Değerli eleştirmen, yazar Ramis Dara'nın tam beş yıldır bu dergiyi Bursa ilimizde binbir özveriyle aksatmadan sürdürmesindeki çabasmı selamlamak içindir. Izmir'de yaşayan Sina Akyol'a da merhaba. Halikarnas Balıkçısı'nm edası ve sıcaklığıyla. 'Sınav iptaliyle hukuk çiğnendi, devletin ciddiyeti ve güvenilirliği zedelendi' AKP'nin kültür operasyonuna tepld ÇETtVYİĞENOĞLU ADANA AKP'li Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu'nun çoğunluğu senfoni orkestralan olmak üzere çeşitli sanat kuruluşlanna sanatçı almak için açılan suıavlan iptal etmesi kültür ve sanat örgütlerince tepkiyle karşılandı. Ankara'da toplanan örgüt yöneticileri Mumcu'nun karannın hayal kınklığı yarattığını ve şaşkınlıkla karşılandığım belirterek aslında bu operasyonla yapılmak istenenin bakanlığa bağlı bütün sanat kurumlarının, kütüphanelerin ve müzelerin yerel yönetimlere bırakılarak özelleştirilmek olduğunu bildirdiler. Aynca, sınav iptal karannın derhal kaldınlarak kurumlann kadro eksiğinin tamamlanmasını istediler. TBMM'den çıkanlan ve Sa\in Cumhurbaşkanınca veto edilen yasa metninde diğer pek çok bakanhkla birlikte Kültür Bakanhğı'nuı taşra birimlerinin de yerel yönetimlere \e il özel idareİerine bırakıldığı açıkça görülmektedir. Yasa henüz çıkmadığı halde, sanatçuun iş güvencesini, sosyal haldannı ortadan kaldıracak performansa dayalı ücret" adı altında sözleşmeüliği yaygmlaşüracak bir anla>iş, işkolumuza yerleştirilmek istenmektedir" denildi. Söz konusu karardan bir an önce dönülmesi istenen bildiride istemler şöyle sıralandı: "İptal ve erteleme karan derhal kaldınlmalıdır. Sınav larda başaruı olan sanatçılar bir an önce görevlerine başlatünıalıdır. Kültür ve sanat kurumlanmızuı içinde bulunduğu kadro açığı dikkate ahnarak Kedilikle yeni sınaviar açümah. eksik kadrolar tamamlannıalıdır. Daha önce açılma karan ve kadrolan verilen Samsun, Gaziantep, Van ve Sıvas devlet operalan, daha fazla bekletilmeden hizmete açılmahdu." ^ Konuyla ilgili olarak besteci, • LOS ANGELES (AFP) Yetküılenn yaptığı açıklamaya göre, 2030 Ocak tarihleri arasında yapılacak olan, bağımsız sinemanın en önemli platformlanndan 2005 Sundance Film Festivali'nde yeni bir uluslararası yanşma bölümü yer alacak. 'Savaş' konulu bu bölümü tanıtan yetkililer, önümüzdeki yıldan başlayarak dünya sinemasına daha geniş yer veremeyi amaçladıklannı, yanşmalarda da 'seçici kurul' sistemini uygulayacaİdannı belirttiler. Festivalde 'ABD Bağunsız Filmleri', 'ABD Belgesel Filmleri' ve "Dünya Sineması' bölümlerinde 16'şar fılm gösterilecek. Sundance Hlm Festivali PORTRE / SİNA AKYOL ı | HAZIRLIK ŞİİRİ Beni uçur.. dedi çığlığım, inzivaya! Beton epey sertti, âni düştüm parçanın ilmine Onda narin içre lime lime söküldüm. Kalksam, nice uğraşıp kendimi diksem... bana iğneler batmaz. Küttür sanat Sen'den tepkl K Ü L T Ü R » K Â M İ L Ç İ Z İ K 1950 yılında Ankara'da doğan şair Sina Akyol, eğitimini Gazetecilik ve Haîkla Üişkiler Yüksek Okulu'nda tamamladı. TRT'de program yapımcısı olarak çalıştı. 1982 yılında TRT'den aynlan Akyol İstanbul'a yerleşti. Şiirleri 1970'ten sonra Meltem,Güney, Forum, Dost, Yansıma, Yazko Edebiyat'ta (19801983) yayımlandı. 'Ayda Tumör Izleri' ile 1995 yılında Halil "Karagöz Şiir Ödülü'nükazanıdı. 'MeğerSözGümüş' ile 1996'da Yunus Nadi Şiir Ödülü'nü 'Aydm Afacan'la; 1997 Cemal Süreya Şiir Ödülü'nü ise Mehmet Mümtaz Tuzcu ve Enver Ercan'la paylaştı. 'Avhıda' ile de 1997 Altın Portakal Şiir tkincilik Ödülü'nü aldı. Şiir kitaplan: 'SuTadında' (1980), 'Lokmanla Geçen Şen Günlerim' (1982), 'Haytalarla Hatmüer' (1990), 'Ayda Tümör Izleri'(1994),'Avluda' (1996),'MeğerSözGümuş' (1996), 'İkindiKitabı' (1999), 'Belki ÇiçekDağına'09801999 şiirleri, 20Ö0). ÖLÜ HAYAT (D Altında eskidiğim taşa bak. Adım, ona yazılı. ve taşım... (Bir gün usta olur... olur da beğenmez diye bizi... nasıl korkuyoruz çırak oğlandan.) (2) Ben.. Bakanhğın söz konusu karan üzerine dün Ankara'da toplanan Kültür SanatSen Genel Başkam Bilal Şimşir, müzik yazan Selmi Andak, Devlet Konservatuvarlan "Dünvanın bütün demokratik • iptal edilen sınavlara tepki Dayanışma Derneği ve aydınlık ülkderinde o lduğu gösteren STK'ler yayımladıklan gibi Türkiye Cumhuriyeu'nde Genel Başkanı Alper Kafa, TOBAV Yönetım bildiride "İptal ve erteleme karan de Atatürk devTİmleri Kurulu üyesi Reha derhal kaldınlmalıdır. Sınavlarda doğrultusunda herhangi Konnan, Müzik kültürel ve sanatsal bir olayı başanlı olan sanatçılar bir an önce değil durdurmak, daha ileriye Eğitimcileri Derneği Genel Başkam Refık görevlerine başlatılmalıdır. Kültür götürmekiçinherçabayı Saydam, Türkiye ve sanat kurumlanmızın içinde desteklemek gerekir. Bu ters Filarmoni Derneği olay evTensel çoksesli müzik Başkanı Ersun bulunduğu kadro açığı dikkate alanında kapaülması zor bir Parlakgöz, CSO Dostlan alınarak ivedilikle yeni sınavlar boşluk varatacakür" derken Derneği Başkanı Ethem tiyatro yazan Tuncer açılmalı, eksik kadrolar Aonç ile Çukurova Cücenoğhı da "Üzünrü verici Müzik Dostlan Derneği bir olay. ÇeşitM şehirlerden tamamlanmalıdır" dedi. Başkam Tuğrul Göğüş 300'e yakın kişi girecekti. yaptıklan ortak Ama olavın ashnı bilmiyoruz" açıklamada özetle şöyle dediler:"Bu karar ile diye düşüncelerini açıkladı. Kültür \e Turizm hukuk açıkça çiğnenmiş. de\1et ciddiyeti ve Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürü Bayram güvenilirliği zedelenmiş, Cumhuriyetin temeli olan Bilge Tokel ise iptal karanyla ilgili olarak şöyle sanat kurumlanmız ve sınava giren gençlerimiz konuştu: "Daha fazla sayıda sanatçuun daha iyi mağdur edilmiştir. Sanat kurumlannuza 1998 şartlarda ve daha verimli bir şekilde çahşmalannı sağlayacak bir v asa taslağının hazıriığı içindeyiz. yıhndan bu yana kadrolu sanatçı alımı Sanatçı alımlan gerçekleşsev di, çok tatmin edici yapılmadığından bu kurumlanmız giderek artan oüııayacaktı. Bu nedenle suıavın iptal edilmesi kadro açığı nedeniyle büyük bir çözümsüzlüğe ve karan çıku. Sayuı Kültür ve Turizm Bakarumız bu yok edilme noktasuıa sürüklenmektedir." konuyla özel olarak ilgileniyor. En kısa zamanda Cumhurbaşkam Sezer tarafından veto edilen Kamu yasa çauşmasuıı tamanılavıp sanatçı ahmlanna Yönetimi Temel Yasası Tasansı ile sanat başla>acağız.''Öte yandan müzisyen Tayfiın kurumlannın yerel yönetimlere bırakılarak KarakeDe, CSO suıavına girdiği gerekçesiyle özelleştirilmeye çalışıldığına dikkat çekilen Başkent Oda Müziği Orkestrasrndaki görevınden bildiride, "Tasan gündeme getirildiğinde, genel atıldığına ilişkin haberlerin doğru olmadığını, müdürlerimLz sanat kurumlanmızın bu yasanın kendi isteğiyle aynldığını söyledi. kapsamı dışında kaldığuu one sürmüşlerdL O\ sa M A S A R A C I