Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
.•OVSIM 2004 CUMARTESİ CUMHURÎYET SAYFA
DIŞ HABERLER dishab « cumhuriyet.com.tr 11
hasçılardan
(i'e ziyaret
lANKARA(ANKA)-
£«iye Baas Partisi
Gaıel Sekreter
'k'dımcısı Abdallah
/ Ahmar, Dışişleri
LJkanı Abdullah Gül'ü
zraret etti. Dışişleri
hJkanhğı programmda
yr almayan görüşmeye
işkin olarak bakanlık
ytkilileri, görüşmenin
"t«zaket zıyaretı"
cduğunu belirttiler.
Lşişlerı Bakanlığf nda
grçekleşen görüşme
s-nrasında AI Ahmar,
brhangi bir açıklama
ypmadan bakanlıktan
axıldı.
Borrell aralıkta
Aıkara'da
• ANKARA(ANKA)-
A-Tupa Parlamentosu
(A.P) Başkanı Josep
Borrell, Türkiye ile
ü^elik müzakerelerine
ilşkin karann verileceği
17 Aralık zirvesı öncesi
2-6 Aralık arasında
Tiirkiye'ye bir ziyarette
bilunacak. TBMM
Eaşkanı Bülent
Annç"ın konuğu olarak
Tûrkiye'ye gelecek olan
Borrell, AP Başkanı
seçilmesinden sonra ilk
kez Türkiye'yi ziyaret
eiecek.
Çeklere zorunlu
askerlik yok
• VIYANA(AA)-
Çek Cumhuriyeti'nde
mecbun askerlik
hizmetinın 1 Ocak 2005
tarihinden itibaren
kaldınlacağı açıklandı.
Cumhurbaşkanı Vaclav
Klaus'un onayladığı yeni
yasayla 140 yıldan beri
geçerli olan mecburi
askerlik uygulaması
yürürlükten kaldınlıyor
ve ordudaki 44 bin kışilik
asker sayısı da 35 bine
düşürülüyor. Yetkililer,
bugüne kadar mecburi
askerlik hizmeti yerine
devlet kurumlannda
"sivil görev" yapma
zorunluluğunun da
yenı yasayla
kaldınldığını belirtti.
BCezire'de
yine tutuklama
• MADRİD(AA)-
îspanya'da El Kaide ile
bağlantılı olmakla
suçlanan ve geçen yıl
kefaletle serbest
bırakılan El Cezire
muhabiri Tayser
Alunı, kaçabileceği
gerekçesiyle yeniden
tutuklandı. Madrid'deki
mahkeme kavnaklan,
ABD'deki 11 Eylül
saldınlanrıın ardından
Usame bin Ladin ile
yaptığı röportajla
gündeme gelen Aluni
hakkında savcılığın talebi
üzerine mahkemenin
yeniden tutuklama
istediğini açıkladı.
lspanya vatandaşhğına
sahip Suriye doğumlu
Aluni, Bin Ladin dahil
çeşitli terorizm ağlanyla
bağlantılı olmakla
suçlananlar arasında yer
alıyor. Tayser Aluni'nin
gözaltına alınması,
El Cezire çahşanlannın
yanı sıra Arap insan
hakları örgütîerinin de
eleştirisine yol açmıştı.
Çeçenistan'da 10
yılda 200 bin ölü
• MOSKOVA(AA)-
Çeçenistan Devlet
Konseyi Başkanı Taus
Cebraüov, Çeçenistan'da
1994 yıhndan bu yana
yaklaşık 200 bin kişinin
öldürüldüğünü söyledi.
Interfaks'a açıklama
yapan Cebrailov,
Çeçenistan'da ayru
dönemde yaklaşık
20 bin çocuğun hayahnı
kaybettiğini belirterek
on binlerce çocuğun da
yetim kaldığmı söyledi.
Çeçenistan'da mevcut
dönemde ayda ortalama
50 sivilin öldürüldüğünü
kaydeden Cebrailov,
"Çeçenistan'da her
yıl 2-3 bin kişi ya
vurularak öldürülüyor,
ya kaçmlıyor ya da
kayboluyor" dedi.
Türkiye, işgal altmdaki Irak'a asker göndermemesine karşın neredeyse İngiltere kadar kayıp verdi
SavaşTürkleıivuruyor• Türkiye'nin Irak'ta verdiği kayıplar ülkedeki
ikinci askeri güç tngiltere'yi yakalamak üzere.
Bugüne kadar resmi rakamlara göre 63 Türk
sürücü öldürüldü. tngiltere ise 74 kayıp verdi.
Dış Haberier Servisi - Türkiye,
Irak savaşına katılmamasına
karşın asker gönderen pek
çok ülkeden çok daha fazla
kayıp verdi. Irak'ta bugüne
kadar resmi rakamlara göre
63 Türk yaşamını yitirdi.
Ölen Türklerin çoğunluğunu
kamyon sürücüleri oluşturuyor.
Irak savaşından bu yana
ABD'nin büyük ortağı
İngiltere ise 74 askeri kayıp
verdi. Aynı süre içerisinde
koalisyonun diğer ortaklanrun
toplam kayıplan ise
70. Türkiye, Irak'ta verdiği
kayıplar açısından ABD'nin en
büyük ortağı îngiltere'yi
yakalamak üzere. Ingiltere,
Irak savaşından bu yana
74 askeri kayıp verdi.
Şu ana kadar Irak'ta 63 Türk
yaşamını yitirdi.
ttah/a'nın da kaybı büyük
ABD Savunma Bakanhğı
bilgilerine dayanılarak
yapılan hesaplara göre ABD
liderliğindeki koalisyon,
Mart 2003'ten bu yana
1300 civannda asker yitirdi.
Irak'ta 1218 Amerikan ve
74 Ingiliz askeri öldü.
Koalisyonda yer alan diğer
ülkeler ise toplam 72 askeri
kayıp verdi. Irak savaşına
katılmayan Türkiye'nin
Irak'taki sivil kayıplan önemli
düzeye ulaştı. Irak'ta şimdiye
kadar ölen sivil Türklerin
sayısı 63'ü buldu. Ölenlerin
büyük bir çoğunluğunun,
bu ülkeye başta yakıt ve su
olmak üzere çeşitli mallan
taşıyan Türk kamyon
şoforleri olduğu belirtiliyor.
Bu arada ABD ve îngiltere'nin
dışındaki koalisyon üyeleri
arasında en çok askeri kaybı
ttalya verdi. Şimdiye kadar
Irak'ta 19 Italyan askeri
yaşamını yitirdi. ttalya'nın
ardından 13 kayıp ile Polonya
ve 11 kayıp ile îspanya geliyor.
Ancak lspanya, mart ayındaki
hükümet değişikliğinm
ardından Irak'tan çekildi.
IRAK'TA ÖLEN ASKERLER
ABD
İNGİLTERE
İTALYA
POLONYA
İSPANYA
UKRAYNA
BULGARİSTAN
SLOVAKYA
TAYLAND
HOLLANDA
ESTONYA
ÜTVANYA
EL SALVADOR
DANİMARKA
MACARİSTAN
1991 'desavaş karşıtıgösteriler örgüûeyen Erdoğan bugün büyük duyarsızhk içinde
Utançverici suskunluk...MEHMET FARAÇ
Körfez Savaşı'nı bahane
ederek 1991 'de polisle çatı-
şan Islamcı gruplar, Felluce'de
bir camide yaşanan infaz, Irak
kentlerinde vahşete varan kat-
liamlar ve ibadet merkezleri-
nin bombalanması sürerken
utanç verici bir suskunluk ser-
giliyorlar...
Geçmişte önce ANAP, son-
ra da DYP - SHP koalisyon hü-
kümetine öfke kusan dinci-
ler, AKP iktidannın huzuru uğ-
runa Irak halkının ıstırabı-
nı göz ardı ediyorlar!..
1991'de RP tstanbul il baş-
kanıyken partisinin il binasın-
da savaş karşıtı gösterileri ör-
gütleyen, sokaklarda,"savaşa
• Geçmişte önce ANAP, sonra da DYP-SHP koalisyon hükümetine
öfke kusan dinciler, AKP iktidannın huzuru uğruna Irak halkınm
ıstırabını göz ardı ediyorlar!..
bildirileri dağıtan Recep
Tayyip Erdoğan bugün Baş-
bakanlık koltuğunda orurma-
sına karşın inanılmaz bir du-
yarsızlık sergiliyor... Erdoğan,
Felluce'dekı katliam nedeniy-
le ABD Başkan Yardımcısı
Dkk Cheney'e teessüflerini
bildirmekle yetiniyor!..
1991 'de savaş karşıtlannın
1 milyon imzalı bildirisini
hükümete veren Hak-tş Sen-
dikası yöneticileri makam
koltuklanna gömülmeyi ter-
cihediyor...
13 yıl önce büyük kentlerde,
"Kâfırlere aletobnayın!." diye-
rek önce ANAP, sonra da DYP-
SHP hükümetine şeriat bayra-
ğı açan radikal dinciler, günü-
müzdeki Islamcıhükümeti ür-
kütmemek için başlannı ku-
magömüyorlar...
Gükn keyifçatryor
Süleymaniye Camii'nde,
"Müslümanlan düşmanlan-
na karşı tek yumruk olma-
ya"çağıran Fethullah Gülen.
Irak'ta çocuk öldüren Ame-
rikahlann topraklarında ke-
yif çatıyor!..
Güneydoğu'da savaş karşıtı
gösterilerde polisle çatışan ve
onlarca kayıp veren Hızbul-
lah'ın, Nakşilerin, Süleyman-
cıların ve Nurcuların yandaş-
ları, Beyazıt Meydanı'nda,
"Emperyalizrni ve küfrü tem-
sü eden ittifak gûçleriyle bera-
ber olan yönetkiler, sonunuz
Enver Sedat ve Şah gibi ola-
cak" diye bildiri dağıtan "Tûr-
kiyeH Müslümanlar" Irak'ta
acımasız bir katliam sürerken
medrese köşelerinde oturma-
yıyeğliyorlar!..
Iktidar olmanın keyfı, dev-
leti yönetmenin getirdiği rant,
bürokraside yaratılan etkinlik,
ölü yıkayıcılığına kadar varan
kadrolaşma bu suskunluğun
görünen tek gerekçesi olarak
öne çıkıyor...
Çifte standart
1991'de hükümetleri Irak
halkına karşı duyarsız olmak-
la suçlayarak günlerce göste-
n yapan Islamcı gruplar, ta-
rikatlar, dernekler, vakıflar
ve partiler artık, "Saddam
bahane, hedef tslam" diye
bağırmıyor.
Geriye bir tek gerçek kalı-
yor... Dincilerin çifte standar-
dı, onlann en büyük silahı ta-
kıyyenin yanında bile deve-
dekulakkahyor!..
Başkent
Bağdat'ta bir
polis devriyesine
yönelik intihar
saldınsında
üç kişi yaşamını
yitirdi. ABD ve
Irak askerlerinin
bir camiye
yaptıklan
baskındaysa
3 Iraklı öldü.
(Fotoğraf: AP)
elluceliler kan ağlıyorDış HaberierServisi-ABD ve Irak or-
dusunun birlikte giriştikleri Felluce sal-
dınsının 12'nci gününde, sivillerin du-
rumunayönelik kaygılar büyüyor. Irak'ta
kalan az sayıdaki yardım kuruluşun-
dan biri daha dün "tehfikeli" olduğu
gerekçesiyle çalışmalannı durdurdu.
ABD ordusunun Felluce operasyo-
nunun 12'nci gününde, bombardıman
ve çatışmalann yoğunluğu azaldı. an-
cak kentteki sivillerin durumuyla ilgi-
li endişeler sürüyor. Kentteki görgü ta-
nıklan, Felluce'de günlerdirçahşmalar
nedeniyle kaldınlamayan cesetlerin,
kamyonlarla kent dışına götürülerek
gömüldüğünü anlattı. Kentte kaç sivi-
lin öldüğü bilinmezken halk kaybın bü-
yük olduğunu söylüyor.
Uluslararası Kızılhaç Örgütü, siville-
rin hâlâ tıbbi yardım alamadığına dik-
kat çekti. ABD askerlerinin kent dışın-
da yarahlann tedavisi için hazırladığı
ana hastaneye de şu ana kadarkimse ula-
şamadı. Felluce'ye hâlâ elektrik ve su
verilemiyor, ana su antma tesisi de ça-
hşmıyor. Felluce'de günlerdir çarışma-
lar nedeniyle kaldınlamayan cesetler-
se kamyonlarla şehir dışına götürülerek
gömülüyor.
250 bin sivil kentten kaçü
KızıUıaç'tan gelen bu felaket haber-
lerinin ardından Irak hükümeti Fellu-
ce'ye gıda ve tıbbi yardım ekipleri gön-
dereceğini açıkladı. Irak Kızılayı da
Felluce dışına kaçan ve kötü koşullar-
da yaşayan yaklaşık 200 bin kişiye yar-
dım malzemeleri dağıtmaya başladı.
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği
yetkilisı Astrid van Genderten Stort da
250 bin sivilin Felluce'den kaçtığını
tahminettiklerini söyledi. Sivillerin ya-
kın köylerde ve Bağdat'ta yardıma ih-
riyaçlan olduğunu belirten Stort, Fel-
luce'ye giremediklerini söyledi.
Kentin güneybatısında çıkan çatış-
mada bir ABD ve bir Irak askeri öldü.
Felluce'deki ABD deniz piyadelerinin
komutanı Korgeneral JohnSatüer, ope-
rasyonun başından beri 51 ABD ve 8
Irak askerinin öldüğünü açıkladı. 1200
direnişçinin öldürüldüğünü, 1025'inin
de esir alındığını kaydeden Sattler'ın,
sivil can kayıplan konusundabir şey söy-
lememesi dikkat çekti.
Irak'taki son Avustralya yardım ku-
ruluşu, Iraklı bir çalışanının öldürül-
mesi ve yardım görevlilerine saldmla-
nn artması nedeniyle faaliyetlerini as-
kıya aldı. World Vision Australia ku-
ruluşunun yöneticisi Tim Casteflo, ön-
celiklerinin personeli korumak oldu-
ğunikifade ederek, Irak'ın "çok tehü-
keö" hale geldiğini belirtti. Bağdat'ta,
Iraklı ve ABDTi askerlerin Sünnilerin
en önemli dini mekânlarından Ebu Ha-
nife Camisi'ne düzenlediği operasyon-
da 3 kişi öldü. Cuma namazından son-
ra yapılan operasyonda 5 kişi yaralanır-
ken imam dahil 40 kişi tutuklandı.
Halkuı önünde kafa kestiler
Bağdat'ta bir polis devriyesine bom-
balı araçla düzenlenen intihar saldın-
sında bir polisle iki sivil öldü, 10 kişi
de yaralandı.
Ebu Musab el Zerkavi'ye bağlı Irak
El Kaıde Cihad örgütü, Musul'da 2
Irak askerinin başını kestiklerini öne
sürdü. Örgütün, bir internet sitesinde
yayımlanan bildirisinde, iki ulusal mu-
haftzın başının. önceki gün "Musul'da
büyük bir kalabalık önünde kesUdiği
n
belirtildi. »
J\BD'NÎNIRAK'A SALDIRISI
İşgalinfaturası
bellideğil
K
Ekonomi Servisi- Bi-
rinci Körfez Savaşı ön-
cesinde, dönemin Baş-
bakaru Turgut Özal'ın
"Kr koyupüç abnz" he-
sabıyla yola çıkıp mil-
yarlarca dolarlık zarara
uğrayan Türkiye ekono-
misi, son Irak Savası'nın
ortaya koyacağı fatura-
dan da endişe ediyor.
Halen Irak' a ihracat-
ta artış görülmekle bir-
likte. güvenlik endişe-
leri nedeniyle bölgeden
çekilen firmalann art-
ması, geleceğe yönelik
belirsizlikleri
de derinleşti-
riyor.
1991'dekı
Körfez Sava-
sı'nın ardın-
dan yapılan
hesaplarda,
savaşın Türki-
ye ekonomisi-
ne getirdiği
doğrudan yü-
kün 50 milyar
dolan aştığı
hesaplanmış,
Türkiye, bü-
tunuğraşılan-
na karşın bu-
nun tazminatını almayı
başaramamıştı.
ABD'nin Türkiye'nin
son savaş nedeniyle uğ-
radığı kaybı telafı etmek
içinvermeyi öngördüğü
8.5 milyar dolarlık kre-
di desteği ise yılanhikâ-
yesine döndü.
Türkiye ekonomisi-
nin her iki savaş boyun-
ca karşılaştığı fatura
özetle şöyle:
• Körfez Savaşı son-
rası BM tarafından ka-
bul edilen yaptırımlar
sonucu Irak'la ticari üiş-
kiler ciddi bir düşüş gös-
terdi. O zamana kadar
Türkiye'nin Irak'a yö-
Savası'nın
ekonomiye
etkisi 50
milyar
dolan
aşmıştı.
Son savaşın
maliyeti ise
henüz
bilinmiyor.
nelik ihracatında doğ-
rudan 1.5 milyar dolar-
lık kayıp, sınır ticareti-
nin önemli ölçüde dur-
ması ve uluslararası kon-
jonktürün olumsuz et-
kileri faturayı kabarttı.
• Ük savaş başlar baş-
lamaz turizm durdu. Sa-
dece turizm gelirlerinde
7 milyar dolarlık zarar
ortaya çıktı.
• îlk silah patladı-
ğında 3 bin lira olan do-
lar, 3 ayda yüzde 11 art-
tı, ithalat ve yatınmlar
zorlandı, talep kesildi.
• Kerkük-
Yumurtalık
Petrol Boru
Hath sabotaj-
lar nedeniyle
çoğu zaman
çalışamıyor.
• Irak Ti-
caret Banka-
sı'nın kurul-
ması amacıy-
labiraraya ge-
len 13 banka-
dan oluşan
konsorsiyum
içerisinde Ak-
bankdayer al-
dı. Ancak
Türkiye, Irak'taki bü-
yük ihalelerin hiçbirin-
den pay alamadı. Örne-
ğin Turkcell'in girdiği
ihale, şaibeli şekilde Or-
tadoğu firmalan lehine
sonuçlandı.
^ Türkiye'nin Irak'a
yönelik 2003 yılı ihra-
catı yaklaşık 1 milyar
dolar rutannda gerçek-
Ieşırken,2004'ünilkl0
ayı sonu itibanyla ihra-
cat rakamı ise 1.5 mil-
yar dolan aştı. 2002'de
bu rakam 463 milyon
dolar düzeyindeydi. An-
cak uzmanlar, kesin fa-
turanuı henüz çıkmadı-
ğını belirtiyorlar.
URK KAMYONLARI
Zaho'dan öteye
geçişyok
ABtDtN YAĞMUR
MERStN - Mersin
UNKODER Başkanı ve
Maya Gümrük Hizmet-
leri ve Nakliye Limited
Şirketi'nin sahibi Meb-
met Yavuz, Irak'a yük
götüren Türk araçlan-
nın, güvenlik sorunu ne-
deniyle Zaho bölgesine
kadar gittiklerini, yük-
lerini buradan taşeron
firmalara teslim ettik-
lerini söyledi.
Mersin Uluslararası
Nakliye Komisyoncu-
lan D'erneği (UNKO-
DER) Başkanı Yavuz,
ihracat ve transit ürün-
lerini taşıyan Türk nak-
liyecilerin, Irak'a Suri-
ye üzerinden girdikle-
rini, bunun da firmala-
ra ek maliyet getirdiği-
ni kaydetti.
Habur Kapısı'ndan
çıkan Türk araçlarının.
Kürt Peşmergelerin de-
netimindeki bölgeler-
den geçmek zonında
olduklanm belirten Ya-
vuz, Peşmerge grupla-
nnın bazı ülkelerin tran-
sit ürünlerinin geçişi-
ne izin vermediğini ve
araçlardanharaç aldığı-
nı belirtti.
Türk şoförlerin gü-
venlik kaygısıyla, Ha-
bur'dan çıktıktan son-
ra Zaho'da yüklerini
taşeronlara teslim et-
tiğini belirten Yavuz
şunlan söyledi:
"Habur'dan çıkan
Türkşoförü ZahoveDo-
huk bölgesinde bir ara-
ride beküyor. Yükünü
buradaBağdattangeten
taşerona teslim ediyor.
Bu da ekmaliyetve risk
demek. Çünkü kanun
yok, denetim yok. Taşe-
ron yükü testim etmeye-
bilir. Zaten FeDuce ope-
rasyonu başladığmdan
bu yana Bağdaftan ta-
şeron araç gelişi durdu.
Kamyonlar bekliyor.
Türk şoförü, Kürt Peş-
mergelerin denetimin-
deki bölgeden geçmek
zonında. Hakkâri'den
Türkmen bölgesine bir
kapı açıbrsa Peşmerge
bölgesi by-pass edilebi-
lir. Bu hem ekonomik
hem de siyasi açıdan
önemli bir mesaj ohuf
Araçlar aramyor
Yavuz şöyle devam
etti: "Peşmergelerken-
dflerini desteUeyenülke-
lerin transit mallannın
geçişinde sonın çıkar-
mryDr. Anıa birçokTürk
aracı, Türkmenlere si-
lah götürdüğü gerekçe-
siyie aramyor. Bu grup-
lar aynca, Türkiye'de
kendilerineyakm grup-
lann tkaretmi destekn-
yor. Irak'ta ABD ya da
Peşmerge gruplannca
desteklenmiyorsanız, iş
y-apmanKçok zor." •