Katalog

SANTA CUMHURİYET 16OCAK2004CUMA 2 OLAYLAR VE GORUŞLER AÇI MLMTAZ SOYSAL Peşini Bırakmamak SONU getrilermeyen işlerin sayısı gitgide artıyor. Burlanrı bazısı, sporda olduğu gibı, herkesi üzüp nerdeyse üusal maten-e dö nüşmekte. Afletizrnde Süreyya Ayhan'ın dünya şampiyonluğunu ka- çtırrası. 3askettx)(dayaratJan büyük beklentilerin gerçekleşmeyişi. ^ortekiz'dekı A\^rupa Şampiyonası'na katılmayı hedeflemiş bir Ulusal Takım'ın yüzüp yüzüp sonuna geldikten sonra fır- satı Letonya'ya kaptrması. Beşiktaş'ın Şampiyonlar Ligi'nden yan yolda aynlışı. Heyecanlı yayır» spikerierinin ve gazetelerdeki spor sayfa- lanntn iki- üç yanş y a da maç öncesinden başlayarak vanlmak isteren sonuca sanki vanlmış gibi konuşmaya ve yazmaya kal- kışıp hertcesi hava-ya sokuşlan mı? "DevAdarv"ve "FîteSultanı"gibipayelerinsporculariatek- nik adamılan a m soruca varmalan gereken bir dönemde er- kenden g-evşetrne^si ya da tam tersine, gereksiz gerilime sok- mas mı? Bunlann hepsini anlamak mümkündür de potitikadaki ve eko- nomideki örnekleri anlamak zordur. Şu Karnu Yönetimi Reformu tasansına karşı oluşturulan mu- halefet direnişani alın: Tamam, komisyon aşamasının ilk gününde olay yaratarak gürültü patırtıyia kamuoyunun dikka- tini çekip "medyatik' olabilmişsiniz; peki, sonrası? "0 müsteşar o mevkide kaldıkça bundan sonrasına katıl- mayıp iktrdaryanluşlanyla baş başa bırakacağız" demenin an- lamı nedir? "Reforrn dediğiniz saçmalıkzaten büyük rezalet; heie müs- teşan orada tutmaya devam etmek Cumhuriyete ve bizlens hakaret" demeyi sürdürmek, pariamenter sistemin bütün tı- kama ve engellerne yöntemlerini ustaca kullanarak tasannın yasalaşrnasını olabildiğınce geciktirmek, belki de önlemek varken meydanı iktidara bırakmak akıl kân mıdır? "Yasa çıkınca Cvmhurbaşkanı nasıl olsa geri çevirir, olmaz- sa biz Anâyasa Mahkeme'sine gider, iptal ettiririz" düşünce- si biraz d a yapılması gereken bir ödevı yanda bırakmak olu- yor. Politikada boyle de, ekonomide başka türtü mü? Kamuoyunun buyük çoğunluğu, yıllardır süren beyin yı- kayışlar "sayesinde" artık tam bir talana dönüşen özelleştir- menin "iyi birşey™ olduğuna inandınlmış durumda. Cumhuri- yetin bütün variıklan birer birer elden çıkanlıyor; birkaç sendi- ka ve bir- iki yazar dışında "gık" yok. Koskoca TİIPRAŞ'ın üç- te ikisini üç yıllık kân kadarcık bir bedelle şuna buna, hem de yandan fazlası "kökü dışarda"\arasatıvermek elbet büyük ci- nayet. Peki, sonrası? "Bu cinayetlerin hesabı birgün sorvlacaktır. Hepinizi yüce divanlar önünde sünım sürüm süründüreceğiz, talanın bede- lini mutlaka ödeteceğiz" diyen ve kamuya verilmiş zararlann hesabını, verenlerin, çetelesini tutan var mı? Kamu Yönetimi Düzeltimi İçin Bir Öneri Burada sunduğum öneriden kimlerin rahatsız olacağı açıktır; ancak Meclis"e sunulmuş olan tasandan mutlu olmayan, çıkarlannı savunmakla görevli olduklan toplum kesimlerinin dışlandığını düşünen örgütler bu öneriyi tartışmahdır. Prof. Dr. Naci KEPKEP Bağımsız Cumhuriyet Parüsi MYK Üyesi T BMM'ye sunulmuş olan "Ka- mu Yönetimi Temel Kanunu Tasansı" taslak olarak kamu- oyuna açıklandığı andan beri yoğun bir biçimde irdelenme- ye ve tartışıhnaya başlandı. Bu irdeleme- İerin ve tartışmalann önümüzdeki günler- de de yoğunluğundan bir şey kaybetmek- sizin süreceğı anlaşılmaktadır. Bu tasan ile kamu yönetiminde yapılmak ıstenilen dü- zeltim, gerektiği gibi, değişik açılardan ele alınmakta ve bu açılardan eleştirilmekte veya destekJenmektedir. Burada ise yal- nızca bu tasan ile sivil toplum örgütlerine, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuru- luşlanna ve özel sektöre verilmek istenen işlevler ele alınacaktır. Bu konu tasannın "Kamu yönetiminin ku- nıhışv?işleyişmin temelflklerTbaşlığını ta- şıyan 5. maddesının T fıkrasında, "Kamu idaresinin genel yetküerT başlığını taşıyan 6. maddesinin 'd' fikrasında ve "Kamuhiz- metfcrinin gördürülmesi'' başlığını taşıyan 11. maddesinde ele alınmıştır Buralarda sı- rasıyla "kamu hizmetierine ilişkin temel kararlann ahnmasında, Dgüi kamu kuru- mu niteügindeki meslek kuruluşlan ve sivil toplum örgütkrinin görüş ve önerüerinden yararlanıhr" denilmekte; "kamu kurum ve kuruluşlan ile özel sektör, kamu kuru- mu niteliğindeki meslek kuruluşlan ve srvü toplum örgürJeri arasmdaki Uetişim ve işbir- tiğini sağjayıcı mekanizmalar oluşturmak, hizmetveişjevkapasitelerini gefiştirmek"ten söz edilmekte; "kamu hizmetlerinin daha etldli ve verimli olarak yerine getirilebilme- si amacıyla, merkezi idare ile mahalli ida- reler, kendflerine ait hizmeüerden kanun- larda öngörülenleri, ilgfleri itibamia üniver- sitelere, kamu kurumu niteügindeki meslek kuruhışlanna, hizmet büüklerine,özel sek- töre ve alanında uzmanlaşmış sivil toplum örgütierine gördürebflir'' denilmektedir. Tasannın genel geıekçesinde "_haDann- zasına dayalı bir yönetim_"den söz edil- mekte: tasannın esas aldığı yeni yönetim anlayışına göre "piyasayasaygdr*, "huku- kun güvencesi albnda srvfl toplum kuruluş- lanna geniş bir alan tanıyan" bir yapı ıste- mi dile getirilmektedir. Madde gerekçele- rinde ise 5. maddenin gerekçesinin ügili ye- hnde "kamu kurum ve kuruluşlan. top- lumsal hayau yakmdanflgflendirentemel ka- rarlann ahnmasında ilgili kamu niteüğin- deki meslek kunüuşlanmn ve srvfl toplum örgüderinin görûşlerinden yararlanacak ve bu süretk hem kanhnun sağlanması hem de tophımsal ihtiyaç ve taleplere en uygun ka- rarlann ahnması mümkün olacakür" de- nilmektedir. Tasanda söz konusu olan 'kamu kuru- mu niteüğindeki meslek kuruluşlan'nın ko- nu ile ilgili uluslararası yazındakı adı, bi- lındığı gibı 'çıkar temsilcisi kuruluşlar'dır ve üyelerinin çıkarlannı temsıl etmek ve- ya savunmak amacıyla kurulmuşlardır. 'Si- vfl toplum örgûtû', bilindiği gibi, Ingilizce kısaca NGO olarak tanımlanan, kamu ku- ruluşu olmayan örgüt olarak tanımlayabi- leceğimiz bir örgüt türüdür; ancak burada iki özelliğıni daha unutmamak gerekir: Bunlardan bir tanesi kâr amacı gürmemek, ıkıncısi de üyelerinin herhangi bir çıkan- nın temsilcisi olmamaktır. Bunu kabul ettiğimizde, örneğin bir işçi sendikasının veya bir işadamı demeğinin sivil toplum örgütü olarak algılanmaması gerekir; buna göre örneğin TEMA\âkfi ya da Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği gi- bi kuruluşlar ancak bu kategoriye girer. oy- sa Türkiye'de sendikalarda, işadamlan ör- gütleri de birçok kişi tarafından birer sivıl Mı L9-\L «HSf&tT O 01010 9EVAM' Ç KOıif Ö*. Fatarasız Ariî h^ttın olsun-. • Aria'dan Ana'y^ KDY 4ahü 120.000 Tl'den Nonuş. • Yenilfinen ArviBatva ile diğer oper^törlerden ve S3bit telefon^rdan 5 daKika W\, istediğin gibi HuJianabıleceğin 5 Kontör K^z^ny sıK sık kîuan.. AYC£J± ve T£LSİM ile %50 Mirimli konuş! www.ahsieom.tr Yukarıda belirtilen tüm avantajlar 31 Mart 2004 tarihine kadar geçerlidir. Faturasız hatlarda Aycell ve Telsim ile 10 kontör/dk yerine 5 kontör/dk üzerinîlerr görüşebiteceksiniz. Faturalı hattarda ise Elete kampanyası 31 Mart 2004'e kadar uzatıidı. Tarifeniz ne otursa olsun Aria'dan Âfia'ya KDV dahil ; dakikast 120.000 TL'den-görüşmeye ve ayda net 25 milyon-TL'ye varaniatura indiriminden yararlanmayâ devam edecekstrüz. Töm bireysef, KOBİ " kururnsx>1 aboneler bu kârnpanyadan yarada^bjür..A'ia;iagîi^rı ğüncellerrie hakkına_sab4pgr.\Detayları 555 AriaA/lerkez'den'öğrenebilirsinizJ^ toplum örgütü olarak kabul edilmektedır. Var olan ya da kurulacak olan herhangı bir shil toplum örgütünü suçlamak söz ko- nusu olmaksızın, yalnızca potansiyel bir tehlikeye dikkat çekmek amacıyla, özel- likle de 'Banş Gönûllüleri' olgusunu yaşa- mış ve bu olgunun olumsuz sonuçlannı bu- gün bile yaşayan bir ülkede şu sorunun so- rulması gerekir: Kamu hizmetierine ilişkin temel kararlann alınmasmda, kültür, sanat ve sosyal hizmetler alanında hızmetin hal- ka götürülmesinde sivil toplum örgütlen- ne görev vermek, bu örgütlerle diğer ku- rum ve kuruluşlar arasında iletişim ve iş- birliği mekanizmalan oluşturmak, doğru- dan veya dolaylı olarak, ülkeyi dış güçle- rin veya bölücü veya dinci çe\Telerin za- rarlı etkinliklerine açık duruma getirmez mi? Akla geten sorular Kamu yönetimine ilişkin kararlarda özel sektöre söz hakkı vermek, 'piyasaya saygı- h' bir yönetim anlayışını benimsemek söz konusu olduğunda 'bunun sos\-al devlet an- layışryla nasıl bağdaşacağı', 'devlet görev- lerini yerine getirirken piyasaya saygüı otur- sa, verflen hizmetin niteüğinde ve niceliğin- de bunun ne gibi bir etkisinin olacağı' so- rulan akla geknektedir. Bu, hiç kuşkusuz, panalı olan hizmetin venlmemesi, örneği pahalı olan bir ilacın devletçe sağlanmasından vazgeçilmesi, de- mektir. Böyle bir yapıdaki kamu yönetimi top- lumun her kesiminin çıkarlannı birlikte gö- zeten, onlan dengeleyen nesnel kararlar alabilir mi° Sosyal haklann elde edilışinin tarihını bilenler, bir ülkede söz konusu ka- rarlan alan organda toplumun her kesımi dengeli olarak temsil edılmiyorsa, alına- cak kararlann o organda temsil edilmeyen toplum kesimlerinin çıkarlannı gözehne- yen kararlar olacağını da bilırler. Öyle ise şu sorunun da sorulması gerekir: Öngörü- len yapıda toplumun heT kesımi hakça tem- sil ediliyor mu? Bu soru, fazla aynntıya girmeden, işve- ren kesiminin, doğrudan ya da dolaylı. an- cak ağırlıklı bir biçimde. çiftçi kesiminin çok cılız bir biçimde tem- sil edildikleri; işçı kesi- minin hıç temsil edilme- diği, metnur kesiminin hiç temsil edilmedıği belirtı- lerek yanıtlanabilir. Bu haksızlığı ortadan kaldırmak ve tasandakı deyimle, hem (toplumun her kesiminin eşitçe) ka- tıhmını sağlamak hem de toplumsal ihtiyaç ve ta- leplere en uygun kararla- nn alınmasını sağlamak, ancak toplumsal kesim- lerin her birinin eşit ola- rak temsil edildikleri bir organı oluşturmakla ola- sıdır. Bunun için, kamu kuru- mu niteliğindeki işveren kuruluşu TOBBnin ve kamu kurumu niteliğin- deki çiftçi kuruluşu 'Zira- at Odalan Birüği'nın ol- duklan gibi, kamu kuru- mu niteliğınde bir işçi ku- ruluşu olarak "İşçi Oda- st"nı ve kamu kurumu ni- teliğindeki memur kuru- hısu olarak "MemurOda- sı"nı kurmak ve bu dört odanın oluşturduğu orga- nı içine sendika ve der- nek niteliğindeki çıkar temsilcisi kuruluşlan da alarak, toplumun her ke- simini kapsayan bir organ oluşturmak gerekir. Böy- le bir organ, tasannın ön- gördüğü tüm işlevleri en iyi bir biçimde yerine ge- tireceği gibi. olumsuz et- kilerin yaşanmasına da firsat vermeyecektir. Ay- nca böyle bir örgüt, yer darlığı nedeniyle değine- meyeceğim, başka önem- li kazanımlar da sağlaya- bilir ve ülke ekonomisine önemli katkılar yapabilir. Şunu özellikle belirt- mek gerekir ki, bu öneri yeni bir buluş değildir; tam tersine başanyla uy- gulanmış bir modelden esinlenilerek ortaya kon- muştur. Kurulması öngörülen iki yeni odanın, şimdiye kadar bu kesimlenn tem- silcisi olarak görev yapmış olan kuruluşlan işlevsiz bırakması da söz konusu değildir: tam tersine on- lan daha da güçlendirecek ve işlevlerini artıracaktır. Burada sunduğum öne- riden kimlerin rahatsız olacağı açıktır; ancak Meclis'e sunulmuş olan tasandan mutlu olmayan, çıkarlarını savunmakla görevli olduklan toplum kesimlerinin dışlandığını düşünen örgütler bu öne- riyi tartışmalıdır. PENCERE Tiirkiye Biraz Gebe... Bir Uzakdoğu fıkrası nedense hiç akhmdan çık- maz. Çın-Japon harbinde yüksek rütbeli esirleri sıraya dizmişler; usta cellat samuray kılıcıyla baş- larını kesecek... Cellat işe başlamış; kelleler bir bir yere düşüyor, ama. sıradaki sonuncu esirgülüyormuş... iş bitmiş.. Esir hâlâ gülüyor.. Cellat demiş ki: - Oynat başını!.. Esir başını oynatınca kelle düşmüş! • Ustalığa bak sen!.. Kımi zaman ustalık da gerekmez; insanın canı- nı alıriar, haberi olmaz; ciğerini sökerler, farkına varmaz; zamanımızda koskoca devletlerin, ülke- lerın, ulusların, toplumların acınacak hallen buna benziyor... Koskoca TÜPRAŞ'ı ülkenin ciğerini sökergibi üç kuruş otuz paraya satıyorlar; toplumdatepkı yok... TÜPRAŞ örneği tek değil.. Hangi işimize baksanız ilertutartarafı görülemi- yor. Bütçe bütçe değil.. Borç bütçesi.. Özel bankalar banka değil.. Çoğuna devlet el koymuş.. Medya medya değil.. Gazeteler büyük holdinglerin pıyasadaki reklam kolları sayılırlar.. Ya Meclis?.. Meclis mi?.. Seçmenin dörtte birinin oyunu alarak Meclis'in üçte ikisine el koyan partinin çoğunluğu, parla- menter sistemin mantığında geçerii midir?.. Seçmenin yaklaşık yansının (yüzde 46) oylannı hiçe sayan bir seçimle iktidar olan partinin 'Baş- bakanlık Müsteşan' laik Cumhuriyet'te dincı, Islam- cı, şenatçı devleti kunmakfikriyle koltuğunaoturu- yor.. Oturabılir mi?.. Yargıtay seçimde hile yapıldığına ilişkin ağır ce- za mahkemesi karannı onaylamış.. Hileli seçimin dengesiz oy dağıtımıyla Türkiye Cumhuriyeti Meclisi'nin üçte ikisini ele geçiren par- tinin yöneticıleri, dinci kadroların elinde devietin temeline dinamit koymaya çalışıyor.. Yatınm yok.. Borçlar artıyor. Işsızlik çığ gibi.. İktidar partisi bu kapsamda bile yerel seçimlerı cebındeki keklık sayıyor.. Çünkü muhalefet darmadağınık.. Uç kişi bir araya gelip de gidişata 'dur' demek için birleşemiyor... • Takıyyeci iktidar, ülkenin siyasal sisteminin çök- tüğü bir sürecin sonunda, onaylanamaz bir seçım düzeninin tombalası gibi koltuğa oturdu; dünya- mızın bu vaktınde bir yandan türban kavgasını sür- dürüyor; öğretimi dinciliğe bağlamaya çabalıyor; öte yandan ne yapacağını bilemez bir durumda dev- letle, askerie, yargıyla itişıp kakışıyor... Peki, muhalefete ne buyrulur?.. Herşeyi biryana bırakmış, kendi içindeki koltuk güdülenmesinin pusulasına takılmış... Bugünkü Türkiye'yi iktidarıyla. muhalefetiyle, medyasıyla yarına taşımak olanaksız... tatilaboneliği TANITIM TURLARI Sömestr Turu 1 YücelenOtelY.P. 3 Gece - 4 Gün 23 Ocak - 28 Ocak Günlük Turlar: 1. Tur: Bodrum Kalesi ve Müzesi 2. Tur: Köyceğiz, Dalyan, Iztuzu Plajı Yanm pansiyon konaklama, turlar. müze girişi. ulaşım, rehberlik hizmetleri dahil Kişi Başı: 240.000.000 TL Sömestr Turu 2 YücelenOtelY.P. 3 Gece - 4 Gun 26 Ocak - 31 Ocak Günlük Turlar: 1. Tur: Fethiye, Kaya Mezarlan, Kayaköy. Öludeniz 2. Tur: Muğla Turu Yanm pansiyon konaklama, turlar, ulaşım, rehberlik hizmetleri dahil Kişi Başı: 240.000.000 TL Bayram Turu YücelenOtelY.P. 5 Gece - 6 Gün 31 Ocak - 7 Şubat Günlük Turlar: 1. Tur: Fethiye. Kaya Mezarlan, Kayaköy, Olüdeniz 2. Tur: Marmaris Yat Limanı, Kale, Müze 3. Tur: Bodrum Kalesi ve Müzesi 4. Tur: Şirince Köyu Gezisi Yanm pansiyon konaklama, turlar, müze girişi, ulaşım, rehberlik hizmetleri dahil Kişi Başı: 350.000.000 TL YAPI-C Adres Tel Fab Gazete tel E-Posta Bir Cvmhunyçt Vakfı Kunjluşudur . Turkocağı Cad. Basın Sarayı No.1 Kat. 4 (Gazeteciler Cemıyeti üstü) Cağaloğlu-istanbul (0212) 520 21 91-92, (0212) 522 49 26 (0212)520 50 23 • (0212)512 05 05/550-561 • [email protected] tr www.yapic.com.tr