Katalog

16OCAK2004CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab(g cumhuriyet.com.tr 11 Erdoğan ABD ziyareti öncesinde İran ve Suriye ile birlikte hareket edileceği mesajı verdi Irakiçin3'lümutabakatAYHANŞİMŞEK ANKARA- Türkiye, Irakta etnik fe- derasyon planlannı empoze etmeye çalışan Kürt gruplara karşı tutumunu sertleştinyor. Ankara, Irak Kürdistan Yurtseverler Bırliği (DCYBI sorumlu- su Berham Salih'e bugünkü temasla- n sırastnda, "Irak'm yeni siyasal siste- nıine demokratik bir süreçte tüm Irak halkmmkarar\< ennesigerektiği''me- sajını verecek. Salih'e, Irak'taki diğer gruplan göz ardı ederek tek yanlı plan- lan dayatma çabalannın üikenin is- tikran ve geleceği ıçin olumsuz so- nuçlan olabileceği uyansında bulu- nulacak. Başbakan Recep Tayyip Er- doğan" ın Irak' ın toprak bütünlüğü ko- nusunda tran ve Suriye ile bırlikte ha- reket edilebileceğine ilişkin mesajı Kürt gruplara olduğu kadaray sonun- da görüşeceği ABD yönetimıne de ıletmeye çalıştığı kaydedıliyor. Türkiye, bir yandan Kürt gruplann planlanna karşı tutumunu sertleşti- rirken diğer yandan Irak'ın bütünlü- ğü içın bölge ülkeleriyle ortak tavir ge- liştirmeye çalışıyor. Bu çerçevede, Irak'a komşu ül- keler girişimınin 5. toplantısıru ge- lecekayKuveyt'te yapacağı bildiril- di. Kuveyt'te, 8 Şu- bat'ta yapılması öngörülen toplan- tı için resmi dave- tin Ankara'ya ile- tildiği kaydedildi. Bu toplantı ön- cesinde geçen haf- ta gerçekleşen Su- riye Cumhurbaş- kanı Beşar Esad'ın Ankara ziyareti, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül'ün Tahran temaslan ve Iran Dışişleri Ba- kanı Kemal Harrazi'nin Şam'daki gö- rüşmeleri ile üç ülke arasında "Irak'm siyasi birtiği ve toprak bütünlüğünün korunmasına" yönelık mutabakatın sağlandığı belirtiliyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, önceki gün Irak'ın parçalanmaya gıt- mesi durumunda komşulann müda- hıl olacağını, Sunye ve tran'ın da böy- le düşündüğünü söylemiştı. Erdo- ğan'ın bu mesajını aynı zamanda ABD'ye de verdigi kaydedilıyor. 28 Ocak'ta yapılacak Erdoğan-George Bush görüşmesinin ana gündem mad- delennden bırini de Irak konusu oluş- turacak. Ancak Erdoğan'ın ABD'nin haklannda hiç de iyi düşünmediği Iran ve Suriye ile ortak hareket me- sajmı vermesi kritik zıyaret öncesin- de "riskfi" bulunuyor. Berham Salih Ankara'da "Kerkük'ün Kürt kenti" olduğu açıklamalanyla Türkıye'nıntepkı- • i T 1 sını çeken Irak Kürdistan Yurtse- verler Birliği'nin (IKYB)üstdüzey yetkilisi Berham Salih, dün Anka- ra'ya geldi. Salih, Ankara'da ayağı- nın tozuyla önem- li açıklamalarda bulundu. Esenboğa Hava- limanı'nda gaze- tecilenn sorularını yarutlayan Salih, "Kerkük'ün tarihi ve coğrafi ola- rak Kürdistan bölgesinin bir par- çası olduğunu, ancak Kürtler, Türk- nıenler, Asuriler ve Araplardan oluşan karışık bir yapısı bulundu- ğunu" söyledi. Sahh, "Kerkük bir Kürt kenti- dir"şeklindeki sözlerinin anımsatıl- ması üzenne •'sözlerinin bu şekilde anlaşılmasını anlayamadığım" kay- detti. "Bizim düşüncemize göre Kerkük her zaman tarihi ve coğ- y gelen Berham SaKh, -Kerkük bir Kürt kentidir" şeklindeki sözlerinin anımsaülması üzerine "sözterinin bu şekUde anlaşılmasını anlavamadığını" kavdetti. rafi olarak Kürdistan bölgesinin bir parçası olmuşrur" diyen Salih, "Ancak Kürtler, Türkmenler, Asu- riler ve Araplann yaşadığı kanşık bir şehirdir. Kerkük'ü farklı top- luluklann barış içinde birarada yaşadığı bir yer haline dönüştürme- mjz gerekiyorr 'mesajını da verdi. Sa- lih. Kerkük'ün geleceği konusunda- ki bir soruya da "Nihayetinde bu ko- nuya, Irak'ta istikrarlı. barışçı ve demokratik bir düzen oluşturma yo- lundaki arayışlarımız çerçevesin- de Kerkük halkı karar verecek" yanıtıru verdi. Ziyal ile görüşecek Berham Salih'in bugün Dışişleri Bakanlığı Müsteşan Büyükelçi Uğur Zjyal tarafından kabul edilmesi bek- leniyor. Salih'in Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül tarafından kabulü ıse öngöriihnüyor. Berham Salih'in ziyareti sırasında, Iraklı Kürt üyelenn Geçici Hükümet Konseyi'ne (GHK) de sunduklan fe- derasyon planlan \e bu yöndeki gi- nşimlerinın ele alınması bekleniyor. P 'LÎBAKANLAR DÜŞTÜ Kıbns'ta siyaset toz duman • Başsavcı Sait, DP tarafmdan bakanlıklara getirilen Erkan Emekçi, Ayşe Dönmezer ve Raşit Pertev'in, milletvekili seçilebilme nitelilderini taşımadıklannı bildirdi. REŞATAKAR LEFKOŞA - Kuzey Kıb- ns'ta, Ankara'nın cesaret- lendirmesiyle kurulan Cum- hunyetçi Türk Partisi (CTP), Demokrat Parti (DP) koalis- yon hükümeti, ilk günden beklenmedik engellere takı- larak göreve tam kadro baş- layamadı Koalisyon ortağı DP'nin, parlamento dışından atadığı 3 bakanla ılgılı olarak ortaya atılan anayasa engeli, Baş- savcı Akm Sait'in. Cumhur- başkanı Rauf Denktaş'a gön- derdiği mektupla kesinleş- miş oldu. Başsavcı, DP tara- findan Çalışma ve Sosyal Gü- venlik Bakanlığı'na getirilen Erkan Emekçi, Ekonomi ve Turizm Bakanlığı'na getirilen Ayşe Dönmezer ile Tanm ve Orman Bakanlığı'na getiri- len Raşit Pertev'in. anayasa- nın 106'ncı maddesinin4'ün- cü fikrası uyannca milletve- kili seçilebilme niteliklerine haiz olmadıklannı bildirdi. DP'li bakanlann 3 yıldan fazla bir süre yurtdjşında ika- met etmelerinin. anayasanın ilgilı maddesine ters düştü- ğünü vurgulayan Başsavcı, bu 3 bakanın görevlerine son venlmesıni önerdi. Başsav- cı Sait, bu değişikliğin yapıl- maması halinde hükümetin yasallığının tartışma konusu olacağını belirtirken Rauf Denktaş da birkaç gün ıçin- de DP'li bakanlann yerine yeni atama yapıhnası gerek- tiğini söyledi. DP'de hareketli saatler Hükümetin DP kanadında 3 bakanla ilgili olarak orta- ya çıkan sorun, parti içerisin- de hareketli saatlerin yaşan- masına yol açtı. DP lideri Serdar Denktaş, dün yetki- li organlan toplayarak yeni atamalarla ilgili tepkileri al- maya çalıştı. Hükümetin, 50 sandalyeli parlamentoda an- cak 26 sayı ile oluşması ne- deniyle tüm milletvekilleri- nin destekleyeceğı bir çıkış yolu arayan Serdar Denk- taş'ın sıkıntılı olduğu dik- kat çektı. CTP liden, Başba- kan MehmetAIiTalat ıse gü- venoyu öncesinde Bakanlar Kurulu listesinde değişiklik yapılmasının sorun yarat- mayacağını söyledi. Hükümetin kurulduğunu ve görev başında olduğunu. bakanlann görevden alınarak yerlerine başka bakan ata- nabileceğini belirten Talat, hükümet oylamasının 25 Ocak'ta gerçekleşeceğini kaydetti. JYKTC CUMHURBAŞKANI DENKTAŞ 'Bütün dünya ustumuze uşuştu LEFKOŞA (Oımhııriyet) - KKTC Cumhurbaşkanı RaufDenktaş, Kıbns'ta hem vözüm hem de banş istedi- £ini, ancak çözümün Tür- riye'nin garantisini devam ettirecek, Kibns Türkü'nün egemenliğini götürmeye- cek bir çözüm olması gerek- iğini söyledi. Kıbns Türk toplumunun nücadele önderi Dr. Fazıl Küçük'ün ölümünün 20. yıldönümünde kabri başın- da düzenlenen anma töreni- le katılan ve hüzünlü konuş- nasıyla dikkat çeken Denk- tış. "Bütün dünya üzerimi- je üşüşmüştür. Kazandık- knnıızı eiimizden alma mü- tadelesi veriyorlar" dedi. Denktaş şöyle konuştu: tgemenük konuşuhnaz, ka- lul edilnıez denilmektedir. D«vlet, adı oisun anıa kendi dmasın şeklinde tefsir edil- nektedir. İki kesimlOiğm içe- ısjne Rumlar doldurulacak- or. Mahmızm eh'mizdcn ab- nacağı, dev letimizin verdiği tapulann geçersizdir oldu- ğu söylenmektedir. Muha- ripler. "Bunlan mı duyurma- ya gideceğiz Dr. Küçük'e' di- ve soruyorlar. Ben de bunla- ruı olmaması için dengeli, her ild tarafin da adil dne- bileceği bir anlaşma için uğ- raşöğmıızı söylüyorum." Dünyada herkesin en faz- la özgürlüğü savunduğunu anımsatan Denktaş, "Ege- nıenlik yoksa hürriyet de yoktur. Devlet yoksa ege- menükyok, hürriyet deyok" diyerek bunlan kaybeden ınsanların, başkalanrun buy- ruğu altında, başı eğik ya- şamaya mahkûm edildığini voırguladı. Kıbns'ta hem uz- laşma hem de banş sağla- nabileceğini belirten Denk- taş, "Ancak bu, Runılann tüm Kıbns'ın meşnı hükü- meti iddiasından vazgeç- mesiyle olur" dedi. 'Federasyona hayır'yürüyüşü Irak'm kuzeyinde Kürtlerin federasvon istemlerine karşın diğer Irakhlar 'Federasyona hayır' yürüyüşü düzenledLArap ve Şü gruplann ortak oluşturduğu Irak İ lusal Biriik Koalisyonu adıl bir kuruluşun Bağdat' düzenlcdiği gösteride 'Irak'ın parçalanmasına hâyir' 'Irak bütündür' sloganlan aüldı. Irak Türkmen Cephesi koalisyon partikri liderierinden. Irak Türkmen İslami Harekcti Başkanı Sami Muhammed Dönmez, de Türkmenlerin, "Irak'ta Kürtlerin federal devlet kurma planlannı engeUemek için kanlannuı son damlasına kadar mücadele edeceklerini" ifade etti. "Kan dökülmesini engcllemek için başlangıçta, sonınu banşçı yoDarla, siyasi açıdan çözmeye çahşacağız"' diyen Sönmez, Irak'ta federal bir sistemin yaratılmasının "üikenin bölünmesine yol açacağını" kaydetti. Barzani'nin son açüvlamalanyla daha da alevienen "etnik federasyon" tarüşmalan sürerken ANKA ajansma açıklama yapan bir ABD yetkilisi, ABD'nin Irak'ın toprak bütünlüğünün korunmasını istediğini beürterek "Irak'ın parçalamasını önleyeceğiz" dedi. Kacbııa özgürlük ne gerek! Malezya'da İslamcılar Carey konserinin iptalini istediler; Afgan kadının şarkı söyleme özgürlüğü 2 gün sürdü; Iraklı kadınlar şeriata karşı ayakta... MARIAH CAREY' KORKUSU DışHabeıierServisi- Malezya'da muhalefette bulunan köktendinci parti. başkent Kuala Lumpur'da konser verecek olan ABD'li ünlü şarhcı Mariah Carey nin programının iptal edilmesini istedi. Malezya'ya Islam Partisi lideri Ahmed Sabki Yusuf, Carey'nin, Malezya gençleri içuı iyi bir örnek oluşturmadığını söyledi. Yusuf. "Herkes Carey'nin kendisini seksi ve basit bir şekilde gösterdiğini biüyor'' dedi. Konser tarihinin, ülkede dini bir tatille aynı güne rastladığuıı vurgulayan Yusuf. "Bu tür konserlere izin vermek, bizim yaşam şekümiz ve kültürümüze tanıamen terstir" şeklinde konuştu. Parti yetkilileri, 22 Şubat'ta yapıhnası planlanan konserin iptali için Kültür Bakanlığı'na bir mektup gönderdiler. Kültür Bakanı Yardımcısı Fu Ah Kiow ıse konseri desteklediğini, ancak sanatçılann "kimseyi incitmemek için düzgün gjyinmeleri" gerektığini söyledi. TaJiban dönenünde yasaklarla dolu bir yaşam geçirmek zorunda bıraküan Afgan kaduıı, yeni yönctimde de özgürlüğünü elde edebümiş değiL 2 günlük hoşgörü Dış Haberler Servisi - Kâbil televizyonunda Afgan kadınının şarkı söylemesine yalnızca 2 gün izin verildi. Muhafazakârlann denetimindeki Yüksek Mahkeme, televizyonlarda şarkı söyleyen kaduılann görüntülerinin yayunlanmasım yasakladı. Mahkeme, Enformasyon ve Kültür Bakanı'na gönderdiği protestoda, yasağı kaldırma karannın yasalara aykın olduğunu belirtti. Kâbil televizyonu pazartesi günü, üikenin ünlü şarlacılanndan Sekna'mn başörtüsüz görüntülerine yer vermişti. IRAKLI KADININ MÜCADELESİ Dış Haberler Senisi - Irak'taki kadınlar, ülkedeki medeni kanunun. kadın haklannı ortadan kaldıracak şekilde değiştirilme karanna karşı protesto gösterisi düzenlediler. Başkent Bağdat ve Londra'da yayımlanan Ezzaman gazetesınin haberine göre, aralannda Kamu İşlennden Sorumlu Bakan Nesrin Barvari'nın de bulunduğu 80 kadın örgütüne bağlı Iraklı kadınlar Firdevs Meydanı'nda, 3 gün önce yayımlanan kararnameyi protesto ettiler. 'Aynmcılığa son' Kadınlar. "Ajnnıcınğa son" yazılı pankartlar taşıdılar. Irak Geçici Hükümet Konseyi, bu hafta başında ülkedeki medeni kanunu feshetme karan almış ve yenne de kişisel haklann, dini yasalara göre korunması gerektiğıni ve bu yasalann da dini kımselerce denetlenmesi gerektığini açıklamıştı. BIÇAKSIRTI EROL MANİSALI İç ve Dış pinamikler Nasıl Örtüşür? Bir televizyon kanalındaki oturumda AKP'nin Başkanlık Başdanışmanı Yalçın Akdoğan 14 Ocak 2004 gecesi şu ilginç değerlendirmeyi yapıyordu: "Son ikiyüzyıl içinde ilk defa, iç dinamikler ile dış dinamikier örtüşmektedir. TBMM içinde büyükbir çoğunluğa sahip AKP hükümetinin talepleri ile Batı'nın talepleri birbirini tutmaktadır. AKP'yiikti- dara getiren kitlenin talepleri ile (dinamikleri ile), ABD 'nin ve AB 'nin talepleri aynı çizgide birieşmiş- lerdir. 19. yüzyılın ilkyansında Avrupa'nın ıslahat talepleri, iç taleple fıç dinamiklerie) örtüşmüyor- du. Şimdi ise bugüne kadar görülmeyen yeni bir yapılanma ortamı AKP hükümeti ile söz konusu ol- du. Bu defa halkın isteklen ile Batı'nin istekleribir- leşmiştir." Ve Sayın Akdoğan görüşlerini şu deger- lendirme ile sürdürdü: "Halkın gerçek istekleri ile Batı'nın Türkiye'den talepleri örtüşmüştür, bu nedenle AKP yeni bir yol açmıştır ve Türkiye'nin değiştirilmesinde başanlı olacaktır. Bu üzerinde önemle durulması gereken bir değeriendirmedir." Bu tespıt ve değeriendirmelerbiryönü ile tama- men doğrudur. 1) AKP aldığı 10 milyon dolayındaki oy ile TBMM'de büyük bir çoğunluğa ulaştı. (Ancak bu, sadece Meclis'e yansıyan çoğunluktur. Türkiye ge- nelinde AKP azınlıktır.) AKP hükümetinin kendine özgü değişiklik talepleri bulunmaktadır. Eğitimden yerel ve bölgesel yönetime kadar uzayan "alışılma- mış, 80 yıldır hükümetterin ele almadığı nitelikte değişiklik talepleri görülüyor." 2) AKP hükümeti 80 yıllık Cumhuriyet dönemi- nin, "Batı'yaenyakmhükümetidir". Bunu VVashing- ton ve Brüksel'in AKP hükümetine bugüne kadar verdiği destekten anlıyoruz. Kurmaylann "iç dinamikleri ve talepler" olarak adlandırdıkiarı, AKP hükümetinin politikası ve ic- raatı ile Batı'nın Türkiye içindeki (ve üzerindeki) ta- lepleri büyük ölçüde kesişmektedir. AKP ne istiyor? AKP hükümeti eğitimden yerel yönetimlere, or- manlann özelleştırilmesinden devletin küçültülme- sine kadar genış bir paketi uygulamaya koymak is- temektedir. Aynca Kopenhag knterlerinin Katılım Or- taklığı Belgesi'nde belirtilen taahhütlen de AKP hü- kümeti tarafından tamamlandı. Hükümet aynca, Irak'ın işgali sırasında ABD'nin bütün taleplerini yerine getirmek için canla başla çalıştı. AB'nin ve ABD'nin ortak projesi olan ve as- lında, "Türkiye'yi ve TürkaskeriniKıbrıs'tan tasfi- ye etme amacına yönelik olan " Annan Planı'na da hükümetin karşı çıkmadığını gördük. Hatta, des- tek gördüğü bile söylenebilir. AKP hükümetinin Türkiye içinde yapmak istedi- ğı değişiklikler AB çevrelerinde büyük destek gör- mektedir. Tayyip Erdoğan'ın bazı büyük sermaye çevreleri ile yaptığı son Almanya gezisinde Schrö- der, AKP hükümeti içın, "Şimdiye kadar gelenler içinde en fazla anlaştığımızyönetim" ifadesini bü- yük bir içtenlikle kullanmıştır! AB ve ABD'nin AKP hükümetine çok sıcak bak- tığını ve tam destek verdiğini görüyoruz. Ya Batı'nın istedikleri... Ancakbaşdanışmanının, "ikiyüzyıldanberiilkde- fa Batı 'nin talepleriile Türkiye'nin iç dinamikleri ör- tüşüyor" ifadesı, aşağıdaki hususlar değerlendiril- meden anlaşılmaz. Batı, Türkiye'den ne istemektedir? Iş sadece Ko- penhag kriterteri ile bıtmiyor. - Kıbrıs ve Ege koşullan, AB ile ilişkilerin "önko- şullan" olarak dayatılmaktadır. - Avrupa Parlamentosu ıse Kıbrıs ve Ege ile ilgili, zehir zemberek kararları (ve talepleri) yanında şun- ları istemektedir; Ermenı sözde soykınm kararlannın Türkiye tarafından "kabulü"; KADEK'in muhatap ka- bul edilerek masaya oturulması: Güneydoğu Ana- dolu'ya kültürel ve ıdarı ayrıcalıkların getirilmesi: Fe- ner Patrikhanesi'nin evrensel olarak kabul edilerek Vatikanlaşmanın yolunun açılması ile devam eden geniş bir lıste uzayıp gidiyor. Bu listeye yenılerinin ekleneceği sinyallen şimdiden görülmeye başlandı. Batı'nın bu talepleri (ve dinamikleri) AKP'ninki- lerie örtüşüyor mu, örtüşmüyor mu? Yalçın Akdo- ğan'ın, "uzun yıllardan beri Batı'nın dinamikleri (talepleri) ile Türkiye 'nin iç dinamikleri (talepleri) ilk defa örtüşüyor" derken hangi dinamikleri (ve ta- lepleri) kastettiğinı tek tek sıralaması gerekir. AB ve ABD'nin duymak istemedikleri arasında Kemalizm, Cumhuriyet, ulusal politıka gibi kav- ramlar da yer almaktadır. "Batı'nın talepleri ile iç talepler ilk defa örtüşüyor" ifadesi çok iddialı ve tehlikeli bir ifadedir; kesinlikle açıklık getirmek, te- ker teker sıralamak gerekir. Aksi halde bu "örtüşmeler" yanlış anlaşılmaz mı! www.istanbul .edu .tr/iktisat/emanisali Gül'den diplomatlara engel Yabancılarla evlilik zorlaştı A.\K\R4 (Cumhuri- yetBürosu)-Dışişleri Ba- İcanı Abdullah Gül, ya- bancılarla evlenmek ıs- teyen diplomatlara uygu- lanan 7 yıllık memur ol- ma koşulunu 12 yıla çı- kardı. Gül, yurtdışında- ld evliliklerde misyon şef- lennın, merkezdeki ev- liliklerde ise ilgili genel müdürün onay vermesi gerektığini kaydetti. Genelge. 1 Ocak 2004"ten itibaren geçer- lilik kazandı. Vatandaşlık Kanunu'nun ev lenme yo- luyla vatandaşlığın kaza- nılmasına ılışkin madde- lerinin değiştirilmesi üze- rine Dışişleri, çalışanla- nnm yabancılarla evlen- mesine ilışkın bazı değı- şiklikler yapıldıgını ilet- v ti. Değişiklikler şöyle: • Yabancıyla evlen- mek isteyen memurun en az 12 hızmet yılını doldurmuş olması gere- kiyor. • Yabancı uyruklu ki- şinin Türkçe bilmesi ve- ya öğrenme çabası için- de olması, Türk kültürü- nü benimsemesi, güven- lik bakımından sakınca- lı olmaması gerekıyor. • Ev lilik izni için ara- nan "evlilik sırasmdaya da 1 ay içinde Türk va- tandaşhğına geçme" şar- tının yeni yasayla ola- naksız hale gelmesi ne- deniyle, müstakbel eşin "mevzuann eh'erdiği ilk firsatta Türk vatandaş- lığuıa geçme" başvııru- sunda bulunacağına iliş- kin taahhütte bulunması gerekiyor. J