Katalog

SAYFA CUMHURİYET 27OCAK2004SAU 10 DIŞ HABERLER dishab « cumhuriyet.com.tr KAVŞAK OZGEN ACAR Ne Biçim Stpatejik Ortaklık? ABD'nin başkenti VVashington'a giderseniz, kamu binalannın, görkemli Yunan tapınakla- nnın model alınarak yapıldığını görursünüz. Pek çok banka da sütunlu mimarileriyle tapınakların kutsal inandıncılığı bağlamında müşterilerini et- kileme yolunu seçmiştir. Türkçe'ye "Beyaz Saray" diye geçen "White House" (Beyaz Evj ise Gre- ko-Romen mimarisi ile küreselleşen dünyamızın siyasal tapınağı konumundadır. Gün geçmez ki dünyanın çeşitli yörelerinden gelen devlet ya da hükümet başkanları bu tapınakta üstün güç "Bü- yük Şef'in önünde secdeye kapanmasın. Aralık 2002'de bu tapınağa kabul edilen kim- liksız Recep Tayyip Erdoğan. içeri gırerken aya- ğını iyi sürtmüş olmalı ki, bu kapıdan yann Türkiye Cumhuriyeti Başbaka- nı olarak yine içeriye girecek. Gefecek yıl kasımda tapınakta oturması kuş- kulu "Büyük Şef"GeoergeW. Bush, kendisini "sadık tebaası" ya da res- mi dildeki tanımlarna ile "stratejik or- tağı" olarak kutsayacak. ABD'nin öteki "stratejik ortakları" arasında ingiltere, israil, Avustralya gibi ülkeler bulunuyor. Bu ülkelerie "stratejik ortaklık" tıkır tıkır yürüyor. ABD Kongresi'ne yüzde 2'lik oy gü- cü ile yansıyan israil'in ortaklık gücü, sağladığı çıkarlar kıyaslandığında bu oranın en az on katı. "Stratejik ortaklık" denilince ortak- lar arasında eşitlikten, eşit haklardan söz edilmesi gerekmez mi? Afganis- tan'da Türk-ABD arasındaki "ortak anlayış" yöreye önemli katkıda bulu- nuyor. Kafkas petrollerinin boru hat- tıyla batıya taşınması, uluslararası pet- rol trafığinin çeşitlendirilmesı siyasa- sı izleyen ABD ile Türkiye'yi ortak çı- karda buluşturuyor. Bunlann dışında "stratejik ortaklığın" gereği olan "eşit- lik" nerede geçerli? ABD Kongresi'ne baktığınızda Yunan, Rum, Ermeni lo- bilerinin etkisi ile değil eşitliğin sağlanması, bu ortaklığa sıkça gölge düşürülmüyor mu? Acaba Ankara-VVashington ortaklığında çıkar örtüşme- si mi yoksa sürtüşmesi mi var? Türkiye'nin çıkarlan ile zaman zaman ters dü- şen incirlik Üssü'nü ABD "yolgeçen hanı" gibi kullanırken Ankara'nın Kuzey Irak'ta koyduğu kırmızı çizgileri kim siliyor? Kıbrıs'ta, Zürih-Londra anlaşmalarına göre, adanın Türkiye ile Yunanistan'ın birlikte üye ol- madığı uluslararası kurumlara giremeyecegi ku- ralını kim çiğniyor? Tayyip Erdoğan Geoerge W. Bush Türkiye ile Azerbaycan'a karşı açık düşman- lık duygulan sergileyen Ermenistan'a sınır kapı- sını açması için Ankara'ya kim baskı yapıyor? Ege'de, Türk-Yunan anlaşmazlıklannda "hak- kaniyet" ilkesini biryana bırakıp Atina'ya "ödün verilmesi" çabasını kim gösteriyor? Istanbul'da ruhban okulunun açılmasını, Or- todoks Patrikliği'ni, Lozan Antlaşması'na aykın olarak Roma'daki Papalık gibi "ekümenik" dü- zeye çıkanlmasını kim istiyor? Ne biçim ortaklık ki tüm harcamalar hep Türkiye'nin cebinden ya- pılsın isteniyor? Türkiye için Balkanlar'da, Ortadoğu'da, Kaf- kaslar'da "bö/oegücü"yakıştjrması yapılıyor. Tür- kiye nasıl bir bölgesel güç ki çıkarlan- na ters düşen durumlarda "Hayır" 6e- me iradesine ve gücüne sahip değil? Bırakın bölgedeki çıkarlanna uygun güç göstermeyi, Kıbns'tan askerini çek- me durumu ile karşı karşıya değil mi? Tam iki yıl önce tapınakta secdeye kapanan dönemin Başbakanı Bülerrt Ecevrtile "Stratejik Ekonomik Ortak- Wc"anlaşması imzalanmıştı. Birde bu ortaklığa göz atalım. Dünya kapitaliz- minin ağababası, serbest ekonomi- nin baş savunucusu olan "stratejik ekonomik ortağımız" bu anlaşmaya karşın ortağına neler yapıyor? Dünyada tekstil engellemelerinin Dünya Ticaret örgütü 'nce bir yıl son- ra kaldınlacak olmasına karşın ABD'nin tekstil kotalan hâlâ sürmüyor mu? Türkiye çıkışlı demir çelik ürünleri- ne yönelik kısıtlamalar hâlâ geçerli değil mi? Erdemir tesislerinin yeni- lenmesi için gerekli teknoloji transfe- rine kim izin vermiyor? ABD, bir başka stratejik ortağı is- rail'e, birmalın üretimine İsrail'in kat- kısının yüzde 35'i bulması durumun- da o malın ABD'ye "gümrüksüz gi- riş" hakkını tanıyor. Türkiye ile israil arasındaki stratejik dayanışmayı pekiştirmek amacıyla bu alanda anlaşma imzalanıyor. Böy- lece Türk-lsrail üreticilerinin ortaklıklan destek- lenerek Türkiye'nin İsrail üzerinden ABD'ye mal satması olanağı yaratılıyor. Ne yazık ki işin içine tekstil ürünleri konulmuyor. Bu sorunlar hiç kuşkusuz Türkiye'de ilgili çev- relerde üzüntü kaynağı oluyor. Çıkarfarda örtüş- me değil sürtüşme olursa değil adi bir ortaklık- tan, stratejik ortaklıktan söz edilebilir mi? Bu du- rumda Erdoğan'ın büyük şefe "Bu ne biçim stra- tejik ortaklık?" diye sorması gerekmez mi? Erdoğanizm: 'Müslüman Demokpatlar' ABD'den gelen haberlere göre pek çok akademik kuruluş, düşünce kurumu yada örgütşimdiyedeğin hiçbirTürk başbakanına göstermedikleri ikjiyi Erdoğan'a gösteriyor, ko- nuşma yapması için kurumla- nna çağınyoıiarmış. Türkiye ve Erdoğan için sevindirici birdu- rum. Bu nedenle VVashington Büyükelçiliğimiz, Erdoğan için yüklü bir program hazıriamış. Erdoğan, ömeğin bir dış si- yasa kurumunda Türkiye'nin dışsiyasasını, Amerikalı yatınm- cılara Türfciye'de yatınm yap- marnn önemini anlatacak, New York'ta ve VVashington'da Ya- hudi örgütlerinin temsilcileri ile görüşmekle kalmayacak, bir de onlardan "cesaret" ödülü alacak. Amerika kıtasındaki Or- todokslann Başpiskoposu Di- mrtrios'u kabul edecek ama hiçbir Müslüman örgüt temsil- cisi ile görüşmeyecek. Acaba neden? ABD'deki kurumlarda ya da vereceği mülakatta Erdoğan "Müslüman Demokraüar"kav- ramını işleyecek. Nasıl Avnj- pa'da "Hıristiyan Demokrat- lar" varsa Türkiye'de neden "Müslüman Demokratlar ol- masın" olgusunu dile getire- cek. Bir düşünce kurumunda "Muhafazakâr Demokrasi ve Küreselleşme" bir ötekisinde ise "OrtadoğuDemoknasisi ve Türkiye Perspektifi"n\ anlata- cak. Türkiye'nin "radikal" de- ğil "demokrat Müslüman" ol- duğunu vurgulayacak. Türkiye'nin izlediği bu siya- sa ile uygariıklar çatışmasının önünde bir baraj, benzeri du- rumun da Iran ile öteki Ortado- ğu ülketerine ömek oluşturaca- ğını söyleyecek. Erdoğan, kı- sa bir süre önce Suudi Arabis- tan'daArap ülketerine sestene- rek "değişimin gerektiği" ko- nusunu işlemişti. Başbakan, o günkü konuşmasını Batı'nın hoşnut kalacağı biçimde ABD'de sürdürecek. Amerika'da akademik çev- reterce oluşturulduğu belirtilen bu siyasal yaklaşımla "Kema- lîzm"in "Erdoğanizm " ile bağ- daştınlabileceğinin hesaplan yapılıyor. Böylece Erdoğan, ho- cası Necmettin Erbakan'ı sa- ğına afarak Türk siyasal yasa- mında "Müslüman Demokrat AKP"yi yeni bir siyasal yelpa- zede pazarlayacak. Böylece, AB'deki Islami kaygıian gider- meyi de hedefleyecek. Kıbms çözümii için topu topu 95 gün! Büyük Şef, Türk Başbakan'ın gerek Kıbns, ge- rek Kuzey Irak konusunda dayatmalannı yu- muşatmak amacıyla rafa kaldınlan 8.5 milyar do- lariık kredi anlaşmasını kaldıraç olarak kullanacak. Türkiye'nin Irak'a asker göndermesini öngören, ancak Kuzey Irak'a girmesini önleyen kredi an- laşması uygulanamadı. Başbakanın gezisineeko- nomiden sorumlu bakanlar ile Milli Savunma Ba- kanı Vecdi Gönül'ün de katılacak olması, 8.5 mil- yar dolarlık anlaşma ile birkaç milyar dolarfık çok kullanımlı helikopter yapımı projesini de günde- me getirecek. 8.5 milyar dolarlık anlaşmanın es- ki koşullannı değiştiren yeni bir metin şu anda ya- zılıyor. Erdoğan'ın, tapınağın perde arkasındaki güçlü adamı Başkan Yardımcısı Dick Chenney, Hazine, Ticaret bakanlan, UPF başkanı ile görü- şeceği, Dünya Bankası'ndan randevu beklediği biliniyor. Kıbns'ta "arabuluculuk" önerisinin ger- çekte Erdoğan'dan değil, ABD'den geldiği bir söylenti konusu. Banş yanlısı (!) Yunanistan'ın Dı- şişleri Bakanı, geleceğin Başbakanı Yeorgios Papandreu, ülkesi üzerinderf uçan, arabulucu- luk için adı geçen ABD Dışişleri Bakanı CoJin Po- well'ın "Rumlara çözüm için baskıyapın" çağn- sını kulak ardt edip "Annan Planı dışında başka bir öneri kabul olmaz. Süre daralıyor. Çözüm zor." sozleri ile restini şekti. Erdoğan'ın, heyet döndükten sonra Beyaz Sa- ray görüşmesine bağlı olarak Davos'tan sonraAn- nan ile New York'ta bir sürpriz görüşme yapma ola- sılığından söz ediliyor. Kıbns'ta çözümün 1 Mayıs'a • kadar sağlanması isteniyor. 40 yıldır çözümlene- meyen Kıbns sorununun, referandum da dahil, 95 günde çözümlenebileceğine acaba kim inanıyor? Elmek: oacar@superonHne.com Faks: 0312. 442 79 90 îsrail, Türkiye'nin arabuluculuğu için önce Şam'dan somut adım bekliyor Perde arkasıgirişimANKARA (Cumhumet Bürosu) - Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, Türkiye'nin. Suriye ile İsrail arasın- da arabuluculuğu için "perde ar- kasında" çalışmalannın sürdüğü- nü açıkladı. israil kaynakJan, bir gazetede Israil Başbakanı ArielŞa- rona atfen yayımlanan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın arabulu- cuk önerisıyle "dehşete kapıldığı" haberlenni yalanladılar. tsrailli bir diplomat, Türkiye'nin çabalannı destekledıklenni belir- tirken "Biz Suri>! e'nin masaya otur- ma konusunda samimi olup olnıa- dığını görmekiçin somutadim bek- Byoruz" diye konuştu. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın ay başındaki Ankara ziya- retinde gündeme gelen Türkıye'run Surive ile îsrail arasında arabulucu- • Beşar Esad'ın ay başındaki Ankara ziyaretinde gündeme gelen Türkiye'nin Suriye ve israil arasında arabuluculuğu, iki ülkenin farklı beklenti ve hedefleri nedeniyle zayıf bir şekilde ilerliyor. luğu, zaytf bir şekilde ilerliyor. Is- ye'den, Suriye'yi Filistinli radikal rail. Suriye'yi Filistinli radikal grup- lara destek vermekle suçlarken Şam'ın bu iddıalan konuşmaya bı- le yaklaşmaması süreci zorlaşnnyor. Beldentüer farklı Şam, ABD'de sonbaharda yapı- lacak seçımJer öncesinde israil "den yapıcı bir tutum beklemediği için ko- nuyu ağırdan alıyor. Suriye, Türki- ye'nin arabuluculuğundan "İsrail hükümetinidt'\ k-tk r hukukunu çig- nemekten vazgeçirmeyi ve BM ka- raıiannı uygulatmayi" amaçlayan bir girişimı anhyor. tsrail ise Türki- gruplar ile bazı terör örgütlerine des- teğini çekmesi için ikna etmesini bekhyor. îsrail, Esad'ın Türkiye zi- yareti sırasında Ankara aracıhğıyla Şam yönetimine. masaya oturma çağnsında samimıyetıni gösterme- si için somut adımlarbekledikleri me- sajını iletmiştı. İsrail, Suriye'de bu- lunan ve akıbeti bilinmeyen bazı Is- raillilerin iadesi, Musevi karşıtı ya- yınlara desteğe son verilmesi, Suri- ye'de bulunduğunu iddia ettiği Filis- tınli radikal örgütlerin kamplannın kapatılmasını ıstıyor. Gül, dün gazetecilerin konuya ilişkin sorulannı yanıtlarken Türki- ye'nin arabulucuğu konusunda ça- lışmalannın olduğunu açıkladı. Gül, "Türkhe.komşuiarmın kar- şı karşıya kaldığı sorunlan çözmek- te de katkı \apmavı arzu etmekte- dir. Bununla ilgili perde arkası bir- çok çalışma da yapılmıştır. Bu açı- dan ünıit ediyorunı ki önümüzdeki günlerd«?Türki>e"ninbtHgedekitüm proUemlerin çözünıünde katkısı da- naçokolacakür"dedi. Diplomatık kaynaklar. Türbye'nin üstlendıği rolün günlük dılde "arabuluculuk" olarak adlandınlsa da diplomaside u kola\1aşünaroüin" daha uygun bir tanım olduğunu belirtiyorlar. Kay- naklar. israil'in \alnizca ABD'ye gü- v enmesi nedeniyle Ortadoğu'da ara- buluculuk rolünü üstlenebılecek tek ülkenin ABD olduğunu \uiguluyor. JAPONASKERt PROTESTOLARLA GtDİYOR Japon hükümeti. tüm protestolara karşın Irak'a 600 piyade gönderme karan aldı. Samava kcntine gönderilen Japon askerteri. insani ve lojistik amaçlı faaüyetlerde bulunacak. Japon e\ lemciler, başkent Tokyo'da Başbakan Junjçiro Koizumi'nin bu karannı protesto ettiler. Japoınu, 1945'ten bu yana Uk kez &a\aş halindeki bir ülke\e asker yolluyor. (ike ana>asasmda uluslararası sorunİann çözümii amacrvla kuvTet kullanılması vasaklaıuvor. (AP) Salih, gelecek yıl martta seçim düzenleme niyetlerini anlattı Kürtlerin 2005 planı faridı VVASHEVGTON (AA) - Iraklı Kürt gruplar, kendı aralanndakı siyasi birleşme sürecını tamamla- yarak Mart 2005 te "Kiirdistan" hükümeti için seçım düzenJemeyi planlıyor. Washington'da bulunan Irak Kürdistan Yurtse\erler Birli- ği (IKYB) üst düzey yetkılisı Ber- ham Salih, Celal Talabani lıderli- ğindeki IKYB ile Mesud Barzani liderliğindeki Irak Kürdistan De- mokratik Partisi'nin (IKDP) bırle- şerek "Kürdistan bölgesel hükümetini" kurma süreci başlattığını söyledi. Salih, VVashington Institu- te adlı düşünce kuruluşunda düzenlenen bir toplantıda, bir sonraki aşamada da Mart 2005 için Kuzey Irak'ta se- çim planladıklannı anlattı. Salih, Iraklı Kürtlerin Irak'ın bir parçası olmayı istemele- rinin nedenini soran bir ka- tılımcıya şunlan söyledi: "Kürtlerin iki hükümet olarak bölünmesi. IKDP ve EKYBarasındakiiççaüşma- dan kaynaklanı\ordu. Şim- di bu sorunlar bitti. Bazı dostlar Kürtlerin bir araya gelmesini Irak'ın bölünmesiolarakgörüyor. Peki ni\e tam ters >önden baknu- yorsunuz? Bu yoHa, Irak'm bir böl- gesi blok olarak büieşecek. Bu sü- neç, Kürdistan'm Irak'a \eniden en- tegrasyonunu sağlayacakT Salih ın bahsettıği Kuzey Irak se- çimleri. Irak'ın geneli için öngö- riilen 2005 yılı sonu seçiminden farklı bir seçim niteliğinde bulu- ABD'DEN PEŞMERCELERE ÇACRI SÜLEV\t4Nt\'E (AA) - Iraktaki işgal yönetimi, Irak Kürdistan Yurtseverler Bırliğı (IKYB) ve Irak Kürdistan Demokratik Partisı'nden (IKDP). peşmergelerin yeni kurulacak Irak ordusuna katılmasını ıstedi. IKYB yetkilisi Mustafa Seyyid Kadir, ABD'lı ve Ingiliz askeri uzmanlann. geçen hafta Bağdat'ta peşmergelenn yeni orduya katıhnalannı görüşmek üzere Iraklı Kürtlerle görüştüğünü öne sürdü. Kadir, peşmergelerinin oluşturacağı bu tugayın Erbil'de konuşlanacağuıı ve Amerikan kuvvetleri tarafijndan eğitileceğini söyledi. nuyor. Washington'daki bazı göz- lemciler. Iraklı Kürtlerin seçim planını daha Irak'ın geleceğiyle ilgili resmi herhangi bir kararuı alınmadığı bir ortamda, "Irak'uı genelinden bağnnsız ve tek yanh bir adım" olarak değerlendirdi. Kerkiik ve petrol gehri Salih. Türk şırketlerin Kuzey Irak'ta yatınm yaptığını, şu sıra- da Süleymaniye'de Türk firmala- nna havaalanı projesiyle birlikte 60 milyon dolarlık ıhale verildiğini söyledi. Kerkük konusuna deği- nen Salih, Kürtlerin bölge- ye geri döndüriilmesi, ar- dından referandum benzeri biryöntemle Kerkük ün ka- derinin, "Kerkükhalkıtara- findan" tayin edilmesi gerek- tiğini söyledi. IKYB yetkılisı Salih, Ku- zey Irak'tan elde edilecek petrolün kontrolü ve geliri- ni. Bağdat'ta kurulacak mer- kezi hükümetin eline bırak- mayacaklannı söyledi. 1LK S1NAVBUGÜN Blair'in kritik dönemeci • Bu hafta gelişmeler beklediği gibi olmazsa Tony Blair'in parti liderliğini ve başbakanlığı bırakabileceği belirtiliyor. LONDR4 (W) - İngiltere Başbakanı Tony Blair'in. görev ine devam edip etmeme konusunda bugün parlamentoda yapılacak üniversite harçlannın yükseltilmesiyle ilgili oylamanın ve Irak'la ilgili Hutton soruşturması raporunun sonuçlanna göre karar \ ereceği belirtiliyor. "Blair'in en kritik 24 saati" olarak adlandınlan süreçte, ilk olarak üniversite harçlanyla ilgili Avam Kamarası'nda yapılacak oylamanın sonuçlanna kilitienen fngiliz Başbakanı. bu oylamayı kazanabılmek ıçın insanüstü bir çaba harcadı. Blair'in önceki gün bütün gününü muhalefetle birlikte oy kullanması beklenen ve sayılan 100 kadar olan isyancı. îşçi Partili milletvekıllerine telefon etmekle geçirdıği belirtiliyor. Gûvenoyu isteyebüir Başbakan. Temmuz 2003'te intihar ettiği polisçe bildirilen Savunma Bakanlığı uzmanı David Kefly'nın ölümünü soruşrurmakla göre\ü Lord Hutton tarafmdan açıklanacak raporun sonuçlannt da bekleyip perşembe günü hükümeti için güvenoyu isteyebılecek. îşçi Partisi'nin iktidara gelmesinden bu yana Blair ile başbakanlığın bir dönem sonra kendisine devıi için gizli bir anlaşma içinde olduğu öne sürülen Maliye Bakaru Gordon Brown'ın, siyasi krizı değerlendirerek görevi Blaır'den devralabileceği de iddıa ediliyor. Siyasi yorumcular. Blair'in bu kritik dönemeçlerde tökezleyebileceğini ve seçime bir başka liderle gidilmesi için partisine şans tanıyabileceğini belirtivor. HP Toşınabilir Bilgisayor Sistemleri için Microsoff' Windows' XP Professiooal ürününü önerir. HP COMPAÛ MASAÜSTÜ BİLGİSAYAR D230 999$ + KDV IftfeJ' Pentıum' 4 Islema 2.66 GHz 533 MHz Mıoosoh1 Wındo«i' XP Home hletım Sıstemı 512 MB 333 MHz DDR Bellet 80 G6 72CO RPM Sabn Dı» 17"CRTEkran 48X DVDCCH!W Combo Surucu 64 v,i GeFofce4 MX440 Grafık Kartı , TV Out Dohıh HopaHor 3 Yıl Porça Garonlısı ıılk 2 yıl ısçilık ve ıll 1 y,! mus'en y«nnde dahıl) HP COMPAQ MASAÜSTÜ BİLGİSAYAR D330 1199$ + KDV Irttf Penlium' 4 l;le<nd, HT Mnobf 3.00 GHı 800 MHz Mıcmsoft' Wındows- XP Hooıe tsletmı Sıstemı > 51 2 M6 400 MHz Dual DDR Beilet 80 GB 72OORPM Sobrt Dısl 17'CRTEtran 48X DVD/ CMW Combo Surucu 128 MB nVKJıa Gdofco FX 8x AGP Grafık Kartı / TM Out Modem Dahıl, HopaHor •CaUosuz WtH7e ve Mouse 3 Yıl Parça GOTontıs. Iılk 2 yıl ışcılık ve ılk 1 yıl muşlerı yennde dafııl) Doğru başlangiçlar, başanll Stratejİİerİn ÜrÜnüdür. Geleceği planlarlcen kendinizi bugunun teknolojısıyle sınıriamayın. Bılişım telcno|ilerı lıden HP ürunlerıyle tanışın. Yannın teknolojısıne sahıp olmanın avantajını yaşoyın. S 2004 Hevvfe» Packaıd Developmenf Componv L P Ail nghs reserved MuitımedKıPC olan her^ese I 7' LCD ekran 534$ + KDV yenne 434Î * KDV Intel Pentıum (nte! 'nsıde ve Intel Ins'de logosu Anenio Bırlesık DevleHen ve drger ulkelerde Infel Corporatıon veva /or kunjlusbnnın tıcar markası veya tescıllı tıcan markas dır