Katalog

28 KASIM 2004 PAZAF CUMHURİYET SAYFA DİZt 12 Eylül sonrası kurulan ANAP'ın vitrininde yer alan eski Devlet Bakanı, 2 yıl hapis cezasına çarptınldı Özdağlar'ın25 müyonlukrüşveti Türey Köse - Ayşe Sayın M eclis'e 1983 seçımlerinden bu yana geçen 20 yılda soruşturma açılması amacıyla top- lam 102 önerge venldi. Bunlardan 73 'ü, yol- suzluk ve usulsüzlük savlarını içeriyordu ve tam 70 bakan suçlanıyordu. Önergeler- den 48'i kabul edilerek soruşturma komisyo- nu kuruldu. Ancak bu soruşturmalarda tam an- lamıyla "dağ fare doğurdu". Bu süreçte Yü- ce Divan'da yargılanan üç bakandan sadece es- ki Devlet Bakanı tsmail Ozdağtar ceza aldı. lsmail Özdaglar, 12 Eylül sonrasında kuru- lan ANAP'ın vitrininde yer alıyordu. ANAP lıderi Tlırgut ÖzaJ'ın prensleri arasındaydı. .Ancak Özdağlar'ın UM Denızcılik Ticaret Anonim Şirketi sahıbı Uğur Mengenecioğ- lu'ndan 25 milyon lira rüşvet aldığı haberlen basına sızınca, "Prens"in Yüce Divan'a gidiş süreci başladı. BaşbakanÖzal'ındanışmanıAd- nan Kahveci'nin Mengenecioğlu'na verdiği teyple rüşvetin kanıtlandığı haberlen çarşaf çarşaf gazetelerde yer almaya başladı. Özal. "Yolsuzhık yapan kendi bakanım da obagerekeniyapanm* tavnyla kendıne pay çı- kanrken muhalefetin kafası kanşıktı. Halkçı Parti lideri NecdetCalp, "Olayatamteşhisko- vamadık" diyordu. HP, Özdaglar olayınınj>uzdağının görünür yüzü olduğu kanısındaydı. TBMM'nin 10.1.1985 tarihli birleşiminde bu konu ele alın- dı ve bir soruşturma komisyonu kurulması ka- rarlastinldı. Bu komisyonun raporu TBMM'nin 15.5.1985 tarihli birleşimde görüşüldü. HP'li SeyfiOktay, olayı şöyle özetliyordu: OzAL'IN EZBERLEDİĞİ BANT "(_.) Demek oluyor ki, Sayuı Başbakan, rüş- vet verildiği iddia edilen26Arahk 1984günün- den yaklaşık 15 gün evvel Saym Özdaglar ile Uğur Mengenecioghı arasuıda rüşvet iüşkisi olabileceği konusunda bilgi sahibi oimuştnr. O halde yasanın amir hükmü ortada iken sayın Başbakan neden yetkiti mercilere durumu bil- dirmemiştir? Danışmanı Adnan Kahveci, ya- sadjşı ihbar makamını seçmiştir. Eğeroiayya- sanınamirhükmüneuygun şekikleyürütülsey- Yolsuzluk bakanlığı kuruluyor • lsmail Özdaglar, ANAP lideri Turgut Özal'ın prensleri arasındaydı. Ancak Özdağlar'ın UM Denizcilik Ticaret Anonim Şirketi sahibi Uğur Mengenecioğlu'ndan 25 milyon lira rüşvet aldığı haberleri basına sızınca, "Prens"in Yüce Divan'a gidiş süreci başladı. Yargılanma aşamasında dönemin başbakanı Özal da tanık olarak dinlendi. Turgut Özal, "Özdağlar'ın rüşvet aldığını kendisine itiraf ettiğini" söyledi. di yetkili makamlar muhakkakki oJayıtüm bo- yutianyla açıknğa kavuşturacaklardL O za- man YüceDivan'a daha başkalan da gidecek- ti.(_) Saym Başbakan, banûn kendisine verildiği 26Arahk 1984'ten 3 Ocak 1985'e kadargeçen sürede bano birçok defa dinlediğini ve komis- yondaki ifadesi esnasında da banü ezberlenıiş gibi okhığunu betirthor. Bantta, rüşvetin ikin- ti taksitiyieflgüiolarak'Öyledır, öbürünü önü- müzdeki hafta vereceğiz, sıkışıgız yani' tek- liLfi yapıbvor ve bu teklif kabul ediliyor. Sayın Başbakan, banttan, rüşvetin diğer bö- lünıünün randevuluolarakverileceğiniöğren- mesine karşın gerekti önkmleri alarak, yetkili makamlan devreye sokarak hukuk nezdinde de geçerti olabilecek şeldide oiayın saptanma- suu neden sağkmamıştır? Bu yasadışı davra- ntştan ve eo azmdan ihmaünden $a>in Başba- kan sorumludur. Kannnca sayın Başbakan bu davranışıyla kontrolü etindetutmakistemişve bu suretk de oiayın gerçekboyuüarryla ortaya çtkmasına engel otmuştur." Özdaglar. sa\unmasında bantın sahte oldu- ğunu savunurken "Banon deiil olamayacağı veya yapılan teknik incelenıelerde bannn ne oiupne olmadjğının anlaşriamadığı,teybi ldm- den kimin ne zaman akuğı, künde ne süre kal- dığmm anlaşüamaması gibi çelişkilerle dolu, her yani komplo kokan olayın detaylannı ra- pordagördünüz" diyordu Özdaglar. "admdan bile nefretettiği birkuruşrüşvetahnadığmı,bu konuda hiç kimseye bir ikrannın söz konusu ohnadığınr söylerken HP ve MDP sıralann- dan alkışlar ve " YaJana Idm" bagınşlan yûk- seliyordu Özdaglar konuşmasının sonunda milletvekih arkadaşlanna şöyle seslendi: ' D E V L E T İ M E BİR DEĞİL MİLYONLARCA JSMAİL'LER FEDA' "Her zamanki gibi içlerinizdeki en derin,en ince telleri dahi harekete geçirerek tamaroen ÖZAL İFADE VERDİ Yüce Divan'a sevk edilen eski devlet bakanlarından l.şmail Özdağlar'ın yargılanması sürecinde Şaşbakan Turgut Özal rfade verdi. Geri planda Cşoldan) ismail Ozcjağlar, babası Ali Ozdağlar ve kayınbiraderi Mehmet Kaymak görülüyor. (1985) (Fotoğraflar: CLTVIHLIRİYET ARŞÎVI) vkdanımz sesiyle en doğnı karan vereceğini- ze yürekten inanryorum. Karan, her ne ohır- sa olsun saygıyla karşdayacağun. Tarinte ifii- raya ugranuş, ne ilk ne de sonuncuyum. Dev- leöme bir değü. bin degü. miKonlarca İsma- il'ler feda olsun." Görüşmeler sonunda, lsmail Özdağlar'ın UM Denizcilik Ticaret Anonim Şirketi sahi- bi Uğur Mengenecioğlu'ndan haksız menfa- at sağladığı ve 25 milyon lira rüşvet aldığı sa- vıyla ilgili olarak Yüce Divan'a sevkine ka- rar venldi. 5.3.1986 tarihinde TBMM'de ls- mail Özdağlar'ın milletvekilliğinden ıstifa önergesı okundu. Yapılan oylama sonucunda üyeliğı düştü. Yüce Divan'da yargılanma sürecinde dö- nemin başbakanı Turgut Özal da tanık olarak dinlendi Özal. "Özdagbr'm rüşvetakhğmken- disine itiraf ettiguıi" söyledi. Tanık ıfadelen ve dığer kanıtlan "rüşvet" suçlaması ıçın yeterli görmeyen mahkeme, lsmail Özdağlar'ı "görevi körüye kullan- mak"tan 2 yıl hapis ve 30 bin lira ağır para cezasına çarptırdı. Bu karar venldığinde, takvimler 14 Şubat 1986'yıgösteriyordu. Yann: Yüce Divan'dan kaçınlan dosyalar Beraat karannın hazmedilemediğini söyleyen eski Bayındırlık Bakanı Altınkaya: 'Goliiben değilDemirdy< E ski ANAP Milletvekili Emre Kocaoğhı bir yazmnda. "YüceDKan'ınadıbUe ürkütücü, çünkü olağanüstü mahkeme. Bir siyasinin YüceDivan'asevki kendi basına birceza ohı- \t>r. Adam istedigi kadar beraat etsin, mah- keme süreanceadı'Yüce Divan'lık' ohıyorya yeten-" dıyor. Otoyollar Davası 'nda yargılanıp beraat eden Safa Giray, görüşme talebımızi, "l'nutmak istiyorum. Eğer komışurşamvineoaadolugün- Jeri hatuiayacağnn. O günler benim için çok tsürapvericfydi, tekraryaşamak istemiyflrum" diye gerı çe\ ırerek bu değerlendırmelenn hak- lılığını ortaya koyuyor. Cengiz Alonkaya şu anda ANAP saflannda siyasete devam edi- yor. Altınkaya sorulanmızı şöyle yanıtladı: - Mecüs soruşturmaa sizce yeterince etkin işktinyor mu? ALTINKAYA - Meclis'in bu işi ciddi bir yargı süreci olarak yapması ve savcıya ıddi- anamede kullanabıleceği somut bilgi, delil, tanıklan belırlemesi gerekır. Ama bu sistem siyasilenn elınde olduğu sürece istismara açık bir konu. Ne yazık ki Meclis soruşturmalan siyası hırsla, ihtirasla sıyasertekı mağlubiyet- teki intikamlannı almak için kullanılıyor. KîM CÜCLÜ, KİM YIPRATILIR... -SizindekfflideyeraknğnıızANAPuzunvil- lariktidarda kaJdi. tktidannız döneminde ne- den bu degişikliği gerçekJeştiremedmiz? ALTINKAYA - ANAP'ın, anayasanın 83. madddesiyle ilgili imzası hâlâ Meclis'te du- ruyor. ANAP bu konuda büyük çaba göster- dı. Ama o yargılamalardan sonra biz hep ko- aİLsyon ortağı olduk. Anayasa degişikliği ge- rekiyor, bunun için çoğunluğıımuz yoktu. Or- taklanmızı ikna etmemiz gerekiyordu, ama prim bize yazılır diye, o zamanki ortaklanmız buna yanaşmadı. Ama şunu söyleyebilirim, siyasetçilermut- laka yargı tarafindan yargılanabilmeli. Siya- silenn yargı yetkisini kullanması kadar rejimi tahrip^den bir şey olamaz. Bir kez biliyoruz ki, bu ülkede, her grubun içinde çürük yumur- talarvar. Ama bu çürük yumurtalan ortaya çı- karmak yenne, kim şöhretli, kim güçlü, knn yıpratılır hesabı yapıldığı için o çürükler de gün geçtikçe çoğalıyor. Siyasetin kokuşmuş- Safa Giray (sofda) ve Cengiz Altınkaya Yüce Divan'da... (1993) Otoyollar Davası'nda yargılanıp beraat eden Safa Giray, o günteri unutrnak istediğini söylüyor. Şu anda ANAP saflannda siyasi yaşamını sürdüren Cengiz Altınkaya ise Türkiye'de her grubun içinde çürük yumurtalar olduğunu belirterek, bu çürük yumurtaların giderek çoğaldığını belirtryor. luğu da oradan geliyor. Yüce Divan'a gönde- rilen olaylarda o kadar hassas olunmah kı yüzde 90-95 gibi mahkûmiyet karan çıkma- İı, ama biz bakıyoruz ki gerek hem Yüce Di- van'a sevk sayısı düşük olduğu gibi, mahkû- miyet çok çok daha az. Bu da, Meclis soruş- turmasının, siyasi hasımlara karşı kullanılan bir silah olduğunu ortaya koyuyor. 'NEREDEN BULDUN IŞLETİLMELI - Geçen yasama döneminde ANAP ve DYP arasmda karşınkn 'aklama' furyası \aşandL Dd partifi 22. Dönem MecKsi ise geçen dönem kapanian dosyalanyenidenaçıpYüceDivan'a sevketti. GeKnen sürecideğeriendirir nıismiz? ALTTN'KAYA-Bütün bunlar Türkiye'de ba- zı konularda hâlâ toplumun ya da uygulayıcı- lann hâlâ olgunlaşmadığının göstergesidir. Daha demokratik olgunlaşma düzeyimizin ye- tersiz olduğunu ortaya koyuyor. Madem yolsuzluklan ortaya çıkarmak isti- yorlar, servetini arttırmış, katlamış insanlann üzerine gitsinler. Onlar şimdi perde arkasın- dalar, ortada yoklar. Beyanatlan, yüzleri ka- muoyunda yok. Eğer, memlekete hizmet et- mek isriyorlarsa onlan yakalasınlar. Bir kere "nereden buldun" sistemini doğnı dürüst iş- letsınler. Öyle "şu yönetmefik yanhş, bu ka- nun böyle yanhş uygulanmış" diye sonuca gidilmez Benım beraat karanmı bile hazme- dememiştir rakıp parti. Hatta biz be- raat edınce ilk tepkisi "Golü ben mi yedim yani" olan kimdır? Süley- man DemireTdir. Bizim beraatimizden sonra Rio'dan dönerken gazetecıler "Be- raatettiler, nasıl değerlendiriyor- sunuz" diye sorunca Demirel, "Ne yanigolü ben miyedim" ce- vabını vermiştir. Ben beraat et- tiğime göre golü ben yemedim, dahanediyeyim... YÜCE OİVANIN ROVANŞıNı ALMA - Siz beraat ettikten sonra baa AX\P'hiar/Demirelözürdieme- Bdu-" dedi. Böyle bir şey oldu mu? ALTINKAYA -Onu benim söy- lemem gerekirdi, ama buna gerek görmedim. Onlar özür dileyeceği için beraat etmedim. Zaten Demi- rel'in "Golü ben miyedim" ifadesi ye- ter. - Demirel'in cumhurbaşkanhğı süresinin uzanhnasma dönük "5 aru 5 formülü"ne kar- şı çıkanlarm başında yer aldınız. Bunda sizin "Yüce Divan'ın rövanşuıı abna" hesabı yapü- ğnuz yorumlan yapıkh. Karşı çıkışınızda bu- nun etkisi oldu mu? ALTINKAYA - Bakın böyle bir şey kesin- likle yok. O dönemde köyleri, kasabalan ge- ziyoruz. Inanmazsınız, bütün konuştuğum es- naflar, "Arbk esldkrden bıkök. bizi eskilerden kurtann, isterseniz terörist başmı seçin'' di- yorlardı. Ben geldim, burada basın toplanrısıy- İa izlenimlerimi aktardım. Yani halk yeni cumhurbaşkanını bekleyen hal- kın duygulanna tercüman olmak görevim de- dim. Ben bu konuda çok dürüsttüm, kesinlik- le başka bir hesabım olmadı... Puldanda otoyoldanda hesap soruluyor T ürkiye, 1990'larda yıpranmış ANAP hükümetinden görevi devralan Süleyman Demirel'm "Koskotas dosyalan" açıklamalanyla çalkalandi. 20 Ekim 1991 tarihinde yapılan seçimlerinden sonra SHP ıle koalisyon kurarak bir kez daha Başbakanhk koltuğuna oturan SüJeyman Demirel, bu iddıalı çıkışını "Yokuzhddardan Sorumhı Devlet Bakanlığı'' kuracak kadar ılen götürdü. Basına da emeklı subay Orhan Kilercioğlu'nu getirdi. Türksat projesinden, "pulyolsuzluğu'' dosyasına dek 137 dosya işleme konuldu. Sonuçta 25 Meclis soruşturma önergesi verildi, 146 bürokrat yargılandı. Tek Yüce Divan karan, "otoyol* soruşturmasından çıktı. SORUŞTURMA GENIŞUYOR Dönemin SHP Izmir Milletvekih Vefi Aksoy ve 45 arkadaşımn, ANAP hükümetleri döneminde yapılan "otoyoflann" yapımını üstlenen fırmalara fazla ve haksız ödeme yapılmasına neden olduklan gerekçesıyle eski Başbakan Yıkünm Akbuhıt ve Bayındırlık Bakanı Hüsamettin Örüç hakkında verdikleri Meclis soruşturma önergesi 18 Şubat 1992'de kabul edildi. ANAP, soruşturmayı protesto ederek komisyona üye vermedi. Suçlanan grubun yer almadığı komisyon, soruşturmanın kapsamını genişletip Bayındırlık ve tskan Bakanı Cengiz Alonkaya ile Bayındırlık Bakanı Safa Giray ın uygulamalannı da soruşturmaya dahil etti. Komisyon, soruşturma önergesinde adlan yer almayan Giray ve Altınkaya'yı "ihaleleri hiçbir kurala bağh kalmakstzın, mutlak ve lâşisd takdirfe gercckleştirerek, bu hususta bir kural mevcut oünadığı için rekabet ortamuunın ohışmasuıafirsatvenneyerek DeviettiıaleYasasTna a\kın hareket etmekie" suçladı. TASAR, PUL VE ZARF Otoyol yapun işlerini alan müteahhit şirket ve gruplann, "ABD Doian'nm Türk Lirası karşısnıdakideğeraröşınınjTirtiçienflasyfln oranının altmda kakhğı, dolann düm-a piyasalanndaki değerinin düştüğü" gerekçesiyle bu kayıplanru telafi etmek üzere kendilerine "fiyat larkı veriunea" istemini uygun bulan hükümet de soruşturma kapsamına ahndı. Komisyon, 30 Ekim 1989 tanhli karan nedeniyle Akbulut'un başbakanlığmdaki 47. hükümetin bakanlannın da Yüce Divan'a sevkini kararlaşrırdı. Komisyon raporu TBMM'nin 20 Ocak 1993'teki tarihi birleşiminde ele ahndı. Aynı gün ANAP'h Devlet Bakanı Mustafa Taşar'ın, bakanlığına bağlı TÜGSAŞ'a seçmenjerinin bayTam kartlannda kullandırmak üzere pul ve zarf aldırdığı savıyla ilgili açılan Meclis Soruşturma Komisyonu raporu da oylanacakn. Cengiz Altınkaya, Yüce Divan'da aklandıktan sonra yazdığı "OtoyoflanDavas" adlı kitabının girişinde o günü şöyle anlaöyor: VEKÂLETEN OY KULLANILDI "(_) Dönemin DYP-SHP koahsyonunun başbakanı Demirel o gün resmi bir ged için gtttiği Şam'da bulunuyordu. Herkes, Demirel'in o gün Ankara'va dönmesini ve akşam saatlermde TBMM'de yapdacak oytamada bulunmasuu bekHvordu- Demird'in Şam'dan hareket ettiği saaöerde Çubuk ovasına çöken sis, Esenboğa'ya uçakiann inişini engeflrvor ve Demirel'i getiren uçak, Istanbul'a inmek zorunda kahyordu. O gün yapılan ovlamada, tstanbul'da bulunan Demirel'aı de oj kuHandığı göriildü. Çünkü Demirel'in yerine vekâleten oy kullanıhnışa, opkı o gün Ankara'da Mechste buhınma>ı an pek çok bakan adma olduğu gfflH-" Oylama sonucu Altınkaya ve Giray, Yüce Divan'a göndenldı. Meclis, 47. hükümet üyeleri ile "pulyolsuzluğu'' suçlamasının hedefindeki Taşar'ın Yüce Divan'a gönderilmesine gerek görmedi. DÜZELTME "Yüce Divan'da Yargılanan Sıyaset" dizisi- nin dünkü bölümünde eski Bayındırlık ve Iskân Bakanı Şerafettm Elçi'nin, dönemin Başbaka- aı BüfendUlasu'nun Anayasa Mahkemesı ne aru baskınını anlattığı bölümde yer alan "Bizi da- ğrtnlar" ifadesi "Mahkemeve gelen izleyicîleri dağrttdar" şeklinde olacaktır. Düzeltiriz.