Katalog

13 ARALIK 2004 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA O 1 OJylOİJİLi otomobil(&cunıhuriyet.com.tr SEFİNEİ TERAKKİ DÜRÜST IABÎAILI İSTANBUL EFENDİSİ ABDULCANBAZ' IN TURHAN SELÇUK GEÇMİŞTEN GELECEĞE ORHANERİNÇ fUUUUÜST . Türkiye Avrupalı mı? Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) ile ilişkilerinin nitelik ve niceliğinin belirleneceği hafta bugün başlıyor. Müzakere tarihinin verilmesine ilişkin metin, bugün Blriik'in dışişleri bakanları tarafından ele alınacak. Devlet başkanlannın onayına sunulucak taslakta kimi sorunlu konulann başkanların tercihine bırakılacağı biliniyor. Bizimkiler de 17 Aralık'ta korkulu rüya görmemek için uyanık kalmayı yeğleyen tutumlarıyla metnin sakıncalı görülen yanlarını değiştirme girişimlerini sürdürüyortar. Dileriz ki başanh olurlar. ••• 17 Aralık'ta verilecek ve müzakere tarihini de belirleyecek kararın ilgı çekici iki özelliği var. Uluslararası ilişkilerde nazik bir dil kullanılması geleneğıni AB de bütün olumsuz yaklaşımlanna karşın sürdürüyor. Bu nedenle de başlatılacak dönemin "müzakere dönemi" oldugunu vurguluyor. "Müzakere" sözcüğünün karşısında Türk Dil Kurumu'nun Türkçe Sözlük'ünde şunlar yazılı: Müzakere isim. Arapça. 1 Bir konuyla ilgili görüşme, danışma: "Cumhuriyet ilanına karar vermek için Ankara'da bulunan bütün arkadaşlanmı davete ve onlarla müzakere ve münakaşaya asla lüzum ve ihtiyaç görmedim"Atatürk. 2 Sözlü sınav. 3. Etüt, mütalaa. Müzakere etmek (veya yapmak) 1 Bir konuyu görüşmek, konuşmak. 2 Sözlü sınav yapmak. Sözlükteki tanımlardan da anlaşıldığı gibi müzakerenin eyleme dönüşmesi, karşılıklı görüşme ve danışma ile sınırlı değıl. AB'nin Türkiye'den istediklerinin yerine getirilip getirilmemesi söz konusu olduğuna göre, nezaketen müzakere olarak tanımlanan dönemin gerçekte bir "sözlü sınav dönemi" olacağı kesin. İkinci önemli özellik, başkanların kesin şekil vereceği kararın açıklanma saati. Anımsarsınız. Devlet Istatistik Enstitüsü'nün (DİE) aylık enflasyon oranlan ile Milli Güvenlik Kurulu'nun (MGK) toplantı sonrası açıklamaları 16.30'dan sonra yapılır. Nedeni de açıktır. Bu saat, Istanbul Menkul Kıymetler Borsası'ndaki (İMKB) işlemlerin sona eriş saatidir. Çünkü borsamız, "Havada bulut var" denildiğinde "vay bana ördek dedin" diyenler kadar alıngandır. Borsa, açıklamalardan olumlu etkilense kimileri için iyidir ama birden düşmeye başlarsa korku dağlan bekler. 0 nedenle böyle bir gelenek oluşmuştur. 17 Aralık karan da aynı geleneğin kapsamında cuma günü borsa kapandıktan sonra açıklanacak. Bakalım borsa, haftanın ilk gününde umudun mu karamsarlığın mı alışverişine sahne olacak? ••• Avrupa Birliği'nin isteklerinin ve Türkiye'ye yönelttiği eleştirilerin ardı arkası kesilmiyor. Türkiye de AB ölçütlerine ayak uydurmak için birbiri ardına yasalar çıkarıyor. AB yetkilileri bundan hem memnun hem de şaşkın. Memnuniyetleri, istedikleri yasalann şıpınişi çıkanlmasından kaynaklanıyor. Gözlemlendiği kadarıyla da yasaların jçeriğinden çok adlan ile ilgileniyorlar. Şaşkınlıkları ise Türkiye'nin beklenmedik bir hızla yasalan değiştirerek, mınn kınn etme olasılığını ortadan kaldırmakta oluşundan doğuyor. Baktılar ki Türkiye, kendilerince belirlenmiş olan sürecin öncesinde hazır duruma gelmeye niyetli, ortaya yeni gerekçeler atılmaya başlandı. Yeni modaya göre Türkiye'yi dışlamanın yeni gerekçeleri şöyle özetlenebilir: •Türkiye'nin ancak yüzde 10'u Avrupa'dadır. Bu nedenle de Avrupalı sayılamaz. •Avrupa Birliği ülkelerinde yaşayan Türkler, yaşadıklan yerlerin koşullarına uymamakta direnmektedirier. Giyim kuşamları, bile geldikleri yörenin geleneklerine göredir. •Türklerden başkalan ile sela sabahlan yoktur. Bunlar Avrupalı olamadığı gibi, gelecekler de Avnjpalı olamayacaklardır. lleride Israil'in bile Biriik'e alınmasından sözedenlerin Türkiye'nin Avrupalı olmadığını ileri sürmelerindeki mantığı anlamak olanaksız. Ancak ikinci eleştiriye yanıt bulmak zor. Bu durumu değiştirme görevi de Adalet ve Kalkınma Partisi'ne (AKP) düşüyor. Çünkü Türkiye'nin önüne konulmak istenilen engelde sözü geçenlerin çoğu ya kendi yandaşlan ya da havaalanlanna gelip oy kullanarak dönen kendi seçmenleri. AB'ye giriş bektentisinin böylesine olumlu bir sonucunun olması, yasa çıkarmaktan daha önemli sayılabilir. oerinc@cumhuriyet.com.tr HAHİKULÂDE MACERALAEI KISIM HEKMİLİ BÎRDEN ÖTV'deki artış ve hurda indiriminin kaldınlmasıyla otomotiv sektöründe satış grafiği hızla düşüşe geçti Otomotiv çıkmaza giriyor ÜRETİMDEKİ ARTI UZDE 6 ^ kamyonet olmak üzere 18 bin 398 adet araç üretimiyle kasım ayında ilk sırayı aldı. Ford Otosan'ı, tamamı otomobil olmak üzere 18 bin 357 adet araçla Oyak Renault izledi. Toyota da 12 bin 806 adet otomobil üretimi üe 3. sırayı aldı. Ocakkasım döneminde Oyak Renault'yu 186 bin 459 adetlik otomobil üretimi zirveye taşıdı. Üçüncü çeyrekte kredi faiz oranlannın aruşı yanında, 2004 yılı mayıs ayında hurda araçta uygulanan ÖTV indiriminin yüzde 50 azaltılmasının kredili satışlann azalmasına neden olduğu büdirildi. Otomotiv sektöründe yılın 11 aylık döneminde araç üretimi, yüzde 62 artarak 789 bin 168 adede ulaştı. Otomotiv Sanayii Demeği (OSD) verilerine göre, kasım ayında 39 bin 725 otomobil üretildi. Firmalann üretim adetlerine göre, kasım ayının üretim lideri Ford Otosan, 11 ayın üretim lideri ise Oyak Renault oldu. Ford Otosan, 16 bin 335'i karşın kasım ayında giderek azalmaya devam ettiği görüldü. En yüksek sanşı her yıl aralık ayında yapan otomotivciler, OTV artışı nedeniyle stoklannı eritmek için kârdan fedakârlık ediyor. Üretim rakamlanndaki olumlu tabloya karşın sauşlarda yaşanan düşüş otomotiv sektörünü zor durumda bırakıyor. OSD verilerine göre, otomobil ve hafıf ticari araçlarda temmuzeylül döneminde 100 bin 437 kişiye taşıt kredisi kullandınldı. 2003 yılı aynı dönemine göre, taşıt kredisi kullanımı yüzde 47 oranında artarken, ikinci 3 aylık döneme göre kredı kullanımı yüzde 35 düştü. Bunun sonucunda, 2003 yılı üçüncü 3 aylık dönemde, kredili satışlann toplam satışlara oranı yüzde 74'ken bu oran 2004 yılı üçüncü 3 aylık dönemde yüzde 61 'e geriledi. Onatça. her yıl en fazla satışı aralık ayında yapan otomotivcilerin, ÖTV (Ozel Tüketim Vergisi) artışı nedeniyle stoklannı eritmek için kârdan fedakârlığa yöneldiğini bildirdi. "Buyühedefımiz binek otomobiDerde 350400 bin sabş rakamını yakalamaktL Ticari araçbria bu hedef 700 bin crranndaydı. Ancak, bu rakamlan henüz yakaİayama<hk" diyen Onatça, stoklan entmek için indirime giden firmalann yanı sıra bazı bankalann da 60 aya varan vadelerle otomobil kredisi verdiğini anımsatarak "Otomobfl abnanm tam zamam. Bu firsat iyi degeriendirilmeti" dedı. 17 Aralık'ta yapılacak AB zirvesinden umutlu oldugunu dile getıren Onatça, "Aksi takdirde olumsu/ bir karar çıkarsa, 2005, otomotiv sektörünün (intihar yıh) olur. 2005te araç saüşlannıız tamamen dibe vurur. Çok sayıda insan işsizkalır" dıye konuştu. O zel Tüketim Vergisi'nin (ÖTV) bir yılda üç kez artnnlması ve hurda araç indiriminin kaldınlması otomotiv sektörünü çıkmaza itiyor. Türkıye ekonomisinin lokomotifı haline gelen otomotiv sektöründe sanş rakamlan hızla düşüşe geçti. Sektörde yılın üçüncü çeyreğinde kredili satışlarda da düşüş kaydedildi. Pazarda talebin, artan kampanyalara Zaranna saüşlar Çukurova Yetkili Otomobil Satıcılar Derneğı (YODER) Başkanı Sükyman Bir milyara motosiklet eşitli ithal markalann ülkemizdeki distribütörlüğünü yapan Motomax arak kendi markasıyla piyasaya giriyor. Bir Türk markası olan Motomax üretimini Çin'de gerçekleştiriyor. Yetkililer üretimin Çin'de olmasına ragmen Türk mühendislerin denetımınde ve kaliteli malzemeden üretiliyor. Fiyatlar ise gerçekten ilgi çekici. 1 milyar 99 milyon liradan başlayan fıyatlarla piyasada yerini alacak olan Motomax markalı ürünler gerüş yelpazesiyle de dikkat çekecek. Motomax, Mopedler, ATV'ler ve nostalj ik görünümlü Scooter gibi 10 farkb seçenekle piyasadaki yerini alacak. Üretim maliyetini düşürmek ve uygun fıyatlı otomobil için birleştiler PSAToyota ortak oldu P SA (Peugeot Citroen) ile Japon üretici Toyota üç yıldır üzerinde çalıştıklan ortak projerün ürünleri basınla paylaştı. Üretim maliyetlerini düşük tutmak ve bu sayede uygun fiyatlı bir otomobil üretmek için ortaklık kuran üç üretici 2005 yılı içinde satışa sunacağı ortak modelleri açıkladı; Peugeot 107, Toyota Aygo, Citroen Cl. Üç otomobil birçok yönden benzerlikler taşırken dış görünüşleri de otomobillerin aynı platformda üretildiğini kanıtlar nitelikte. Hemen hemen aynı tasanma sahip otomobillerin boyutlan da birbirleriyle benzerlik gösteriyor. Otomobillerin boyutlan Castrol'dan yeni yağ GTX15VV/40 C astrol yeni nesil benzinli araçlardaki motor tasanmlanna uygun yeni motor yağını piyasaya sundu: Castrol GTX 15W/40. Sentetik Kalkan katığıyla özel olarak geliştirilen yağm içeriği tümüyle yeni nesil motorlann sürekli gelişen yapı ve inriyaçlanna göre formüle edilmiş. Mineral bazlı bir motor yağı olan Castrol GTX 15W/40, 4 litrelik ambalajıyla piyasaya sunuldu. genel olarak 3.4 metre uzunluğunda, 1.6 metre genişliğinde ve 1.4 metre yüksekliğinde. Tam anlamıyla şehir içi kullanım için geliştirilmiş otomobiller 1.0 lit re benzinli ve 1.4 litre dizel motorlarla donatılacak. Ortak platformda geliştirilen araçlann üretim yeri ise yıllık 300 bin üretim kapasitesi bulunan Çek Cum huriyeti'ndeki fabrika olacak. Fabrikadan çıkacak araçların 200 bin adedi PSA'ya, 100 bin adedi ise Toyota Motor Company'e ait olacak. Chrysler 300C'ye ödül C Otuz şirket yarıçtı 11 AYDA 321 BÎN 932 ARAÇ SATILDI hrysler 300C '2005 Motor Trend Yılın Otomobili' ödülünü kazanarak yeniden podyuma çıkmayı başardı. Bu yılki yanşmada Chrysler 300C 340 beygir gücündeki 5.7 litrelim V8 HEMI rhotoruyla çağdaş tasarımın ve gücün birlikteliği sayesinde bir zafer kazandı. Motor Trend editörleri tasanm, malzeme ve işçilik kalitesiyle rakiplerinin kat kat önünde oldugunu vurguladılar. Ûıracat umut veriyor T ürkiye'nin 11 aylık toplam motorlu araç ihracatı, yüzde 44 artarak 464 bin 533 adet oldu. Otomotiv Sanayii Derneği'nden (OSD) yapılan açıklamaya göre, geçen yılın 11 aylık döneminde, sektörün toplam ihracatı 321 bin 932 adet olarak gerçekleşmişti. 11 aylık sektör ihracatı, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 53 arhşla 8.9 milyar dolan buldu. Ocakkasım döneminde, hafif araç pazannda sektörün ilk üç büyük ihracatçısı, Ford Otosan 120 bin 853 adet hafıf ticari araç, Oyak Renault 119 bin 966 adet ve Toyota 106 bin 446 adet otomobil ihraç etti. Otomotiv sektörü, 11 ayda ihracatının yüzde 71.7'sini Avrupa Birliği (AB) üyesi 24 ülkeye gerçekleştirdi. Kıbns Rum kesimine ihracat yapılmazken aday ülke konumundaki Romanya ve Bulgaristan da eklendiğinde, birliğin pazar payı yüzde 74'ü buldu. Sirionlar'a indirim müjdesi OPET en başanlı 'Mor înek' O PET, Mor tnek Farklılaşma Ödülleri'nde birinciliğe layık görülerek, 2004 yıhnın en başanh mor ineği seçildi. Finans dergisi Ekonomist'in "FarkUa§ma" konusunda en iyi uygulamalan öne çıkanp ödüllendirmeyi amaçladığı "Mor tnek ÖdüDeri 2004" için başvuran 30 şirket arasından OPET birinciliği kazandı. Aday gösterilen şirketler ve deneyimleri, Ekonomist dergisi tarafindan seçilen 7 kişilik özel jün tarafindan değerlendirildi. Pazarlama, kârlılık, üretim, insan kaynaklan, iş süreçleri, satış, büyüme, müşteri yönetimi, ürün geliştirme gibi konulardaki uygulamalan göz önüne alan jüri yapnğı değerlendirmede en sona kalan üç şırketın arasından OPET'i,tümkriterlerde gösterdiği performans nedeniyle "En Başanh Mor Inek" olarak belirledi. Gözler AB filkelerinde AB ülkeleri arasında Almanya, Fransa, Italya ve tngiltere'ye yapılan ihracat, 4 milyar 744 miryon 80 bin dolar ile toplam otomotiv ihracatının yansını geçti. tspanya, Belçika, Irlanda, Hollandâ, Avusturya, Isveç, Yunanistan, Finlandiya, Danimarka, Portekiz, Lüksemburg, Polonya, Letonya, Macaristan, Lirvanya, Slovenya, Slovakya, Malta, Çek Cumhuriyeti ve Estonya'ya yapılan ihracat da yine üst sıralarda yer aldı. Aday ülke konumundaki Romanya ve Bulgaristan'a ise 11 ayda 217 milyon 786 bin dolarlık ihracat gerçekleştirildi. AB üyesi ve aday ülke konumundaki toplam 26 ülkeye 6 milyar 998 milyon 209 bin dolar ihracat yapüırken, kalan 152 ülkeye gerçekleştirilen ihracat ise 2 milyar 465 milyon 439 bin dolar ile sınırlı kaldı. D Sportage satışa sunuldu S orento ile Türkiye'de iyi bir satış grafiği yakalayan Kia bu başansım Sportage modeliyle arttırmak istiyor. Geçen haftadan itibaren satışa sunulan Sportage'da aynı Sorento'da olduğu gibi sadece dizel seçeneği bulunuyor. 1991 cc hacmindeki 2.0 litre CRDI motor O'dan lOOkm/shıza 16.1 saniyedeçıkıyor. löinçlikalaşımjantlar, sunroof, CD çalar, ABS, TCS gibi ekipmanlar bulunuyor. aihatsu Türkiye *Yıl sonu Kampam asrnı başlattı. Gençlerin ve bayanlann gözde modeli Sirion'lar 2 milyar 254 milyon TL'ye varan indirimlerle, satışa sunuldu. Daihatsu Sırion'larda en standart modelin tavsiye edilen anahtar teslimfiyatı 19 milyar 853 milyon TL. Güvenhği, estetiği ve ekonomik oluşu ile beğeni toplayan Daihatsu Sirion modeli için geçerli olan yıl sonu kampanyası 31 Aralık 2004 tarihine kadar devam edecek. Yurtdışma açıhyor Yurtiçindeki gelişmelere paralel olarak Doğu Avrupa ülkelerinden başlamak üzere yurtdışına da açılmayı planlayan OPET, ilk girişimini Bulgaristan'da istasyon açarak gerçekleştirdi. Sektörde yurtdışında da faaliyet gösteren ilk Türk şirketi olan OPET'in hedefı ise "Türkiye merkezK ilk uluslararaapetrol şirketi"olnvjk