Katalog

SAYFA CUMHURİYET 28 ARALIK 2004 SALI 8 TURKIYE Istanbul Edirne Kocaeli Çanakkale Izmir Manisa Aydın Denizlı Zonguldak Y16 Y 15 PB 16 Y 16 Y T7 Y 15 Y 17 PB 15 PB 15 Sinop Samsun Trabzon Giresun Ankara Eskişehir Konya Sıvas Antalya f^\ PB 14 B 15 B 15 B 13 S 10 S 11 Adana Mersin Diyarbakır Şanlıurfa Mardın Siirt Hakkân Van Kars B B S S S S S S 18 20 15 16 11 15 6 5 HABERLERIN DEVAMI Yurdun kuzey ve batı kesımlen parçalı bulutlu, Marmara'nın batısı. kıyı Ege sağanak yağışlı. yurdun ıç ve do§u kesımlerı sabah saatlennde yer yer yoğun olmak uzere sıslı, dığer yerler az bulutlu geçecek. Havasıcaklığıtumyurtta bıraz artacak. k DIŞ MERKEZLER Oslo K 1 Helsınkı K 3 Stockholm PB 1 Y 7 Londra Amsterdam Y 5 Brüksel K 4 K 3 Paris Bonn K 5 Münıh K 1 • Yağmurlu S 12 PB 20 Parçalı bulutlu Berlin Budapeşte Madrıd Viyana Belgrad Sofya Roma Atına Zürih K Y Y Y Y 1 5 10 3 6 Y 11 Y 18 K 1 Moskova Aşkabat Astana Taşkent Baku Bişkek Tiflis Kahıre Şam Kariı Y 2 B 10 PB 12 B 9 B 3 PB 5 A 21 B 19 Sulu kar > Gok gurultulü Çok bu'utlj GUNCEL CUINEYT ARCAYÜREK Irak'taki eylemler etkisini gösterdi: Seçim bazı bölgelerde ertelenebilir GÜNDEM MISTAFABALBAY • Baştarafı 1. Sayfada AG'nin (Abdullah Gül'ün) konuşmalarına değişik bir hava egemen. önkoşulsuz gittiler Brüksel'e, bir yığın ağır koşulla döndüler. Zafer havası kuş oldu uçtu gittiii ve şimdi AB'nin sıraladığı koşulları kamuoyunun sindirmesi için uğraş veriyorlar. Bir sözleri bir sözlerini tutmuyor. Dışişleri Bakanı Meclis'te pür hiddet, asabiyet ve sinirlilikle konuşur, muhalefet sözcülerinin kalıcı serbest dolaşımı eleştirmesine veryansın ederken.. meğer bakanlığı AB'ye Gül imzalı kalıcı önlemlerden yakınan bir nota göndermekte imiş. Kıbrıs'ı ulusal birdavagören konuşmalaryapan RTE; 2004 yılını büyük kârlarla kapadıklarını beyan buyuran büyük işadamlarının Yüksek Istişare Kurulu'ndaki alkışlarından mest olmuş; sorunu Kuzey'le Güney Kıbrıs arasında "sürtüşme" diye niteliyor. Ne kadar yadsıyacak olurtarsa olsunlar Kıbrıs, AB ile müzakerelerin bir numaralı koşulu. Sloganları "kazan kazan". Söyle bana alınan tarih mi kazanılan? Ya verilenler? Türkiye'ye kesilen biletin karşılığı mı? Tam üyeliğin mi? Neyin veya nelerin? Deniz Baykal, "Milyonlarca Türk vatandaşının Avntpa'ya gitmek için vize kuyruklarında beklemesini, büyükelçilikler önünde sabahlamasını AB'ye tam üyelik diye anlayan varsa (ki var, işte iktidar) hem kendisini hem de milyonlarca insanımızı kandırıyor, onlann umutlarıyla oynuyor demektir" diyor. ••• Baykal'ın saptamaları eksik. Osmanlı döneminde köprüden geçiş paraylaymış. Türkler kaç metelikse veriyor parayı, yabancıya sıra geldi mi "ben ecnebi" deyip geçiyor. Geçmişte karikatürlere malzeme olan bu olay bakın neler çağrıştırıyor: Ankara başkent. Paris Caddesi'ne girer, fakat oradan Atatürk Bulvarı'na varana dek uzunca bir cadde bölümünü geçemezsiniz. Büyük barikatlar, engeller... Goriller... Neden? Sokağın sol tarafı ABD Büyükelçiliği'nin güvenliği için halkımıza kapalı! Bitmedi; Israil Büyükelçiliği keza. Ingiltere Büyükelçiliği binasının önündeki bulvara ne park edebilir, ne de kaldırımda yürüyebilirsiniz. Kocaman engeller. Vize almak isteyenlerin Almanya Büyükelçiliği'nin kapısındaki sokaklara taşan yürekler acısı haline benzergörüntüler Avusturya Büyükelçiliği önünde de izleniyor. Cinnah Caddesi'nde büyük bir elçilik binası yapan Kanada, son günlere kadar halka kaldırımın bir bölümünü kapattı, insanları korkuyla araçların hızla geçtikleri asfalta inmeye zorladı. Türkiye, AB'ye, ABD'ye Ankara caddelerinde ödün vermeye başladı bile. ••• Kıbrıs'ta elbette çözüm olmalıdır. Baykal'ın dediği gibi, "ama KKTC, Londra ve Zürih anlaşmaları yok sayılmamalıdır". Ne çare, sayılıyor ve daha nelerden vazgeçiliyor: örneğin; Denktaş, "Bağımsızlık şereftir" diyor, baş müzakereci olmaya can atan, şimdilik Ankara ağzıyla konuşmaya özen gösteren MA Talat, "Bağımsız Kıbrıs bir hayal" diye konuşuyor. Kuzey Kıbrıslı gazeteciler geçen akşam Haber Türk'te bağımsızlık ve egemenlikte direnen Rauf Denktaş'ı Rum gazetecileri aratmayacak sorularla köşeye sıkıştırmaya çalıştı. Içten yıkılan bir toplumu dışardan çökertmek kolay! • •• Bu hükümetin Kıbrıs hesabı nedir, henüz anlaşılmadı. Yalnızca Kıbrıs konusunda değil, pek çok temel konuda. AB üyesi olacaksınız yutturmacasıyla önümüze konulan koşullar... Ânnan planının gerisine gitmemizi, Ege'de Uluslararası Adalet Divanı'nın vereceğinden daha fazlasını Yunanistan'a vermeyi, Ermeni soykırımını tanımayı, Cumhuriyet ilkelerinden de ödünler vermeyi, azınlıklar yaratmayı isteyen koşullar karşısında bu hükümet ne yapacak, ne diyecek? Yağcı, yalaka basın ödünlere şimdiden hazır. Direniş umudu ise fakirin ekmeği. Sandığa bomba • Geçici yönetim, önümüzdeki ay yapılması planlanan seçimlerin, "tehlikeli olduğu gerekçesiyle" bazı bölgelerde ertelenebileceğini bildirdi. Bağdat'ta bir Şii partisine düzenlenen intihar saldınsında 15 kişi öldü, 66 kişi yaralandı. Şiiler misilleme yapmayacak. Konseyi (IİDYK) lideri Abdülanz el Hekim. partisinı öncekı gün hedef alan bombalı saldından sonra tarafîtarlannı misillemede bulunmamaya çağırdı. Bağdat'taki bürosuna bomba yüklü araçla düzenlenen saldından yara almadan kurtulan El Hekim, "Şiddet dışı yolu seçtik ve buna bağlı kalacağız" dedi. Sünniler suçlanıyor Irak Geçici Hükümet Konseyi (GHK) üyesi de olan El Hekim, yıkıntı haline gelen bürosundan telefonla Reuters'a yaptığı açıklamada, salduınm Sünni tslamcılar ve Baasçıların işı olduğunu ileri sürdü. Irak geçici hükümetinin Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, önümüzdeki ay yapılması planlanan seçimlerin bazı bölgelerde ertelenebileceğini bildirdi. Çin'i ziyaret etmekte olan Zebari, Pekin'de yaptığı açıklamada "Musul ve Bağdat çevresi gibi tehlikeli bölgelerde seçim ertelenebilir" dedı. Irak'ın 18 bölgesinin 1415'inin güvenli olduğunu öne süren Zebari, kendisinin de suikast tehlikesi atlattığını belirterek "Işin 'Seçime katılan kâfîrdir' Dış Haberler Servisi Iraklı yetkililer, direnişin şıddetlenmesi nedeniyle ülkenın bazı bölgelerinde seçimlerin ertelenebileceğini belirtirken Bağdat'ta, ülkenin önde gelen Şii partilerinden biri olan Irak Islam Devrimi Yüksek Konseyı (IİDYK) bürosunun giriş kapısında bomba yüklü bir araç havaya uçtu. Parti yetkilileri ve polıs, patlama sonucu 15 kişinin öldüğünü, 66 kişinin yaralandığını bildirdiler. Parti liderliğinden, ölen ya da yaralanan olmadığı belirtildi. Iraklı Şiiler tarafından kurulan ve devrik lider Saddam Hüseyin rejimi sırasında îranda üslenen IÎDYK, gelecek ay Irak'ta yapılacak genel seçimlere katılacak en güçlü partilerden biri olarak görülüyor. Irak Islam Devrimi Yüksek şakası yok" diye konuştu. Irak'taki en büyük Sünni partisi olan Irak Islam Partisi, seçimleri boykot etme karan aldı. Parti lideri Muhsin Abdülhamid, düzenlediği basın toplantısmda, "Kendimizi seçimlerden çekilme zorunluluğuyla karşı karşıya bulmaktayız" dedi. El Cezire televizyonu El Kaide lideri Usame bin Ladin e ait olduğu öne sürülen bir ses kaydı yayınladı. Tüm Iraklılann gelecek ay yapılması planlanan genel seçimleri boykot etmeye çağnldığı kayıtta, 30 Ocak'ta seçilecek meclisin hazırlayacağı yeni anayasa taslağının Islam değerlerine göre "kafir" olduğu, seçimlere katılanlann da dolayısıyla "kâfir" sayılacağı ifade edildi. ENRYKISSINGER: • Baştarafı 1. Sayfada lerle ilişkili bölümleri boykot edecek. Bu üçünü toplayıp siyasi iktidardan çıkarınca geriye ne kalır? Ne olduğu belirsiz bir yönetim! Gidişböylegörünüyor... Mevcutdurumumasaya yatırırsak... Iran Dışişleri Bakanı Kemal Harrazi geçen hafta Ankara'daydı. Irak'a komşu ülkeleri dolaşıp Türkiye'ye geldi. Şu görünümde Harrazi: ABD gündemdeyken arazi... Bölge ülkeleriyle terazi! AnkaraTahran ilişkilerinin temelini uzunca bir süre Irak oluşturacak. Iran, Irak'ta bir an önce seçimlerin yapılmasını ve iktidarın kazananlara devredilmesini istiyor. Mollalarellerini sanklarına kavuşturup şöyle düşünüyor: Sünniler sandığa gitmeyi baştan reddettiler. Bu durumda Irak'ın yüzde 60'ını oluşturan Şiilerin yansı sandığa gitse, iş tamam. İktidar Şiilerin elinde. O günden tezi yok, Irak'ın iç dengeleriyle çok daha rahat oynamaya başlarım. Ancak durum bu kadar da yalın görünmüyor. Iran'ın bu hedefine karşılık ABD cephesinden gelen haberlerfarklı. Bush odasınaçekilip başını ellerinin arasına aldığında şunları kuruyor: Irak'ta mevcut durum çok zor. Yakın gelecekte de düzelecek gibi görünmüyor. Burayı ben işgal ettim, ben yönetiyorum desem, uluslararası kamuoyuna kabul ertirmem zor. Gerçi bunun hiç önemi yok ama, yine de görüntüyü kurtaımam gerek. Mevcut yönetim yetkili desem, bu yetkiyi kimden aldığını soracaklar. En iyisi körtopal bir seçim yapılsın. Kazananlar benimle çalışmak zorunda olduğunu bilsin, yeter. Istediğimi bu yönetimeyaptırınm... Irak 'ı böleriz' Dış Haberler Servisi ABD'nin eski dışişleri bakanlanndan Henry Kissinger, seçimlerin ardından Irak'ın tamamnıda bir "Şii teokrasisi" olacaksa o zaman ABD'nin Irak'ın toprak bütünlüğünü korumada hiçbir çıkarı olmayacağını, birbiriyle çekişen etnik gruplara kendi hükümetlerini kurma izninin verilebileceğini söyledı. Kissinger, CNN televizyonunda katıldığı bir programda, ABD'nin eski ulusal güvenlik damşmanlanndan Zbigniew Brzezinski'nin, "Bence Irak'ta Şii ve teokrarik bir hükümet kurulacağı gerçeğini kabul etmek zorundayız. Bu da samimi bir demokrasi olmayacak. Teokratik olacak. O zaman da kabul etmeliyiz ki Irak'taki rolümüz sınırlı olacak" sözlenne tepki gösterdi. Etnik gruplara ayrılma izni Henry Kissinger, "Irak'ın tamamında bir Şii teokrasisini kabul etmek zorunda olduğumuz iddiasını kabul etmiyorum. Eğer o noktaya ulaşırsa o takdirde Irak'ı birleşik tutmada hiçbir çıkarımız yok demektir. O zaman Irak'ta teokrasiyi dayatmaktansa bütün birbiriyle çekişen etnik gruplara, kendi hükümetlerini kurma izni verebiliriz" dedi. ABD'nin önündeki hedefin ilerici, ılnnlı bir Irak yaratmak olduğunu belirten Kissinger, bu çerçevede Irak'm siyasi ve ekonomik yeniden yapılanmasına başka ülkeleri katmak için bir kez daha girişimde bulunuhnasını istedi. Kissinger, ilk adım olarak Avrupalılara değil, Hindistan, Rusya ve Türkiye gibi ülkelere başvurulması gerektiğini kaydetti. Kissinger aynca, radikal Islam deneyflni olan Cezayir ve Mısır gibi ülkelerle temas kurulması ve siyasi evrimin sorumluluğunun bir bölümünü onlann üstlenmesinin sağlanması gerektiğini savundu. Kahraman Sadıkoğlu Ankara ise Brüksel seferleri yaparken arada kalan boşlukta şöyle düşünüyor: Irak'tan ne kadar az haber gelirse o kadar iyi. Burada bir seçim yapılsın da nasıl olursa olsun. ABD seçilenleri tanıyacağına göre ben de hemen tanırım. Ertesi gün de, arkadaş sınırlannı denk al, benim güvenliğimi tehdit eden terörist unsuriar giripçıkıyor, derim. Türkmenlerin de başına çok büyük bir şey gelmesin yeter. Varsın seslerini iyi duyuramasınlar, varsın Bağdat'ta yeterince temsil edilmesinler. Başımıza iş çıkarmasınlar, yeter! Tarafların duruşu böyle görünüyor. Bu tablo gösteriyor ki, masadaki hesap cepheye pek uymayacak. Irak'ta Amerikan yönetimini şaşırtan direniş devam edecek. Direnişin kabaca omurgasını çizmek gerekirse; Irak'taki hemen bütün unsurdan katılımın olduğu anlaşılıyor. Iraklı için birinci kimlik din ise bunun hemen ardından gelen iki kimlik var; etnik köken ve aşiret. Iraklılann yüzde 75'i kendisini mutlaka biraşirete bağlı hissediyor. Aşiretlerin, yükselen direnişle artan işgal baskısı arasında kaldığı, ağırlığı ise direnişçilerden yana koyduğu haberleri geliyor. Kürtlerse kuzeyde kalıp devletlerini kurmakla, Bağdat yönetimine de katılıp tüm Irak'ta etkin olmak arasında gidip geliyor. Tarih baba, Irak'taki Kürtlere şunu söylüyor: Evlatlarım, Bağdat istikrarlı olmadıkça siz de istikrara kavuşamazsınız. Bağdat'a istikrarı işgal gücü getiremez! Son olarak Irak'ın güneyinde kaçınlan işadamı Kahraman Sadıkoğlu na değinelim. Bir an önce sağlıklı biçimde Türkiye'ye dönmesini dileriz. Sadıkoğlu'nun kaçırıldığı bölge Ingilizlerin kontrolünde. Insan, Ingiliz kontrolündeki bir bölgede olay meydana gelince nedense normal düşünemiyor. Bunda bir bit yeniği mi var, Türk işadamlan kuzeyde, Bağdat'ta var ama, güneye girmemeli diye düşünen mi var, diye sormadan edemiyor! ankcumfrı cumhuriyetcom.tr Simdi de Yanukovic ten itiraz ABD askeri Sadr kentinde yiyecek yardımı almaya gelen çocuğu tartakinor. (AFP) Ders alan yok ABD 'li askerlerin çoğunluğu Irak savaşımn uğruna çarpışmaya değer olduğunu düşünüyor Dış Haberler Servisi Bir yıldır süren sert çatışmalar, artan kayıplar ve yeni görevlendirmelere rağmen ABD ordusu mensupları içinde Irak savaşına desteğin çok yüksek olduğu bildirildi. Military Times' uı araştırmasına göre, ankete katılanlann yüzde 63 'ü ABD Başkanı George W. Bushun savaşı yönetme tarzını onaylarken yüzde 60'lık bir kesim de bu savaşın "uğruna dövüşmeye değer" olduğunu düşünüyor. Uzun süre çatışma bölgesinde olan askerlerin savaşa desteğinin daha fazla olduğu belirtildi. Bu bölgelerden gelenlerin üçte ikisi savaşın "uğruna dövüşmeye değer" olduğuna inanıyor. Üniformalı kadm ve erkekler, Irak'ta ne kadar kalacaklan konusunda da yanlış fikirlere sahip değiller. Neredeyse yansı burada en az 5 yıl kalınacağını tahmin ediyor. Aynı görevi istiyorlar Aynca görevli askerlerin yüzde 87 'si, bugün kendilerine seçim yapma hakkı tanınsa yine aynı görevi üstleneceklerini belirtiyor. Şu andaki görevinden aynlmak isteyenlerin oranıysa yalnızca yüzde 25. Geçen yılki verilerle karşılaştırıldığında araştırmanın bulgulannın fazla değişmediği, savaşa verilen destek ve işüıden memnun olma oranlarının aynı kaldığı belirtildi. Bulgulann ordu dergisi Military Times araştırmasınm bir parçası olduğu, bu yıl görevde bulunan ve Air Force Times, Army Times, Navy Times ve Marine Corps Times abonesi 1423 ordu mensubu arasında yapıldığı kaydedildi. Abonelerin rastgele seçildiğı ve elektronik posta yoluyla yapılan anketin kasım sonu ve aralık başmda gerçekleştirildiği kaydedildi. Araştırmanın yanılma payının ise yüzde 2.6 olduğu belirtiliyor. Araştırmanın diğer bulgulan şöyle sıralanıyor: ^ Asker çekmeye karşı olanlann oranı yüzde 75. ^ Çatışma bölgelerinde zırhlı yelek yetersizliği nedeniyle kongreyi suçlayanlann oram yüzde 60. • Irak'ta Ebu Garib Cezaevi'nde meydana gelen işkence olaylanyla ilgili olarak Pentagon'daki sivil siyasetçilerin sorumlu tutulması gerektiğini düşünenlerin oram vüzde 12. Ukrayna'da seçimi Yuşçenko kazandı Haber Merkezi Ukrayna'da yenilenen seçimleri bu kez AB yanlısı, muhalefet lideri Viktor Yuşçenko oylann yüzde 52'sini alarak kazandı. İlk sonuçlardan sonra zaferini ilan eden Yuşçenko'yu ilk tebrik eden lider, Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili oldu. Seçimi kaybeden Rus yanlısı Viktor Yanukoviç'in, "kurallar çiğnendiği için" Yüksek Mahkeme'ye başvuracağı bildirildi. Oylann yüzde 25.39'unun sayımı tamamlandığında, rakibi Başbakan Viktor Yanukoviç'in yüzde 38.51, kendisinin ise yüzde 57.79 oranında oy aldığınm ortaya çıkması üzerine Kiev'deki Bağımsızlık Meydanı'nda binlerce taraftanna hitaben konuşma yapan Yuşçenko, Ukrayna'nm 14 yıldan beri bağımsız olduğunu, ancak özgür olmadığını ileri sürerek "Şimdi bunun geçmişte kaldığını söyleyebiliriz. Şimdi bağımsız ve özgür bir Ukrayna ile karşı karşıyayız" dedi. Ülkesinde 2003 yılırun Kasun ayında hallon sokaklara dökülmesiyle iktidara gelerek Ukrayna'ya ilham kaynağı olan Gürcistan Devlet Başkanı Saakaşvili, Ukrayna dilinde yayımladığı mesajında Yuşçenko'yu tebrik etti. Gözlemciler, Ukrayna'da tekrarlanan başkanlık seçiminin, ufak tefek usulsüzlüklere rağmen meşru olduğunu belirttiler. ABD memnun ABD Dışişleri Bakam Colin Powell, Ukrayna'da yapılan ve muhalefet lideri Viktor Yuş çenko'nun zaferiyle sonuçlanan devlet başkanlığı seçiminin neticesinden çok memnun olduğunu belirterek, seçimi "Ukrayna'da demokrasi için tarihi bir an" şeklinde değerlendirdi. Sevgili Ayşecan ablamızı kaybedişimizin derin üzüntüsü içerisindeyiz. Seni ebediyete kadar unutmayacağız sevgili ablamız, yeğenimiz, canımız. Biliyoruz ki melekler diyarmda yerin hazır. Rahat uyu ablacığım. S. RUKİYE MERAL, amca çocukları ve YILMAZ KARABACAK ffı KRAYNA Bakanın kuşkulu ölümü KİEV (AA) Ukrayna Ulaştırma Bakam Heorhiy Kirpa'nın, Kiev bölgesindeki kır evinde ölü bulunduğu bildirildi. Kirpa'nın sözcüsü Edvard Zaniyuk AFP'ye yaptığı açıklamada, "Kirpa'nın kır evinde ölü bulunduğunu" belirtti, Ulaştırma bakanımn intihar ettiği ileri sürülürken, cesedinin yannıda tabanca bulunduğu belirtildi.Olayla ilgili soruşturmanın sürdügü bildirdi. Heorhiy Kirpa, iktidarda en çok sözü geçen bakan olarak kabul ediliyordu.