Katalog

Cumhuriyet İ m u z SaMİJİ CTJAIHIRİYET VAKn adnHLJIAN SI1ÇUK Genel Yavın Yönetmeni: İbrahim Yıldız # Yazıişleri Müdürü: Salim Alpadan#Sorumlu Müciür Mehmet Sucu # Haber Merkezı Müdürü: Hakan Kara Istıhbarat Cengiz Yıldırım 9 Ekonomı Öz- YayınKuru]u:tlhanSetçuk(Ba5- JuıkaraTemsılcısı MustafaBalba) MatiıABul\an\o 125.Kar4. MüesseseMudünjg lem Yüzak • Kultur E Abdülkadir Yücelman ge 9 emen Berköz 9 Spor Makaleler. Sami Ka- kan),EınreKongar(Danışman), BakanhklarTel 41 c )5020ı 7 hat|. Faks.419502 7 9lznurTetnstlcısı Orhan Erinç, Hikmet Çetin- SerdarKızık,H.ZıyaBl\ 1352 S 2 3 Tel 4411220. Faks 44İİT45 kaya, Şükran Soner. İbrahim Yıİdız, Orhan Bursalı. Musta- fa Balbav. Hakan Kara. raören 9 Düzeltme Abdullah \azıcı 9 Bil- kaya, Şükran Soner. İbrahim 0AdanaTenısılcısı Çedn\iğenoğlu,tDonuCd. 119S No l l.Tel gı-Belge Edibe Buğra • Yurt Haberlen Meh- •'•••-'-•- «— - - - - - . . . . . _ met Faraç 9 A\rupa Temsılcısı. Güra> Öz Çğ 363 12 11. Faks. 363 12 15 Antalya Temsılcısı: Ahmet Onıçoğlu Cumhunvet CaA S0 5 Tel 0242 24S0057 Fat: 24305W Erol Erkut 9 Bılgı Işlem Ahmet Komlsan 9 Sa- tij Fazilet Kuza Gttuu ERSM •GerelMudurNonçÖztak* Reklam Gene; Vudu rd 4lse\ SanoğhHITabta&MineAkdag • RszmasyonveTeknl Metek BanıtçugilTel 0212 354 33 98 e-maıl rekl^mı atak\rnı cem tr \ayımla>an:\en]Gujı Haber ^jartsı Basn ve Yavmcılık \ Ş . Turiıocağı Cad 39 41 Cagaloelu W34kBnbul PK M*-SıAecı H4'5 k Tjı IU 212ı 5ı2 <)} U5 120 hatı Faks '0212151185"5 Baskı: MateGazoeDerçnBasım YayıncılıkSan ıeTıc ^Ş Bartar*BuKan\o 125 Be-dda,- ia Dağrtınr Merf.jz Dagram Pazarlama San \eTıc 27 OCAK 2004 lmsak: 5.43 Gûneş:7.l3 Öğle 12.24 Ikındı: 14.57 Akşam:17 22 Yatsı: 18.45 Rofc Royceşerefturuatıyor • Çfiai Servisi - Otomotiv sektörünün en presıi ve pahalı markalanndan Rolls Royce, bu yıl 1> "üncü kuruluş yıldönümünü kutluyor. 19(VmlınınMayıs ayında, Ingütere'de kurulan şirke» "yüzyıllık koca bir çınar" olmasının şereıe Yenı Zelanda'da başlayıp îngiltere'de sonarecekbir xr düzenleniyor. Ingiltere'nin gîineödeki Gcx3d*vood'daki üretim merkezinde günüüzde sadece "Phantom" modeli üretilen otonfc»illerin turıina, bu modçlin yaıu sıra , geçrş*en bugüne gelen eski modeller de katıl.ak. Başka deyişle 2004 yıh üretimi olan bir Pımtomla 1919 model başka bir Rolls Royc Auckland'da başlayacak turda yan yana yol k edecek. Tura katılan otomobillerin, şirker» kurulduğu ve kutlama etkinliklerinin en büyiünün yapılacagı mayıs ayında Ingiltere'ye varrrsj planlanıyor. (Fotoğraf: AP) Çinteddi parça parça yıkıhyop • PKİN (AA)-Dünya kültürel mıraslan arasııLa yeralan Ç°in Seddi'nin, turist akınının kurbaı olarak parça parça yıkıldığı belirtildi. Resrr Şinhua ajansının haberine göre. hazınnan yeni bir raporda, duvann hâlâ 3'te bıriru ayakta durdoığu ve bu kalan parçalann da yıkılıarya başladığa kaydedildi. Raporda. turizrin artması ve koruma için mali kaynak sıkıntsının Çin Seddi'nin yavaş yavaş yıkılrasına neden olduğu belirtildi. Kasım ayınd bir inceleme ekibi, Hebei bölgesindeki Çin Sddi'nin, 600 yıllık bölümünde 14 metrelik bir oyılc bulmuşlardı. Yerinden çıkanlan eski tuğlaknn çimento ile kaplandığı görülmüştü. Çm S:ddi ilk olarak Çin (Qın) Hanedanhğı (MÖ 221 -2)6) sırasında inşa edildi ve diğer haneonhklar tarafindan geliştirildi. CtıeGuevara fihni Küba'da • HAVÂNA(AA)- Ünlü film yıldızı ve yapımcısı Roberd Redford, yapımcıhğını üstlendiği, ünlü gerilla liden Ernesto Çhe Guevara'nın gençlik yıllannı anlatan filminin tanıtımını Küba'da yaptı. Redford, Küba'nın başkenti Havana'da, Guevara'nın gençlik yıllannı anlatan Motosiklet Günlûkleri (The Motorcycle Diaries) adh film hakkında basına yaptığı açıklamada, "Buraya Che'nin hayrt hikâyesini anlatan fılmin tarutımını yapmak amacıyla geldim. Burada olmaktan ÇCK mutluyum" dedi. Guevara'run Küba lideri Fidel Castro'ya katılmadan önce, Latin Amerka ülkelerinde yaptığı seyahatleri konu alan fîmin tanıtımını izleyenler arasında gerilla liderhin eşi Aleida March ve çocuklanntr da bulunduğu dikkati çekti. hrtmaya rağmen turist geliyor • ANTAIA\ (AA) - Antalya, ocak ayında yaşanan olvmsuz hava koşullanna karşın tıristlerin gç<zde tatil yöresi olmayı sürdürüyor. Antalya Kiilür ve Turizm tl Müdürlüğü'nden dde edilen istatistiklere göre, 1-25 Ocak farihleri araanda Antalya'ya havayoluyla 104 hn 352 turiit geldi. Bu rakamlara göre, Antalya'da tatil yapmayı tercih eden turist sayısı, geçen yılın -25 Ocak dönemine göre yüzde 13 oramnda artı. Aynı dönem dikkate alındığında, Antalya'ya ;elen turist sayısı 2002 yılına göre ie yüzde 1 (0 oranında arttı. Antalya'ya geçen y\ aynı dörcmde 92 bin 130, 2002 yılında ise 12 bin 625 tırist gelmişti. Cumhuriyet, NASA'nın Mars'taki çalışmaların yönlendirildiği uzay üssüne girdi Kızıl gezegeninkapısıREVIZİGOKDAĞ KALtPORNÎYA - İnsanoğlunun yüz>nllardır yanıt aradığı "Uzayda bizden başka canlı \ar mı" sorusu, bugünlerde tekrar gündemde. Amenkan Uzay ve Havacılık Dairesı (NASA) tarafindan Mars'a gönderilen Spirit adlı uzay aracının 3 Ocak'ta kızıl gezegenin yüzeyine başanh inişinden sonra insanoğlu bu sorunun yanıtına bir adım daha yaklaştı. Mars'a ait detaylı fotoğraflan inceleyen bilim adamlan bugünlerde yeni bir heyecanı daha yaşıyor. Yaklaşık 7 ay önce gönderilen ikinci uzay robotu Opportunity'nin Mars yüzeyine inişinin heyecanı bu. tki uzay robotunun elde edeceği bilgiler, NASA'nın gelecekte yapmayı planladığı çalışmalan da büyük ölçüde etkileyecek. Uzay robotlan Spirit ve Opportunity'nin hedefı Mars'ta suyun izine ulaşmak. Hayatın kaynağı olan suyu keşfetmek bir anlamda da Mars'ta hayatı keşfetmek anlamına geliyor. Bilim adamlannca gezegende bir zamanlar var olduğuna inanılan hayatın kaynağına yönelik bilgiler Kaliforniya eyaletinin Pasadena kentindeki NASA'ya ait JPL (Jet Propulsion Laboratory) uzay merkezinde toplanıyor. Uzav volculukları merkezl NASA görevlilen, hedeflerinin gezegende bir zamanlar var olduğuna inanılan hayatla ılgilı kanıtlara ulaşmak olduğunu açıkladılar. Mars çalışmalannın yürütüldüğü JPL Uzay Üssü'nden gezegenler arası yapılan uzay yolculuklan yönetiliyor. Mars'ın yanı sıra diğer gezegenlerle ilgili gözlemler de yine bu merkezden kontrol edıliyor. Bilgiler JPLde değerlendirildikten sonra özel bilgisayar merkezinde depolanıyor. Mars'taki Spirit ve Opportunity adlı uzay araçlannın yönetildiği komuta merkezinde yaklaşık 100 bilim adamı görev ahyor. 3 vardiya halinde çalışan bilim adamlan Mars'tan gelen fotoğraf ve yüzey bilgilerini değerlendiriyor. Mars kayalanndan örnek alıp analız yapan çok hassas aygıtlara sahip uzay robotlan ile Mars yörüngesindeki Odyssey adlı uydunun komutası da yine JPDdeki bu "komuta merkea"nce gerçekleştiriliyor. Baskan Bushtan destek Kurumun mutlu günleri ~r Tzay üssünde # / görev alan \*y bilim adamlan bugünlerde kendi deyimleriyle "yaşamlannın en mutiu günlerini" yaşıyorlar. 3 Ocak'ta Mars yüzeyine inen Spirit adlı uzay robotu bilimsel anlamda bir başanya imza atmakla kalmayıp aynı zamanda NASA'nın Challanger faciasından sonra yıkılan umutlannı da yeniden canlandırdı. Spırit'in başansını kutlayan ABD Başkanı George Bush, Mars'a insan gönderme projesini de desteklediğini açıîdadı. Spirit uzay robotunun gönderdiği detaylı fotoğrafların heyecam JPDdeki tüm çahşanlann yüzünde okunuyor. Bu başanyı sadece kendi aralannda kutlamakla yetinmeyen NASA, .\merikan kamuoyunu da Mars'taki gelişmeler konusunda her gün düzenli olarak bilgilendiriyor. NASA'nın Mars operasyonu ile ilgili kamuoyu açıklamalan yine PL merkezınden yapılıyor. NASA'nın gözii NASA'ya bağta JPL Uzay Üssü, Los Angeles şehir mer- kezine yakiaşık bir saat uzakhktaki Pasadena kentinde yer ata\t>r. Yaşam arayışı süriiyor T-PL Uzay Üssü'nde I çalışan mühendislerden c / Rendii VVessen, iki uzay aracı tarafindan Mars'a yapılan yolculuğu Cumhuriyet'e şöyle değerlendirdi: " Bugüne dek yapagunız çabşmalar bir anlamda ön araşurma nitdiği taşıyordu. l ydulann gönderdiği bilgiler doğrultusunda Mars'ta suyun izine en yakın olduğuna inandığımız noktalan betirledik. Spirit uzay robotunun 3 Ocak'ta yaptığı başanlı inişten sonra gönderdiği mükemmel kalhedeki fotoğraflar şu anda inceleniyor. Elde edilen bilgiler Mars'ta hayaün var olup olmadığına yönelik önemli ipuçlan verecek." Dr. Ray Albertson ıse araştırmalann beklentilerinin üzerinde bir başan oranıyla de\am ettiğini açıkladı. Albertson, Mars'ta hayat olup olmadığı konusundakı sorulanmızı şöyle yanıtladı: "Bunun cevabını vermek için henüz çok erken. Şu anda Mars yüzeyinde bulunan iki robot araç bu merkezdeki biitün çataşanlann beklentisinin üshınde bir başanya imzasını atü. Doğrusunu soylemek gerekirse çauşmanın bu kadar sorunsuz olacağını beklemiyorduk. Ozellikle Spirit'in gönderdiği son derece detaylı fotoğraflar, insanoğlunun bir başka gezegen hakkında ulaşnğı en detaylı görsei malzemeyi oluşturuyor." Dünyadald gibi dört mevsim var 6 780 küometre çapındaki Mars, dünyanın yakJaşüi}wısı kadar. Yüzeyyapısı dünyanın kayahk bölgelerindekiyapıya bendyor. Yerçekimi dünyaya göre yüzde 38 oramnda daha az. Kendiyörüngesindeki tıırunu 24 saat, 39 dakika, 35 saniyede tamamlayan Mars 'ın güneş etrafindakjyörüngesinde dönüşü 687 gün süriiyor. 25 derece eğime sahip Mars 'ın dûnyadukine benzer dört mevsimi bulunuyor. Hava sıcakhğı dünyayla karşüaşanldtğında son derece düşük. Mars 'ın gece ilegündüz arasındaki ısıfarkı son derece büyük. Ortalama gece ısısı -53 ile -128 derece olan gezegende günlükhava ısısı 27derece. Ortalamafirana, saatte 120 küometre, Kızdgezegenin atmosferindeyüzde 94.3 karbondioksa, yüzde 17 nitrojen, yüzde 1.6 argon bulunuyor. En yüksek noktası Ofympus Mons 'ın yüzeyden yüksekb'ği 26 küometre, çapı ise 600 küometreyi buluyor. Marineris adı verüen kanyonlan güneş sisteminin en derinyüzey şekiUeri olarak büiniyor. 4000 küometre uzunluğundaki bu kanyonlann en derin noktasmdan tepeye olan yüksekliği 10 küometre. Marsın birbirinden farklı büyüklükteki Udayı bulunuyor. Phobos (korku) \v Deimos (büyük korku) adı verüen iki ay Mars 'ınyöriingesinde birbirine zü yönlerde hareket ediyor. Abovijinlerin cınısına ^ yıl olduğu gibi kutlama amaç- h çok sayıda spor karşdaşmasu konser, dans gösteriİeri ve benzeri etkinlikler dü- zenlendL Bu etkinlikler arasında en göze hitap edenlerden biri, Aborijinlere özgü danslan sergileyen grubun göstertsiydi Sydney'in ilk toprak sahibi olan Cadigal Topluluğu'nun onuruna, kentteki"Waggan-ma-gule" adh çifttikte düzenlenen "ateş- h" gösteri izleyenkrden büyük alkış aldı. (Fotoğraf: REUTERS) DÜNYA ŞAMPtYONASI ELEMELERÎ BUGÜN Fınnda sıcak rekabetANKARA(ANKA)-Türkiye Fınncılar Federasyonu, üç yılda bir yapılan 'Dünya Fınncılar Şampiyonası'na kahlmak için çahşmalannı sürdürüyor. Türkıye Fınncılar Federasyonu'ndan yapılan açıklamaya göre, Ankara, İstanbul, Izmır ve Adana'da yapılan seçmelerde: baget ve özel ekmekler, milfoy hamuru ve unlu mamuller ile kültürel dokuyu anlatan çalışma kategorilerinde finallere katılmaya hak kazanan 8 kışi hocalar eşliğinde finallere hazırlanıyor. Hilton Otel'de bugün yapılacak fınallerde ilk 3'e girecek ustalardan, 'Türkiye Fınncılar MiDi Takımı'' oluşturulacak. Baget ve özel ekmekler, milföy hamuru ve unlu mamuller ile kültürel dokuyu anlatacak çalışma kategorilerinde ürünlerini sergileyecek ustalar, 3 Mart'ta Rusya'nın Sn.Petersburg kentinde yapılacak 'Bölgesel Yanşmalarda' Bulgaristan, Estonya. Litvanya, Finlandiya, Letonya. Romanya, Rusya ve Ukrayna ile grup birinciliği için karşılaşacak. AL GÖZÜM SEVRETLE /IŞIL ÖZGENTÜRK Şiddetin şiddetle eğitimi Bugün. ortalıkta dolaşan konular- dan uzak, keyfime göre bir şeyler yazmak için yola çıknm. Birkaç za- mandır yazmak istediğım ama erte- lediğim bir konuvardı. hadi dedim tam zamanı. Efendim sınema atölyesindeki, öğ- rencilerimin işlerinden biri de ortak belirlediğimiz fılmlere mutlaka git- mek ve beğensinler ya da beğenme- sinler o film hakkında bir kısa eleş- tiri yazmak. Bu ay seçtiğimiz film, sinemalan- mızda hâlâ oynayan Danimarkalı sı- ra dışı yönetmen Lars Von Tner'in "Dogvflle'' adh filmiydi. Bu Lars Von Trier tuhafbir adamdır. Onun "Avru- pa", "Dalgalan Aşmak" ve "Karan- hkta Dans" adlı filmlenni görmüş bi- ri olarak "Dogvflle''e korka korka git- run. Çünkü Trier. ne çekerse çeksin. mutlaka insana dairher türlü durumu. son derece açık seçik ve hiçbir este- tik oyuna gerek duymadan ortaya ko- yar. Tek amacı vardır: Seyirciyı sars- mak ve onun mutlu mesut yaşamını birkaç gün için de olsa altüst etmek. Onun sıradan, mutlu şeyleri sevdigi- ni hiç görmedim. Umutsuzbir adam- dır, çünkü bu dünyanın gidişiyle. in- san ilişkilerinin şiddet dolu doğasıy- la adeta kafayı bozmuştur. Şimdi anladuuz mı tt Dogvifle''igör- meye neden korka korka gittim. Ta- bii beklediğimbaşıma geldi ve kafam kanşmış, canım sıkılmış bir halde fılmden çıktım. Filmi sevmedim. Her şey bana fazlasıyla kurgulanmış gel- di. Ama fılmin söylediği söze şapka çıkardım. Lars Von Tner, kısaca şöy- le diyordu: "Ey bu dünyanın iyilikle dolu olduğuna inanan, iyi olmaya ça- hşan küçük, saf insanlanm! Elinize ftrsatgectiğindeUksizJerenzalimke- süirsiniz! Basnrdığvıuz bütün kötü- lük, adetaüçekaüanarakortay-a çıkar ve arok onu durduramazsuuz! Sizler çok masumu oynayarak kulaklannı- zı soykmm sözcüğüne kapaür, sizler çok masumu oynayarak kulaklannı- a işkence sözcüğüne kapanr ve be- ninı bundan haberim yok dersiniz. Oysa hiçbirimiz masum değiliz! He- pimiz hem cellat, hem kurbanız!" Kafam kanşık atölyeme geldim. Doğrusu öğrencilerimin neler düşün- düğünü, neler söyleyeceklerinı merak ediyordum. Sözlerbaşladı. Ve hemen başında söyleyeyim ki, öğrencilerim- le gurur duydum. tşi sıkı tutmuşlar- dı. Benim fazlasıyla kurgu ve düzen- lenmiş bulduğum anlatım tarzmı se- venler vardı ve savlan söyleydi: "Yö- netmen bir kasabayı anlabyordu. Bu- nun için bir hangara tcbeşirle evler ve kasabanın meydanı çizümiştL Yani tüm kasabada kinıin ne yapağı görü- lüyordu. Bu anlatım kasabaya en uy- gun anhömdLÇünkügerçekten de ka- sabakrda e\1erin adeta duvarian yok- tur ve herkes herkesin ne yapnğı. ne zaman yemek \i\ip ne zaman kavga ettiğini, ne zaman seviştiğiıü biür." Doğru ve bence mükemmel. Bütün kasabalar sıkıntılıdır. Ve kasabaya şöyle ya da boyle yolu düşen. kasa- banın kurallanna uymazsa aforoz edi- lir. Öylesine ince bir şiddet uygula- nır ki, şiddetin uygulandığı kışı ken- dini suçlayabilir. kendinden kuşku duyabilir. Hayata küsmüş kasaba yüz- lerinin arkasında yaşanmamış. belki de hayali bile kurulmamış anların paslı kınntılan vardır. Öğrencilerimin sözünü kesrim. ba- na yakışmıyor onlar devam etsınler: "Filmdeinsanıöfkelendirenbirkabul ediş vardı. FUmin kadm kahramanı adeta kasabalılar için kendi bedenini ve düşüncelerini kurban ediyordu. Bu da bize cellat kurban ilişkisinde yan- hşın ya da suçun sad«ce cellata ait oW madığmı gösteriyordu. Tıpkı sürekli ezilen toplumlarda. bu durumdan ezen kadar eziknin de sorumlu oldu- Ha\Tet kı hayret, bir film ne kadar çok şey söylemiş. Bir son söz de ben söyleyeyim: Avrupa filmlerinin ço- ğunda her zaman bir yüzleşme var- dır. Suçla. durumla yüzleşme. Bırçe- şit eleştıri, bir çeşit annma isteği. Bu aşk alanında da. siyasal alanda da böyledir. Avrupa')i yaşlı "Avrupa" ya- pan biraz da budur. Yüzleşme yete- neğı. Biraz da bıze lazım. isilozgenrurk'fl superonBne.com